Gebr. Steutel, Klokstraat, Goes EERSTE BLAD. W VAN MELLE'S KOEK, OVERAL VERKRIJGBAAR! DINSDAG f6 NOVEMBER 1932 DAGBLAD VOOR DE PROVINCIE ZEELAND Dit nummer bestaat uit 2 bladen Buitenland Kinder Loden Regenjassen, Belangrijkste Nieuws. Binnenland. Uit de Provincie Uitg.: N.V. Uitgevers-Maatschappij „Luctor et Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw", Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes. Telefoonnummer 11. Postchèque en Girorekening 44455. Bijkantoor Middelburg, Lange Burg. Telef. 250. Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA. De Zeeuw Abonnementsprijs f 2.50 per kwartaal, weekabonnementen voor Middelburg, Goes en Vlissingen 10.20. Losse nummers 5 cent Advortentiön 30 cent per regel. Ingezonden mododeelingon 00 cent per regel, Kleine Advortentiön Dinsdags en Vrijdags 10,75, bij vooruitbetaling. Onder letter of motto I 0.85, Bij contract belangrijke korting. Naar een parlementair Kabinet. Uit het de vorige week aangevangen begrootingsdebat is reeds één ding dui delijk gebleken: de leiders van de recht- sche fracties willen het liefst terug naar een parlementair Kabinet. De heer Snoeck Henkemans die hierover het eerst 't woord voerde, ver klaarde: „Wij Christelijk-Historischen zijn, over eenkomstig ons Christelijk-Protestantsch beginsel, voor onverkort behoud van ons constitutioneel-parlementair stelsel en ach ten een parlementair Kabinet den besten waarborg zoowel voor een juiste uitoefe ning van 't gozag ais voor de beste be scherming der vrijheid". En hij voegde daaraan toe, dat de Chr. Hist. Unie in beginsel bereid is, samen te werken met elke politieke groep, die, trouw aan Vorstin en Wet, met de Unie den strijd zou wiilen aanbinden, niet slechts tegen geweld, ongeloof en revolu tie, maar met gelijke overtuiging vóór godsdienst, gezin en gezag. Door Dr G o 1 ij n werd hieromtrent o.m. het volgende opgemerkt: „Ons begeeren gaat uit naar het herstel van den normalen parlementairen toe stand, waarbij ons constitutioneel parle mentair stelsel werken kan zooals het im mer bedoeld was te zullen functioneeren. Vooral ook in dezen tijd is een extra parlementair Kabinet een gewaagd expe riment. Een krachtig regeeringsbeleid, ge paard aan de uitoefening van een recht- matigen volksinvloed, wordt het best ge waarborgd door een normaal parlemen tair Kabinet". Voor het verkrijgen van zulk een Ka binet is samenwerking noodig. Welnu, evenals dhr Snoeck Hen kemans, verklaarde ook de heer Aal- berse daarvan niet afkeerig te zijn. „Dat wij zoo zeide hij hierbij het eerst denken aan samenwerking met hen, die, hoezeer wij op godsdienstig gebied mogen verschillen, toch met ons juist die groote beginselen, waarop het in 't staats bestuur en in het Regeeringsbeleid voor namelijk aankomt, gemeen hebben, spreekt wel vanzelf en zal ook thans door ons ern stig overwogen dienen te worden. Dit be rust maar niet op een atavistische nei ging, niet slechts op een glorieuze herin nering aan tientallen jaren van strijd, waarin wij in trouwe wapenbroederschap naast elkander hebben gestaan, en ge meenschappelijk, zoowel op het groote ge bied der sociale wetgeving als op dat vein het onderwijs, onder de vaak geniale lei ding van hen, die ons zijn voorgegaan, zoo ontzaglijk veel goeds voor ons volk hebben mogen tot stand brengen, maar dat berust ook op de erkenning, dat het ten slotte toch juist ook in de practijk, die groote beginselen zijn, die ons als de lan tarens langs den weg in donkeren nacht, den weg hebben aan te wijzen, dien wij moeten gaan". Denoodzakelijkheid van samen werking van de rechtsche partijen wordt dus wel gevoeld. De w i 1 om samen te werken is er ook. Maar deze factoren werkten ook in 1925 en 1929. En toch kwam het in 1925 maar al te gemakkelijk tot een breuk en gelukte het in 1929 niet de partijen tot elkaar te brengen. Toch stemt het tot voldoening, dat blij kens de gehouden redevoeringen de wen- schelijkheid van een parlementair Kabinet door de drie rechtsche groepen sterk ge voeld word. Onrust