WOENSDAG 8 MAAKT 1933 DAGBLAD VOOR DE PROVINCIE ZEELAND 47e JAARGANG - No. 135 Staten-Generaal Buitenland. Belangrijkste Nieuws. Uitg.: N.V. Uitgevers-Maatschappij „Luctor et Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw". Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes. Telefoonnummer 11. Postchèque en Girorekening 44455. Bijkantoor Middelburg, Lange Burg. Telef. 259. Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA. Ve Zeeuw Abonnementsprijs f 2.50 per kwartaal, weekabonnementen voor Middelburg, Goes en Vlissingen f0.20. Losse nummers 5 cent Advertentiën 30 cent per regel. Ingezonden mededeelingen 60 cent per regel. Kleine Advertentiën Dinsdags en Vrijdags f 0.75, bij vooruitbetaling. Onder letter of motto f 0,85, Bij contract belangrijke korting. Socialisten en Communisten. Mogen deze twee richtingen, die schijn baar zoo ver van elkaar af staan, in één adem worden genoemd? Ongetwijfeld. Er is bij alle verschil, toch éénheid van beginsel. Tusschen beide revolutionaire groepen wordt een vaak scherpe strijd gevoerd, die juist, omdat het een familie-veete betreft, zulk een heftig karakter draagt. Toch blijft de familieband trekken. Althans van de zijde der Sociaal-demo craten, die niet ophouden de Commu nisten tot samenwerking op te roepen. In Duitschland hebben gedurende de laatste maanden de Socialisten telkens weer beproefd, toenadering te bewerkstel ligen. Officiëel werd getracht tot samen werking te komen. En in ons land heeft op het pas gehou den Soc.-Dem. congres nog weer de heer Albarda zijn leedwezen uitgesproken over de onhandelbare houding van de Com munisten. Bij alle verschil zoo betoog de hij is samenwerking op vast ac- coord toch zeer goed mogelijk. De Socialisten van hun kant zijn dus bereid met de Communisten samen te werken. Hieruit blijkt welk een ontzettend ge vaar ons volk van de zijde der Sociaal democratie bedreigt. En hieruit blijkt ook, hoe noodig het is, dat bij de komende verkiezingen alle krachten worded ingespannen om het roode gevaar te keeren. Beroep op de kiezers. De heer Albarda heeft gisteren bij zijn interpellatie over het gebeurde met De Zeven Provinciën een zeer juiste opmer king gemaakt. „Over de zaak zelf zoo zeide hij behoeft de Kamer geen uitspraak te doen, dat zal over eenige weken het Nederland- sche volk zelf doen." Zoo is het. De kiezers hebben straks gelegenheid zich over dit revolutionaire bedrijf, waar voor de Soc. Democraten geen woord van afkeuring hebben, uit te spreken. Zij zullen zich uitspreken over de vraag of dergelijke muiterijen toelaatbaar zijn, dan wel of krachtige handhaving van het gezag noodzakelijk moet worden geacht. Wij twijfelen niet of de overgroote meerderheid van de kiezers zal instem ming betuigen met den oproep door de Anti-revolutionaire partij tot het Neder- landsche volk gericht om de gezagonder- mijnende invloeden die een rustig en or delijk volksleven bedreigen, met beslist heid te weerstaan. Het roode gevaar. Het roode gevaar begint dreigend te worden. Het „Volksblad" van vandaag bevat mededeelingen omtrent pogingen tot sa menwerking tusschen het „Executief Co mité der Communistische Internationale" te Moskou en de „Socialistische Arbeiders Internationale", waarbij ook de S. D. A. P. in ons land is aangesloten. Er is nog wel geen overeenstemming be reikt, maar er wordt dan toch, op verzoek nog wel van de S. A. I. onderhandeld. Het behoeft geen betoog, als het tot samenwerking komt, wie daarbij de lei ding zal hebben. Hieruit volgt, dat het nu meer dan ooit de tijd is, om de dammen en dijken te ver sterken en de gevaren van den dreigenden rooden