EERSTE BLAD.
VRIJDAG 17 FEBRUARI 1933
DAGBLAD VOOR DE PROVINCIE ZEELAND
47e JAARGANG - No. 119
Dit nummer bestaat uit 2 bladen
Buitenland.
Binnenland.
Belangrijkste Nieuws.
Uitg.: N.V. Uitgevers-Maatschappij „Luctor et
Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw".
Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes.
Telefoonnummer 11.
Postchèque en Girorekening 44455.
Bijkantoor Middelburg, Lange Burg. Telef. 259.
Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA.
Abonnementsprijs f 2.50 per kwartaal,
weekabonnementen voor Middelburg, Goes en
Vlissingen f0.20. Losse nummers 5 cent
Advertentiën 30 cent per regel. Ingezonden
mededeelingen 60 cent per regel. Kleine
Advertentiën Dinsdags en Vrijdags f 0.75, bij
vooruitbetaling. Onder letter of motto f 0.85.
Bij contract belangrijke korting.
Onder den rooden duim.
Wat thet roode ^Volksblad" over de
•wethoudersverkiezing in Middelburg
schrijft is niet voor tweeërlei uitlegging
vatbaar.
Er moet een college van B. en W.
worden gevormd, dat niet alleen voldoen
de bestuurskracht heeft, doch ook vol
doende waarborgen beeft, dat democra
tische voorstellen van dat college niet op
'het verzet stuiten van een reactionnaire
oppositie van rechts en 'links in den raad.
Daarvoor moet natuurlijk het onlangs
gevormde linksohe blok (de heer Jeroni-
mus ingesloten) dienen.
De linkerzijde, zoo heeft het toch de
M. 'Crt. geleerd, moet hier de lakens
uitdeelen. Bij alle verschil van optreden
is er tusschen de linksohe groepen plus
den Bezuiniger een diepere eenheid,
waardoor de linkerzijde het recht kan op-
eischen de provinciale hoofdstad te regee-
ren.
Natuurlijk, dat willen ook de socialis
ten. Mitshet geheel staat onder
Sociaal-Democratische leiding, zooals ook
in de eerste vergadering van de linksche
groepen een Sociaal-Democraat de lei
ding had.
Tot nu toe heeft het linksohe blok niets
anders kunnen presteeren, dat dat het een
rechtschen wethouder wist te keeren.
Daarna viel het slag op slag uiteen. In
de laatste raadsvergadering zelfs twee
maal.
Maar dat moet nu anders worden.
Een stevige roode band moet de
weerbarstige duigen bijeen houden.
't Zal nog wel wat voeten in de aarde
hebben eer 't zoover is, en 't zal voor de
M. Crt., die gewoon is zulk een hoogen
toon aan te slaan, niet gemakkelijk zijn
de roode leiding te_aanvaarden.
Maar er zal niet aan te ontkomen zijn.
Eenmaal de linksche meerderheid ge
proclameerd, zal men zich den druk van
den rooden duim moeten laten welgeval
len.
Revolutiepredikers.
Het optreden van de Soc.-Democraten
verdient in sterke mate de aandacht.
Niet altijd weet men precies wat ze
willen, dank zij hun meermalen dubbel
zinnig optreden.
Maar thans wordt alle twijfel wegge
vaagd.
Regelrecht wordt aangestuurd op revo
lutie.
Als men er zich vooralsnog toe be
paalt het optreden van de muiters op de
„Zeven Provinciën" goed te praten, zon
der 'het bepaald toe te juichen, dan komt
dat omdat men het t ij d s t i p van den
opstand minder gelukkig gekozen acht.
Niet de daad wordt afgekeurd, maar
alleen het moment. De muiters zijn
voorbarig geweest. 'Zij hadden moe
ten wachten tot ze sterk genoeg waren
om door te zetten.
Zoo wordt getracht de gewelddadige
revolutie voor te bereiden.
Wij hebben straks verkiezingen.
De kiezers hebben dan gelegenheid zich
uit te spreken.
Laat het zijn tegen de hedllooze actie
van deze revolutie-predikers, en vóór
mannen als Dr H. Colijn, die geen
oogenblik weifelen als het geldt de hand
having van het gezag.
