Echt en goed
EERSTE BLAD.
WEKKERS
c. JOOSSE
MT VAN MELLE'S KOEK, OVERAL VERKRIJGBAAR!
ZATERDAG B NOVEMBER 1932
DAGBLAD VOOR DE PROVINCIE ZEELAND
47e JAARGANG - No. 31
Dit nummer bestaat uit 3 bladen
Buitenland.
rijn Poalm alleen, wanneer zij de hand-
teekening dragen van den fabrikant A.
Mijnhardt. Maagpoeders, Hoofdpijnpoe-
ders, Kiespijnpoeders, Hoestpoeders,
Wormpoeders, enz.
Slechts fl.75
St. Adriaanstraat - Goes
Binnenland.
Belangrijkste Nieuws.
Hef verkeer op den afsluitdijk.
Uit de Provincie.
Kerknieuws.
Zending. De Classis Den Haag
dor Geref, Eerken beeft geëxamineerd ad,
Uitg.: N.V. Uitgevers-Maatschappij „Luctor et
Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw".
Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes.
Telefoonnummer 11.
Postchèque en Girorekening 44455.
Bijkantoor Middelburg, Lange Burg. Telef. 259.
Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA,
eeuw
Abonnementsprijs f 2.50 per kwartaal,
weekabonnementen voor Middelburg, Goes en
Vlissingen f0.20. Losse nummers 5 cent.
Advertentiön 30 cent per regel. Ingezonden
mcdedcelingen GO cent per regel. Kleine
Advertentiön Dinsdags en Vrijdags f0.75, bij
vooruitbetaling. Onder letter of motto f 0.85.
Bij contract belangrijke korting.
V
Rechts tegen links.
Het wetsontwerp bedoelende strafbaar
stelling van smalende Godslastering is
door de Eerste Kamer aangenomen..
Het ging bij de stemming zooals voor
speld was, rechts tegen links.
Voor een oogenblik waren, zooals dat
al t ij d gaat, wanneer principieels onder
werpen aan de orde komen, bij de link-
sche partijen weer eens alle verschillen
vergeten.
Heel de linkerzijde trok één lijn.
In een der vrijzinnige bladen werd in
verband hiermede de opmerking ge
maakt: „Alleen Moskou zal in zijn vuistje
lachen".
Geheel onmogelijk is dat niet.
De leiders van de Godloozen-actie te
Moskou zullen uit den aard der zaak met
vreugde zien, dat een zoo belangrijke
minderheid zich tegen een ontwerp als
nu aan de orde was, met hand en tand
verzet.
Bovendien beseffen zij zeer goed de
waarheid van wat Groen van Prinsterer
steeds heeft betoogd, dat er een nauw
verband is tusschen ongeloof en revolutie.
Met vreugde zal men daar hebben ge
zien dat velen in Nederland wel tegen de
revolutie hun stem verheffen, maar dat
zij van het revolutie beginsel volstrekt
niet afkeerig zijn, en dat het ook bij deze
stemming weer ging: rechts tegen links.
Het werk van Colljn.
Aan criliek heeft het den heer Colijn
gedurende den tijd dat hij Minister van
Financiën was, niet ontbroken.
Op de meest ergerlijke wijze is hij be
streden en met name in den rooden hoek
was de blijdschap groot toen in 't najaar
van 1925 het Kabinet-Goüjn ten val werd
gebracht.
Dit alles neemt echter niet weg, dat
men nu nog steeds de vruchten plukt van
wat door Minister Colijn werd tot stand
gebracht.
Het dienstjaar 1932 zal voor de gewone
Rijksmiddelen een tekort te zien geven
van ruim 10 millioen gulden. Dat dit te
kort niet nog grooter is, is te danken
aan het feit, dat uit de overschotten van
vorige jaren een bedrag van f 18 millioen
kon worden geput. Was deze reserve er
niet geweest, dan zouden we voor 1932
reeds voor een tekort van f28 millioen
hebben gestaan.
