SST- VAN MELLE'S KOEK, OVERAL VERKRIJGBAAR!
DONDERDAG 10 NOVEMBER 1932
DAGBLAD VOOR DE PROVINCIE ZEELAND
47e JAARGANG No. 35
F EUILLETON
JOAN CARISBR0KE
hoofdstuk xvm.
Buitenland
Binnenland.
Belangrijkste Nieuws.
(Wordt vervolgd.)
Uitg.: N.V. Uitgevers-Maatschappij „Luctor et
Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw".
Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes.
Telefoonnummer 11.
Postchèque en Girorekening 44455.
Bijkantoor Middelburg, Lange Burg. Telef. 259.
Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA.
Abonnementsprijs f 2.50 per kwartaal,
weekabonnementen voor Middelburg, Goes en
Vlissingen f0.20. Losse nummers 5 cent.
Advortentiön 30 cent per regel, Ingezonden
mcdedeelingcn 00 cent por regel. Kleine
Advcrtentiön Dinsdags en Vrijdags f0.75, bij
vooruitbetaling. Onder letter oi motto f 0.85.
Bij contract belangrijke korting.
Parlementaire democratie.
In een beschouwing over den uitslag
van de Rijksdagverkiezingen in Duitsch-
land zegt de Standaard o.m.:
Er blijft naar het schijnt geen an
dere conclusie over dan deze, dat er wel
verder geregeerd zal moeten worden bui
ten den Rijksdag om. Feitelijk dictatuur
van een Kabinet, dat steunt op de auto
riteit van het Hoofd van Staat.
"We zouden niet weten wat andere mo
gelijkheid er zijn zou. Het is het onver
mijdelijk einde van de parlementaire de
mocratie, die zich zelf niet weet te be-
heerschen en die bang is om moeilijke
kwesties op te lossen. Geregeerd moet er
ten slotte worden. Kan het niet meer mèt
een parlement, dan maar zonder een.
Echter blijft de proefneming, zoo dicht
bij onze grenzen, waakzame belangstel
ling onzerzijds vereischen."
Het einde van de parlementaire demo
cratie.
't Zou voor de ontwikkeling van ons
volksleven niet minder dan een ramp zijn.
En tochals we zien de steeds
voortgaande versplintering en verbrokke
ling; de onverantwoordelijke wijze waar
op in 1925 het Kabinet-Colijn ten val
werd gebracht zelfs met behulp van een
der grootste Prot. Ghr. fracties; de pogin
gen die ook nu weer worden gedaan om
straks allerlei groepsvertegenwoordigers
in de Kamer te brengen, dan bekruipt
ons de vrees, dat ook hier het einde van
de parlementaire democratie nadert.
Laat wat vlak over onze grenzen zich
afspeelt voor ons tot een waarschuwend
voorbeeld strekken.
Werkverruiming en werkverschaf
fing.
Bij het ontbreken van normale werk
gelegenheid moet volgens, het verkiezings
manifest der A.-R. partij niet in de eer
ste plaats geholpen worden door het ver-
leenen van geldelijken steun.
Voor alles moet aandacht worden ge
schonken aan de gelegenheid tot werk
verruiming en werkverschaffing.
Werkverruiming wordt hier het
eerst genoemd.
Het is van veel belang, dat ook de
werkloozen in de gelegenheid worden ge
steld een bescheiden stuk brood voor hen
en hun gezin te verdienen.
Maar 'tis niet onverschillig op welke
wijze dit gebeurt.
Er is een soort werkverschaffing die
zoo ongeveer met steunverleening op één
lijn staat. B.v. wanneer werk verrichi
wordt, dat evengoed ongedaan had kun
nen blijven. D'at is geen arbeid die den
mensch opheft, en waarbij hij ook maar
iets van de vreugde van den arbeid kan
smaken.
Daarom moet zooveel mogelijk worden
getracht productieve arbeid te vin
den, als b.v. het aanleggen van wegen,
het graven van kanalen.
