Jr. I
Onanwary»
EERSTE BLAD.
VRIJDAG 3 MAART 1933
DAGBLAD VOOR DE PROVINCIE ZEELAND
47e JAARGANG - No. 131
Dit nummer bestaat uit 2 bladen
is nummer één
°P de candidateniijst der Anti
revolutionaire partij In Zeeland.
Buitenland.
Belangrijkste Nieuws.
Binnenland.
Uitg.: N.V. Uitgevers-Maatschappij „Luctor et
Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw".
Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes.
Telefoonnummer 11,
Postchèque en Girorekening 44455.
Bijkantoor Middelburg, Lange Burg. Tclef. 259.
Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA.
De Zeeuw
Abonnementsprijs f 2.50 per kwartaal,
weekabonnementen voor Middelburg, Goes en
Vlissingen f0.20. Losse nummers 5 cent
Advertentiën 30 cent per regel. Ingebonden
mededeelingen 60 cent per regel Kleine
Advertentiën Dinsdags en Vrijdags f 0.75, bij
vooruitbetaling. Onder letter of motto f 0.85.
Bij contract belangrijke korting.
De huishouding der gemeenten.
In het Verkiezingsmanifest der Anti
revolutionaire partij wordt ook gevraagd,
dat gewaakt zal worden voor de hand
having van het financiëel evenwicht in
de huishouding der gemeenten, zoowel
door het uitoefenen van een nauwlettend
toezicht als door het betrachten van be
dachtzaamheid bij het vorderen van de
medewerking der gemeenten aan de uit
voering van de bestuurstaak.
Hiertegen kan de bedenking worden
geopperd, dat op deze wijze de autonomie
van de gemeenten wordt aangetast. Dat
de gemeenteijke zelfstandigheid steeds
meer verloren gaat en dat zoo langzamer
hand de gemeenten geheel onder curateele
komen van het Rijk.
Dit gevaar bestaat inderdaad.
En het blijft daarom noodig tegen on-
noodige inmenging in het bestuur der ge
meenten te waarschuwen.
Aan den anderen kant moet echter
ook worden toegegeven, dat een nauw
lettend toezicht niet gemist kan worden.
Dit is nog weer gebleken bij het be-
grootingsdebat in de Eerste Kamer.
De heer Hermans had betoogd, dat de
Regeering te veel ingrijpt ten aanzien
van de zorg voor de werkloozen tegenover
de gemeentebesturen.
Hierop werd door Minister Ruys de
Beerenbrouck het volgende geantwoord:
„Ik durf zeggen: niet dan noodgedron
gen is de Regeering ten deze regelend op
getreden. Een lange, ernstig stemmende
ervaring noopt de Regeering den gemeen
ten aanwijzingen te geven. Zij roepen er
om; wanneer zij in mijn Kabinet komen,
zeggen zij: neemt gij, alstublieft een be
slissing; dat is voor ons veel prettiger.
Zoo zijn er; ik zal niet zeggen, dat ik
hen tot de categorie der helden reken,
maar zoo zijn er.
Vele gemeentebesturen onderschatten
den gevaarlijken financiëelen toestand des
Lands, vele gemeentebesturen
ook onderschatten den gevaar-
lijken financi'ëelen toestand
van hun eigen gemeente. Zeker,
de werkloozen moeten geholpen worden,
maar er zijn gemeentebesturen, die mee-
nen, dat de mogelijkheden tot hulpver
leening onbeperkt zijn. Zegt hét ieder
verstandig man niet iets, dat in 1932 voor
werkloozenzorg is uitgegeven 132 millioen
gulden, waaronder begrepen zijn de 9
millioen, door de arbeiders zelf opgebracht,
zoodat 123 millioen uit de Overheidskas
sen voor werkloozenzorg is besteed?
Mag de Regeering dan aan alle, op zich
zelf misschien billijke, en in ieder geval
begrijpelijke wenschen, te gemoet komen?
