WRK3LEY EEN PRACHTFIETS s Sfes Tm*! *Yt t g BmP s p g. »®gg,ïS®g'a ffi - p HT s lê 'i ?8 B a ff MAANDAG 27 MAANT 1933 DAGBL.'D VOOR DE PROVINCIE ZEELAND s B 5' ■S" Si?- f< ff g^oöb waar o gVlzi® B. S"* S.? f- apgs" '3 ff8 er s <w £§1 ff S li ii g. "s p- O HE ■s' S er sty e:y» I'S s i£« £§r* 3- s 8 S o> l:& Êfi: ïfff b0N 2 3§i SjsB II® i*'B 2 8 11 flg r* wff gg ss g-I - B-B 3H& g 3 tsi s 5V3J? g'a S c - S Is BJIrf illi 47e JAARGANG - No. ?5Ï Buitenland. Binnenland. Belangrijkste Nieuws. Stukken voor den Gemeenteraad van Goes. ëpj p .8 IfS* W •1 O tr E^crq rS,2 CP CP ?D 0 HC-uP1 W S ra p m. o- rt y >r p. o fo <D CO P B| e-Blèe ►d P c-f 3. afs a. (0, m «-+■ rrj O T pr" cp 0 tSJ C: Jj co O K1 ij p O o P- 2 cp SP - CP - w P C-+- 2 i— V* w> P <T> CP p ty crq qg p. *3 a 6' tr CP CP CL <1 - CP 8 CL CP 09 g 3 N ei Nö-O w IN üj D -O w c Dl ,-1 CD ff a ■1 i e Sa®" - <*- p. rnB» a B V ►J o CD w a»S CD W 2 -i °|-P O £L0 C Sr. CP pï CP p 50 "g ff C M CP i W N Hf 5> CP# P tj* P CP S CP N tr ff:a - CP er o. Wi- (->• cp pr I§ o- co CP CP 0 =r CD N. P 5 £li s 3 0 d tS3 - 0 OQ ®sr, cp PJ p aê'-s o d rq H S N P M a f3 p d g. d B CP S CL CP pj p es s s.g c:2 i O 8 I'S p a Kggfi' CP 0 B (0 d O A3 w 3 M I e "■s S o- j-'o au es co a ty® 3 p t<* g &o il^gj p rd* <J C§ P o gig 5 w S <w (Si's o, 5' 7 üitg.: N.V. Uitgevers-Maatschappij „Luctor et Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw". Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes. Telefoonnummer 11. Postchèque en Girorekening 44455. Bijkantoor Middelburg, Lange Burg. Tclcf. 259. Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA. gra-iaTar-iTa -■»_*.',■»■ .-.u - 1 -•g^- Abonnementsprijs f 2.50 per kwartaal, weekabonnementen voor Middelburg, Goes en Vlissingen f0.20. Losse nummers 5 cent, Advertentiën 30 cent per regel. Ingezonden mededeelingen 60 cent per regel Kleine Advertentiën Dinsdags en Vrijdags f0.75, bij vooruitbetaling. Onder letter of motto f 0.85. Bij contract belangrijke korting. Ons onderwijs. In een te Leiden gehouden vergadering van de Liberale Staatspartij heeft de heer G. G. Roos die' in liberalen kring als on- derwijs-specialist fungeert een rede ge houden over ons volksonderwijs. Opvallend was hierbij, hoe de tot voor kort gevoerde vrijzinnige onderwijs-poli- tiek als niet-liberaal op de meest besliste wijze veroordeeld werd. Op de vraag of de liberale staatkunde zich richt tegen het confessioneel onder wijs, luidde volgens het antwoord in de „N. R. Gt." het antwoord: „Ik vrees geen tegenspraak, als ik deze vraag ontkennend beantwoord. Dit doet de liberale staatkunde niet, omdat naar liberale opvatting alle dwang in zaken van opvoeding en onderwijs van wege de overheid onvoorwaardelijk uitge sloten behoort te zijn. Het recht der ouders om in volle v r ij h e i d voor hun kinderen de school te kiezen, die zij voor zich de beste ach ten, wordt door ons ten volle geëerbie digd." Hieruit volgt dus, dat de rechtsche par tijen beter hebben begrepen wat liberale staatkunde eischte, dan de liberalen zelf, dat mannen als Kuyper en Lohman, boe vreemd bet ook moge schijnen, het libe rale beginsel tegen de liberalen zelf ver dedigd hebben. Merkwaardige erkenning. Intusschen, uit het verdere betoog van den heer Roos bleek, dat ook bij hem de niet-liberale zuurdeeg nog niet geheel is uitgezuiverd. Aan bet slot verklaarde hij n.l., dat „er niets abnormaals steekt in een wet, welke zou bepalen, dat geen financieele mede werking wordt verleend aan de oprichting en instandhouding van kleinere b ij z o n - d e r e scholen dan 3-mansscholen en dat er, behoudens hoogere goedkeuring in bij zondere gevallen, ook geen kleinere open bare scholen mogen zijn." Deze uitspraak staat klaarblijkelijk in verband met bet nog altijd bestaande mis verstand, dat, hoe vaak het tegendeel ook is aangetoond, het de kleine bijzondere scholen zijn die de booge kosten van het lager onderwijs veroorzaken. Het is maar goed, dat er ook zelfs geen schijn van kans is, dat de liberalen straks een meerderheid zullen behalen. In het belang van vrijheid en recht is bet noodig, dat de rechterzijde de gele genheid behoudt „de liberale idee" tegen de liberalen te beschermen. Colijn. Het is merkwaardig, hoe van alle kan ten in verkiezingsvergaderingen de naam van Dr Colijn in het debat wordt ge bracht. Er wordt, met name van liberale zijde geen vergadering gehouden of het gaat over Colijn. Terwijl de heer Colijn zelf zijn eigen program ontwikkelt en de politieke tegen standers geheel onbesproken laat, komt men bij de overzijde altijd weer bij den leider van de A.-R. partij terecht. In de Zaterdag te Leiden gehouden ver gadering van de Liberale Staatspartij, hebben zelfs twee sprekers zich zeer in den breede met dezen staatsman bezig gehouden. Terwijl Mr de Wit Weynen een poging deed om de verdiensten van den heer Colijn te verkleinen, trachtte Mr Mole naar het voor te stellen, dat men van liberale zijde Dr Colijn het best kan steu nen door... hem te bestrijden. Hij deed dat op deze wijze: Wie den naam Colijn noemt denkt aan Dr Colijn als minister-president als for mateur van het Kabinet. En nu rijst deze belangrijke vraag of kiezers, die niet tot den engeren kring van Colijn's getrou wen behooren hun doel, een krachtig be wind inderdaad bevorderen door op de A.-R. lijst hun stem uit te brengen. Spr. ontkent dit met klem en zal zeg gen waarop zijn meening berust. Het zal bij de kabinetsformatie gaan em de vraag of een katholiek staatsman drm wel de leider der A.-R. met de sa menstelling van het nieuwe ministerie zal worden belast. Wie van deze beiden de uitverkorene zal zijn, wie hunner het stempel op de regeering zal drukken, 8-ngt van den uitslag der verkiezingen Bi, En daarom, aldus spr., is het gewenscht liberale elemten te versterken, len gevoelt, dat hier de logica heele- zoek is. ziin*6 Van meen*n8 is' dat Dr Colijn m stempel op de komende regeering door rukken' zou al erg dwaas handelen die dZ'ln Stem te geven aan een partij lijkt eZen staatsman steeds heeft bemoei- eens is, dat Dr Colijn straks de leiding behoort te hebben, die kan niet beter doen dan ook op hem zijn stem uit te brengen. Wie Colijn wil steunen, moet ook Colijn stemmen. Ingezonden Mededeeling. SLECHTS f45— VERKRIJGBAAR IN ELKEN GOEDEN RIJWIELHANDEL we en die er in 1929 zelfs toe mee- wondterwijl bij bezig was opbou- N« W6r-k te verrichten, te doen vallen. Wle het met den liberalen spreker Het onfwapeningswerk te Genève. Mac Donald kan over den tweeden dag der beraadslagingen over zijn ontwerp- conventie tevreden zijn. Nadat Vrijdag zes delegaties, alsmede Titulescu namens de drie landen der kleine entente, zich be reid hadden verklaard, het ontwerp-con- ventie van den Engelschen minister-pre sident als grondslag voor het verdere con ferentie-werk te aanvaarden, hebben zich Zaterdag tien verdere gedelegeerden bij deze negen gevoegd. Allen brachten hulde en dank aan Mac Donald voor het initiatief waardoor de kans op het succes der conferentie be langrijk verbeterd is. Het belangrijkste was, dat de Italiaan- sche gedelegeerde