De aanslag op Roosevelt.
In den trein, die hem naar New-York
bracht, heeft Roosevelt zelf een verslag
van het gebeurde gegeven, waaruit volgde
dat er zes menschen gewond zijn, van wie
twee ernstig, n.l. burgemeester Cermak
en mevr. Gill. Roosevelt zei: Terwijl
iemand mij van den inhoud van. een lang
telegram op de hoogte bracht, hoorde ik
een geluid als de ontploffing van een voet
zoeker, daarna gevolgd door een aantal
andere knallen. Orgen, die met me sprak,
deinsde terug, mijn chauffeur gaf gas en
toen ik omkeek zag ik, dat Cermak ineen
gezakt was en mevr. Gill eveneens op den
grond viel. Ik vroeg den chauffeur te
stoppen, wat hij vier meter van het punt
van vertrek deed, maar een detective
schreeuwde hem toe, tusschen. de menigte
uit te rijden. Hij reed daarop door, om
een eind verder te wachten. Toen ik mij
weer omdraaide, zag ik, dat men met Cer
mak kwam aandragen. Ik liet hem in
löggen en wij reden naar een
ziekenhuis, terwijl op de treeplanken twee
detectiven stonden, de één aan de hand,
de ander aan een oog gewond.
er ook gebeure, er kunnen niet
meer voorzorgsmaatregelen genomen wor
den dan wij nu hebben getroffen, aldui
verklaarde het hoofd van de politie te
New-York.
Onlangs waren eenige dozijnen brieven
ontvangen, waarin bedreigingen tegen
Hoover werden uitgesproken; Roosevelt
was echter tot nu toe niet het voorwerp
van eenige bedreiging.
De aanvaller Zingara is een Italiaan.
Hij verklaarde aan de politie, dat hij
lange jaren geleden den koning van Ita
lië heeft willen vermoorden, hetgeen mis
lukte en dat hij het zeer betreurt, dat hij
nu ook Roosevelt heeft gemist.
„Ik zou alle presidenten en ambtenaren
willen dooden. Ik ben aanhanger van het
bolschewisme", verklaarde hij.
Verder deelde hij nog mee, dat hij drie
dagen geleden de revolver had gekocht,
om Hoover te dooden, doch toen hij de
aankomst van Roosevelt vernam, besloot
hij dezen dan maar te vermoorden.
Hoewel nog operatief werd ingegrepen,
blijft de toestand van burgemeester Cer
mak zeer ernstig. De kogel zat tusschen
de lever en de nieren bij den elfden rugge-
wervel.
Ook de toestand van mevrouw Gill is
nog ernstig aangezien bij haar de kogel
nog niet verwijderd kon worden.
De geheime federale politie zal spoedig
een algemeene razzia houden op radicale
elementen in het Oosten der Vereenigde
Staten. Zulks houdt verband met de be
kentenissen van den dader Zangara, dat
hij anarchist is. De anarchisten hebben
hun hoofdkwartier te Paterson (New-
Yersey). Het is evenwel de vraag of Zan
gara handlangers heeft gehad.
Ontslag van 1000 textielarbeiders in
Gronau.
Na onderhandelingen tusschen de direc
tie en het personeel van de spinnerij en
weverij Von Oelden en Co. te Gronau na
bij de Nederlandsche grens over verla
ging van de toeslagen op het tariefloon,
heeft de directie, nadat eenigen tijd ge
leden een opzegging was ingetrokken,
thans het geheele personeel ontslagen.
Op de fabriek werkten normaal 1000
mannen en vrouwen. Op het oogenblik
werken in sommige afdeelingen in totaal
nog ruim 350 man.
Communistische agenten in Zweden.
De recherche te Stockholm heeft twee
communistische agenten, het lid van het
Deensche Folketing Aksel en den En-
gelschmaa Albert Inkpin, die deelgeno
men hebben aan het Dinsdag geëindigde
congres van de Zweedsche sectie van de
Komintern, aangehouden toen zij op het
punt stonden de hoofdstad te verlaten. Zij
worden verhoord en zullen vermoedelijk
over de grens gezet worden. Larsen heeft
op het congres redevoeringen gehouden,
waarin hij de Zweedsche communisten
aanspoorde tot daden over te gaan. In de
bagage van Inkpin heeft de politie ver
schillende documenten gevonden, o.a. een
rapport over de werkzaamheden van de
vrienden van Sowj et-Rusland in Zweden,
en voorts eenige gedrukte stukken, die nu
allemaal nad-: -derzocht zullen worden.
