No. 295
Vrijdag 16 SepMer 1932
Dagblad voor de Provincie Zeeland
ttken
Berichten
EERSTE BLAD.
Buitenland.
De laatste gratis
pakken
Binnenland.
Belangrijkste Nieuws.
Uit de Provincie.
Dit nummer bestaat uit 2 bladen
§'11 g
p!
dt geacht. Indien
.kking krijgen over
zuilen deze er voor
en de een ie veel
brieve kan komen.
worganisaiies.
de dagelijksche be
loeren- en Tuinders-
>t Kon. Ned. Land-
ath. Ned. Boeren-
!t o.m. de volgende
in verband met de
:e de eonsump-
opbrengen, waar
in den landbouw
Igerd, de Landbouw-
te stellen met
maatregelen welke
sn zouden kunnen
wens te verzoeken,
jelegenheid de re-
Ite te willen advi-
den minister van
|en Arbeid te ver-
svorderen, dat aan
den uitvoer van
Frankrjjk deze
Uge slechts zal zijn
Vtröle van het Cen-
scbap eniokkerij in
minister te verzoo
lde stempelingsvoor-
oer van eieren
tidhaafd.
den wnd. directeur-
adbouw op zijn des-
|e antwoorden:
is het toezicht van
mdigen Dienst
zorg te dragen dat
te lande als slacht-
(voerd ook werkelijk
geraken, zoo scherp
bijv. door de ge
nder contröle naar
J vervoeren;
(ogte welke voor g e-
jney's op maxi-
pld eer verlaagd dan
lorden.
Qelijk moet worden
van paarden in
aantal te beperken.
gedachtenwisseling
rdigers van de Cen-
;en resp. te Utrecht
van de Credietoom-
Mjj. v. Landbouw
Regeering, die reeds
i hoogte is van de
e banken, nogmaals
pen van maatregelen
itvraagstuk aan
ode toe mishan-
pag diende voor de
nk opnieuw de zaak
G. de V., schipper,
d. W., koopvrouw,
mishandeling, den
bbende van het 5-ja-
v. d. W. Het lijkje
begraven in een dijk
]ia zij vandaar waren
noemde de officier
blingen van den man
itte een zware straf
lischte 4 jaar gevan-
het toebrengen van
atsel en wegens lijk
behandeling van de
ar van het overleden
er eischte de officier
lishandeling één jaar
was de eisch 2 jaar
|in g. Het O. M. hij de
'arden heeft gisterna-
ien gevangenisstraf
35-jarigen directaur-
Stadsburgerweeshuis
schuldig maakte aan
sldswaardige papieren
vaarde van f 13.500.
(koersen.
ïam, 15 Sept., 2.30 u.
1.49%.
Ling Kampen,
Lten, dat het ter in-
pn bedrag der 4^ pet.
vele malen overtee-
derhalve uiterst ge-
Beverwijk.
van Beverwijk heeft
jjgaan van een obliga-
D.000, verdeeld in 600
De rente werd vast-
loers van uitgifte 99,5.
ieeld over tien jaren.
bning Sneek.
deelt mede, dat beide
|ning gemeente Sneek,
irop de inschrijving
[stond, zijn volteekend.
inlng Almelo.
ening Almelo, groot
ig volteekend, dat
zeer gering zal zijin.
Direoteur-Hoofdredacteur:
R. ZUIDEMA.
Bureau; tong» Voreletraat 70, Boei.
Tel.: Rednetle en Admlnietratle No. 11.
Postrekening No. 44455.
Bijkantoor te Middelburg.
Firma F. P. DHUIJ, 1>. Burg. Tel. No. 259.
'De Zeeuw
VERSCHIJNT ELSSN WSREBAG.
AbaBBsmentsprïJs:
Per 9 maanden, franco paz poat, f3,—
ïtoeee saamers f 0.93
Prijs der Advert&ntlSn:
14 regels fl.20, elke regel meer 30 ct.
Bij abonnement belangrijke korting.
V Ons kiesstelsel.
Het tegenwoordig z.g. evenredig kies
recht toont tal van gebreken.