verklaarde, dat de Ita- liaansche regeering niet slechts bereid is, het ontwerp-ontwapeningsconventie van Mac Donald als grondslag van discussie te aanvaarden, doch dt zij bovendien be reid is, het ontwerp in zijn geheel inte graal aan te nemen. Uit Tokio wordt gemeld, dat de Japan- -sche ministers van buitenlandsche zaken, marine en oorlog beraadslaagd hebben over het ontwapeningsplan-Mac Donald. De resultaten daarvan, zijn in een semi- officieel communique verspreid. Daarin wordt gezegd, dat de Japansche regeering tot de overtuiging is gekomen, dat bet .ontwapeningsplan door de Japansche re geering niet in overweging kan worden genomen. Honderden huiszoekingen in Duitschland. Op last van den minister van binnen- landsche zaken zi.n Vrijdagnacht onge veer 400 huiszoekingen uitgevoerd bij com munistische en socialistische bestuursle den te Stuttgart. Bij velen werden wapenen en verboden lectuur gevonden, op grond waarvan in het geheel 270 personen in voorloopige hechtenis zijn genomen, van wie er ver scheidene naar het concentratiekamp van Heiberg zullen worden overgebracht. Dë politie heeft te Dusseldorf-Benrath een huiszoeking gedaan in het „Moderne theater", waar een complete communisti sche drukkerij bleek te zijn onderge bracht. De eigenaar van de bioscoop en een leider der communisten zijn in hech tenis genomen. Naar uit Moskou wordt gemeld, zijn de commuisten Kippenberger en Heinz be noemd tot opvolgers van Thaelmann. De eerste is bekend geworden als leider der extreme groep der K.P.D. De laatste dagen zijn 220 Duitsche communisten in Rusland aangekomen. In de laatste dagen hebben van de 17 sociaal-democratische leden der Bruns- wijksche landdagfractie acht bun manda ten neergelegd. Men verwacht in politieke kringen, dat nog meer sociaal-democra tische afgevaardigden hun mandaten zul len neerleggen. Ook in Portugal fascisme. Ook in Portugal is een fascistische be weging ontstaan, welker leden in tegen stelling met bet zrwart van Mussolini en het bruin van Hitier blauwe hemden dra gen. De leider van deze beweging is Rolao Petro, een ongeveer 45-jarig man, die sprekend op Adolf Hitler lijkt. Hoewel eerst drie maanden geleden ontstaan, heeft de beweging zich over het geheele land uitgebreid. D'e bedoeling van de beweging is niet een revolutie teweeg te brengen, doch een dam op te werpen tegen het communisme en het huidige systeem van vrije concur rentie te handhaven. De Joodsche boycot en de Duitsche goederen. De Londensche Joden schijnen werke-, lijk een boycot van Duitsche goederen begonnen te zijn. De boycot zou reeds honderdduizenden ponden waarde aan handel met Duitsch land bestrijken. Vele winkeliers hebben papieren opge plakt met het opschrift; „Koopt geen Duitsche goederen". Auto's rijden rond waarop staat: „Judea verklaart Duitsch land den oorlog. Boycot alle Duitsche goederen!" Den eigenaars van 'n belangrijke groep handelsbladen zijn alle advertenties van Joden opgezegd. Een order op Duitsche machines, ter waarde van een bedrag van vijftig duizend pond, zou telegrafisch ge schrapt zijn. Van alle kanten hoort men dezelfde berichten. De speciale correspondent van de Man chester Guardian meldt uit Berlijn, dat de berichten over een nationaal-socialis- tisch schrikbewind heelemaal niet over dreven zijn, doch dat de feiten eerder te zwak, dan te sterk voorgesteld zijn. Vetkaarten cadeau aan werkloozen. De „B.Z. am Mittag" verneemt, dat de Duitsche regeering binnenkort 25 milli- oen vetkaarten zal uitgeven ter waarde van 190 millioen mark, teneinde