De week van vijf dagen in Engeland.
Sir Henry Betterton, de minister van
Arbeid, deelde in antwoord op een paar
andere vragen mee, dat hij in contact was
getreden met het bestuur van den Bond
van Patroons in de Industrieën en het
Vakvereenigingscongres om te beraadsla
gen over de mogelijkheid van de opneming
van eenige honderdduizenden arbeiders
door verkorting van de werkweek tot 5
dagen of 40 uur over 6 dagen verdeeld.
Sir Henry zeide, dat dit een zeer netelige
kwestie was, die misschien alleen door
practsche ervaring opgelost kon worden.
Theoretisch waren er zoowel pro en con
tra zeer sterke argumenten. Wanneer de
eerste stappen succes gehad hadden zou
de minister nadere mededeelingen doen.
Op een andere vraag, die nog in ver
band met dit onderwerp gesteld werd,
zeide Sir Henry, dat er bijna 10.000 werk
lieden in fabrieken werkten, die door bui-
tenlandsche firma's waren opgericht sinds
de tariefwetten van vorig jaar. Dit cijfer
was misschien onder de verwachtingen
gebleven maar zonder deze geringe pro
tectie zouden bedoelde mannen nu ook
nog werkloos zijn.
De toestand in Roemenië.
Gistermiddag is de rust in de stad Boe
karest weer teruggekeerd. De verbreking
van de telefoonverbinding stond niet in
verband met de ongeregeldheden, welke
hebben plaats gehad. De ongeregeldheden
zijn veroorzaakt door een 5000 stakers
der spoorwegwerkplaatsen te Boekarest.
De orde in de werkplaatsen der spoor
wegen, welke voorloopig tot 19 Februari
zijn gesloten, is geheel hersteld. Ook in de
andere vijf spoorwegdistricten van het
land is het rustig.
Het aantal arrestaties bedraagt 670. De
verdachten zullen terecht staan voor den
krijgsraad.
Samenzwering In DalmatlB ontdekt.
In Dalmatië fijn, naar verluidt, onge
veer 100 personen gearresteerd, die er
van verdacht worden deel uit te maken
van een geheime organisatie. Voorts zou
den zij getracht hebben de bevolking te
wapenen met machinegeweren, karabij
nen en revolvers. Een hooge ambtenaar
van het ministerie van Binnenlandsche
Zaken zal naar Dalmatië worden gezon
den ten einde een onderzoek in te stellen.
Engeland gaat zijn verdediging
versterken.
De politieke medewerker van de „Daily
Telegraph" deelt mede, dat in het volgen
de begrootingsjaar de uitgaven voor het
Engelsche leger, de marine en de lucht
strijdkrachten eenige millioenen ponden
hooger zijn dan de loopende begrooting.
De regeering' heeft ingezien, dat een ver
hooging' van de uitgaven ondanks de
noodzakelijke bezuinigingen niet te ver
mijden is.
De grootste verhooging zal de marine-
begrooting ondergaan, aangezien de
sterkte der Engelsche vloot, gezien de
voortgezette uitbreiding der vloten in
Amerika, Frankrijk en Italië, een gevaar
lijken achterstand zal krijgen, indien En
geland niet op uitgebreide schaal nieuwe
schepen bijbouwt.
De legerbegrooting zal een millioen
pond hooger worden, nadat zij in de afge-
loopen jaren met 3% millioen pond was
verminderd. Het bedrag van een millioen
pond is noodig voor heft houden van de
territoriale oefeningen, die verleden jaar
niet zijn gehouden.
Ook de luchtvaartbegrooting zal ver
hoogd worden, aangezien tien lucht
eskaders noodig zijn ter completeering
van de binnenlandsche verdedigingsplan
nen.
Korte berichten.
