EERSTE BLAD.
WW VAN MELLE'S KOEK, OVERAL VERKRIJGBAAR!
DONDERDAG 2 FEBRUARI 1933
DAGBLAD VOOR DE PROVINCIE ZEELAND
47e JAARGANG - No. 106
Dit nummer bestaat uit 2 bladen
Buitenland
Binnenland.
Uit de Provincie
Belangrijkste Nieuws.
WEEK-ABONNEMENTEN
Uitg.: N.V. Uitgevers-Maatschappij „Luctor et
Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw".
Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes.
Telefoonnummer 11.
Postchèque en Girorekening 44455.
Bijkantoor Middelburg, Lange Burg. Telef. 259.
Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA.
7)e Zeeuw
Abonnementsprijs f 2.50 per kwartaal,
weekabonnementen voor Middelburg, Goes en
Vlissingen f0.20. Losse nummers 5 cent
Advertentiën 30 cent per regel. Ingezonden
mededeelingen 60 cent per regel. Kleine
Advertentiën Dinsdags en Vrijdags f0.75, bij
vooruitbetaling. Onder letter of motto f 0.85.
Bij contract belangrijke korting.
De stemplicht.
Met zeer krachtige argumenten heeft
gisteren de heer Beumer zijn voorstel om
den z.g. stemplicht af te schaffen verde
digd.
En het moet wel verwondering wekken,
dat dit voorstel niet van meerdere kanten
gesteund werd.
Immers ook degenen, die van oordeel
zijn, dat evenredige vertegenwoordiging en
stemplicht onafscheidelijk bij elkaar be-
hooren, nemen genoegen met een bepaling
die den plicht om te stemmen allerminst
inhoudt.
De wet kent n.l. geen stemplicht, maar
slechts opkomstplicht.
De kiezer,* die thuis blijft omdat de ver
kiezing hem onverschillig laat, of omdat
hij, zooals dat bij enkele vrouwen 't geval
is, gemoedsbezwaar om aan de stemming
deel te nemen, wordt vervolgd en gestraft.
De kiezer daarentegen, die wel aan het
stembureau verschijnt, maar door zijn
stembiljet te weigeren of het te verknoei
en toch niet meestemt, gaat vrij uit.
Ook op de uitvoering van de thans gel
dende bepaling werd door den heer Beu
mer scherpe critiek uitgeoefend. De be
wijslast, zoo betoogde hij, is omgekeerd,
zoodat de verdachte zelf maar zijn on
schuld moet bewijzen. Daarbij komt nog,
dat de burgemeesters, die tot vervolging
moeten overgaan, hun taak zeer verschil
lend opvatten; sommigen houden wel re
kening met gemoedsbezwaren, maar an
deren niet. Bovendien laat de berechting
van deze overtreders wel een en ander te
wenschen over.
In 's lands belang is de stemplicht ook
niet te verdedigen. Terecht werd er door
den heer Van den Bergh op ^gewezen, dat
het eenige resultaat is, dat de onverschil
ligen, menschen die veel beter thuis kon
den blijven, naar de stembus worden ge
dreven.
Een argument voor de afschaffing is
voorts ook nog, dat de invoering van deze
volkomen nuttelooze, lastige en niet onge
vaarlijke maatregel bij elke verkiezing nog
plm. drie ton kost, een bedrag, dat zonder
eenig bezwaar bezuinigd zou kunnen wor
den.
De knappe verdediging door den heer
Beumer van zijn voorstel mocht echter
niet baten. Het werd met 49 tegen 32
stemmen verworpen.
Het trok hierbij de aandacht, dat de
Staatk. Geref. afgevaardigden bij de be
handeling van deze zaak afwezig waren.
Het voorstel om den stemplicht af te
schaffen werd door hen niet verde
digd. En toen er gestemd moest worden,
waren de heeren Kersten, Zandt en van
Dis afwezig.
DE DUITSCHE RIJKSDAG
ONTBONDEN.
