EERSTE BLAD.
Ruwe handen
DONDERDAG 5 JANUARI 1933
DAGBLAD VOOR DE PROVINCIE ZEELAND
47e JAARGANG - Ne.
Dit nummer bestaat uit 2 bladen
Buitenland
Binnenland.
ir VAN MELLE'S KOEK, OVERAL VERKRIJGBAAR
De salarissen per 1 Januari konden
Belangrijkste Nieuws,
Doos 30 en 60 ct.
m—rmwiniBiiw «■■UM.JI
Uitg.: N.V. Uitgevers-Maatschappij „Luctor et
Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw".
Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes.
Telefoonnummer 11.
Postchèquo en Girorekening 44455.
Bijkantoor Middelburg, Lnngo Burg. Tclof. 250.
Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA.
Abonnementsprijs f2.50 per kwartaal,
weekabonnementen voor Middelburg, Goes en
Vlissingen f0.20. Losss nummers 5 cent
Advert,ontlfln 30 cont por regel. Ingezonden
mededoüllngen 00 cont por regol. Kleine
Advcrtcntittn Dinsdags en Vrijdags f 0.75, bij
vooruitbetaling. Ondor lottor of motto f 0.85.
Bij contract belangrijke korting.
Dappere ongehoorzaamheid.
Deze uitdrukking is, gelijk bekend, af
komstig van den beer Albarda, de leider
van de Soc. Dem. Kamerfractie.
Hij sprak indertijd de verwachting uit,
dat bij eventueel© mobilisatie de Soc.-Dem.
zich afzijdig zouden houden.
Daarop kwam bet althans neer. Want
bij was zelf niet dapper genoeg om aan
zijn woorden een nadere duidelijke ver
klaring te geven.
Wat dit betreft, betoonde Hitier meer
dapperheid,
In een rede, een paar maanden geleden
te Lanenburg in Pommeren gehouden,
heeft hij verklaard, dat de Hitleriaanscshe
stormtroepen in geval van 'n aanval van
Polen op Duitschland niet in actie zou
den treden, indien niet vooraf het „sys
teem" in Duitschland ten val 'zou zijn ge
bracht.
Maar wat wil nu het geval
Het hoofdorgaan der Duitsehe S. D. A.
P. de „Vorwarts", heeft Hitier verweten,
zich aan „moreel landverraad" te hebben
schuldig gemaakt. Naar aanleiding dezer
beschuldiging heeft Hitier een klacht te
gen de „Vorwarts" ingediend, welke klacht
ingevolge de Kerstmisamnestie niet tot
een vervolging heeft geleid.
De „Vorwarts" echter blijft bij haar
meening, dat Hitier „zedelijk landver
raad" heeft gepleegd en herhaalt thans
publiek de beschuldiging, opdat Hitier op
nieuw een aanklacht zou indienen.
We staan hier dus voor het merkwaar
dige feit, dat het hoofdorgaan der Duit-
sdhe socialisten iemand van „zedelijk
landverraa d"beschuldigt, omdat deze
om welke redenen laten we hier in 't
midden op een gegeven oogentblik zijn
troepen niet zal laten vechten, dat een so
cialistisch hoofdorgaan het niet-willen-
veehten als „landverraad" betitelt.
De dappere ongehoorzaamheid, door
den leader van onze Soc.-Dem. Kamer-
fractie^'aangeprezen, wordt dus door het
hoofdorgaan van de Duitsehe kameraden
als „zedelijk landverraad" zonder eenige
reserve veroordeeld.
Wie eerlijk wil zijn
In het orgaan „Het Bouwvak" was be
weerd, dat de loonen der bouwvakarbei
ders van 26.6 tot 40.38 pet. was gedaald.
Deze bewering kwam de eer van „De
Bouwer", het orgaan van den rooden Alg.
Nederl. Bouwvakarbeidersbonid te na. Men
zou hieruit toch de conclusie kunnen
trekken, dat de roode organisaties dan al
heel weinig voor hunne leden hebben ge
daan.