Te Saloniki is er tusschen arbeiders
en politie een bloedig vuurgevecht gele
verd. Zes arbeiders werden gedood. Bo
vendien werden vijf personen zwaar en
30 licht gewond.
De Amerikaansche Senaat heeft een
motie tot opheffing van het drankverbod
aangenomen.
Sedert midden December zijn te
Bombay meer dan negenhonderd personen
tengevolge van de pokken overleden. Se
dert de laatste paar dagen alleen stierven
129 personen.
De komende Kamerverkiezingen.
Naar de „Maasbode" verneemt, zal
voor de candidaatstelling voor de a.s.
Tweede Kamerverkiezingen, welke op 15
Maart zal worden gehouden, nog de oude
kiezerslijst moeten worden gebruikt terwijl
de stemming op 26 April zal geschieden
volgens de nieuwe kiezerslijst, welke op 1
April van kracht wordt.
Regeering en Eerste Kamer.
De minister van binnenlandsche zaken,
voorzitter van den raad van ministers,
heeft gisteren, in antwoord op een tot
hem door den voorzitter van de Eerste
Kamer der Staten-Generaal gerichte
vraag, bericht, dat de regeering bereid is,
te treden in hetgeen bij de algemeene be
schouwingen betreffende de Rijksbegroo-
ting voor het dienstjaar 1933 leden van
de Eerste Kamer zouden wenschen te
berde te brengen in verband met het inci
dent met de Zeven Provinciën en de ge
volgen verbonden aan de aanneming in
de Tweede Kamer van de motie-Boon.
Conflict te Dordrecht.
Bij de Maatschappij tot Vervaardiging
van Gasmeters te Dordrecht is een loon-
conflict van vrij grooten omvang uitge
broken. De directie heeft n.l. haar voor
nemen bekend gemaakt om de loonen van
het geheele personeel, dat ruim 400 man
groot is, met vijf percent te korten. In
verband met het feit, dat ook verleden
jaar een verlaging van vijf percent heeft
plaats gehad, staan de arbeiders in het
algemeen afwijzend tegenover dit plan.
Roode elementen in het korps reserve
officieren.
Woensdag heeft de commissie A (Offi
cieren) van het georganiseerd overleg
personeel landmacht vergaderd, ter be
spreking van een regeling in zake de be
vordering van eenige categorieën van re-
serve-offcieren, die voor bepaalde onder-
deelen van den dienst zijn gespeciali
seerd.
Over het algemeen kon men zich met
den gedachtengang neergelegd in het ont
werp vereenigen. Toegezegd werd, dat en
kele voorstellen ter zake nader in overleg
zullen worden genomen.
Bij de voL-fvTbM; vestigde een vertegen
woordiger van de algemeene vereeniging
van verlofsofficieren der Nederlandsche
land- en zeemacht, naar aanleiding van
het voorgevallene op de Zeven Provinciën,
de aandacht op het feit, dat zich ook in
het leger onder het reeervepereoneel, tot
dé S.D.A.P. behoorende onbetrouwbare
elementen bevinden.
De voorzitter antwoordde, dat deze
aangelegenheid reeds de volle aandacht
van de regeering had.
Regeling voor de consumptiemelk.
Aan de audiëntie bij Z.Exc. minister
Verschuur terzake van de regeling voor
de consumptiemelk hebben deelgenomen
afgevaardigden van den R.K. Land- en
Tuinbouwbond, den Ghr. Boeren- en Tuin-
dersbond, de Hollandsche Mij. voor Land
bouw, de beide melkveehoudersbonden en
een vertegenwoordiger van den Melkvee-
boudersbond uit de provincie Utrecht.
De gedelegeerden hebben in aangena-
men geest besprekingen gevoerd, waarbij
zij volop gelegenheid hadden om hun be
zwaren ten aanzien van de ontworpen re
geling, uiteen te zetten.
Van de bezwaren is goede nota geno
men, zoodat de afgevaardigden niet zon
der eenige gunstige verwachting bet de
partement verlieten.
Uit de textiel-industrie.
In Enschedé is bij de confectiefabriek
der fa. Gez. Borst een 150-tal meisjes in
staking gegaan in verband met een loon-
kwestie.