De begrooting voor 1933 zal, wanneer
alle bezuinigingsvoorstellen werden goed
gekeurd, nog een ongedekt tekort te zien
geven van f22 millioen. Maar dit tekort
zoü f 40 millioen hebben bedragen als ook
nu het reservefonds niet f 18 millioen
had geleverd.
Dat deze reserves gekweekt konden
worden is niet in de laatste plaats te dan
ken aan het werk van Colijn.
Het kost thans aan de Regeering de
grootste moeite de ontvangsten en uitga
ven in evenwicht te houden. Zonder het
onder veel moeite en feilen tegenstand
volbrachte werk van Colijn zou de toe
stand schier hopeloos zijn.
Belastingpolitiek in Zwitserland.
Het tekort van 70 millioen francs, dat
de Zwitsersche begrooting voor 1933 ver
toont, heeft de regeering doen omzien
naar nieuwe middelen.
In welingelichte kringen te Bern
spreekt men o.a. over indirecte belastin
gen op thee, koffie, suiker en mineraal
water, alsmede van een verdere verhoo
ging van den tarieftoeslag op mout en an
dere buitenlandsche grondstoffen voor de
bierbereiding, alsmede van een wijnbelas
ting met een soort restitutie aan de bin-
nenlandsche wijnbrouwers.
Tenslotte wordt ook een tarief op meel
en graan genoemd. Men verwacht echter,
dat de regeering bij pogingen om indi
recte belastingen in te voeren op krachtig
verzet van het volk zal stuiten.
Werkloosheid-debat.
Het Engelsche Lagerhuis begon giste
ren met een debat dat drie dagen zal du
ren, over werkloosheid. Lansbury, de lei
der van de oppositie, diende een relsolutie
in, waarin hij zich onthoudt van alle cri-
tiek op de regeering en eenvoudig vraagt,
alle maatregelen te nemen, die in staat
zijn de werkloosheid te lenigen. Lansbury
verzocht het probleem te bespréken in een
^atmosfeer die gespeend zou zijn van allen
Partijgeest en stelde voor, dat de regeering
">u pogen de bijéénkomst van de economi
se wereldconferentie zoo spoedig moge-
ijk tot stand te brengen.
De minister van arbeid Sir Henry Bot
terton «ei, dat naar hij geloofde bewezen
was, dat de pogingen van den staat om
de abnormale werkloosheid tegen te gaan
door de bespoediging van openbare wer
ken mislukt waren en dat, welk nut deze
pogingen ook mochten gehad hebben, dit
nu uitgeput was.
In bet jaar voorafgaande aan Septem
ber 1931 nam het aantal personen, dat
werk had, met een millioen af. Het laatste
jaar echter was het aantal dergenen, die
werk hadden, vrijwel stationnair. Er was
p-een achteruitgang en slechts in een min
derheid van industrieën was de toestand
verergerd.
De Maandag te publiceeren nieuwe
werkloosheidscijfers zouden een verbete
ring toonen.
Per poeder 8 ct. Per doos 45 ct. Bij uw
drogist.
Tramdienst te Berlijn functioneert weer,
maar gebrekkig.
Zooals de directie van de Berlijnsche
tramdienst had aangekondigd, begon de
dienst gistermiddag weer. Door sabotage
en molestatie functioneerde de dienst ech
ter gebrekkig. De politie moest herbaalde
malen charges uitvoeren* waarbij twee
personen zijn gedood. De stakers wierpen
met steenen naar de rijdende voertuigen en
er werd ook uit huizen op de trams en
bussen geschoten, waarbij een paar pas
sagiers licht werden gewond. Ook de po
litie telt eenige gewonden.
Von Papen voor de radio.
