VAN MELLE'S KOEK, OVERAL VERKRIJGBAAR!
DINSDAG 7 MAAKT 1933
DAG3LAD VOOR DE PROVINCIE ZEELAND
47e JAARGANG - No. 134
Buitenland
Belangrijkste Nieuws.
Binnenland.
Uitg.: N.V. Uitgevers-Maatschappij „Luctor et
Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw".
Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes.
Telefoonnummer 11.
Postchèque en Girorekening 44455.
Bijkantoor Middelburg, Lange Burg. Telef. 259.
De Zeeuw
Abonnementsprijs f 2.50 per kwartaal,
weekabonnementen voor Middelburg, Goes en
Vlissingen 10.80. Losse nummers 5 cent.
Advertentiën 30 cent per regel. Ingebonden
mededeelingen 60 cent per regel Kleine
Advertentiën Dinsdags en Vrijdags 0 75, bij
vooruitbetaling. Onder letter of motto f 0.85,
Bij contract belangrijke korting.
Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA.
De S. D. A. P.
Met groote verwachtingen gaat ten on
zent de S. D. A. P. de komende verkie
zingen tegemoet.
Op het pas gehouden congres betoogde
de voorzitter, de heer Oudegeest, dat de
partij en alle organisaties die met haar
samenwerken, in Makenden welstand ver-
keeren, materieel en geestelijk. Alles, zoo
zeide hij, vertoont nieuwen bloei.
De heer Albarda sprak in denzelfden
geest en verklaarde dat de ervaringen
van de sprekers die het land doorkrui
sen in alle opzichten gunstig zijn.
De verwachtingen zijn hoog gespan
nen, temeer naar betoogd werd, daar de
jonge levenskrachtige S. D. A. P. den
strijd heeft te voeren tegenover het „uit
geleefde kapitalisme" waarvoor de bur
gerlijke partijen heeten te strijden.
Dat zal dus een erg gemakkelijke over
winning worden.
De opmerking wordt misschien ge
maakt dat het niet de eerste keer is dat
de S. D. A. P. reeds bij voorbaat over
winningsbulletins publiceert en dat we
daaraan dus niet al te groote waarde
moeten toekennen.
Deze opmerking is tot op zekere hoogte
juist. Bij de vorige verkiezingen werd ook
op een geweldigen groei gerekend, maar
de uitslag van de stemming was, dat het
aantal Soc.-Democratische Kamerleden
gelijk bleef.
Intusschen zou het zeer onverstandig
zijn de kracht van dezen tegenstander te
onderschatten.
De S. D. A. P. verkeert in de gunstige
conditie, dat zij, aangezien zij straks
geen regeeringsverantwoordelijkheid zal
hebben te dragen, de rijkste beloften kan
doen.
Zij is sterk in het critiseeren en in het
beloven. En er zijn altijd menschen die
zich daardoor laten vangen.
Meer dan ooit is daarom thans noo-
dig: goede voorlichting van de kiezers.
Door middel van de pers en van
vergaderingen. Maar vooral door
systematisch huisbezoek. Daarop
moet alle aandacht worden geconcen
treerd.
De S. D'. A. P. beschouwt de Anti-revo
lutionaire partij als een uitgeleefde partij
die geen toekomst meer heeft.
Welnu, laten onze mannen en vrou
wen, jongeren en ouderen, een actie ont
wikkelen die den ijver van de S. D. A. P.
in de schaduw stelt.
Het lastige bloed.
Merkwaardig is hoeveel moeite de voor
zitter van de S. D. A. P. op het Congres
deed om de bloedvlekken van de „Zeven
Provinciën" uit te wisschen.
De gevallenen werden herdacht als
„onze dooden".
Maar onmiddellijk daarop werd ge
poogd de verantwoordelijkheid voor het
gebeurde af te schuiven.
„Gelukkig aldus de heer Oudegeest
komt dit noodeloos vergoten bloed niet
voor onze rekening. W ij waren het niet,
die hun deze onbezonnen demonstratie
hebben aangeraden".
Natuurlijk niet. Daarvoor zijn de lei
ders van de S. D. A. P. te voorzichtig.