Nadat de Rijkskanselier en de Rijfcs-
vicekanselier des middags aan Rijkspresi-
dent Von Hindenburg verslag hadden uit
gebracht over de onderhandelingen met
het Centrum, heeft de Rijkspresident de
volgende, op 1 Februari gedateerde ver
ordening betreffende ontbinding van den
Rijksdag uitgevaardigd
Daar gebleken is dat vor
ming van een meerderheid die
tot werken in staat is, o n -
mogelijk is, ontbind ik op
grond van artikel 25 van de
Rijksgrondwet den Rijksdag,
opdat het Duitsche volk door
verkiezing van een nieuwen
R ij k s d a g b 1 ij' k geve van z ij n
standpunt tegenover de nieuw
samengestelde regeering
van natio n*a le aaneenslui
ting.
Tegelijkertijd is door een tweede veror
dening, eveneens van 1 Februari, door
Rijkspresident Von Hindenburg 5 Maart
1933 aangewezen als verkiezingsdag.
■Gisteravond heeft de reeds aangekon-
S1.?.1 kabinetsvergadering plaats gehad.
Rijkskanselier, Adolf Hitler, heeft daarop
een oproep aan het Duitsche volk voor
gelezen, welke hij des avonds ongeveer
tien uur (Duitsche tijd) voor alle Duit
sche radiozenders zou uitspreken. De
ministerraad keurde deze rede eenstem
mig goed.
De Rijkskanselier begon zijn radiorede
al dus
„Meer dan 14 jaar zijn voorbijgegaan
sinds den onzaligen dag, dat het Duitsche
volk, verblind door binnen- en buiten
landsche beloften, de hoogste goederen
van ons verleden vergat en het Rijk zijn
eer en zijn vrijheid. Sinds dien dag van
het verraad heeft de Almachtige ons volk
Zijn zegen onttrokken. Tweedracht en
haat hielden haar intocht
Wij zien sinds November 1918 niet an
ders dan innerlijk verval.
De Rijkskanselier schilderde de ellende
der werkloosheid in de verschillende be
drijven en vervolgde
Met krachtige aanvallen probeert de
communistische methode van den waan
zin het volk, dat reeds geheel ontworteld
is, tot op 't laatste te vergiftigen en te ver
scheuren, om het naar een nog vreese-
lijker toekomst te drijven.
„Veertien jaar Marxisme hebben
Duitschland geruïneerd. Eén jaar bols
jewisme zou Duitschland vernietigen."
De Rijkskanselier ging voort met de
taak der regeering te beschrijven als de
zwaarste, die ooit op een regeering rustte,
maar hij vertrouwde op zijn geloof aan
het Duitsche volk, dat hij tot medewer
king aanspoorde.
De nationale regeering wil het groote
doel der reorganisatie van het volk be
reiken met twee groote vierjaarplannen
Redding van de Duitsche boeren tot
behoud vein de voedings- en tegelijk
levens-basis der natie.
Redding van de Duitsche arbei
ders door een geweldige en uitgebreide
bestrijding van de werkloosheid.
Binnen vier jaar moet de Duitsche boer
aan de ellende onttrokken zijn.
Binnen vier jaar moet de werkloosheid
definitief overwonnen zijn.
Hiermede hangt de opbloei van het ge-
heele overige economische leven samen.
Voorts kondigde Hitier een saneering
van het rijk, de landen en gemeenten aan
in het opzicht van bestuur en belasting
zaken. Dan zal het federatieve behoud van
het Rijk werkelijkheid worden.
Tot de hoeksteenen van het regeerings-
program behooren de arbeidsdienst-
plicht en de binnenlandsche kolonisatie.
Wat betreft de buitenlandsche politiek
ziet de regeering haar hoogste zending in
het behoud van de levensrechten en daar
door ook het heroveren van de vrijheid
van het Duitsche volk. Door een einde te
maken aan den chaotischen toestand in
Duitschland wil zij tevens een gelijkwaar
dige staat, dus ook een staat met gelijke
rechten, tusschen de andere staten in
bréngen. Ook Duitschland zal naar den
vrede streven.
er een hevig vuurgevecht tusschen de
veldwachters en nationaal-socialisten,
waarbij de brigadier Plies werd gedood,
1 terwijl vier veldwachters gewond werden.
