Rechtszaken
Land- en Tuinbouw
Kerknieuws.
Stukken voor den Gemeenteraad
van Middelburg
Gemengd Nieuws
Berlijnsohe Brieven
door ejjn eenvoud. Ta midden van een
verscheurde wereld komt het met een
simpele boodschap, die het in zelfopof
fering wil uitdragen aan elk persoonlijk
en vooral ook aan hen, die door ieder
verstooten schijnen: het heil is in Chris
tus ook voor u gewrocht.
„Ook zij, vervolge de minister die
niet tot uw kring behooren doch zich in
diepere geloofseenheid met u verbonden
weten, erkennen gaarne de eeuwigheids
waarde van uw arbeid en verheugen zich
met u, dat uw streven om dezen arbeid
in den weg der middelen door de stich
ting dezer school te versterken, op dezen
dag zoo söhoone bekroning mag vinden.
„Zoo is er ook buiten uw kring alle
reden om dezen dag, die een mijlpaal is
voor uw arbeid in Nederland, met u mede
te leven. Gaarne heb ik de door uw uit-
noodiging geboden gelegenheid aangegre
pen om daarvan te getuigen en ik moge
eindigen met den wensch, dat door u in
deze school een rijke zegen worde ontvan
gen voor den strijd, dien gij in getrouw
heid aan ijlen Hoogsten Koning in deze
wereld met inzet van al uw krachten
wilt strijden."
De heer Vlas verzocht daarna de Prin
ses de school te willen openen.
Prinses Juliana sprak ongeveer
als volgt:
„Gaarne verklaar ik de Kweekschool
van het Leger des Heils voor geopend,
met het uitspreken van den wensch, dat
alle verwachtingen, hieraan gesteld, mo
gen worden verwezenlijkt, zoodat deze
kweekschool moge bijdragen tot de berei
king van het doel, dat het Leger des Heils
zich stelt."
De aanwezigen zongen: „Dankt, dankt
nu allen God", waarna d r J. H. Gun
ning voorging in dankgebed.
Beroepbaar De classis Zutphen
der Geref. Kerken heeft beroepbaar ver
klaard den heer P. H. Schuppert te Eefde,
cand. a. d. Theol. School te Kampen.
Hulpprediker te We-
m e 1 d i n g e. In de vorige week ge
houden vergadering van de Classis Goes
der Geref. Kerken rapporteerde een daar
toe aangewezen Commissie over het voor
stel Wemeldinge inzake de benoeming van
een eandidaat om hulpdiensten te ver
richten.
De Commissie stelde voor Wemeldinge
toe te staan een eandidaat te benoemen in
't bijzonder voor den Evangelisatie-arbeid
onder de schippers, voorloopig voor één
jaar, en haar daarbij te steunen met f 300
en te steunen haar verzoek aan de Parti
culiere Synode om f 300 uit de Provin
ciale Kas voor den Evangelisatie-arbeid
in Zeeland.
Dit voorstel werd aangenomen. Een
volgende Classis zal beslissen hoe de toe
gezegde f 300 door de kerken zullen wor
den bijeengebracht.
De afdeeling Middelburg van de Com
munistische partij Holland stelt opnieuw
eischen aan den raad en wel om aan alle
jeugdige werkloozen georganiseerd of on
georganiseerd een ondersteuning te geven
gelijk aan het laatst verdiende loon en
voor productief werk het volle loon, dat
in grond- of bouwwerk wordt verdiend.
De afdeeling stelt verder voor dat alle
werkloozen éénmaal per dag stempelen.
Het besluit van den raad tot ver
hooging van het subsidie aan het Burg.
Armbestuur voor 1932 is naar Ged. Staten
melden, niet aan hunne goedkeuring on
derworpen. Nu de betreffende begroo-
tingspost wordt overschreden, zal een be
sluit tot wijziging der begrooting voor '32
ter goedkeuring moeten worden ingezon
den. Zoolang dit niet is geschied kunnen
Ged. Staten hun standpunt niet bepa
len. Wel kunnen zij mededeelen, dat het
besluit waardoor het evenwicht tusschen
de inkomsten en de uitgaven in de be
grooting wordt verbroken uiteraard door
hen niet kan worden goedgekeurd.
