No. 297
Maandag 19 September 1932
Dagblad voor de Provincie Zeeland
EERSTE BLAD.
Dit nummer bestaat uit 2 bladen
Buitenland.
Binnenland.
Hoofd-en Kiespijn
MIJNHARDTS POEDERS
Belangrijkste Nieuws.
Directeur-Hoofdredacteur:
R. ZUIDEMA.
Bureaus tango Voretitroat 70, Ooi»,
TeLt Redactie en Adminletratie No. 11.
Postrekening No. «455.
Bijkantoor te Middelburg.
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. No. 259.
De Zeeuw
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Per 3 maandan, franco per post, f 3,—
Loese nummere10.09
Prfls der AdvertenttSn:
1i regels 11.20, elke regel meer 30 et
BIJ abonnement belangrijke korting.
V „Starrenflonkering".
Veel van den rijken journalistieken ar
beid van wijlen Dr A. Kuyper is bewaard
gebleven.
De hoofdartikelen uit „De Heraut" zijn
vrij geregeld in boekvorm verschenen, de
beroemde meditaties zijn eveneens in
hoofdzaak gebundeld en ook sommige
reeksen hoofdartikelen uit „De Stan
daard", werden afzonderlijk uitgegeven
en zelfs zooals b.v. de bekende reeks
over de eerepositie der vrouw meerma
len herdrukt.
Dit kan echter niet gezegd woorden van
de ongeveer 17000 driestarren die Dr
Kuyper in „De Standaard" schreef en
die vooral in verkiezingsdagen door
meelevende tegenstanders met bijzondere
soms pijnlijke belangstelling werden ge
lezen en door de meelevenden in Anti
revolutionairen kring als verslonden.
Dr Kuyper singulier in alles had ook
een zeer bijzonder journalistiek talent.
De gedegen leidende artikelen in
„De Heraut" hadden een ander karak
ter dan de teere meditaties; de hoofdar
tikelen in „De Standaard" droegen een
ander stempel dan de korte flonkerende
driestarren.
De meermalen uitgesproken wensch,
dat ook deze driestarren afzonderlijk zou
den worden uitgegeven zoodat ook het te
genwoordige geslacht daarvan zou kun
nen genieten is nu, althans ten deele,
vervuld.
Van de pl.m. 17000 in den loop der ja
ren verschenen, zijn er een 400, voorzien
van korte aanteekeningen om het verband
duidelijk te maken, verzameld en bij
Drukkerij „De Standaard" in boekfor
maat verschenen.
Aanvankelijk gevoelden we ons bij de
lezing een weinig teleurgesteld. Dat kon
ook wel haast niet anders. Puntige arti
keltjes als deze kunnen slechts ten volle
genoten worden en gewaardeerd in de
spanning van den tijd waarin ze werden
geschreven.
Dit neemt niet weg, dat we deze uit
gave van harte toejuichen. Onwillekeurig
gaan bij het lezen van deze driestarren
de vervlogen dagen weer voor ons leven.
En opnieuw raakt men onder den indruk
van het machtig talent van Dïr Kuyper,
mede tentoongesteld in het bestrijden van
de tegenstanders en in het opwekken en
aanvuren van zijne volgelingen.
De „Verzamelaar" die zeer bescheiden
zijn naam verzwijgt had een ver van ge
makkelijke taak, waarvan hij zich echter
ook naar het oordeel van Dr H. Colijn,
die bij dit werk een inleidend woord
schreef, op voortreffelijke wijze heeft ge
kweten.
Een meikoorlog?
Het contract tusschen de veehouders en
de melkslijters in Engeland loopt 1 Octo
ber af. Het is tot dusverre niet vernieuwd
en zal waarschijnlijk ook niet vernieuwd
worden, daar beide partijen het niet eens
kunnen worden. De veehouders zijn nu
van plan zelf de distributie van melk ter
hand te nemen. In de provincie zal het
wel lukken, zeggen zij, maar voor Londen
dreigt een periode van melkschaarschte.
Men zal echter in elk geval zorgen, dat er
voor de ziekenhuizen en degelijke inrich
tingen voldoende melk wordt aangevoerd
en om het publiek te gerieven wil mm
eenige groote distributiecentra te Londen
vestigen. Ook zal men bij de kruideniers
gecondenseerde melk kunnen krijgen.
Da Duitsche verkiezingen.
Naar wij vernemen, heeft het Duitsche
kabinet besloten de nieuwe verkiezingen
voor den rijksdag op 6 November te doen
houden.
Treinbotsing.
