Stemt Dr. H. COLIJN 39
EERSTE BLAD.
No, 1 van lijst (1(1
WOENSDAG 5 APRIL 1933
DAGBLAD VOOR DE PRUVINCIE ZEELAND
47e JAARGANG - No. 159
Dit nummer bestaat uit 2 bladen
Socialisatie-weeën.
Buitenland.
Binnenland.
Belangrijkste Nieuws.
Uitg.: N.V. Uitgevers-Maatschappij „Luctor et
Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw".
Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes.
Telefoonnummer 11.
Postcliéque cn Girorekening 44455.
Bijkantoor Middelburg, Lange Burg. Tclcf. 259,
Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA.
Abonnementsprijs f 2.50 per kwartaal,
weekabonnementen voor Middelburg, Goes en
Vlissingen f0.20, Losse nummers 5 cent.
Advertontiön 30 cent por regel. Ingezonden
mcdcdcclingen 00 cent per regel. Kleine
Advertcntien Dinsdags en Vrijdags 10.75, bij
vooruitbetaling. Onder letter of motto t 0.85.
Bij contract belangrijke korting.
BI] de loting voor
de nummering van
de Ingediende can-
didatenlijsten voor
de Tweede Kamer
verkiezingen kreeg de lijst van de
Anti-revolutionaire partij in alle kies
kringen het nummer 33.
Het parool voor de Anti-revolutlo-
nalre kiezers luidt dus
In het in 1920 verschenen Socialisaitie-
rapport van de S. D. A. P., wordt met
veel enthousiasme de wenschelijkheid en
de actualiteit der socialisatie bepleit.
Heerlijke vruchten zijn daarvan te ver
wachten voor de producenten en de
verbruikers, maar in het bijzonder
ook voor de arbeiders. En dat niet
zoozeer omdat de arbeidsvoorwaar
den direct zooveel beter zullen worden,
maar wel omdat ze door een anderen
geest worden bezield.
Thans hebben de arbeiders het gevoel,
dat zij werken voor den kapitalist. Maal
ais de socialisatie een feit wordt en de
Staat als eigenaar van de productie-mid
delen optreedt, dan zal dat anders wor
den.
Immers, socialisatie is een gemeen
schapszaak, ondernomen in het gemeen
schapsvoordeel. De arbeiders werken
dan niet meer voor de uitbuiters, de kapi
talisten, wier eenige doel is winstbejag,
maar ze hebben dan de prettige weten
schap te werken voor de gemeenschap,
voor het algemeen belang.
Daardoor krijgt de arbeid een ander
karakter. De arbeider komt op een hooger
plan. De wetenschap dat hij gemeen-
schapswerk verricht zal hem bezielen en
de belangstelling in zijn werk vermeerde
ren. Ook al worden de arbeidsvoorwaar
den niet direct verbeterd, dan zal toch de
wijze waarop de arbeid verricht wordt
een andere zijn. De arbeidsconflicten zul
len tot het verleden behooren. Het leed
van den arbeid zal plaats maken voor ar
beidsvreugde.
In het licht van deze beschouwingen
willen wij lezen wat een Russische mede
werker van de Soc. Dagbladpers schrijft.
Hij wijst er op, dat het Communistische
partijbestuur scherpe critiek heeft uitge
oefend op de wijze waarop sommige par
tijcellen (kolchoren) hun taak vervullen.
„De partijcel heeft geen acht geslagen
op de zorgvuldige verzorging der paar
den. Dientengevolge zijn 40 pet, der paar
den zwak en acht procent ziek. De kol-
chos bezit twee hooi-snijmachines, maar
die liggen op het erf, onder de sneeuw.
De bons waarop de boeren voeder voor
het vee en de paarden moeten ontvangen,
heeft men gebruikt om sigaretten te rol
len. Onder.de koetsiers telt men drie koe
lakken (rijke boeren). De landbouw-ma-
chines en -werktuigen zijn niet gerepa
reerd, noch gereinigd van het vuil van
het vorige jaar, noch gesmeerd. Zij liggen
onder den blooten hemel en worden niet
bewaakt. Het zaaigoed wordt niet zorg
vuldig behandeld en door de vogels op
gevreten."