Aan de zijde der nationaal-socialisten vie
len drie dooden. Volgens andere berichten
zouden er zelfs zes dooden zijn gevallen.
Ook te Wanne-Eickel bij Bochum heb
ben ongeregeldheden plaats gehad. Zoo
werd een nationaal-socialist door een ko
gel in den hals getroffen en levensgevaar
lijk gewond. Te Witten werd een arbeider
door een schot in den schouder gewond.
Te Bochum zelf kwam het tot een vecht
partij tusschen nationaal-socialisten en
communisten, waarbij een nationaal-so
cialist gekwetst werd, zoodat hij naar het
ziekenhuis moest worden overgebracht.
Te Wattenscheid werd bij een gevecht
tusschen Hitlerianen en communisten een
communist door een messteek in den rug
ernstig gewond. Later werd een huiszoe
king gedaan in het vereenigingslokaal der
nationaal-socialisten, waar een groot aan
tal wapenen en een hoeveelheid munitie
werden gevonden.
Hoog biergebruik in België.
Wie zijn de grootste bierdrinkers ter
wereld? De Belgen dingen in elk geval
mee naar het kampioenschap. Hun titels?
In 1930 hebben zij 1.666.000.000 liters
bier gedronken. Wie zei daar dat de Bel
gische baby's met de bierflesch in de wieg
liggen?Voor die stroomen bier heb
ben de Belgen dat jaar 3.600.000.000 frs
zakgeld verteerd.
In 1920 gebruikten de brouwerijen
93.145.812 k.g. mout, vier jaar later vrij
wel het dubbele, n.l. 174.519.425 k.g. Ge
durende het crisisjaar 1926 werd wat
minder gedronken, doch in 1928 hadden
de dorstigen reeds hun schade ingehaald
en hadden de brouwers 184.679.000 k.g.
mout noodig. In 1930 moesten de brou
wers nog meer voor mout uitgeven; zij
gebruikten er 221.217.000 k.g.
Belastingplannen te New York.
Ten einde verbetering te brengen in den
financieelen toestand van New York, heeft
de gouverneur van New York, Lehmann,
voorgesteld de begrooting te verminderen
met 23 pet. en aanzienlijke belastingver-
hoogingen in te voeren, welke 85 millioen
dollar moeten opbrengen. Er is thans een
Militairen geen lid van weerbaarheids-
corpsen.
Naar het Ned. Correspondentiebureau
te 's-Gravenhage meldt, is binnenkort te
verwachten een legerorder, bevattende een
ministerieele beschikking, houdende ver
bod van deelneming door militairen aan
zoogenaamde weerbaarheidsorganisaties.
Hierin wordt op grond van het regle
ment betreffende de krijgstucht bekend
gemaakt, dat het, als strijdig met de be
langen van de krijgstucht, den militair is
verboden, deel te nemen, leiding te geven
of eenigerlei medewerking te verleenen
aan eenige zoogenaamde weerbaarheids-
organisatie als die, welke in den laatsten
tijd in het leven zijn geroepen en welke
plegen te worden aangeduid als frontstrij-
dersbond, garde, militie, wacht, e.d.
Als voorbeeld worden genoemd de Ar
beiders-vredeswacht en de weerbaarheids-
vereenigingen, verbonden aan de Algemee-
ne Nederlandsche Fascistenbonden, de
Communistische Partij Holland, de Natio-
naal-Socialistische Beweging, de Natio-
naal-Socialistische Nederlandsche Arbei
derspartij, de Nationaal Socialistische
Partij, het Verbond van Nationalisten, het
Verbond van Nationaal-Solidaristen in N.
Nederland en dergelijke.
Het verbod geldt uit den aard der zaak
niet ten aanzien van die weerbaarheids-
vereenigingen, welke van rijkswege, op
grond van het Koninklijk besluit van 12
Maart 1919 en van het ter uitvoering van
dat besluit vastgestelde boekwerk nr. 86:
„Weerbaarheidsvoorschrift", medewer
king ontvangen of worden gesteund.