Rijkskanselier Von Papen hield gisteren
een radiorede voor alle Duitsche zenders,
waarin hij het nationaal-socialisme en in
het bijzonder het communisme Bcherp aan
viel. 'Hij waarschuwde tegen de partijbu
reaucratie, die tweedracht in Duitschland
hadgebracht en wekte allen die het goed
met Duitschland meenen op, de tegenwoor
dige regeering te steunen, dit ook alleen
het heil van Duitschland op het oog heeft.
Von Papens rede hield meer critiek op
zijn vijanden in dan een overzicht van wat
de regeering tot stand had gebracht.
Indig's financieele toestand.
De opbrengst van de landsmiddelen in
1933, welke in de ontwerp-begrooting voor
dat jaar nog geraamd was op een bedrag
van 331^ millioen gulden, is thans naar
het N. v. d. D. v. N.-I. verneemt, bij nieu
we raming getaxeerd op niet meer dn.n
280 millioen. Dit bedrag zal grootendeels
noodig zijn voör de betaling van salaris
sen en pensioenen. Met inbegrip van het
personeel der landsbedrijven en na aftrek
van de salariskorting van 10 pet., wordt
thans nog 163 millioen aan bezoldiging
betaald. Door de voorgenomen herziening
van het Bezoldigingsbesluit voor Lands
dienaren en de Militaire B e zold igi ngsrege-
ling, -zal dit bedrag in 1933 moeten afne
men met 21 millioen, zoodat er nog 142
millioen aan bezoldiging wordt uitgegeven.
De pensioenslasten zullen in 1933 voorts
stijgen tot 72 millioen en in totaal vorde
ren salarissen en pensioenen in dat jaar
dus een bedrag van 214 millioen, zoodat
er voor andere uitgaven niet meer dan
66 millioen beschikbaar zal zijn. Wan
neer men echter bedenkt, zoo besluit het
blad, dat de „onaantastbare" post voor
rente en aflossing alleen reeds 84 millioen
bedraagt, dan kan men nagaan, dat de
regeering uiteindelijk nog 18 millioen te
kort komt om zelfs deze onvermijdelijke
uitgave te dekken.
Korte berichten.
Gisteren kwam het kanaal gereed,
dat de Witte Zee verbindt met de Oost
zee. Het aanleggen van dit geweldige
kanaal is juist een jaar geleden begon
nen.
Het Duitsche rijkskabinet heeft den
rijksminister voor voedselvoorziening en
landbouw gemachtigd en in staat gesteld
aanzienlijk grootere hoeveelheden rogge
voor geruimen tijd uit de markt te nemen,
om daardoor evenwicht te scheppen tus
schen vraag en aanbod en een behoorlij
ken prijs te kunnen bedingen.
De Pruisische minister van binnen-
landsche zaken, Severing, is qp zijln ver-
kiezingsreis te Frankfurt am Main ern
stig ziek geworden. Hij is in een zieken
huis opgenomen en moet van verdere
deelneming aan de verkiezingscampagne
afzien.
Tusschen groepen plakkers van de
nazi's en communisten is het te Wupper-
thal tot een vechtpartij gekomen, waarbij
de nazi's ongeveer 16 schoten hebben ge
lost, Eén arbeider is ernstig, een ander
licht gekwetst. Op een andere plaats is
een nationaal-socialiat door een schot ge
kwetst,
In het gebied van S&loniki en Chal»
cidice zijn gisteren plotseling alle bronnen
opgedroogd. Men wijt dit nieuwe onheil
aan de aardbevingen der laatste dagen.
De bevolking heeft dringend behoefte aan
drinkwater. Ii J i l*iü
Ingezonden Mededeallng.
In 4 kleuren: Rood, Bruin, Blauw
en Groen, met garantie.
Het peil van het IJsselmeer.
Het Nederl. correspondentiebureau in
Den Haag meldt:
De laatste dagen zijn in verschillende
dagbladen artikelen en berichten versche
nen, welke den indruk zouden kunnen
wekken, als zou het met het oog op de
belangen der landsverdediging voor de
afgesloten Zuiderzee wettelijk vastgestelde
peil van 0.13 M.—N.A.P. oorzaak zijn van
het waterbezwaar, hetwelk thans in ver
schillende gebieden rondom de Zuider
zee wordt ondervonden.