Neen, want hoe langer hoe meer moet
het begrip doordringen, dat in deze om
standigheden aan soberheid niet te ont
komen is. Meent de heer Hermans, dat
het een genoegen is voor den bewinds
man van Binnenlandsche Zaken, om aan
het gemeentebestuur van Amsterdam te
moeten melden, dat, toen de tijd daarvoor
nog niet was aangebroken, een extra
brandstoffentoeslag, ook voor eigen reke
ning van de gemeente Amsterdam, niet
kon worden goedgekeurd? Naar de mee
ning van de Regeering is de hulp, die
Amsterdam aan de werkloozen verschaft,
zoodanig, dat de tijd voor extra hulp nog
niet was aangebroken. Maar de gemeen
te wilde de kosten zelf betalen, zoo wordt
opgemerkt. Is nu inderdaad de financiëele
toestand van Amsterdam zoo gunstig, dat
zij zich dergelijke onnoodige extraatjes
kan veroorloven? Ik, die daarvoor verant
woordelijk ben, beantwoord die vraag be
slist ontkennend.
En wanneer dan een raadsmeerderheid
(de geachte afgevaardigde doelde op Zut-
phen) tegen eiken goeden raad in, als
ik mij niet vergis met één stem meerder
heid, toch doorzet, dan moet de Regeering
ingrijpen; dan kan zij niet toelaten, dat
men op onverantwoordelijke wijze met het
geld van de belastingplichtigen royaal
handelt"
Tegen dit betoog is weinig steekhou
dends in te brengen.
Als gemeentebesturen geen oog hebben
voor den gevaarlijken financiëelen toe
stand van hun eigen gemeente, als ge
meentebesturen op onverantwoordelijke
wijze met het geld van de belastingplich
tigen royaal handelen, dan is ingrijpen
noodzakelijk.
Een nauwlettend toezicht op de huis
houding der gemeenten zooals het A.R.
manifest dat vraagt kan daarom in
de huidige omstandigheden niet gemist
worden.
BEN IK KIEZER?
Naar aanleiding van wat wij gisteren
over de nieuwe kiezerslijsten schreven,
wordt ons gevraagd of het noodig is dat
allen die naar een andere gemeente ver
huisd zijn of die vóór of op 15 Mei a.s.
25 jaar hopen te worden, zich per-
s o o n 1 ij k overtuigen of zij ipp de kie
zerslijst voorkomen.
Ons antwoord luidt: beslist noodzake
lijk is dat niet.
Wie gelegenheid heeft tijdig na te gaan
of zijn of haar naam op de kiezerslijst
voorkomt kan dat doen.
Maar men kan zich ook en dat ver
dient misschien met 't oog op een goede
controle de voorkeur tot het bestuur
van de plaatselijke kiesvereeniging wen
den, dat dan zeker niet zal nalaten zich
op de hoogte te stellen.
Laten dus allen die ook
maar eenigszins meenen
voor plaatsing op de kie-
zerslijst in aanmerking te
komen, zich even in ver
binding stellen met het
bestuur der Kiesvereeni
ging.
Maar dan ook niet uitstellen!
Want slechts tot en met 9 Maart is er
gelegenheid om verzoeken om verbetering
in te dienen.
DE TOESTAND IN DU1TSCHLAND.
Wilde geruchten.
In Duitschland op verschillende plaat
sen en van Duitschland uit, in het bui
tenland begon de dag van gisteren met
de wildste verschrikkingsgeruchten: In
de straten van Berlijn zouden de kanon
nen zijn opgesteld. Vrouwen zouden reeds
in veiligheid worden gebracht. Het groot
ste deel des volks zou in allerijl de wijk
nemen. Alles was gereed voor den strijd,
daar men het uitbreken der revolutie
verwachtte
In Dresden liep met groóte hardnek
kigheid het gerucht, dat de dom van
Keulen in brand stond.
In Goerlitz werd bovendien nog be
weerd, dat het Berlijnsche warenhuis
Tietz in vlammen zon zijn opgegaan.
Sommige berichten werden door Wolff
met een tegenspraak achterhaald.
In verschillende deelen van Berlijn
kwam het weer tot politieke botsingen
1 en vechtpartijen.
Een 23-jarige arbeider werd in zijn
woning doodgeschoten.
In de Liesenstrasse werd een S.A.-man
in uniform beschoten en aan den voet
gewond.
