ngen. erf „ZEELAND" EERSTE BLAD. Belangrijkste Nieuws. VRIJDAG 9 DECEMBER 1932 DAGBLAD VOOR DE PROVINCIE ZEELAND 47e JAARGANG - No. sterfgeval is Firma GEBRs. Stationsstraat, Zaterdag Ivan tSLOTEN. Aankondiging. riuari 1933 rkoopen g te pachten nten Kortgene at, Wissenkerke worden AdveF inementen aan- G. DE MOOR te Dit nummer bestaat uit 2 bladen Buitenland Binnenland. Ulf de textielnijverheid. 8.0012.00 |RO. 400—8.00 .I. E. C. van Dis- n café Meulpol- verkocht: 1223: een huis, t erfpachtsrecht ieente Kloetinge ot 3 A. 20 c.A. 1. Hollestelle te n f 1910. nr Leendert van srke: Een woon- in tuin te Kloe- straat wijk B nr Kooper hiervan .zn. te Kloetinge ederland. pass. 5 Perim. st. n. Hamburg. Lloyd. naar Rott. v. Colombo, te Napels verw. 3 Antwerpen. RBERICHT. nd van 9 Dec.: Noord-Oostelijke lig tot half be- erslag, tempera^ dag 3 uur: ag 3 u.: 770. ietsers: andelaren en LNTIËN IENTEN aangenomen JONKERS te estaande uit zeer en gebouwen, en en haven, :n aan de Wester en van Hansweert. jaren; Tuingrond Diaconie. bekomen en brief" róót 12 December 16. Oostkapelle. Uitg.: N.V. Uitgevers-Maatschappij „Luctor et Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw". Bureaux Lango Vorststraat 70, Goes. Telefoonnummer 11. Postcbèquo cn Girorekening 44455. Bijkantoor Middelburg, Lange Burg. Tclcf. 250. Dircctour-IIoofdrcdacteur: R. ZUIDEMA. )e Zeeuw Abonnementsprijs f 2.50 per kwartaal, weekabonnementen voor Middelburg, Goes en Vlissingon 10,20. Losse nummers 5 cent. Advortontlën 30 cont por rcgol. Ingozondon inododeelingen 00 cent per regel. Kleine Advertentie» Dinsdags cn Vrijdags f 0.75, bij vooruitbetaling. Onder letter of motto f 0.85. Bij contract belangrijke korting. Sprekende cijfers. De ontwapenaars van professie verkla ren telkens geen bezwaar te hebben tegen een z.g. veiligheidswacht, of wil men, een leger dat slechts berekend zou zijn voor een politioneels taak. Nu is het natuurlijk niet gemakkelijk precies aan te geven, waar hier de grens ^Het verdrag van Versailles biedt hier echter eenig houvast. Volgens dit verdrag toch zouden de overwonnen landen nog slechts in het be zit mogen zijn van een politieleger Voor deze landen was dus de ontwape ning een feit geworden. En nu bedoelde het ontwapeningsvoor stel van president Hoover dat de andere landen denzelfden weg zouden opgaan, door afschaffing voorloopig alvast van een derde deel van hetgeen de verschil lende legers bezitten aan landmachtsterkte boven het „Versailles-contingent". In onderstaand staatje, dat wij ontlee- nen aan de „Handelingen" van de Twee de Kamer, vindt men nu aangegeven wel ke gevolgen dit voor de verschillende Eu- ropeesche landen zou hebben De eerste kolom geeft aan, hoe sterk de landmachten in vredestijd zijn, vol gens de officieele cijfers door de betrok ken regeeringen aan het secretariaat van den Volkenbond meegedeeld. De tweede kolom met welk cijfer de tegenwoordige sterkte de „Versailles-sterkte" overtreft. En de derde kolom met welk cijfer deze sterkte volgens het Hoover-plan vermin derd zou moeten worden. Sterkte Boven Af te Land. landmacht, politie- schaffen sterkte. Italië 462.281 373.149 124.383 Frankrijk 402.225 314.618 104.873 Roemenië 240.501 202.544 67.515 Polen 265.980 200.519 66.840 Joego-Slavië 184.448 158.920 52.973 Tsj-Slow. 138.788 107569 35.856 Spanje 141.893 93.031 31.010 België 86.920 51.603 17.200 Portugal 50.475 37.229 12.410 Finland 31.575 24.397 8.100 Letland 23.000 18.953 6.318 Engeland 114.745 16.897 5.632 Zweden 24.869 11.791 3.900 Estland 13.533 11.158 3.719 Zwitserland 12.290 3.606 1.200 Denemarken 8.093 549 183 Noorwegen 