Ter voorkoming van misvattingen ten
deze zij echter opgemerkt, dat door om
standigheden, waarop de Minister van
Defensie generlei invloed vermag te oefe
nen, sedert Augustus van dit jaar het peil
van de afgesloten Zuiderzee niet onaan-
geven, dat het Juiste oogenblik van een
telegram als het onderhavige nog niet
gekomen was.
De Indische tentoonstelling naar
Duitschland?
De exploitant der Indische Tentoonstel
ling in het Westbroekpark de heer D. G.
Wevers, heeft, naar de „Haagsche Crt."
verneemt, aan B. en W. het verzoek ge
richt om het contractueel tijdstip, waar
op het terrein moet zijn ontruimd, n.l.
1 December a.s., twee maanden te willen
verschuiven.
De besprekingen over verplaatsing der
gebouwen naar Duitschland hebben een
zoodanig verloop, dat op haar welslagen
vrij zeker mag worden gerekend.
In dit verband zou afbreken en tijde
lijk opslaan der onderdeelen van de ge
bouwen overbodige kosten met zich
brengen.
Malaise in den scheepsbouw.
De Scheepswerf en Machinefabriek P
Smit Jr. te Rotterdam heeft behalve een
aantal arbeiders ook een deel van het ad
ministratief personeel ontslagen.
De werf heeft zeer weinig werkgelegen
heid en werkt thans met minder arbei
ders dan tijdens de staking. Van de ar
beiders die tijdens de staking gewerkt
hebben zoowel als van die toen gestaakt
hebben en die na dien zijn teruggenomen,
zijn velen naarhuis gezonden.
Trust-contract tusschen bakkers- en meel
fabrikanten.
Naar het „Handelsblad" verneemt is
tusschen de maalindustrie n.1. de Ned. Ver.
van Meelfabrikanten, benevens de uitge
treden Stoommeelfabriek „Holland" te
Amsterdam en de „aparte" Meelfabrieken
Binnenland.
Conversie onzer Staatsleeningen?
Trustvorming tusschen bakkers en meel
fabrikanten.
Buitenland.
Het tramverkeer te Berlijn functionneert
weer.
Werkloosheidsdebat in het Engelsche La
gerhuis.
Tekort in Zwitserland.
Ingezonden Mededeeling.
Desgewenscht bezoek aan huis
Ingezonden Mededeeling.
zienlijk hooger is dan het hiervoren ver
melde wettelijke peil.
Voor de belemmering van de afwate
ring der omringende gebieden behoeft
men in het algemeen geen vrees te koes
teren bij een peil van 0.13 M.N.A.P.
aangezien dit peil overeenkomt met den
gemiddelden laagwaterstand.
Notariaat.
Bij Kon. besluit van 2 November is be
paald, dat de vacature van notaris ter
standplaats de gemeente Wamel, open
gevallen door de verplaatsing van W. A.
Caron, niet zal worden vervuld.
Telegram naar Nijverdal een vergissing.
De Minister van Binnenlandsche Zaken
heeft op de vragen van den heer H. Ame-
link, lid van de Tweede Kamer, over een
op 18 October j.l. van overheidswege aan
het gemeentebestuur van Hellendoorn ge
zonden telegram, betreffende uitsluiting
van steunverleening en werkverschaffing
ten aanzien van arbeiders der Kon. Stoom
weverij te Nijverdal, die weigeren loons
verlaging te aanvaarden, geantwoord:
Onder bevestigende beantwoording van
de eerste vraag merkt de ondergeteeken-
de op, dat het telegram bedoelde een her
innering aan de steunregeling (art. 17 d
en f). Daar het mitsdien geen principiëele
louter een administratieve beteekenis had,
is het buiten voorkennis van den onder-
geteekende door den secretaris-generaal
van diens Departement afgedaan en
onderteekend.
