zijn NIVEA I EERSTE BLAD. VRIJDAG 10 FEBRUARI 1933 DAGBLAD VOOR DE PROVINCIE ZEELAND 47e JAARGANG - No. 113 gen. en. in Zeeland, en tarieven. pachten sche Hof" i, Lange Delft, éi Dit nummer bestaat uit 2 bladen Conflict tusschen regeering en parlement. Buitenland Binnenland. Belangrijkste Nieuws. wind 5.15—2.15 Gr aten. 2.30 Or- iconcert. 5.00 j Gramofoon- Uitz. Brussel. 8.00 V.A.R.A. LA. 8.00 V.P. 1 In Europa. de conferentie e voor Radio- door de con- met het uit- letreffende de voor de Euro- rstellen zullen houden inter- regeeringen worden. Ierland. EET, (uitreis) VDE, (thuisr.) Singapore, oyd. Rotterdam 8/2 8/2 te R'dam. in Tanger. 3/2 v. Batavia, verpool 8/2 te 3BERICHT. van 10 Febr.: >lijke tot Wes- swaar bewolkt, ater iets kou- ig 3 uur: LENASTR. 7 ON 247 :UR, die door kan voldoen. ;n van Zeeland imst belegd van :rsinstellingen in belanghebbende op Vrijdag 24 niddags 21/2 uur, het Provinciaal elburg. r, die bezwaren en aanzien van et Zeeland, uit, ïoemden datum snnis te brengen, lks doen, is de even van nadere g, desverlangd, inkomst worden ruari 1933. kerke, A. 24 o.A. loor de crisis- staan voor f35 Gemet), thans per 39 A. en zich vóór e vervoegen bi) üitg.: N.V. Uitgevers-Maatschappij „Luctor et Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw". Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes. Telefoonnummer 11, Postchèque en Girorekening 44455. Bijkantoor Middelburg, Lange Burg. Telef. 259. Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA. De Zeeuw Abonnementsprijs f 2.50 per kwartaal, weekabonnementen voor Middelburg, Goes en Vlissingen (0.20. Losse nummers 5 cent. Advertentlön 30 cent per regel. Ingezonden mededeelingen 60 cent per regel. Kleine Advertenti6n Dinsdags en Vrijdags f 0.75, bij vooruitbetaling. Onder letter of motto f 0.85. Bij contract belangrijke korting. Wat wij enkele dagen geleden voorspel den is juist gebleken. Bij de verdere behandeling van bet Wetsontwerp tot inkrimping van bet aan tal rechtbanken en kantongerechten is het tot een conflict gekomen tusschen Kabinet en Kamer. Geheel onverwacht kwam dit conflict niet. De Regeering heeft van meetaf te ken nen gegeven dat het haar ernst was met dit bezuinigingsvoorstel. „Aan herziening van dit ontwerp, schreef Minister Donner in zijn memorie van antwoord, kan de ondergeteekendo onder geen voorwaarde meewerken." En verder: „Werden de onderhavige ontwerpen prijsgegeven om in de plaats daarvan een commissie in te stellen (wat een groot deel der tegenstanders wenschte) men zou iets reëels opgeven voor een schaduw. En zelfs tien schaduwen brengen geen cent reëele bezuiniging". Het stond dus reeds van te voren vast dat de regeering m§t verwerping van dit voorstel geen genoegen zoü nemen. En tegelijkertijd stond het ook vaat, dat een groot deel van de Kamer tegen het ontwerp 'overwegende bezwaren had. Onder die omstandigheden wekt het geen verwondering, dat het tenslotte tot een botsing kwam. Maar al kwam dit conflict niet onver wacht, het kwam wel op een zeer onge legen moment. De Koningin vertoeft momenteel in Zwitserland, het vioeprecidentschap van den Raad van State in dagen van crisis van groote beteekenis is nog steeds niet vervuld en bovendien is er de span ning als gevolg van de ernstige muiterij op de „Zeven Provinciën". Een meer ongelegen moment om een Kabinetscrisis uit te lokken had dus moeilijk gekozen kunnen worden. En dat nog wel is men geneigd te zeggen om zulk een futiliteit, om een voorstel dat slechts enkele tonnen bezui niging beoogde te brengen. Maar betrof bet hier inderdaad een futiliteit? Volgens de