Maar wel hebben zij de „dappere on
gehoorzaamheid" gepredikt en in bedek
te termen tot dienstweigering aangespoord
Wel hebben zij stelselmatig het gezag on
dermijnd en het revolutiezaad gestrooid.
Nu echter schrikken zij voor de gevol
gen van hun eigen daden terug en trach
ten zij aan de verantwoordelijkheid te
ontkomen.
Maar dat zal niet gelukken.
De bloedvlekken blijven.
De S. D. A. P. kan voor het gebeurde
ten volle verantwoordelijk worden gesteld.
Overigens een uitermate laf bedrijf:
wèl de dooden te annexeeren voor de
propaganda, maar de verantwoordelijk
heid voor hun daad af te wijzen.
Na de verkiezingen in Duitschland.
Het aantal mandaten waarover de so
cialistische partij in den nieuwen Rijks
dag zal beschikken zal niet zijn 120 maar
119. De staatspartij zal 6 in plaats van
o zetels bezetten.
Terwijl in den vorigen Rijksdag 35
vrouwen zitting hadden, zullen thans
slechts ongeveer 30 vrouwen Rijksdagaf
gevaardigde zijn.
Rijksdag zal vermoedelijk op 22
■Maart bijeenkomen, omdat dit de verjaar
dag van keizer Wilhelm de Eerste is ge
weest. Men neemt aan, dat de regeering
rich door den Rijksdag een machtiging
zal laten geven, welke ook het uitvaardi
gen van Grondwetwijzigende wetten om
vat, zoodat de regeering geheel onafhan
kelijk van den Rijksdag zal worden en de
ondwet ^us Practisch op zij gezet
wordt! J 1
In politieke kringen wordt als vanzelf
sprekend beschouwd, dat von Papen tot
Pruisisch minister-president zal worden
gekozen en dat zijn heele staf van com
missarissen tot ministers wordt benoemd.
Het spreekt vanzelf, dat de nationaal-
socialisten nu eerst nog hun macht beter
zullen verankeren.
Daar de „opwinding" onder de bevol
king van Bremen, die is ontstaan door
het niet aftreden van de Marxistische se
natoren, het uitbreken van onlusten doet
vreezen, heeft de Rijksminister van Bin-
nenlandsche Zaken de bevoegdheden van
de landsautoriteiten voor de Rijksregee-
ring overgenomen, voorzoover handha
ving van orde 'en rust dat noodig maakt.
Dr Markert is belast met de waarneming
van de zaken van den politie-senator tot
nader order.
De heele Senaat van Bremen is afge
treden.
Met het oog op het resultaat der Rijks
dagverkiezingen heeft de Hessische. re
geering tot den president van den Land
dag het verzoek gericht, den Landdag on
middellijk bijeen te roepen. Zij stelt daar
bij voor, den Landdag te ontbinden en on
verwijld nieuwe verkiezingen uit te schrij
ven.
Het Rijksministerie van Binnenland-
sche Zaken heeft medegedeeld, dat het
gerucht, als zou de Rijksminister het hij-
schen van de Hakenkruisvlag op alle
raadhuizen hebben bevoleru niet in over
eenstemming is met de waarheid.
Wel heeft rijksminister Goering aan
de regeeringspresidenten in Pruisen ver
zocht, zich in deze dagen niet te verzet
ten tegen het hijschen van de hakenkruis*
vlaggen en het zwart-wit-rood op de
openbare gebouwen!!
In tallooze plaatsen is dit gisteren dan
ook onder leiding van S.A. en S.S. ge
schied, hier en naar onder protest van de
gemeentelijke autoriteiten. Een fraaie
toestand!
op Zondag een man gearresteerd, die de
aandacht op zich had gevestigd, doordat
hij Zaterdagavond een telegram naar Pa
rijs had opgegeven. Op zijn handen en
armen werden brandwonden geconsta
teerd, hetgeen de verdenking deed ont
staan, dat de man, die volgens zijn eigen
verklaring een te Berlijn gevestigd Rus
sisch emigrant is, betrokken was geweest
bij de brandstichting in het Rijksdagge
bouw. Toen grensbewoners de politie
hadden gewaarschuwd, vluchtte de man
op Belgisch gebied. Men drong hem even
wel op Duitsch gebied terug, waar hij ge
arresteerd werd. Het onderzoek duurt nog
voort.