de werk loozen en minvermogenden niet te- laten lijden onder de algemeene prijs verhooging van landbouwproducten, welke het ge volg zal zijn van de maatregelen tot ver hooging van de koopkracht van den land bouw. Deze toeslag zal worden gefinancierd uit de opbrengst van de margarinebelas ting. Korte Berichten.. De mailboot President Madison, een schip van 24000 ton, dat te Seattle aan de kade lag om eenige reparaties te on dergaan, is plotseling omgeslagen en ge zonken, vermoedelijk omdat het slecht ge ballast was. Men vreest, dat zich aan boord drie leden van de bemanning be vonden en dat die zijn verdronken. Gisternacht ging in Frankrijk en België de zomertijd in. Tegen den vroegeren Duitschen rijks commissaris voor werkverschaffing, Dr Gereke, is een arrestatie-bevel uitgevaar digd wegens verduistering in talrijke ge vallen. De passagierstrein Luik-Verviers is op het station van Verviers door een lo comotief, welke een flinke vaart had, in het midden aangereden. 19 reizigers wer den min of meer ernstig gewond. De ma- terieele schade is aanzienlijk. De commissariale Beiersche minis ter van Justitie. Dr Frank, heeft bevolen, dat Joodsche juristen niet meer met de strafrechtspraak belast mogen worden en dat het O. M. niet meer door Joden mag vertegenwoordigd worden. De zettersstaking te Weenen is ge ëindigd. De Cream City Brewing Company te Wisconsin heeft de twee eerste vaten nieuw gebrouwen bier na de opheffing van het drankverbod als geschenk per vliegtuig naar Roosevelt gezonden als blijk van dankbaarheid en waardeering voor Roosevelt's actie inzake de Drank wet. Jonge paartjes, die willen trouwen, zullen voortaan in Joegoslavië, behalve de toestemming hunner ouders, ook de goedkeuring van den dokter moeten heb ben. Ingezonden Mededeeling. WRIGLEY'S KAUWGOM IN DE MOND IS LEKKER EN G EZ ON Dl VIER STUKS PER PAKJE De Tweede Kamerverkiezing. Wij vernemen, dat op instignatie van de heeren Dr Colijn en H. Amelink a.s. Vrijdag te Utrecht een samenkomst zal plaats vinden van de A.-R. partijleiding met de Antirevolutionaire vakvereeni- gingsbestuurders in verband met de a.s. verkiezing voor de Tweede Kamer. Kiezersvangsf. De „Vrijz. Democraat" verwijt aan de liberalen Bierema, Van Rappard en Lou- wes, het program van de Boerenbonden te hebben onderteekend „en dat dit pro gram op het stuk van den vrijhandel met dat van de Liberale Staatspartij den Vrijheidsbond ten eenenmale in strijd is." Paaschtelegrammen tegen verlaagd tarief Evenals verleden jaar wordt van 8 tot en met 17 April a.s. bij wijze van proef de gelegenheid opengesteld om in het ver keer met Noord-Amerika en Mexico Paaschtelegrammen met vasten tekst te wisselen tegen verlaagd tarief. De telegraafkantoren verstrekken alle nader gewënschte inlichtingen, ook om trent de voor deze telegrammen vast gestelde teksten. Steun aan de industrie. De Katoencommissie heeft den Minis ter van Economische Zaken en Arbeid het volgende telegram verzonden: „Katoencommissie in vergadering! tóp Anrhem bijeen, kennis nemende van de maatregelen thans voorgesteld voor eie ren, groenten en rogge, de redelijkheid van steunmaatregelen voor den landbouw niet willende ontkennen, stelt met diepe teleurstelling vast, dat beslissing contin- genteering van industrieele artikelen on- zen bedrijfstak betreffend, nog steeds uit blijft. Daar aanvrage reeds een jaar geleden werd gedaan, dringt Katoencommissie mede in verband met ontstellende werk loosheid in de katoencentra met klem op Uwer Excellence's onverwijlde gunstige