Chr. Historische fractie, die zich met de Staatk. Gereformeerden bij de linkerzijde, die natuurlijk tegen stemde, aansloot, in geen geval. De heer Snoeck Henkemans verklaarde onmogelijk voor het ontwerp te kunnen stemmen. En mej. Katz, die mede de mo tie Knottenbelt verdedigde, sprak zelfs van een heilige motie. Voor deze frac tie was het dus volstrekt geen futiliteit. En voor de Regeering al evenmin. Er moet bezuinigd worden. Op alle departementen. En nu is tot dusver gebleken dat er bij een groot deel van de linkerzijde weinig geneigdheid was om aan die bezuiniging mee te werken. Zelfs de liberale fractie stemde stelselmatig tegen de voorgestelde bezuinigingsmaatregelen. De liberale N. R. Gt. schreef dan ook: „Dat de regeering ontstemd is, willen wij voetstoots aanvaarden. Zij heeft er re den toe. Van allen kant wordt op bezui niging aangedrongen, doch met niets had de regeering bij herhaling en nog eens weer meer moeite dan om voor bezuini gingsmaatregelen in de Kamer eenige waardeering te ontmoeten. Zij moest tot nu toe 1 e t t e r 1 ij k vechten, om voor haajr bezuinigings voorstellen eene meerder heid te vinden." Zoo is het. En zoo bezien behoeft het dan ook niet te verwonderen dat de portefeuilles van het geheele Kabinet op tafel werden ge legd en dat de Regeering besloot ditmaal niet voor de Kamer te wijken. En zoo is het dan, kort voor het einde van de loopende parlementaire periode, tot een crisis gekomen. Wat er nu verder gebeuren zal, is nog niet duidelijk. Het Kabinet kan aan H. M. de Koningin ontslag vragen, maar het kan ook de Kroon adviseeren de Kamer te ontbinden en vervroegde verkiezingen uit te schrij ven. Wij dienen dit nader af te wachten. Maar intusschen kan nu reeds dit wor den geconstateerd, dat zij, die in deze omstandigheden een crisis hebben uitge lokt, daarmee een zware verantwoorde lijkheid op zich hebben genomen. HET DRAMA VAN DE „ZEVEN PROVINCIËN". Het drama van de „Zeven Provinciën" is althans voorloopig tot een einde ge bracht. De muitende bemanning heeft zich overgegeven en het schip is onder het ge zag van onze Marine teruggebracht, even wel niet dan nadat daarvoor een duren prijs was betaald. Nadat nogmaals gepoogd was de mui ters tot bezinning te brengen is tenslotte gedaan wat gedaan moest worden, met het droeve gevolg, dat een aantal men- schehlevens te betreuren is. Een 18-tal personen waaronder 3 Euro peanen, zijn gevallen als slachtoffers van revolutionaire misleiding. Het valt diep te betreuren, dat het zóó ver moest komen. En toch, hier was geen andere uitweg. Hier moest handelend worden opgetre den, wilde men voorkomen dat het toch reeds ernstig geschokte gezag ook tegen over het buitenland, met voeten zou wor den getreden. Dat het tenslotte tot geweld moest ko men en dat daarbij een aantal menschen- levens valt te betreuren is een droevig feit. Temeer omdat hoogstwaarschijnlijk de eigenlijke raddraaiers buiten schot zijn gebleven en misschien ook wel zullen blij ven. Zoo gaat het meestal Stelselmatig heeft men van zekere zijde zelfs tot in de Kamer, getracht een revo lutionaire stemming te kweeken. En als het dan op een oogehblik tot daden komt dan betreurt men een der gelijk onverstandig optreden of men zegt zooals de heer Cramer, het buitengewoon prettig te vinden, maar zelf blijft men op een veiligen afstand en men zorgt wel z'n woorden zoo te kiezen, dat men niet in moeilijkheden komt Nu de muiterij op de „Zeven Provin ciën tot een einde is gekomen, is het ook mogelijk na ingesteld onderzoek over deze droeve historie, het gewenschte licht te verspreiden. Thans kan