De Rijksbemiddelaar mr Josephus Jitta
heeft nu partijen opgeroepen tot een be
spreking hedenmiddag in Den Haag te
houden.
De Staatsloterij.
In zijn memorie van antwoord aan de
Eerste Kamer zegt de minister van Fi
nanciën o.m.:
Zooals door den minister reeds meer
malen is te kennen gegeven, bestaat bij
hem noch het voornemen over te gaan tot
afschaffing, noch tot uitbreiding van de
Staatsloterij.
Begrooting Binnenlandsche Zaken.
Aan het Voorloopig Verslag der Eerste
Kamer is het volgende ontleend:
Eenige leden klaagden, dat de autono
mie der gemeenten in het gedrang komt.
Vroeger was de raad het hoofd der ge
meente, nu niet meer.
Eenige leden vroegen, of de Regeering
niet eindelijk den tijd gekomen acht om
het verrichten van arbeid in ons land
door buitenlandsche arbeidskrachten aan
wettelijke bepalingen te binden.
Sommige leden waren van oordeel, dat
ter bestrijding der werkloosheid meer op
werkverruiming dan op werkverschaffing
moet worden aangestuurd en zouden
daarom invoering van de 40-urige werk
week wenschen.
Aangedrongen werd op verhooging van
de uitkeeringen aan de werklozenkas
sen.
Onze kaas en Duitschland.
De directie van den Landbouw deelt
mede in aanvulling aan het desbetreffend
vorig bericht, dat het verhoogde invoer
recht van dertig mk. per 100 Kg. kaas in
Duitschland, hetwelk met ingang van giste
ren in werking is getreden niet alleen geldt
voor Edammer en Goudsche kaas, maar
voor alle harde kaassoorten uit Neder
land, dus ook voor broodkaas, blokkaas
enz. Op grond van meestbegunstiging zal
ook Nederland nog een hoeveelheid van
1910 ton van deze kaassoorten tegen een
invoerrecht van 20 Mk. per 100 Kg. in
Duitschland mogen invoeren, zoo dra
omtrent de regeling van dezen invoer
overeenstemming met de Duitsche regee
ring is verkregen.
Tuingrond.
Het Tweede Kamerlid Van der Sluis
heeft den minister van oeconomische za
ken en arbeid gevraagd:
1. Heeft de minister reeds een beslis
sing genomen op een adres van den bond
van loonploegers van den Langendijk en
omstreken, in welk adres maatregelen
worden gevraagd om te voorkomen, dat
de tuingrond in 1933 braak blijft liggen?
2. Zoo ja, kan de minister dan mede-
deelen, hoe die beslissing luidt en waarin
eventueel de maatregelen zullen bestaan?
Zoeken en rapen van eieren.
De minister van economische zaken en'
arbeid, gelet op artikel 30 der Jachtwet
1923, heeft bepaald, dat in het geheele
Rijk:
a. het zoeken, rapen en buiten openbare
wegen en voetpaden vervoeren van eieren
van kemphanen, wulpen, scholeksters,
grutto's, tureluurs, meerkoeten en water
hoentjes is toegestaan van heden af tot
en met 28 April;
b. het ten verkoop in voorraad hebben,
te koop aanbieden, verkoopen, afleveren
en langs openbare wegen en voetpaden
vervoeren van eieren van het onder a ge
noemde waterwild is toegestaan van he
den af tot en met 1 Mei;
c. het zoeken, rapen, ten verkoop in
voorraad hebben, te koop aanbieden, ver
koopen, afleveren of vervoeren van eieren
van zwanen, ganzen, eenden (alle soor
ten), duikers, watersnippen en goudple
vieren niet ie toegestaan.
Binnenland.
De Rijksmiddelen.
De Eerste Kamer en de Landbouw.
Buitenland.
Verkorting van de arbeidsweek in Enge
land.
De aanslag op Roosevelt.
De toestand in Roemenië rustiger.
Samenzwering in Dalmatië ontdekt.
Examens worden uitgesteld.
In verband met de Kamerverkiezingen
op 26 April a.s. worden de examens voor
gemeente-administratie en gemeente-fi-
nanciën gehouden, inplaats van 26 en 27
April op Woensdag 3 en Donderdag 4
Mei a.s.