Naar uit een aan den raad overge
legde staat blijkt, is in 1932 uitgegeven
aan crisissteun f 86.985.90, aan gemeente
lijken steun f 48.875.30; aan bijkomende
kosten f 4301.02, aan toelage aan den heer
Staal f300; aan het plaatselijk crisisco
mité f 3685, en aan de vakopleiding voor
jeugdige werkloozen f 278.30, totaal
f 144.425.52, tot nu was begroot f 140.435,
zoodat nog f 3990.52 zou moeten worden
gedekt.
Ontvangen moet de gemeente aan rijks-
steun 70 pet. van f 86.985.90, zijnde
f 60.890.13 en aan bijdrage voor de cur
sussen f 174.58, samen f61.064.71; tot nu
toe is geraamd f 56.810, zoodat nog kan
worden geraamd f 4254.71.
Voor ontvangst van het Nat. Crisis-Co
mité is geraamd en ook werkelijk ontvan
gen f 1842.50.
Het verstrekken van een som geld
aan een bijzondere school voor aanschaf
fing van leermiddelen, komt volgens Ged.
Staten niet in aanmerking om in een lee
ning te worden opgenomen. Zij kunnen dan
ook geen goedkeuring hechten aan het
raadsbesluit van 30 Nov. tot het opnemen
in een leening van een som van f 472.75
toegekend aan de Bizondere school op den
Zuidsingel, ook niet nadat B. en W. toe
gezegd hebben de betrokken leening in 5
jaar te zullen aflossen.
Zooals bekend bestaat de mogelijk
heid, dat het openbaar vervolgonderwijs
alhier zal verdwijnen. Daartegen komt de
afdeeling van het N.O.G. in een adres aan
den raad op.
De rekening 'SS van het Bomrae van
den Broeckefonda geeft aan inkomsten
aan f 2204, de drie gesubsidieerde muziek
verenigingen ontvingen ieder f734.51
(een kreeg 1 cent meer).
Dankbaar, maar niet voldaan, is de
heer J. Lorier, met de hem toegestane
pachtvermindering en hij dringt er nog
maals bij den raad op aan den pacht voor
de weiden, die hij gepacht heeft, te ver
minderen tot f 40 per gemet.
Spannende overrompe
ling van een machinist. De
smokkelhandel in verdoovende middelen,
eischt de voortdurende aandacht der po-
politie te Alexandrië, die er in geslaagd
is, om 30 pakken van het zwaar bedwel
mende middel hashish, die op de locomo
tief van een trein verborgen waren, in
beslag te nemen.
De politie-beambten, die den machinist
van smokkelen verdachten, lieten den
trein stoppen aan een Egyptische grens
plaats.
De machinist wilde geen onderzoek van
de locomotief toestaan en richtte een spuit
heet water op de beambten, terwijl hij
dreigde den trein te zullen laten doorrij
den, als zij niet vertrokken.
De politie-beambten deden alsof ze
weggingen, maar, toen de trein zich in
beweging zette, sprongen zij op de loco
motief, hielden den machinist in be
dwang en vonden onder de kolen de 30
pakken hashish.
Raket met menschen de
lucht in. De volgende maand zal de
eerste raket met bemanning afgeschoten
worden. De start zal te Maagdenburg
plaats hebben. Ingenieur Rudolf Nebel,
die het raketvliegtuig heeft geconstrueerd
zal zelf meegaan.
Het raketvliegtuig met volle belasting
weegt 300 K.G. De beweegkracht wordt
verkregen door schokken, zooals een sol
daat die ondervindt bij het afschieten
van een geweer, indien hij dit niet goed
vasthoudt.
Het raketvliegtuig is 8 Meter hoog. Bij
iedere ontploffing wordt een kracht van
ongeveer 15.000 P.K. ontwikkeld.
Ir Nebel is vast overtuigd, dat hiji het
raketvliegtuig goed zal kunnen besturen.
Voor den eersten keer wil hij tot een hoog
te van 1000 meter gaan, op welke hoogte
hij. met een valscherm uit het vliegtuig zal
springen. Het raketvliegtuig zelf zal met
behulp van een tweede valscherm naar
beneden komen.