worden nagegaan wie de eigenlijke schuldigen zijn en ook in hoe verre hier bij het commando niet te ver geven fouten zijn gemaakt. Een ernstig onderzoek is noodig. En dan een gestrenge straf voor de schuldigen. Met het gezag bij de vloot mag niet worden gesold. Het gaat hier om een levenskwestie voor ons land. De ex-kroonprins van Spanje gaat trouwen. Van goed-ingelichte zijde wordt verno men, dat de prins van Asturië, de oudste zoon van den gewezen koning van Spanje, een uittreksel van het geboorteregister bij den burgerleken stand te Madrid heeft aangevraagd. Hij is namelijk van plan een huwelijk aan te gaan met mej. de Pedro, een meisje van Cubaansche af komst. De prins zou eveneens van plan zijn een manifest tot de Spaansche bevolking te richten, waarin hij vraagt zijn rechten op den troon vervallen te verklaren, daar hij zich als een gewoon burger beschouwt en ook als zoodanig handelt. Botsingen in Duitschland. In 't Konzerthaus te Bronswijk is 't tij dens 'n S. D. vergadering tot 'n hevig hand gemeen gekomen, toen ongeveer 200 ge- uniformeerde S. S.-leden „Deutschlaad erwache" begonnen te schreeuwen. Tafels en stoelen vlogen door de zaal. Vele aan wezigen werden licht, zeven zwaar ge wond. In de stad is het na ontbinding van de vergadering op verscheidene plaatsen tot relletjes gekomen. Na een vergadering van de Rijksbanier is het te Koningsbergen tot een felle bot sing gekomen tusschen bezoekers der ver gadering en nat. soc., die elkaar met pi stolen, messen en andere wapenen te lijf gingen. Eenige politieagenten, die in de nabijheid waren, stonden machteloos en moesten versterking halen. Toen deze ver scheen was ingrijpen niet meer noodig. De leden van de Rijksbanier, van wie drie ernstig gewond waren, hadden zich reeds in het gebouw teruggetrokken. Te Berlijn is een groep communisten, die van een vergadering huiswaarts keer de, door nationaal socialisten beschoten. Een 26-jarige vrouwelijke communist kreeg een schot in de borst. Twee andere communisten werden in den arm gewond. Stand der werkloosheid in Duitschland. Eind Januari j.l. waren in het Duitsche rijk 6.014.000 personen werkloos tegen 6.042.000 werkloozen op 31 Januari 1932. Ofschoon de strenge kou, die in de twee de helft der maand heerschte, een ongun- stigen invloed op de arbeidsmarkt heeft uitgeoefend, ia het aantal werkloozen toch in deze tweede helft minder sterk ge stegen dan in de eerste helft der maand, namelijk met 48.000 tegen 76.000 in de eerste veertien dagen. In den vrijwilligen arbeidsdienst waren eind Januari 175.000 personen te werk gesteld, terwijl de organisatie voor het z.g. noodwerk der Duitsche jeugd aan 100.000 werkloozen arbeid had verschaft. Men neemt aan, dat nu de lente begint te naderen, het hoogtepunt der werkloos heid voor dit jaar ongeveer zal zijn be reikt. Verschillende symptomen voor een seizoenopleving vielen reeds te consta- teeren. Frankrijks saneeringsplannen. De financieele Kamercommissie heeft het onderzoek van de financieele voor stellen tot het herstel van het evenwicht der begrooting beëindigd en deze met 16 tegen 7 stemmen aangenomen. Verschil lende voorstellen zijn echter gewijzigd, of door andere vervangen. In de plaats van een verlaging der ambtenaren-salarissen komt thans een progressieve belasting op alle inkomsten boven de 20.000 francs per jaar. De vermindering der credieten voor de nationale verdediging werd aan genomen met uitzondering van de verla ging met 130 millioen van de luchtvaart- b^grooting; de totale bezuiniging op de nationale verdediging1 bedraagt thans 608 millioen francs. De regeering