EERSTE BLAD.
Buitenland
Binnenland.
VRIJDAG 24 FEBRUARI 1933
DAGBLAD VOOR DE PROVINCIE ZEELAND
47e JAARGANG - No. 125
I
Belangrijkste Nieuws.
Uit de Provincie.
Uitg.: N.V. Uitgevers-Maatschappij „Luctor et
Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw".
Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes.
Tolofoonnummor 11.
Postchèque cn Girorekening 44455.
Bijkantoor Middelburg, Lange Burg. Tclcf. 259.
Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA.
De Zeeuw
Abonnementsprijs f 2.50 per kwartaal,
weekabonnementen voor Middelburg, Goes en
Vlissingen f0.20. Losse nummers 5 cent.
Advertcntiftn 30 cent per regel. Ingebonden
mcdedceUngcn 00 cent per regel Klein?
Advcrtenlicn Dinsdags en Vrijdags f075, bij
vooruitbetaling. Onder letter of motto f 0 85.
Bij contract belangrijke korting.
Dit nummer bestaat uit 2 bladen
Roode draaitollen.
Wij beginnen nu langzamerhand toch
wat draaierig te worden van de draaierij,
waaraan de S.D.A.P. zich schuldig maakt
in verband met de muiterij op „De
Zeven Provinciën".
Eerst werd de muiterij door den heer
Cramer met handgeklap begroet.
Daarna kwam de heer Wibaut in de
Eerste Kamer verklaren, dat het optreden
van de muiters natuurlijk niet kan wor
den geduld.
Vervolgens begon men de muiterij weer
goed te praten. Volgens den heer Albarda
had men te doen met een eenvoudig
protest, waarvan de daders de beteekenis
niet hadden doorzien.
Daarop kwam een geweldige scheldpar
tij los tegen de regeering, die alleen voor
het gebeurde verantwoordelijk werd ge
steld. De heeren kregen het benauwd.
De bloedschuld begorj hen te drukken.
Intusschen begreep men, dat, wat men
eerst als een politiek fortuintje had aan-
I gezien, weieens een andere uitwerking
kon hebben, temeer daar ook in eigen
kring de muiterij afkeuring begon te
vinden.
Daarom begon men toen weer uit een
ander vaatje te tappen.
„Het Volk" verklaarde, dat muiterij
door geen enkel gezag toegelaten kan
worden.
De heer Duijs: dat geen enkele staat
en zeker geen democratische staat kan
tolereeren wat in Indië gebeurd is.
De heer Albarda: Geen eerlijk en ern-
I stig mensch zal de „muiterij" beschouwen
als een onschuldige handeling, die goed
gekeurd mag worden. Zij kan niet anders
dan volstrekt ontoelaatbaar worden
genoemd.
Maar dit is nog niet het laatste bedrijf.
Bang geworden waarschijnlijk voor wat
men van Communistische zijde te hooren
zou krijgen, heeft men opnieuw een draai
genomen en kwam gisteren de heer Wi
baut in de Eerste Kamer verklaren, dat
men de opstandige schepelingen had moe
ten behandelen op dezelfde manier als
men een weggeloopen hondje lokt. De
regeering had niet haar gezag moeten
laten gelden en gehoorzaamheid
eischen, foei neen. Zij had bij voorbaat
straffeloosheid moeten verzekeren, mooie
beloften doen, dan de zaak in handen
moeten geven van den rooden bond en als
dat alles niet hielp, dan de zaak voor-
loopig althans verder op zijn beloop laten.
Waarschijnlijk zal dit wel niet de laat-
ste draai zijn. De heeren zullen nog wel
meer pogingen doen om zich er uit te
draaien.
'tls om er draaierig van te worden.
Wij zullen de roode leiders, die al meer
malen als lijders openbaar werden, lustig
laten draaien.
Kj Hoe meer zij draaien, hoe duidelijker
fhet aan de kiezers zal worden, dat een
partij, die zóó optreedt, niet minder dan
een gevaar is voor het land.
Maar ook: hoe dankbaar we moeten
zijn, dat we in dezen tijd mannen hebben
als Dr H. Co lijn, die hoe ook door de
revolutionaire elementen met smaad en
hoon overladen, met groote kracht op
treedt voor de handhaving van het gezag.