De verkorte vorm, waarin een telegram
pleegt te worden gesteld, brengt het ge
vaar mede, dat er een andere bedoeling
in wordt gelezen dan bij het stellen voor
zit. Zoo in het onderhavige geval. Het
telegram is opgevat, alsof de bedoeling
zou zijn geweest, zich in te laten met
een concreet loonconflict in het particu
liere bedrijf. Niets is minder juist Het
telegram had slechts tot doel de werk
nemers in hun eigen belang te doen wij
zen op de gevolgen, welke zouden in
treden, indien het loonconflict er toe zou
leiden, dat het werk in de fabriek geen
voortgang zou kunnen hebben. Nu deze
bedoeling blijkt te zijn misverstaan, moet
de ondergeteekende het betreuren, dat het
telegram niet in meer klaren vorm de
bedoeling tot uitdrukking bracht.
Het telegram had niet tot doel den ar
beiders den eisch te stellen, een loons
verlaging te aanvaarden; deze blijven
vrij, desgewenscht het werk te staken.
Voor dit laatste geval beoogde het tele
gram hun op het hart te binden, te be
denken, dat zij in dat geval volgens de
steunregeling geen steun zouden ontvan
gen. De vraag kan rijzen, of het telegram
op het geschikte oogenblik is gezonden.
Het antwoord hangt af van de vraag, wat
zou gebeurd zijn, indien het telegram
niet verzonden ware. 9
Achteraf gezien dan, nu de rapporten,
die den secretaris-generaal ter beschikking
stonden en waarop hij moest steunen, zijn
aangevuld met vollediger kennis van den
feitelijken toestand, moet worden toege
der Ver. Ned. Bakkerij (de z.g. Coöpera
tieve) eenerzij ds en de vier groote bak
kersorganisaties, te weten: de Ned. Bak-
kersbond, de R.-K. Ned. Bakkersbond, de
Chr. Bakkersbond en de Ver. van werk
gevers in het bakkersbedrijf (de brood
fabrieken ad.) aan den anderen kant,
een voorloopig contract gesloten, dat o.a.
reeds aangenomen is door de algemeene
bestuursvergadering van den (grootsten)
Ned. Bakkersbond, benevens door het
hoofdbestuur van den R.-K Bond. De
partij aan den anderen kant, de meel
fabrieken, met inbegrip van de „Holland"
en de Coöperatieve" hebben zich er even
eens mede vereenigd.
Een contract dus tusschen de Neder-
landsche bakkers en de Nederlandsche
meelfabrikanten. Dit contract nu behelst
een eerste schrede op den weg der trust
vorming. Er wordt n.l. in bepaald, dat de
meelfabrikanten géén meel of bloem
zullen verkoopen aan bakkers, die hun
brood beneden een bepaalden prijs ver
koopen. Aan den anderen kant verbin
den de bakkers zich, om géén meel of
bloem te koopen van meelfabrikanten,
die aan zulke bakkers tóch verkoopen.
Voor de uitvoering van een controle op de
contractsbepalingen zal te 's-Gravenhage
een Centraal Bureau worden gevestigd,
dat een z.g. „zwarte lijst" zal aanleggen
en een „geheimen dienst" zal organisee-
ren, teneinde overtreders op te sporen en
te straffen. Dit bureau zal voor het groot
ste deel bekostigd worden door de meel
fabrieken, hoewel óók de bakkers er iets
aan zullen meebetalen.
Bakkers, die zich niet aan de bepalin
gen willen onderwerpen, zullen alléén nog
maar meel en bloem kunnen betrekken
via een eveneens in te stellen Centraal
Verkoopbureaü en moeten dan méér voor
het meel betalen, b.v. f3 extra!
Naar het blad nog meedeelt, moet al
leen de algemeene vergadering van den
R.-K. Bakkersbond het contract nog goed
keuren.
