MARGARINE
eerste blad.
ieders oordeel:
dukol brengt voordeel!
pp" van melle's koek, gezond en lekker!
ZATERDAG 4 FEBRUARI 1933
DAGBLAD VOOR DE PROVINCIE ZEELAND
47e JAARGANG - No. 108
Dit nummer bestaat uit 2 bladen
Buitenland
Uit den Middelburgschen Raad.
Belangrijkste Nieuws.
Binnenland.
V-V
CV**
IS
NIET DUUR!
Voor 1 K.W.U.
Uitg.: N.V. Uitgevers-Maatschappij „Luctor et
Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw".
Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes.
Telefoonnummer 11.
Postchèque en Girorekening 44455.
Bijkantoor Middelburg, Lange Burg. Telef. 259.
Pirecteur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA.
fle Zeeuw
Abonnementsprijs f 2.50 per kwartaal,
weekabonnementen voor Middelburg, Goes en
Vlissingen f0.20. Losse nummers 5 cent.
Advertentiön 30 cent per regel. Ingezonden
mededeelingen 60 cent per regel. Kleine
Advertentiën Dinsdags en Vrijdags f0.75, bij
vooruitbetaling. Onder letter of motto f 0.85.
Bij contract belangrijke korting.
Wijziging van de Kieswet.
Het is met de wijziging van de Kies
wet een weinig anders gegaan dan ge
dacht werd.
De bedoeling van de Regeering was, de
evenredigheid meer tot zijn recht te doen
komen, met vermijding zooveel mogelijk
van de fouten, die een al te sterke door
voering van dit stelsel aankleven.
Oorspronkelijk waren, gelijk bekend, bij
de verdeeling van zetels uitgesloten de
partijen, die minder dan 50 pet. van den
kiesdeeler behaalden. Later werd die 50
pet. verhoogd tot 75 pet.
Thans werd echter door de regeering
voorgesteld, dat de partijen, die niet den
vollen kiesdeeler behaalden, niet mee zou
den tellen, terwijl voor een restzetel een
gemiddeld aantal stemmen per zetel werd
geëischt van minstens 90 pet. van den
kiesdeeler.
Waren oorspronkelijk de kleine partijen
sterk bevoordeeld, volgens de door de re
geering voorgestelde wijziging zouden de
kleinste partijtjes het loodje leggen, ter
wijl de groote en de middelgroots partij
en in betere conditie kwamen.
Dit voorstel is echter terzijde geschoven
en moest plaats maken voor een amende
ment-Van den Bergh, volgens hetwelk de
restzetels achtereenvolgens werden toege
kend aan de lijsten met het grootste aan
tal gemiddelde stemmen per plaats, na
toekenning van den zetel.
Het gevolg van dit voorstel, dat met de
stemmen van de R. Katholieken en de
Sec. Democraten werd aangenomen, is,
dat de groote partijen sterk bevoordeeld
worden, terwijl daarvoor ook de kleinste
partijen, die bijna den kiesdeeler bereik
ten, kunnen profiteeren.
Onderstaand staatje kan de werking
van het nieuwe stelsel duidelijk maken.
Als basis is hier genomen de uitslag
van de verkiezingen in 1929, toen dade
lijk 92 zetels werden toegekend.
De eerste rij geeft aan de totaal uitslag
van 1929, de tweede de uitslag zooalB die
zou geweest zijn bij aanneming van het
voorstel der regeering en de derde de uit
slag volgens het aangenomen voorstel.
R. K.
30
31
32
S. D. A. P.
24
25,
25
A. R.
12
13
12
G. H.
11
11
11
V. B.
8
8
8
V. D.
7
6
6
S. G. P.
3
2
2
Comm.
2
1
1
H. G. S.
1
1
1
Plattel.
1
1
1
Fl. Vos
1
1
1
Voor de grootste partijen is dit stelsel
waarvan erkend moet worden, dat het de
evenredigheid het dichtst benadert, dus
wel zeer voordeelig.
Aangezien de R. K. en de S. D. A. P.
ook in den Senaat over de volstrekte meer
derheid beschikken is het waarschijnlijk,
dat het voorstel, zooals het nu gewijzigd
is, ook door de Eerste Kamer zal worden,
aangenomen.