Onregelmatigheden bij de
gasfabriek te Ede. Het rapport
van de commissie van onderzoek naar de
op de gasfabriek te Ede gepleegde onre
gelmatigheden is thans verschenen. Vast
is komen te staan dat de hoofdboekhou
der v. d. B., valschheid in geschrifte heeft
gepleegd en de boekhouder G. zich aan
ernstig plichtverzuim heeft schuldig go-
maakt. De gemeente heeft een schade ge
leden van minstens f 75.000 verminderd
met het bedrag dat alsnog verhaald zal
kunnen worden op achterstallige debiteu
ren. De onregelmatigheden dateeren van
af 1927.
Aan den Raad wordt thans voorgesteld
beide ambtenaren met ingang van 1 Fe-
ruari a.s. te ontslaan.
Zichzelf in brand gesto--
ken. Woensdagmiddag heeft een 35-
jarige landarbeider te Haarlemmermeer
in een vlaag van verstandsverbijstering
zichzelf in brand gestoken.. Alhoewel da
brandende kleeren spoedig werden ge-
bluscht bekwam de man, zekere J. de I.
en vader van een groot gezin, nog dus
danige brandwonden, dat hij in ernstigm
toestand naar een ziekenhuis moest wor
den overgebracht.
Vader rijdt zijn eigen kind
dood. De melkrijder J. de G. te Scha-
gerbrug reed met zijn vrachtauto achter
uit zijn erf af, toen zijn tweejarig zoontje
plotseling achter den wagen liep. De
kleine kwam onder de wielen terecht en
overleed spoedig aan de bekomen won
den.
i Arrestant uit den trein
gesprongen. Toen Donderdagavond
de sneltrein welke te 19.35 uur te Assen
vertrekt, ongeveer 500 M. in beweging
was, wist een arrestant met bestemming
voor Groningen, waar hij een gevange
nisstraf moet ondergaan, uit den trein te
springen. Door terstond aan de noodrem
te trekken wist de met het transport be
laste politie den trein tot stilstand te
brengen. Het gelukte de politie na een
wilde jacht langs de spoorbaan en met
medewerking van gemeentepolitie den
man te grijpen. Zwaar geboeid werd hij
per volgenden trein naar Groningen ver
voerd. De sneltrein ondervond eenige
vertraging.
Jeugdige dievenbende. De
politie te Vaals heeft een 4-tal jeugdig-.-
personen aangehouden, waardoor een
aantal diefstallen werden opgehelderd
Hun leider, zekere K., was in het bezit
van een met scherpe patronen geladen
revolver. Allien zijn ter beschikking van
de justitie gesteld.
St Bureaucratus. Aan een on
zer onderwijs-inrichtingen moest door den
directeur een kleine 400 kaarten worden
ingevuld voor de afdeeling Statistiek van
het Departement. Deze kaarten bevatten
verschillende gegevens betreffende de
leerlingen. Na eenigen tijd kwam er een
getypte brief uit Den Haag met de mede-
deeling, dat alle kaarten goed waren
op één na. Deze werd teruggestuurd met
de mededeeling, dat steeds op de kaar
ten, bij aanduiding van de kliste, SA of
SB, 4A of 4B, enz., onder de A of B een
streepje was gezet. Op de ingesloten kaart
ontbrak echter dat streepje. De directeur
werd verzocht alsnog dit inktstreepje te
zetten en dan terug te sturen.
Blijkbaar had het Departement opdracht
gekregen zuinig te zijn met inkt.
Een ander staaltje.
Op de rekening kwam voor een post:
closetpapier. Dit was gekocht op de daar
voor toch blijkbaar bij uitstek aangewe
zen rekening: schoonmaak.
Het Departement eischte: overschrijving
op de rekening administratie.
Er werd nóg een opmerking gemaakt.
Op de rekening van de natuurkundige in
strumenten kwam voor een post: bad
muts 50 cent. Natuurlijk viel Den Haag
daarover. Een badmuts neen maar,
hoe is het mogelijk. Waar die nu toch
voor noodig was.
Wat was het geval. De natuurkunde-
Leraar had een reepje gummie noodig en
liet, om niet te duur te zijn, een badmuts
halen om die in reepen te snijden. Er zou
dan materiaal genoeg zijn voor enkele
jaren. Maar ja, de leeraar had toch moe
ten bedenken, dat hij had moeten opschrij
ven: gummi I
Een andere inrichting had natuurkun-
de-instrumenten noodig. Deze werden ge
kocht, maar de rekening kwam terug met
de aanteekening, dat de helft toch wel
had kunnen worden gemaakt door den
amanuensis. Het eigenaardige is, dat men
in Den Haag weet, dat deze inrichting
geen tien klassen heeft, en dat er een
bepaling bestaat, dat bij minder dan tien
klassen geen amanuensis mag worden
benoemd.