Een bezwaar tegen deze soort werkver
schaffing is echter, dat de uitvoering van
dergelijke werken betrekkelijk kort duurt,
terwijl bovendien vaak meer van werk-
verplaatsing dan van werkverschaffing
kan worden gesproken. Het is werk dat
in vele gevallen toch gedaan moet wor
den, maar nu vervroegd wordt.
In alle opzichten de voorkeur verdient
daarom de werkverruiming, het
scheppen van blijvende werkgelegenheid.
Hier kan gedacht worden aan de ont
ginning van woeste gronden, de ontwa
tering van laag gelegen landerijen, het
maken van nieuwe poldeTs, enz.
Vandaar dat ook van Antirevolutio-
door
EMMA JANE WORBOLSE.
Vrij naar het Engelsch.
60).
De laatste dagen in Perrywood
De familie Carisbroke bleef langer in
de pastorie dan ze gedacht hadden. Toen
hun plannen bekend werden en het tot
iedereen doordrong, dat ze al hun bezit
tingen zonder eenigen tegenstand opga
ven, trad er een reactie in en de ex-pre
dikant herwon veel van zijn oude popu
lariteit.
Bijna alle parochianen spraken hun
eeawezen over de scheiding uit, alleen
e £oppige Green en eenige kleinere win-
v 6TS zijn satelieten maakten
van /r* 0 ^P^rkinSGn en gaven blijken
van ••epe "^-inachting, wanneer de naam
dt "F"80"* genoemd werd. Waar
ageT zich zoo zeer in de minderheid
^ok nog toe en liefst zou
nrfonkf1 ^gelukkigen schuldenaar in het
openbaar te schande hebben gezet op de
naire zijde met kracht is aangedrongen
op voortzetting van de Zuiderzee-werken
en de inpoldering van het IJsselmeer.
Dat is een kostbaar werk, maar een
werk dat ook voor de toekomst beteeke-
nis beeft.
Een afdoende bestrijding van bet werk
loosheidskwaad zal ook op deze wijze niet
worden verkregen.
Maar toch blijft het noodig om in de
allereerste plaats uit te zien naar werk
verruiming, vermeerdering van de werk
gelegenheid.
Van Cauwelaerf afgetreden als burge
meester van Antwerpen.
Het socialistisch arbeidersverbond te
Antwerpen belegde Woensdagavond een
elgemeene vergadering om een besluit te
nemen over de kwestie van de vorming
van het schepencollege te Antwerpen. De
bijeenkomst was druk bezocht door c.a.
1000 afgevaardigden. Na middernacht
eerst werd de beslissing bekend: 480 afge
vaardigden hadden zich uitgesproken voor
samenwerking van socialisten en liberalen
tot vorming van het college van wethou
ders, 270 slechts voor samenwerking met
de katholieken, terwijl 60 blanco stemden.
Dientengevolge treden de katholieken uit
het schepencollege. Burgemeester v. Cau-
welaert, die meer dan 8 jaar het ambt
heeft waargenomen treedt af.
Ernstige onlusten te Genève.
De Union Nationale, een burgerlijke
partij, die eerst onlangs te Genève opge
richt is, belegde Woensdagavond een ver
gadering, om te protesteeren tegen de na
tionale raden Nicol en Dicker. Ondertus-
schen voerden Nicol en Dicker op straat
liet woord tot een groote menigte. Tegen 9
uur werd de afzetting door de menigte
doorbroken, zoodat de politie tusschen-
beide komen moest. De betooging ontaard
de in een formeele opstand. Toen op ver
zoek van de politie een compagnie van de
infant.-recriiten school verscheen, werden
de soldaten aangevallen. Tal van recruten
werden onder de menigte gesleurd en ge
slagen. De geweren werden hun ontnomen
en op den grond stuk geslagen. De sol
daten trokken zich terug en schoten met
machinegeweren. De opwinding nam
steeds toe en vrachtauto's met mac'hine-
geweer-afdeelingen werden ontboden. De
geneeskundige dienst bracht de gewonden
in 'het ziekenhuis. Volgens de jongste me-
dedeelingen telde men 3 dooden en 15 ge
wonden.