Op grond van de uitgebreide maatrege
len tegen de communisten in het Rijnland
zijn ruim 1200 en in Westfalen ruim 850
menschen in hechtenis genomen. Gister
nacht hebben gewapende communisten in
het Siegerland en in het district Berg-
heim getracht naar groote bedrijven te
sluipen om brand te stichten. D© daders
konden gearresteerd worden.
De Pruisische openbare gebouwen zul
len met ingang van heden de oude Prui
sische vlaggen moeten vertoonen en niet
meer de vlag zwart-rood-goud. Voor den
Volkstreurdag zijn ook, voor zoover aan
wezig, de oude rijksvlaggen zwart-wit-
rood geoorloofd.
Het kabinet heeft besloten tegen cor
respondenten van buitenlandsche bladen
op te treden die op boosaardige wijze te
gen de regeering stoken of in hun cor
respondenties eenzijdige berichten geven.
De gezamenlijke sociaal-democratische
pers in Mecklenburg Schwerin is door
den betrokken minister met ingang van
morgen voor een week verboden.
In de zitting, welke door het kabinet
is gehouden, is besloten den rijksdagaf
gevaardigde en hoofdredacteur van de
„Vorwarts" wegens een door hem on-
derteekende verklaring in den sociaai-
democratischen persdienst in verzekerde
bewaring te stellen om hem aan een ver
hoor te onderwerpen.
Honderden communisten in arrest.
De actie van de politie tegen de K.P.D.
wordt in het geheele Duitsche Rijk met
alle scherpte uitgevoerd.
Zoo zijn te Heilbron a. d. Neckar in
verband met een diefstal van 50 Kg. dy
namiet door onbekenden, verscherpte vei
ligheidsmaatregelen genomen, terwijl 40
actieve leden der K.P.D. zijn gearres
teerd. Te Hamburg zijn 120 communisten
in arrest gesteld. Het aantal arrestaties
in Gleiwitz, Beuthen, Hindenburg en an
dere plaatsen in Silezië bedraagt ver
over de honderd. Te Stuttgart heeft de
politie huiszoeking bij communisten ge
daan en zeer veel materiaal in beslag ge
nomen, ook zijn verscheidene communisten
achter slot en grendel gezet. Gistermid
dag deed een communist een poging om
voor de radio te Stuttgart eenige woor
den te spreken. Hij stormde de kamer
binnen, van waar uit een openbare En-
gelsche les werd uitgezonden en schreeuw
de: „Weg met Hitlerl" De radio-beamb
te had echter de microfoon al uitgescha
keld. Onmiddellijk zette hij den commu
nist na, die echter in een gereedstaanden
auto kon ontvluchten.
Bij huiszoekingen bij communisten te
Wittehberge ontdekte de politie in ge
heime bergplaatsen S. A. uitrustingsstuk
ken en waardevol materiaal, o.a. lijsten
met namen van communistische leiders,
bevelen hoe bij de terreur te handelen,
etc.
De Berlijnsche hoofdcommissaris van
politie heeft een belooning uitgeloofd tot
1000 Mark voor dengene die de politie
nog in Maart aanwijzingen verschaft die
kunnen leiden tot strafrechterlijke ver
volging van hen die illegale communisti
sche opschriften vervaardigen en ver
spreiden. Sedert weken wordt Berlijn
overstroomd met een vloed van geschrif
ten waarin aangespoord wordt tot ge
weld en misdaad.
De „Hamburger Nachrichten" ver
neemt, dat de leider der K.P.D., Ernst
Thalmann uit Hamburg naar Kopenha
gen is gevlucht.
Aardschokken in Japan.
Gistermorgen om 2.30 (Jap. tijd) wer
den de bewoners van Tokio door aanhou
dende aardschokken uit hun slaap ge
wekt. Voor zoover tot nu toe bekend, is
de aangerichte schade slechts gering.