Zaterdagmiddag tegen 0 uur is op de
Kreuzeckbahn, een gedeelte der Beiersche
Zugspitzbahn een omhooggaande trein
met een dalenden wagon in botsing geko
men.
De materieels schade is niet zeer groot
1 alleen de zijwanden der voorste wa
gens van den dalenden trein werden
■waar beschadigd en alle ruiten werden
vernield maar een aantal personen
***4«n gewend* nJ. een der conducteurs
levensgevaarlijk, een conducteur, een ar
beider en drie passagiers, o.w. twee da
mes, zwaar, een wagenbestuurder licht.
Zij ziju in het ziekenhuis te Garmisco op
genomen.
Steeds maar hooger.
Frankrijk heeft weer de volgende in
voerrechten verhoogd: haver van 30 op
40 fr. per 100 Kg.; rogge van 35 op 40;
mais van 24 op 40; en griesmeel (niet be
reid van tarwe) van 40 op 80 per 100 Kg.
Bovendien is de invoer van gerst ge-
contingenteerd.
Wat de Zeppelin vervoert.
Als men in de gelegenheid was, om de
vrachtbrieven van den „Graf Zeppelin"
door te lezen van de laatste tochten naar
Zuid-Amerika, zou men zien, dat behalve
de groote postzendingen, die de voor
naamste vracht van de Zeppelin vormen,
ook allerlei andere artikelen van de meest
verscheidene soort vervoerd worden, van
piano tot machinenaald.
Een zeer voorname ruimte nemen de
geïllustreerde tijdschriften in, die dank zij
het snelle vervoer door het luchtschip iu
Amerika op denzelfden dag besteld wor
den, als ze in het vaderland verschijnen.
Ook geneesmiddelen en films worden zeer
veel per Zeppelin vervoerd.
Verschillende malen werden ook vlieg
machines per luchtschip getransporteerd.
Behalve vrachtgoederen worden ook
vele levende dieren verzonden. Men be
gon met broedeieren voor kanarievogels,
toen kwamen paketten met bijen, en een
terrier, nu weer twee apen, een zilvervos
en een nijlpaard. De Zeppelin is een mo
derne ark van Noach geworden.
Burgeroorlog in Shantoeng.
Plotseling is in de provincie Shantoeng
de burgeroorlog ontbrand.
De gouverneur van deze provincie,
Hang Foe Tsjoe, die tachtig duizend sol
daten te zijner beschikking heeft, diri
geerde eenige duizenden manschappen
naar den spoorweg Tsingkao-Tsinan en
opende daar het vuur tegen Lioe Tsji-
nien, een anderen troepenaanvoerder, die
de laatste vijf jaar het oppertoezicht uit
oefent in het district Ghefoo, doch zijn
invloedsfeer sinds eenigen tijd zoekt ver
der uit te breiden. Deze Lioe moet 30.000
soldaten onder zijn commando hebben.
De burgerlijke bevolking vlucht uit de
oorlogszone.
Het katoeneonflict in Engeland.
De gedelegeerden ter textielconferentie
in Lancashire zijn op verschillende pun
ten tot overeenstemming gekomen, o.a. en
dit is het voornaamste betreffende de sa
menstelling van een verzoeningscommis
sie.
De onderhandelingen zijn verdaagd tot
vandaag.
De overstroomlngen In Japan.
De Japansche bladen melden, dat bij de
groote overstroomingen op het eiland
Hokkaido ongeveer 500.000 M2. zijn over
stroomd.
Zestigduizend menschen zijn dakloos
geworden. De schade bedraagt 15 mil-
lioen yen. Meer dan achtduizend stuks
vee zijn verdronken.
Tot dusver worden 120 boeren vermist,
die waarschijnlijk zijn verdronken.
Gandhi zet door.
Gandhi zal Dinsdagnacht te 12 uur uit
de gevangenis worden ontslagen en naar
Ahmedabad worden overgebracht. De
Mahatma wijst alle verzoeken om zijn
hongerstaking uit te stellen, af. Hij ver
klaarde zeer gelukkig te zijn, daar God
hem eindelijk de gelegenheid had gegeven
het grootste en laatste offer te brengen
voor de zaak der verdrukten. Het is hem
onmogelijk, zijn besluit den hongerdood
te sterven, nog eenigen tijd uit te stellen.
De stem van God beveelt hem aan het
eenmaal genomen besluit vast te houden.
Dultschland en de ontwapenings
conferentie.
