eerste blad.
mar van melle's koek, gezond en lekker:
DONDERDAG 23 MAART 1933
DAGBLAD VOOR DE PROVINCIE ZEELAND
47e JAARGANG - No. 140
Dit nummer bestaat uit 2 bladen
Binnenland.
Buitenland
Belangrijkste Nieuws.
Uit de Provincie
Uitg.: N.V. Uitgevers-Maatschappij „Luctor et
Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw".
Bureaux Lange Vorststraat 70, Goos.
Telefoonnummer 11,
Postcheque en Girorekening
Bijkantoor Middelburg, Lnrigo Burg. Tolof. 250.
Directeur-Hoofdredacteur! R, ZUIDEMA,
Abonnementsprijs f 2,50 per kwartaal,
weekabonnementen voer Middelburg, Goes en
Vlissingon f0.20. Losse nummers 5 cent.
Advertontiün 30 cent per regel. Ingezonden
mededeelingon CO cent per regel. Kleine
Advnrtenliün Dinsdags en Vrijdags f 0,75, bij
voorultpotflling, Onder lettor of motto f 0J5.
BIJ contract belangrijke korting.
Nu aan het werk.
Het voorbereidende werk voor de ver
kiezingen is achter den rug.
De candidaten zijn gesteld en nu kan
de eigenlijke verkiezingsactie worden
doorgezet.
Over den inzet behoeft de Antirevolu
tionaire partij niet te klagen.
Er is meer geestdrift, dan er in langen
tijd geweest is. Voor de vergaderingen
waarin de partijleider Dr H. Golijn op
treedt is enorme belangstelling en ook
de gewone vergaderingen worden vrij
druk bezocht.
Wij mogen hiervoor dankbaar zijn.
Het is een niet te waardeeren voor
recht, dat er nog belangstelling is bij ons
volk, als er over vragen van staatkundi
gen aard wordt gehandeld bij bet licht
van Gods Woord.
Wij gevoelen dit het best aJs we letten
op landen als Duitschland, waar de Chris
telijke volksgroepen niet het minste ge
wicht in de schaal leggen en waar ze niet
in staat zijn een eigen geluid te laten
booren.
Terecht evenwel heeft Dr Colijn te Goes
gewaarschuwd, dat de groote belangstel
ling voor de vergaderingen waarin de
partijleider optreedt, ons niet tot valsche
gerustheid mag stemmen.
Want hoe belangrijk die vergaderingen
ook mogen zijn om geestdrift en bezieling
te wekken en ook wel om tegenstanders
te overtuigen, wij mogen geen oogenblik
meenen, dat we daarmee klaar zijn.
Er zijn van die mensehen, die meenen,
dat ze bun schuldige plicht hebben ge
daan, als ze eens geestdriftig geapplau-
diseerd hebben, en als ze met vuur een
strijdlied hebben meegezongen, maar dan
moet er toch op gewezen worden, dat ze
zich deerlijk vergissen.
Van het allergrootste belang is het z.g.
kleine werk, het met beleid verspreiden
van lectuur, het systematische huisbe
zoek, het rustig spreken met de kiezers
om eventueel misverstand weg te nemen
en op de groote beteekenis van deze ver
kiezingen de aandacht te vestigen.
Dat is niet altijd even gemakkelijk.
Maar het is een noodzakelijk en
ook een hoogst dankbaar werk, dat
de rijkste vruchten kan afwerpen.
Vergeten moet niet worden, dat schier
het onmogelijke gedaan wordt om de een
voudige kiezers met valsche, helaas soms
zelfs vroomklinkende voorstellingen te
misleiden.
Men staat verstomd wat niet alleen
Communisten en Socialisten, maar ook
een, groep als de Chr. Dem. Unie zooal
durft bestaan. Zonder blijkbaar ook maar
eenig verantwoordelijkheidsbesef, worden
allerlei mooischijnende beloften gedaan en
de kiezers op een dwaalspoor gebracht.
En men staat even verbaasd als men ziet
welke onware beschuldigingen ook zelfs
van rechtsche zijde worden geuit, om de
A. R. partij in een verkeerd daglicht te
stellen.