Een opzienbarend bericht.
Uit Berlijn wordt aan de Belgische
Standaard gemeld, dat de Duitsche so
ciaal-democratische partij en de sociaal
democratische volksvertegenwoordigers
uit Saksen den minister van Binnen-
landsche Zaken van laatstgenoemden
staaf er over ingelicht hebben, dat de
brandstichter in het Rijksdaggebouw, de
zoogenaamde Van der Lubbe, den nacht
van 31 Mei op 1 Juni heeft doorgebracht
in de gemeente Soernewickz, nabij Meis
sen.
Aan twee leden van de nationaal-socia-
listische partij, die worden genoemd, stel
de hij zich voor als lid van dezelfde par
tij. Een der twee nationaal-socialisten,
aan wie Van der Lubbe zich voorstelde is
gemeenteraadslid in de naburige gemeen
te Broewiz. Van der Lubbe logeerde bij
hem twee dagen als partijgenoot (nazi),
waarna hij verdween.
De ontwapeningsconferentie moet gered.
De staatssecretaris van het Britsche
ministerie van Buitenlandsche Zaken, An
thony Eden, is naar Genève vertrokken,
waar hij de leiding op zich zal nemen van
de Britsche delegatie ter Ontwapenings
conferentie.
Ingezonden Mededeeling.
politie moest ten slotte met auto's door de
straten patrouilleeren, ten einde deze
aanvallen af te slaan. De geveohten breid
den zich uii tot verschillende straten aan
de grens der stad. Naar verluidt, waren
om half elf een doode en vijf zwaar ge
wonden geborgen.
Steun aan de Duitsche boterproductie.
In Duitsche landbouwkringen verwacht
men, dat de margarine-industrie vandaag
of morgen voorstellen zal indienen ter
bevordering van de Duitsche boterpro
ductie met vermijding van het plan eener
gedwongen vermenging van boter met
margarine. Men schijnt er aan te denken,
de zuivelbedrijven zoo uit te breiden, dat
zij in staat zullen zijn, de geheele pro
ductie van boter te concentreeren en te
controleeren. Indien de margarine-indus
trie geen bruikbare voorstellen indient,
valt er op te rekenen, dat de regeering
een regeling zal dicteeren.
Aardschok in België.
In den nacht van Zaterdag op Zondag
zijn in de provincie Henegouwen (België)
twee aardschokken gevoeld. De eerste
schok werd waargenomen omstreeks 22
uur en de tweede schok, die heel wat
sterker was en in de stad Bergen en
omstreken talrijke inwoners uit den
slaap wekte, deed zich voor om 5.30 uur.
Noemenswaardige schade bleek echter
nergens te zijn aangericht.
Een dictator in Griekenland.
Generaal Piastiras, die zichzelf tot dic
tator van Griekenland heeft opgeworpen,
heeft een proclamatie uitgevaardigd, vol
gens welke de constitutioneele bepalingen
buiten werking worden gesteld.
Voorts heeft de nieuwe dictator eeü
boodschap tot de bevolking gericht, waar
in hij verklaart, dat het parlementaire
stelsel niet bij machte is, aan Grieken
land een levensvatbare regeering te ge
ven, doch leidt tot een versterking van
het communisme.
