No. 306
Donderdag 29 September 1932
46e Jaargang
Dagblad voor de Provincie Zeeland
mr VAN MELLE'S KOEK, OVERAL VERKRIJGBAAR!
Buitenland
JOAN CARISBR0KE
Belangrijkste Nieuws.
Binnenland.
FEU ILLETON
achter nl-
or de Ne-
olt en velen
at het voor hen
m wanneer er
neer werd ge-
aal internatio-
ede sorteering,
zen, waardoor
gen wat men
tuk ter plaatse
ijk wat ze nog
Nederlandsche
een vlot han-
etaald, waarbij
rijkste rol zal
de opmerking
lithandelaar op
et verwijt treft,
ruchten koopt,
ie fruitteler zich
ndanks de goe-
hem voor zijn
gezorgd heeft
g en zijn fruit
e veilingkisten,
ische fruit nog
eek uit het feit
jn étalage een
ie producten ex-
ig „Hollandsche
hun teere kleur
lerikanen deden
>r bij onderzoek
van de Elite-
en dergelijk on-
aanmerkingen
tandel niet veel
aote achterstand
jelt men, dat er
indien we op
•tgaan.
en het inzicht
goed aanbieden
i en zorg dragen,
den modernen
n bij den goed
i tafel wenschen,
iet ook mogelijk
e er te brengen,
den handel wan-
ien, is: „dat het
uitziet en... mee-
jstvallig getracht
n enkele centen
natige nette ver
aar moet men vol
i ook iets durven
1 natuurlijk, dat
temming is met
IN DE CRISIS
J?
nciën heeft in den
da verdediging van
o.a. gewaarschuwd
ïisme. Hjj stelde
■e fiscale maatre
et 1 Toen ontwik-
voorloopig steno-
jlgende debatje:
jeering ik heb
ine beschouwingen
andere belasting-
noeten overwegen,
e andere belasting-
are nu al verdis-
n maatregel geheel
doen.
De Gouverneur
rabaja gezegd, dat
tegemoet gaan; is
van financiën:
willen opmerken,
tiet in direct ver-
de vraag, die ons
gezegde geeft blijk
wen, maar ik geloof
ag interpreteeren,
de moeilijkheden
;e brengen, onder-
Ierminst het geval;
nog zeer groot
vroegere gelegen-
voren gebracht,
ng van ons bud-
wij zijn moeten.
it hierbij aan:
rbij, heeft de G. G.
;ullen nog zeer groot
de directeur van
mag
de
te
.er
en
ij
ar
«ring
ar
worden behalve
nog met tegenstrij-
wijs gebracht.
de psychologische
hier eenig licht
tiënten, die aan den
zegt de medicus
u wordt wel
ers
t
ie
hj
»m
an
kom,
G.G. het zóó be
den Soerabajaschen
„Het ergste is voor-
dit „commentaar dei
•rstatistiek van Java
gewicht der uit-
Augustus 1932,
ton in Augus-
den export be-
1932 21 mil-
•twintig) tegen 43
in Augustus van
het
in
6.
Directeur-Hoofdredacteur;
R. ZUIDEMA.
Bureau; Lange Voretetraat 70, Goes.
Tel.: Redactie on Administratie No. 11.
Postrekening No. <«55.
Bijkantoor te Middelburg.
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. No. 259.
VeZeeuw
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs!
Per 3 maanden, franoo per post, 13.—
Losse nummers 10.03
Prijs der AdvertentiSn:
1—4 regels fl.20, elke regel meer 30 cL
Bij abonnement belangrijke korting.
Met ingang van 1 October a.s. wordt
de abonnementsprijs van „De Zeeuw"
verlaagd en gebracht op f2.50 per kwar
taal.
V De Amsterdamsche stempelaars.
In de beruchte historie van de Amster
damsche stempelaars, die van de Amster
damsche Overheid medewerking verkre
gen om de Haagsche Overheid bij de uit
voering van haar taak te bemoeilijken,
begint thans meer helderheid te komen.
De aanvankelijke meening, dat Anti
revolutionaire gezagdragers medewerking
verleenden om de demonstratie van de
Communisten bij de opening der Staten-
Generaal mogelijk te maken, is niet juist
gebleken. Althans niet in den zin als
eerst werd verondersteld.
