EERSTE BLAD. Uit de Provincie VRIJDAG 30 DECEMBER 1932 DAGBLAD VOOR DE Pfte ,NCIE ZEELAND 47e JAARGANG - No. 77 Buitenland. Binnenland. Belangrijkste Nieuws. Uitg.: N.V. Uitgevers-Maatschappij „Luctor et Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw" Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes. Tolofoonmiinmor 11. Postcliftinio en Girorekening 44455. Bijkantoor Midileliiorg, Lange Burg. Telef. 250. Directeur-Hoofdredacteur: n. ZU1DEMA. Abonnementsprijs f 2.50 per kwartaal, weekabonnementen voor Middelburg, Goes en Vlissingon (0.20, Losse nummers 5 cent. Advorlenlliin 30 cont j»cr regel. Ingezonden mededeel ingen 00 cent per regel. Kleine AdvertentiOn Dinsdags en Vrijdags f 0.75, bij vooruitbetaling. Onder letter of motto f 0.85. Bij contract belangrijke korting. Dit nummer bestaat uit 2 bladen Het Socialistische Kerstfeest. Ook de Sociaal-Democraten hebben nun Kerstfeest gevierd. In tal van plaatsen werden z.g. Kerstvergaderingen gehou den. Waarom De beer Albarda beeft op deze vraag een zeer duidelijk antwoord gegeven, toen hij in het Concertgebouw te Amsterdam verklaarde „Niet om de tradities van anderen na te volgen komen wij', socialisten, in Kerstvergaderingen bijeen. Maar omdat dit gevoel van de wijkende duisternis en het' rijzende licht juist voor ons zulk een diepe beteekenis heeft. In de duis ternis van de crisis wan de ellende, die de volken teistert, ontsteken wij1 de vlammen van onze gemeenschappelijke vreugden en verwachtingen, van ons streven naar vrede tusschen rassen en klassen." Ni e t om te herdenken de komst van Jezus Christus in 'het vleesoh; niet om te luisteren naar het evangelie der enge len; niet om zich te scharen om de kribbe te Bethlehem, komen de Sociaal- Democraten in Kerstvergaderingen bijeen. Zij' hebben andere idealen. Zij verwerpen den Christus, omdat zij, zooals een hunner dichters het uitdrukte, zichzelf ten heiland willen zijn. Zij keeren zich af van het Licht der lichten, omdat zij in de duisternis van dezen tijd het licht van het Socialis me willen ontsteken. Het socialistische Kerstfeest is een feest zonder den Christus. Een feest, dat staat in het teeken van de Christus-verwerping. Een feest, waar dan ook niemand, die voor zich en voor de wereld heil verwacht van Christus, zich thuis kan gevoelen. Onderwijs-bezulniging, De behandeling van het wetsontwerp tot wijziging van de wet op het Lager Onder wijs heeft geen verrassingen gebracht. Evenals in de Tweede Kamer stemde heel de linkerzijde tegen. Met name van Liberale zijde werd wel toegegeven, dat het noodzakelijk is, dat ook op de onderwijsuitgaven wordt bezui nigd, maar met deze voorstellen kon men zich toch niet vereenigingen. Men wilde wel bezuiniging, maar toevallig weer op een andere wijze als werd voorgesteld. En zoo stemden ook jhier de Liberalen als één man t e g e n. Wat dit betreft is de liberale partij tot het einde vein 1932 zichzelf gelijk geble ven. Eenige steun bij het moeilijke en onaan gename maar toch noodzakelijke sanee- ringswerk heeft de Regeering van die zijde niet ontvangen. Het verantwoordelijkheidsbesef schijnt in liberalen kring al zeer gering te zijn. Financieele maatregelen In België. De Belgische Senaat heeft met 93 stem men tegen één de financieele maatregelen der regeering, welke reeds door de Kamer waren aangenomen, goedgekeurd. De so cialisten hadden vóór de stemming de zaal verlaten. Vervolgens werd in dezelf de verhouding een motie van vertrouwen in de nieuwe regeering aangenomen. Begrootingsdebat in den Franschen Senaat. Bij de in den Franschen Senaat