Een slechte dag voor de ontwapenings
conferentie.
Gisteren was het een slechte dag voor
de ontwapeningsconferentie.
Van eenige ontspanning in de atmos
feer is allerminst sprake.
Reeds bij het overleg met de Itali
aansche de.egatie, die een bemiddelings
voorstel had ingediend, heelt de Fransch-
man Boncour niet de minste concessie
willen doen.
Onder deze omstandigheden was bij de
Fransche onverzettelijkheid natuur ij.c ook
van Duitsche zijde geen tegemoetkomend
heid te verwachten. Nado.ny b eef even
hardnekkig als Boncour op zijn stand
punt staan en vorlangde eerst een be
spreking over het oorlogsmateriaal der
landmacht.
Ondanks een herhaalde aanprijzing van
t Italiaansche bemiddelingsvoorstel, ver
waardigden Boncour noch Nadolny zich
eenige notitie van het Italiaansche amen
dement te nemen.
Ten slotte bleef Henderson niets an
ders over dan over de ingediende reso
luties te laten stemmen.
..H,et 8ev°lg der stemming was heel
pijnlijk voor het prestige der Duitsche
pelegatie. Nadolny bleef geheel alleen
staan. Niemand viel hem bij.
Het Italiaansche bemiddelingsvoorstel
kreeg helaas niet veel stemmen meer,
slechts vyf, namelijk van Italië, Bulgarije,
Hongarije, Sovjet-Rusland en Zwitser
land.
Daarna spraken zich 21 delegaties ten
gunste van het Fransche voorstel uit.
Tal van gedelegeerden onthielden zich
van stemmen, onder wie ook minister
Beelaerts van Blokland. Blijkbaar wilden
jdeze delegaties door stemomhouding hun
tnisgenoegen loonen over den veel te
langen duur der discussies.
Frankrijk was natuurlijk verheugd over
deze z.g. overwinning na een debat van
bijna een gebeele week.
Bij eenig nadenken zullen de Fran-
schen, als het hun niet te doen is om
een prestige-overwinning doch het sla
gen der conferentie hun werkelijk ter
harte gaat, zich moeten afvragen, wat
door dit einde van den strijd is ge
wonnen, daar noch Duitschland, noch
Italië thans hun instemming met het be
ginsel van het Fransche plan van leger-
unificatie hebben uitgesproken en dit plan
toch juist met het oog op de legerinrioh-
ting van deze twee landen was inge
diend.
Het gevolg van de discussie is alleeL
een sterkere nieuwe ontstemming bij de
Duitsche delegatie en een ontmoediging
van den goeden wil der Italianen om
bemiddelend op te treden.
Het Japansch offensief in Jehol
begonnen.
De Ghineescbe regeering heeft den
eisch der Japanners, dat China zijn troe
pen uit de provincie Jehol terugtrekt ca
tegorisch verworpen.
Te middernacht is de opmarsch tegen
de Chineesche stellingen op het front van
Jehol begonnen.
Na een bombardement van drie dagen
van Tajadjang en de naburige dorpen,
hebben 30.000 Japanners, ondersteund
door 10.000 soldaten van Mandsjoekwo,
een verwoeden aanval ingezet tegen
Ts'jaojang, waaraan infanterie, artillerie
tanks en vliegtuigen deelnamen. Voor
deze geweldige macht hebben de Chinee-
zen hun vooruitgeschoven afdeelingen in
het gebied van Nanling en Peipiao terug
getrokken. Zij vormen een sterke linie
te Tsjaojang en langs de heuvelen, die
het dal beheerschen, waar de Japanners
doorheen moeten trekken om hun offen
sief voort te zetten.
Benden Chineesche vrijwilligers zou»
den den spoorweg tusschen Nanling en
Peipiao hebben doorgesneden, waardoor
het vervoer van Japansche versterkingen
haastig uit Tsjintsjau gezonden, wordt
belemmerd.
Japan en China fe Genève.
