Krachtvoeders
N.V. VEEVOEDERFABRIEK „ZEELANO"
K.V. VEEVOEDERFABRIEK „ZEEL4IID"
EERSTE BLAD.
Buitenland.
MEER MELK
MEER BOTER
Binnenland.
Belangrijkste Nieuws.
MAANDAG 7 NOVEMBER 1932
DAGBLAD VOOR DE PROVINCIE ZEELAND
47e JAARGANG <- No. 32
Dit nummer bestaat uit 2 bladen
1.1 1.0)
te GOES.
Uitg.: N.V. Uitgevers-Maatschappij „Luctor et
Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw".
Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes.
Telefoonnummer 11.
Postchèque en Girorekening 44455.
Bijkantoor Middelburg, Lange Burg. Telef. 250.
Directeur-Hoefdrcdocteur: K ZUiDËMA.
Abonnementsprijs f 2.50 per kwartaal,
weekabonnementen voor Middelburg, Goes en
Vlissingen f0.20. Losse nummers 5 cent.
Advertentiön 30 cent per regel. Ingezonden
mododeollngon 00 cent per regel. Kloin8
Advertentiön Dinsdags en Vrijdags 0.75, bij
vooruitbetaling, Onder letter pf motto I 0,85,
Bij contract belangrijke korting.
Opletten en uitkijken.
Het drukke verkeer op de wegen maakt
het noodig naar alle kanten op te letten
en uit te kijken.
Maar dit geldt niet alleen van het ver
keer op de wegen.
Ook op ander terrein is het noodzake
lijk goed uit de oogen te zien en de ge
vaarlijke punten niet uit het oog te ver
liezen.
Er zijn overal dingen die onschuldig
schijnen die door hun mooien naam en
klank zelfs kunnen aantrekken en die
toch als zCer gevaarlijk moeten worden
gemeden.
Een bewijs daarvan levert het „Amersf.
Dagblad".
Te Amersfoort werd een vergadering
gehouden van den Jongelieden Geheel
Onthouders Bond.
Een onschuldige organisatie zal men
zeggen met een prijzenswaardig doel.
En toch:
Volgens genoemd blad werden daar
door een der sprekers de volgende lessen
gegeven:
„Wij, jongeren, moeten de massa onbe
trouwbaar maken voor den oorlog. Alge-
meene werkstaking en dienstweigering zijn
de eenige middelen om den oorlog te
voorkomen; deze beide moeten echter or
ganisatorisch worden voorbereid."
Op de hier verkondigde dwaasheden
zelf, die men allerminst in een nuchteren
kring van geheelonthouders zou verwach
ten, gaan wij hier niet nader in.
Wij wijzen hierop alleen om te laten
uitkomen hoe noodig het is, dat vooral
ook de ouders opletten en uitkijken.
De vele gevaren op den levensweg ma
ken het noodig de waarschuwingsborden
terdege in het oog te houden.
DE RIJKSDAGVERKIEZING IN
DUITSCHLAND.
De Hitlerlanen en de Soc. Democraten
verliezen. Belangrijke winst voor de
Communisten en de Duitsch-nationalen.
Volgens de voorloopige berichten om
trent de gisteren gehouden verkiezingen
voor den Rijksdag is er in de samenstel
ling van den Rijksdag niet een zoo groote
verandering gekomen als velen verwacht
hadden.
De Hitlerianen hebben wel belangrijke
verliezen geleden, maar zij vormen toch
nog de grootste groep in den Rijksdag.
Van een verplettering van de Nat. Socia
listen is geen sprake.
Toch is het verlies dat zij leden belang
rijk genoeg om een wijziging in den be-
staanden politieken toestand te brengen.