gehou den debatten over het voorloopige twaalf de der begrooting betuigde de minister van Financiën Ghéron opnieuw den vas ten wil der regeering, een financieel her stel teweeg te brengen. Chéron verdedigde het plan der uitgifte van vijf milliard francs schatkistbiljetten, waarbij hij wees op de onzekerheid, welke thans bestaat ten aanzien van de eischen, welke in de toekomst aan de schatkist zullen worden gesteld. Ten slotte keurde de Senaat met 242 te gen 6 stemmen het wetsontwerp in zake het voorloopige twaalfde der begrooting goed, met inbegrip van de uitgifte der vijf milliard francs aan schatkistbiljetten. Stalin „zuivert". De zuiverings-actie der Bolsjewistische partij is dezer dagen begonnen. De door de sovjet-autoriteiten in dit verband uitgevaardigde strafbepalingea treffen in de eerste plaats de bedrijfslei ders der sovjet-landerijen die de schuld zijn, of althans verantwoordelijk gesteld worden voor het feit, dat de graanop brengst verre beneden de gestelde ver wachtingen bleef. De directeur van de Graantruet ia het Oeralgebied is afgezet en uit de partij ge sloten wegens het niet-economisch behee- ren van zijn bedrijf en het smokkelen van graan naar de vrije markt en wijl hij ge- meene zaak maakte met de koelakken. Op bevel der autoriteiten is ook de be drijfsleider Trotschin wegens verduiste ring van groote hoeveelheden graan, uit zijn ambt ontzet en gevangen genomen. De volkscommissaris der collectieve be drijven heeft in West-Rusland drie be drijfsleiders ontslagen, die zich wegens het gevoerde wanbeheer voor de recht bank zullen hebben te verantwoorden. In de afgeloopen week zijn in Rusland weer 20 personen ter dood veroordeeld wegens het stelen van graan. Te Balaklavan is een landbouwer gefu silleerd wegens het verduisteren van graan uit de voorraadschuren van eenige Kolchozen. Vier medeplichtigen werden tot 10 jaar dwangarbeid veroordeeld. In het district Koepiansk werden twee gebroeders ter dood veroordeeld wegens het verduisteren van graan. Zes andere boeren werden wegens hetzelfde misdrijf tot 18 jaar gevangenisstraf veroordeeld. Grlep-epidemie in Amerika. Evenals in Groot-Brittannië heerscht ook in de Vereenigde Staten een griep epidemie. Door den openbaren gezondheidsdienst werden in vijf en dertig staten 43.997 ge vallen gesignaleerd. Dit getal is waar schijnlijk slechts een achtste van het wer- j kelijke. Alleen in New-York reeds werden 10.000 gevallen geconstateerd. Opzegging van arbeidscontracten in Denemarken. Zooals reeds gemeld werd, zijn de col- I lectieve arbeidsovereenkomsten met de zeelieden door de Deensche organisaties van reeders opgezegd. Onder deze contracten vallen 8000 man. Thans hebben de werkgevers in de ver schillende bedrijfstakken zoo goed als alle collectieve arbeidsovereenkomsten per 1 April 1933 opgezegd. Het aantal betrokken arbeiders, dat on der deze overeenkomsten valt, bedraagt 150.000, doch hiervan zijn er minstens 50.000 werkloos. Drukke smokkelarij aan de Amerikaan- sche kusten. De commandant van de kustwacht, viee- admiraal Hamlet, heeft verklaard, dat de pogingen tot dranksmokkelarij den laat- sten tijd sterk zijn toegenomen, vooral se dert den uitslag van de jongste presi dentsverkiezingen. De dranksmokkelaars zijn blijkbaar van meening, dat de drankwetten nu niet zoo scherp meer zullen worden toegepast, doch het verlof tot verkoop van bier met een gering alcoholgehalte, verandert niets aan het verbod betreffende het gedistil leerd. Admiraal Hamlet vreest echter, dat de dranksmokkelaars hun tactiek zullen ver anderen en met vliegtuigen in