De economische wereldconferentie.
Dr L. J. A. Trip, voorzitter van de voor
bereidingscommissie voor de Londensche
economische en financieele wereldconfe
rentie, heeft aan de journalisten eenige
mededeelingen gedaan.
De eerste zitting der voorbereidings
commissie had slechts ten doel terreinver
kenning, hetgeen ook geheel gelukt is,
dank zij een openhartige discussie over
de verschillende vraagstukken. Daarom is
het geheel onjuist, van een mislukking der
zitting te spreken.
De leden gaan thans naar hun verschil
lende landen terug en zullen allen over
denken, wat zij van andere zijden gehoord
hebben. Zij zullen hieromtrent 'hun regee
ringen en andere autoriteiten raadplegen.
De tweede zitting der voorbereidings
commissie zal dan de definitieve agenda
voor Londen vaststellen en preciess voor
stellen uitwerken.
Dr. Trip eindigde zijn verklaringen imet
de verzekering, dat op het oogenblik nog
markt, als men het plaatsje, waar Zater
dags een weinig fruit en nog minder
groente verkocht werd, met dien naam
wilde betitelen.
„Ik zeg nogmaals", zoo betoogde hij,
druk sticuleerend, „dat bij een schande
is voor bet kleed, dat hij draagt; en dal
zal ik altijd blijven zeggen. En ik zou
wel eens willen weten, waarom bij niet,
net als een ander, zou oogsten wat bij
gezaaid heeft, laat hij zijn streken maar
thuis krijgen. Ieder moet krijgen,' ,wat
hem toekomtl"
„Kom, kom, wees toch niet zoo onver
zoenlijk, me dunkt, dat dominee al ge
noeg gestraft is, en hij heeft toch alles
gedaan wat in zijn vermogen was alles
heuft hij eraan gegeven om de fout te
herstellen en goed te maken, wat moge
lijk was". Het was de heer Baxter die dat
zeide.
„Het zal toch niet waar zijn natuur
lijk is het niet waar wat ik gisteren
avond in de „Vergulde Leeuw" gehoord
heb?"
„Ik zou niet weten, waar je op doelt.
Zoo vaak kom ik daar niet meer; mijn
vrouw ziet liever, dat ik mijn pijp aan
mijn eigen haard rook, 's avonds.
„Dat een troep dwazen en jij voor
aan van plan zijn dominee Carisbroke
een dotatie te doen, voor bij heengaat.
geenerlei reden tot pessimisme oveT de re
sultaten van Londen bestaat.
De voorbereidende commissie beeft haar
werkzaamheden beëindigd met een geheim
rapport, dat aan de regeeringen zal wor
den toegezonden.
Geeft het Duitsche kabinet de contingen-
teeringsplannen op?
Gisternamiddag heeft de Duitsche re
geering een conferentie gehouden ter be
spreking van de gewichtige en spoed-
eischende vraagstukken van binnen- en
buitenlandsche politiek.
De regeering was van oordeel, dat alles
gedaan moest worden om tot een natio
nale concentratie te komen. Zij denkt er
niet aan af te treden. Dat geldt ook voor
eenige leden van het kabinet, waarover
geruchten de ronde doen dat zij van zins
waren af te treden.
Gisteravond meldden de bladen van alle
schakeering overeenstemmend dat er
plannen overwogen worden om, in stede
van een contingenteering, een „glijdende
schaal" van invoertarieven in te voeren.
Naar het voorbeeld van het tarief voor
suiker zouden er ook voor andere pro-
ductengroepen invoertarieven ingevoerd
worden, die volgens een bepaalde schaal
bij dalende marktprijzen automatisch zul
len stijgen en omgekeerd bij stijgende
prijzen navenant zullen dalen. Op deze
wijze zou men den landbouw kunnen be
schermen zonder den invoer principieel te
weren.
Men hoopt via dit ezelsbruggetje han
delspolitieke complicaties met bet buiten
land te vermijden.