Het is waarschijnlijk deze aardbeving,
die door de seismografen van het insti
tuut in het Taunusgebergte werd geregis-
treerd. Naar uit Frankfort a. d. M. wordt
gemeld, begon de aardbeving, waarvan
het centrum op 9000 K.M. afstand moet
liggen, eergisteravond om 6 uur 42 min.
en 29 seconden (Midden-Eur. tijd) en
werd het maximum om 7 u. 16 bereikt.
Op de sprinkhanenjacht.
Reuter meldt uit Tunis, dat de geheele
oase van Tozeur in actie is om sprink
hanen te vangen, die in groote getalen
door den wind uit het noordelijk deel van
de Sahara worden gedreven.
Aangezien gezouten en gerookte sprink
hanen voor de inlandsche bevolking een
groote lekkernij beteekenen, verschaft de
regeering gratis zout aan hen, die aan
de sprinkhanenvangst deelnemen. Men
hoopt het aantal deelnemers aan de
vangst daardoor zoo groot te maken, dat
de sprinkhanenplaag wordt beperkt.
Een goederentrein, die totaal was
ingesneeuwd.
Bij den jongsten sneeuwstorm is een
goederentrein van de London and Eas
tern Railway zoo duchtig ingesneeuwd,
dat men hem vier dagen kwijt is geweest.
De trein, een locomotief met 15 wagens,
was onderweg van Tow Law naar Black-
hill bij Burnhill in de sneeuw blijven
steken. Zaterdagavond was alleen nog
een klein stukje van de locomotief te
zien. Een sneeuwploeg, die uitgezonden
was ooi den goederentrein op te halen,
was ontspoord op een ingesneeuwden
wissel. In den nacht van Zaterdag op
Zondag viel er weer sneeuw en toen was
elk spoor van den trein uitgewischt. Dins
dag heeft men eindelijk den vermiste
weergevonden, maar toen kon men het
zaakje niet meer op gang krijgen.
De machinist en de stoker van den
trein hadden, toen zij het wanhopige van
hun geval inzagen, het vuur gedoofd en
den trein verlaten. Zij hoorden 10 K.M.
verder thuis en wisten inderdaad na ne
gen uur wadens door de sneeuw hunne
woonplaats te bereiken. Daar alle tele
foon- en telegraaflijnen gestoord waren,
hadden zij geen bericht naar elders kun
nen zenden.
Nederlaag der Chineezen in Jehol.
De doorbraak van de tweede verdedi-
ginslinie der Ghineesche troepen in de
provincie Jehol en de daarop gevolgde
terugtocht moeten een gevolg zijn van
verraad in de Chineesche rangen.
Van betrouwbare zijde wordt vernomen
dat generaal Soen Tjeng-jing te Tsjifeng
is overgeloopen naar de Japanners en
aldus de uitvoering van het verdedigings
plan belemmert, dat zorgvuldig door den
maarschalk Tsjang Hsu-liang was voor
bereid. Als gevolg van dit verraad ver
wacht men, dat de provincie Jehol thans
spoedig voor China verloren zal zijn. De
ineenstorting van den tegenstand in Je
hol heeft dan ook in geheel China groo
te teleurstelling gewekt, en algemeen is
men van meening, dat door den val van
Lingjoean bijna geheel Jehol aan de Ja
panners is overgeleverd.
Deze stad scheen door de Chineezen
verlaten te zijn, doch toen de Japanners
dicht genoeg genaderd waren begonnen
de Chineesche troepen plotseling een he-
vigen tegenaanval en twee uur achtereen
lieten zij een regen van granaten en hand
granaten op het kleine Japansche deta
chement neervallen, dat gedurende eeni-
gen tijd in een buitengewoon kritieke en
gevaarlijke positie verkeerde. Tenslotte
Ingezonden Mededeeling.
btmt U ven Edelweiss proft-
teerenbl) de wasch, bij Uw
vaatwerk en alle voorwerpen,
die gereinigd moeten worden.
Maar thans geelt Edelweiss
U nog meer.