beslissing aan betreffende manufacturen van katoen gebleekte en ongebleekte van kunstzijde, kunstzijde met katoen, linnen, halflinnen, fluweel, pluche en trijp alsmede van artikelen uit deze weefsels vervaardigd, als daar zijn dweilen, werk manshemden, sporthemden, gordijnen, di- vankleeden en soortgelijke". Kortere werktijd in de bouwvakken? De hoofdbesturen van een aantal arbei dersbonden in het bouwbedrijf hebben na gepleegd overleg, aan den Hoogen Raad hun meening kenbaar gemaakt over het vraagstuk van de 40-urige arbeidsweek. Hun conclusie, gebaseerd op onderzoek en overleg luidt, dat een beteekenende werktijdverkorting voor het bouwbedrijf mogelijk en in hooge mate wenschelijk ■moet worden geacht. Er is in de bouwvakken toenemende werkloosheid. En er is weinig kans op verandering. De oorzaken hebben, vooral in de kleine ste den en het platteland nog lang niet het hoogtepunt bereikt. Werkelijke drukte in het bouwbedrijf kan, naar menschelijke berekening, in afzienbaren tijd niet meer worden verwacht. De jaarlijksche woningproductie van het laatste decennium zal voor de toe komst, gezien den woningvoorraad, be langrijk kleiner zijn. Er is geen enkele re den om aan te nemen, dat er in de toe komst meer arbeidsuren voor het maken van een woning noodig zullen zijn; veel eer is er reden te gelooven, dat nog min der arbeidsuren per woning zullen behoe ven te worden aangewend. Afvloeiing van bouwvakarbeiders naar het buitenland, die vroeger veelvuldig voorkwam, is voorloopig niet meer te ver wachten. Evenmin als afvloeiing naar an dere bedrijven, omdat ook daar overvloed van arbeidskracht is. Uit al deze overwegingen moge blijken, zoo concludeeren de bonden, dat onze be sturen reden hebben om er van overtuigd te zijn, dat de werkloosheidscijfers in de naaste toekomst zeer hoog zullen blijven, indien niet een beteekenende werktijdver korting daarop een invloed ten goede zal gaan uitoefenen. De dakpannen worden duurder. De Limburgsche dakpannenfabrikanten hebben besloten, wegens den onhoudba^ ren toestand in deze industrie, den prijs der dakpannen te verhoogen. Binnen en kele dagen wordt bet bedrag der verboo ging bekend gemeekt. Beperking van het toestaan van optochten Minister Ruys de Beerenbrouck heeft, aan de burgemeesters een brief gezonden, die de aanwijzingen van Aug. 1932 ver scherpt. „Op bepaalde dagen zoo beet het in de circulaire behooren geen optochten te worden toegestaan dan die met de vie ring van die dagen verband houden. Ik denk bierbij aan de verjaardagen van le den van het Koninklijk Huis, nationale feest- en herdenkingsdagen, regeerings- jubilea, vorstelijke bezoeken, bijzondere godsdienstige feestdagen". Voorts dringt de minister er bij de burgemeesters op aan, dat zij zich zullen afvragen of de aanvragers van een op- toch voldoenden waarborg bieden, dat redelijkerwijze op de nakoming van de gestelde voorwaarden kan worden gere kend. De minister acht bet wenschelijk, dat alle deelnemers van een kenteeken zijn voorzien, dat tijdens den optocht geen drukwerken verspreid worden, dat de Overheid van te voren kennis neemt van Binnenland. De Goesche Gasthuiskwestie. De toestanden bij sommige Zeeuwscbe polders. Buitenland. Het ontwapeningswerk te Genève. Fascisme in Portugal. de te houden toespraken, enz. De bijzon dere aandacht wordt gevestigd op spreek koren. Ook hiervan zal de inhoud van te voren moeten zijn goedgekeurd; de cri- tiek die zij inhouden, moet „in behoor lijken vorm" gegeven worden. De Gasthuiskwestie, Nu tóch een Raadscommissie? Voorloopig