Dit mag ons echter niet verleiden om,
zooals soms gedaan wordt, het verleden
te verheerlijken ten koste van het heden.
Want het vroegere districtenstelsel met
zijn zeer „merkwaardige" districtsindee-
ling bracht een stuitende onevenredig
heid, die wij nu althans niet meer kennen.
Wij geven hier twee voorbeelden.
Overgenomen uit „Starrenflonkering",
een bundel driestarren verzameld uit „Do
Standaard", van wijlen Dr A. Kuyper.
Op 25 Juni 1877 gaf Dfr Kuyper deze
aan duidelijkheid niets te wenschen over
latende uitspraak:
„In de rekenboekjes onzer lagere scho
len zal men tot een nieuw soort sommen
moeten komen.
B.v. in dezer voege:
Indien van 60.000 kiezers de eene helft
26 leden kiest, vrage: hoeveel leden kiest
dan de andere helft?
Antwoord: Volgens den regel van
drieën ook 26; maar volgens de arime-
tica der Liberalisten slechts 13."
En op 18 Juni 1881:
„Het grootste resultaat van de jongste
stembus is wel dit, dat de Nederlandsche
natie, bij monde van haar opgekomen kie
zers met ruim 37000 tegen nog geen
2 7 5 0 0 stemmen èn het liberalisme èn
de Schoolwet heeft veroordeeld.
Of wil men het nog nauwkeuriger, om
dat de Liberalisten ditmaal in Leiden en
Amersfoort niet officieel optraden en
voegt men dus bij het cijfer der Liberalen
het different met 1879 voor die beide
districten, dan is de uitkomst dat de kie
zers met ruim 37000 tegen nog geen 27000
stemmen èn over de Schoolwet èn over
het Liberalisme en daardoor in nog veel
hoogere mate over de Kieswet het von
nis velden.
Het vonnis ook over de Kieswet.
Want met hun nog geen 27000 stem
men kregen de Liberalisten gekozen 25
leden.
Terwijl hun tegenstanders met ruim
37000 stemmen, slechts 16 leden in de
Kamer brachten.
Dit zijn de cijfers.
En in die cijfers doet het onrecht meer
dan roepen.
Het schreeuwt!"
Wat hier en terecht zoo scherp gehekeld
wordt was vroeger onder het districten
stelsel regel. De onevenredigheid in het
kwadraat.
Daarom past hier niet: Het oude was
beter.
De werkloosheid in de Duitscho steden.
Naar de Duitsche Stedendag mede
deelt, waren er op 31 Augustus in de ste
den met meer dan 25.000 inwoners (ge
zamenlijk aantal inwoners ongeveer 25
millioen) 1.580.000 doorloopend onder-
steunde werkloozen, die uitsluitend uit-
keering van de gemeenten krijgen. Dat
beteekent een aanwas van ongeveer
30.000 tegenover de vorige maand. Het
aantal voor alle gemeenten, dus ook voor
de kleinere, bedroeg 2.450.000. Er is een
voortdurende stijging waar te nemen, wat
voor de gemeentelijke financiën een zware
last beteekent.
De treinramp in Algiers.
Reuter seint uit Parijs, dat volgens
de officieele inichtingen,, bij het ministe
rie van Oorlog binnengekomen, het aan
tal van hen, die bij de treinramp in Al
giers het leven hebben verloren, 55 be
draagt, terwijl er 223 gewonden zijn.
Men dient echter rekening te houden
met de waarschijnlijkheid, dat van de ge
wonden verschillende in levensgevaar
verkeeren en dat dus het aantal dooden
wellicht nog zal stijgen.
Berichten van andere zijde houden nog
vast aan een grooter aantal slachtoffers
dan Parijs officieel vermeldt.
De machinist van den trein, die tot de
overlevenden behoort, vertelde dat hij in
een scherpen bocht plotseling bemerkt
heeft hoe de locomotief ter zijde over
helde en in den afgrond ztortte. Zonder
een oogenblik te tuuselen, la de machinist
toen van de locomotief gesprongen, zoo
dat hij slechts schaafwonden heeft op-
geloopen.