Vcorloopig overzicht van het weer In
Januari.
Gemiddeld over de vijf stations was de
ochtendtemperatuur 2 gr. beneden nor
maal. Zij was tot den 13den voortdurend
te hoog, n.l. 3 gr. boven normaal. Van den
14den tot den 30sten steeds te laag, n.l.
6 gr. beneden normaal.
De grootste afwijkingen kwamen op den
3den en den 26sten voor, resp. 854 gr. bo
ven en 11 gr. beneden normaal. De ge
middelde maximumtemperatuur was 2 gr.
de gemiddelde minimumtemperatuur 1%
gr. beneden normaal. Het aantal dagen
met een minimumtemperatuur beneden 't
vriespunt was te De Bilt 18 tegen 15 nor
maal.
Ingezonden Mededeeling.
Wat wil de nieuwe Fransche regeering?
Voor zoover de begrootings- en finan-
cieele saneeringsplannen van het kabinet-
Daladier bekend zijn, beoordeelen de bla
den deze niet ongunstig. Ook in parle
mentaire kringen zouden de financieele
plannen een gunstigen indruk gemaakt
hebben.
Volgens de „Matin" zijn de minister
van Financier Bonnet en de minister
voor de begrooting, Lamoureux, voorne
mens door bezuinigingen en lichte belas-
tingverhooging het tekort, dat op grond
van een nieuwe berekening niet 11, doch
6 milliard francs bedraagt, tot 4 milliard
te beperken, zoodat de belastingen niet
al te zeer behoeven te worden verhoogd,
hetgeen gevaarlijk zou zijn voor het eco
nomisch leven des lands.
Een trein in Ierland tot ontsporing
gebracht.
In een bericht uit Belfast wordt mel
ding gemaakt van een ernstige sabotage
daad der stakende Noord-Iersche spoor
wegarbeiders. De eenige sneltrein op het
traject Dublin-Belfast, dien men gisteren
kon laten rijden, is bij Castle Bellingham
aan de grens van Noord- en Zuid-Ierland
door het verwijderen van een stuk rail tot
ontsporing gebracht. De locomotief en
drie wagons stortten van den dijk in een
diepe greppel. De hoofdconducteur werd
gedood. De machinist, de stoker en drie
passagiers werden gewond.
Verwaaroosde kinderen in Rusland.
Naar uit Moskou wordt gemeld, heeft
de voltooiing van eenige groote tehuizen
het den Sovjet-autoriteiten mogelijk ge
maakt den laatsten tijd 100.000 verwaar
loosde kinderen onderdak te verschaffen.
In den loop der jaren was voor dit doel
een fonds bijeengebracht van circa 127
millioen roebel. In de tehuizen wordt den
kinderen een vak of het landbouwbedrijf
geleerd. Aan sommige kinderkolonies zijn
groote bedrijven verbonden.
Bloedige botsingen te Homberg.
Te Homberg in de Rijnprovincie is het
tot bloedige botsingen gekomen, waarbij
drie nationaal-socialisten en een veld
wachter werden gedood.
Nationaal-socialisten, die een betooging
voor de nieuwe regeering hielden, werden
uit een hinderlaag door communisten be
schoten. Terwijl men bezig was met het
doen ontruimen van een straat, ontstond
tekort van 115 millioen dollar, dat hij wil
wegwerken door beperking van de huidige
vrijstellingen van inkomstenbelasting, het
heffen van een belasting van 1 pet. op in
komens boven 1000 dollar voor ongehuw-
den en 2500 dollar voor gehuwden, het
heffen van een belasing van driekwart
pot. op alle detailverkoopen en een ver
hooging van de belasting op olie. Door
invoering van al deze maatregelen hoopt
men zelfs een gering overschot op de be
grooting tot stand te kunnen brengen.
Mr Dr H. W. Hovy. f
Op 64-jarigen leeftijd is in het Diaco-
nessenhuis aan den Overtoom te Amster
dam overleden Mr Dr H. W. Hovy, oud-
burgemeester van Lo os duinen.