'Om dit te voorkomen, schrijft „De Bou
wer", dat de dalingspercentages veel ge
ringer zijn. De daling, zoo heet bet, be
draagt hoogstens 26.1 pet., waarbij dan
nog komt, dat de vacantie werd ingevoerd,
tengevolge waarvan de percentages ge
middeld 1% pot. lager zijn, dan uit de
vergelijking der werkloonen blijkt.
Teneinde dit betoog meer kracht bij te
zetten, heet het dan verder
„Het ergste van alles is echter, dat
de geheele opzet van de berekening op
kwade trouw en bewust be
drog steunt.
Wie e e r 1 ij' k wil z ij n, rnoet^ zich
ook afvragen, of de daling een'ver
laging van het levenspeil beteekent, zoo
als „Het Bouwvak" dit wil suggereeren.
En daarvan is geen sprake. Wie de
indexcijfers, die de koopkracht van bet
loon demonstreeren, naast den gang
van zaken met de loonen legt, kan niet
anders zeggen, dan dat bet de gecon
tracteerde vakbonden gelukt 'is, het
levenspeil ook s i n ds 1921 'b e -
langrijk op te voeren."
Een merkwaardige uitspraak.
Hier wordt toch niet meer of minder
beweerd, dan dat een loonsverlaging van
26 pet. in verband met bet indexcijfer toch
nog een stijging van het levenspeil betee
kent.
Wij zijn zoo vrij dit te 'betwijfelen.
Maar tegenover de roode demagogen,
die b.v. in de Tweede Kamer elke salaris
verlaging als een aanslag op het levens
peil afwijzen, is deze uitspraak toch wel
van bet eekenis.
Wie eerlijk wil zijn
Moeten we uit deze uitspraak van het
roode orgaan afleiden, dat men in dien
hoek als het gaat over het levenspeil, met
de eerlijkheid op gespannen voet staat
De nieuwe burgemeester van Antwerpen.
De „Staatscourant" van Woensdag kon
digde de offieieele benoeming af van den
heer dr G. Huijsmans, socialistisch oud
minister van kunsten en wetenschappen
tot burgemeester van Antwerpen.
In een interview heeft de nieuwe bur
gemeester medegedeeld, dat hij een pro
gramma beeft ontworpen voor het bestuur
der stad, maar dat de verwezenlijking er
van moeilijk zal zijn.
„Antwerpen", vervolgde hij, „heeft mo
rn. nteel een hegrootingstekort van 20 a
25 millioen frs., doch de stad is eigena
resse van 49 pet. van haar grondgebied.
Antwerpen is de rijkste stad van het
land."
Om de werkloosheid aan de haven zoo
veel mogelijk te ondervangen, wordt een
programma van groote werken bestu
deerd.
De Duitsehe Rijksdag.
Het seniorenconvent van den rijksdag
heeft besloten den rijksdag tegen Dinsdag
24 Januari bijeen te roepen.
Omtrent de agenda zal in een tweede
zitting worden beslist.
De communisten hadden de bijeenroe
ping op 9, de socialisten op 10 Jan. voor
gesteld, de nazi's wilden de beslissing aan
Göring overlaten.
De communisten en de socialisten heb
ben moties van wantrouwen ingediend.
De communistische leden der commissie
van buitenlandscbe zaken hebben de bij
eenroeping dezer commissie tegen 12 Jan.
gevraagd, opdat de rijksregeering in die
zitting o.a. een verklaring zal afleggen
omtrent baar standpunt ten aanzien van
den „roofoverval van bet Japansche im
perialisme op China."
Voor het eerst geen ijs en sneeuw.
Voor de eerste maal in de geschiedenis
van het land is Finland dit jaar zonder
ijs en sneeuw, aldus Reuter.
De winter is dit jaar buitengewoon
zacht en terwijl anders in dezen tijd van
het jaar de rivieren en meren bijna geheel
zijn dichtgevToeren, ia er nu nog niet eens
een vliesje op.
Het nieuwe luchtschip „L Z. 129".