plaats van met schepen hun smokkelwaar in de Ver eenigde Staten zullen brengen. Gandhi c.s. met Nieuwjaar in vrijheid? De „Daily Herald" weet mede te deelen, dat het reeds zoo goed als zeker is, dat Gandhi en de andere politieke gevange nen, die wegens deelneming aan de bur gerlijke ongehoorzaamheidcampagne wer den gearresteerd op Nieuwjaarsdag in vrijheid zullen worden gesteld. Het blad weet verder te melden, dat Lord Willingdon waarschijnlijk in het volgende jaar zal aftreden en dat hij dan zal worden opgevolgd door Lord Lothian, onderstaatssecretaris voor Indië in het Britsche kabinet. Nieuwe huwelijkswetgeving in China. Volgens een besluit van het juridische comité der centrale regeering zal het voortaan in China niet langer geoorloofd zijn meer dan één vrouw te hebben. De gewoonte, meer vrouwen te hebben, heeft vooral in de provincie al zeer lang be staan, daar de boeren en kooplieden rijk genoeg waren om zich een dergelijke weelde te veroorloven. Volgens het nieuwe besluit moet iedere Chineesche vrouw echtscheiding aanvragen, zoodra haar echtgenoot een tweede vrouw neemt. Het uitvoerend comité der regeering heeft voorts een besluit afgekondigd, waaruit blijkt, dat men de zedelijkheid in China wil bevorderen. Bij dit besluit, dat opgesteld is door ambtenaren van de ministeries van Bin- nenlandsche Zaken Onderwijs, Nijverheid en Oorlog, worden bepalingen vastgesteld voor de vrouwenkleeding, ten einde de moraliteit der bevolking te verbeteren. D'e opstellers van dit besluit keuren ern stig de tegenwoordige mode af en zij stel len voor, vrouwen, die „de tegenwoordige onwaardige mode" blijven volgen, te ver ooi deelen 'ot boeten en gevangenisstraf fen. Korte berichten. Uit Mexico wordt gemeld, dart, naar rthans eerst bekend is geworden, het plaatsje Tomatlan in de provincie Jalisco op 19 December door een aardbeving ge heel is verwoest. Er zijn 27 dooden en ruim 50 gewonden te betreuren. De Grieksche autoriteiten hebben mededeeling ontvangen, dat buitenland- sche anarchisten op weg zijn naar Grie kenland om een poging te doen, den presi dent der Grieksche republiek, Zaimis, te vermoorden. De politie heeft verschillende voorzorgsmaatregen genomen. De begrotingscommissie van de stad New-York heeft besloten de salarissen van de geëmployeerden met 6 tot 33 pet. te verlagen, hetgeen een vermindering van de uitgaven van New-York met 20 millioen beteekent. Ontslag aangezegd. Met ingang van 1 Januari is aan het volledige personeel der N. V. Stroocarton- fabriek Hooites Beukema te Hoogezand ontslag aangezegd. Werklozensteun in November. Blijkens de opgaven van 1031 gemeen ten, hebben in het tijdvak van 30 October tot en met 26 November j.l. aan werk loozensteun (zonder aftrek van subsidies van staat, c.q. provincie) uitgegeven f 6.630.882 en voor de werkverschaffing (eveneens zonder aftrek) f 1.699.378. In hetzelfde tijdvak werd door werkloo- zenkassen uitbetaald f 1.698.880 en door het Rijk f 551.535. In totaal werd dus in genoemde vier weken uitgegeven f 10.580.137. De uitgaven van 46 gemeenten met rond 173.500 inwoners zijn in deze cij fers niet verwerkt. De postvluchten op Indië. In den laatsten tijd wordt bij aankomst van een vliegtuig uit Batavia, behalve de hoeveelheid post, wel opgegeven het aan tal passagiers, dat meegebracht is met bestemming Amsterdam en verder. Deze opgave zal, bij menigeen den indruk ge vestigd hebben, dat dit het eenige ver voer van het vliegtuig uitmaakte. De K. L. M. maakt echter haar groot ste inkomsten uit passagiers- en goede renvervoer op de Amsterdam-Batavialijn uit de