Vraag: Waar moet nu de amanuensis
vandaan komen?
En dan staat er bij: Gelieve binnen acht
dagen antwoord! („Rott.")
Kantongerecht te Middelburg
Terechtzitting van 11 Januari 1933.
De Kantonrechter te Middelburg heeft
veroordeeld wegens
Met een rijwiel zonder noodzaak de
linkerzijde van den weg houden: J. T. G.
te Oost- en West-Souburg: Vrijspraak.
Rijden met een motorrijtuig, zonder dat
het is voorzien van voorgeschreven pla
ten: M. de D. te Hoedekenskerke, f 1 b.
s. 1 d. h.
Fietsen zonder rem: J. M. M. te Oost-
kapelle: f 5 b. s. 5 d. h.
's Avonds fietsen zonder licht of reflec
tor E. W. te Middelburg f 3 b. s. 3 d. h.
J. T. te Middelburg f 5 b. s. 5 d. h.; A. S.
A. te Sint Laurens f 3 b. s. 3 d. 'h.
Idem na gedaan verzet: W. A. de V. te
Vlissingen: bekrachtiging van het verstek-
vonnis, behalve voor wat betreft de straf;
■'eroordeeling tot f3 b. s. 3 d. h.
's Avonds rijden met een voertuig zon
der licht of zonder reflector: K. J. te
Middelburg f3 b. s. 3 d. h.; A. P. L. te
Gapinge f3 b. s. 3d. h.; M. M. te Mid
delburg f 1 b. s. 1 d. h.; J. J. G. te Mid
delburg f 3 'b. s. 3 -d. 'h.
Rijden met een motorrijtuig zonder dat
behoorlijk zichtbaar was nummer met
letter: J. P. te Goes: f 3 ib. s. 3 d. 'h.
Als bestuurder van een motorrijtuig
niet tijdig verandering van richting aan
geven: M. H. te Vlissingen f 5 b. s. 5 d. h.
Rijden met een motorrijtuig zonder dat
rummer met letter behoorlijk is verlicht:
M. H. te Vlissingen f 5 b. s. 5 d. h.
Als bestuurder van een motorrijtuig
niet op de eerste vordering van een der be
voegde ambtenaren stilhouden: M. H. te
Vlissingen f30 b. s. 10 d. h.
Als bestuurder van een motorrijtuig
niet op de eerste vordering der ambtena
ren rijbewijs vertonnen: G. C. te Breskens
f 3 b. s. 3 d. h.
Dronkenschap op den openbaren weg:
Ch. H. J. Th. v. 0. te Vlissingen f 15 b.
s. 15 d. h.; C. W. W. te Vlissingen f 15
b. s. 15 d. h.; P. J. te Vlissingen f 15 b.
s. 15 d. h.
Zonder gerechtigd te zijn loepen over
eens anders grond: P. V. te Middelburg
f2 b. s. 2d. h.; M. v. B. te Sint Laurens
f 2 b. s. 1 week tuchtschool; A. S. te Big-
gekerke f 15 b. s. 15 d. h.; J. J. en P. J.
beiden te Biggekerke, ieder: berisping.
Boter op publieke verkoopplaats voor
handen hebben, welke een vetgehalte bezit
beneden de vastgestelde grens: K. P. te
Grijpskerke f3 b. s. 3 d. h.
Te Veere, zonder vergunning van B. en
W. koopwaren langs de huizen te koop
aanbieden: P. I. N. te Middelburg f3 b.
s. 3 d. h.
Te Middelburg na 10 uur des avonds
luidruchtig zingen en tieren: J. B. te Ar-
nemuiden: berisping.
Koninklijk Nederlandsch Landbouw-
comité.
Onder voorzitterschap van den heer J.
L. Nysingh, uit de Wijk, is de gewone
maandelijksche vergadering der eerste af
deeling van het Kon. Ned. Landbouw-
comité gehouden.