In ieder geval schijnt de contingentee
ring, althans in den aanvankelijk voorge
stelden vorm, van de baan te zijn, al is
een definitieve beslissing hieromtrent
vooralsnog nog niet te verwachten, daar
het kabinet ook thans nog altijd niet uit
gestudeerd is over bet reisrapport van de
tomatencommissie.
Leege staatskas In België?
Van verschillende zijden wordt aan da
„Schelde" gemeld, dat de Belgische
staatskas op dit oogenblik ledig is. De be
talingen van wedden enz. geschieden met
voorschotten van de „Société Générale",
de eenige bank in België, die thans deze
rol van geldschieter kan spelen.
Het lag dan ook voor de hand, dat
voornoemde financieele instelling er op
stond al de staatsuitgaven van dichtbij te
controleeren. Vandaar de benoeming van
den beer Franqui tot lid van het schat-
kistcomiteit en de voorgestelde wijziging
aan het reglement van dit organisme, ten
einde zijn recht van toezicht op de finan
cieele verrichtingen van den staat nog te
verscherpen.
Feitelijk heeft de heer Franqui voor-
loopig het beheer van de gelden en oefent
hij een soort financieele dictatuur uit.
Alle uitgaven die hem niet zullen aan
staan, zal hij onverbiddelijk schrappen.
Ontevreden matrozen.
Reuter meldt uit Melbourne, dat 200
matrozen van de Australische vloot Dins
dag de oorlogsschepen, die aan de Prin-
cespier gemeerd lagen, verlaten hebben
en een protestbetoeging hebben gehouden
tegen de verlaging der gages. D'e scheeps
officieren drongen er bij de mannen op
aan, dat zij niets zouden doen, wat mui
terij zou beteekenen, maar eenige woord
voerders dreigden, dat tenzij hun eischen
verhoord werden, definitieve stappen ge
daan zouden worden door een 300 man.
De matrozen Lieten zich ten slotte be
wegen aan boord terug te gaan.
Naar Reuter nader verneemt, heeft de
Australische minister van nationale ver
dediging, in verband met deze betooging,
op advies van het departement van ma
rine, aan bet marine-personeel medege
deeld, dat de soldijverlaging niet op de
voorgestelde wijze zal worden uitgevoerd
De verkiezingen in Amerika.
Zooals wij reeds meldden, zal Hoover
in totaal waarschijnlijk 59 kiesmannen
krijgen en Roosevelt 472.
De tot nog toe getelde stemmen bedra
gen 17 mill, voor Roosevelt en 12.380.000
voor Hoover.
De aanwas van het aantal socialistische
.qtp.mmp.Ti trekt zeer de aandacht: zij zullen
het vermoedelijk brengen tot een totaal
van \Y* millioen, terwijl zij' in het jaar
1928 slechts millioen stemmen verkre
gen.
Roosevelt heeft aan Hoover getelegra
feerd om hem te danken voor zijn harte
lijke gelu'kwenschen. Hoover deelde zijn
voornemen mee, om zich op 4 Maart a.s.
in het particuliere leven terug te trekken.
Blijkens de laatste gegevens zullen de
tegenstanders van het drankverbod vol
komen de meerderheid 'hebben in de beide
Huizen van het nieuwe congres. Echter
meent 'het Journal of Commerce te weten,
dat de „natten" niet zullen wachten tot 4
Maart a.s., wanneer de gisteren verkoze-
nen pas in functie zullen treden. Reeds in
het nog zittende congres zullen zij in De
cember komen met een wetsvoorstel, strek
kende tot 'het toestaan van den verkoop
van bier met grooter alcoholgehalte dan
anderhalf procent.
Korfe Berichten.
>—1 In den landdag van Mecklenburg
Schwerin 'heeft de nat.-soc. fractieleider,
Hildebrandt, gisteren mededeelingen ge
daan over den financieelen toestand van
het land. Verwacht wordt een tekort van
6.6. millioen R.M.