Uit Genève wordt gemeld: Met betrek
king tot het Chineesch-Japansche geschil
zijn, zooals te verwachten was, geenerlei
pogingen ondernomen om nog tot een
voortzetting der verzoeningsactie op grond
van art. 15 par. 3 van het Volkenbonds
verdrag te komen. De Volkenbondsverga
dering zal dus de mislukking der ver
zoeningspogingen vaststellen en gelijk-
j tijdig het rapport der commissie van 19
i op grond van artikel 15 parargraaf 4
aannemen. Nadat de voorzitter, Hijmans,
de bespreking van het rapport zal heb-
ben aan de orde gesteld zullen de gedele
geerden van China en Japan twee uit
voerige verklaringen hieromtrent afleg
gen. Een groot debat wordt echter niet
verwacht, daar, zooals bekend, de com
missie van 19 besloten heeft, dat haar
leden niet meer aan de discussie zullen
deelnemen. Na de aanneming van het
rapport zal Matsoeoka dan een verklaring
afleggen waarin Japan's uittreden uit den
Volkenbond nog niet officiëel zal worden
medegedeeld. Hij zal daarop echter een
duidelijke zinspeling maken.
Het staat vrijwel vast, dat Japan, on
danks het uittreden uit den Volkenbond
aan de ontwapeningsconferentie zal blij
ven deelnemen, zij het ook met een be
perkte delegatie. Japan schijnt ook niet
van plan te zijn ook maar eenigszins de
deelneming aan het internationaal ar
beidsbureau te beperken, zoodat ook de
permanente delegatie van Japan bij het
arbeidsbureau te Genève zal blijven.
Het terroristisch optreden der Nazi's in
Duitschland. Een schandelijke dictatuur.
De Nationaal-socialistische Rijksminis
ter Goering heeft tot de opper-presiden-
ten en regeeringspresidenten het volgen
de decreet gericht:
Tot mijn leedwezen heb ik moeten
constateeren, dat de hanhaving der ver
ordening van den heer rijkspresident tot
bescherming van het Duitsche volk van
4 Februari j.l. tegen persexcessen niet toe
gepast wordt met die gestrengheid, welke
vereischt is met het oog op de dagelijks
toenemende ophitsing in de periodieke
drukwerken, pamfletten en plakkaten
van regeeringsvijandige partijen en or
ganisaties.
Ik heb helaas moeten constateeren, dat
tegen den heer rijkspresident en tegen
de leden der regeering bespottingen en
verdachtmakingen zijn gelanceerd en
worden geduld, hoewel alle voorwaar
den voorhanden zijn voor inbeslagneming
door de politie en verbodsmaatregelen.
Ik verwacht thans van alle politie-auto-
riteiten dat het controleeren der pers en
de redactie en distributie van vlugschrif
ten met grootere opmerkzaamheid zal
worden gadegeslagen en dat met kracht
zal worden opgetreden, indien daartoe
aanleiding bestaat.
Ik zal beambten, wien het zal ontbre
ken aan den vereischten dienstijver, dis
ciplinair straffen.
De secretaris-generaal der Duitsche
centrumpartij Vockel heeft het volgende
telegram gezonden aan rijkscommissaris
Goering:
De redactie van het „Niederrheinische
Tageblatt" te Kempen (Niederrhein) deelt
mij telefonisch het volgende mede:
Op 22 Februari des middags om half
vijf, heeft een af deeling S.A. de drukkerij
bezet en de uitlevering geëischt van een
nummer der editie, om deze eventueel ge
heel in beslag te nemen.
De politie-commissaris van Kempen is
telefonisch ontboden. Ook hij heeft een
nummer der krant geëischt. De politie
commissaris zag deze door met den S.A.-
leider en heeft de editie vervolgens „vrij
gegeven".
Vanmorgen heeft de uitgeverij van het
blad van den landraad mededeeling ont
vangen, dat de politie-commissaris van
Kempen opdracht heeft, de krant vóór de
uitgifte door te zien en na te gaan of
ze mag worden vrijgegeven.
Tegen deze beperking van de persvrij
heid wordt geprotesteerd, terwijl wordt
geëischt, dat de landraad direct opdracht
krijgt, zijn verordening in te trekken,
waarvan per omgaande mededeeling
wordt verzocht.
Goering heeft als rijkscommissaris voor
Pruisen meegedeeld, dat de S.A.-formaties
tot een hulppolitie georganiseerd zullen
worden. De hiervoor benoodigde credieten
zullen door den staat ter beschikking
worden gesteld. Deze maatregel be-
teekent «vrijwel de invoering
van een volledige dictatuur
der nationaal-socialisten.