Besloten werd tot verzending van een
eventueel op enkele punten gewijzigd en
aangevuld adres aan den minister van
binnenlandsche zaken, inzake de aanvul
ling van de tot dusverre toegepaste me
thoden van werkverschaffing met
het te werk stellen van werklooze land
arbeiders op particuliere landbouwbedrij
ven.
Mededeeling werd gedaan van een brief
aan de Ned. Tarwecentrale, waar
in de aandacht van de bevoegde autoriteit
werd gevestigd op de uitbreiding van de
tarwauitziai in den Wieringenneexpoldtr
en de eventueels consekwenties hiervan
voor den Nederlandschen landbouwer.
Besloten werd een onderzoek in te
stellen naar de wijze, waarop en door wel
ke instellingen het landbouwhuishoudon-
derwijs in de verschillende provincies is
geregeld, inzonderheid zoover het betreft
de z.g. ambulante cursussen.
Instemming zal worden betuigd met een
adres van de Coöp. Centrale Raiffeisen-
bank te Utrecht aan den minister van jus
titie, waarin dezen bewindsman in over
weging werd gegeven te bepalen, dat voor
den afbetalingshandel in en colporta
ge met effecten en andere geldwaar
dige papieren in het algemeen een ver
gunning zal noodig zijn, aangezien vele
eenvoudige menschen de dupe worden van
den thans in dit opzicht bestaanden toe
stand.
Besloten werd eventueel met de andere
centrale landbouworganisaties het initia
tief te nemen tot een overleg tusschen de
bij het vraagstuk van beperking van den
rundveestapel betrokken organi
saties van producenten en crisisinstellin
gen.
De vergadering vereenigde zich met een
door de Friesche Mij. van Landbouw op
gestelde nota, houdende voorstellen tot het
verleenen van overheidssteun aan de door
de crisis zwaar getroffen verbouwers van
consumpti e-a ardappelen. Be
sloten werd te bevorderen, dat deze voor
stellen onverwijld ter kennis van den mi
nister van economische zaken en arbeid
worden gebracht.
Naar aanleiding van de klachten met
betrekking tot den maatregel van den
regeeringscommissaris voor de uitvoering
van de Tuinbouwsteunwet inzake
uitsluiting van steun van de z.g. gemeng
de bedrijven, werd besloten aan de andere
centrale landbouw-organisaties voor te
stellen, daartegen te ageeren.
HET DUiTSCHE RIJK.
Sedert het Duitsche rijk, op initiatief
van den IJzeren Kanselier en tegen den
wil van Keizer Wilhelm I 1871 werd ge
proclameerd, is de 18den Januari als
„Reichsgründungstag" een dag van natio
nale herdenking gebleven. Ook de grond
wet van Weimar, welke van 't voormali
ge keizerrijk een republiek maakte, heeft
hieraan weinig veranderd. Zoolang het
Duitsche rijk van 1871 in vrede leefde,
was het voor het gansche volk een van
zelfsprekende bescherming van levsc en
eigendom. Men werd te zeer in beslag ge
nomen door maatschappelijke zorgen, rnen
nam te weinig deel aan het politieke le
ven, om de eischen bewust in zich op te
nemen, welke het voortbestaan van dit
nieuwe rijk aan eiken burger stelde. Mon
was vergeten, met hoeveel bloed en tra
nen, met hoeveel arbeid en energie dit
rijk door Bismarck werd gesmeed. M-n
besefte niet, dat de droom van vele vori
ge generaties, al was het dan ook in een
anderen vorm dan de toenmalige patri
otten gedacht hadden, werkelijkheid ge
worden was. Toen dit nieuwe rijk tot
stand gekomen was, volgden alle lagen
der bevolking zijn snellen groei onder
sterke militaire bescherming weliswaar
met toenemende belangstelling, maar
slechts weinigen begrepen, dat het gan
sche volk dezen nieuwen staat als zijn
hoogste aardsche bezit moest beschou
wen.