De Rijksmiddelen in Januari.
Overzicht van de opbrengst der mid
delen over. de maand Januari 1933, in
vergelijking met de opbrengst over bet
zelfde tijdvak van 1932.
Jan. 1933 Jan. 1932
Grondbel.
Ink. bel.
Verm. bel.
Div., Tant. bel. -
Invoerrechten
Opc. inv.recbten
Statistrecht
Acc. op zout
Acc. op geel.
Acc. op wijn
Acc. op gedost. -
Acc. op bier
Opc. op 'bier
Acc. op suiker -
Opc. op suiker -
Acc. op tabak -
Bel. gouden en
zilv. werken -
Zegelrechten
Reg. rechten -
Succ. rechten -
Dom. enz.
Staatsloterij -
Loodsgelden
536.200
5.906.037
963.245
41'5.333
4.585.861
1.149.470
158.242
229.587
567.146
31.472
2.243.941
1.346.636
2.228
4.710.616
102.233
2.163.839
51.647
1.472.018
1.041.164
2.579.911
171.319
16.907
367.779
481.631
7.098.498
1.116.679
760.308
3.936.092
- 177.137
- 200.413
- 533.613
51.421
- 2.669.311
- 804.984
- 4.266.109
2.502.159
63.342
1.565.777
925.341
3.750.765
175.167
16.955
323.591
Totaal
f30.792.842 f31.419.304
Ondanks de invoering van nieuwe be
lastingen, die ruim 1 Vt. millioen opbrach
ten, is er dus weer een achteruitgang van.
1.4 millioen.
Het Vu van de raming bedroeg
f 31.849.200.
KON VAN PIJN NIET SLAPEN.
Moest de trap opkruipen.
De 61-jarige maakt nu wandeltochten.
Dit verslag van den „terugkeer" van
een veteraan kan bet beste in zijn eigen
woorden worden weergegeven.
„Het zal ongeveer drie jaar geleden
zijn, dat ik ineens overvallen werd door
een rheumatische zwelling van mijn rech
terknie. De pijn was zoo hevig, dat ik niet
meer loopen kon. Als ik naar bed ging,
moest ik de trap opkruipen en kon dan
niet slapen van de pijn. Als U bedenkt,
dat ik steeds aan athletiek gedaan heb,
zult U begrijpen, hoe zwaar deze slag voor
mij was. Ik probeerde allerlei behande
lingen, maar met weinig resultaat. Toen
besloot ik Kruscben Salts te probeeren.
Veertien dagen lang nam ik eiken morgen
een dosis in mijn koffie en omdat ik een
kleinen vooruitgang bespeurde ben ik er
sindsdien steeds mee doorgegaan. Geluk
kig kan ik nu verklaren, dat ik weer zon
der eenige moeite kilometers loopen kan.
Onlangs heb ik zelfs meegedaan aan een
wedloop voor veteranen boven de 40 en
ondanks mijn 61 jaren heb ik het binnen
den bepaalden tijd klaar gespeeld. Dit
was mijn eerste wedloop sinds 35 jaar. Ik
voel me tegenwoordig opperbest en sta
juist op 't punt voor mijn vacantie een
wandeltocht te gaan maken. Kruschen
Salts heeft mij zooveel goed gedaan dat
ik het nu overal aanbeveel." W. H. D.
Kruschen Salts verschaft Uw organis
me de noodige hoeveelheid levenskrach
tige zouten. Deze verschillende zouten be
vorderen o.a. een regelmatige werking
van nieren en ingewanden, zoodat U zacht
maar volkomen ontlast wordt van alle af
valstoffen, die Uw gezondheid benadee-
len. Het gevolg van deze inwendige zui
verheid is, dat verfrischt en vernieuwd
bloed door Uw aderen stroomt. Het gif
tige urinezuur, dat Uw rheumatische pij
nen veroorzaakt, werd langs den natuur
lijken weg verwijderd en de rheumatische
zwellingen en pijnen houden op. En als
U eiken dag trouw blijft aan de „kleine
dagelijksche dosis" Kruschen Salts zal
Uw geheele wezen lichaam en geest
van de zuiverende, verfrisschende wer
king den weldadigen invloed ondervin
den.