Tusschen Tlemcen en de plaats van de
ramp rijden sinds Donderdagmorgen on
ophoudelijk hulptreinen, die de gewonden
naar het dorp brengen, waar hun de
eerste hulp wordt verleend. De plaats
van de ramp zelve biedt, volgens mede-
deelingen van ooggetuigen, een afgrijse
lijken aanblik. Afgerukte ledematen, keu
kengerei en geweren liggen in bonte
mengeling door elkander. Uit de versplin
terde wagens klinkt onafgebroken het
hulpgeroep der slachtoffers die tusschen
de ijzerdeelen beklemd liggen.
Gandhi's hongerstaking.
Volgens een communiqué van het Mi
nisterie voor Indië te Londen is uit de
correspondentie van MacDonald met
Gandhi gebleken, dat Gandhi's besluit,
om een hongerstaking te beginnen, niet
het gevolg is van directe politieke rede
nen en evenmin met de burgerlijke on
gehoorzaamheidsbeweging verband houdt
maar eigenlijk aan ideëele motieven van
godsdienstigen en natuurlijken oorsprong
toegeschreven moet worden.
De Engelsche regeering heeft in over
leg met de Indische besloten om Gandhi
zoodra hij zou beginnen te vasten, naar
zijn eigen huis bij Ahnildabad over te
brengen, waar hij meer vrijheid zal genie
ten, in de hoop, dat hij daardoor tot rede
zal komen en op voorwaarde, dat hij zijn
huis niet verlaat en deze gunst niet zal
leiden tot een herleving van de ongehoor
zaamheidsbeweging of eenige andere on
wettige agitatie der Congres-partij.
Da honger-ellende In Rusland.
Ondanks de strenge censuur, welke op
berichten naar het buitenland wordt uit
geoefend, is de speciale Russische corres
pondent van de „Daily Express" er in ge
slaagd, de volgende bijzonderheden aan
zijn blad mede te deelen over den honger-
opstand in Sovjet-Rusland.
Door den honger gedreven bestormden
groote groepen arbeiders te Ivanovo Voz-
nesensk de opslagplaatsen der regeering
en plunderden deze.
Zoodra deze voorvallen te Moskou be
kend werden, werden troepen van het
roode leger en van de Russische geheime
politie, de Gepoe, naar het opstandige ge
bied gezonden, welke er na hevigen strijd
waarbij herhaaldelijk op de menigte werd
gevuurd, in slaagden om de orde te her
stellen.
In Moskou heeft men in verband hier
mede getracht, het tekort aan voedsel en
kleeding aan te vullen door de rantsoe
nen, welke aan de sovjet-arbeiders wor
den uitgereikt, met de helft te vermin
deren. Nietegenstaande dezen ingrijpen
den maatregel kamen geregeld veront
rustende berichten binnen,, waaruit blijkt
dat de collectieve landbouwbedrijven in
het geheel niet in staat zijn voldoende
graan te produceeren, om Rusland van
voedsel te voorzien.
Het is een publiek geheim, dat de groo
te massa Russische arbeiders en boeren
bitter ontgoocheld is, iets, wat tot alles
kan leiden, als de prikkel van den honger
en de koude heviger wordt met het nade
ren van den winter.
Conira-revolutie In Chili?
Chili was Woensdag vier Uren lang
zonder regeering. De nieuwe president,
generaal Blanche, trad tengevolge van
meeningsverschillen met den opperbevel
hebber der luchtstrijdkrachten Merino,
Woensdagochtend om tien uur reeds al
weer af.
Tegen 2 uur des middags heeft hij zich
echter laten bewegen, zijn functie te Wij
ven bezetten. De toestand is nog steeds
zeer verward.
Eén telegram van gisteren maakt mel
ding van de uitbarsting eener contra-re
volutionaire beweging.
Middenstandscongres te Gent.
Te Gent is gisteren het internationale
middenstandscongres geopend, dat vier
dagen zal duren. Bij de ontvangst ten
stadhuize heeft de Nederlandsche gedele
geerde Schtlrmann de welkomstrede van
den burgemeester van Gent beantwoord.