Henderson, die zich bij zijn vertrek naar
Genève nopens zijn meening over de Duit-
sohe eischen in de ontwapeningskwestie
en het besluit van Duitschland om geen
deel te nemen aan de regeling van het
bureau der ontwapeningsconferentie niet
verder uitliet, verklaarde dat het bureau
der conferentie zich dadelijk met de zaak
zal bezighouden.
Het feit, dat de Duitsche regeering in
haar schriftelijke meedeeling vaststelt,
dat zij de conferentie met groote belang
stelling volgt en haar houding later van
de werkxaambedin der conferentie laat
afhangen, bewijst, dat de deur nog niet
geheel gesloten is.
Volgens een bericht van Reuter is het
besluit van Duitschland te Washington
met leedwezen vernomen. Men wijst er op,
dat de Europeesche toestand al weder
verscherpt is en dat de vooruitzichten
voor persoonlijke samenwerking tusschen
de naties van Europa opnieuw ongunsti
ger geworden zijn.
Wat den Duitschen eisch van gelijkheid
aangaat, staat men te Washington op het
standpunt, dat dit een aangelegenheid is
van de bij het verdrag van Versailles be
trokken mogendheden, dat door Amerika
niet geratificeerd is. Bovendien is de te
genwoordige situatie der laatste moeilijke
weken zoo ongeschikt mogelijk en betee-
kent thans de onvoorwaardelijke afzijdig
heid der Ver. Staten bij een eventueels
interventie.
Korte Berichten.
De winter heeft zijn intrede gedaan
in Noorwegen. In de omgeving van Dront-
heim heeft bet gesneeuwd en verscheiden
akkers, die nog geoogst moesten worden,
waren des morgens met sneeuw bedekt.
Castellon is geteisterd door hevige
ouweders, welke met een zwaren regen
val gepaard gingen. Tal van buizen zijn
overstroomd en het tramverkeer is ver
broken. In de meeste dorpen der provin
cie is ook de oogst vernield.
Naar uit Spezia wordt gemeld, zijn
daar zeven Italiaansche vliegers gedood
bij een botsing in de lucht tusschen twee
militaire watervliegtuigen. Beide vlieg
tuigen stortten in zee.
Steunregeling voor den tuinbouw.
Aan het Departement van Economische
Zaken en Arbeid is thans de laatste hand
gelegd aan een steunregeling voor den
tuinbouw over het jaar 1932.
Salarisregeling Provinciaal personeel.
Het georganiseerd overleg voor het pro
vinciaal personeel in Noord-Holland zal
deze week in behandeling nemen het
voorstel van Ged. Staten om op de sala
rissen en loonen van het personeel in
dienst dezer provincie een korting toe te
passen van 6 pet. De eerste f 1000 zullen
buiten de korting vallen.
Opleving in de textiel?
Van verschillende zijden wordt, volgens
de „Telegr." vernomen, dat er weer eenige
meerdere bedrijvigheid in de textielindus
trie valt waar te nemen. Er komen weer
bestellingen binnen en sommige onder
nemingen hebben ook weer meerder per
soneel in dienst gesteld. Ook in de Duit
sche grensplaatsen, waar veel Holland-
sche textielarbeiders werken, valt een
zelfde verschijnsel waar te nemen. Men
brengt deze opleving in verband met de
stijgende prijzen van ruwe katoen, tenge
volge waarvan de grossiers, die bijna
geen voorraden hebben, dekkinginkoopen
doen.
Vereenigde vergadering van de beide
Kamers.
Zaterdagmiddag is de zitting van de
beide Kamers der Staten-Generaal ge
sloten.
De heer De Vos van Steen wijk, voorzit
ter van de Eerste Kamer, presideerde.
De voorzitter benoemde zes leden voor
de commissie, die den minister in het ge
bouw moest ontvangen en uitgeleide doen:
de heer en: Steger, Snoeck Henkemans,
de Wilde, Koster, mevr. Bakker-Nort en
den heer Kortenhorst.
Kort daarna trad de minister, vooraf
gegaan door de leden der commissie, de
vergaderzaal binnen.
De Minister van Binnenlandsche Za
ken, de heer Ruys de Beerenbrouck, plaat
ste zich achter de ministerstafel en hield
de volgende rede:
„Het heeft Hare Majesteit de Koningin
behaagd mij op te dragen de zitting van
de Staten-Generaal in Haren naam te
sluiten.
Naast verschillende andere wettelijke
maatregelen zijn, dank zij Uwe medewer
king, onderscheidene regelingen tot stand
gekomen in verband met de crisis, welke
onze volkswelvaart heeft aangetast.
