4
GOES.
EESCH.
R
Wf VAN MELLE'S KOEK, GEZOND EN LEKKER!
DONDERDAG 8 OCTOBER 1932
DAGBLAD VOOR DE PROVINCIE ZEELAND
47e JAARGANG - No. 5
besteden
stuivers.
s te meer
ie en men
Ikdoeken.
Iburg.
ikt
c
2
S a
Of
«L
i
5
Kortgene,
issenkerke
den Adver^
enten aan-
E MOOR te
Buitenland.
Belangrijkste Nieuws.
Binnenland.
I
Uitg.: N.V. Uitgevers-Maatschappij „Luctor et
Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw".
Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes.
Telefoonnummer 11.
Postchèque en Girorekening 44455.
Bijkantoor Middelburg, Lange Burg, Telef. 259.
Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA.
Ve Zeeuw
Abonnementsprijs f 2.50 per kwartaal,
weekabonnementen voor Middelburg, Goes en
Vlissingen f0.20. Losse nummers 5 cent.
Advertentiën 30 cent per regel. Ingezonden
mededeelingen 60 cent per regel. Kleine
Advertentiën Dinsdags en Vrijdags f 0.75, bij
vooruitbetaling. Onder letter of motto f 0.85.
Bij contract belangrijke korting.
1,1
hl
H
De toekomst van Europa.
In zijn altijd lezenswaardige buiten-
landsche kroniek in „Stemmen des Tijds"
wijst H. G. Baarbe er op, dat de tijd voor
bij is, dat er in Europa krachten werk
ten, die dit werelddeel tot beheerscheres
der geheele wereld maakten.
Indien men, zegt hij,, van een andere
planeet onze donkere wereld kon bekijken,
zou het volgende beeld zich aan onze
oogen voordoen: Men zou zien, hoe het
eens zoo geweldige Britsche Rijk lang
zoo trotsch niet meer als voorheen!
wanhopige pogingen aanwendt zijn positie
daardoor te redden, dat het, nu politie
ke idealen onbereikbaar bleken, zich zui
ver economisch aaneensluit, teneinde
langs dien weg, zoo mogelijk, de gevol
gen van den oorlog te boven te komen.
Daarnaast kwam dan een tot de tan
den gewapend Frankrijk, dat het gebouw
zijner macht met den steun zijner vasal-
len: Polen en de Kleine Entente, poogt te
onderheien. In de derde plaats een bolsje
wistisch Rusland, dat met een stout expe
riment niet alleen zichzelf, maar, wat veel
gevaarlijker is, de gansche wereld geluk
kig wil maken. Dan een Italië, ook al op
nieuwe sociale en economische proefne
mingen bedacht, doch dat niet sterk ge
noeg is om zelfstandig zijn plannen voor
de buitenlandsche politiek tot uitvoering
te brengen. Volgt een voor zijn gelijk
gerechtigdheid en zijn nationale weerop-
leving kampend Duitschland, te midden
van een aantal kleinere natiën, die door
het onrecht der vredestractaten zijn uit
eengerukt en te zwak zijn om zichzelf te
helpen. Toonbeeld van versplintering,
sinds het Alemanische Rijk uit Europa
werd verdreven, is en blijft de Balkan,
maar overal speurt men losrafeling, of
verwijdering. „Regionale tendenzen", als
nu in Spanje en Ierland, dreigen daarbij
de verwarring nog grooter te maken.
Als gevolg van een en ander ziet men,
hoe de Staten zich tegenover elkander op
sluiten en enkel wachten op het oogenMik,
dat de andere partij zich blootgeeft, om
dan daarvan gebruik te maken.