In den ouden Rijksdag kon Hitier te
zamen met de katholieke partijen een
meerderheid vormen. Dat is nu niet meer
mogelijk. Deze drie groepen, Nazi's, Gen
trum en Beiersche Volkspartij, komen
dicht bij de helft der mandaten, doch over
een meerderheid beschikken zij niet. In
dien zij een meerderheid willen vormen,
zooals bekend verlangt het Centrum dat,
zullen zij ook de Duitsch-nationalen moe
ten opnemen. Dat is een belangrijke con-
sekwentie, want Dr Hugenberg vertegen
woordigt een program, hetwelk in vele
opzichten indruischt tegen de Hitleriaan-
sche en Katholieke eischen.
Hieruit volgt, dat de Duitsch-nationa
len hoewel zij nog lang niet het aantal
zetels dat zij enkele jaren geleden bezet
ten hebben heroverd, toch veel aan in
vloed hebben gewonnen.
Ook de Communisten, die trouwens
groote verwachtingen koesterden, hebben
een belangrijke winst te boeken. Zij: heb
ben nu in enkele jaren hun aantal zetels
ongeveer verdubbeld. De cijfers wijzen uit,
dat zij groot worden ten koste van de
Soc. Democraten, die in een paar jaar
tijds ruim 20 zetels verspeelden.
Verdeeling der stemmen.
Wij laten hier volgen de voorloopige
uitslag der stemming.
Uitgebracht werden 34.494700 stem
men. Daarvan kregen:
pet. pet.
33.0 (37.3)
20.8 (21.6)
17.0 (14.3)
11.3 (12.5)
8.5 5.9)
3.1 3.2)
1.9 1.2)
0.9 1.0)
0.3 0.4)
0.5 0.3)
1.0
De cijfers tusschen haakjes geplaatst
hebben betrekking op de vorige verkie
zing.
Hieronder volgt een overzicht van het
aantal zetels door de verschillende par
tijen in den Rijksdag bezet.
Juli Nov.
1930
1932
1932
Nat. Soc. partij
107
230
195
Soc. Dem. partij
143
133
121
Comm. partij
77
89
100
Centrum
68
75
69
Duitsch Nat.
41
37
51
Beiersche Volkspartij
19
22
19
Duitsche Volkspartij
30
7
11
Staatspartij
14
4
2
Chr. Soc. volksd.
14
3
5
Econ. partij
23
2
2
Landv.
12
19
4
Duitsche boerenp.
6
2
2
In tal van plaatsen politieke incidenten.
In den nacht van Zaterdag op Zondag
is het in verschillende deelen des rijks tot
politieke botsingen gekomen, waarbij een
groot aantal personen werd gewond.
Zaterdagavond is het te Schonewalde
(district Schweinitz) tot een vechtpartij
gekomen tusschen sociaal-democraten, die
een vergadering hadden bezocht en natio-
naal-socialisten. Een 22-jarige jongeman
werd door messteken ernstig gewond. De
dader werd als het ware gelyncht. De po
litie is er evenwel in geslaagd de orde vrij
spoedig te herstellen.
Te Grefeld is uit een tapperij geschoten
op een troep voorbijtrekkende in uniform
gekleede nat.-socialisten. Verscheidene
nat.-socialisten werden gewond. De nat.-
socialisten gingen tot den aanval over,
waarbij het in het lokaal tot een bloedige
vechtpartij kwam. In totaal werden zes
nationaal-socialisten vrij ernstig gewond.
Twee hunner moesten naar het zieken
huis worden overgebracht. Toen de politie
ingreep kwam het opnieuw tot een bot
sing, waarbij drie politie-beambten werden
gewond.
Te Fraustein bij Wiesbaden werd vol
gens de politie uit een auto, bezet met
nat.-socialisten, geschoten. Een communist
werd door een schot in het been gewond.
Ook te Burgstadt (Saksen) is het in den
nacht van Zaterdag op Zondag tot een
schietpartij gekomen tusschen nationaal-
socialisten en communisten; vijf nationaal-
socialisten werden gewond.
Te Breslau werd getracht met ongeveer
150 kinderen een optocht te formeeren ten
gunste van de communisten. De politie
arresteerde de leidster. De kinderen jouw
den hierop de politie uit en riepen weg
met de politie.