5,731 min 427 nul Nederland 16.293 min 576 nul Wat blijkt hieruit? Dat alle landen zelfs Denemar ken, dat door de ontwapenaars steeds ten voorbeeld wordt gesteld een naar evenredigheid sterker leger hebben dan aan ontwapende landen is toegestaan. >1 Alleen Noorwegen en in nog sterker mate Nederland, bevinden zich be- neden de sterkte voor een politie-leger aangegeven. De strijd zal zwaar zijn. De politieke hoofdredacteur van het „Vaderland" is in verband met de komen de verkiezingen, voor de liberale staats partij niet optimistisch gestemd. Hij klaagt er over, dat het nog zoo ake lig stil is in het liberale kamp, terwijl naar hij vreest met name de vrijzinni gen zwaar te kampen zullen hebben met allerlei belangenlijsfcen, in Itegensitelling met de Rechterzijde, die daarvan weinig of geen last zal hebben. „Er ligt, dunkt ons, zegt hij eene groote waarschuwing in het feit, dat in 1918 de Plattelandersbond-Links direct een zetel in de Kamer bemachtigde, en dien reeds veertien jaren behield, terwijl de Plattelandersbond-Rechts er nimmer een machtig kon worden. Wij verwachten in 1933 van dat soort belangenlijsten meer dan ooit, en daarom zouden wij zoo gaar ne kunnen zeggen, dat er nu reeds krach tig propaganda gemaakt werd voor de vrijzinnige beginselen." Dat de Rechterzijde van dergelijke be langenlijsten als regel betrekkelijk wei nig last heeft, is juist. Over 't algemeen beseffen de kiezers daar meer en beter waar het om gaat. Zij 2ijn meer principieel gefundeerd. Maar wij zouden toch niet gaarne zien, dat men in onze kringen nu ging meenen, dat wij het wel op onze slofjes af kunnen. De strijd zal zwaar worden, in 't bij- o n d e r voor de Rechterzijde en niet het minst voor de Antirevolutionaire Partij. De belangenpartijen en ze zijn er al i soorten speculoeren op de moeilijkheden waarmee velen te worstelen {hebben, En daarbij komt, dat de vrijzinnigen liberalen niet uitgezonderd er op uit zijn de crisislasten zooveel mogelijk op andere schouders af te wentelen. Als er onaangename maatregelen geno men moeten worden, dan weten ze al tijd wel een voorwendsel te vinden om niet mee te doen, zoodat de volle verant woordelijkheid daarvan drukt op de Rech terzijde. En 't is niet zeker, dat overal door de kiezers zal worden verstaan, dat de beste geneesheer niet is hij, die de moeilijkhe den ontloopt, maar hij, die als 'tnoodig is, den moed heeft, den patiënt een bittere pil te slikken te geven. Et zal dus hard gewerkt moeten worden in de komende periode. NEDERLANDSCHE MOGELIJKHEDEN Van ouds bestaan er ten onzent vrij nauwe banden tusschen de partijleiding en 't antirevolutionaire volk. Al is dit nu den aard der zaak thans niet meer zóó als tijdens het leven van Dr Kuyper, ook nu nog is er wederzijdsche belangstelling. Daarom, zegt de Stand., zullen onze lezers niet zonder belangstelling verne men, hoe hun partijleider er uit ziet als hij door den Socialistischen bril bekeken wordt. Een partijgenoot uit Sliedrecht zond ons een door de 0. S. P. aldaar ver spreid pamflet, waarin de volgende ver heven dichtregelen voorkomen: Colijn, Colijn, jij man van oorlogsschepen, jij makelaar in vers Javanenbloed, jij moordenaar, jou aard is fijn geslepen, jouw God en Heer is groot en goed. Colijn, Colijn, beschermer van de gulden, jij, spekulant in geld en mensenvlees, jij, huichelaar: „vergeef ons onze schulden", jij bent vervuld van revolutievrees. Colijn, Colijn, jij man van burgerwachten, jij, die het bloed uit onze lijven neep, jij, die de muiters wel zou willen slachten, jij grijnst en gnuift bij 't knallen van de zweep. Jij ruikt naar