Burgemeester de Vlugt was afwezig en
wethouder Douwes blijkt in het college
van B. en W. overstemd te zijn.
Dit neemt niet weg, dat de heer Dou
wes zich heeft laten vinden om aan dezen
ergerlijken maatregel één der oorzaken
van de bloedige botsingen uitvoering
te geven.
Indien ooit, dan was er, naar het ons
voorkomt, hier alle reden geweest om de
portefeuillekwestie te stellen en alle mede
werking te weigeren.
Dat de heer Douwes dit niet deed,
moet worden betreurd. Wij hebben voor
al in dezen tijd behoefte aan beslist, prin
cipieel optreden, aan krachtige hand
having van het gezag en beteugeling van
alle wanordelijkheden.
Het verwondert dan ook niet, dat in
Anti-revolutionairen kring vein alle kan
ten het optreden van het Amsterdamsche
gemeentebestuur wordt afgekeurd.
Minder gewenscht schijnt het ons, dat
een der Amsterdamsche afdeelingen der
A.-R. J. A. gemeend heeft zich in deze
kwestie per motie tot het bestuur der
Kiesvereeniging te moeten wenden.
Aan een motie als deze was hier niet
de minste behoefte. Een eenvoudig ver
zoek van enkele leden der K. V. zou het
zelfde resultaat hebben gegeven.
En bovendien is het niet de taak van
dergelijke studieclubs om zich in dien zin
met de practische politiek te bemoeien.
Ieder op zijn eigen plaas en elk zijn
eigen taak, dat is het beste, ook in de
politiek.
,600
van
gustus
E>n-tw
-tig')
De breuk in het Engelsche kabinet.
John Giknoar {conservatief) is be
noemd tot minister van Binnenlandsche
Zaken; Walter Eilcott, conservatief, tot
minister van Landbouw, en Godfrey Col
lins, 'liberaal, wordt Staatssecretaris voor
Schotland.
In een verklaring zegt Mac Donald:
„Twaalf maanden geleden hebben wij
besloten alle gewone partijbelangen te
versmaden. Dit besluit is nog geldig. De
taak is nog niet vervuld en kan niet ver
vuld zijn, zoolang er niet op de eene of
andere wijze een accoord tot stand ge
komen is over de schadevergoeding en
de schulden in een economische wereld-
door
EMMA JANE WORBOLSE.
30.) -o-
„Dacbt je, dat je wel met andermans
leeren kon pronken," vulde haar vader
Ma. „In ieder geval is ze een van de
flinkste vrouwen, die ik ooit gekend heb,"
vervolgde de waardige man met warmte,
(,en als de helft van haar sekse met
jou er bij baar maar eenigszins even-
Mrde, zou het er een boel beter in de
gereld uitzien. Ja, lach nu maar," want
Ovinia en Maggie, die bij het gesprek
tegenwoordig was, knikten elkaar veel-
oeteekenend toe „maar ik kan niets
bespottelijks zien in het feit, dat een
rtouw zoo veelzijdig ontwikkeld is als
juffrouw Martin. Ik wilde, dat je maar
wat proffit trok uit haar voorbeeld. Als
je me spreekt over 'n „bekwame vrouw
•iemand, die een uitstekend diner kan
Naar maken en kleeren kan naaien en
een japon maken en Beethoven en Men-
oelssohn spelen en goed kan teekenen
en vergelijkingen kan oplossen en
«O vader, houdt u tooh als het u blieft
°Pl" riep Maggie.
conferentie. Wij' zullen volharden, tot dit
bereikt js."
In een brief aan MacDonald zegt
Snowden o.a.: „Ik kan niet, zonder mijn
persoonlijke waardigheid te verliezen, lid
blijven van een regeering, die een politiek
voert, welke ik noodlottig acht voor het
welzijn van het land, schadelijk voor de
éénheid van het Rijk en die vol gevaren
is voor onze internationale betrekkingen.
„Sedert AugustusNovember van het
vorige jaar zijn de omstandigheden ver
anderd. Het voornaamste doel van de vor
ming eener nationale regeering is bereikt
en de buitengewone omstandigheden, die
toen heerschten, hebben opgehouden te
bestaan."