Daarom is naast de vergaderingen die
bezieling kunnen wekken en waar de
vraagstukken meer in het groot kunnen
worden behandeld, het huisbezoek
dringend noodzakelijk.
En voorzoover noodig, wekken wij dan
ook onze kiesvereenigingen op, aan dit be
langrijk- onderdeel van het verkiezings-
werk vole aandacht te schenken.
De verkiezingstechniek.
„De Standaard" wekt in een driestar
op om aan het bij uitstek moeilijke, maar
noodzakelijke huisbezoek volle aan
dacht te schenken en daarbij de techniek
van het stemmen niet te vergeten.
Oogenschijnlijk een vrij overbodige
waarschuwing.
Want wat is nu eenvoudiger dan zijn
stembiljet in te vullen en een hokje vóór
den naam van den begeerden candidaat
met het in het stembureau aanwezige
Potlood rood te maken?
En toch worden nog altijd vergissingen
begaan en zelfs op vrij groote schaal.
Door „De Maasbode" is er onlangs aan
herinnerd, dat bij de verkiezingen in 1929
ongeveer 100.000 kiezers het stembiljet
200 hadden ingevuld, dat hun stem van
onwaarde moest worden verklaard.
Daarom is het noodig, ook aan de
0ohniek van het stemmen hoe
envoudig ook op zichzelf volle aan
dacht te schenken.
zij deze uitgebreide volmacht in handen
heeft, óf, dat het centrum van oordeel
is dat de regeering te ver wil gaan.
Het centrum wil daarom afwachten
wat rijkskanselier Hitier heden, Donder
dag, in zijn regeeringsverklaring zal zeg
gen.
De nationaal-socialistische „Partei cor-
respondenz" schrijft over de indiening
van de machtigingswet bij den Rijksdag
dat het „nauwelijks" denkbaar is dat het
voorstel niet de vereischte tweederde
meerderheid zal krijgen.
Intrsschen zouden de burgerlijke mid
delpartijen door parlementaire weigering
van de machtigingswet de opbouw van de
regeering-Hitier kunnen tegenhouden.
De partijen moeten echter goed begrij
pen dat de niet-aanneming van de mach
tigingswet een oorlogsverklaring betee-
kent die de regeering op dezelfde wijze
zal beantwoorden.
Het Wolff-bureau weet mede te deelen,
dat de nationaal-socialistische fractie in
den Pruisischen Landdag een voorstel zal
indienen, volgens hetwelk de verkiezing
van den Pruisischen minister-president
door den Landdag zal plaats hebben op
2 Mei a.s. Het voorstel bevat geen naam
van een persoon voor die functie, maar
men kan rekenen op de verkiezing van
Göring, tegenwoordig Rijksminister zon
der portefeuille en Rijkscommissaris be
last met de waarneming van de leiding
van het Pruisische departement van bin-
nenlandsche zaken.
Daar de nationaal-socialisten in den
Pruisischen Landdag de meerderheid
hebben, is de aanneming van dit voorstel
verzekerd.
Bier en wijn in Amerika.
Reuter meldt uit Washington, dat pre
sident Roosevelt thans het wetsontwerp
inzake het alcoholgehalte van 3,2 pet.
voor bieren, wijnen, vruchtensappen, enz.
Op het Duitsche departement van
arbeid is een ontwerp voor een nieuwe
regeling van het vakvereenigingswezon
uitgewerkt. Dadelijk na de verdaging van
den Rijksdag zal het rijkskabinet zich met
deze kwestie bezig houden.
Ten gevolge van een mededeeling bij
de politie dat in bet huis van professor
Einstein bij Potsdam wapenen en munitie
verborgen waren, doorzocht de plaatse
lijke- en hulppolitie zijn huis. Ze vonden
echter geen wapenen en niets wat een
misdadig karakter had. Zooals men weet
zal professor Einstein niet meer naar
Duitschland terugkeeren, maar zich in
België vestigen,
Wegens anti-semitische uitspattin
gen zijn te Weenen alle hoogescholen ge
sloten.