De bloedige botsingen duren voort. Te
Hindenburg kwam het na afloop van een
nationaal-socialistische betooging tot een
vechtpartij, waarbij 80 sociaal-democraten
en communisten gewond werden.
Ook elders in het rijk kwam het op
verschillende plaatsen tot bloedige bot
singen, waarbij tientallen van personen
gewond werden.
Te Gross-Beeren bij Berlijn deden S.A.-
lieden een inval in een huis, waar een
vroegere aanhanger van den rijksbanier
woonde. Het huis werd in brand gestoken
en is geheel verwoest. Daardoor zijn 6
gezinnen van werkloozen, die daar woon
den, dakloos geworden.
Wapennchandaai in Oostenrijk.
De directeur van de Oostenrij'ksche
bondsspoorwegen is gisteren onder sen
sationeel© omstandigheden van zijn post
ontheven. Deze directeur had de 'leiding
van den bond van spoorwegpersoneel
f'50.000 aangeboden op voorwaarde, dat
de spoorwegarbeiders een oogje zouden
dichtknijpen bij de afwikkeling van de
smokkelzaak in H'irtenberg. De gesmok
kelde wapens zouden niet naar Italië
worden geretourneerd, maar naar Hon
garije, bet eigenlijke land van bestem
ming, worden doorgezonden. Volle wa
gens zouden als leege naar Hongarije,
leege wagens als volle naar Italië gaan.
Woensdag j.l. liet de spoorwegdirecteur
den leider van den Oostenrijkscihen mo
dernen spooTwegarbeidersbond afgevaar
digde König, bij zich ontbieden. Hij deed
hem in een vertrouwelijk gesprek de vol
gende voorstellen. De in H'irtenberg lig
gende wapens zouden niet, zooals nor
maal, via bet grensstation Semmerdng
naar Italië worden teruggestuurd, maar
via Wiener Neustadt. In Wiener Neu-
stadt zouden de spoorwegwagens 'bij wijze
van vergissing, op een verkeerd spoor
worden gereden en aldaar zou er voor
worden gezorgd, dat de wagens werden
gehaakt achter een trein naar Hongarije.
Bij de Hongaarscbe grens zouden de wa
gens, bij nacht, worden gelost en maat
regelen worden genomen om de wapens
direct over de grens te 'brengen. De leege
wagens zouden opnieuw worden verzegeld
om daarna terug te keeren naar Italië,
zoodat iedereen den indruk zou hebben,
dat bet incident was afgeloopen en dat
de wapens weer in Italië lagen.
De spoorwegdirecteur gaf genoemden
vakbondledder de verzekering, dat, indien
■deze manoeuvre gelukte, voortaan aan
soortgelijke zaakjes grof geld was te ver
dienen.
De socialistische afgevaardigde König
begaf zich hierop terstond naar het be
stuur van de sociaal-democratische partij.
Het partijbestuur vroeg een onderhoud
aan met den Oostenrijkschen bondskanse
lier Dollfuss om hem van 'het aanbod aan
den modernen vakbond op de hoogte te
stellen. Dr Dollfuss verklaarde, dat hij van
deze plannen niets wiet,
'Op grond van een verder onderzoek
bleef Dr Dollfuss niet anders over dan den
directeur onmiddellijk te ontslaan.
Vrijwillige arbeidsdienst in Engeland?
Er is in het Lagerhuis gewezen op den
vrijwilligen arbeidsdienst in Duitschland
en gevraagd of niet zulk een stelsel ook
in Engeland zou kunnen worden inge
voerd.
De Engelsche minister van Handel zeide
dat 200.000 jonge personen werkzaam zijn
bij den vrijwilligen arbeidsdienst in
Duitschland. De Engelsche regeering over
weegt of een dergelijk systeem in Enge
land zal kunnen worden ingevoerd. Men
moet evenwel bedenken, dat zulks voor
'teene land geschikt kan zijn, doch voor
het andere niet.
Werkloosheid in Duitschland.
Den löden Febr. waren er in Duitsch
land ongeveer 33.000 werkloozen meer
dan einde Januari.