Te Wuppertal is het eveneens tot enkele
incidenten gekomen. Twee personen, van
wie een vrouw, werden door schoten, wel
ke uit een auto werden gelost, gewond.
Te Stassfurt is het Zondagochtend tot
een kloppartij gekomen tusschen ongeveer
50 na.-socialisten en een even groot aan
tal communisten. Daarbij werd een nat-
socialist ernstig en vele communisten en
nat.-socialisten licht gewond.
Zondagochtend werd in het Zuidelijk
gedeelte van Berlijn opnieuw de zender
gehoord, welke door de communisten naar
het schijnt in het geheim wordt geëxploi
teerd. Er werden gramofoonplaten en ver
kiezingstoespraken uitgezonden. Na een
redevoering over: „God en de religie" en:
„Wat willen de Godloozen?" kondigde de
omroeper de „Internationale" aan. Eén
volgende spreker richtte scherpe woorden
aan het adres der sociaal-democraten en
viel ook eenige malen den rijkspresident
aan. Ook in andere deelen der stad is de
uitzending gehoord.
Duitsche communisten mogen niet naar
Rusland.
Naar uit Tilsit wordt gemeld, zijn Vrij
dagmorgen zestien Duitsche arbeiders-
vertegenwoordigers, die zich op weg naar
Moskou bevonden, in den trein gearres
teerd en overgebracht naar het politie
bureau.
Daar werd hun medegedeeld, dat op
last van Berlijn hun het vertrek uit
Duitschland moest worden verhinderd.
Allen gearresteerden, die, naar het
schijnt, voor een, studiereis naar Rusland
waren uitgenoodigd werden de paspoor
ten afgenomen.
Communistische activiteit.
De „Soir" heeft twee uitvoerige artike
len gepubliceerd over de activiteit der
communisten in België. Er blijkt uit dat
de communistische propaganda zee# in
tens is. De handelsvertegenwoordiger dor
Sovjets te Parijs heeft een specialen ge
delegeerde te Brussel, thans een zekere
Lepp, een Letlander, die chef van de im-
portafdeeling der Sovjetambassade te Pa
rijs is. Hij kwam onder een valschea
naam België binnen en blijkt de leiding te
hebben gehad van de communistische
agitatie tijdens de mijnwerkersstaking in
de Borinage. Hij bevindt zich op het
oogenblik te Moskou en wordt vervangen
door Erchoff, vertegenwoordiger van de
Severoles, een Sovjetonderneming, welke
zich met boschcultures bezig houdt. Do
bureaux van Erchoff, die eigenlijk Sviet-
sjin heet, zijn te Brussel gevestigd.
De Sovjet-propaganda wordt met groote
intensiteit gevoerd. Er worden tentoon
stellingen georganiseerd, boeken uitgege
ven en films vertoond, met het gevolg,
dat in de hoogere kringen het „bolsjewis
tisch snobisme" reeds een grooten om
vang heeft aangenomen. Rondreizende
Sovjetagenten zorgen voor het bewerken
der arbeiders in de fabrieken.
De Belgische communistische partij
wordt geheel door Moskou gesteund. Zij
is goed georganiseerd en telt tal van sec
ties, die zich met den landbouw, buiten-
landsche arbeidskrachten, koloniale aan
gelegenheden, militaire zaken, enz. bezig
houden. Onlangs heeft men op een mili
tant agitator, bij diens arrestatie, een
volledig plan tot een staatsgreep in Bel
gië gevonden.
Einde der staking In Lancashire.
De staking in de katoenindustrie van
Lancashire is bezworen en vandaag zal
de arbeid worden hervat. Dit is het resul
taat van de stemming, waarvan de uit
slag Zaterdagmiddag is bekend gemaakt en
waaruit blijkt, dat het aantal stemmen
ten gunste van voortzetting der staking
niet voldoende is geweest. Van de spin
ners stemden er 20.252 vóór en 13.553
tegen voortzetting der staking en van de
kaarders 14.850 vóór en 28.148 tegen
voortzetting, in totaal dus 35.102 stem
men voor en 47.701 tegen. Daar voor de
voortzetting een meerderheid van 80 pel.
noodig was, zal dus het werk worden
hervat. Uit de cijfers blijkt evenwel, dat
de meerderheid der spinners nog steeds
tegen de nieuwe voorwaarden gekant is.