Hef A.-R. Verkiezingsmanifest.
Het Verkiezingsmanifest der Antirevo
lutionaire partij is nog wel niet defini
tief vastgesteld, maar na de behandeling
in de kieskringcentrales en in het Gen-
tralenJGonvent is het wel zoo goed als
zeker, dat geen ingrijpende veranderingen
meer zullen worden aangebracht.
Wij hebben reeds eerder bij den inhoud
van dit Manifest stilgestaan. Maar aan
gezien er zeer veel verwarring bestaat en
ook niet nagelaten wordt van de bedoe
lingen der A.R. partij geheel scheeve
voorstellingen te geven, tkan het gewenscht
zijn de hoofdinhoud van het Manifest
nogmaals onder de aandacht van de
lezers te brengen.
Dat ditmaal niet een breed program
van actie, maar slechts een kort mani
fest wordt gepubliceerd, 'hangt samen met
de omstandigheden waarin wij leven.
De reeds in 1921 ingezette en door de
crediet-inflatie van de jaren 19231929
tijdelijk onderbroken na-oorlogscri sis,
heeft zich sinds het begin van 1930 in
steeds verscherpte mate doen gevoelen.
De kans dat deze crisis spoedig zal wor
den opgelost is uiterst gering, maar ook
al was het uitzicht daarop meer hoopvol,
dan zullen toch de gevolgen van wat ach
ter ons ligt zich nog jaren lang doen go-
voelen.
„Deze opvatting over den toestand in
de e.k. jaren, aldus de inleiding van het
manifest brengt mee, dat de parlemen
taire periode, die in 1933 een aanvang
neemt, gezien moet worden als een perio
de, die door de crisis en/of hare gevolgen
beheerscht wordt. Het zal dus een
zeer moeilijke periode zijn.
Niet minder echter ook een zeer ge
wichtige, omdat het te voeren staat
kundig beleid, al naar 't tompas dat ge
bezigd wordt, het schip van staat in
veilige haven brengen kan, maar
het ook naar den ondergang kan
voeren."
Meer dan gewone voorzichtigheid bij
het uitstippelen van den weg, die gevolgd
moet worden, is daarom thans eisch.
'Och, het is heel gemakkelijk ook in een
tijd als deze allerlei mooie beloften te
doen en er zijn ook wel partijen, die
daarmee niet karig zijn.
Maar een partij!, die de dingen ernstig
neemt, doet dat niet. 'Het is toch pure
misleiding aan de kiezers een reeks
maatregelen in uitzicht te stellen, waar
van men te voren wel zoo ongeveer weet,
dat geen enkel kabinet daaraan uitvoe
ring kan geven, wanneer althans dè om
standigheden zich niet radicaal wijzigen.
Nu bestaat de'mogelijkheid en wie
zou niet wenschen dat deze mogelijkheid
werkelijkheid werd, dat in den loop van
de komende parlementaire periode ook
nog andere dan crisiszaken aan de orde
gesteld zullen worden.
Welnu in dat geval hebben we in ons
Program van Beginselen en in de nog
niet ten uitvoer gebrachte wenschen van
ons Program van Actie 1929, voldoende
richtlijnen voor werkelijk vruchtbare
werkzaamheden.
Daarom kan met een manifest als nu
wordt aangeboden, ruimschoots worden
volstaan.
Het is een kloek getuigenis van den
weg, dien de Antirevolutionaire fractie in
gebondenheid aan 'Gods Woord hoopt te
gaan.
Hitier spreekt weer.
„Associated Press" publiceert een inter
view, dat de rijkskanselier Adolf Hitler
aan zijn correspondent te Berlijn gaf.
„Geef ons vier jaren, de constitutio-
neele periode van een rijksdag", zeide
Hitier, „en dan zal het land over ons oor-
deelen".
Wanneer ik een propagandarede voor
mijn partij had willen houden, had ik
kunnen heioven, dat de werkloosheid op
15 Maart zou zijn verdwenen en dat op 1
Mei de landbouw tot zijn ouden toestand
zou zijn teruggekeerd.
Maar ik ben eerlijker dan de meeste
mijner tegenstanders en heb dus geen be
loften van dien aard gedaan.