En daartegenover staat dan feit van
ongemeene beteekenis! een niet-Euro-
peesche wereld, die zich van alle oude
banden losmaakt. De oorlog heeft ontzag
lijke veranderingen teweeggebracht. En-
gelands en Frankrijks strijd voor de „klei
ne volken" wreekt zich bitter. Azië verzet
zich al sterker tegen allen Europeesohen
invloed, van Oostelijke of Westelijke her
komst. Afrika zoekt ook naar middelen
en wegen om tegenover het Moeder-we
relddeel tot eenheid te komen. De Noord-
Amerikanen zullen zich na korter of lan
ger tijd als hun bemoeiingen met de
Europeesche zaken het beoogde resultaat
hebben opgeleverd wel weer op hou
Monroe-leer bezinnen. Zuid-Afrika zal
stellig zijn eigen weg gaan. Kan er dan
nog aan getwijfeld, of, bij zulk een ontwik
keling der dingen, ons werelddeel heeft
opgehouden te zijn wat het eenmaal was-
de beheerscher der aarde?"
Is dit beeld te donker gekleurd?
Waarschijnlijk niet. Immers, bij de fac
toren hier genoemd, komt nog de ont
wrichting op zedelijk en geestelijk gebied.
Het Christelijk vernis ontbreekt niet,
maar aan de Christelijke grondslagen
wordt overal meer of minder bedekt ge
wrikt.
En tegelijkertijd wordt in Rusland, ter
wijl daar gehamerd en gesmeed wordt om
dit rijk tot een machtige eenheid te ma
ken, sterk genoeg om Europa te overheer-
schen, een niets ontziende strijd gevoerd
tegen God en zijn dienst. Een stelselma
tige God-loozen-campagne is er op ge
richt alle godsdienst te doen verdwijnen
en straks ook Europa de zegeningen van
deze god-loosheid deelachtig te maken.
En deze strijd valt samen met het ont
waken van het Oosten, waarbij de reli
gieuze factoren niet ontbreken.
De toekomst schijnt niet gunstig.
Europa wordt van zijn vooraanstaande
plaats teruggedrongen. En met en in
Europa het Christendom?
Woord en daad.
In een in het Westland gehouden libe
ralen streekdag heeft Mr D. Fock volgens
een verslag in het „Vaderland" o.m. ge
zegd:
„Helaas wordt in landbouwkringen
niet zoo gunstig op het oogenblik over
het Liberalisme gedacht, hoewel de Li
beralen telkens de overtuiging hebben
uitgesproken, dat de Landbouw en
Tuinbouw grondvesten van den Staat
zijn."
Kan het ook zijn dat in landbouwkrin
gen meer gelet wordt op daden dan op
woorden?
H.
PESSIMISTISCHE REDE VAN Dr.
COLIJN TE GENEVE.
In de tweede commissie der Volken
bondsvergadering heeft gisteren Dr H.
Colijn het woord gevoerd, wiens rede op
nieuw met de grootste aandacht werd aan
gehoord en volgens de algemeene opvat
ting het hoogtepunt der tot dusver gehou
den economische en financieele discussie
vormde.
De heer Colijn merkte in de eerste plaats
op, dat hij in tegenstelling tot den Engel-
schen gedelegeerde, die met het optimis
tische rapport van den Italiaan Bianchini
instemde, een veel pessimistisfther rapport
voor meer overeenkomstig de waarheid
zou 'hebben gehouden.
Hij heeft 6 jaar lang actief aan het eco
nomisch Volkensbondswerk deelgenomen,
doch niet het minste bewijs gevonden, dat
de aangenomen resoluties eenigen invloed
op de gedragslijn der regeeringen uitoefe
nen. Hij herinnerde er aan, hoe in 1927
de gedelegeerden zich haastten naar de
spreektribune te gaan om de instemming
hunner regeeringen met de aanbevelingen
van de deskundigen der economische we
reldconferentie van dit jaar te betuigen.
Dienovereenkomstige daden zijn echter
nimmer gevolgd. Daarna heeft de Volken
bond de eene conventie na de andere op
economisch gebied tot stand gebracht,
doch geen enkele daarvan is in werking
getreden, behalve gedeeltelijk die van '27
over de invoerverboden en invoerbeper
kingen. Vervolgens nam de Europeesche
commissie fraaie resoluties aan over in
ternationale samenwerking tusschen de
Europeesche staten, doch eenig resultaat
is ook daarmede niet bereikt.