vloedgolf af te wenden STEMMEN IN ANDERE GEMEENTE. Wij brengen nogeens in herinnering, dat een kiezer, die wil stemmen in een andere gemeente, dan waar hij op de kiezerslijst voorkomt, uiterlijk 14 dagen voor den dag der stemming (dus vóór 12 April a.s.) in persoon op de secretarie eener willekeurige gemeente, aan den burgemeester of den daarvoor aangewezen ambtenaar moet mededeelen, in welke gemeente hij aan de stemming deel neemt. Dit is inzonderheid van belang voor hen, die na 1 Januari verhuisd zijn en die dus nog in hun vorige woonplaats op de kiezerslijst voorkomen en voorts voor hen, die nu reeds weten, dat zij op den stemmingsdag in een andere ge meente zullen vertoeven. Hierbij moet ook worden gedacht aan kiezers, die voor herhalingsoefe ningen onder de wapens zijn. Een onzer lezers vestigt er de aandacht op, dat hem een geval bekend is, dat een kiezer van 24 April tot 6 Mei voor herhalingsoefeningen is opgeroepen. Dit geval zal wel niet op zichzelf staan. Er moet dus aan gedacht worden, dat door dergelijke personen tijdig een ver zoek wordt ingediend om in de plaats van opkomst te mogen stemmen. TWEEDE KAMER. De muiterij op de „Zeven Provinciën. Interpellatie Al barda. Gisteren heeft de heer Albarda ge ïnterpelleerd over het gebeurde met de „Zeven Provinciën". De heer Albarda (s.-d.) meent, dat thans het oogenblik gekomen is om een onpartijdig en eerlijk oordeel te kunnen vormen over het gebeurde. Hij treedt te rug in een beooi deeling van de voorge schiedenis en staat stil bij de vraag, wel ken indruk het bekende telegram van den vlootvoogd gemaakt heeft. Het vast staand feit is, dat de indruk gemaakt is, dat de tweede salariskorting van de baan was. Het is heel gemakkelijk, den marine bonden de schuld te geven, maar deze hebben te kennen gegeven, dat zij uitslui tend den wettelijken weg wilden zien ge gaan. Herhaaldelijk hebben de bonden ge waarschuwd voor den gevaarlijken geest, die op de vloot heerscht. En toen een maal het ongeluk was gebeurd, toen heb ben de bonden direct aangeboden, te trachten, de bemanning tot inkeer te brengen. Ook dit heeft de regeering ge weigerd. Waren commandant en officieren van de „Zeven Provinciën" dan heelemaal niet op de hoogte van de stemming? De commandant is verscheidene malen ge waarschuwd, waaronder één keer door den vlootvoogd. Toch ging hij met offi cieren aan wal om een fuif bij te wonen. De luitenant ter zee, die de muiterij had moeten onderdrukken, sprong over boord. Slechts bij geringe waakzaamheid van de officieren, had er niets kunnen gebeuren. Spr. zet voorts uiteen, dat de schepe lingen niets anders dan een demonstratie wilden. Toch heeft de regeering niet alles gedaan om bloedvergieten te voorkomen Op de Engelsche vloot is iets derge lijks gebeurd. Twaalfduizend man heb ben daar gemuit, maar de Regeering heeft die zaak niet opgeschroefd. Het geweld is daar ook in toom gehouden. Spr. begrijpt volkomen, dat er bezwaar tegen bestond, het schip naar Soerabaja te doen gaan. Uit de vliegtuigen had men echter kunnen zien, dat de „Zeven Pro vinciën" niet gevechtsklaar was. Waar om heeft toen niet één officier den moed gehad naar de „Zeven Provinciën" te gaan, toegang aan boord te eischen en orde op zaken te stellen? Het schip was toen immers reeds in de macht der Re geering? Het geweld met de bom is on vergeeflijk. Het was een wraak, waarmee het opgewonden publiek bevredigd moest worden. Spr. acht dit geweld uit de lucht niet te rijmen met het standpunt der Regee ring te Genève. Nu blijft er nog over, de overlevenden te straffen. In verband daarmede vraagt de interpellant, het mogelijk