Het is onmogelijk het schip van staat
dadelijk in den rechten koers te brengen.
Daartoe is tijd noodig. Alles wat ik ver
lang, zijn vier jaren.
Ik hoop, dat de wereld weet wat in
Duitschland gebeurt. Hier kan van geen
compromis sprake zijn, óf de roode vaan
van het bolsjewisme wordt binnenkort
hier neergeplant óf Duitschland vindt
zichzelf terug.
Niemand ws.'scht meer vrede en rust
dan ik, dan het Duitsche volk.
Intusschen moeten wij er aan vasthou
den, dat wij met de andere naties gelijke
rechten hebben.
De onrust in het Ruhrgebied.
Gisternacht kwam het in het Ruhrge
bied weer tot verscheidene botsingen tus*
schen communisten en nationaal-socia-
listen. Te Elberfeld werd een communist
ernstig gewond en namen nationaal-so-
cialisten een dreigende houding aan te
gen politie-agenten, die een nationaal-
socialist hadden gearresteerd. Bij een po
ging om den man te bevrijden werd een
politie-agent gewond.
Schietpartijen ontstonden te Velbert en
Remscheid, waar de communisten, on
danks het verbod, een betooging wilden
houden.
Spoorwegarbeiders breken rails op.
Stakende spoorwegarbeiders hebben de
rails op het traject Dublin—Belfast tus-
schen Strabane en Derry (Ierland) over
een lengte van 20 M. opgebroken. De wan
daad werd tijdig ontdekt. Alle nog rij
dende treinen worden door pantserwa
gens der politie geëscorteerd. Op knoop
punten der spoorwegen en bij bruggen
hoofden staan met machinegewaren go-
wapende troepen gereed.
De onderhandelingen tusschen de spoor
wegmaatschappijen en de vakvereenigin-
gen zijn mislukt. De maatschappijen heb
ben geweigerd de loonsverlaging van 10
pet. te laten vallen.
Dreigende landbouwstaking in Argentinië.
In tal van districten in Argentinië zijn
Donderdag vergaderingen gehouden van
landbouworganisaties, die resoluties heb
ben aangenomen, waarin besloten wordt,
dat een algemeene landbouwstaking zal
uitbreken en de aanvoer naar de steden
zal worden stopgezet wanneer de regee
ring geen maatregelen neemt dat de pach
ten aanzienlijk verlaagd worden, de hy
potheekrente wordt verminderd, gemak
kelijker credieten beschikbaar worden ge
steld en andere maatregelen worden ge
nomen die kunnen bijdragen tot herstel
van den landbouw uit de huidige crisis
toestand.
Korte berichten.
In de afgeloopen week zijn in de
groote steden van Engeland en Wale3
1934 menschen aan griep gestorven van
wie 641 in Groeit Londen. In de vooraf
gaande week bedroeg dit aantal sterfge
vallen 1589.
Te Liverpool is bericht ontvangen,
dat sedert 26 Jan. zes duizend politieke
Hè, hè, na drie middag- en drie avond
zittingen, na ongeveer 23 uur praten en
nóg eens praten, is de Middelburgsche ge-
meentebegrooting dan toch eindelijk aan
genomen. We weten niet, of er door de
Raadsleden zuchten van opluchting ge
slaakt zijn. Buiten den kring der zeven
tien ongetwijfeld. Het zou ons absoluut
niet verwonderen, als er onder de Raads
leden enkele warenj die het jammer von
den, dat er zelfs aan die knusse begroo-
tingszittingen, waarin je zoo lekker en
zoo veel kunt praten, een einde kwam en
Binnenland.
De wis- en natuurkundige faculteit der
Vrije Universiteit.
De moeilijkbeden voor de aardappelver
bouwers.
Buitenland.
Motie van vertrouwen in de Fransche
regeering aangenomen.
De toestand in Duitschland.
Dreigende landbouwstaking Sn Argenti
nië.
De griep in Engeland.
Ingezonden mededeelingen.
gevangenen in de gevangenis van Peru in
hongerstaking zijn gegaan, om kracht bij
te zetten aan hun eisch om in vrijheid te
worden gesteld.