Zelfs het besluit inzake de Internatio
nale Bank voor hypothecair landbouwcre-
diet, tot welker inrichting verleden jaar
met zooveel gejuich besloten werd en wier
werking het keerpunt in de landbouw
crisis zou beteekenen, ligt geheel vergeten
in de archieven van den Volkenbond.
De ervaring leert dus, dat
het geheel onverschillig is
wat te Genève gezegd en ge
daan wordt. Iedere regeering
volgt in haar eigen land
toch weer haar eigen natio
nale politiek. Hier te Genève
spreken de ministers voor
den vrede, thuis heffen ze als
parool aan „vechten".
De Engelsche gedelegeerde had betoogd,
dat de toestand in Engeland thans zooveel
beter is dan verleden jaar. Dr Colijn wil
hierover niet met hem strijden, doch zij
nerzijds moet hij de verklaring afleggen,
dat in Nederland en het onme
telijke koloniale r ij k d e
toestanden veel en veel slech
ter zijn geworden. Zij, die de hoop
op een spoedige verbetering koesteren,
vergeten, dat nog steeds de economische
wapeningwedloop voortduurt. De belem
meringen van den handel worden nog
steeds drukkender. Blijkbaar onder den
indruk van het nieuws der afbreking der
handelsbesprekingen tusschen Nederland
en Duitschland wees Dr Colijn op het door
een groqj land in het midden van Europa
gelegen aangekondigde plan om de in-
voermogelijkheden nog belangrijk te ver
meerderen. Hij waarschuwde, dat dit
slechts tot represaille-maatregelen der be
treffende landen zou kunnen leiden, en
misschien tot een economise hen
oorlog althans in West-
Europa.
Hierna besprak dr Colijn de teekenen
van verbetering, waarop de optimisten
zich beroepen.
Ten aanzien van Lausanne erkende
dr Colijn de hooge moreele beteekenis van
het bereikte accoord, dat echter van streng
zakelijk standpunt bekeken, slechts is een
registreeren van een bestaanden toestand.
Ottawa zal het vrije goederenverkeer bin
nen de deelen.van het Britsche rijk ver
gemakkelijken, doch ook de goederenruil
tusschen de deelen van het Britsche rijk
en de rest der wereld? Wij' kunnen hier
slechts het beste hopen, doch moeten ons
op ernstige teleurstellingen voorbereiden.
S t r e s a heeft de verstandige aanbe
velingen van de conferentie van 1927 her
haald, zooals reeds herhaaldelijk ge
schiedde. Zal 't ditmaal baten? Dr Colijn
had Zaterdag den indruk, dat de vergade
ring der Europeesche commissie meer
diende als een voorbereiding tot een fat
soenlijke begrafenis.
Wat de wereldconferentie van Lon
den betreft, allen zijn thans vol vrome
hoop. Laat ons blijven hopen, dat die hoop
te Londen niet vernietigd zal worden. In
dien Londen niet er in slaagt een oplos
sing van de vitale economische kwestie
te vinden en er niet in slaagt het streven
der verschillende landen naar economi
sche zelfbevrediging te dooden, zal
Europa economise be toestan
den tegemoet gaan, die ons le
venspeil tot een standaard
van een halve eeuw geleden
zal terugbrengen. Indien
Londen mislukt, moeten wij
alle verdere hoop opgeven. In
dien daarentegen te Londen de gezonde
economische beginselen inderdaad zege
vieren, dan zal de wereld haar econo
mische welvaart kunnen terugkrijgen.
Verder drong dr Colijn aan op stren-
geren aandrang tot de schuldenaar-staten
om hun financieele verplichtingen na te
komen, vooral die welke uit een Volken-
'bondsleening voortspruiten.