In den zwaren tijd, die op den oorlog
volgde, ontwaakte de belangstelling voor
de rijksgedachte en zoodoende werd de
herinneringsdag van 1871 steeds meer
een nationale feestdag. Het komt er thans
op aan, dezen dag in den waren zin van
zijn beteekenis te vieren. Aan het volk
moet duidelijk gemaakt worden, dat de
„Reichsgründungstag" van 1933 een an
dere is dan die van 1871 en 1918. Oor
spronkelijk was men er op uit, het histo
risch gebeuren op den voorgrond te schui
ven. Het jaar 1918 beproefde een streep
onder de geschiedenis van het verleden
te trekken. Men streefde er naar, het con
tact tusschen de Duitsche historie en den
tegenwoordigen tijd te verbreken. Men ge
loofde, uit eigen kracht aan alles een
nieuwe gedaante te kunnen geven.
Voor andersdenkenden, voor hen, die
met hun hart aan het verleden bleven
hangen, werd het een plicht, het vader
landsche bewustzijn levendig te houden,
de machtige gestalte van Bismarck aan de
vergetelheid te onttrekken, om het tegen
woordige geslacht voor zijn baanbrekend
werk te herwinnen. Terzelfder tijd moe
ten ook andere vooraanstaande mannen
uit dit historisch tijdperk, Moltke en
Roon, in de eerste plaats echter de oude
keizer Wilhelm, wien door zijn kleinzoon
het predicaat „de Groote" werd toege
kend, worden genoemd.
Maar hiermede is men nog lang niet
aan het einde van de eischen, welke de
herdenking van dezen historischen dag
stelt. Wanneer wij van nabij den gang
van zaken der laatste jaren volgden, dan
werden wij gewaar, dat de liefde van het
volk voor zijn vaderland, de patriottische
zin in welhaast alle lagen der Duitsche
bevolging is herleefd. Onze tijd van zorg
en ontbering heeft aan ieder een nieuwe
taak opgedragen. Vaderlandsliefde en of
fervaardigheid vormen de logische basis
voor politieke herleving en hervorming.
Wie dat begrijpt heeft de beteekenis van
den „Reichsgründungstag" in zich opge
nomen en het werk van Bismarck naar
waarde geschat.
Sedert de vrijheidsoorlogen hebben de
Duitsche patriotten het verlangen naar
een machtig rijk gekoesterd, maar zij
vonden niet den politieken weg, om hun
wenwh in werkelijkheid om te zetten. Een
geschiedschrijver, die dezen tijd van in
terne verdeeldheid persoonlijk beleefde,
vertelt dienaangaande: „Wij waren allen
op een dwaalweg, vol verlangen, wisten
echter niet veel anders te doen dan op
feestelijke bijeenkomsten onze gezindheid
uit te spreken en elkander te verzekeren,
dat wij de verwezenlijking van onzen
droom niet meer zouden beleven. Toen
bevrijdde Bismarck Sleeswijk-Holstein,
verbrak het bondgenootschap met Oosten
rijk en stichtte hij het Duitsche rijk".
Men mag niet vergeten, dat menigen
Duitscher de door Bismarck ingeslagen
weg onbegrijpelijk toescheen. Zelfs een
man als Heinrich von Treitschke, die zelf
een overtuigd voorstander van het Tweede
Rijk was, heeft aan de- door Bismarck
ingeslagen weg getwijfeld. Het uitschake
len van Oostenrijk uit den bond werd den
IJzeren Kanselier door velen zwaar aan
gerekend, want men wilde immers alle
Duitschers in het nieuwe rijk vereenigd
zien!
Juist de geschiedenis der rijksvorming
maakt ons duidelijk, dat groote politiek
nog lang niet altijd op één lijn gesteld
mag worden met vaderlandsche geestdrift
en patriotische wenschen. Zij vormen de
vereischte basis der politieke ontwikke
ling, maar juist in onzen tijd moet de
vraag gesteld worden, of het Duitsche
volk onder den druk der omstandigheden
wordt gerijpt voor het politieke leven?
De groote massa voelt, dat wij in een
tijd leven, die iets nieuws zal brengen.
Hoe groot is de afstand tusschen Januari
1933 en November 1918 reeds geworden!
Maar bij dit begrijpelijk uitzien naar een
anderen, beteren tijd wordt al te licht
overzien, dat groote hervormingen haar
tijd behoeven, dat menige generatie ge
dwongen werd, in eén overgangsperiode
te leven. Hervormingen van ingrijpende
historische beteekenis strekken zich over
meerdere geslachten uit. En juist deze
harde waarheid wil de groote massa niet
slikken. Zij wil een vast parool, een nauw
keurig uitgewerkt program, een eisch,
welke vrijwel onvervulbaar zal blijken.