tusschengelegen landen en voor het kleinste gedeelte tusschen Amsterdam en Batavia zelf. Voor het vliegtuig b.v., dat 1 Januari te Amsterdam terug verwacht wordt, werden de volgende passagiers ge boekt: 3 Batavia-Bangkok, 1 Bangkok- Amsterdam, 1 Bangkok-Rangoon, 2 Bang- kok-Jodphur, 1 Bangkok-Calcutta, 1 Cal- cutta-Londen. Omtrent de post, welke op tusschenge legen trajecten wordt opgenomen, schij nen evenmin de juiste opvattingen te be staan. Behalve de post, welke uit Neder land vertrekt, worden onderweg nog 80 100 K.G. ingeladen, zoodat in totaal dik wijls 450 K.G. mail wordt vervoerd. Technische herziening Ziektewet. Naar wij vernemen, hebben de Veree- niging van Raden van Arbeid en de Fe deratie van Bedrijfsvereenigingen op nieuw aan den Minister van Economische Zaken en Arbeid verzocht te willen be vorderen, dat zoo spoedig mogelijk tot indiening van het wetsontwerp tot tech nische herziening van de Ziektewet zal worden overgegaan, omdat vrijwel dage lijks moeilijkheden worden ondervonden, voortvloeiende uit het feit, dat de Ziekte wet nog onvoldoende is aangepast aan de eischen vari* de practijk. Er wordt aan herinnerd, dat door ge noemde vereenigingen reeds in Maart j.l. aan den Minister een gezamenlijk rapport werd ingediend, waarin de Vereeniging van Raden van Arbeid en de Federatie van Bedrijfsvereenigingen volledig tot overeenstemming waren gekomen over de wijzigingen, die in de Ziektewet zouden kunnen worden aangebracht, ten einde aan gerezen moeilijkheden tegemoet te komen. Zoowel de vertegenwoordigers van de ambtelijke als van de niet-ambte- lijke uitvoeringsorganen zijn het in de zen derhalve eens. Gehoopt wordt, dat zoo spoedige indie ning van het wijzigingsontwerp zal kun nen plaatsvinden, dat de afhandeling nog vóór het zomerreces zal kunnen geschie den. Een zeeboot te Wemeldlnge. Dinsdag is, zooals reeds gemeld, te Wemeldinge aangekomen een zeeboot uit Noorwegen met een 1800 ton fcalksalpeter voor de bekende Kunstmesthandel van de firma Kostense te Kruiningen. Dit niet alledaagsche verschijnsel bracht op Wemeldinge en omgeving leven in de brouwerij'. Velen genoten van het binnenloopen van dit zeekasteel. Vlot geschut door de nieuwe (derde) schutsluis te Wemeldinge, lag de Kroon prins „Olav" in een minimum van tijd voor de ruime en groote pakhuizen van de firma Kostense en Woensdagmorgen 'ging men met man en macht aan den slag om de groote massa uit het schip te halen. De vele werkloozen op Kruiningen en Wemeldinge toonden, dat ze het aanpak ken nog niet verleerd waren en vanavond zal geheel de inhoud overgeladen zijn in andere booten, die tegen den wal kunnen komen. Het was een lust om te zien, hoe de stoere Zuid-Bevelandsche mannen, waar van het grootste gedeelte wellicht nog nooit zulk een groot en ruim schip had den gezien, sjouwden om de kostbare last „boven" te krijgen, want ook hier is tijd geld. Het is de firma Kostense gelukt om, ondanks de vele te overwinnen moeilijk heden, thans een ferme zeeboot ter lossing in ons Zuid-Bevelands kanaal te krijgen, hetgeen voorwaar een kranige prestatie is. Overtuigend wordt weer eens aange toond en bewezen, hoe hard het noodig is, dat het Zuid-Bevelandsche kanaal ten spoedigste aanmerkelijk verbreed en ver diept wordt en daarmede op de hoogte van zijn tijd wordt gebracht, opdat zoo spoedig mogelijk door steeds meer en meer zeebooten het kanaal kan worden be varen en de daaraan gelegen plaatsen Hansweert (Kruiningen) en Wemeldinge zich daardoor sterker kunnen ontplooien en ontwikkelen. Het is heel jammer, dat nog zoo betrekkelijk weinigen de groote noodzakelijkheid van de verbetering van ■het kanaal inzien. Velen, vooral zij die invloed hebben, moeten nog hun schou ders onder deze belangrijke en urgente zaak zetten. 