te Genève. In den loop van den Zondag werden nog twee bataljons Walliser troepen naar Genève gedirigeerd. Vermoed wordt, dat deze maatregel verband houdt met de be denkelijke houding van het Geneefsche garnizoen. Een deel der soldaten heeft op onmiskenbare wijze zijn misnoegen over een toespraak van hun comman dant te kennen gegeven. Een der solda ten, die „moordenaar" riep, werd ter stond in hechtenis genomen. De nieuw aangekomen troepen werden ■net gefluit en gesis ontvangen. De mi litairen vergenoegden zich ermede, de menigte eerst met waterstralen op een afstand te houden. Toen de menigte zich echter daardoor niet liet afschrikken moesten de schild wachten hun geweren laden. Des avonds is het ook voor het ten toonstellingspaleis tot nieuwe incidenten gekomen. Voor het cordon troepen, dat rond het gebouw getrokken was, zong de menigte de Internationale en trachtte vriendschap met de soldaten aan te knoopen. Om de menschen op een afstand te houden, richtten de soldaten een aantal water stralen op de menigte. Toen een honderd tal personen de slangen trachtte te ver nielen, voerden de troepen een charge uit en arresteerden eenige personen. Te Lausanne is Zondagavond laat een bomaanslag gepleegd op het raadhuis, het officieels regeeringsgebouw, waar het geheele stedelijke en gemeentelijke be stuur is ondergebracht. Uit een voorbijrijdenden auto werd een bom naar het gebouw geslingerd. Vijf personen werden gewond. Het onmiddellijk door de politie inge stelde onderzoek heeft nog geen resulta ten opgeleverd. Men is echter algemeen van opvatting, dat de aanslag door com munisten is gepleegd. Een anarchist en een ander verdacht persoon zijn gearresteerd. Te Ziirich hebben de communisten des avonds nog een meeting belegd, welke door ongeveer 1500 personen werd be zocht. Ongeveer 1000 personen trokken na afloop der bijeenkomst naar de ka zerne, waar zij demonstreerden tegen het leger. De politie was evenwel paraat, zoodat het niet tot ernstige botsingen is gekomen. Duurte. De correspondent van de Observer te Parijs wijst op de stijgende duurte der levensmiddelen in het bijzonder van melk en vleesch. Het vleesch in de slagerswin kels te Parijs is veel duurder dan in 1914, een prijsstijging, die niet slechts uit de depreciatie van den frank kan worden verklaard. De volksmond geeft de winke liers de schuld van deze duurte. In som mige provincie-steden heeft de gemeente lijke overheid maximum-vleeschprijzen vastgesteld. Dit is bijv. het geval te Li- seux, de gemeente, waarvan Ghéron, de gewezen minister van financiën burge meester is. In een andere gemeente in Normandië heeft de burgemeester, die zelf veehou der is, een slagerswinkel geopend, mee- nende nog een aardig winstje te maken door vleesch te verkoopen tegen de helft van den prijs, die andere slagers vragen. In andere gemeenten weer hebban boeren coöperatieve winkels, waar tegen veel la gere prijzen wordt verkocht, geopend om zoodoende de overvragende slagers uit te sluiten. De gruwel van den volgenden oorlog. Vrijdag heeft Baldwin in het Engelsche lagerhuis het woord gevoerd over de voorgestelde afschaffing der militaire luchtvaart. Tot aan den laatsten oorlog toe waren de burgers eigenlijk nog gevrijwaard voor de ergste oorlogsgruwelen. Zij hadden zoo nu en dan met den honger te kampen, zij verloren htm zoons en bloedverwanten maar in een volgenden oorlog zullen zij bovendien gekweld worden door een voortdurenden angst uit de lucht te wor den gedood. In een komenden oorlog kan iedere stad, welke binnen het bereik van een vliegveld is, vijf minuten na het begin der vijandelijkheden worden gebombar deerd op een wijze, welke in den laatsten oorlog onbegrijpelijk leek; het zal er om gaan, wiens moreel het vlugste door in leidende bombardementen zal zijn ge schaad. De „man in the street" doet er wel aan, zich te realiseeren, dat er geen macht ter aarde is, welke hem tegen een bombardement kan beschermen. Hoe he: volk ook zal protesteeren, de bommen werper gaat zijn gang. Er is geen enkele