De staking in de Engelsce katoenspin
nerijen is dus geëindigd. Vandaag wordt
het werk hervat.
Aanslag op Hoover verijdeld.
De spoorwegpolitie arresteerde twee
negers, die ervan verdacht werden, een
aanslag te beramen op president Hoo
ver's specialen trein.
De politie was ervan in kennis gesteld,
dat een dergelijk aanvalsplan inderdaad
bestond en liet den ganschen nacht het
traject, waarop de rails zouden worden
losgeschroefd, zorgvuldig bewaken.
Toen dan ook de beide negers nabij de
spoorlijn aankwamen, werden zij onmid
dellijk gearresteerd.
Complot te Tokio?
De politie te Tokio heeft een huiszoeking
gedaan bij een zoon van den ouden leider
der reactionnairen, Mitsoeroe Tojama, en
in het hoofdkwartier van een zijner va
derlandslievende organisaties. Er hebben
verscheiden arrestaties plaats gehad. Dé
huiszoeking werd uitgevoerd naar aanlei
ding van ernstige geruchten over een sa
menzwering.
De gearresteerden worden ervan ver
dacht, deel te hebben genomen, aan een
complot, waarvan het doel was de elec-
trische centrale te vernielen, ten einde
Tokio in het donker te zetten en van de
dan volgende verwarring gebruik te ma
ken om een aantal hooge regeeringsamL-
tenaren te vermoorden.
De politie is er zeker van, een samen
zwering ontdekt te hebben. Tot nu toe zijn
reeds 20 personen gearresteerd.
Korte Berichten.
Te Rio de Janeiro heeft de regee
ring een decreet onderteekend, waarbij in
geheel Brazilië de achturige arbeidsdag
wordt ingevoerd. In den staat Rio de Ja
neiro wordt deze maatregel terstond van
kracht, terwijl in de overige deelen van
Brazilië de 8-urendag binnen een half
jaar moet zijn ingevoerd.
In Australië wordt groote schade
aan den oogst toegebracht door een groote
kudde emoes, een soort struisvogel, die in
groepen van tot 20.000 stuks toe voor
komt. Zij dringen de korenvelden binnen
waar dan de oogst vrijwel vernield wordt.
Troepen zijn ontboden om jacht op de
dieren te maken.
In Gross-Baudiss raakte Vrijdag
avond een zware vrachtauto met aan
hangwagen in een bocht van den weg aan
l.et slingeren. De vrachtwagen reed mid
den in een groep deelnemers van een na-
tionaal-socialistische vergadering die naar
huis terugkeerden. Twee arbeiders en een
smid werden door den aanhangwagen te
gen een muur gedrukt en gedood. Een
S.A.-man werd zwaar gewond.
Gandhi heeft verklaard, dat hij op
nieuw te vasten zou beginnen indien de
ka „e-Hindoes het accoord van Poona
met de paria's niet stipt ten uitvoer bren
gen.
De stad Herford wordt op het oogen
blik door een rattenplaag geteisterd. Het
gemeentebestuur heeft thans bepaald, dat
Ingezonden Mededeellng.
met
van de
Speciaal adrea voor:
MURWE GR0NDN00TK0EKJES
MURWE LIJNK0EKJES
SAMENGESTELDE KOEKJES
S0YA-MELASSEK0EKJES
Fabrlkante van:
ZEELANDS H0ENDERMEEL
en
ZEELANDS 0PF0KV0ER
merk V. P. Z.
Gewaarborgde kwaliteit.
GOES (Telefoon 162).
op 7 November een strijd tot verdelging
van de ratten moet worden gevoerd.
De Japansche begrooting sluit met
een tekort van 780 millioen jen. Dit tekort
zal door het uitgeven van schatkistbiljet
ten worden gedekt.