Weer een groote devlezenknoelerlj.
De Berlijnsche politie heeft weer nieuwe
omvangrijke knoeierijen met deviezen
ontdekt, in verband waarmede eergiste
ren en gisteren een zestal arrestaties zijn
verricht. De gearresteerden zouden effec
ten, ten bedrage van meer dan drie mil
lioen mark voor buitenlandache rekening
op clandestiene wijze hebben verkocht
Strenge winter in aantocht?
De geweldige uitbarstingen van de vul
kanen, die over een oppervlakte van 400
vierkante mijlen verspreid liggen in het
grensgebied van Argentinië en Chili,
hebben de temperatuur in Zuid-Amerika
sterk verlaagd. De vulkanische asch, die
tot in de allerhoogste lagen van de atmos
feer werd omhoog gespoten, houdt de
zonnestralen veel meer tegen dan het
zwaarste wolkendek. Wanneer de erup
ties eenigen tijd aanhouden, kan de tbem-
peratuur over een grooter gebied, zelfs
over de geheele aarde verscheidene gra
den dalen.
Alle heftige vulkanische uitbarstingen
werden door een koude-periode gevolgd.
De strenge winter en de koude zomer van
1910 waren voorafgegaan door de gewel
dige uitbarstingen van den Temboro op
het eiland Soembawa (Nederlandsch-
Indiê).
De koude-periode van 1884'88 was
een gevolg van de uitbarsting van den
Krakatau (27 Augustus 1883).
Het koude jaar 1903 volgde op de ont
zettende ramp van de Pelée op het eiland
Martinique en de koude winter van 1912-
'13 op de uitbarsting van de Katmai.
Op grond van deze waarnemingen
voorspellen de meteorologen een strengen
winter als een gevolg van de vreeselijke
uitbarstingen van de Zuid-Amerikaan-
sche vulkanen in het voorjaar.
Korfe berichten.
De VSlkische Beobacher deelt mede,
dat Goering den advocaat dr Frank op
dracht heeft gegeven een aanklacht in te
dienen tegen rijkskanselier von Papen,
omdat deze in zijn brief aan Goering den
voorzitter van den Rijksdag ervan be
schuldigt, de grondwet te hebben ge
schonden, door den rijkskanselier niet
het woord te verleenen.
De gaanprijzen in België zijn sedert
Maandagavond vrij aanzienlijk gestegen
op het bericht der te verwachten con-
tingenteering van den invoer van zgn.
zacht graan. De tarwe die, vóór enkele
dagen, tegen 65 frank werd verkocht
kost nu reeds 85 frank. Als gevolg daar
van zullen de broodprijzen nu eveneens
moeten worden verhoogd.
Baden-Baden is in de eerste acht
maanden van 1932 bezocht door 45,371
vreemdelingen, van wie er 11,446 uit het
buitenland kwamen. Onder deze buiten-
landsche gasten bevonden zich 1995 Ne
derlanders.
I President Hoover heeft beslolten
het Witte Huis te verlaten en naar het
voorbeeld van zijn tegenstander, Roose
velt,, een persoonlijke tournee in het Oos
ten en onder de farmers van het Mid
den-Westen te ondernemen.
De zitting der Fransche Kamer,
welke vanmiddag gehouden zal worden,
belooft van groote beteekenis te worden,
Aan de orde zal uitsluitend komen de af
handeling van een wetsvoorstel inzake de
conversie van zekere staatsrenten.
Het Duitsche kabinet zal Zaterdag
bijeenkomen om zich met het vraag
stuk van de oontingenteering bezig te
houden.
De Berlijnsche gemeenteraad heeft
met de stemmen der voorstellers, de so
ciaal-democraten en de nartionaal-socia-
listen een communistisch voorstei aan
genomen, waarbij alle werkloozen en hun
familieleden op kosten der stad gratis
middagmaaltijden zullen ontvangen. Het
totaal aantal werkloozen bedroeg per 1
September 586.000.