Naar aanleiding van het bericht om
trent het stop zetten van alle verkeer
over den Afsluitdijk heeft de „N.R.Crt."
van den secretaris van den directeur-gene
raal der Zuiderzeewerken vernomen, dat
de afsluiting geen verband hield met de
ongunstige berichten, welke over den toe
stand van den Afsluitdijk hebben geloo-
pen en toen zijn tegengesproken.
De kwestie is, dat de weg over
den Afsluitdijk gisteren geheel ge
reed zou komen. Vroeger konden de be
zoekers van de werken, die hun pen
ningske voor het Crisiscomité offerden,
niet van den eenen naar den anderen
oever doorrijden; hierdoor was er niet
zooveel verkeer. Nu moet men echter een
druk verkeer verwachten en hierop is
vooral de toegangsweg over Wieringen,
die verbeterd moet worden, niet berekend.
Ook is het dijklichaam zelf nog niet vol
doende gedroogd en ingeklonken, en ten
slotte is er nog niet voldoende verlich
ting.
Men verwachtte, dat de openstelling
eerst in het voorjaar zou geschieden. Van
een openstelling nog gedurende deze
maand voor particuliere auto's op eigen
risico kan dus ook niets komen.
De Kamerverkiezingen.
De „Volkskrant" verneemt, dat het in
het voornemen ligt het aantal omschre
ven zetels voor arbeidszaken in de R.-K.
Tweede Kamerfractie tot drie terug te
brengen en te handhaven die der groote
steden, Limburg en Leiden—Dordrecht In
dezen gedachtengang zal de werkgevers
kwaliteitszetel (thans bezet door Dr Kor-
tenhorst) met dien voor de Indische spe
cialiteit een plaats krijgen in den rijks
kieskring Tilburg.
B. en W. van Middelburg hebben het
aanleggen van een voetpad traject Mid
delburg—Abeele opgedragen aan v. d.
Ven en Wandel, KoudekerkeOostburg
voor een som van f11875.
Biggekerke. Het Gemeentebestuur heeft
Vrijdagmiddag aanbesteed het verbreeden
en vernieuwen der klinkerbestrating, het
aanleggen van tegeltrottoirs en het aan
brengen van een rioleering in de Dorps
straat. De uitslag van deze aanbesteding
is als volgt:
C. Dekker, Middelburg f18000; C. van
der Klippe, Vlissingen f15870; H. Geldof,
Serooskerke f15100; I. la Gasse Zoon,
Koudekerke f15000; 3. H. van der Ven,
Vlissingen f 14970; P. de Voogd, Veere
f14800; M. W. Knuist, Goes f14690; P. J.
van de Sande, Breskens f14687; G. Fran
ke, Vlissingen f14500; M. Hoogesteger,
Wemeldinge f 14480; L. G. J. van der Ven
en Wandel, Koudekerke en Schoondijke
f14392; L. Wandel, Oosterbeek f14100; F.
Duinhouwer, Goes f13880; Gebrs Brand,
Dubbeldam f13700.
1 Beroepbaar. Het provinciaal
kerkbestuur van Groningen beeft tot de
Evangeliebediening in de Ned. Herv.
Kerk toegelaten de heeren H. J. F. Wes-
seldijk en K. A. Schipper.
i Emeritaat. Door de classis Ap-
pingedam der Geref. Kerken is eervol
emeritaat verleend aan Ds E. J. Koppe
te Wester-Emden. Ds Koppe arbeidde te
Idskenhuizcn, Westbroek c.a. en nu sinds
17 December 1911 te Wester-Emden.
Ds H. de Lange. Na een korte
ongesteldheid is, in „Eudokia" te Rotter
dam, in den leeftijd van bijna 65 jaar
overleden Ds H. de Lange, pred. der
Geref. Kerk te Ooltgensplaat.
De overledene diende achtereenvolgens
de kerken te Gaastmeer, Raard, Exmorra
en sinds 1924 Ooltgensplaat.