olie, rubber en benzine, jij huichelt vrede, liefde en zo meer, de mens werd jouw een stomme geld- machine. Wie zich verzet, sla jij met knuppels neer. Men kan wel merken, dat Juni 1933 op komst is. Makelaar in Javanenbloed; spe culant in geld en mensenvlees; moorde naar zelfs; om van andere siernamen maar te zwijgen, versieren het beeld, dat van Dr Colijn geteekend wordt. Het zou jammer zijn indien de kennis van dit fraais beperkt bleef tot Sliedrecht. Daarom publiceeren wij het op onze voor pagina. Krachtige argumenten als deze, gericht tegen partij en leider, mogen wij onzen lezers niet onthouden. Men zou ons zelfs nog van misleiding kunnen beschul digen als we dit deden. Daarom geven we verbreiding aan dit bewijs van wat in Ne derland zoo al mogelijk blijkt en oorbaar geacht wordt. Het Amerikaansche antwoord aan Engeland. Het antwoord van Amerika aan Enge land zegt o.a., dat de regeering der Ver. Staten met de grootste nauwgezetheid de Britsche nota van 1 December heeft over wogen. De president der Vereen. Staten is be reid langs eiken weg, die geschikt voor komt, in samenwerking met de Engelsche regeering den geheelen toestand te over wegen en na te gaan, welke middelen aangewend zouden kunnen worden, om tot een herstel van de munten- en wissel koersen en een herstel der prijzen te ko men. Wij zijn bereid in te gaan op het denk beeld, in de Britsche nota vervat omtrent een nauwkeurig onderzoek door de Ver. Staten en Engeland van de geheele kwes tie. Men moet begrijpen, dat het vraagstuk der buitenlandsche schulden in den geest van Amerika een zeer bepaalde betrek king heeft tot het vraagstuk der ontwar* pening. De Amerikaansche regeering, aldus de nota verder, kan de gevolgtrekking uit de Britsche nota, dat de leeningen, die door de Vereenigde Staten zijn toegestaan, in hun geheel uitgaven voor vernietiging be- teekenen, niet aanvaarden. Vele leeningen, die voor den wapenstil stand gesloten zijn en vrijwel alle, die daarna tot stand kwamen, dienden voor vernietiging. De Britsche nota schijnt den invloed te overschatten, dien de betalingen we gens oorlogsschuld in het verleden op de wereldhuishouding gehad kunnen hebben. In het algemeen is de Amerikaansche regeering van meening, dat de oorzaken van de depressie in veel sterkere krach ten lagen dan deze schuldtransacties. Het argument, dat de schuldbetalingen de goudreserves van andere landen naar de Vereen. Staten hebben gezogen, schijnt niet door de tegenwoordige ervaring be vestigd te worden. De voornaamste fout in de verdeeling van het goud schijnt begaan te zijn tus schen de verschillende landen van Euro pa en kan niet toegeschreven worden aan krachten, afkomstig uit Amerika. De Fransch-Engelsche besprekingen over de schulden. Op verzoek van Mac Donald, die een verkoudheid heeft opgeloopen, zijn de Fransch-Engelsche besprekingen over de schulden te Parijs niet in het Departe ment van Buitenlandsche Zaken, maar in de Engelsche ambassade gehouden. Van Engelsche zijde waren daarbij Mac Donald en Neville Chamberlain en van Franschen kant Herriot en Bienvenu- Martin aanwezig. De besprekingen zijn gistermiddag be ëindigd. In aansluiting op het onderhoud werd een officieel communiqué uitgegeven, dat zeer voorzichtig is geredigeerd en waar uit is op te maken, dat het Fransche voorstel, een beroep te doen op het Inter nationale Hof van Arbitrage, bij Mac Do nald geen steun heeft gevonden. Veeleer neemt men aan, dat de Engelsche regee ring op haar standpunt blijft staan en op 15 December zal betalen, zoodat ook Frankrijk in de noodzakelijkheid zal ko men te verkeeren, en in overeenstemming