Snowden verwijlt aan MacDonald en
zijn collega's zich te leenen tot het voe
ren van een protectionistische conser
vatieve politiek.
Von Papen In het ongelijk gesteld.
De rijksdagcommissie voor de handha
ving van de rechten der volksvertegen
woordiging heeft haar standpunt bepaald
ten aanzien van de gebeurtenissen in de
laatste rijksdagzitting.
Zij constateerde n.l., dat rijkskanselier
Von Papen eerst het woord heeft ge
vraagd, nadat de rijkspresident reeds tol
stemming had laten overgaan.
Het optreden van den rijksdagpresi
dent was zoowel met de rijksgrondwet als
met het reglement van orde van den rijks
dag in overeenstemming.
Uit de uiteenzettingen van den rijks
kanselier blijkt, dat de rijksregeering on
der alle omstandigheden besloten was,
den rijksdag nog voor de stemming over
de intrekking der noodverordeningen en
over de moties van wantrouwen te ont
binden.
De electrische cenirale te Brussel
vernield.
De stad zonder stroom.
Een zware brand heeft gistermiddag de
electrische centrale der stad Brussel
grootendeels in de asch gelegd. Omstreeks
2 uur sloeg een groote vlam uit een der
turbines in de machinekamer der cen
trale. Naar sommige ooggetuigen ver
klaren, zou deze turbine, welke 300 liter
olie bevatte, ontploft zijn. Het gevolg was,
dat de machinekamer, waar zich niet
minder dan 13 groote turbines en talrijke
transformatoren bevinden, in enkele
oogenblikken tijds geheel in lichtelaaie
stonden.
De arbeiders vluchtten naar buiten.
Sommigen onder hen werden echter door
glasscherven en neervallende stukken
ijzer en hout licht gewond. Een arbeider,
door een balk getroffen, moest naar het
ziekenhuis worden overgebracht. De
brandweer van Brussel, bijgestaan door
de brandweercorpsen van verschillende
voorsteden, was zeer spoedig ter plaatse
en slaagde erin een in aanbouw zijnde
nieuwe centrale te vrijwaren.
Het brandende gebouw ging echter ge
heel verloren. De totale schade wordt op
150 millioen francs geraamd.
Als gevolg van deze brandramp bleef
Brussel den gebeelen namiddag en een
groot gedeelte van den avond van electri-
Natuurlijk moest ze eigenlijk heilig
verklaard worden. St. Meliora zou heel
goed klinken, vindt u niet? Maar wat mij
betreft, wilde ik, dat ze niet zoo vol
maakt was, want het zien van haar acti
viteit vermoeit me en drukt me terneer.
'Ze staat vóór iemand anders in huis
op, en ik geloof niet, dat ze ooit naar
haar bed verlangt; ze is nooit moe, voelt
zich nooit onlekker, is nooit uit haar
humeur, heeft nooit ongelijk en weet
steeds raad te schaffen, wat er ook moge
gebeuren. Ik geloof vast, dat, als er nog
eens een hongersnood in het land uitbrak,
we zouden ontdekken, dat zjj een voed
selvoorraad had, waarmee we allemaal
gebaat waren, als we nog eens geruïneerd
werden, zou zjj ons weer op de been
helpen na een korte berisping en waar
schuwing."
„Ik wil hopen, dat je, wat het laatste
betreft, geljjk hebt," zei dominee Caris-
broke veelbeteekenend; „het zou wel eens
kunnen gebeuren, dat haar kundigheden
in dat opzicht binnen kort op de proef
werden gestald. Ik weet, dat het nutte
loos is, met jullie, dwaze meisjes, te
praten; je wilt het gerommel in de verte
niet hooren, of, als je het wel hoort,
weiger je koppig om de waarschuwing
ter harte te nemen. Maar zeker zal de
dag komen, dat het je berouwen zal,
iemand te hebben bespot ,die haar leven
citeit verstoken. In de meeste fabrieken
kon niet worden gewerkt én moest het
personeel naar huis worden gezonden.