De heer H. W. Hovy was de oudste
zoon van het bekende lid der Eerste Ka
mer Hovy. Hij' werd den 29en Augustus
1868 geboren en voltooide zijn studie aan
de Vrije Universiteit en de Gemeentelijke
Universiteit te Amsterdam. Aan de V.U.
promoveerde hij in de Rechtsgeleerdheid,
aan de Stedelijke Universiteit in Rechts
wetenschap en Staatswetenschap.
Kort na het jaar 1900 werd Mr Dr
Hovy benoemd tot burgemeester der 'Ge
meente Loosduinen, welke functie hij
bleef vervullen tot de annexatie dezer ge
meente door Den Haag. Gedurende dit
tijdvak was Mr Dr Hovy ook lid van de
Prov. Staten van Zuid-Holland.
Steun aan den tuinbouw.
De besturen van den R.K. dioceanen
land- en tuinbouwbond, den Ohristelijlken
boeren- en tuindersbond, afdeeling Hol
land-Brabant, en den Neutralen bond
van land- en tuinbouwers hébben in een
gecombineerde vergadering besloten, in
een gemeenschappelijk adres tot den
minister van oeconomische zaken en ar
beid het verzoek te richten, den tuin
bouw zoodanig te steunen, dat de volle
bijslagen tot de sytelde richtprijzen wor
den uitgekeerd.
Voorts zal worden verzocht, voor 1933
den tuinbouw te steunen door middel van
dezelfde regeling als voor 1932, doch met
dien verstande, dat de steun gedurende en
niet na het seizoen ter beschikking van
de tuinde» wordt gesteld.
De neerslag was over het geheele land
belangrijk beneden normaal. In Zuid-Hol
land en Zeeland viel ongeveer de helft van
de normale hoeveelheid. In de overige dee-
len van het land slechts 3040 pet. van
het normale.
Te De Bilt werden 86 uur zonneschijn
waargenomen tegen 51 normaal.
De Crisis-zuivelcentrale.
De Minister van Economische Zaken en
Arbeid heeft ingesteld commissies van
advies aan het bestuur der Crisis-zuivel-
Centrale inzake boter, kaas, melkpoeder,
gecondenseerde melk, melk, koelhuisboter,
margarine, oliën en vetten, industrie, con
sumentenbelangen en algemeens regelin
gen.
De samenstelling dezer commissies
wordt vermeld in Staatscourant no. 23.
Minister Beelaerts te Genève.
Onze minister van Buitenlandsche Za
ken, jhr Beelaerts van Blokland, is giste
ren met eenige militaire deskundigen te
Genève aangekomen, om deel te nemen
aan de beraadslagingen van de algemee-
ne commissie der ontwapeningsconferen
tie, die vandaag zullen beginnen.
Wijziging van de Tarwewet.
De Eerste Kamer zal worden bijeenge
roepen tegen Dinsdag 7 Febr., des namid
dags te half 2, ter behandeling van het
wetsontwerp tot wijziging van de Tarwe
wet.
STEUN AAN DEN TUINBOUW.
Ter aanvulling van het gisteren mee
gedeelde kan nog het volgende worden
gemeld.
Aan de veilingen zijn de steunbedragen
voor glaskomkommers, tomaten, blauwe
druiven, witte- en savoijekool en roode
kool, reeds uitgekeerd.
De uitbetaling zal zoo spoedig mogelijk
door de Prov. Commissie worden gere
geld, maar in verband met de gemengde
bedrijven geeft dit nog eenige moeilijk
heden, waarmede men echter spoedig ge
reed hoopt te zijn.
De Commissaris der Koningin heeft
aan den heer M. Oudeman te Baarland,
op zijn daartoe gedaan verzoek, met in
gang van 1 Mei 1933 eervol ontslag ver-
Binnenland.
De Tweede Kamer over de wijziging der
Kieswet.
De begrooting 1933 door den Gemeente
raad van Middelburg aangenomen.
Groote brand te Rotterdam.
De aardappelenvoorraad op 15 Januari.
Buitenland.
De Duitsche Rijksdag ontbonden.