De Koningin -heeft mij opgedragen U
Haren dank te betuigen voor Uwen ijver
en Uwe toewijding aan 's lands belang.
In naam der Koningin en daartoe door
Haar gemachtigd, verklaar ik deze zitting
van de Staten-Generaal te zijn gesloten."
Den minister werd darna door de com
missie uitgeleide gedaan, waarna de ver
eenigde vergadering gesloten werd.
De brug bij Moerdijk.
Naar „De Grondwet" uit goede bron
verneemt, zou een consortium gevormd
zijn van Rotterdamsche en Brabantsche
industrieelen en financiers, die aan de re
geering hebben aangeboden, den bouw
van de brug aan den Moerdijk voor hun
rekening te nemen.
De eenige voorwaarde is, dat het con
sortium het recht van tolheffing krijgt
tot het moment, waarop het rijkswegen-
fonds deze dein onder het toezicht van het
departement van Waterstaat gebouwde
brug kan overnemen.
De loonsverlaging in hef bouwbedrijf.
De R.K. Bouwvakarbeidersbond St. Jo
zef heeft in zijn eergisteren te Utrecht ge
houden landelijke vakgroepvergadering
voor het bouwbedrijf de voorstellen tot
loonsverlaging aangenomen met 617579
stemmen.
De landelijke vakgroepvergadering voor
het schildersbedrijf heeft de voorstellen
tot loonsverlaging aangenomen met 206
190 stemmen.
Welfer-rapport en wegenpolitiek.
De B.B.N., Bond van Bedrijfsautohou
ders in Nederland, heeft aan den Raad
der Ministers een motie aangeboden, wel
ke met algemeene stemmen werd aange
nomen in de te Utrecht gehouden open
bare vergadering.
De vergadering sprak als hare meening
uit, dat de voorstellen en maatregelen, die
de Gommissie-Welter in haar rapport ten
aanzien van het autotransport en de we
genpolitiek aanbeveelt, schadelijk zullen
zijn voor het geheele Nederlandsche be
drijfsleven en dus voor het algemeen be
lang, in strijd moeten worden geacht met
de redelijkheid en billijkheid en tot geen
vermindering van de tekorten op de
Staatsbegrooting zullen voeren. Daarom
verzoekt men den Raad van Ministers -on
der geen enkele omstandigheid tot het
uitvoeren van bedoelde voorstellen en
maatregelen te besluiten.
Regeling Invoer boter.
Ingediend is een wetsontwerp tot wijzi
ging van de wet van 25 Juli 1932, tot re
geling van den invoer van boter.
Tijdens de behandeling van het ont
werp van wet tot regeling van den invoer
van boter was de termijn, voor deze con-
tingenteering gesteld, inmiddels verstre
ken, zoodat tegelijk met het tot stand ko
men dier wet voor den minister de ver
plichting ontstond een wijzigingsontwerp
aanhangig te maken.
Aan deze verplichting wordt thans vol
daan. Tevens worden in de considerans
en in "art. 2, lid 1, der wet van 25 Juli
1932 tot regeling van den invoer van bo
ter voorgesteld die wijzigingen, welke
noodig zijn ten einde de in het betreffen
de Kon. Besl. neergelegde regeling over
te brengen in wetsvorm en den contingen-
teeringstermijn te brengen van drie op
negen maanden,
Cenfr. Comité A.-R. Kiesverenigingen.
Het Centraal Comité van A.-R. Kies
vereenigingen zal Donderdag 22 Sept.,
's avonds te 8 uur vergaderen in het Kuy-
perhuis te 's Gravenhage.
Doos 4-5ct. Per stuk 8ct.
Bij Uw drogist.
CONGRES VAN DE S.D.A.P.
77.855 georganiseerde revolutio
nairen. Tuchtoefening bij de S.
D. A, P. Cumulatie van functies
en inkomens.
Onder leiding van den heer J. Oude
geest heeft de S.D.A.P. te Utrecht het
vervolg-congres gehouden.
In zijn openingswoord, maakte de voor
zitter melding van den 'frisschen geest,
de strijdlust, de toewijding, welke in de
partij heerschen en die sterk tot uiting
zijn gebracht door de twee groote gebeur
tenissen op binnenlandsch- en op buiten-
landsch gebied, welke zijn voorgevallen
tusschen Paschen en dezen dag: de pu
blicatie van het rapport-Welter en de te
vreezen mislukking der ontwapenings
conferentie.
Naar aanleiding van de vraag der re
geering aan de gemeentebesturen om in-
Binnenland.