In de derde plaats richtte Colijn zich
tegen de aanbeveling in het rapport van
het Internationaal Arbeidsbureau voor de
uitvoering der openbare werken. In het
rapport wordt heel verstandig niets ge
zegd over de financiering dier plannen.
Colijn wilde in dit verband slechts op
merken, dat hij. in zijn wildsten droom
nimmer geloofd heeft, dat de gelden voor
dergelijke openbare werken beschikbaar
zouden komen, althans in Nederland zou
al het voor de bestrijding der werkeloos
heid beschikbare geld voor de leniging der
zorg in het eigen land moeten aangewend
worden.
De rede van dr Colijn kreeg weer een
zeer waardeerend applaus. Het eerste wat
in deze zitting van.de tweede commissie
vernomen werd. Als een belofte, dat de re
geeringen zich ditmaal naar de raadge
vingen van dr Colijn gedragen zullen, zal
echter onze gedelegeerde dit applaus wel
niet hebben opgevat.
alle vaders der leerlingen van genoemde
school zijn stakende mijnwerkers.
De kinderen van de stakers hebben
thans besloten, geen school te bezoeken,
waarvan de lokalen verwarmd worden
met door werkwilligen gedolven kolen. De
schoolstaking vond zóó grooten aanhang,
dat van de 172 leerlingen slechts 17 leer
lingen zich aan de school meldden.
De voorzitter van den schoolraad heeft
verklaard, geen pogingen te zullen doen,
om de kinderen te dwingen, nk^r de
school terug te keeren. J
Litwinef naar Roemenië?
Volgens te Berlijn uit Genève ontvan
gen berichten heeft Litwinof op tamelijk
geheimzinnige wijze deze stad verlaten,
zonder dat men weet waarom en waar
heen. De Russische delegatie zou uitdruk
kelijk weigeren iets naders hieromtrent
te verklaren. De correspondent van de
Deutsche Allgemeine Zeitung te Genève
verneemt intusschen van betrouwbare
zijde, dat Litwinof zich naar Oostenrijk
heeft begeven om aldaar een Roemeen-
sche persoonlijkheid te ontmoeten. Klaar
blijkelijk zou dus zijn reis in verband
staan met de Russisch-Roemeensche on
derhandelingen over het sluiten van een
non-agression verdrag.
Engeland en Ierland.
Op de bijeenkomst van de Engelsche en
Iersche ministers, is^ besloten, dat men
te Londen zal onderhandelen over de
landannuïteiten en de andere bedragen,
die Ierland aan Engeland schuldig is.
Zoo mogelijk zullen deze onderhandelin
gen 14 October beginnen.
Naar vernomen wordt, kenmerkten de
Britsch-Iersche onderhandelingen zich
door een grooter hartelijkheid dan tot
dusver het geval was.
Inmiddels gelooft men, dat de aan de
Britsche regeering' verschuldigde bedra
gen ook voorloopig nog zullen worden in
gehouden en dat de heffing van speciale
tarieven, welke werden ingevoerd, toen
het geschil ontstond, zal worden voortge
zet, zoolang de regeling der geheele finan
cieele kwestie nog hangende is.
Gaat de conferentie van vijf niet door?
In wel-ingelichte Britsche kringen be
stond gisteravond met betrekking tot een
conferentie te Londen over de pariteits
kwestie voor de bewapening, de indruk,
dat als gevolg van de houding van Frank
rijk en Duitschland een deelneming dier
landen geen doel zou hebben en dat dus
de gedachte van een dergelijke
conferentie zou moeten wor
den opgegeven.
Binnenland.
De tariefsverlaging bij de spoorwegen.
Steun aan werkloozen in natura.
Het vervoer van suikerbieten en tarwe
per schip.
Verlaging Indische pensioenen?
De contingenteering door Duitschland.
Buitenland.
Rede van Dr H. Colijn te Genève.
President Hoover aan het woord.