met de door Mellon en Beranger gesloten overeenkomst zal betalen. Reuter heeft na afloop van de confe rentie over de schulden te Parijs verno men: le. dat de overeenkomsten van Lau sanne in werking zullen blijven, onafhan kelijk van de betalingen van 15 Decem- ber.Zij zullen alleen worden opgezegd, in dien er geen bevredigende slotovereen- komst met de Vereen. Staten tot stand komt; 2e. de Engelsche regeering heeft nog geen definitief besluit getroffen over de betaling van 15 Dec., maar het is aan geen twijfel onderhevig, dat deze in g o u d zal geschieden. Men heeft te Parijs, volgens V. D., den indruk, dat zelfs de leidende persoonlijk heden nog niet overzien, welk verloop de schuldenkwestie zal hebben. Van zeer groot belang is het bericht van de semi-officieele „Temps", waarin mede gedeeld wordt, dat Mac Donald er gedu rende het onderhoud in het bijzonder op heeft gewezen, dat de openbare meening in Engeland ten zeerste is verontrust door de gedachte, dat net nog niet geratificeer de accoord van Lausanne in gevaar zou zijn. De beide premiers zouden hebben besloten, niets te ondernemen, wat de Fransch-Engelsche eensgezindheid zou kunnen schaden. De regeering te Londen zou daarom de speciale behandeling in zake de op 15 December vervallende ter mijnen, die haar door Amerika is aange boden, van de hand hebben gewezen. Bij de Fransch-Engelsche besprekingen heeft Herriot Mac Donald levendig be dankt voor het gebaar der Engelsche re geering, die de afzonderlijke gunst-behan- deling geweigerd heeft, die de Vereen. Staten haar aanboden voor de betaling van 15 December. Chamberlain is gisteravond te Londen aangekomen. Toen zijn aandacht geves tigd werd op een inlichting, volgens wel ke Engeland voornemens zou zijn op 15 December te betalen, zeide Chamberlain, dat er nog geen besluit genomen is. De conferentie van vijf. De Duitsche minister Von Neurath heeft in de conferentie van vijf verklaard, dat de door Herriot voorgestelde formule voor het pariteitsvraagstuk in dezen vorm voor Duitschland niet aannemelijk is. Hij heeft twee vragen om opheldering gedaan: 1. Bedoelt Herriot rechtsgelijk heid in ieder opzicht? 2. Kan de gedachte van algemeene, algeheele ontwapening ook worden begrepen geacht onder het veiligheidssysteem dat de conferentie moet nastreven? De conferentie van vijf zal vandaag we der bijeenkomen voor de bespreking van deze vragen van von Neurath. Men vermoed, dat deze vragen de aan leiding zullen worden tot een besluit, om thans de besprekingen niet voort te zet ten, doch een commissie van tien perso nen te benoemen die bestudeeren zal, op welke wijze het beginsel der rechtsgelijk heid praktisch moet worden toegepast. Het ChinaJapangeschil. Dte algemeene beschouwingen in de bui tengewone volkenbondsvergadering over het Chineesch-Japansche geschil zijn ge ëindigd. Vier uren lang zijn de gedelegeerden van China au Japan nog aan het woord geweest. De Japansche gedelegeerde Matsoeoka was ook gisteren weder geheel stilzwij gend over de vraag, tot welke verzoe ningsprocedure Japan bereid zou zijn. De Chineesche gedelegeerde was daar- en tegen heel duidelijk. China is bereid, in een laatste verzoeningspoging overeen komstig artikel 15, paragraaf 3, van het volkenbondsverdrag toe te stemmen. China is bereid, de commissie van ne gentien als het orgaan tot verzoening te aanvaarden. China stelde echter als voorwaarde, dat de volkenbondsvergadering tevoren een resolutie zal aannemen, waarbij de volkenbondsleden zich plechtig verbinden Mandsjoekoeo niet te erkennen en daar mede ook niet in betrekkingen te treden. Men verwacht, dat