Omtrent het te Friedrichsh'aven in aan
bouw zijnde nieuwe luchtschip „L. Z. 129"
wordt bekend, dat het grooter zal worden
dan het luchtschip „Graf Zeppelin". De
lengte zal 248 M. bedragen, zijn grootste
doorsnee 41 M„ zoodat op deze wijze een
belangrijke vergrooting van het volumen
en de draagkracht wordt bereikt.
Het luchtschip wordt door schotten, een
1'6-tal, in afzonderlijke ruimen verdeeld.
De constructie van den roimp blijft in
hoofdzaak gelijk aan die van „Graf Zep
pelin".
De architect, prof. Breuhaus, heeft er
naar gestreefd, den 50 passagiers, welke
zullen kunnen worden aan boord genomen,
dezelfde accomodatie te bieden als op
moderne Oceaanschepen. Op het bovenste
dek komt de eetzaal, waaraan een rook-
salon grenst. In het daaronder liggende
dek komen de slaapruimten voor de be
manning.
De „L. Z. 129" zal met heliumgas wor
den gevuld. Daardoor wordt het brandge
vaar uiterst beperkt. Ook benzine-inetal-
laties zijn vermeden.
Het luchtschip zal gedreven worden
door 4 Maybach-ruwe oliemotoren, welke
ieder een capaciteit van 800 tot 1000 P.K.
hebben, waardoor het luchtschip een snel
heid van 130 tot 150 K.M. per uur zal
kunnen ontwikkelen.
Welken naam de „L. Z. 129" zal krij
gen, is niet bekend; het vermoeden, dat
het dien van den rijkspresident zal krij
gen, schijnt vooralsnog voorbarig.
Groote brand bij Liverpool.
Te Ellesmere Port bij Liverpool is een
benzinetank der Sheü-Mex-Cy., welke een
capaciteit heeft van 3800 H.L. geëxplo
deerd. Het deksel van de tank is met don
derend geraas na een boog door de luebt
te hebben beschreven, op de aarde terecht
gekomen. Het mag een wonder heeten, dat
niemand werd gedood of gewond. De tank
Toelating werkverschaffingen gehuwden.
Terwijl thans onder bepaalde voor
waarden reeds kostgangers van 21-jarigen
leeftijd tot de werkverschaffingen mogen
worden toegelaten, 'kunnen tijdens hun
werkloosheid gehuwde personen eerst op
23-jarigen leeftijd in de werkverschaffing
geplaatst worden. De minister van bin-
nenlandsche zaken heeft aan de organi
saties, welke op verlaging van dien leef
tijd hebben aangedrongen, meegedeeld,
dat in de toelatingsvoorwaarden van ge
huwden beneden 23-jarigen leeftijd geen
wijziging kan worden aangebracht, op
grond, dat huwen een vrijwillige daad ia,
en de betrokken personen rekening moe
ten houden met de moeilijke tijden.
Subsidie voor werkloozenkassen.
De minister van Binnenlandsche Zaken
beeft bepaald, dat ten 'behoeve van de
werkl oozenka ssen in bedrijfstakken, welke
in bijzondere mate door de crisis zijn ge
teisterd, over 1933 een subsidie kan wor
den toegekend, dat, voorzoover noodig,
meer dan 100 pot. zal bedragen, doch, be
houdens voor enkele groepen, niet boven
200 pet. zal kunnen stijgen. Voor de kas
sen van enkele groepen o.m. houtbewer
kers, landarbeiders metaalbewerkers,
steenfabrieksarbeiders en textielarbeiders
■kan een subsidie van ten hoogste 250 pet.
worden toegekend, onder bepaalde voor
waarden, als een verplicht lidmaatschap
van tea minste 5i2 weken, uitschakeling
van het lidmaatschap van personen boven
65 jaar en doorbetaling van de contributie
tijdens de werkloosheid.
Contract van Varkenscentrale met
Baconfabrikanten.
De beer H. Amelimk, lid van de Tweede
Kamer, heeft den minister van Economi
sche Zaken en Arbeid gevraagd
Ingezonden Mededeeling.
Talrijke winkeliers, vooral van winter
sportartikelen, verkeeren in 'groote moei
lijkheden, daar zij met hun voorraden
'blijven zitten.