zal eischen, dat de finan cieele voorstellen morgen door de Kamer behandeld zullen worden. De koudegolf bereikt New-York. De uit de Westelijke Amerikaansche sta ten komende goudegolf heeft thans New- York bereikt, waar een ijzige wind waait. Er heeft een buitengewone temperatuurs- daling plaats gehad van 17 gr. Celsius tot 11 graden Celsius beneden het vriespunt. In het geheele land zijn meer dan 50 per sonen doodgevroren. Uit de Noordweste lijke staten wordt een temperatuur ge meld van minus 50 graden in de bergen. De sneeuw ligt zeer hoog, zoodat het ver keer er grooten hinder van ondervindt. De weerberichten voorspellen toenemende koude. Nieuw menu voor de Jantjes in Amerika. De marine-commissie van het Ameri kaansche Huis van Afgevaardigden heeft een nieuwe voedingswijze goedgekeurd voor de matrozen der Amerikaansche ma rine. De maaltijden zullen voortaan meer fruit, groenten en melk bevatten, doch minder brood en vleesch. De commissie is hiertoe overgegaan op advies van den kwartiermeester der ma rine, die tot de conclusie kwam, dat de handenarbeid op schepen niet meer zoo zwaar is als 25 jaar geleden en dat daar om met een andere (voedingswijze kan worden volstaan. Voorloopig geen terugkeer van Engeland tot den gouden standaard. MacDonald heeft gister in het Lager huis op een aantal vragen geantwoord, dat persberichten en geruchten nopens een voor de deur staanden terugkeer van Engeland tot den gouden standaard, vol komen uit de lucht gegrepen waren. In de tegenwoordige omstandigheden kan de regeering er eenvoudig niet over denken, en er moesten heel wat oeconomische en financiëele omstandigheden veranderen, voor er ook in de toekomst aan gedacht zou kunnen worden. De oorlogsschulden. .Uit Washington wordt gemeld: In krin gen, welke den nieuw gekozen president der Vereenigde Staten Roosevelt, nastaan wordt verklaard, dat Roosevelt inzake de kwestie der oorlogsschulden zijn stand punt op de volgende vier punten heeft vastgelegd: 1. De oorlogsschulden zijn te beschou wen als schulden; 2. De Amerikaansche regeering zal met iederen debiteurstaat afzonderlijk onder handelen; 3. Bij de onderhandelingen moet reke ning worden gehouden met de betalinga- capaciteit van den debiteurstaat; 4 De oorlogsschulden moeten scherp gescheiden worden gehouden van de her stelbetalingen. Voorts wordt er op gewezen, dat het Britsche voorstel de oorlogsschulden te regelen door middel van een afbetaling van 10 pCt. overeenkomstig het accoord van Lausanne, voor Roosevelt onaanneme lijk is. Korte berichten. 1 Gisternacht bedroeg de temperatuur te Londen 54 graden. Het was de warm ste Februari-nacht dien men sedert 1913 heeft gehad. Een is nabij het stadje Villaviciosa <dat ten Oosten van Gijon aan de Golf van Biscaye is 'gelegen) van een hoogte van 180 M. aan de kust om- laaggestort. Tien der inzittenden kwamen daarbij om het leven, en vijftien werden gewond. Donderdagmiddag tegen vijf uur is te Rastatt (D.) opnieuw een lichte aard schok waargenomen, welke evenwel ner gens schade heeft aangericht Ontduiking registratierecht Blijkens het Voorloopig Verslag der Eerste Kamer wordt door eenige leden er op gewezen, dat op groote schaal even redig registratierecht wordt ontdoken, door onroerende goederen in te brengen in naamlooze vennootschappen, die geen ander bezit hebben dan den grond, waar op huizen worden gebouwd. Na voltooiing worden dan niet de huizen verkocht doch de aandeelen in de N.V. Ook bij ver dere verkoopen warden die aandeelen op nieuw overgedragen. Op deze wijze wordt steeds het registratierecht ontdoken. Is de minister