De plannen der Fransche regeering.
Maatregelen tegen de communisten in
Duitschland.
leend als bezoldigd veldwachter in die
gemeente.
i Gedeputeerde Staten van Zeeland
hebben benoemd tot schatter voor de
waarde der aan te koopen eigendommen
welke noodig zijn voor de verbetering
van den weg ZuidzandeGadzand, den
heer A. H. de' Milliano te Waterland
kerkje, en voor die voor de verbetering
van den weg ZuiddorpeKoewachtSt.
Jansteen, den heer W. J. Anthonisse te
Hontenisse.
Schip omhoog. Het Fransche
stoomschip „San José" van de Compag
nie Générale Transatlantique, op weg van
Duinkerken naar Antwerpen, dat gister
avond ongeveer half acht Vlissingen is
gepasseerd, is omhoog gekomen bij de
Suikerplaat nabij Borselen beneden Ter-
neuzen. Het schip zou waarschijnlijk
zonder assistentie vlot komen. Sleepboo-
ten uit Vlissingen zijn naar het schip
vertrokken.
NIEUWE RADIOTOESTELLEN
(N.S.F. en Philips), vanaf f 129. Ziet de
etalage. Hoofdagent: J. M. Polderman,
Goes. Tel. 129. (Adv.)
Middelburg. De gemeentebegroo-
ting afgehandeld. Gisteravond te
11 uur is de Gemeenteraad na drie mid
dag- en drie avondzittingen gereed geko
men met de begrooting voor 1933.
De 30 opcenten op de straatbelasting
zullen niet geheven worden.
Op voorstel der rechterzijde gesteund
door de heeren Portheine en Jeronimus
werd besloten het aantal opcenten op de
personeele belasting niet met 30 maar
met 10 te verhoogen en het daardoor ge
derfde bedrag te vinden door Middelburg
te plaatsen in de derde klas der fonds
belasting. Zooals bekend zullen op de
fondsbelasting 100 opcenten worden ge
heven.
Over het subsidie aan het Middelburgsch
Muziekkorps zal in de volgende verga-
dering de beslissing vallen.
Men zie verder het verslag.
Vlissingen. Sociale Studieclub.
Gisteravond hield de Christ. Besturen
bond alhier een vergadering, waarin als
spreker optrad de 'heer J. Stapelkamp,
hoofdbestuurder van het Ghr. Nat. Vak
verbond.
De voorzitter, de heer J. Marijs, zette
uiteen wat het doel is van deze vergade
ring, n.l. om te trachten te komen tot op
richting van een sociale studie-club.
De heer Stapelkamp hield een uitvoe
rige rede, waarin hij de bedoeling van
het C. N. V. met het vormen van deze
studie-clubs aantoonde.
Spreker begon met te schetsen de op
komst der Ghr. vakbeweging, die in het
begin strijd vorderde naar 2 fronten
eenerzijds tegen vooroordeel in eigen
Ohristelijken Ikring en anderzijds tegen
de moderne vakbeweging. Dit eischte zóó
veel tijd, dat de sociale scholing wel wat
in het gedrang kwam. In de laatste jaren
is echter deze zaak meer op den voor
grond getreden en door het hoofdbestuur
met kracht aangevat.
Spreker is er van overtuigd, dat na
dezen crisistijd een tijd zal aanbreken,
waarin geheel andere verhoudingen zul
len heerschen, dan die wij nu kennen. Het
gansche wereldbeeld verandert; 'God werkt
Zijn raad uit ook door dezen hangen tijd
heen.
In ons land zijn ongeveer 400.000
werkloozen, waarvan 80.000 jonge men
schen beneden 25 jaar. 'Over heel de we
reld 30 millioen werkloozen en volgensi
de beste deskundigen is er geen kijk op,
dat die allen weer in 't productieproces
worden ingeschakeld. Geweldige vraag
stukken vloeien hieruit voort40-urige
werkweek, medezeggingschap en bedrijfs-
In alle plaatsen waar agen
ten van „De Zeeuw" geves
tigd zijn worden ook week
abonnementen aangenomen.