Het aantal werkloozen in bet rijk be
droeg dien dag 6.047.000, hetgeen onge
veer 80.000 minder is dan verleden jaar
op dezen tijd.
Dranksmokkel per vliegtuig.
Reuter meldt uit West Palm Beach
(Florida): Volgens mededeeling der dou
ane-beambten is een geheime luchthaven
ontdekt, verborgen te midden van bijna
ontoegankelijke bosschen, vanwaar langs
een kabel zakken met alcohol over een
kanaal vervoerd werden na een zijweg.
De beambten hebben twee personen
gearresteerd en 40 zakken met whiskey
in beslag genomen. Toen de beambten
naderden, loste een der op wacht staan
de smokkelaars een schot met een jacht
geweer, waardoor de op bet vliegveld
aanwezige personen gewaarschuwd wer
den en de piloot van een vliegtuig, dat
juist ontladen werd, nog precies met zijn
toestel kon ontsnappen.
De beambten deelen nog mede, dat het
vliegveld door geen enkel vervoermiddel
kan worden bereikt, en dat zijn bestaan
alleen vanuit de lucht kon worden op
gemerkt.
Korte berichten.
Het Engelsche Lagerhuis heeft met
297 tegen 42 stemmen een motie van den
conservatief sir Page Croft verworpen,
waarin de voorgenomen instelling van
een centrale federale regeering in Britsch
-Indië veroordeeld wordt, daar dit ge
vaarlijk voor de Indische bevolking en
de Engelsche belangen is.
Op de Rijfcsbegrooting van België
is een buitengewoon crediet uitgetrok
ken van 750.000 frank vo-or baggerwer-
ken in bet Kanaal GentTerneuzen, Bel
gisch gedeelte.
Gisteravond heeft Hitier te Frankfort
gesproken. Er was weer een zeer groot
enthousiast gehoor. De rede was ongeveer
dezelfde als die welke hij in de andere
steden, waar hij de laatste dagen sprak,
gehouden heeft; de acte van beschuldiging
tegen het regiem van November 1918 en
de verklaring, dat de Marxistische heer-
se tiers nooit weer aan het bewind zullen
komen, hoe ook op 5 Maart de uitslag
van de verkiezingen moge zijn.
Te Parijs en vrijwel overal in Frank
rijk is vrij veel sneeuw gevallen, doch
het meeste nog in het Zuiden, o.a. op het
Crau-plateau tusschen Salon en Aries
waar de sneeuw een belemmering vorm
de voor bet verkeer. De treinen onder
vonden vertraging.
Voor de eerste maal in twintig jaar
is sneeuw gevallen te Oran in Algiers. De
kinderen, die nog nooit sneeuw gezien
hadden, schepten er natuurlijk groot be
hagen in, doch lang duurde hun pret
niet, want de sneeuw smolt spoedig weg.
In de afgeloopen keek zijn in de
groote steden van Engeland en Wales
630 menschen aan griep overleden, tegen
1306 in de voorafgaande week.
Volgens een bericht uit Santiago de
Chile heeft een aardbeving plaats gehad
in het s'alpetergebied van Chili. De aan
gerichte schade is echter niet belangrijk,
daar het betrokken gebied slechts dun
bevolkt is.
S. D. A. P.
In 1932 is het aantal afdeelingen van
de S. D. A. P. van 711 tot 738 gestegen,
en het aantal leden van 78.920 tot 81.914.
Hel gebeurde op „De Zeven Provinciën".
Hoe weinig men op de hoogte was met
de juiste stemming, waarin de 'beman
ning der „Zeven Provinciën" verkeerde
op den dag, waarop de muiterij uitbrak,
moge blijken uit een verslag in de „Deli
Courant" van 4 Febr. over 'het 'bezoek
van 't pantsenschip aan Noord-Sumatra.
In dat verslag werd o.m. medegedeeld:
„De «temming aan boord is bij voort-
Binnenland.
Wetsontwerp tot beteugeling van bet
dansgevaar.
De Tweede Kamer over de Indische be
grooting.
De overtredingen der crisisvarkenswet in
Zeeuwscih-Vlaanderen.
Buitenland.
De kwestie Japan-China.