deskundige in geheel Europa die zal zeggen, dat een effectieve verdediging mogelijk is. De eenige verdediging is de aanval. Dat beteekent, dat eerst meer burgers, meer vrouwen en kinderen elders gedood moe ten worden, wil men bereiken, dat do eigen verwanten voor den vijand ge spaard blijven. De luchtstrijdkrachten staan nog pasm het begin. De mogelijkheden zijn onbere kenbaar. Ik ben er stellig van overtuigd, dat, indien het mogelijk is, de luchtstrijd krachten moeten worden verboden. Maar indien zij verboden zijn, blijven er de machtige bommenwerpers. Het moet der halve mogelijk zijn, de burgerlijke lucht vaart te controleeren. Gandhl gaat opnieuw vasten. Een correspondent van de „Daily He rald", die een bezoek heeft gebracht aan Gandhi, beschrijft dezen als een zwak man met holle wangen, wien de ribben en beenderen van armen en beenen door het gerimpelde vel heensteken. Gandhi heeft niet de kracht meer om rechtop te zitten, zijn rug is gekromd, hij is in gewicht aan zienlijk achteruitgegaan. Hij is voorne mens in Januari opnieuw te gaan vas ten, (ofschoon zijn artsen meenen, dat het zijn dood zou beteekenen) indien de be roemde tempel van Goeroevajoer vóór Nieuwjaarsdag niet wordt opengesteld voor de Onaanraakbaren. De schuldenkwestie. Verwacht wordt, dat Roosevelt de uit- noodiging van Hoover zal aanvaarden om met hem een conferentie te houden over de kwestie der oorlogsschulden. De Heartspers voert overigens een ver bitterde oppositie tegen elke wijziging der schuldenovereenkomsten. De kwestie der zending van een bijzon dere missie van deskundigen naar Was hington om de kwestie der Engelsch- Amerikaansche schulden te bespreken, wordt volgens een telegram van Reuter uit Londen nog niet overwogen en het is waarschijnlijk, dat de Engelsche gezant de onderhandelingen zal voeren, ten min ste voor het oogenblik. De Engelsche re geering zal alle onderhandelingen, voor zoover noodig, direkt met de Amerikaan- sche regeering voeren. De Belgische regeering, verwittigd van het voornemen der regeeringen van En geland en Frankrijk tot het zenden naar Washington van een nota met verzoek om opschorting van de betaling hunner schulden, zal te Washington een soortge lijke stap doen. Eenige Amerikaansche politici komen op tegen de schrapping der oorlogsschul den, maar in officieele kringen bewaart men de strengste terughouding. Een groep vooraanstaande staathuis houdkundigen in de Ver. Staten heeft Ingezonden Mededeellng. Ontvangen vanaf leeftijd 8 Jaar, f 8.76 Het aantal dooden bij het ontzetten de instortingsongeluk te Warschau, waar van ons blad van gister melding heeft gemaakt, is inmiddels met 3 vermeerderd, zoodat het nu 21 bedraagt. De commissoriale Pruisische minis ter van binnenlandsche zaken heeft in een circulaire aan alle dienaars der Staats- en gemeentelijke politie verboden uniformen van een politieke partij of ver- eeniging te dragen, Volgens een bericht uit Oviedo (Spanje) zijn de mijnwerkers uit dit ge heel e district, ten getale van 30.000, in staking gegaan. Gisteren is geen enkele arbeider aan het werk gegaan. De aan leiding van de staking is de aankondi ging, door de ondernemingen van hun voornemen om de mijnen te sluiten. Meer dan 400.000 ton kolen inderdaad liggen opgestapeld bij de mijnen bij gebrek aan afnemers. Binnenland. Do steun aan den tuinbouw. De brand op de „P. G. Hooft". Voorstellen voor de Prov. Staten. Ver mindering van subsidies. Buitenland. Het Fransche ontwapeningsplan. De schuldenkwestie. De onrust te Genève. verhoogd. Inplaats van 75 wordt het nu 97.50 gulden. Een kilo thee kost dus f 0.975 aan be lasting men kan het moeilijk nog een invoerrecht noemen en, zeggen wij f 0.67 voor de thee zelf. Samen f 1.65. Wat er dan nog bij komt, zijn verpakkin gen en distributiekosten en handelswinst. De belasting is even hoog voor de goed koops als voor de dure soorten. In de kringen der cultuurmaatschap pijen vreest men niet, dat het verbruik noemenswaardig zal dalen. Maar wel zullen de prijzen nog verder naar bene