bereid, zoo werd ge vraagd, door een wetswijziging dit euvel te keeren? Nu het aantal gemeenten, dat onder stand uit 's Rijks kas ontvangt belang rijk toeneemt, achtten sommige leden een wettelijke regeling van dezen onderstand wenschelijk. Dr Colijn over het gebeurde In IndiB. Dr H. Colijn heeft gisteravond te Utrecht voor een paar duizend partijge- nooten zijn bekende rede, welke hij elders reeds heeft uitgesproken, gehouden. Komende tot de bespreking van de gezagshandhaving heeft hij ook enkele woorden gewijd aan de gebeurte nissen in Indië. Het meest verbazingwekkende ie te dien aanzien, zeide spr., dat er nog een deel van het Nederlandsche volk is, dat zich niet ergert over hetgeen in Indië is voor gevallen, dat zich er op verheft den geest te hebben gekweekt, waaruit deze gebeur tenissen zijn voortgekomen. Spr. is er van overtuigd, dat, als aangedrongen wordt op krachtige handhaving van het gezag, het anti-revolutionaire volk er ach ter staat (Donderende bijval). Spreker wil nu slechts herhalen het geen hij reeds gezegd en geschreven heeft, n.L dat het feit der muiterij voor ons nationale gevoel een striemende zweep slag is, dat dit feit voor ons nationale prestige in Oost-Azië een verdeemoediging is, dat hetgeen in Indië is voorgevallen van onberekenbaxen invloed kan zijn voor onze positie als koloniale mogendheid, voor ons als erfgenamen van Jan Pieters zoon Coen, als erfgenamen van de groote Calvinisten van de 17de eeuw. Van de Regeoring dient gevorderd te worden het geen zij reeds heeft toegezegd, dat zij met niet te wankelen kracht tegen de gebeur tenissen zal optreden. (Langdurige, luide bijval). Vette varkens naar Rusland. Naar wij van betrouwbare zijde verne men, zegt het „Hbld.", worden de onder handelingen over den uitvoer van vette varkens naar Rusland, waarmede de Var kens Centrale reeds eenige maanden be zig is, voortgezet. Er bestaat kans, dat zij tot een resultaat zullen leiden. Intus schen is het bij onderhandelingen met Rusland altijd goed met onverwachte wen dingen rekening te houden. Geen openbare vergadering der Tweede Kamer. De voorzitter van de Tweede Kamer heeft gisteren van den Minister van Bin- nenlandsche Zaken, voorzitter van den Raad vein Ministers, het verzoek ontvan gen, om, in verband met het beraad van het Kabinet naar aanleiding van de aan neming in de vergadering van gisteren van een motie tot schorsing van de be raadslaging over de wetsontwerpen tot bezuiniging door gewijzigde indeeling van de rechtsgebieden en opheffing van een aantal rechtbanken en kantongerechten, de verdere behandeling van aangelegen heden bij welke, de aanwezigheid van één of meer leden van het Kabinet gevorderd wordt, voorloopig te schorsen. Tengevolge van dit verzoek gaat de openbare vergadering van heden niet door en zal tot nader bericht geen openbare vergadering worden uitgeschreven. Bedreigde aardappelen-uitvoer. Nadat Duitschland en Frankrijk onzen export van aardappelen door prohibitieve rechten practisch onmogelijk hebben ge maakt, is blijkens een rapport van de Na tional Farmers Union óók invoerbeper king in Engeland te wachten, aan de hand n.l. van de Agricultural Marketing Act 1931. Engeland betrok in het aige- loopen jaar 55 pet. van onzen export van consumptie-aardappelen. HET MARINEPERSONEEL TE DEN HELDER VERGADERT. Gisteren is te Den Helder een zeer druk bezochte vergadering van Marineperso neel gehouden, ter bespreking van de toe gepaste solariskorting. Binnenland. De muitende bemanning van de Zeven Provinciën geeft zich over. Aan boord zijn 18 diaoden en 25 gewonden. De motie-Boon