De ministeries en andere gewichtige
openbare gebouwen zijn door troepen be
zet. Een aantal vliegtuigen kruiste boven
de stad en strooide proclamaties uit,
waarin Piastiras verklaarde de macht in
handen te hebben genomen en dictatoriaal
te zullen regeeren. Hij verbood tegelijk
alle samenscholingen in de straten en
kondigde den staat van beleg af. Troepen
op pantserauto's begonnen de stad te
doorkruisen. De kranten zijn in beslag
genomen en de winkels gesloten. Het af
treden van president Zaimis werd giste
ren nog verwacht. Venizelos heeft zijn
ontslag aangeboden als minister-presi
dent. Men zegt, dat hij per torpedoboot-
jager in de richting van Frankrijk de wijk
heeft genomen. Papanastadoe, de gewe
zen minister van buitenlandsche zaken,
zou zijn vermoord. De telegraaf- en tele
foonverbindingen met Zuidslavië zijn ver
broken. Piastiras zal een proclamatie uit
vaardigen, waarin hij zijn optreden nader
zal motiveeren. In de middaguren moeten
in de straten van Athene ernstige gevech
ten zijn geleverd, waarbij vele menschen
zouden zijn gewond.
Korte berichten.
i Volgens mededeeling van het bu
reau voor statistiek te Kopenhagen,
waren einde Januari j.l. 43% pet. der ge
organiseerde Deensche arbeiders werk
loos, tegenover 42.8 pet. in December
1932 en 34.1 pet. in Januari 1932.
Het domein Wellingerode in 't district
Eschwege staat in brand. De oorzaak is
brandstichting.
Het staatsministerie van Baden
heeft aan alle staatsautoriteiten draad
loos laten weten, dat het hijschen van
partijvlaggen op staatsgebouwen verbo
den is. Waar op een gebouw reeds een
partijvlag is geheschen moet deze verwij
derd worden.
Te Suerth bij Keulen is in de schoen
fabriek der firma Rollmann Horn Za
terdagmiddag brand uitgebroken, welke
snel om zich heen greep. De brandweer
stond eerst machteloos, daar er gebrek
aan water was. De brandweer uit Keu
len moest tenslotte een 300 M. lange
slang naar den Rijn leiden. Het hoofd
gebouw werd geheel vernield. De schade
wordt begroot op ongeveer 600.000 R.M.
Slechts enkele bijgebouwen konden wor
den gespaard.
i Te Billstedt is een communist, die
niet reageerde op een sommatie van de
politie om te blijven staan, doodgescho
ten. Te Quickborn is een communist, die
op de vlucht ging, doodelijk getroffen.
Te Kellinghusen in Holstein is een com
munist door onbekenden neergeschoten.
Uit Frankfort a. d. Oder: Zondagavond
Binnenland.
De positie van onzen gulden.
Onze eieren- en kaasuitvoer weer ernstig
door Duitschland bedreigd.
Voorzorgsmaatregelen op Borneo.
Buitenland.
De toestand in Duitschland na de verkie
zingen. De grondwet op zij. Brandstich
tingen en vechtpartijen.
De bankcrisis in Amerika.
De dictatuur in Griekenland.
Samenzwering te Moskou.
is een arbeider, lid van de communisti
sche partij, doodgeschoten.
Koning George van Engeland heeft
Zondag zijn kamer moeten houden, we
gens een gevatte koude.
De 47.000 mijnwerkers die betrok
ken waren bij de staking in de mijnen van
Asturië (Spanje) hebben besloten de re-
geeringsvoorstellen te aanvaarden.
Werkloozen, die te Washington een
betooging hielden, zijn slaags geraakt met
de politie. Twaalf betoogers werden licht
gekwetst; dertig hunner werden in hech
tenis genomen.
Bezwaren tegen wetsontwerp regeling;
dansverbod.
De Tweede Kamer heeft haar voorloo-
tpig verslag uitgebracht over het wetsont
werp tot wijziging van de Drankwet.
Zeer vele leden betreurden het, dat de
regeering gemeend heeft, in dit ontwerp
naast eenige andere wijzigingen, voor
schriften te moeten opnemen met betrek
king tot het geven van gelegenheid tot
dansen in lokaliteiten, waarvoor een ver
gunning of verlof is verleend.
Naar hun meening is het uiterste, dat
de regeering kan vragen van een tak der
volksvertegenwoordiging, welken zij heeft
heeft ontbonden, dat die zaken worden
afgedaan, welke óf zeer spoedeischend, óf
hoogst eenvoudig zijn.