Communisten en socialisten uit ge
heel België hebben besloten, op 29 Maart
een zoogenaamden hongermarsch naar
Brussel te organiseeren.
Straatklinkerwegen.
Naar wij vernemen heeft de Minister
van Binnenlandsche Zaken en Landbouw
een schrijven gericht tot de gemeentebe
sturen waarin Z.Ex. o.m. het volgende
schrijft:
Van de zijde der fabrikanten van straat
klinkers, wordt mijne aandacht erop ge
vestigd, dat het van veel belang is, niet
het minst met het oog op het te plaatsen
aantal arbeiders, dat bekend is, hoeveel
M2. wegdek, naar alle waarschijnlijkheid
in de jaren 1933 en 1934 zal worden aan
gelegd en/of vernieuwd. Wanneer op dit
punt eenige zekerheid bestaat, kan ge
tracht worden de productie daarmede in
overeenstemming te brengen. Aangezien
mij de wensch der fabrikanten alleszins
geregeld werd uitgeoefend, bedroeg bij
de Domaniale mijnen maatschappij en de
staatsmijnen Wilhelmina en Maurits, als
mede bij de Oranje Nassaumijnen III 23,
bij de staatsmijnen Emma en Hendrik 24,
bij de mijn Laura en Vereeniging en de
Oranje Nassaumijnen II en IV 22, bij de
Oranje Nassaumijn 1 21 en bij de mijn
Willem-Sofie 20 dagen.
Vredelievend optreden van roode
ontwapenaars.
In „Het Volk" wordt omtrent een ver
gadering van nationaal-socialisten te Zut-
phen met vette letters het volgende ge
meld:
„Hedenavond vond alhier de vergade
ring plaats van de nationaal-socialisti
sche beweging, waarin Ir Mussert de ze
geningen van het fascisme schilderde.
De politie ranselde met gummiknuppels
een aantal arbeiders, dat interrumpeerde,
uit de zaal, waarbij een man zoodanig
met den gummistok en sabel werd be
werkt, dat hij in een hoek bleef liggen".
Toch wel erg denkt men, dat „inter-
rumpeerende arbeiders" op die wijze naar
buiten worden gewerkt.
Vlak onder dit bericht geeft echter het
zelfde blad een mededeeling, waaruit blijkt
wat hier met „interrumpeeren" bedoeld
wordt:
„Hedenavond belegde de nationaal-so
cialistische beweging een openbare ver
gadering in den schouwburg. Hoewel men
oorspronkelijk het plan had om in de
Buiten Sociëteit te vergaderen, heeft men
daarvan afgezien, omdat in die zaal de
stoelen niet vastgeschroefd zaten. De heer
Mussert zei onder anderen: Ons volk is
tot ondergang gedoemd, tenzij het het
lichtende voorbeeld wil zien, dat gegeven
wordt door Duitschland en Italië.
Hierop barstte in de zaal een hei-
densch kabaal los; de spreker werd door
geroep en geschreeuw overstemd, terwijl
achter in de zaal stinkbommen werden
Ingezonden Mededeeling.
De toestand In Duitschland.
hp?ei ,centrum heeft nog niet beslist of
of machtigingswet zal stemmen
hot *s een gev°te van het feit, dat
wat Cj6ntrum met °P de hoogte is gesteld
0 r0geering wil gaan doen wanneer
heeft onderteekend. De desbetreffende
dranken zijn onverwijld in dertien staten
verkoopbaar. De wet wordt op 7 April
van kracht.
In 24 staten zijn dergelijke wetsont
werpen in behandeling; in 11 staten is
dienaangaande nog niets besloten.
De quaestie van de algeheele opheffing
van het drankverbod is nog hangende in
het Congres.
Koudegolf in Amerika.
Een nieuwe koudegolf bezoekt het Mid
den-Westen der V. S. en heeft reeds min
stens 12 dooden geëischt. Vele schepen
bereikten de haven met 24 uur vertraging
wegens zware stormen.
Korte Berichten.