door de Tweede Kamer aangenomen. Conflict tusschen regee ring en parlement. Buitenland. Koude in Amerika. Roosevelt en de oorlogsschulden. Engeland en de gouden standaard. Een motie werd aangenomen, waarin o.m. gezegd wordt, dat in gevolge het be paalde in de statuten van de Camhobon- den de actie dezer honden steeds1 gevoerd moet worden langs wettigen weg en met inachtneming van de 'krijgstucht, en dat door de Cambobonden mede op grond van voornoemden regel elke actie, waarbij de wettige weg wordt verlaten en inbreuk gepleegd op de krijgstucht, altijd is en zal worden afgekeurd. Verder wordt daarin uitgesproken, dat met den geheel onverwachten maatregel tot verihooging van de ealariskorting per 1 Jan. '33 in Oost-Indië de soldijen be neden het uiterste minimum zijn terug gebracht, dat het verklaarbaar moet wor den geacht, dat een dergelijke ver laging van het levenspeil betrokkenen ten zeerste verontrust, ofschoon uiteraard de naar aanleiding hiervan gepleegde in breuken op de krijgstucht niet kunnen worden goedgekeurd en ten hoogste moe ten worden betreurd. Tenslotte wordt de hoop uitgesproken, dat de Minister van Defensie alsnog maat regelen zal willen overwegen, waardoor de knellende druk van de nieuwe sala ris-korting wordt opgeiheven en voorts bij het beoordeelen van de gepleegde straf bare handeling zooveel mogelijk clementie zal willen betrachten. NAAR KAMERONTBINDING? Naar aanleiding van de verklaring van Minister Donner in de Tweede Kamer en de daarop gevolgde stemming schrijft het Hbld. o.m.: De regeering, zoo werd ons uit de beste bron verzekerd, is niet demissionair. Daar is geen quaestie van. Zij denkt er niet aan onder de huidige omstandigheden Neder land door een demissionair bewind te la ten besturen. Dit zou zij volkomen ver keerd vinden. Het misverstand, alsof wij momenteel wel te doen zouden hebben mot een kabi net, dat zijn ontslag heeft gevraagd of zoo aanstonds zou vragen, heeft den minister president trouwens, gelijk bekend, onmid dellijk den kop doen indrukken met be hulp van een desbetreffende mededeeling over de beide radio-zenders. Ons dunkt, hier is geen plaats voor twij fel meer: Het Kabinet acht het oogenblik aangebroken, om, waar het meent, dat voor doorvoering van zijn bezuinigings program met deze Kamer niet meer te werken valt, itot ontbinding der Kamer over te gaan. Natuurlijk moet men afwachten of de Koningin, indien haar een advies van dezen aard door de regeering zou worden gegeven, daarop zou ingaan. Van verschillenden kant vernamen wij stemmen, die er op wezen, dat men, nu de zaken eenmaal dezen loop hebben ge nomen, een ontbinding met de bedoeling om zoo spoedig mogelijk een Kamer ge kozen te krijgen, waarmede een flink be zuinigingsprogram tot stand gebracht zou kunnen worden, nog niet zoo verkeerd zou vinden. Er zou dan echter na de verkiezingen ook een kabinet moeten optreden, dat voor verwezenlijking van een dergelijk program bij een zoo groot mogelijk deel der bevol king het noodige vertrouwen zou genieten, m.a.w. een kabinet op zoo breed mogelij ken grondslag. Inmiddels zal het ministerie-Ruijs de teugels van het bewind moeten blijven voeren, daarbij de volle verantwoordelijk heid dragend voor de behartiging van de landsbelangen die thans op het spel staan. Wij maken ons sterk, dat de feiten zul len bewijzen, dat de regeering voor deze verantwoordelijkheid geen oogenblik te rugdeinst 11 Wij merken nog op, dat een eventueels ontbinding gelijk b.v. in 1917 geschied is kan plaats vinden, dat de oude

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1933 | | pagina 1