'Ook voor de transportarbeiders en sjouwerlui die het den laatsten tijd toch al sober hebben, is het te hopen, dat het niet bij deze eerste en eene zeeboot blijft, maar dat meerdere en nog grootere volgen. We wensöhen de firma Kostense van harte geluk met baar onderneming en spreken gaarne de hoop uit, dat haar groote ondernemingsgeest, doorzettings vermogen, moed en durf steeds met meer succes zal worden bekroond. Het belooft veel goeds voor het Zuid- Bevelandsche 'kanaal en voor de bewoners van de daaraan gelegen plaatsen. Met ingang van 1 Februari 1933 is tot Directeur-geneesheer van het zieken huis te Leerdam benoemd dhr J. H. Som- mer, arts te Groede. Benoemd: a. met ingang van 17 Fe bruari tot voorzitter van het bestuur der waterkeering van de calamiteuze polders Oud-Kempenhofstede en Moggershil, M. Suurland te Stavenisse; b. tot gezworene van het waterschap Kruiningen, B. Kaf reis e te Kruiningen. Uitvoerkantoren voor kip- pen- en eendeneieren. Als kanto ren, waarlangs de uitvoer (van kippen en eendeneieren) is toegestaan, worden aangewezen alle voor uitvoer van goede- deren te water, p. spoor, per tram of door de lucht opengestelde kantoren der in voerrechten en voorts die te Glinge, Koe wacht en Sluis. WARM WATER, met nachtstroom of gas, voor keuken óf bad. Installateur: J. M. Polderman, Goes. Tel. 129. (Adv.) Middelburg. Morgen hoopt de heer P. Dumon Tak, burgemeester dezer gemeente zijn 65sten verjaardag te herdenken. De heer Pieter Dumon Tak werd geboren te Middelburg op 31 December 1867. Hij doorliep het Gymnasium aldaar en werd in 1890 tot candidaat-notaris aangesteld, welke functie hij gedurende drie jaar be kleedde. Van 18931915 was bij lid van de firma J. A. Tak Co, bankiers te Middelburg. In verband met het bereiken van den 65-jarigen leeftijd beeft de heer Dumon Tak met 2 Januari a.s. ontslag uit zijn ambt aangevraagd, welk ontslag hem eervol is verleend. Herdenking 4O0sten geboortedag Willem van Oranje. Op initiatief van het bestuur van Uit bet VolkVoor het Volk is thans ook hier een Comité gevormd tot herdenking van den 400sten geboortedag van Willem den Zwijger. Het comité is samengesteld uit de 'hee- ren Jhr Mr J. W. Quarles van Ufford, Commissaris der Koningin, die het eere voorzitterschap heeft aanvaard; Mr G. F. baron thoe Schwartzenberg en Hohenlans- berg, president der arrondissements rechtbank; Mr A. Meerkamp van Embden, secretaris van bet Zeeuwsche Genootschap der Wetenschappen; Dr L. A. J. Burgers- dijk, voorzitter van de geschiedenis- en letterkundige vereeniging; Dr K. Kooi man, secretaris van de af deeling Middel burg van het algemeen Nederlandsch ver bond; Da J. de Visser, predikant der Ned. Binnenland. De Eerste Kamer nam het wetje tot wij ziging der L.O.-wet aan. Gemeenteraden van Vlissingen en Goes. De begrooting voor 1933. De regeering over de haven van Vlissin gen. Dreigende staking te IJmuiden. Buitenland. Griep-epidemie in Amerika. Financieele maatregelen in België en Amerika. Arbeidsconflict in Denemarken. Herv. gemeente; Ds A. Landstra, predi kant der Vrijz. Herv.; Dr K. Huizenga; M. H. Boasson, lid van den gemeenteraad; Ghr. Hondius, president-kerkvoogd; L. J. Mos; den garnizoenscommandant en do heeren W. de Graaf en J. A. Tavenier, resp. voorzitter en secretaris van Uit het VolkVoor het Vok. Het ligt in de be doeling van den eere-voorzitter binnen kort bet comité te