den moeten, zoodat het bedrijfsleven in Indië een groot deel van den last zal dra gen. Ingezonden Mededeeling. Zondag een verklaring gepubliceerd waarin er bij de Amerikaansche regee ring op wordt aangedrongen dat zij de schuldenregelingen met de buitenland- sche regeeringen zal herzien. Anarchistische samenzwering in Argen tinië ontdekt. Reuter bericht uit Buenos Aires: Een groot terroristisch complot werd hier ontdekt, dat gericht was tegen den president der republiek, de hooge over heden, afgevaardigden, rechters, de po- litie-autoriteiten, leiders van dagbladen, enz. Verscheidene anarchisten zijn aange houden. Het Fransche ontwapeningsplan. Met de publicatie van het Fransche ontwapeningsplan en de hervatting van officieuse vloot-besprekingen tusschen Frankrijk en Italië heeft men te Genève ernstig de ontwapeningsonderhandelin gen hervat. Het Fransche plan vindt zoowel in Duitsche, Engelsche als Amerikaansche kringen een vrij goed onthaal als basis van besprekingen. Over de uitwerking ervan worden reeds nu verschillende moeilijkheden geopperd Vooral rijst de vraag, hoe dit plan ver wezenlijkt kan worden, zonder dat Duitschland herbewapent, aangezien an ders volgens het plan de Duitsche onge lijkheid zou worden bestendigd. Aubert, de Fransche gedelegeerde ter ontwapeningsconferentie, verklaarde ech ter uitdrukkelijk, dat het Fransche plan tegen alle herbewapening is. Wat het leger betreft doet het plan wel uitkomen, dat ook op een vermindering der effectieven wordt aangestuurd. De kwestie van de sanctiemaatregelen waartoe de vloten der verschillende lan den op bevel van den volkenbond zou den moeten overgaan ingeval van over treding der internationale overeenkom sten zal naar men mag aannemen, in En geland niet in zeer goede aarde vallen. Het plan heeft geen groot enthousiasme gewekt maar wordt aan den anderen kant door niemand categorisch van de hand gewezen. Korte Berichten. 1 In antwoord op een vraag in het Lagerhuis, of de regeering den invoer van buiten Engeland gevangen visch wil de verbieden, die de Engelsche visschers- vloot dwingt tegen niet loonende prijzen te verkoopen of de schepen op te leggen, zeide Elliot, dat hij daartoe geen macht had. Wel was een verhooging van het in voerrecht in overweging bij de commis sie voor de tarieven. Reuter meldt uit Londen, dat men het in Britsche kringen betreurt, dat de oeconomische wereldconferentie niet voor April bijeen schijnt te zullen komen. Mac Donald zou al zijn invloed aanwenden om de bijeenkomst zoo vroeg mogelijk te doen plaats hebben. Een hevige typhoon heeft in Japan groote schade aangericht en naar men vreest vele slachtoffers gemaakt. Een der tigtal huizen te Yokohama zijn zwaar be schadigd en reeds drie dooden heeft men bier geborgen, Staking bij een werkverschaffing. Gistermorgen hebben 120 mannen, aan gesteld bij de werkverschaffing ter ver beuring van de waterleiding te Aze- wijn, het werk neergelegd, daar zij hoo- ger loon wenschten. In een vergadering die daarna te Zeddam werd gehouden, hebben allen die in de gemeente Bergb aan het werk waren, 290 in totaal, be sloten te staken. Op verzoek van hun geestelijk adviseur is overeengekomen niet te demonstreeren en zijn allen rustig naar huis gegaan. Afvloeiing van militairen in Indlë. De regeering deelt den Volksraad mede, dat, het zich laat aanzien, dat 2700 mili tairen zullen worden afgevloeid, waar door jaarlijks f 2.700.000 wordt bespaard. Hier tegenover moet aan pensioenen ongeveer f 1.100.000 worden uitgekeerd. Het gemiddeld jaarlijksch verloop be droeg in de afgeloopen 5 jaren 1927 1931 rond 1800 man. In 1932 werd het aantal plaatsen voor opleiding tot officier aan de Kon. Mili taire Academie teruggebracht van 55 tot 37. Voor 1933 zal met een soortgelijke be perking rekening worden gehouden. De aanneming van studenten ter oplei ding tot officier van gezondheid is sinds 1930 gestaakt. Herdenking Joh. T. de Lange. Het laatste nummer van het Geref. Jon gelingsblad is zoo goed als geheel gewijd aan de nagedachtenis