Op het filiaal van de Commerz- und
Privatbank te Altona zijn gistermiddag
drie gemaskerde mannen verschenen, die
de beide aanwezige bedienden met pisto
len bedreigden. Eén der bedienden kon
echter nog een alarm-sirene in werking
stellen. De mannen vluchtten met mede
neming van een kistje buitenlandache
pasmunt ten bedrage van ongeveer 100
Mark. Op straat zijn ze door de politie
na een korte achtervolging gegrepen.
Gisteren werden tusschen Polen en
Rusland gevangenen uitgewisseld. Rus
land levert 41 Poolsche onderdanen uit,
terwijl een even groot aantal communis
tische gevangenen door Polen wordt uit
geleverd.
Ingezonden Mededeellng.
Is het Uwe er nog bij?
Morgen geeft Uw winke
lier voor het laatst op
twee pakken „1, 2, 3"
een derde cadeau. Morgen
voor het laatst ontvangt
Ge voor 35 ct. 3 groote
pakken van dit uitstekend,
zelfwerkend waschmiddel
Vraagt nog heclen Uwen winkelier, en doe
de waach in
het nieuw, zelfwerkend waschmiddel.
Nederlandsch Fabrikaat.
OVERZICHT WERKLOOSHEID.
Aan het overzicht van de werkloosheid
onder de leden der volgens het Werk-
loosheidsbesluit-1917 gesubsidiëerde werk-
loozenkasseri (week 2227 Aug.) ontlee-
nen wij het volgende:
v
140
967
1145
435
545
857
444
4371
6879
Groepen.
«3 g
<u x
Diamantnijverh. 5326
Graf. vakken 20789
Bouwvakken 79803
Schilders 12700
Houtbewerking 17810
Kleedingindustr. 7893
Bew. van leder,
wasdoek, enz. 5020
Metaalnijverheid 82546
Textielnijverh. 40862
Voedings- en ge-
notmidd. (beh.
tabaksind.) 17436
Sigaren- en Ta
baksindustrie 14433
Handels- en Kan
toorpersoneel 42235
Techn. en Opz.-
houdend pers. 12392
Hotelbedrijf 2844
Land- en Tuinb. 60080
Mijnbouw 18474
Transp. bedrijf
en Zeevaart 66103
Fabr. nijverheid 64625
Kappersbed. 1042
Andere groepen 3835
M p
4669
3027
29328
3071
6500
1041
575
28445
7301
1294
2402
1461
352
342
2033
11
31
17
552 11892
8474
13769
94
300
11681
2482
230
Totaal 576248 116524 44502
Bij 221 organen der openbare arbeids
bemiddeling waren in het voornoemde
tijdvak 229.600 werklooze mannen inge
schreven.
Het percentage der werkloosheid onder
de leden der gesubsidiëerde kassen be
droeg in de periode 22—27 Aug. 22.9 tegen
24.1 in de week van 813 Augustus j.l.
Opening der Stalen-Generaal.
Ter gelegenheid van de plechtige ope
ning van de nieuwe zitting der Staten-
Generaal door H. M. de Koningin op 20
dezer zal de eerewacht bij de Ridderzaal
worden betrokken door een afdeeling ma
riniers uit Rotterdam, onder commando
van een kapitein van het corps mari
niers.
Bij de eerewacht zullen het vaandel en
het muziekcorps van de mariniers aan
wezig zijn. Evenals verleden jaar zal op
uitnoodiging van de A.V.R.O. een radio
verslag van de plechtigheid worden ge
geven. Nadat H.M. de Koningin de
Troonrede zal hebben uitgesproken, zal
deze rede voor de microfoon worden
voorgelezen.
DE TOENEMING VAN HET AANTAL
BRANDEN.
Ministerieels aanschrijving.
In het Algemeen Politieblad is opgeno
men de volgende circulaire van den Mi
nister van Justitie en gericht aan de
procureurs-generaal bij de Gerechtshoven:
„Verschillende malen ia in den laafaten
Binnenland.
Een circulaire van den Minister van Ju
stitie over het groot aantal branden.
Vragen over de tarwewet.
De socialistische pers gaat Weiteren.