Japan's optreden te Sjanhaikwan.
De uit Sjanhaikwan teruggetrokken Ghi-
neezen hebben zich op eenigen afstand
van de stad geconcentreerd om eventueel
opnieuw tegenstand te bieden. Te Tient
sin is de staat van beleg afgekondigd.
Engeland beeft te Tokio opheldering
gevraagd omtrent de gebeurtenissen te
Sjanhaikwan.
Japan heeft den Ghineeschen autori
teiten zeer vérgaande eischen gesteld ter
bijlegging van het conflict.
De bezetting door de Japanners van
Sjanhaikwan wekt in Amerika, Groot-
Brittannië en Frankrijk ernstigen weer
klank. China zou er naar streven, het con
flict te localiseeren. Japan zou aan Maar
schalk Tsjang Sjoe liang drie eischen ge
steld hebben.
Volgens zekere ramingen zou het aan
tal der in de gevechten van Sjanhaikwan
om het leven gekomen Ghineezen 1700
bedragen.
De economische wereldconferentie.
De commissie ter voorbereiding van de
economische wereldconferentie zal Maan
dag te Genève onder voorzitterschap van
Mr Trip, den president der Nederland-
sche Bank, bijeenkomen, ter bespreking
van de agenda der conferentie en zoo noo
dig ter uitwerking van voorstellen.
Het vraagstuk der oorlogsschulden, dat
aanvankelijk op verlangen van de Vereen.
Staten niet behandeld zou hebben, zal
thans een der voornaamste punten van de
conferentie uitmaken.
De Belgische gedelegeerde Francqui zal
voorstellen tot verbetering van den mone-
tairen toestand in verschillende landen
uitwerken.
Ex-keizer Wilhelm naar Buckeburg?
Te Buckeburg loopt het gerucht, dat ex-
keizer Wilhelm Doorn zou willen verlaten
om naar Buckeburg te verbuizen, waar hij
bet nieuwe paleis aan de markt gekocht
zou hebben.
Onlangs is de gemalin van den keizer te
Buckeburg geweest en beeft daar 't paleis
bezichtigd. Ook een nationaal-socialistiscb
Mad te Buckenburg, dat beweert inlich
tingen van bevoegde zijde te hebben ont
vangen, brengt een desbetreffend bericht.
Officieel wordt verklaard, dat van een
verkoop van het kasteel aan den ex-kei-
zer niets bekend is. Wel heeft de gemalin
van den ex-keizer onlangs te Buckenburg
vertoefd en bij den vroegeren staatssecre
taris von der Briigghen gelogeerd, doch
dit bezoek wordt hierdoor verklaard, dat
haar dochter in 't naburige Obernkirchen
een huishoudschool bezoekt.
is thans met de naaste omgeving een
vlammenzee. Direct na de ontploffing
schoten de vlammen tot 50 M. omhoog en
ontwikkelden dichte rookkolommen. De
brandweer had urenlang werk eer een
overslaan van den brand op de andere 36
tanks als uitgesloten kon worden be
schouwd.
Korfe berichten.
Ongeveer 500 wevers van Rijssel en
Armentières zijn heden instaking ge
gaan. De stakers hopen, dat zich ook de
werknemers van andere weverij-districten
bij hun beweging zullen aansluiten.
De N oor scbe r egeering heeft
door middel van een voorloopige verorde
ning den uitvoer van obligatiën en cou
pons, welke in Noorsche of buitenland-
sehe valuta luiden verboden. Deze veror
dening geldt alleen gedurende den tijd, dat
de gouden standaard zal zijn opgeheven.
Deze bepaling is echter niet van toepas
sing op stukken, welke zich in bet bezit
van buitenlanders bevinden.
De gemeenteraad van Manchester-
Salford beeft gisteren het voorstel der ar
beiderspartij om bioscopen op de bekende
voorwaarden ook op Zondag open te stel
len, na ampele discussie, verworpen. Te
Manchester geschiedde dit met 73—17
stemmen, in de voorstad Salford met
2822 stemmen.