Er valt eenige verbetering in den
toestand van sommige bedrijven in Bel
gië te constateeren. Gebrek aan werk in
de mijnen die kolen voor huisbrand pro-
duceeren is er niet, daar de vraag op dit
oogenblik veel grooter is dan het aanbod.
Ook de textielindustrie vertoont nieuwe
teekenen van opleving. Te Gent is het
aantal werkloozen ten gevolge daarvan
sedert de vorige maand met 3852 ver
minderd.
Dé politie te Lyon heeft een aantal
communisten en andere anti-fascisten
verspreid, die aan het station Brotteaux
demonstreerden tegen een Itaiiaansch
Kamerlid; twee personen zijn in hechte
nis gehouden.
i Te Dortmund is een vrouw en haar
dienstmeisje doodgeschoten. De politie
heeft vastgesteld, dat het om een roof
moord gaat. De daders zijn er met 300
mark vandoor gegaan.
De Kamerverkiezing in 1933.
„De Fakkel" meldt, dat aan het Kerst
congres der Onafh. Soc. Partij voorge
steld zal worden, de Kamercandidaten-
lijst te doen luiden: 1. P. J. Schmidt, 2.
K. R. van Staal, 3. D. de Jager, 4. J.
Mourits, 5. J. de Kadt, 6. P. de Boer
(Drachten), 7. F. v. d. Goes.
Minister de Geer.
Te Breda heeft prof. dr G. M. Verrijn
Stuart, Vrijdag een rede gehouden voor
het departement Breda van de Ned. Mij.
voor Nijverheid en Handel over: „Is ver
vanging van onze zilveren munt door nik
kel of ander metaal gewenscht?"
De spreker merkte hierbij o.m. op, dat
de houding van minister de Geer in deze
kwestie niet van overwegend belang is,
daar hij overtuigd is dat Mr de Geer niet
lang meer minister zal zijn.
Herhalingsoefeningen der zeemilitie.
De minister van Defensie heeft vastge
steld, dat in 1933 zullen worden opgeroe
pen de zeemiliciens van de lichting 1929
of, voor zooveel de kustwachters betreft,
van de lichting 1928.
De chef van het bureau Zeemilitie zendt
zoo spoedig mogelijk aan de burgemees
ters der betrokken gemeenten een lijst van
de zeemiliciens, die in 1933 voor herha
lingsoefeningen moeten opkomen. Dit is
in de meeste gevallen echter slechts een
voorloopige opgaaf, daar in het algemeen
eerst later wordt vastgesteld op welken
datum deze dienstplichtigen zullen moe
ten opkomen.
De dienstplichtigen krijgen n.l. de ge
legenheid hun voorkeur omtrent den tijd
of de plaats van opkomst mede te deelen,
waarmede voor zoover mogelijk rekening
wordt gehouden.
Een deel der zeemilitie zal de herha
lingsoefeningen bij de landmacht moeten
Binnenland.
De radio-omroep naar Indië.
De Prov. Staten van Zeeland.
Dreigende doorbraak bij Ravesteijn.
Buitenland.
De verkiezingen in Duitschland.
De staking in Lancashire.
vervullen. Hiertoe kan door daartoe aan
gewezen miliciens aanvraag worden ge
daan bij den minister van Defensie.
De demonstratie op 8 November.
Het bestuur van het A.G.O.P. heeft den
minister-president verzocht te bevorde
ren, dat aan rijksambtenaren, die aan de
demonstratie op 8 November willen deel
nemen en over het loopende jaar geen ge
woon verlof meer te goed hebben, op
eigen verzoek, voor zoover mogelijk over
eenkomstig artikel 134 van het Algem.
Rijksambtenarenreglement verlof zal wor
den verleend. Dit verzoek heeft de minis
ter-president afgewezen op grond van de
motiveering, dat de regeering „ten aan
zien van de betooging van 8 November
als algemeen standpunt heeft aanvaard,
dat zij eenerzijds geen maatregelen neemt
die het houden van de betooging, indien
van de zijde van de autoriteiten te 's Gra-
venhage de vergunning wordt verkregen,
zouden belemmeren, doch anderzijds alle
maatregelen die kunnen strekken om de
betooging te bevorderen, achterwege laat."