Ook zijn met uitzondering van Le Soir,
die zich met een eigen motor eenigszins
wist te behelpen, de avondbladen niet
verschenen. De telegraafdienst was even
eens ontredderd. Al de bioscopen en vele
winkels moesten worden ontruimd. De
lichtreclames en verkeerssignalen waren
gedoofd, wat aan het centrum der stad
een doodsch gezicht gaf. j
Later op den avond slaagden inge
nieurs erin, een deel van het lichtnet der
hoofdstad te verbinden met de cenirale
van de voorsteden en kreeg de hoofdstad
haar gewone uitzicht nagenoeg weer
terug.
Hoe Portorico werd geteisterd.
Langzamerhand worden meer bijzon
derheden bekend omtrent de ernstige ge
volgen van den wervelstorm, die het
eiland Portorico en vooral de hoofdstad
San Juan heeft geteisterd.
Volgens de jongste berichten zouden
meer dan 200 menscben zijn omgekomen
en ongeveer 1000 gekwetst; honderden
gezinnen zijn dakloos tengevolge van de
vernieling hunner woningen, de vruch
ten- en koffieoogst is verloren gegaan.
De verbindingen met het binnenland
zijn verbroken.
De hoofdstad van het eiland biedt een
troosteloozen aanblik. Men is er zonder
drinkwater, licht en telefoon.
Er is een uitgebreide hulpdienst geor
ganiseerd waaraan Amerikaansche sol
daten en mariniers krachtig deelnemen.
Het Amerikaansche roode kruis zendt!
een oorlogsschip met kleeren, levens- en
geneesmiddelen.
Behalve de hoofdstad van het eiland
zijn Arecibo en Afajardo zwaar geteis
terd, vooral ook de streek tusschen Afa
jardo en Carolina, waar alle stadjes met
den grond gelijk zijn gemaakt.
Tot op een afstand van 8 k 10 K.M.
van de kust is bijna alles vernield en de
schade kan zelfs nog niet bij benadering
worden geschat.
Bestrijding der werkloosheid.
Volgens een uit Washington ontvangen
bericht zou de Amerikaansche minister
van marine aangekondigd hebben, dat de
regeering terstond met den bouw van drie
torpedojagers zal beginnen.
De bouw hiervan was indertijd om be
zuinigingsredenen uitgesteld. Thans wil
men met den bouw beginnen om de werk
loosheid te bestrijden.
De aardbevingsramp In Griekenland.
Bij de aardbeving in Chalcidice zijn in
totaal 2600 huizen geheel verwoest en
850 andere gebouwen zoo ernstig bescha
digd, dat zij voor verdere bewoning onge
schikt zijn geworden. Het aantal dooden
bedraagt, volgens de laatste opgaven 141;
er zijn 403 personen gewond, van wie 52
ernstig. De materieele schade wordt op
eenige millioenen drachmen geraamd.
Alleen voor den bouw van nieuwe nood
woningen is een bedrag van 27 millioen
drachmen noodig.
Een Reuterbericht uit Belgrado meldde
gisteravond, dat het seismologisch insti
tuut aldaar in de laatste 20 uur nieuwe
krachtige schokken had waargenomen. Er
zouden echter geen nieuwe slachtoffers
zijn.
Vijf dorpen zijn absoluut in puinhoopen
veranderd, in tien dorpen is de helft van
de gebouwen verwoest, zeven andere dor
pen zijn zwaar beschadigd. Ongeveer 2400
families zijn dakloos.
Korte Berichten.
Hoewel de definitieve uitslag der
Zondag gehouden verkiezingen in Grie
kenland nog niet volledig bekend is, blijkt
toch wel uit de voorloopige resultaten, dat
geen der partijen de absolute meerder
heid heeft gekregen.
Men verwacht, dat er spoedig weer
nieuwe verkiezingen zullen worden ge
houden.
Sedert twee dagen heerscht in Roe
menië een voor dezen tijd van het jaar
buitengewone hitte. Ook in de Karpathen
is de hitte zeer groot.
Naar uit Sofia wordt gemeld, is bij
een politieke botsing de beul Hoessein
Sajara vermoord. Sajara had, met name
in 1925, na den aanslag op de kathedraal
heel wat executies voltrokken. Zijn moor
denaar is tot dusverre nog niet opge
spoord.