De New-Yorksbbe correspondent van
de Daily Express meldt, dat de mogelijk
heid na de jongste 'besprekingen tusschen
Roosevelt en Norman Davis niet is uit
gesloten, dat de Amerikaansche regeering
een permanenten waarnemer bij den Vol
kenbond zal benoemen.
Blijkens de statistiek van de Engel-
sche communistische partij' is er in het
afgeloopen jaar een achteruitgang in het
aantal leden der partij vast te stellen. Het
ledental was van November 1930 tot Sep
tember 1931 van 2.155 gestegen 6.363,
doch op het einde van 1932 weer gedaald
tot 5.500.
De douane te Kiel heeft in de vrije
haven een smokkelcomplot ontdekt van uit
Nederland afkomstige tabak, waardoor de
fiscus voor tenminste 35.000 mark aan in
voerrechten benadeeld is. Een der smok
kelaars, een hekend lid der communis
tische partij, is aangehouden en heeft 'be
kend.
Maandagnacht zijn in Kirgistan op
tal van plaatsen krachtige aardschokken
waargenomen, die eenige seconden hebben
geduurd. Verscheidene huizen in het Kir-
giezengebied zijn beschadigd.
Is het juist, dat krachtens een contract,
afgesloten tusschen de Varkenscentrale en
de baconfabrikanten, aan de baconfabri
kanten drieërlei vergoeding wordt uitge
keerd, waaronder vergoeding van alle
vaste bedrijfskostenrentevergoeding op
het geïnvesteerde kapitaal afschrijving op
gebouwen, materialen en inventaris, te
rugbetaling der uitgekeerde vaste salaris
sen en andere kosten?
Indien deze vraag bevestigend wordt
beantwoord, is de minister dan niet van
oordeel, dat ook voor de loonen en sala
rissen van het personeel, dat bij de bacon
fabrikanten in dienst is, een regeling had
dienen te worden getroffen?
'Zoo ja, is de minister dan bereid te be
vorderen, dat alsnog zoodanige wijziging
in het contract tusschen de Varkenscen
trale en de baconfabrikanten aangebracht
wordt, waardoor de baconfabrikanten ver
plicht worden aan hun arbeiders een loon
te betalen op basis van de collectieve ar
beidsovereenkomst, die voor sommige do
zer bedrijven van kracht is?
Is het juist, dat de te verwerken var
kens zoodanig onregelmatig over de ba-
conbedrijven zijn verdeeld, dat te Oss in
vol-continu gewerkt wordt, terwijl men
bijv. in Hardenberg de arbeiders naar de
werkverschaffing zendt wegens gebrek
aan werk
Is de minister 'bereid, wanneer de voor
gaande vraag bevestigend wordt beant
woord, te bevorderen, dat dergelijke mis
standen worden voorkomen en uitvoering
wordt gegeven aan die clausule uit het
contract tusschen de Varkenscentrale en
de baconfabrikanten, die in uitzicht stelt,
dat personeel in eenige plaats overbodig
geworden, elders in het bedrijf te werk ge
steld wordt
Groentenexport naar Frankrijk.
D'e minister van Economische Zaken en
Aibeid heeft bepaald, dat in zijn beschik
king' tot regeling van den uitvoer van ver-
sche groente naar Frankrijk onder 1. van
deze beschikking achter „met uitzonde
ring van witte kool voor zuurkoolberei
ding)" is in te voegen „uien en witlof".
Met het afgeven van certificaten voor
den uitvoer van uien naar Frankrijk is
belast L. Niemöller te 's Gravenhage. Het
in art. 3 van het K.B. van 4 Jan. bedoel
de tijdvak is door den minister voor uien
vastgesteld van 1 Oct. 1931 tot 1 April
1932. De kosten aan het afgeven der cer
tificaten verbonden, zijn vastgesteld op
5 ct. per 100 Kg. met een minimum van
50 ct. per certificaat.
Een gemeente zonder financiën.
Doordat de geldmiddelen der gemeente
Beerta op 1 Januari j.l. waren uitgeput,
kon geen enkele betaling meer worden ge
daan.
Binnenland.
Vergadering Prov. Staten van Zeeland.