Bij aankoop ven 2 pakken
Edelweiss Zeeppoeder ad 14
cents per pak ontvangt U
GRATIS een solide thee
doek, bij 3 pakken een sterke
handdoek oi 2 mooie, witte
zakdoeken.
arriveerden echter Japansche vliegtuigen
die vanuit de lucht een ware vernietiging
aanrichtten. Door de bommen werden de
Chineesche soldaten, de kameelen, paar
den en voorraden vernietigd. Het moreel
der Chineesche troepen werd volkomen
verbroken en zij sloegen op de vlucht,
achtervolgd door de Japanners. Telgen
den avond kon de hoofdmacht van het
Japansche leger ongehinderd Lingjoean
binnentrekken.
Het verschil tusschen de uitrusting der
Chineesche en Japansche troepen in Je
hol is groot. Terwijl de Chineezen slechts
de beschikking hebben over duizenden
kameelen, gebruiken de Japanners vracht
auto's met zes wielen. De Japansche sol
daten moeten echter dikwijls honger lij
den, daar de opmarsch veel vlugger gaat
dan de intendance voor levensmiddelen
kan zorgen.
Campagne tegen Paschen.
De Russische god-Ioozenorganisatie
heeft een nieuwe campagne ingezet te-
gen Paschen. Duizenden vergaderingen
zullen worden belegd, waarin de sluiting
van kerken zal worden geëischt. In 't bij
zonder zijn voor Goede Vrijdag bijzon
dere bijeenkomsten georganiseerd.
Zij die op Paaschzondag en Paaseh-
maandag niet op hun werk verschijnen,
zullen op staan den voet worden ontsla
gen.
Stijging van levensmiddelenprijzen in
Rusland.
In den laatsten tijd zijn op de vrije
markt in Rusland de prijzen voor levens
middelen sterk gestegen, in sommige ge
vallen zijn de prijzen zelfs verdubbeld.
Daarentegen zou het volgens een mede-
deeling van Russische autoriteiten op
het oogenblik niet mogelijk zijn de loonen
voor de arbeiders en de staatsbeambten
te verhoogen.
Korte Berichten.
De politie te Breslau is er een uur
vóór het begin van de rede van den rijks
kanselier in geslaagd een korte-golfzen-
der in beslag te nemen. Reeds 'smiddags
was geconstateerd, dat er een korte-golf-
zender in de nabijheid moest zijn, waar
mede men blijkbaar van plan was de
radio-uitzending van de rede van Hitier
te storen.
Het Duitsche kabinet heeft besloten
tot hulpmaatregelen voor de in nood ver-
keerende gebiedsdeelen en wel voorloopig
in den vorm dat er levensmiddelen op
rijkskosten zullen worden heengezonden.
Opper-Silezië, het Beiersche woud, het
Roergebied, Berlijn, Koningsbergen en
deelen van Thüringen komen in de eerste
plaats in aanmerking.
Het gebouw van het Duitsche con
sulaat te Luik is gisternacht tot op een
hoogte van 2 M. met roode verf en met
het opschrift in het Fransch „Dood aan
Hitier, leve de revolutie" besmeurd. Bo
vendien zijn de initialen K.P.D. en het
communistische hamer- en sikkelteeken
op den muur aangebracht. De politie heeft
maatregelen ter bescherming van het
consulaat getroffen.
De Engelsche begrooting van oorlog
voor het komende jaar is geraamd op
37.950.000 pd.st. Dat is 1.462.000 pd.st. meer
dan voor het loopende jaar, doch bijna
twee millioen minder dan voor 1931'32.
i De staten California, Oregon, Ari
zona en Oklahoma hebben een bankmora-
torium voor den tijd van drie dagen afge
kondigd.
i De regeringscommissie voor het
Saargebied heeft bepaald, dat tot nader
order alle openbare vergaderingen verbo-
Binnenland.
De marinebonden geven toe.
De sluiswerken te Terneuzen.
De Tweede Kamer heeft de Indische be
grooting afgehandeld.
De Eerste Kamer heeft de begrooting
van Binnenl. Zaken z.h.s. goedgekeurd.
Ds J. de Visser te Middelburg overleden.
Buitenland.
Nederlaag der Chineezen in Jehol.
De toestand in Duitschland. Massa-arres
taties.
Aardschokken in Japan.
Het New Yorksche disconto verhoogd.
den zijn. Dit besluit zal wel verband hou
den met de vrees, dat de binnenlandsche
politieke strijd in Duitschland ook op het
Saargebied zou kunnen overslaan.