Duitschland heeft aan de schatkist
der Ver. Staten medegedeeld, dat het de
betaling van 7.800.000 dollar, uit hoofde
van de bezettingskosten en de „mixed
claims", welke 30 Sept. vervalt, zal uit
stellen.
Het werk in de katoennijverheid in
Lancashire is gisteren algemeen hervat,
behalve in vier weverijen te Nelson, waar
de plaatselijke afdeeling besloten heeft
de overeenkomst niet te aanvaarden.
Te Northshields bij Newcastle heeft
de politie met den gummistok een troep
werkloozen uiteen moeten drijven, die een
poging deed het stadhuis te bestormen.
Bij het vluchten van de menigte zijn ver
scheidene vrouwen onder den voet ge
raakt en gewond.
Bij de Bulgaarsche regeering is het
plan opgekomen de communisten, die bij
de jongste gemeenteraadsverkiezingen te
Sofia de overwinning hebben behaald,
buiten de wet te stellen. Op deze wijze
zouden dan hun mandaten kunnen wor
den nietig verklaard.
Na de verkiezing is er onder de com
munisten een scheuring ontstaan, daar
men het over de te volgen politiek niet
eens kon worden.
De regeeringscommissaris in het dis
trict Dusseldorp heeft een decreet uitge-
I
Binnenland.
Orkaan in West-Indië.
De Amsterdamsche stempelaars.
Meer steun aan de veehouders.
Steun aan het aardappelmeel.
Buitenland.
De breuk in het Engelsche kabinet.
De electrische centrale te Brussel ver
nield.
De aardbeving in Griekenland.
Frankrijk verhoogt invoerrecht op boter.
De storm op 'Portorico.
vaardigd, waardoor de broodprijzen met
ingang van October met 5 8 pet. worden
verlaagd.
Zware onweders gepaard gaande met
sterken regenval, hebben verschillende
deelen van Italië geteisterd. Tusschen Bo
logna en Florence werd een spoorbrug
weggeslagen. Bij Viareggio heeft een wa
terhoos het dak van een fabriek wegge
slagen. Ook te Magenta werden de daken
van 13 huizen door het water meege
nomen.
De Amsterdamsche stempelaars.
In den Amsterdamschen gemeenteraad
zijn gisteren breede besprekingen gevoerd
over de houding van B. en W. inzake de
werklooze stempelaars op 20 Sept. j.l.
De heer Boissevain (Lib.) diende
een motie van afkeuring in tegen bet op
treden van B. en W. Deze motie-Boisse-
vain werd verworpen met 31 tegen
13 stemmen. Vóór stemden de V. B., G.-H.
Midd. en A.-R.; de wethouders namen,
hoewel het ging om een betreuren van de
houding van B. en W., aan de stemming
deel, met uitzondering van weth. Douwes.
De heer Woudenberg (S.-D.)
diende een motie in, waarin wordt uitge
sproken, dat het gewenscht is om, met
handhaving van de noodige controle-maat
regelen, werkloozen, indien zij dit wen
schen, in de gelegenheid te stellen ook ver
gaderingen of demonstraties buiten Am
sterdam bij te wonen.
Deze motie werd aangenomen
met 31 tegen 14 stemmen. Tegen G.-H.,
V.-B., Midd. en A.-R. (ook wetb. Douwes).
De heer R o m m e (R.-K.) diende een
mdtie in, waarin wordt gezegd, dat geen
faciliteiten voor het deelnemen aan de
monstraties behooren te worden verleend,
wanneer daarvan redelijkerwijs versto
ring der openbare orde moet worden ge
vreesd. Deze motie werd tenslotte ver
worpen met 28 tegen 17 st. Vóór G.-H.,
A.-R., Midd., R.-K., en dr de Hartogh,
waarbij de wethouders Kropman en Dou
wes.
Ingezonden Mededeeling.
leeft in plaats van het te verdroomen,"
een verwijt tusschen twee haakjes, dat
niet heelemaal billijk was, daar hij zelf
altijd het voorbeeld had gegeven, zijn hei
lige plichten verzakend, zoover hij het
doen kon zonder dat hem verwijten tref
fen konden en zijn dagen verdroomend
in weelderige afzondering.