Als gevolg van het besluit der Duit
sche regeering, om de invoerrechten- op
eieren te verhoogen, waardoor aan hon
derden kippenfokkers in Finland een ver
nietigende slag wordt toegebracht, is in
een groote vergadering van boeren en
pluimveehouders te Sagu een van Fin-
lands voornaamste landbouwdistricten
besloten, om alle Duitsche goederen te
boycotten en de voorkeur te geven aan
Engelscbe waren.
Het Duitsche ministerie voor Volks
voorlichting deelt mede, dat de als brand
stichter van het Rijksdaggebouw gearres
teerde Nederlandsche communist v. d.
Lubbe in den tijd onmidellijk voorafgaan
de aan den brand niet alleen in verbin
ding heeft gestaan met Duitsche commu
nisten, maar ook met buitenlandscbe com
munisten, -•waarbij zij die veroordeeld
werden tot tuchthuisstraffen wegens den
aanslag op de kathedraal van Sofia in het
jaar 1925.
- D'e „Germania" meldt, dat Dinsdag
ochtend de leden der Gentrumsfractie van j
den Rijksdag te Berlijn voor het vertrek j
per autobus naar Potsdam op wapenen
zijn gefouilleerd. Bij informatie aan het
Pruisische ministerie van binnenlandsche
zaken heeft men toen medegedeeld, dat
een dergelijke opdracht niet was gegeven.
Rijksminister Göring heeft in een
rondschrijven aan de Pruisische autori
teiten er op gewezen, dat streng moet
worden tegengegaan de verkoop van
kwakzalvers- en geheime middelen voor
rondtrekkende kooplieden, omdat het ge
bruik daarvan de volksgezondheid
schaadt.
Na een verblijf te Washington gedu
rende al die jaren van zijn presidentschap
is Hoover na 4 jaar in het Witte Huis te
hebben vertoefd, gisteren in zijn eigen
lijke woonplaats Palo Alto in Galifornië
teruggekeerd om zijn werkzaamheden als
gewoon burger te hervatten. Hij werd
door de bevolking hartelijk ontvangen.
billijk voorkomt, en ook de Overheid be
lang heeft bij het aanpassen van de pro
ductie aan de behoefte, moge ik Uw Col
lege verzoeken, mij een vragenlijst na in
vulling te willen doen toekomen.
In deze vragenlijst moet o.m. worden
opgegeven, de soort aan te leggen of te
vernieuwen of te herstellen wegen, het
aantal M2. wegdek gesplitst naar de soort
verharding. De wegen, die in uitvoering
zijn, moeten niet woruen opgegeven.
Alcohol uit aardappelen en bieten.
Het Kon. Ned. Landbouw Comité, dat
op 't oogenblik de uitvoerbaarheid en
wenschelijkheid onderzoekt van het door
den heer J. S. Visser, Santpoort, op de
vergadering van de Holl. Mij. van Land
bouw te berde gebrachte denkbeeld, om
uit aardappelen en suikerbieten alcohol,
o.a. voor bijmenging door benzine te gaan
maken, heeft aan de daartoe ingestelde
commissie een crediet toegestaan, opdat
ze zich daardoor de noodige technische
voorlichting zal kunnen assumeeren.
Wijziging der crisispachtwet.
Verschenen is het voorloopig verslag
der Eerste Kamer over het ontwerp tot
wijziging der crisispachtwet. Zeer vele
leden verklaarden zich goed met het ont
werp te kunnen vereenigen. Sommige le
den hadden gaarne den eisch gesteld, dat
de bijzittende leden in de Kamer voor cri
sispachtzaken moeten worden beëedigd.
Eenige leden hadden gaarne gezien, dat
de norm betreffende den welstand van
partijen ware verruimd. Dat geen recht
van appèl was ingesteld, werd door hen
toegejuicht, door andere leden als een
leemte gevoeld.
De toestand in de klompenindustrie.
Het Tweede Kamerlid Fleskens heeft
den minister van oeconomische zaken
en arbeid de volgende vragen gesteld:
Is het den minister bekend, dat de toe
stand in de klompenindustrie steeds
moeilijker wordt?