Dit beeld, zoo voegt de correspondent
hieraan toe, wordt dagelijks uit alle dee-
len van de Sovjet-Unie bevestigd.
Het land is minder dan ooit op het
voorjaarswerk voorbereid. Waaraan ligt
dat? Hierop geeft Postysjef, de nieuwe
door Moscou aangewezen leider der Oe-
krainsche communistische partij, een
duidelijk antwoord. In zijn laatste rede
verklaart hij, dat de grootste moeilijkheid
is gelegen in het gebrek aan ervaren
landbouwers. De kolchozen worden vaak
geleid door menschen, die geen verstand
van het bedrijf hebben.
De boeren kunnen niet met de machi
nes omgaan en voelen er niets voor, zich
om den kolchos te bekommeren. Men kan
ze tot werken dwingen en hun eiken stap
voorschrijven. Maar daarvoor moet men
ten minste in elk bedrijf toch eenige men
schen hebben, op wie men kan vertrou
wen en die voldoende ervaring bezitten,
om een dergelijk bedrijf te leiden. Het
aantal van zulke menschen is veel te ge-
rmg. Daarom hoort men van alle kanten,
dat de machines onklaar raken, dat de
paarden in massa sterven, dat de kolchos
niet eens in staat is, het door den staat
ter beschikking gestelde zaad al te halen
en den uitzaai voor te bereiden.
Intusschen staat het seizoen voor de
deur. Binnen enkele dagen moet het werk
op den akker beginnen en geen mensch
in de Sovjet-Unie kan zeggen, hoe het zal
verloopen. Een ding staat echter vast:
van dit seizoen hangt de geheele toekomst
af. Tachtig procent van de te bebouwen
oppervlakte is in handen van de collec
tieve bedrijven. Wanneer het niet geluk
ken mocht, den collectieven landbouw te
beheerschen, dan beteekent dit honger, en
wel in een omvang, die zich niet licht laat
schilderen. Het land bezit geen reserves
en kan een nieuwen slechten oogst niet
verdragen."
Van de hooggeroemde voordeelen van
socialisatie valt hier al zeer weinig te
bemerken.
De belangstelling voor het gemeen-
schapswerk schijnt ten eenenmale te ont
breken.
Inplaats van arbeidsvreugde, is er ver
gaande onverschilligheid. Inplaats van
verhoogde intensiteit is er verwaarloozing
op groote schaal.
Alleen in één opzicht zijn de verwach
tingen vervuld: arbeidsconflicten
doen zich niet voor.
Zooals trouwens bij een toestand van
s 1 a v e r n ij past.
DE RAMP VAN DE AKRON.
Het wrak nog niet geborgen.
In Congreskringen verluidt, dat de con
structie van het luchtschip fouten heeft
vertoond en dat het herstel van de Akron
na het ongeval, dat het luchtschip ver
leden jaar te Lakehurst heeft gehad, niet
grondig is uitgevoerd.
Het kustwachtvaartuig Tucker, dat gis
terochtend op de plaats van de ramp is
aangekomen, heeft medegedeeld, wrak
stukken van de Akron te hebben gevon
den. Het schip zoekt nog naar leden der
bemanning.
De nasporingen naar het verongelukte
luchtschip Akron hebben geen verder re
sultaat opgeleverd en zijn afgebroken.
Er valt dus rekening mede te
houden, dat de catastrophe
aan 73 menschen het leven
heeft gekost.
Aan een officiéél rapport van den eer
sten officier van de Akron, luitenant Wi
ley, ontleenen we het volgende:
Aan den vooravond van de ramp tegen
10 uur weerlichtte het sterk, doch de
nacht was toch niet zeer stormachtig.
Kort na middernacht begon de Akron
opeens van een hoogte van ongeveer
16.000 voet snel te dalen, terwijl felle blik
semstralen den hemel in helder licht zet
ten. Om half 1 's nachts begon de daling
andermaal, doch wij slaagden erin het
luchtschip omhoog te krijgen. Drie minu
ten later schenen we echter in het cen
trum van het onweder te zijn geraakt en
de Akron slingerde geweldig, zoodat de
gezagvoerder de geheele bemanning op-
commandeerde.