Geen vijfmogendhedenconferentie te
Londen.
De verhouding tusschen Engeland en
Ierland.
nen, flesschen en andere voorwerpen.
Vier personen werden aangehouden en
verscheidenen gewond, onder wie één po-
litie-agent.
Een vergadering van gedelegeerden
van landbouwvereenigingen te Parijs
heeft besloten het betalen van belastingen
te gaan staken, iijdien de agrarische
eischen niet worden ingewilligd.
Onbekend gebleven personen hebben
aan den gevel van de particuliere woning
van den Belgischen minister-president
Renkin met teer een doodskop van groote
afmetingen geschilderd. Hoewel dit ver
moedelijk het werk van een grappenma
ker is, zal het huis van den premier toch
voortaan dag en nacht door de politie
bewaakt worden.
In de bergen in de buurt van Vene
tië is. een auto, waarin zeven personen
zaten, door de duisternis bij een smalle
bocht in den 500 meter diepen afgrond
gestort. Drie personen werden gedood,
terwijl de overige vier slechts lichte ver
wondingen opliepen.
In de Finsche Golf zijn bij een
scheepsongeluk acht personen om het le
ven gekomen. Een buitenlandsch schip
verzocht het Russische stoomschip
„Prijemny" een loods te zenden. Een met
acht personen bemande boot zou den
loods overbrengen. De boot kwam even
wel met het stoomschip in botsing en
zonk, waarbij alle opvarenden verdron
ken.
Ten gevolge van den hevigen regen
val is het dorp Slatina in Joego Slavië
door een overstrooming verwoest. Ver
scheiden huizen zijn ingestort. Tot dus
ver is melding gemaakt van vier dooden
en zeven gewonden.
Ingezonden mededeelingen.
President Hoover door de boeren niet
prettig ontvangen.
President Hoover is zijn groote verkie
zingscampagne begonnen in de land-
bouwstaten van het midden en "Westen
van Amerika. In genoemde streken is men
Hoover niet gunstig gezind, daar men
hem den ongunstigen toestand van den
landbouw verwijt. In verschillende plaat
sen werden groote demonstratie-optoch
ten gehouden, waarin geprotesteerd werd
tegen den huidigen toestand van den
landbouw.
In verband hiermede heeft Hoover toen
te Desmoines in den staat Iowa zijn poli
tiek uiteengezet en verdedigd.
Hij bracht het gevaar in herinnering,
dat in het begin van 1932 bestond, van
een paniek op financieel en handelsge
bied en zeide, dat de secretaris van de
schatkist, kort voor de uitbreiding van de
goudreserves van het Federale Reserve
systeem in Februari j.l. door middel van
de Glass-Stengeall-wet, hem had gewaar
schuwd, dat de Vereenigde Staten nog
slechts gedurende veertien dagen den
gouden standaard zouden kunnen hand
haven, tengevolge van de opvragingen
voor buitenlandsche rekening en het op
potten van geld door particulieren in de
Vereenigde Staten.
Hoover vervolgde zijn rede, met er op
te wijzen, dat het vertrouwen thans is
teruggekeerd, wat hoofdzakelijk te dan
ken is aan de door de regeering getroffen
maatregelen.
Uit het buitenland is goud ter waarde
van 275 millioen dollars teruggekeerd en
van de anderhalf milliard dollars, die
door particulieren waren opgepot, is een
kwart milliard wederom bij de banken in
deposito gegeven.
Verder verdedigde Hoover in zijn rede
voering de douanewetgeving.
De mijnwerkersstaking in Illinois.
Te Kincaid in den staat Illinois, is op
de middelbare school een ongewoon soort
staking begonnen. Kincaid ligt in het cen
trum van het stakingsgebied in het ko-
lendistrict van Illinois en zoo goed als
Men huldigt thans de opvatting, dat de
werkzaamheden der ontwapeningsconfe
rentie in elk geval voortgezet moeten
worden.