Kunnen de overige in het ontwerp ver
vatte wijzigingen als zoodanig worden be
schouwd, van die, welke op het dansen
betrekking heeft, kan noch het een, noch
het ander worden gezegd. Met klem dron
gen deze leden erop aan, dat het desbe
treffende artikel van 't ontwerp zal wor
den teruggenomen. De daarin voorko
mende wijziging kan dan afzonderlijk op
nieuw bij de Staten-Generaal worden
ingediend.
Eenige leden kenden aan de op dit
punt voorgestelde regeling een zoo groote
waarde toe, dat zij die in het ontwerp
behouden zouden willen zien blijven, op
dat gewaarborgd zij, dat zij nog in deze
zittingsperiode wet wordt.
Opgemerkt werd, dat de vraag kan rij
zen of indien de onderhavige bepaling
wet zal zijn geworden, het dansen in voor
het publiek toegankelijke localiteiten,
waarvoor een vergunning of een verlof A
is verleend, bij gemeentelijke verordening
zal kunnen worden verboden. Deze leden
meenden, dat deze vraag in ontkennen-
den zin moet worden beantwoord Som
mige dezer leden hadden tegen uitsluiting
van de mogelijkheid van gemeentelijke
dansverboden bezwaar. Anderen zouden
ziph daarmede juist zeer wel kunnen
vereenigen.
Wroeging onder het Europeesch marine
personeel.
Aneta meldt uit Soerabaja den inhoud
van een gesprek van een korporaal van'
den onderzeedienst met een redacteur van
het „Soer. Hbld.", volgens hetwelk de
Hollandsche „Jannen" de gevolgen van
hun aanvankelijk ageeren tegen de sala
riskorting niet hebben overzien; anders
hadden zij het niet zoo ver laten komen.
De wroeging onder het Europeesche
marinepersoneel over den klap, der Ma
rine door het gebeurde toegebracht, is
zoo groot, dat men zou wenschen, dat er
nu werkelijk iets gebeurde opdat men zou
kunnen toonen dat men op het personeel
wel degelijk kan vertrouwen. Verder ver
klaarde „de" korporaal, dat men in den
beginne een vergadering tusschen de kor
poraals en minderen eenerzijds en onder
officieren anderzijds heeft verboden. Als
er een gecombineerde vergadering was
geweest zou van de onderofficieren al
licht invloed zijn uitgegaan op de kor
poraals en minderen en misschien zou
dan nog veel voorkomen zijn geworden
wat nu heeft plaats gehad.
Uii de markt nemen van zware varkens.
Zooals reeds eenigen tijd geleden werd
gemeld, had de Nederlandsche Varkens
centrale heit voornemen 30 40 duizend
zware varkens uit de markt te nemen.
Naar ons thans ter oore komt, zal de var
kenscentrale nog deze week een begin
maken met de uitvoering van dit plan.
De bankcrisis in Amerika.
Reuter meldt, dat Minister Woodin
machtiging heeft gegeven tot een beperk
te heropening van de banken. Het zou
den banken toegestaan zijn nieuwe depo
sito's aan te nemen, uit welke terugtrek
kingen zonder beperkingen mogelijk zul
len zijn.
Vandaag zal een noodgeldplan in bet
geheele land in werking treden om in
alle noodzakelijke behoeften te kunnen
voorzien.
Verscheidene gemeenien zullen baar
eigen ruilmiddel uitgeven. Woodin ver
klaarde voorts te hopen, dat de banken
in staat zullen zijn baar loketten te ope
nen na afloop van het moratorium.
De speaker van bet Huis van Afge
vaardigden, Rainy, heeft verklaard, dat
het nieuwe Congres Roosevelt alle ver
langde volmachten zal geven en dat
inflatie in een of ande
ren vorm onvermijdelijk
i s.
Het gebrek aan baar geld doet zich
overal voelen. Ook Amerikanen, die in
bet buitenland reizen, ondervinden ern
stige moeilijkheden.
Ondanks de groote spanning is de be
volking rustig.