De juiste weg voor de hervorming van
het Duitsche rijk ligt nog niet voor ons
open.
Het „Derde Rijk" kan niet uit de wol
ken neervallen, het is in zijn ontstaan en
ontwikkeling afhankelijk van en aange
wezen op de basis, welke voor het Tweede
Rijk 1871 door Bismarck werd ontworpen
en uitgewerkt. Ondanks oorlog en revo
lutie zijn de muren van dit Duitsche Rijk
in stand gebleven. Zóó vast werden ze
door den IJzeren Kanselier gebouwd!
Wie in het Sportpalast de viering van
den- „Reichskriegebund Kyffhauser" bij
woonde, die werd gewaar, dat plechtige
herdenkingen in het politieke leven
slechts een ondergeschikte rol spelen. Hij
kreeg tevens den indruk, dat de republiek
als staatsvorm van het tegenwoordige
Duitsche rijk zelfs bij de rijksregeering
onder generaal von Schleicher als kan
selier en rijksweerminister, weinig weer
klank vindt. Eendrachtig zag men naast
elkander zitten rijkspresident von Hinden
burg in de generaalsuniform der tegen
woordige armee, generaal-veldmaarschalk
von Mackensen in de uniform der Zwarte
Huzaren, naast hen in burgerlijk gewaad
de voormalige kanselier von Papen en als
waardig besluit den ex-kroonprins in hu
zaren-uniform uit den keizerlijken glans-
tijd. Ook prins Eitel-Fritz was onder de
aanwezigen.
Het ligt in den aard der zaak, dat de
meerderheid der aanwezigen op deze bij
eenkomst meer aan de proclamatie van
het Duitsche keizerrijk dan aan de vor
ming van het Duitsche rijk heeft gedacht.
Hindenburg's aanwezigheid verhinderde
waarschijnlijk uit tactische overwegingen
een herdenking in meer monarchistischen
zin. De voorzitter van den Kyffh&user-
Bond, generaal von Horn, herdacht niette
min in zijn openingswoord den „letzten
obersten Kriegsherrn", den keizer tijdens
wiens regeering Hindenburg zijn vader
land groote diensten bewezen heeft.
Voor den rijkspresident moet het een
zonderlinge gewaarwording zijn, wanneer
hij telkens opnieuw merkt, hoe zijn vroe
gere vrienden en kameraden voor het
Duitsche rijk in zijn tegenwoordigen vorm
weinig overhebben, daarentegen iedere ge
legenheid benutten, om hun hang aan het
Duitsche Rijk van 1871 te demonstreeren.
Wij zijn er in den loop der jaren aan
gewend geraakt, dat de vaderlandsche ge
zindheid door vooraanstaande Duitschers
in een vorm gegoten wordt, welke de
Duitsche eenheid allerminst ten goede
komt. Terwijl von Hindenburg in het Ber-
lijnsche Sportpalast naar von Schleicher
zat te luisteren, werd hij terzelfder tijd
door zijn tijdgenoot, generaal Litzmann,
met onverdiende verwijten overladen.
Deze hoogbejaarde fanatieke vereerder
van Hitier benutte bij de opening van den
laatsten rijksdag reeds de gelegenheid,
een attaque op den rijkspresident te
wagen. Thans hoorde men hem op een
nationaal-socialistische samenkomst te
Wolfenbüttel vertellen, dat Hindenburg
October 1918 generaal Ludendorff aan zijn
lot heeft overgelaten, hoewel hij al zijn
roem aan hem te danken heeft. Litzmann
wilde van Hindenburg niets meer weten,
sedert deze zijn keizer in de moeilijke
uren van November 1918 in den steek
liet.
Deze en soortgelijke uitlatingen geven
ons een duidelijk beeld van den haat en
den tweedracht onder de patriotten, die
zich tot taak hebben gesteld, het Duit
sche Rijk te hervormen naar hun poli
tieke overtuiging. Haat en tweedracht
mogen echter nooit de basis vormen voor
het door Hitier aangekondigde Derde Rijk.
Het Duitsche Rijk zou hierdoor zijn ramp
zalig einde tegemoet gaan.
Berlijn, 18 Januari 1933.