Het luchtschip werd toen echter naar
beneden gedrukt, naar de zee toe en hoe
wel we nog een oogenblik iets omhoog
konden komen, raakte het luchtschip kort
daarop den zeespiegel met een hevigen
schok, waardoor de huid beschadigd
werd.
Bij het licht der bliksemstralen zag ik
vele mannen rondzwemmen tusschen
wrakstukken van de Akron, die met
groote snelheid van de kust weg werden
gedreven.
President Roosevelt heeft in verband
met de ramp een boodschap van rouw
uitgevaardigd, waarin hij de catastrophe
van de Akron een nationale ramp noemt.
Omtrent de oorzaak van de ramp wor
den allerlei, deels zeer tegenstrijdige on
derstellingen geuit.
De geredde eerste-officier van de Akron
heeft het Ministerie van Marine mede
gedeeld, dat het luchtschip in brand ge
vlogen is op het oogenblik van neerstor
ten. Een oorzaak daarvoor wist hij ech
ter niet op te geven.
Te New-York blijkt men van meening,
dat het luchtschip door den bliksem ge
troffen kan zijn. Daar het luchtschip even
wel gevuld was met helium, schijnt een
gasontploffing uitgesloten, daar, zooals
men weet, helium niet ontvlambaar is.
Langs dezen weg kan dus het ontstaan
van den brand, waarvan de eerste-offi
cier gewaagd heeft, niet worden ver
klaard.
Luitenant Wiley, de eerste officier van
de Akron, heeft nog uitdrukkelijk ver
zekerd, dat er geen enkele aanwijzing
is, dat het luchtschip door den bliksem
zou zijn getroffen.
Nog een marineluchtschip vergaan.
Een telegram uit New Jersey brengt
thans de tijding, dat op den zwarten
nacht voor de Amerikaansche marine
gisteren nog een ongeluksdag gevolgd is.
Een marineluchtschip van kleiner model
is n.l. bij het zoeken naar de resten van
de Akron eveneens in zee gestort.
Onmiddellijk zijn schepen van de kust
wacht en watervliegtuigen te hulp ge
sneld, die er in geslaagd zijn, 2 licht ge
wonde leden der bemanning op te pikken.
De overige leden der equipage, 5 man,
zullen echter naar alle waarschijnlijkheid
wel verdronken zijn.
Volgens een nader telegram uit Beach-
haven had de J 3 slechts een bemanning
van 7 koppen, van wie er 2 verdronken
zijn, onder wie de gezagvoerder. De an
deren zijn gered.
Fransch marineluchtschip vergaan.
Ook de Fransche marine heeft een
zwaar verlies geleden door.het veronge
lukken van het tot haar luchtstrijdkrach
ten behoorende luchtschip E 9.
Dit luchtschip heeft gisteren tijdens een
oefentocht wegens een motordefect in een
hevigen storm een noodlanding moeten
maken in de buurt van fort Saint Mauf.
Het is daarbij zóó hard met den grond
in aanraking gekomen, dat het midden
door gebroken is.
Gelukkig zijn hier geen persoonlijke ver
liezen te betreuren. Slechts zijn van de
in totaal uit 12 koppen bestaande beman-
ming de kapitein en een adelborst eerste
klasse gewond.
De materiëele schade is echter, naar
uit het bovenstaande reeds bleek, zeer
aanzienlijk.
De E 9 was het tweede van een reeks
van drie even groote luchtschepen voor
de Fransche marine. Het eerste is reeds
bij een proefvaart verongelukt; het derde
is nog niet voltooid.
EEN VIER MOGENDHEDEN-
VERDRAG.
Komt Frankrijk met een zelfstandig plan?
De Engelsche ambassadeur te Parijs,
lord Tyrreill, heeft aan den Franschen
minister van buitenlandsche zaken, Paul
Boncour, den tekst overhandigd van het
viermogendheden-verdrag.
Dit ontwerp-verdrag is, zooals men weet
een gevolg van de besprekingen tusschen
den Britschen minister-president Mac-
Donald en Mussolini.