de buitengewone vol kenbondsvergadering de resolutie van Be- nes en Motta zal aannemen, om de ge heele aangelegenheid naar de commissie van negentien te verwijzen. Japan zal zich tegen de aanneming van deze motie van Motta en Benes niet ver- z tten. Conferentie der Kleine Entente. De ministers van buitenlandsche zaken van de Kleine Entente komen 15 dezer te Belgrado in buitengewone conferentie bij een. Het verzoek hiertoe is van den Zuid- Slavischen minister Jeftits uitgegaan en wordt daarmede gemotiveerd, dat noch hij, noch Titulescu ditmaal in Genève zijn geweest en het daar gebruikelijk overleg niet heeft plaats gevonden. De besprekin gen zullen slechts één dag duren. De werkloosheid in Duitschland weer toegenomen. Het aantal werkloozen bedroeg op 30 Nov. 5.358.000 zijnde 92.000 meer dan op 15 Nov. In de heele maand November heeft de toeneming 248.000 bedragen, te gen 436.000 in Nov. 1931. Het huidige aantal werkloozen is ongeveer drie-kwart millioen lager dan het hoogste aantal, dat half Maart bereikt was. Verleden jaar om dezen tijd was het aantal aanzienlijk hoo- ger dan het in het voorjaar beperkte top- cijfer. Korte Berichten. Groot Brittannië zal de aan Ame rika verschuldigde bedragen den 15en December a.s. in goud betalen, meldt de „Morning Post", die verneemt, dat de noodige maatregelen daarvoor reeds ge troffen zijn. In verband met het voorstel te Ge nève om Sovjet-Rusland uit te noodigen zitting te nemen in de verzoeningscom missie voor het Mantsjoerijsche geschil, is Litwinof uit Moskou naar Genève ver trokken. Hij kwam hedenochtend te Ber lijn aan. Vertegenwoordigers van het Engel sche spoorwegpersoneel hebben gisteren hun verklaringen voor den nationalen loonraad voortgezet. Er wordt niet ver wacht dat de raad voor Kerstmis een beslissing zal nemen, van welke in elk geval nog eenmaal beroep zal openstaan voor elk der beide partijen. In het Westen van Berlijn hebben communisten Donderdagavond relletjes uitgelokt. Een paar winkelruiten werden ingeworpen. De politie heeft een twintig tal personen ingerekend. Sinds eenige dagen worden in Britsch-Indië krachtige aardschokken waargenomen, waarvan het centrum bij1 Dhubri schijnt te liggen. Eten vulkaan van de Garo-keten is na een langdurige rust weer gaan werken. De bladen maken melding van een smokkelaarsdrama in Joego-Slavië, waar bij elf personen om het leven zijn geko men. Negen smokkelaars, die door de douane werden gevolgd, dwongen een veerman en zijn zoon, hen over de Ne- retwa-Narenta te zetten. Doordat de boot overbelast was, liep zij vol met het gevolg dat alle inzittenden verdronken. Uit verschillende deelen van Mexico komen berichten over een griep-epidemie, die is uitgebroken en die in sommige sta ten een kwaadaardig karakter schijnt te hebben. Jhr H. M. v. d. Wijck. t Te Velp is gisteren overleden Jhr H. M. v. d. Wijck, oud-vice-admiraal, oud-minis ter van marine uit het ministerie-Röell van 1894'97. De heer v. d. Wijck be reikte den leeftijd van 89 jaar. Hij was na zijn ministerschap als ambteloos bur ger in Den Haag blijven wonen en had zich later te Velp gevestigd. Vóór zijn ministerschap was hij secre taris-generaal bij het departement van marine. De firma N. ter Kuile en Zonen te En- «cbedé heeft aan haar arbeiders een Binnenland. Opheffing van kantongerechten en recht banken. De Tweede Kamer nam de begrooting van Binnenlandsche Zaken aan. Vergadering van de Vereen, tot verbete ring van het Rundvee in Zeeland. Buitenland. De werkloosheid in Duitschland. Het Amerikaansche antwoord aan Enge land. De besprekingen over de schuldenkwestie loonsverlaging