te maken, dat de schepelingen nog in eerste instan tie voldoende rechtskundige hulp krijgen door onafhankelijke mannen. Spr. stelt ten slotte een aantal vragen. De Minister van Defensie, de ■heer Deckers, werpt het verwijt van zich af, dat hij de zaak eenzijdig zou be zien. Trouwens, de regeering zal deze kwestie in een witboek behandelen. Spr. kan nu alleen zeggen, wat thans reeds officieel vaststaat. Nadere mededeelingen uit Indië hebben de opvattingen van den interpellant niet bevestigd. Men hield zelfs rekening met de waarschijnlijkheid, dat de tweede korting zou doorgaan. De vreugde, die er 'heerschte, heeft spr. niet verbaasd, omdat de Europeesche schepelingen in de onderstelling leefden, dat hun 7 pet. meer zou worden gekort. Van een onbewimpelde afkeuring der muiterij door het Cambo is spr. niets ge bleken. Het Cambo staat wel degelijk schuldig door de wijze, waarop het het personeel inlichtte, aldus schreef het weekblad van den Bond van Technici bij de Marine. De Commandant van de Zeven Provin ciën had het schip niet mogen verlaten. Hij meende, dat er geen verbitterde geest heerschte, maar was gewaarschuwd en had althans veiligheidsmaatregelen moe ten nemen. Wel had hij den officieren or der gegeven met tact op te treden 'bij even- tueele ongeregeldheden. De regeering is van meening, dat de muiterij is voortgekomen uit een verkeer den geest, niet door de wijze, waarop de salariskorting is voorbereid. Zij kon in het voorgevallene geen de monstratie zien, maar alleen m u i t e r ij. De overheidsplicht gebiedt, muiterij zoo spoedig mogelijk tot staan te brengen. Het aanbod van minderen om te trachten de bemanning tot rede te brengen kon niet worden aanvaard. Onderhandelingen met muiters mogen nooit plaats hebben. De regeering zal er gaarne toe meewer ken, dat militaire vliegdiensten worden afgeschaft. Zoo lang deze vliegtuigen tot de weermacht behooren, kan de regee ring er het gebruik van maken, dat zij dienstig acht. Het gevaar voor menschen- levens was nu echter minder dan dat ge bruik was gemaakt van een torpedo of geschut. De regeling inzake de rechtpleging voor de zeemacht dateert niet van 1819, maar is opgenomen in een Staatsblad van 1912. De minister bewondert het daarin gelegde stelsel geenszins. De officieren, die ter verdediging moeten optreden moeten dit onpartijdig en vrij doen. Dat behoort tot hun taak. De regeering is bereid omtrent de mogelijkheid van wijziging van bedoeld wetsartikel in overleg te treden met de betreffende autoriteiten. De heer Albarda handhaaft, dat er nauw verband bestaat tusschen de sala riskorting en de muiterij. De minister zegt, dat er met muiters niet mag worden on derhandeld, maar als "de korporaals naar de muiters waren gegaan, dan ware er geen sprake geweest van onderhandelin gen. Het had plicht der regeering geweest te trachten, de muiters met moreele pres sie te dwingen. De heer M a r c h a n t (V.D.) meent, dat de heer Albarda zich zelf nogal eens tegenspreekt door het feit dan wel en dan niet als hoogst ernstig voor te stellen. Dat de officieren meer moreelen moed hadden kunnen toonen, is ook sprekers meening. Het is twijfelachtig, of men van andere maatregelen, dan nu genomen zijn, tegen de muiters, meer succes had kunnen ver wachten, de muiters zeiden immers: „hin der ons niet", alsof het hun van rechts wege toekwam, zoo op te treden. Wel had men kunnen trachten aan boord te gaan, dan hadden de muiters een daad gezien. Wat nu de diepe oorzaken van het ge beurde betreft, meent spr. dat het vele jaren met de krijgstucht slecht gesteld is Vandaar ook het driest optreden der muiters. Een nieuw regime is noodig zon der dat politieke slachtoffers gemaakt worden. De heer Eer d mans (Lib.) meent, dat de geest dien de marinebonden in het personeel brengen, niet is los te maken van de soc.