De moderne bouwarbeidersbond verwerpt
de nieuwe loonovereenkomst.
Buitenland.
Gandhi's hongerstaking.
Strenge winter voorspeld.
De hongerellende in Rusland.
tijd mijn aandacht gevestigd op de groote
toeneming van het aantal branden. Daar
bij wordt de onderstelling geopperd, dat
dikwijls kwaadwilligheid in het spel is.
Deze onderstelling ligt trouwens voor de
hand als men de slechte economische om
standigheden in aanmerking neemt, die
veroorzaken, dat in menig geval door
brandstichting min of meer voordeel be
haald kan worden.
Met het oog op het bovenstaande ver
zoekt de Minister den procureurs-gene
raal de aandacht van de onder hen res-
sorteerende officieren van justitie en van
de politie in hun ressort op het boven
staande te willen vestigen en verder te
bevorderen, dat daaraan de volle aan
dacht gegeven wordt
Het betreft hier zeer ernstige strafbare
feiten. Op het opzettelijk brandstichten
met gemeen g9vaar voor dooden staat een
maximum gevangenisstraf van twaalf
jaar, op een der gequaüfic.eerde vormen
van dit delict zelfs levenslange gevange
nisstraf, op brandstichting ten nadeele
van een verzekeraar op zichzelf staat een
gevangenisstraf van ten hoogste vier jaar.
De justitie en politie zullen derhalve bij
iederen brand een nauwkeurig onderzoek
in te stellen hebben en indien vermoeden
van strafbare feiten rijst, dit onderzoek
met de meeste diligentie en nauwkeurig
heid hebben yoort te zetten, waarbij uiter
aard indien noodig overeenkomstig de
voorschriften en bevoegdheden van het
Wetboek van Strafrecht een deskundigè
kan worden geraadpleegd, zoo aanneme
lijk is, dat deze meer licht in een ver
dacht geval kan geven.
DE COMMISSARIS DER KONINGIN
TE MIDDELBURG TERUGGEKEERD.
De Commissaris der Koningin, jhr mr
J. W. Quarles van Ufford, was gisteren
in zooverre hersteld* dat hij het zieken
huis te Roosendaal mocht verlaten en
een bezoek aan den burgemeester dier
gemeente kon brengen.
Hedenmiddag kwam de Commissaris
vergezeld van zijn zuster, die bij het on
geluk naast hem in de auto zat* per
tweeden mailtrain van 1 u. 58 te Vlissin-
gein aan. Aldaar was aanwezig de heer
mr R. M. van Dusseldorp, lid van Ged.
Staten. Per auto nagaf men zich naar
de ambtswoning in de Abdij te Mid
delburg.
De Commissaris is dus juist een week
na het ongeluk weer te Middelburg te
ruggekeerd. Dit zou zeker tot nog grooter
vreugde stemmen, als ook mevrouw Quar
les en de moeder van den Commissaris
zoover hersteld waren. Maar eerstgenoem
de JJjdt veel pijn, terwijl voor laatstge
noemde de hooge leeftijd een spoedig
herstel niet bevordert.
Steenkolendiefsial te Vlissingen.
Te Vlissingen is aan het licht gekomen,
dat gedurende een reeks van jaren een
uitgebreiden diefstal van steenkolen
heeft plaats gehad van voorraden be
stemd voor de Nederlandsche loodsboo-
ten. Deze steenkolen waren eigendom van
het Staatsmijnbedrijf. Het onderzoek der
politie deed uitkomen, dat verschillende
gemeentelijke havenbeambten bij deze
diefstallen betrokken moeten zijn en gaf
aanleiding tot aanhouding van een hun
ner, die ter beschikking der justitie te
Middelburg is gesteld, evenals een steen
kolenhandelaar te Vlissingen, die ook bij
de zaak betrokken moet rijn.
Werkverschaffing. Do werk
verschaffing aan de ontwateringswerken
van den Polder Walcheren, die eenige
weken geleden was stopgezet, is thans
opnieuw hervat, waardoor een aantal
werklooze arbeiders uit Vlissingen, Sou
burg en, Middelburg weder te werk axja
kt