Het Japansche offensief in Jehol begon
nen.
Het terroristisch optreden der Nazi's in
Duitschland.
Spoorwegscihandaal in Oostenrijk.
during goed te noemen, wat echter wel
licht ook 'te danken is aan bet feit, dat
bet meerendeel der schepelingen nog in
opleiding is; er zijn slechts veertig echte
Javanen aan boord. Er schijnt weinig1
vrees te bestaan, dat 't op dezen oorlogsbo
dem tot onaangenaamheden zal komen,
zooals dat op Java bet geval is."
Begrooting van Koloniën.
In de Memorie van Antwoord aan de
Eerste Kamer inzake de begrooting voor
bet Departement voor Koloniën voor 1933
deelt de Minister mee, dat hij de beper
king van de opleiding en uitzending van
personeel voor den Indiscben dienst zoo
voorzichtig mogelijk regelt. Alle oud-ge-
pensionneerde mindere militairen, die
buiten bun schuld in financieele moei
lijkheden zijn geraakt, kunnen voor de
steunverlèening in aanmerking komen,.
Het daarvoor uitgetrokken bedrag is ge
vormd naaf de in de practijk gebleken
behoeften en is voldoende te achten. On
der den drang der financieele omstan
digheden heeft de regeering de militaire
uitgaven ten behoeve van Curasao moe
ten beperken, waarbij echter de noodza
kelijke zorg voor de veiligheid en de orde
niet uit bet oog zijn verloren, aldus ver
zekert de minister.
Examens Nijverheidsonderwijs.
Het lid der Tweede Kamer, de beer
van Zadelhoff, beeft den Minister van
Onderwijs, Kruisten en Wetenschappen
gevraagd:
1. Is bet den Minister bekend, dat door
de heerschende werkloosheid, sommige;
candidaten voor het examen ter verkrij
ging van een akte tot bet geven van nij
verheidsonderwijs', door het ontbreken
van werkgelegenheid niet in staat zijn
te voldoen aan den eisch, die b.v. voor
het examen voor de akte Nk gesteld wordt
n.l. zes jaar praktijk?
2. Is de minister bereid te bevorderen,
dat de candidaten voor zoo'n examen,
die door werkloosheid die zes jaar prak
tijk niet kunnen volmaken, toch de ge
legenheid krijgen dit examen af te leg
gen, vooral als van die zes jaar prak
tijk bet grootste deel reeds is vervuld?
Verlaging spoorwegtarieven voor
goederenvervoer.
Naar de „Maasbode" verneemt, zal de
verlaging van de tarieven voor het goe
derenvervoer bij de Nederlandse!] e Spoor
wegen zeer waarschijnlijk met 1 Mei a.s.
ingaan. Een van de bijzonderheden van
bet nieuwe tarief is, dat naast vracht
verlaging de tot nu toe voor iederen be
laden wagon geheven stationskosten van
50 cent geheel komen te vervallen.
Reeds voor f 8,40 per maand kunt
IJ zich thans een Philips radio-installatie
aanschaffen. Vraagt inlichtingen bij J.
Polderman, Goes. Tel. 129 (Adv.)
Hansweert. De Rijksklerk J. Fremous,
van het kantoor Delft, wordt met ingang
van 16 Maart a.s. overgeplaatst naar het
ontvangkantoor alhier.
Ingetrokken de verplaatsing van
den ontvanger der registratie en domei
nen, tevens bewaarder van de hypothe
ken, het kadaster en de scheepsbewij-
zen, W. Ritman, van het kantoor der
registratie no. 2, domeinen en hypothe
ken te Middelburg naar het kantoor der
registratie, domeinen en hypotheken te
Gorkum.
Middelburg. Uit Zeist bereikte ons het
bericht, dat aldaar op 78-jarigen leeftijd
is overleden de heer K. L. Houwink, ge-
pensionneerd directeur der P. T.T.
De heer Houwink was van 1899 tot
1911 adjunct-inspecteur van de P.T.T.
alhier en heeft zich in de geheele inspec
tie vele vrienden verworven.
Goes. Wij ontvingen het programma
van het derde concours voor solisten,
duetten, trio's en 'kwartetten, 'dat morgen
in het Schuttershof alhier gehouden