Bakkers en meelfabrikanten.
Zaterdag meldden wij iets omtrent een
voorloopig trustcontract tusschen meel
fabrikanten en bakkersorganisaties.
Inmiddels is reeds een zeer sterke en
vastberaden oppositie in bakkerskringen
ontstaan onder leiding van Amsterdam,
Gooi- en Eemland en Amersfoort e.o. Deze
oppositie is zóó sterk, dat desnoods tot
oplichting van een nieuwen bakkersbond
zal worden overgegaan.
De opposanten hebben vooral vier
„programpunten", n.l.:
lo. het is in het belang van het bak
kersbedrijf, dat er een dusdanige sanee
ring kome, dat rekening wordt gehouden
met het belang van den consument. Daar
toe zal per gemeente de broodprijs moe
ten worden vastgesteld, na voorlichting
te hebben ingewonnen van een accountant
in zake den gemiddelden kostprijs in die
gemeente;
2o. de leiding en de zeggenschap der
bedrijfssaneering moet in handen komen
van de bakkerij zelf; zij mag in geen geval
berusten bij de meelfabrikanten;
3o. de saneering, ook al zou zij een
overeenkomst met de meelfabrikanten
vergen, zou niet mogen of kunnen lei
den tot de mogelijkheid, dat de fabrikan
ten haar gebruiken als middel om hun
afzet te rayonneeren, hun productie te
contingenteeren of hun prijs op te zetten;
4o. de saneering moet zóó zijn, dat de
meelfabrikanten, die veelal financieel ge
ïnteresseerd zijn bij groote bakkerijen,
haar zullen kunnen gebruiken ten gunste
der groote en dus ten nadeele der kleine
bakkersbedrijven.
De oppositie zal thans met alle midde
len trachten te voorkomen, dat over 14
dagen tot onderteekening van het con
tract zal worden overgegaan.
De Liberale Staatspartij.
De Partijraad van de Liberale Staats
partij De Vrijheidsbond heeft Zaterdag
te Utrecht vergaderd. Aldaar zijn de voor
loopige candidatenlijsten der centrale
lriesvereenigingen ter sprake gekomen en
verschillende combinaties overwogen, die
door de afgevaardigden in de diverse
kieskringen tot onderwerp van gedach-
tenwisseling zullen worden gemaakt. Een
voorstel-Dordrecht om met één algemeene
lijst uit te komen (later in dier voege ge
wijzigd, dat de eerste acht namen op alle
lijsten dezelfde zouden zijn) is met 25 te
gen 9 stemmen verworpen.
Slachtoffers van het verkeer.
Het aantal verkeersslachtoffers bedroeg
naar „Het Volk" meldt, over de maand
October 22 dooden en 42 ernstig gewon
den.
De Haagsche Burgerwacht gemobiliseerd.
De leden der mobiele colonne van de
Haagsche Burgerwacht hebben een ver
trouwelijk schrijven, ontvangen van den
volgenden inhoud
Oefening op Dinsdag 8 November 1932.
Verzameling 9 uur 's voormiddags in de
omgeving van de Koninklijke Petroleum-
Maatschappij, Garel van Bylandtlaan en
de brug aan de Koninginnegracht hij de
Laan dopes van Gattenburg alwaar nadere
gegevens worden verstrekt.
Brood meenemen.
Het schrijven, dat door den comman-
Nat.-sociaJisten
Soc.-democraten
Communisten
Centrum,
Duitsch-N ation.
Beiersche Volfcsp.
Duitsche Volksp.
Democraten
Chr.-socialen
Econ. Partij
Landvolk
Diversen
S, A P.
stemmen
11.379.307
7.150.025
5.860.997
3.896.027
2.920.783
1.00.124
650.900
3.10.163
393.466
103.649
164.266
556.061
18.700