In de omgeving van Watford (15 km.
ten Noorden van Londen) zijn 7 wegwer
kers door een sneltrein gegrepen. De ar
beiders liepen op de rails, aangezien een
personentrein over bet herstelde traject
reed. Tengevolge van den dichten mist en
den stoom van de locomotief van den per
sonentrein hebben zij den uit de tegen
overgestelde richting komenden trein niet
opgemerkt. Vijf hunner werden gedood en
twee zwaar gewond.
De landbouw in de veenkoloniën.
Het Tweede Kamerlid Van den Heuvel
heeft tot den minister van oeconomisehe
zaken en abeid de volgende schriftelijke
vragen gericht:
1. Is het juist, dat aan den steun, welke
eventueel in 1933 aan de fabrieksaardap
pelen zal worden verleend, voorwaarden
zullen verbonden worden voor nog verder
gaande beperking van de teelt?
2. Is de minister niet van oordeel, dat
afgezien van deze beperking, nevens den
steun voor fabrieksaardappelen noodig is,
Binnenland.
Begrootingsdebatten in de Tweede Ka
mer.
De toenemende smokkelhandel.
Voorstellen voor de Prov. Staten van Zee
land.
Buitenland.
Leege schatkist in België?
De economische wereldconferentie.
Van Cauwelaert treedt af als burgemees
ter van Antwerpen.
De contingenteering in Duitschland.
Onlusten te Genève.
ter voorkoming van algeheele ineenstor
ting van het Veenkoloniale bedrijf, steun
aan de rogge-verbouw?
3. Is de minister, mede met het oog op
den tijd van zaaien van rogge, bereid
spoedig mede te deelen of hij voornemens
is steunvoorstellen ten behoeve van de
rogge binnen zeer korten tijd aanhangig
te maken?
Hebben wethouders ook recht op
presentiegeld?
De gemeenteraad van Haarlem had in
zijn raadsvergadering van 27 April j.l. in
het reglement van orde voor de vergade
ringen van den gemeenteraad een wijzi
ging aangebracht en o.m. daarbij de wet
houders uitgezonderd van het genot van
vergoeding voor het bijwonen van de
raadsvergaderingen. Gedeputeerde Staten
hebben den Raad attent gemaakt op een
Koninklijk besluit van 1854, waardoor
bet uitsluiten van de wethouders van die
vergoeding in strijd wordt geacht met de
wet. In de raadsvergadering van gister
middag werd dientengevolge een voorstel
van B. en W. behandeld om die uitslui
ting op te heffen. Maar de Raad oordeel
de, dat het Koninklijk besluit van 1854
verouderd is en ook werd het oordeel van
prof. Oppenheim aangehaald, die van
meening is, dat de wethouders geen recht
op presentiegeld hebben voor het bijwo
nen van raadsvergaderingen. D'e voorzit
ter gaf daarna in overweging een verzoek
te richten aan Ged. Staten, om goed te
vinden, dat de wethouders geen presen
tiegeld meer zullen krijgen, doch de meer
derheid van den Raad gaf er de voorkeur
aan, het in April genomen besluit te
handhaven en zoodoende een nieuwe be
slissing tot in de hoogste instantie over
deze kwestie uit te lokken.
Het voorstel tot wijziging van het regle
ment van orde werd daarop, met slechts
enkele stemmen vóór, verworpen.
Luchtverkeer op Indië.
Het „Berliner Tageblatt" bevat het vol
gende bericht uit Friedrichshafen:
Het Nederlandsche luchtvaart-syndi
caat heeft het plan een dienst met lucht
schepen in te richten tusschen Nederland
en Nederlandsch-Indië.
In opdracht van deze maatschappij zal
dr Eckener, vermoedelijk in het begin van
Januari van het volgend jaar zich naar
Nederlandsch-Indië begeven, om daar ge
durende eenige weken te onderzoeken of
een verkeer met luchtschepen tusschen
Nederland en Nederlandsch-Indië moge
lijk is.
Ingezonden Mededeeling.
Ik kon het niet gelooven, want zoo iets
gaat boven mijn verstand".