De moeilijkheden in den Noord-Holland-
schen tuinbouw.
Wetsontwerp tot steun aan den tuinbouw
gereed.
Sluiting van de zitting der Staten-Gene
raal.
Buitenland.
Op 6 Nov verkiezingen in Duitschland.
Burgeroorlog in China.
Duitschland en de ontwapeningsconferen
tie.
De verkiezingen in Zweden.
t
lichtingen aangaande het revoiutiegevanr,
deelde spr. mede, dat op 31 Maart 1922
41.816 revolutionnairen in de S.D.A.P.
waren georganiseerd en op 31 Maart 1932
waren het er 77.855 of 88 pet. meer. Deze
77.855 zijn van 31 Maart tot 30 Jan. 1.1.
gegroeid tot 81.621, hetgeen 95 pet. meer
is dan tien jaren geleden. De stijging
sinds het laatste Paaschcongres bedraagt
bijna 3800 leden. Indien er geen 3200
leden naar de O.S.P. waren gegaan, zou
de groei rond 7000 leden in de lente van
dit jaar geweest zijn.
Spr. stelde verder in het licht, dat het.
voorloopig weinig hoopgevend resultaat
van de ontwapeningsconferentie niet be
hoeft te worden toegeschreven aan te
weinig activiteit van de partij en de ge
heele Nederlandsche arbeidersbeweging
in dit opzicht. De actie voor ontwape
ning en tegen het nülitairisme is bij
voortduring met groote kracht hier te
lande gevoerd. De omstandigheid, dat
Frankrijk zijn veiligheid sinds den wapen
stilstand is blijven zoeken in oorlogsvoor
bereiding, heeft ten slotte aanleiding ge
geven tot het sabelgerinkel, waannede
de Duitschers de laatste weken onze ooren
beleedigen. Dat inmiddels van de zijde
onzer Duitsche makkers uit de arbeiders
beweging, aldus spr., de hoop op ver
sterking van de vredesgedachte niet is
prijsgegeven, bewijst hun zeer talrijk be
zoek aan de schitterende grensmeetings
voor ontwapening en vrede.
In de middagvergadering kwam aan
de orde de voorgestelde wijziging
van statuton en huish. regle
ment
Tot de belangrijkste voorgestelde wijzi
gingen behoort o.a. het voorstel tot het
instellen van ballotage bij de toelating
van nieuwe leden tot de partij. Geroyeer
de leden kunnen pas na goedkeuring door
het P.B. weer tot de partij toetreden. Ver
der stelt het P.B. voor, het te machtigen
leden van afdeelingen, wier gedrag de
partij benadeelt, te kunnen royeeren, op
dat niet de geheele afdeeling geschorst
behoeft te worden.
Deze voorstellen werden bij acclamatie
goedgekeurd.
De voorstellen in zake de cumulatie
vanfunctieseninkomens werden
ingeleid door den voorzitter van de Twee
de Kamer-fractie Ir J. W. Albarda. De
regeling van de bezoldiging en pensionee
ring van personen in openbare functies
aldus spr. is op zichzelf een nood
zakelijkheid voor een goede democratie.
Het stelt ook onbemiddelde personen in
staat openbare functies te aanvaarden
en ook weer neer te leggen. Er zijn echter
op dit gebied misstanden ontstaan.
Weliswaar zijn verschillende gevallen,
waarin van opeenhooping van pensioenen
en non-activiteits-tractementen sprake is,
afloopende, maar de sociaal-democrati
sche Kamerfractie heeft besloten zoo spoe
dig mogelijk, nog voor het uiteen gaan
van deze Kamer, voorstellen in te dienen
om in zake deze kwestie te komen tot
wettelijke regelingen, die zullen moeten
gelden voor de vertegenwoordigers van
alle politieke partijen. De soc.-dem.
Kamerfractie is echter niet bereid zich te
onderwerpen aan eenzijdige regelingen,
die uitsluitend voor haar leden gelden.
De discussie hierover werd ingezet door
de| afdeeling IJmuiden, die een lange
motie indiende, waarin het congres
van oordeel, dat de cumulatie van sala
rissen, pensioenen enz. uit openbare be
stuursfuncties in ons land een zoodanigen
omvang heeft gekregen, dat het vertrou
wen van de arbeidersklasse in het parle
ment en de democratie er ernstg door
geschaad wordt; de soc.-dem. fracties in
de wetgevende lichamen opdraagt in deze
colleges voorstellen aan de orde te stel
len, die ten doel hebben aan die cumu
latie een einde te malton,