Dit plan beoogt het scheppen der mo
gelijkheid om de belangrijke internatio
nale vraagstukken, zooals de ontwapening
en de herziening der verdragen, te doen
regelen door een zoogenaamd „directo
rium van vier" gevormd door Engeland,
Frankrijk, Italië en Duitschland.
Ofschoon op dit oogenblik, nog niets be
kend is omtrent de houding van Frankrijk,
mag toch wel aangenomen worden, dat er
van Fransche zijde bezwaren tegen dit
vier-mogendheden-pact zullen worden aan
gevoerd. De bezwaren zullen zich dit
ligt in de lijn der Fransche buitenland
sche politiek vooral richten tegen de
herziening der zoogenaamde vredes-ver-
dragen en tegen het feit, dat de kleine
mogendheden uitgeschakeld zijn. Immers
Frankrijk wenscht, dat Polen en Frank-
rijk's bondgenooten op den Balkan invloed
op de komende besprekingen zullen kun
nen uitoefenen. Blijkbaar voelt Mussolini
niets voor een wijziging van zijn stand
punt, dat de kwesties tusschen de vier ge
noemde mogendheden behandeld dienen te
worden. Het heeft er dan ook den schijn
van, dat dit aanleiding zal worden tot
moeizame onderhandelingen.
De Fransche kabinetsraad heeft het ont
werp vier-mogendheden-verdrag reeds be
sproken. Een officieele mededeeling over
de besprekingen is nog niet verstrekt.
Naar verluidt zou besloten zijn een ant-
woord-nota te zenden op de Britsch-Ita-
liaansche voorstellen.
Volgens de „Temps" zou de antwoord
nota een zelfstandig plan inhouden, dat
zich onderscheidt van het Italiaansche
vredesplan en de daarop ingediende Bri't-
sche aanvullingen en wijzigingen en dat
meer speciaal ingegeven is door de Brit-
sche voorstellen. Het Fransche voorstel
zou een uitbréiding geven aan het oor
spronkelijke voorstel, binnen het kader
van den Volkenbond, en aldus de belangen
van de kleinere mogendheden waarborgen.
De Fransche regeering zou verder na
dere inlichtingen vragen omtrent het
standpunt van Groot-Brittannië en Italië
ten aanzien van de herziening der ver
dragen.
Korte Berichten.
De centrale organisatie van Jood-
sche kooplieden in Polen heeft een ver
gadering gehouden ter regeling van den
boycot van Duitsche producten. In Jood-
sche handelskringen overweegt men te
vens een boycot van de Duitsche havens.
Het uitvoerende comité van Joodsche
vereenigingen heeft zich telegrafisch tot
den Volkenbond gewend met het verzoek
om tusschenkomt.
Naar de Nationaal socialistische be-
drijfscellenorganisatie mededeelt, ligt het
in het voornemen in geheel Duitschland
den eersten Mei te vieren als den dag van
den Duitschen arbeid.
HET STEUNVERLEENEN AAN DEN
LANDBOUW.
Door de Rotterdamsche Korenbeurs is
aan de Kamer van Koophandel en Fa
brieken voor Rotterdam en den Neder-
landschen Industrie- en Handelsraad voor
Land- en Tuinbouw te 's-Gravenhage een
adres verzonden, waarin adbaesie werd
betuigd met den inhoud van het aan de
Kamer van Koophandel en Fabrieken te
Rotterdam door den Bond van Nederland-
scbe graan- en zaadimporteurs en het
comité voor graanhandelaren gezonden
telegram terzake van het door de regee
ring kenbaar gemaakte voornemen tot on
verwijlde behandeling in de Tweede Ka
mer van het eerst kortgeleden ingediende
wetsontwerp betreffende verleening van
bevoegdheden tot het nemen van buiten
gewone maatregelen in het belang van den
landbouw.