Is Zijn Excellentie bereid dezen tak
van nijverheid hetzij door contingentee-
ring van den invoei, hetzij door het tref
fen van bijzondere maatregelen te steu
nen, ten einde te voorkomen, dat tal van
klompenmakers hun werkplaatsen zullen
moeten sluiten en met hun arbeiders aan
de werkloosheid worden overgeleverd?
Uit het mijnbedrijf.
De totale netto productie van de geza
menlijke steenkolenmijnen in Limburg
gedurende de maand Februari bedroeg
957.305.316 ton. Het totale aantal arbei
ders der gezamenlijke steenkolenmijnen
bedroeg op 1 Maart ondergronds 24.265,
bovengronds 10.884, in totaal 35.149.
Het aantal werkdagen waarop het be
drijf gedurende de maand Februari 1933
geworpen, die een verstikkende lucht ver
spreidden. Een gedeelte van het publiek
hief „De Socialistenmarsch" aan, waar
op de politie met gummistokken op de
arbeiders insloeg".
De roode bezoekers van deze vergade
ring maakten dus volgens het roode or
gaan een „heidensch kabaal", zij over
stemden den spreker met geroep en ge
schreeuw, gooiden met stinkbommen, die
een verstikkende lucht verspreidden en
hieven bovendien nog de Socialisten
marsch aan.
En dan wordt verder heftige critiek
geoefend op de politie, die aan dit schan
daal van roode ontwapenaars met kracht
een eind maakte.
KIEZEN TUSSCHEN LOONSVER
LAGING OF INFLATIE?
In een onderhoud met „De „Organisa
tor" heeft de heer F. H. Fentener van
Vlissingen, voorzitter van de Kamer van
Koophandel te Utrecht, op de vraag of
de crisis „haar dieptepunt had bereikt"
kort en krachtig „neen" geantwoord.
Zouden wij willen komen tot een liquida
tie van de crisis, dan zou er een regeling
der internationale schulden moeten plaats
vinden, stabiele monetaire verhoudingen
zouden moeten wederkeeren en de han
delsbelemmeringen zouden grootendeels
moeten worden opgeheven.
Dan slechts zal een verbetering van den
internationalen handel mogelijk worden.
De Amerikaansche bankcrisis maakt
de oplossing van het schulden- en mone
taire vraagstuk zeker niet gemakkelijker,
terwijl de toestand wat de handelsbelem
meringen betreft, met den dag slechter
in plaats van beter wordt.
Maar zelfs indien deze internationale
vraagstukken bevredigend waren opge
lost, dan nog staan wij in Nederland
voor andere groote moeilijkheden. De le
vensstandaard in Nederland is ten op
zichte van onze oeconomische lasten te
hoog. En op die manier kunnen wij on
mogelijk concurreeren op de wereldmarkt.
Het indexcijfer van het levensonderhoud
(1913 100) is voor Nederland 140, ter
wijl het in de meeste der met ons concur-
reerende landen reeds tot 100 of zelfs
daar beneden gedaald is. Buitendien
daalden deze kosten hier te lande in 1932
belangrijk minder dan in andere belang-
ri ke produceerende staten, zoodat wij in
dit opzicht steeds meer ten achter raken.
De enorme onevenwichtigheid in de
loonen acht hij een der grondredenen
van de moeilijkheid, die er in heel de we
reld bestaat, om de oude welvaart te her
stellen, Onevenwichtigheid, die zich open
baart in de groote toonverschillen tus-
schen industrieele en landarbeiders, en
tusschen de loonen der bevolking van ge-
Binnenland.
De Eerste Kamer over de begrooting van
Economische Zaken en Arbeid.
Een Fransch schip bij Terschelling ver
gaan.
Prof. Eekhof te Leiden overleden.
Buitenland.
Bier en wijn in Amerika.