Men hoopt, dat door het verloop der
conferentie een toestand zal ontstaan, wel
ke het Duitschland mogelijk maakt zijn
medewerking aan de conferentie alsnog
toe te zeggen.
In een telegram uit Berlijn wordt even
eens geconcludeerd, dat de Engelschen
thans schijnen af te zien van het houden
eener Londensche conferentie. De schuld
daarvan wordt op de politiek van Herriot
geworpen.
De Engelsche arbeiderspartij.
De conferentie der Engelsche arbei
derspartij heeft een motie aangenomen
voor de ontwapening.
Henderson zeide: Laat ons niet verge
ten, dat wij sedert zeer lang geleefd heb
ben, niet in den geest van vrede, maar in
een militairen geest. Laat mij, besloot hij
zijn rede, naar Genève terugkeeren en er
mijn taak hervatten met al haar moeilijk
heden en ontgoochelingen. Ik zal doen,
wat ik kan om bevredigende resultaten
te bereiken.
Het congres heeft verder een motie
aangenomen, welke verklaart dat het
hoofddoel van de arbeiderspartij de in
voering van het socialisme is.
Toen Henderson waarschuwde, dat de
partij door deze motie te aanvaarden,
zich de handen zou binden, lokte hij in
terrupties en kreten van afkeuring uit.
Korte Berichten.
Daar de stedelijke arbeiders te War
schau tot staking zijn overgegaan, is de
gasfabriek door militairen bezet, die voor
het functioneeren van het bedrijf zullen
zorgen. De regeering verklaarde, dat der
gelijke maatregelen in alle gevallen,
waarin vitale bedrijven door staking ge
troffen worden, toegepast zullen worden.
Te North-Shields was de politie ge
dwongen ettelijke charges met den gum
mistok te ondernemen tegen betoogende
werkloozen, die haar bekogelden met stee-
In de omgeving van Stuttgart zijn
Woensdag 41 communisten gearresteerd
onder verdenking van hoogverraad. De
gearresteerden volgden een, naar het
schijnt, verboden cursus.
Het vervoer van suikerbieten.
Op vragen van het Tweede Kamerlid
Duymaer van Twist, betreffende het ver
voer van suikerbieten, heeft de minister
van economische zaken en arbeid geant
woord:
1. De eerste Nederlandsche coöperatieve
beetwortelsuikerfabriek Sas
van Gent te Sas van Gent, welke des
tijds het vervoeren van suikerbieten in
eigen beheer had uitgevoerd, heeft sedert
twee jaren dit door een scheepsbevrachter
doen bewerkstelligen. Dit jaar is dit ver
voer gegund aan een Belgische firma, die
bij de gehouden inschrijving het goed
koopste bleek te zijn. Aan het contract is
echter de voorwaarde verbonden, dat het
vervoer zou geschieden door Nederlandsch'
schippers. Op de lijst van schippers, waar
op ettelijke tientallen schippers voorko
men, komt volgens mededeeling van bo
vengenoemde firma slechts één schipper
voor, die zijn domicilie in België heeft,
maar van wien men het twijfelachtig acht,
of hij inderdaad van Belgische nationali
teit is. Vergeleken met vorige jaren, toen
het vervoer ten deele door Belgische schip
pers werd verricht, is dan ook de toestand
voor de Nederlansche schippers gunstiger
geworden.
Onder deze omstandigheden meent de
ondergeteekende, dat er voor hem voorals
nog geen aanleiding bestaat, te dezer zake
nadere stappen te moeten doen.
2. De vennootschap tot exploitatie v. sui
kerfabrieken, gevestigd te Dinteloor d,
heeft het vervoer harer bieten, hetwelk zij
eertijds in eigen beheer uitvoerde, voor dit
jaar aan een scheepsbevrachter opgedra
gen. Het vervoer is daarbij op andere wij
ze dan vroeger georganiseerd, waaruit zal
voortvloeien, dat de vaart gedurende de