De vereeniging de Rotterdamsche Ko
renbeurs vestigt de aandacht van de Ka
mer op de niet geringe kans, dat bij even-
tueele verheffing van dit ontwerp tot
wet de uitvoering dier wet in handen van
landbouworganisaties zal worden gelegd,
hetgeen ongetwijfeld tot gevolg zal heb
ben, dat de belangen van den handel bij
die van de agrarisch georiënteerde groe
pen worden ten achter gesteld. In het
adres wordt het vertrouwen uitgesproken,
dat de Kamer van Koophandel en Fabrie
ken voor Rotterdam de noodige stappen
zal willen ondernemen, opdat minstens
de gelijkgerechtigdheid der belanghebben
de groepen wordt gewaarborgd. Dat zulks
alleen mogelijk is wanneer in het den
minister adviseerende college een ruime
plaats wordt geschonken aan de den han
del vertegenwoordigende personen behoeft
volgens het adres geen nadere uit
eenzetting.
De wassénde melkstroom.
Hoe snel thans de melk- en dus ook de
boterproductie toeneemt, zegt het Hdbl.,
moge blijken uit de volgende cijfers.
511 Februari 35.2 mill. kg. melk
1218 Februari 36.7
1925 Februari 39.2
2 Febr.4 Maart 43.5
511 Maart47.8
1218 Maart52.9
1925 Maart56.7
1 Dit zijn de cijfers van 760 der 842 Ned.
zuivelfabrieken. In zes weken tijds dus
reeds ruim 60 pet. stijging!
De wekelijks verwerkte hoeveelheid
room bedraagt bovendien een kwart mil-
lioen kg.
Alles bij alles beloopt de boterproductie
op dit oogenblik reeds ruim anderhalf
millioen k.g. per week!
De zeemiliciens in Ned.-lndië.
Het Yolksraadslid, de heer VanLonk-
huyzen, had bij de regeering de schrifte
lijke vraag ingediend of zij bereid is op
andere wijze dan door oproep van zee
miliciens, b.v. door indienstneming van
vrijwilligers, in het bestaande personeels
tekort te voorzien. Hierop heeft de regee
ring geantwoord, dat vrijwillige dienstne
ming door geoefende militieplichtigen bij
de Zeemacht niet voldoende is om in het
tekort te voorzien.
Simpelvelds secretaris.
De minister van Justitie heeft de Eer
ste Kamer doen toekomen een nota naar
aanleiding van haar eindverslag over het
ontwerp van wet houdende voorziening
inzake registers van den burgerlijken
stand te Simpelveld.
De burgemeester heeft destijds aan den
secretaris-ambtenaar van den burgerlijken
stand mededeeling gedaan, hoezeer de
regeering door het gebeurde onaangenaam
verrast was. Bepaalde maatregelen tegen
dien ambtenaar kan slechts het gemeente
bestuur nemen, daar benoeming, schor
sing en ontslag door den raad der ge
meente geschieden.
Voor zoover den minister bekend, is
schorsing of ontslag in dit geval niet ge
volgd. Eveneens zal het gemeentebestuur
zijn standpunt hebben te bepalen nopens
de vraag of de ten laste van de gemeente
komende kosten van vernieuwing der
registers zullen worden verhaald op den
betrokken ambtenaar.
Loonsverlaging opgeschort.
De directie van de Twentsche Stoom-
bleekerij v.h. Arntzenius Jannink en Go.,
Heeft een loonsverlaging van vijf procent
aangekondigd voor het geheele personeel.
De bestuurderen van de samenwerkende
textielarbeidersorganisaties hebben een
bespreking gehad met de directie en naar
aanleiding daarvan is, naar wij vernemen,
de loonsverlaging voorloopig opgeschort.
Steun aan inlandsch fabrikaat.
De Duitsche staatssecretaris Von Robr
van het rijksdepartement van landbouw,
heeft de publicatie aangekondigd van een
verordening, waardoor de winkels worden
verplicht door bordje® met de woorden
Binnenland.
De installatie van burgemeester Fernhout
te Middelburg.
Buitenland.
Het vergaan van de Akron.
Nog een marineluchtschip vergaan.
„Duitsche waren" of „buitenlandsche wa
ren", den oorsprong hunner producten aan
te geven.