Volgens berichten uit Hankou is daar
Donderdag wegens de voortdurende com
munistische onlusten de staat van beleg
afgekondigd. Alle communistische betoo
gingen zijn verboden. Veertig communis
ten zijn gegijzeld. Iedere tegen de regee
ring gerichte uitspatting zal streng ge
straft worden.
WIJZIGING VAN DE CRISIS
PACHTWET.
De heeren van Rappard c.s. hebben
eenige amendementen ingediend op 'het
wetsontwerp tot wijziging van de crisis-
pachtwet 1932.
Voorgesteld wordt aan art. 4 een nieuw
lid toe te voegen, luidende. Van elke niet-
ontvankelijkverklaring van een verzoek
schrift wordt aan den indiener daarvan
door de Kamer van Crisispachtzaken on
verwijld schriftelijk mededeeling gedaan.
In de toelichting wordt opgemerkt, dat
de wet in haar tegenwoordigen vorm den
kantonrechter hiertoe niet verplicht. Dit
heeft soms ten gevolge gehad, dat de aan
vragers de termijhen voor hooger beroep
bij de rechtbank hebben laten verloopen,
daar zij van de beslissing van den kan
tonrechter onkundig waren.
Voorts is een amendement ingediend
om tusschen V en VI van art. 5 het vol
gende lid in te voegen
Het tweede lid van art. 8 wordt als
volgt gelezen: Gedurende 14 dagen na de
dagteekening dezer mededeeling staat be
roep open op de arrondissements-reeht-
bank. Op gelijke wijze als in het eerste lid
gemeld, geschiedt mededeeling van de uit
spraak der Rechtbank; beroep in cassatie
staat open gedurende drie weken na de
dagteekening dezer mededeeling. In de
toelichting merken de voorstellers op, dat
de uitspraken van sommige Kamers voor
Crisispaohtzaken overtuigend bewezen
hebben, dat hooger beroep gewenscht is.
Uitvoering der sociale verzekering.
Ingediend is een wetsontwerp, strék
kende tot organisatie van de openbare or
ganen, belast met de uitvoering van de
sociale verzekering.
Blijkens de Memorie van Toelichting is
de strekking van het ontwerp tweeërlei.
In de eerste plaats bedoelt het te komen
tot vereenvoudiging in de organisatie van
de openbare organenen, belast met de uit
voering der sociale verzekering, en daar
mede tot bezuiniging op de kosten dier
uitvoeringsorganen. Daarnevens wil het
wetsontwerp, met 'handhaving en verdere
toepassing van het beginsel van decen
tralisatie in de uitvoering der verzekering
ten behoeve van de noo'dige eenheid in die
uitvoering een hechter organisch verband
tusschen de Bank en de Raden van Ar
beid leggen dan tot nog toe bestaat.
Buitenlandsche werkkrachten.
De minister van binnenlandsche zaken
beeft gisteren in de Eerste Kamer mede
gedeeld, dat, na voorbereiding door een
interdepartementale commissie, een wets
ontwerp in gereedheid is gebracht ten
aanzien van het te werk stellen van bui
tenlandsche arbeidskrachten.
Werkloozenzorg in Januari.
Het departement van binnenlandsche
zaken heeft aan alle gemeenten een vra
genlijst gezonden. Bij 'het samenstellen
van dit overzicht zijn gegevens ontvangen
van 1014 gemeenten. Uitgegeven door de
gemeenten (zonder aftrek van subsidies,
c.q. provincies) aan werkloozensteua
f 6.296.155; uitgegeven door de gemeen
ten (zonder a'ftrek van subsidies, c.q. pro
vincies) voor werkverschaffing 1.720.022
gulden; uitbetaald door werkloozenkassen
f6.084.747. Het rijk 'heeft f726.649 be
taald. Van 63 gemeenten met rond 287.450
inwoners waren nog geen gegevens binnen
gekomen.
Loonsverlaging Van Gelder Zonen.
Bij de papierfabriek Van Gelder Zonen
eal vanaf morgen elke ploeg in het con-