Naar Reuter uit New York meldt, be
zitten de Vereenigde Staten nog onge
veer 4300 millioen dollar aan goud of
meer dan een derde van den voorraad in
de geheele wereld. In verband hiermede
merken de bankiers op, dat, wanneer bet
vertrouwen zal zijn terug gekeerd, Ame
rika meer dan voldoende goud zal bezit
ten om evenals vroeger den gouden stan
daard weer te laten functionneeren.
Nadar wordt gemeld, dat de effecten
beurs te New York thans tot nader order
gesloten zal blijven.
Krachtens verordening van Roosevelt
wordt iedere verzending van goud, zilver
en bankpapier naar het buitenland ge
straft met een boete van 10.000 dollar en
gevangenis voor den duur van tien jaren.
Minister Woodin heeft verklaard, dat
de salarissen en loonen in bet geheele
land moeten worden uitbetaald en dat
zoo noodig de officieele restricties tijde
lijk zullen worden opgeheven om deze
uitbetaling mogelijk te maken.
De bevolking heeft over bet algemeen
de beperking in het betalingsverkeer kalm
opgenomen, hoewel zich in het dagelijk-
sche leven tal van moeilijkheden voor
doen. De trams, hotels en vele winkel
zaken zijn er toe overgegaan tegen legi
timatie chègues in betaling te nemen.
Zelfs doen zich moeilijkheden voor, wan
neer men biljetten van tien dollar wil
wisselen.
De brand in den Duitschen Rijksdag.
Aan de Belgisch-Duitsche grens bij
Fringshaus is ia den nacht van Zaterdag
De Britsche regeering beeft de regee
ringen te Washington, Parijs, Rome, Ber
lijn op de hoogte gesteld van het aan
staande bezoek van MacDonald aan Ge
nève. Men hoopt dat Mussolini en Hitier
kunnen worden overgehaald ook naar
Genève te gaan, om daar te confereeren
met MacDonald en sir John Simon.
Communistische brandstichters in het
Rijnland.
De regeeringspresident te Keulen doet
dagelijks mededeeling van een aantal
brandstichtingen in bet district Bergheim
die door communisten zijn gepleegd. In
den nacht van Zaterdag op Zondag is het
huis van een Protestantsch geestelijke in
brand gestoken. In verband daarmede zijn
vier communisten gearresteerd. Pogingen
zijn gedaan om ook het slot Schlender-
hahn in brand te steken. In den nacht
van Zondag op Maandag is brand uitge
broken in de Sindorfer Glasfabrieken. De
nachtwaker werd door de vluchtende
brandstichters beschoten. Het hoofdge
bouw is geheel afgebrand. Onder verden
king dezen brand te hebben gesticht, zijn
7 communisten gearresteerd.
Britsch stoomschip gestrand.
Het Britsche stoomschip „Antung" is
op de hoogte van de landtong van Moboe
gestrand. Het schip wordt als verloren
beschouwd; 286 passagiers en 50 leden
der bemanning zijn door bet stoomschip
„Anbui" aan boord genomen. Honderd
veertien passagiers en 55 leden der be
manning hebben zich in reddingsbooten
begeven. Het adviesjacht „Folkestone"
tracht thans deze booten op te sporen.
Tot heden is nog niet bekend, hoeveel
personen bij deze scheepsramp om het le
ven zijn gekomen.
Samenzwering te Moskou.
Naar officieel wordt medegedeeld, heeft
de Gepoe zeventig ambtenaren van bet
volkscommissariaat voor landbouw, we
gens sabotage en benadeeling van den
sovjet-staat, gearresteerd.
De gearresteerden zouden de partijlei
ding valsche mededeeling hebben gedaan
betreffende den toestand van den Russi-
schen landbouw en daardoor den sovjet
staat politiek en economisch hebben be
nadeeld.
Alle zeventig gearresteerden werden
door het college der Gepoe gevonnist;
verscheiden ambtenaren wacht de dood
straf.
Hevige gevechten te Aljona.
Gisteravond tegen 10 uur is het in ver
schillende straten van Altona tot hevige
schietpartijen gekomen, welke nog laat
voortduurden. Communisten hebben vol
gens een te voren opgesteld plan aan
vallen gedaan op de politie en de storm-
afdeelingen der nationaal-socialisten. De