De Fransche Kamer heeft met 370
tegen 200 stemmen haar vertrouwen in
het kabinet-Daladier uitgesproken. De so
cialisten stemden vóór de regeering.
De soc.-dem. „Vorwarts" is voor drie
dagen verboden.
D'e huiszoekingen der politie in het
Kari-Liebknechthuis en in vele andere
plaatsen in het Duitsche Rijk hebben ge
leid tot inbeslagneming van een groot
aantal verboden geschriften waarin o.a.
werd aangespoord tot gewapenden op
stand en algemeene staking.
dat ze de volgende dagen weer moesten
doen alsof ze gewone menschen waren en
niet: leden van den Gemeenteraad der
hoofdstad van Zeelandl
„Post noHierbij is een opmerking
van de commissie vandie beant
woord is door B. en W. Verlangt nog
iemand het woord?"
„Ja, mijnheer de voorzitter".
En dan begon het gepraat. Woensdag
middag b.v. over f 18 bezuiniging op de
politie-telefoon (misschien niet eens f 18),
over schilderen en behangen van een of
andere kamer, over de telefoon van de
Gezondheidscommissie, over de jas van
den schoolarts, over 's mans lectuur, over
de prijzen van de klinkers en de keien,
over een douche, over een closet, over een
Portheine om B. en W. wat meer ge
voel van billijkheid bij te brengen ten op
zichte van het openbaar en bijzonder be-
waarschoolonderwijs. Of hij bij B. en W.
succes zal hebben, dient afgewacht. Mis
schien eerder bij de meerderheid van den
Raad. De tegewoordige wijze van subsi
dieeren is zeker allesbehalve rechtvaardig.
Hetzelfde Raadslid had bijna succes
met zijn voorstel om de subsidie aan het
Middelburgsch muziekkorps niet met f 500
maar met f 1000 te verminderen. Waar de
stemmen staakten krijgen we nu in de vol
gende vergadering de herstemming. Eens
opletten of er niemand omvaltl Mag men
de verdedigers van het korps gelooven,
dan staat of valt met de subsidie het
korps. Wel een bijzonder zwakke positie
dus!
Ingezonden Mededeeling.
Vice-president raad van Ned.-lndië.
De „Java^Bode" meldt, dat den vice-
president van den Raad van Ned.-lndië,
de beer G. W. Bodenhausen, door de ge-
neesheeren een verder verblijf In Ned.-
lndië is ontraden. De beer Bodenhausen
repatrieert in Maart, uiterlijk in April a.s.
De moeilijkheden
der aardappelverbouwers.
Op vragen van het Tweede Kamerlid
van Dis betreffende het verleenen van
hulp van regeeringswege aan aardappel
verbouwers, die door lage prijzen en groe
ten voorraad in omstandigheden zijn ge
komen, dat zij niet aan hun verplichtin
gen zullen kunnen voldoen heeft de mi
nister van economische zaken en arbeid
geantwoord:
De uiterst lage prijzen van aardappelen
zijn ondergeteekende wel bekend en hij
beseft, dat trots den overruimen oogst er
vele verbouwers door het financieel resul
taat der teelt mede in zoodanige omstan
digheden kunnen zijn gekomen, dat zij
niet aan al hun verplichtingen zullen kun
nen voldoen.
De toestand, dat velen geen weg weten
met den grooten voorraad aardappelen,
heeft sinds geruimen tijd de aandacht van
den ondergeteekende en de daarmede sa-
menhangene vraagstukken vormen een on
derwerp van voortdurend onderzoek en
overweging. Hij zal zich beijveren zoo
spoedig mogelijk tot een bepaalde conclu
sie te komen.