-democratie. Spr. treedt hierop in beschouwingen over de positie der S. D. A. P. Als oppositie-partij heeft zij de taak niet alleen af te breken, maar ook op te bouwen. Hieraan ontbreekt wel één en ander. In het geval met de „Zeven Pro vinciën" heeft men een symptoom te zien, waarop goed moet worden gelet, wil de rust in ons vaderland verzekerd zijn. De heer T i 1 a n u s (G.H.) gaat de re- geeringsverklaring over de „Zeven Pro vinciën" na, die een belofte inhield, die de regeering nu bezig is, in te lossen. Over het gebeurde zelf zijn nog geen officieele gegevens bekend. Aan beide zijden schij nen fouten gemaakt te zijn, maar men kan daarover nog niet debatteeren. De heer Albarda had voor de muiters slechts ver goelijkende woorden schepte er behagen in de officieren te ridiculiseeren. Ook de vereenigingsbestuurders hebben schuld door bet zaaien van ontevredenheid en haat. De voornaamste schuldigen zijn volgens spr. de bestuurders der marinebonden, N. V. V. en S. D. A. P., die jaren lang den geest vergiftigd hebben. De rotte plekken moeten nu uitgesneden worden. Er zijn jonge mannen genoeg, die de bron van alle gezag erkennen en die daardoor in staat zijn het Nederlandsche gezag in het Oosten te helpen handhaven. De heer Van Rappard (Lib.) wijst op verouderde begrippen, die in de Ma rine heerschen en op de te groote politieke vrijheid, waarbij b.v. misbruik gemaakt wordt in den radio-omroep. De marine- autoriteiten zijn te slap opgetreden tegen de reeds lang gevoerde actie. Er is een ernstige reorganisatie der marine noodig. De heer Wijnkoop (C.P.) herhaalt wat hij al eer gezegd heeft, dat deze mui terij een deel is van de episode van den aan den gang zijnden bevrijdingsstrijd der Indonesiërs. De S. D. A. P. heeft ook hier weer op de bekende dubbelzinnige manier gesproken. Spr. ontkent het recht dezer regeering op te treden tegen de Indone siërs. De heer D u y s (S.D.) bestrijdt den heer Eerdmans en zegt, dat die het standpunt van de S. D. A. P. vervalscht heeft. Prin cipieel en praotisch keurt de S. D. A. P. de muiterij af. In het optreden der regee ring heeft men het Christelijke, het men- schelijke zelfs gemist. De heer Van Dis (të.'G.) oefent in ver band met het gebeurde critiek op het toe laten van revolutionaire lectuur in de openbare leeszalen en het bezigen van op ruiende taal in woord en geschrift. De Minister repliceert. De kwestie der telegrammen -zal onderzocht worden. Men moet de herziening van het betref fende wetboek niet al te eenvoudig voor stellen. Het gaat niet in eenige dagen. In ieder geval moet hierin overleg gepleegd worden met Indië, omdat er allerlei aan vast zit. Hangende de zaak van de „Zeven Pro vinciën" kan echter geen wijziging uit den grond worden gestampt. In de verhouding tusschen officieren en minderen is zeker nog wel wat te verbeteren. De regeering zal alle opmerkingen nauwkeurig overwe gen. De heer Albarda tripliceert en' dient een motie in om zoo spoedig mogelijk een wijziging in de rechtpleging tot stand te doen brengen. De beraadslagingen worden gesloten. Over de motie wordt Woensdag gestemd. De vergadering wordt verdaagd. Het Kabinet-Hitier aan het werk. Het Duitsche kabinet is gistermiddag onder voorzitterschap van den rijkskan selier bijeengekomen om zijn standpunt te bepalen in verband met de door de ver kiezingen geschapen situatie. De nieuwe rijksdag zal in den tijd van 3 tot 8 April bijeenkomen. De plechtige openingszitting wordt in de Potsdamer Garnisonskirche gehouden. Waar de vol gende zittingen plaats hebben staat nog niet vast. Rijkspresident v. Hindenburg zal op den openingsdag een krans leggen op het graf van Frederik den 'Groote. Vice-kanselier v. Papen betuigde den rijkskanselier en de nat.