alles geheim. A.s. Donderdagmiddag 2 uur vergadert de Gemeenteraad. Zooals destijds gemeld, besloot de Ge meenteraad aan dhr H. A. P. Könings te Den Haag op te dragen een deskundig onderzoek in te stellen naar de exploi tatie van bet Gasthuis, dat met zulke groote tekorten blijkt te werken. Thans is dit rapport ingekomen. Teneinde te voorkomen, zoo schrijven B. en W„ dat, evenals destijds in ge schied met het rapport der Vereeniging van Nederlandsche Gemeenten, aan den inhoud daarvan ontijdig publiciteit wordt gegeven, hebben wij gemeend er ons voor loopig toe te moeten bepalen, het schrif tuur voor de Leden van den Raad ter visie te leggen ten Stadhuize. Krachtens bet bepaalde in artikel 49, 6e lid der Gemeen tewet, leggen wij omtrent den inhoud voorloopig geheimhouding op, welke wij u voorstellen te bestendigen totdat de na te noemen commissie ad boe baar rap port zal hebben uitgebracht. Verder hebben wij ons afgevraagd, welke stappen er thans dienen te worden gedaan om de zaak in kwestie zoo spoe dig mogelijk tot een oplossing te brengen, daarbij overwegende, dat, indien eenigs- zins mogelijk, bet ziekenhuis, hetwelk bewezen beeft, voor Goes en omgeving in een behoefte te voorzien, te behouden. Het wil ons voorkomen, dat het rap port van den heer Könings daartoe rijk materiaal verschaft, doch tevens zijn wij de meening toegedaan, dat bet niet van wijs beleid zou getuigen, de daarin neer gelegde conclusies te aanvaarden zonder het Gasthuisbestuur, dat, al zijn er dan ook wellicht fouten gemaakt, steeds en uitsluitend hiervan zijn wij stellig over tuigd bet belang der inrichting in het oog beeft gehad, in de gelegenheid ge steld te hebben zich uit te spreken met betrekking tot de door dhr Könings ge dane voorstellen. In uwe vergadering is tot tweemaal toe te vergeefs een voorstel gedaan tot in stelling eener commissie ad hoe teneinde de exploitatie van het ziekenhuis te on derzoeken en zoo noodig daaromtrent voorstellen te doen. Wij hebben ons tegen dit voorstel destijds meenen te moeten verzetten, uit overweging, dat naar onze meening, geen der leden van den Raad of van ons College in staat is om de ex ploitatie van een ziekenhuis deskundig te beoordeelen. Thans, nu een deskundig onderzoek heeft plaats gehad, dat veel materiaal be vat, hetwelk stof tot overweging geeft, meenen wij, dat het oogenblik is aange broken om over te gaan tot instelling van een Raadscommissie, die tot taak zal heb ben om na overleg met het Gasthuisbe stuur en den rapporteur gezamenlijk het vraagstuk aangaande het voortbestaan van het ziekenhuis onder het oog te zien. Wij stellen mitsdien voor om over te gaan tot de instelling van een Commissie ad hoe, bestaande uit drie leden, waarvan lid en voorzitter een der leden van B. en W„ welke tot opdracht zal hebben om, na gepleegd overleg met het College van Regenten van het Gasthuis en den rap porteur, den heer Könings gezamenlijk, met bekwamen spoed voorstellen te doen met betrekking tot de beantwoording van de vraag of, en zoo ja, onder welke voor waarden, het ziekenhuis alhier, af deeling van het Gasthuis, kan blijven voortbestaan zonder dat zulks voor de gemeente een te groote financieele last zou beteekenen. In verband met het door Mej. A. A. A. Scheeuwe gevraagde eervol ont slag als Hoofd der Openbare Bewaar school alhier bieden B. en W. de volgen de voordracht aan ter voorziening in de daardoor ontstane vacature: i. Mej. F. G. de Jong te Rotterdam; 2.

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1933 | | pagina 1