De toestand in Duitschland.
cultiveerde en ongecultiveerde Staten. De
industrieloonen zijn ten onzent zóó ge
stegen, dat zij niet meer in overeenstem
ming zijn met het oeconomisch nut van
dezen arbeid in het productieproces. Het
gevolg is, dat de categorie van arbeiders,
wier loonen niet of niet evenredig zijn
gestegen, onze industrieele producten niet
meer kan koopen, daar deze door een te
dure categorie van arbeiders worden ver
vaardigd
Om al deze redenen zal de lijn van be
leid der komende Regeering moeten zijn:
i evenwicht brengen in het budget, niet
door verhooging van inkomsten, maar
door verlaging van uitgaven. De Regee
ring zal maatregelen moeten nemen om
de kosten van levensonderhoud in ons
land snel te doen dalen. Dus: inkrimping
van staatsbemoeiing en leiding geven, van
Overheidswege, aan de dringend nood
zakelijke vermindering van loonen en
kosten.
Zonder drastische verlaging der loonen
en kosten komt men er niet. „Wij hebben
te kiezen tusschen loonsverlaging of in
flatie! Eerder dan door een bankcrisis in
Amerika, zal de inflatie komen door de
voortzetting van een onjuiste loonpoli
tiek."
i Reeds voor f 8.40 per maand kunt
U zich een Philips radio-installatie aan
schaffen. Vraagt inlichtingen bij J. M.
Polderman, Goes. Tel. 129. (Adv.)
Rijwielpaden. Een groote aan
trekkelijkheid bieden de afzonderlijke rij
wielpaden. Bekend vooral is het rijwiel
pad langs de duinen van Walcheren.
Thans gaat men in West-Zeeuwsch-
Vlaanderen dit voorbeeld volgen. Ontwor
pen is een plan waarin de samenwerking
der gemeenten Breskens, Groede, Nieuw-
vliet, Cadzand en Retranchement is vast
gelegd in zake een rijwielpad van Bres
kens langs de duinen naar de Belgische
grens, dat men den naam Zwinpad wil
geven.
Goes. De collecte voor het crisis-comité
bracht deze week f 65.53 op.
Vlissingen. Vrijdagavond 7 April hoopt
voor de A.-R. Centrale Kiesvereeniging
„Nederland en Oranje" te Vlissingen in
de Gereformeerde Kerk aldaar op te tre
den dhr J. Schouten, lid van de Tweede
Kamer der Staten-Generaal. Nadere bij
zonderheden volgen per advertentie.
Bij de vereeniging Gemeenschappe
lijk Belang bestaan plannen om van 28
April tot 6 Mei weder een winkelweek
te houden.
Veere. Alhier had een vergadering
plaats van den G. B. en T. B. Nadat eerst
in ledenvergadering verschillende zaken
waren besproken, hield de heer Bosse-
laar, burgemeester van Aagtekerke, een
lezing over „Grisiswetten in crisistijd". In
zijn slotwoord wekt Spr. op tot aanslui
ting bij den G. B. en T. B. Een drukke
bespreking volgde.
N.- en St. Jcosland. Maandagavond
hield de afdeeling van den Ghr. Land-
arbeidersbond alhier een propagandaver-
gadering. Wegens ziekte van den heer
Vingerling trad de Bondsvoorzitter dhr
Siemons als spreker op. Voor een talrijk
gehoor sprak hij over „De noodzakelijk
heid om zich te organiseeren, vooral op
Christelijken grondslag, in het stoffelijk
en geestelijk belang van den arbeider". Op
deze geestdriftig uitgesproken rede volg
de een drukke en leerzame bespreking.
Aan het einde der vergadering gaven zich
weder enkele personen als lid op.
Dinsdag j.l. hield de afd. van den
Bijz. Vrijw. Landstorm alhier een propa-
ganda-avond. Na een openingswoord van
den voorzitter, dhr E. Verlare, bracht de
leider, de heer P. van Leerdam verslag
uit van de met Generaal Duymaer van
Twist gevoerde correspondentie tot be
houd van Overste Bierman als Corps
commandant. De heer L. Sluimer hield
hierna een gloedvolle rede over „Prins
Willem van Oranje", welke rede met on
verdeelde aandacht werd gevolgd. Nadat
de heer Laernoes van Vlissingen een op
wekkend woord gesproken had stoot de
voorzitter deze gezellige bijeenkomst. De
heer Groenenberg van 'tZand had voor