Het Tweede Kamerlid Weitkamp vraagt
naar aanleiding hiervan aan den minister
van Economische Zaken en Arbeid of deze
bereid is ook voor ons land in denzelfden
geest te handelen, opdat ook ons publiek
wete wien het met zijn nering begunstigt.
Burgemeesters.
Bij Kon. besluit van 1 dezer is, met in
gang van 15 dezer, benoemd tot burge
meester der gemeente Kampen, M r L. K.
O k m a, met toekenning van gelijktijdig
eervol ontslag ais burgemeester der ge
meente Wonseradeel.
Notariaat.
Bij Kon. besluit van 3 dezer is benoemd
tot notaris binnen het arrondissement
Dordrecht, ter standplaats de gemeente
Dordrecht, C. L. J. Vergroesen, can-
didaat-notaris te Dordrecht.
De versnelde bruggenbouw.
De voorzitter van de Tweede Kamer
zal in de vergadering van Donderdag
om elf uur mededeeling doen van het
besluit der centrale afdeeling om dien
dag om half twee in de afdeelingen te
doen onderzoeken:
de wetsontwerpen Geven van vrijheid
om een concessie tot tolheffing te ver-
leenen aan de op te richten N.V. „Ver
snelde Bruggenbouw": Wijziging en ver
hooging van het zevende hoofdstuk B der
rijksbegrooting voor 1933 (deelneming in
het aandeelenkapitaal van en verstrek
king van rentedragende voorschotten aan
de N.V. „Versnelde Bruggenbouw".
Hei mengpercentage op 50 pet.
Blijkens de uitlating uit vooraanstaande
kringen der margarine-industrie is het
vrijwel zeker, dat tegen het najaar het
mengpercentage van boter in margarine
van 40 pet. op 50 pet. zal worden ge
bracht, tenzij dan hetgeen niet ver
wacht wordt een grondige verbetering
op de botermarkt zou intreden.
De oeconomische raad.
Op vragen van het Tweede Kamerlid
Kupers betreffende spoedige uitvoering
van de wet op den oeconomischen raad en
betreffende bet tijdstip van benoeming der
leden van genoemden raad, heeft de
minister van oeconomische zaken en ar
beid geantwoord, dat hij hoopt, dat hij in
staat zal zijn den oeconomischen raad nog
vóór einde April in het leven te roepen.
Centrale raad van beroep.
Mr E. J. Beumer is gisteren als onder
voorzitter van den centralen raad van
beroep geïnstalleerd. Daarbij hebben ge
sproken Mr A. I. M. J. baron van Wijn
bergen, voorzitter van den raad; Mr J.
H. Piccardt, referendaris bij de rijksver
zekeringsbank, en Mr H. Th. Gerlings,
namens het particulier initiatief.
Onbruikbare wethouders
De burgemeester van Ameide en Tien-
hoven, de heer C. W. Luyendijk, die sinds
begin November 1932 ziek is geweest, heeft
thans ingevolge geneeskundig advies drie
maanden ziekteverlof aangevraagd, ter
algeheel herstel. Het aangevraagde ziekte
verlof is den burgemeester door den com
missaris der Koningin verleend. Als waar
nemend burgemeester zal in de gemeente
Tienhoven optreden de eerste wethouder
de heer Spek.
De waarneming van het burgemeester
schap der gemeente Ameide zal echter een
groote verandering ondergaan. Bij besluit
van den Commissaris der Koningin in de
provincie Zuid-Holland zijn de beide wet
houders uitgeschakeld en zal het burge
meesterschap gedurende de drie maan
den van het ziekteverlof worden waarge
nomen door den burgemeester van Vianen
a. d. Lek.
Bij afwezigheid van den burgemeester
van Vianen zal als loco-burgemeester op
treden de beer W. A. van Kekem. Als de
burgemeester over drie maanden van zijn
ziekteverlof zal zijn teruggekeerd, zullen
ook de meergenoemde heeren als loco-bur
gemeester blijven optreden, zoodat ook dan
geen der beide wethouders daarvoor meer
in aanmerking komt. Het ziekteverlof is
ingegaan 1 April j.l. Als waarnemend
secretaris is aangewezen de ambtenaar
ter secretarie de heer A. Lftsgerak.