„Toch is bet juist. We zijn van plan,
om den rector, als herinnering en blijk
van onze vriendschappelijke gezindheid,
enz. enz. een geschenk in enveloppe aan
te bieden, om in zijn nieuwe omgeving
een weinig op gang te kunnen komen".
En zoo was het inderdaad; toen een
maal bekend werd, dat dominee heen zou
gaan, ging er een golf van meegevoel
door zijn gemeente en men had allerwege
spijt van zijn hard oordeel. Zoo viel het
denkbeeld van den heer Baxter in goede
aarde, en ieder gaf naar vermogen, om
de schenking zoo groot mogelijk te ma
ken. „Aan zijn Eerwaarde, dominéé
Francis Carisbroke, predikant van Per
rywood, welke gemeente hij acht en twin
tig jaar trouw gediend heeft", luidde de
inleiding van een uitgebreid: adres, dat
de schenking vergezellen zou.
Op zekeren dag gebeurde het, dat Me-
liora naar de stad moest, om eenige
noodzakelijke schikkingen te treffen, en
het was merkwaardig, hoe toen bleek,
dat zij de steun en de toeverlaat van bet
gebeele gezin was. De oudste meisjes
kwamen zelfs bij Joan om raad vragen,
zeggende, dat zij het beste wist, hoe Meli-
ora dit of dat deed, of wilde geregeld
Kien. Joan zelf ging geheel op in de ver
zorging van kleine Ruby, die al aardig
opgroeide en zelfs al klanken stamelde,
die zich spoedig tot woorden zouden vor
men. Toen Joan haar schat eens mede-
nam naar de ziekenkamer, was het voor
het eerst, dat het kind niet begon te hui
len, bij bet zien van het bleeke, uitge
teerde gezicht van den zieke; met baar
groote, donkere oogen staarde ze hem
in het gelaat begon toen plotseling te
kraaien en trachtte met baar knuistjes
het snel vergrijzende haar van heur va
der te grijpen; in plaats daarvan kreeg
ze zijn bril te pakken, welk feit haar der
mate verbaasde, dat ze onverwachts heel
duidelijk uitriep: „pa pal papal"
De stralende glimlach op het blozende
babygezichtje over dit heldenfeit en bet
hooge kinderstemmetje ontroerden den
invalide. Joan wist nauwelijks of het hem
genoegen of verdriet deed; maar een
oogenblik later zei hij;: „Ik zou wel eens
willen weten, of ze bij me zou willen ko
men, Joan? Ik zou haar vast kunnen
houden, als je haar in mijn armen legde"
Het was een tamelijk gevaarlijk experi
ment en Joan voelde er niets voor haar
grootste schat toe te vertrouwen aan
iemand, die zelf zoo hulpbehoevend was,
al mocht hij dan ook nog zoo voorzichtig
zijn; maar ze begreep, dat het haar vader
pijn kou deen, als hij haar aarzeling zag;
en met kloppend hart legde ze Ruby in
de armen, die geopend waren om haar te
ontvangen. Inplaats van een kreet van
schrik te slaken, zooals Joan verwacht
had, nestelde het kind zich behaaglijk in
haars vaders armen en scheen zich daar
heel tevreden te gevoelen, zachte geluid
jes makend zooals vooral moeders zoo
gaarne hooren.
„Nu vaderl" zeide Joan verlicht „als
u lust hebt bet postje van kinderjuffrouw
een oogenblik over te nemen Ruby
schijnt bet nogal naar haar zin te heb
ben dan kan ik misschien intusschen
mijn brief aan Meliora afmaken.
„Uitstekend, mijn kind, maar ga dan
hier zitten, want misschien wordt baby
onrustig, als je uit haar nabijheid gaat."
„Eenige oogenblikken verstreken, en
een kwartier misschien werd de stilte in
het vertrek door niets anders onderbro
ken dan door het knappen van het haard
vuur en het krassen van Joans pen over
het papier. Toen ze baar briefje klaar
had, gereed voor de post, keek ze, vol
daan dat Ruby zoo rustig was, op. De
kleine was in den arm, die haar teeder
omvat hield in slaap gevallen. In de
oogen van den vader blonk een traan.