Steun aan de binnenscheepvaart
Op het congres, dat onder leiding van
Dr F. E. Posthuma te 's-Gravenhage is
gehouden vanwege het comité inzake het
wetsontwerp, houdende maatregelen ter
bevordering van een zooveel mogelijk
evenredige vrachtverdeeling in de binnen
scheepvaart, werd de volgende motie met
algemeene stemmen aangenomen:
„Het Nederlandsche bedrijfsleven in
zijn verschillende schakeeringen, te weten
scheepvaart, industrie en handel, overwe
gende, dat de particuliere binnenschip
pers, evenals vele andere takken van be
drijf in moeilijkheden verkeert; overwe
gende dat het huidige ontwerp van
wet de schipperij, tot steun waarvan het
bedoeld is, niet zal baten; overwegende,
dat daarentegen het ontwerp gewichtige
belangen van het geheele Nederlandsche
bedrijfsleven ernstig zal schaden; dringt
er bij de leden der Staten-Generaal met
klem op aan, het ontwerp niet aan te
nemen; beveelt regeering aan, in deze
de middelen s c erwegen, uiteengezet in
de brochure, uitgegeven ter voorbereiding
van dit congres".
papierbakje op de begraafplaats, over een
woning, die nog niet verhuurd is, over
school J, waar men zooveel meer water
verbruikt dan in andere scholen, over de
schoolbibliotheken en de schoolreisjes,
over den opzichter van het sportterrein,
enz. enz.
Met een trekschuitvaartje ging het
zoo door de honderden posten der be
grooting heen. We constateerden b.v., dat
in IK uur 3K pagina van de begrooting
was afgewerkt! Langdradig en vreeselijk
saai waren over het algemeen de debat
ten!
Raadsleden van Middelburg, zóó bont
bebt ge bet bij ons weten nog niet ge
maakt. Het drukken van de notulen dezer
vergadering want minder doet men
het in Middelburg niet zal allerminst
in de richting van bezuiniging wijzen.
Van belang is alleen te vermelden, dat
de begrooting publieke werken met f 2000
Voor de overige posten verwijzen wij
naar het uitvoerige verslag. Gezien deze
breedvoerige debatten is er reden voor de
vraag, of het bureau der Vereen, van
Ned. Gemeenten straks nog wel bezuini-
gings-objecten zal weten op te sporen.
Het slot van de laatste vergadering was
wel het meest spannend. Toen ging het
om de belastingen. Er was in totaal 10.500
gld. bezuinigd, zoodat met dit bedrag al
vast de belastingen niet behoefden ver
hoogd te worden. B. en W. stelden dan
ook voor de 30 opcenten op de straatbe
lasting niet te heffen. Alleen vier sociaal
democraten (de heer Onderdijk scheidde
zich hier van. zijn fractie af) wilden deze
onbillijke belasting tóch nog heffen.
Toen kwam de rechterzijde met het
voorstel om de opcenten op de personeels
belastingen niet met 30, maar met 10 te
verhoogen en het daardoor gederfde be
drag te vinden door Middelburg (evenals
Ingezonden Mededeeling.
25 uur branden met een 40 Watt lamp (50 kaars)
16 uur branden met een 60 Watt lamp (75 kaars)
13 uur branden met een 75 Watt lamp (100 kaars)
10 uur branden met een 100 Watt lamp (200 kaars)
K.V. P.Z.E.M.
Vraagt inlichtingen aan
ons kantoor te Vlissingen
omlaag is gedrukt, dat de befaamde kwes
tie der brugwachters nog slechts een voor-
loopige, maar nog lang niet definitieve
oplossing heeft gekregen, dat er van allen
kant op aangedrongen is, dat het Burg.
Armbestuur zoo weinig mogelijk met sup-
pletoire begrootingen komt, dat de heer
Boasson met zijn mededeelingen over het
Goesche Gasthuis zeker een indiscretie
heeft begaan en dat er vermoedelijk in
Goes menschen zijn, die slecht geheimen
kunnen bewaren.
De heer Den Hollander deed een krach
tige poging gesteund door den heer
Vlissingen en Goes) te plaatsen in de derf
de klas der fondsbelasting. Ze kreeg spoe
dig steun van. de heeren Portheine en Je-
ronimus.
Geen wonder, dat de S. D. A. P. hier
tegen in het geweer kwam. Er zijn trou
wens tegen plaatsing in de derde klas
groote bezwaren in te brengen. Weinig
Raadsleden zullen gaarne dien kant
uitgaan. Maar als men de bezwaren tegen
elkaar afweegt, kan men in deze omstan
digheden wel eens tot de conclusie ko
men, dat plaatsing in de derde klas bil
lijker i» dan een verhooging van de per-