Ontbinding N.V. Z,-Vlaamsche waterlei
ding.
De roofmoord te Numansdorp.
Buitenland.
Finland zonder ijs en sneeuw.
De economische wereldconferentie.
De brand aan boord van de „Atlantic".
niet meer ten volle worden uitbetaald, te-
wijl ook de gelden voor steunregeling en
armenverzorging deze week niet meer
kunnen worden uitgekeerd, tenzij door de
regeering wordt ingegrepen.
Door de gemeente ia voor 1933 een
rijksbijdrage geraamd op f 35.000.
Aan het verleenen hiervan werden door
de regeering verschillende voorwaarden
gesteld, die in de laatste raadsvergade
ring echter bijna alle werden verworpen.
Invoering verreschrijfdienst door P. T. T.
In beginsel heeft de P.T.T.-dienst be
sloten om, voorloopig op proef, door mid
del van verreschrijf-verbindingen, gele
genheid te geven tot onderling particulier
telegraafverkeer over telefoon-aansluitin
gen, zoowel in locaal ais in interlocaal
verkeer.
Naar men zich zal herinneren, is voor
af door demonstratie van in bedrijf
zijnde toestellen op de Jaarbeurs in Sept.
j.l. en door schriftelijke en persoonlijke
gedachten wisseling met daarvoor in aan
merking komende instellingen de be
langstelling gepeild voor dezen nieuwen
verkeersvorm.
De opgedane ervaringen zijn van dien
aaid, dat het bedrijf thans tot de aan
schaffing van een eersten voorraad toe
stellen zal overgaan.
Het jaarabonnement voor huur van de
apparatuur van een dergelijke verre-
schrijfverbinding zal f480 bedragen, met
inbegrip van onderhoud en controle der
toestellen. Voor het gebruik van de ver
binding zal het gewone telefoongesprek-
kentarief in rekening worden gebracht,
met toepassing eventueel van een tijdta-
rief voor locaal verkeer.
De executies van landbouwbedrijven.
Gisteren is de volgende motie aan de
regeering gezonden:
De algemeene vergadering van den boe
renbond van den L. T. B. op 3 Januari
te Haarlem bijeen, dringt er bij de regee
ring ten sterkste op aan onmiddellijk
maatregelen te nemen, teneinde executies
van landbouwbedrijven te voorkomen.
Minister Terpstra.
De Minister van Onderwijs, Kunsten en
Wetenschappen heeft zich voor korten
tijd met vacantie buiten Den Haag bege
ven.
Slapte in het bedrijf.
Tegen het eind dezer week is het per
soneel der klokkengieterij van den heer
Van Bergen te Heili'gerlee, wegens slapte
in het bedrijf ontslagen.
Een weigerachtige Gemeenteraad.
De gemeenteraad van Huizen was gis
teravond in geheime vergadering bijeen
geroepen, ter behandeling van de begroo
ting. Eenige leden verMa,arden, dat zij
geen tijd hadden gehad om haar te be-
studeeren; men wenschte de besprekingen
niet te openen, waarna de voorzitter, se
cretaris en een der wethouders vertrokken.
Naar verluidt, zal de raad ook in de
openbare zitting, welke tegen vandaag is
uitgeschreven, de begrooting niet willen
behandelen. De weigering moet zijn ge
baseerd op 's Raads ontstemming over het
feit, dat de gemeente-architect, aangaan
de wiens beheer een justitieel onderzoek
wordt ingesteld, niet is geschorst. Men wil
zijn cijfers van de begrooting van open
bare werken niet aanvaarden.
Zoodra B. en W. tot schorsing over
gaan, zou de Raad de begrooting nader
willen beschouwen.
Het conflict in het vfsscherijbedrijf te
IJmuiden.
Gistermiddag hebben de havenar
beiders, georganiseerd in den centra-
ten bond en den Christelijken bond van
transportarbeiders een gecombineerde
vergadering gehouden, waarin de heeren
Spoelstra, lid van het hoofdbestuur van
den christelijken bond en Brandsteder,
voor den ceatralen bond, hebben gespro
ken. u