van den overleden Bondspenningmeester, den heer Joh. T. de Lange. De eerste voorzitter, de heer A. Zijl stra, herdenkt den overledene als „De bou wer van den Bond", terwijl de tweede voorzitter, Dr K. Dijk, de boodschap van den heer De Lange aan de Geref. jonge lingschap doorgeeft: „Bewaar het pand" Voorts zijn bijdragen opgenomen van de h.h. J. Wijnbeek, Prof. Dr G. Gh. Aal- ders, Ds B. van Halsema, Ds J. van Herksen, Dr B. A. Knoppers, I. Stap, van Stein Callenfels, H. de Ruig, J. G. Pieper, J. Stuürop, P. van Nes Czn. en Lod. Kooyman. Op de voorpagina vindt men in rouw rand het welgelijkend portret van den ontslapene. Naast de gewone uitgave verscheen van dit nummer ook een uitgave op kunst drukpapier. De prijs van de thee. Wie een kopje thee drinkt, betaalt daarvoor meer aan den staat dan aan den theeplanter; de belasting is nu reeds hooger dan de prijs. Met de nieuwe ver hooging, zegt het V a d e r 1., zal de belas ting ongeveer anderhalf maal zoo hoog worden als de prijs. Als de veilingprijs althans. Op de veilingen brengt de thee zoowat 6070 gulden op per 100 k.g. (de gemid delde prijs der laatste veiling te Amster dam was f65). Daarop werd tot nog toe 75 gulden invoerrecht geheven. Thans wórden deze invoerrechten met 90 pet. N.V. haven van Vlissin gen. In de Memorie van Antwoord aan de Tweede Kamer inzake het ontwerp be treffende oprichting van een N.V. Haven van Vlissingen zegt de Regeering zich niet te kunnen vereenigen met het gevoe len der leden, volgens wie reeds nu dui delijk zou zijn gebleken, dat de haven niet zou beantwoorden aan de daarom trent gekoesterde verwachtingen en dat de daaraan bestede gelden dus niet ver antwoord zouden zijn. Aangezien bij de havenverbetering niet enkel gemeentelijke belangen zijn betrok ken, acht de Regeering met andere leden het geheel niet vreemd, dat voor de ex ploitatie der havens een N.V. zal worden opgericht en dat behalve het Rijk en de provincie ook andere belanghebbenden voor vrij aanzienlijke bedragen in het ka pitaal dier vennootschop zullen deelne men. Wat overigens betreft de meening van eenige leden, dat de voorgestelde transac tie voor den Staat onvoordeelig genoemd moet worden en de verwondering van verschillende leden, dat door de gemeente Vlissingen, door hen als de voornaam ste belanghebbende aangeduid, in het ka pitaal der vennootschap van f 1 millioen slechts voor f275.000 wordt deelgeno men, is de Regeering van gevoelen, dat bij afweging van de belangen, die de ge meente Vlissingen bij de havenwerken heeft, tegenover de algemeene belangen, die bij die werken zijn betrokken, niet zal worden bevonden, dat het Rijk onevenre dig zwaar, de gemeente onevenredig licht zou zijn belast. —I Noodsignalen van een motorschip. Zondagmiddag werd Brouwershaven opgeschrikt door nood signalen van een motorschip. De beurt schipper Van der Sluys, die dien middag geladen was uitgevaren met bestemming Rotterdam, had onderweg, ter hoogte van Sirjansland, averij aan de motor gekre gen, doordat de krukas brak. De schipper zag zich genoodzaakt, met behulp van de zeilen naar zijn haven terug te keeren. De felle Oostenwind sloeg nu en dan de golven over het schip, waardoor een bas cule, planken en andere losliggende voor werpen over boord sloegen. De deklading kreeg ernstige waterschade. Aan het ha venhoofd aangekomen, kon het schip niet zeilende binnenkomen, zoodat door mid del van noodsignalen hulp werd inge roepen. Het motorschip de Pionier, voer onmiddellijk uit en bracht het schip be houden binnen. Verzekering dekt de schade. De adjunct- cotmmies bij den post- telegraaf- en telefoondienst A. Herre- bout van het post- en telegraafkantoor te Neuzen is met ingang van 16 Nov. a.s. tijdelijk geplaatst op het kantoor te Vlis singen. Waterschappen. Bij Kon. besluit zijn benoemd in de provincie Zee land: a. met ingang van 11 Dec. 1932 tot dijk graaf van den Heer Janspolder, J. J. van da Velde te Wissenkerke; b. met ingang

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1932 | | pagina 1