Er was een tijd geweest, toen hij het
'motto had gekozen „En Avant"; toen
scheen hem niets gemakkelijker dan te
leven tot Gods eer en de oveirwinning te
behalen in het strijdperk des levens.
Helaas, de strijd was nooit gestreden en
toch was hij niet bewust een deserteur
geworden. Keer op keer had hij geaar
zeld, als de trompetten ten strijde riepen,
jaar oj> jaar had hij gewacht, tot zich
een meer geschikte gelegenheid zou voor
doen, die nooit kwam nooit meer
zou komen, nul Want hij had reeds zijn
zes en vijftigsten verjaardag gevierd, een
leeftijd, waarop het vrijwel onmogelijk
is om de kracht en energie te ontwik
kelen, die geboren worden uit moed, zelf
verloochening, geloofsvertrouwen. Hij was
zich bewust, dat hjj niet langer de man
was, die lijj vroeger geweest was, zich
bewust, dat de lange, apatische werke
loosheid de krachten hadden weggevre
ten, waarop "hij eens zoo trotsch was;
dat zjjn zon reeds lang door het zenith
wa» gegaan, dat de morgen en vroege
namiddag van zijn leven vrijwel nutte
loos waren voorbij gegaan en dat de
avond, wanneer de mensch niet meer
werken 'kan, niet ver meer af was.
Op een dag ruimde hij een oude schrijf
tafel op en hij vond het stempel, waarin
hij een veertig jaar terug zijn cachet had
laten graveeren. Ja, daar was het: „En
avantl" even scherp en duidelijk, als
toen de woorden er pas in gezet waren.
O, welk een bespotting scheen het! De
woorden moesten eigenlijk uitgevaagd
worden, dan kon er voor in de plaats
gesteld: „Te laat, te laat!" En hij zei
tot zichzélf: „Ik ben een nietsnut ge
weest!" een lafaard en een luiaard; en
ik .had een negentiende-eeuwsche Bayard
kunnen zjjn sans peur et sans repro-
chel O, zijn er droever woorden, dan „ik
had kunnen zjjn?" En nu is het te laat.
Ik moet stil zitten en zien, hoe de wate
ren stijgen, die mjj en de mijnen zullen
verzwelgen. Arme kinderen, die een niets
doener tot vader hebben, die daarboven
nog onder schulden gebukt gaat."
Zoo gingen de lente en de zomer lang
zaam voorbjj. Tante Jane ging een lang
durig bezoek in Schotland brengen; Meli
ora kreeg een piaand vacantie. Joan
bracht bjjna al haar tijd in de kinder
kamer door; de tweelingen aten, dron
ken en soesden of lazen romans, of
schreiden «amen over de onvriendelijk
heid van Lavinia en Margaret, die de
meisjes om beurten standjes gaven of ver
waarloosden. De sleutels waren natuur
lijk nog steeds in het bezit van juffrouw
Carisbroke en het heette, dat zjj en Mag
gie samen het huishouden hestierden.
Maar er was al buitengewoon weinig
sprake van bestuur, daar het een hoope-
looze janboel was die juffrouw Bran
don uitstekend getypeerd had met de
woorden „een maximum van uitgaven
tegen een minimum van gemak."
Niemand, zelfs de dominee en Joan
niet, had beseft, wat Meliora voor het
gezin was, tot haar plaats ledig was.
Haar stille invloed was verwonderlijk ge
weest; steeds was ze in taJlooze moei-
Ijjkheden klaar om te helpen; overal
miste men haar in de keuken zoowel
als in de huiskamer, van de schoolka
mer tot de kinderkamer. Lavinia, die
zoo bljj was geweest, toen ze haar zag
vertrekken, telde de dagen, die nog ver-
loopen moesten, voor men haar weer
„thuis" kon verwachten. Maggie was wel
gedwongen te erkennen, dat het huis lang
niet zoo vrooiijk en zeker niet zoo com
fortabel was, sedert de gouvernante ver
trokken was. Dominee Carisbroke had
een gevoel, of hij' door zijn goede genius
verlaten wai.
i
(Wordt vervolgd,)