-soc. organisatie den dank van het rijkskabinet voor de bewonderenswaardige „prestaties" bij de verkiezingen 1 Minister Dr Frick bracht rapport uit over de gebeurtenissen te Hamburg, Bre men, Lübeck en Hessen. Hij verklaarde, dat de maatregelen des rijks moesten wor den genomen, daar anders het grootste gevaar zou hebben bestaan voor de rust en veiligheid in deze landen, waar het volk geen eerbied meer heeft voor de auto riteiten en waar de discipline der politie gevaar scheen te loopen, indien het rijk niet had ingegrepen. De pers aan banden. Met het oog op de kwaadwillige be richtgeving omtrent binnenlandsohe ge beurteniseen in de buitenlandsche pers, bereidde de rijksregeering ernstige maat regelen voor tegen een aantal buitenland sche correspondenten. Eenige van de betrokken corresponden ten hebben zich aan den greep der poli tie onttrokken door het land te verlaten. Wat de overige correspondenten aan gaat, van hen is thans de verzekering ont vangen, dat zij zich voortaan bij hun be richtgeving van alle kwaadwillige uit latingen zullen onthouden en dubbelzin nigheden zullen vermijden. Met het oog hierop en op de juiste be- oordeeling der binnenlandsche gebeurte nissen in het buitenland zijn bedoelde correspondenten voorloopig voor een uit zetting gespaard gebleven en is hun een proeftijd van twee maanden toegestaan. De rijksregeering hoopt door de onder steuning van het centrum en de Beiersche volkspartij een 2/3 meerderheid te berei ken, welke noodzakelijk is voor de aan neming van een ontwerp met grondwets- wijzigend karakter. De eerstvolgende zitting zal Zaterdag worden gehouden. Het kabinet zal zich dan in de eerste plaats bezighouden met quaes ties betreffende den landbouw. Aanslag op den Deenschen koning beraamd? Koning Christiaan X van Denemarken zou Zondagmorgen met koningin Alexan drine uit Cannes naar Denemarken te- rugkeeren via de gewone route over Duitschland doch heeft deze reis tot den volgenden dag uitgesteld. Bovendien koos hij niet den weg over Duitschland, maar over Duinkerken en verder over zee naar Denemarken terug. Naar Zondag te Cannes werd medege deeld zou de Duitsche regeering op grond van de dien dag gehouden verkiezingen aan koning en koningin hebben doen weten, dat zij het verstandiger achtte dat de reis over een andere route werd ge maakt. Dit werd echter van bevoegde zijde te Berlijn tegengesproken. In goedingelichte kringen te Kopenha gen wordt met beslistheid volgehouden, dat het opgeven door den koning van zijn terugreis van de Riviera via Berlijn te wijten was aan de ontdekking van een communistische samenzwering om den trein waarin zich het koninklijk paar bevond tot ontsporing te brengen. De in lichting zou afkomstig zijn van de Duit sche recherche. De strijd JapanChina. Volgens een bericht uit Tokio is de Groote Muur thans in de macht van de t troepen van Japan en Mandsjoekwo daar Binnenland. Interpellatie in de Tweede Kamer over de Zeven Provinciën. De vooruitzichten voor de melkproductie. Buitenland. De nederlaag der Chineezen. Wat gebeurt er in Griekenland? Dictatuur in Oostenrijk. De bankcrisis in Amerika. Ontploffing te Tervueren. Aanslag op den Deenschen koning be raamd? zij alle bergpassen naar den muur bezet hebben. De troepen die eerst de hoofdstad Jehol moesten binnentrekken hebben