installeeren. Gees. De collecte voor het crisis-comité bracht deze week f 72.13 op. Zooals reeds is medegedeeld, hebben Ged. Staten bet besluit van den Raad, om voor bet Gasthuis een leening van f 15.000 te garandeeren, goedgekeurd. Ged. Staten zeggen in een begeleidend schrijven daarover: „Daargelaten of, naast de beslissing, „dat de gemeente noch krachtens eenige wettelijke bepaling, noch uit anderen hoofde verplicht is om de tekorten op de exploitatie van het Gasthuis, met name die, welke betrekking hebben op de afdee- ling ziekenhuis, te dekken", een besluit waarbij de gemeente zich garant stelt voor de betaling van rente en aflossing van een door het Gasthuisbestuur ten behoeve dier instelling aan te gane kasgeldleening zelfs als men rekening houdt met het in laatst bedoeld besluit gemaakte voor behoud 1 wel reden van bestaan beeft, en zonder ons thans nog uit te spreken over de vraag of de gemeente al dan niet gehouden is tot dekking van de tekorten van het Gasthuis, uit welke vraag, bij be vestigende beantwoording, zou moeten volgen, dat een post tot dekking dier te korten, als vormende een door de wet ver plichte uitgave, op de gemeente-begroo ting zou dienen te worden gebracht, ter wijl de noodige penningen rechtstreeks uit de gemeentekas zouden bebooren te worden opgebracht, hebben wij aan het besluit van den Raad uwer gemeente voor zooverre dit betreft het garandee ren van de betaling van rente en aflos sing eener door het Gasthuisbestuur aan te gane kasgeldleening tot een bedrag van ten hoogste vijftienduizend gulden, tegen een rentevoet van ten hoogste 5 pet., zulks voor den tijd van één jaar, goedkeu ring verleend, op grond van de overwe ging, dat zoolang de hangende meenings- verschillen nog niet zijn opgelost, het Gasthuisbestuur in elk geval in staat moet worden gesteld, de zaken gaande te hou den, terwijl het hedrag van f 15000 het nadeelige slot vormt van de door den Raad vastgestelde rekening van het Gast huis over 1929. Wclfaartsdijk. Donderdag vergaderde de Raad dezer gemeente. Afwezig met kennisgeving dhr J. Lindenbergh. Als lid van de plaatselijke schoolcommissie werd herbenoemd dhr G. v. d. Velde, hoofd der openbare school te Oostkerke. Op verzoek van de vereen. „Eigen Erf" om een voor schot, groot f 1781 voor het bouwen van een plaatsje ten behoeve van J. Wester weel, werd gunstig beschikt. Van eenige bonden van Landarbeiders en van den Ghr. Besturenbond te Goes en omstreken waren verschillende adressen ingekomen, houdende verzoek om bijslag op de kas- uitkeeringen hunner werklooze leden en om brandstoffenbijslag aan deze en aan de steuntrekkenden. De Besturenbond ver zocht om een steunregeling in het leven te roepen voor de bouwvakarbeiders en aan ben eveneens een kolenbijslag te ver- leenen. De Raad nam deze verzoeken in gunstige overweging en besloot een brand stoffenbijslag te verleenen aan werklooze land- en bouwvakarbeiders, zoowel geor ganiseerde als niet-georganiseerde, van f 0.50 tot f 1 per week naar de gezinsbe hoeften. De regeling geldt van 1 Jan. e.k. tot 15 Maart a.s. voor gehuwde en onge huwde kostwinners. Eveneens betaalt de gemeente 'n bijslag van 10 cent per dag aan de werkloozen in het landbouwbedrijf, zoowel aan kas- leden als niet-kastrekkers, voorzoover het hoofden van gezinnen of kostwinners zijn. Ook was ingekomen een adres van den Ghr. Landarbeidersbond om een Kerst- gave aan de trekkende leden hunner kas. De Raad besloot aan de gehuwde en on gehuwde kostwinners der aangesloten le-

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1932 | | pagina 1