voorgesteld van 50 pet. voor het weven van sarongs voor de Indi sche markt, om het verwerken van dit ar tikel ook verder mogelijk te maken. Wordt deze loonsverlaging niet aanvaard dan zou stopzetting van een gedeelte van het bedrijf en ontslag van vele arbeiders moeten volgen. Wegens deze aangelegen heid zal een conferentie worden gehouden van de textielarbeidersbonden „De Een dracht", „Unitas" en „St. Lamhertus" met genoemde firma. De Eerste Kamer. De Eerste Kamer heeft gistermiddag z.h.st. aangenomen het wetsontwerp tot goedkeuring van het, op 16 April 1932 te Genève tusschen Nederland en Turkije ge sloten verdrag tot beslechting van ge schillen door rechtspraak, arbitrage en verzoening, en voorts de volgende hoofd stukken der Staatsbegrooting van 1933: Huis der Koningin, Nationale Schuld Onvoorziene Uitgaven en de Wet op de Middelen. Voorts is nog aangenomen het wetsont werp, in zake toepassing op Ned.-Indië en op Curacao van het op 5 Juli 1930 te Londen gesloten verdrag betreffende de uitwatering van schepen. Tariefsverlaging bij de Spoorwegen. Naar de „Telegr." verneemt, zullen de tariefswijzigingen bij de Ned. Spoorwe gen uiterlijk 1 Mei worden ingevoerd. Indien echter het uitgebreide admi nistratieve werk, dat aan deze tariefswij ziging vastzit, het toelaat, zullen de nieuwe tarieven reeds eerder van kracht worden. Geen feesten ten Hove. In verband met de tijdsomstandigheden heeft H. M. de Koningin besloten, gedu rende dit winterseizoen geen officieele feesten en maaltijden te doen plaats heb ben. Distributie van onverkoopbare groenten. Men schrijft van den Langendijk: Het In- en Verkoopbureau voor tuin bouwproducten die den vastgestelden ma ximumprijs niet kunnen opbrengen en in gesteld door de provincie Noord-Holland, heeft gelukkig tot nu toe weinig werk ge had en de kleine opleving op de veilingen deed reeds de hoop herleven dat er voor het bureau geen reden van bestaan kon zijn. Helaas blijkt dit thans niet het ge val. Deze week is kool van uitstekende qualiteit, die den minimumprijs van 60 cent per 100 Kg. niet kon opbrengen, door het In- en Verkoopbureau aangekocht voor distributie aan daarvoor aangewe zen instellingen. H. M. de Koningin lid van „Pulchri Studio". Als een zeer groote bijzonderheid wordt ons medegedeeld, dat H. M. de Koningin is toegetreden als werkend lid van het Schilderkundig Genootschap Pulchri Stu dio, daartoe uitgenoodigd door het be stuur. De uitnoodiging is een bewijs van hooge waardeering voor het door H. M. ten toon gestelde werk en van dankbaarheid voor den steun aan noodlijdende schilders in dezen crisistijd gegeven doordat de op brengst ervan is gestort in de kas van het Ned. Steuncomité van beeldende kunste naars. Directoraat rijkspostspaarbank. Bij Kon. Besluit is, met ingang van 1 April 1933, op zijn verzoek, eervol ontslag verleend aan mr. J. H. C. Busing, als directeur van de Rijkspostspaarbank, on der dankbetuiging voor de door 'hem den lande bewezen diensten. Met ingang van 1 April 1933 is mr A. G. G. Tydeman be noemd tot directeur van die instelling. WENSCHEN VAN DE LAND ARBEIDERS. Een adres aan alle gemeenten. De besturen van de christelijke, de mo derne en de katholieke landarbeddersbon- den hebben zich gewend tot de gemeente besturen in Nederland in een gemeen schappelijk adres, waarin zij er op aan dringen, dat door de gemeenten pressie wordt uitgeoefend op den minister ter ondersteuning van het verzoek, om de uit- keeringsduur der kassen voor het tijdvak 1 Deo, 1932—1 Mei 1933 in plaat» van 42 <S>

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1932 | | pagina 1