thans den pas van Koepekau bezet; dit was de laatste pas die nog vrij was en waardoor de Chineesche troepen uit Je hol naar Noord-China konden vluchten. De Chineesche regeering geeft toe, dat de klachten der Chineesche openbare meening naar aanleiding van het falen van het Chineesche leger in Jehol volko men gerechtvaardigd zijn. De regeering heeft zich er van overtuigd, dat de leiding van het Chineesche leger niet voor haar taak berekend is geweest. Tegen eenige officieren zijn processen aanhangig gemaakt wegens hoogverraad. Alle leden van den Chineeschen genera- len staf zullen voor een krijgsraad wor den gedaagd. De verwarde toestand in Griekenland. De Grieksche regeering heeft een on derzoek gelast naar de gebeurtenissen van Maandag. Volgens de bladen zou men voorne mens zijn generaal Piastiras en zijn voor naamste medewerkers bij den staatsgreep te arresteeren. Het hangt van den leider der volkspar tij Tsaldaris af, of en wanneer hij het be wind zal aanvaarden. Het zakenkabinet-Othoneos zal in ieder geval slechts enkele dagen in functie blij ven. De regeering spreekt het gerucht tegen, dat de ronde doet, als zou generaal Con- dylis aan het hoofd van een legercorps naar Athene oprukken. Hij is daar alleen per auto aangekomen. Te Saloniki heeft de garnizoenscom mandant naar aanleiding van de gebeur tenissen te Athene voor 24 uur het civiel en militair bestuur op zich genomen, ten einde onlusten te verhinderen en o.a. de dagbladen onder censuur gesteld. Britsch wetsontwerp invoerregeling landbouwproducten. Reuter meldt uit Londen dat gister avond de tekst is gepubliceerd van het wetsontwerp inzake den afzet van land bouwproducten. Het opent de mogelijk heid den invoer van bacon, ham, aard appelen, zuivelproducten, gevogelte, fruit en gerst te regelen. Inzake bacon zou de bestaande vrij willige regeling verplicht kunnen worden gemaakt. Bij de beslissing of er^en verordening zal worden gemaakt voor de regeling van den invoer en bij het vaststellen van de bepalingen dier verordening zal de Board of Trade o.m. nagaan welke uitwerking de regeling eventueel zal hebben op de handelsbetrekkingen met andere landen en de verordening zal niet worden uitge vaardigd tenzij de Board of Trade over tuigd is dat zij niet in strijd is met eeni- gerlei verdrag, conventie of overeenkomst met andere landen. Ontploffing in een chemische fabriek. Te Tervueren bij Brussel zijn bij een ontploffing in een fabriek van chemische producten, die zich ook met de vervaar diging van films bezighoudt, 15.000 Kg. filmmateriaal in brand geraakt. Vier personen, onder wie twee jonge meisjes, werden gedood. Een persoon werd zwaar gewond. De fabriek, waar de ramp heeft plaats gehad, bestaat uit een betonnen gebouw van ongeveer 60 M. lengte en 12 M. breedte. In deze fabriek, welke slechts één verdieping hoog is, worden oude films na te zijn gewasschen aan zekere scheikundige bewerkingen onderworpen om opnieuw te kunnen worden gebruikt. De fabriek is eigendom van den heer De Ridder, die pas ongeveer 3 maanden in Tervueren is gevestigd. Op het oogenblik, dat de ontploffing plaats had en de brand uitbrak, bevonden zich vijf personen in het geteisterde ge deelte van het gebouw, n.l. drie mannen en twee jonge meisjes, die allen om het leven zijn gekomen. Merkwaardig cadeau voor Roosevelt. Een Amerikaansche radio-omroep heeft aan president Roosevelt een speciaal ge construeerd stalen spreekgestoelte gege ven, dat bestand is tegen kogels. Roosevelt 'heeft het geschenk aanvaard. Het beschermt het lichaam van het

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1933 | | pagina 1