No. 293
Woensdag 14 Septemler 1932
Dagblad voor de Provincie Zeeland
m
I«os»e nummers
Buitenland.
Binnenland.
Belangrijkste Nieuws.
Uit de Provincie.
lesitrüdt dus
I,
ien niet veel
tapel zeer
Het land is
Ierland (op-
Eng, mijlen,
iraagt maar
igenover dat
f bedreven
g kippen op
die zelf hun
aan voer of
tanden zijn
elk gebied,
elgrado, van
esenice tot
men steedi
.te der Save,
uitmondt,
mjwel niets
er naar het
er de reus-
s en veefok-
het oosten,
dagen lang
aast niet te
eproduceerd
die ik nu
ds mais en
rt meloenen,
ok voor de
steeds in de
is uren ver
land 'te be-
ge trajecten
te zien.
«or ons zeer
ee, varkens,
e zien wei-
toezicht van
luimvee be
zen die op-
huisjes een
hun kostje
urt van het
lijke weiden
en aan de
ns en vroo-
r op. Stra-
heele dorp
ate weg en
arkens voor
lij de groote
i ook weer
levert. Dan
le geweldige
1 en verdere
lisch eiken-
goede houit-
limaat wer-
deze hout-
t klimaat is
warm, doch
sergto omdat
un kleeding
en we allen
id met losse
imaat droog
ramen, woei
esje over de
ze Europee*
lebben, doch
een hevige
ras wat zel-
aad, thans
el al dagen
n geen blad
nt het don-
Winters is
Donaü, die
stroom .is,
aat dus dat
rerkt.
■ing onder-
e pluimvee-
re stations
plaatsen en
is wachten,
■lichting op
enieten.
11e opkomst
an den in-
dt om een
ampen zoo-
icbtige hui-
en, alles
eeds zonder
Zaterdag-
op verschei-
n en in een
1929 ook)
en uitge-
zijn ligging
sher de Do-
het stads-
uwenlangen
Turken, die
n elkander
n zindelijke
eft, kunnen
sn het er op
eens op een
of Amster-
papier en
men te vuil-
veg te gooi-
jes te zien.
frootendeels
diertjes. Op
in daarvan,
In de par-
iht doorge-
dat 'smor-
sch uitziet,
en den berg
Joegoslaaf
i de buiten-
schoone en
IENNEPE.
fende, kun-
zonden aan
ïgel 96 a te
itwoord in-
Directeur-Hoofdredacteur:
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lange Voretetraat 70, Ooee.
Tel.: Redactie en Administratie No. 11.
Postrekening No. <«55.
Bijkantoor te middelburg.
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. Na 259.
2Zeeuw
VERSCHIJNT EJUKJ3M WERKBAS»
Abonnementsprijs;
Per 3 maanden, franco per poef, f3,-
f 9 8 I 4 I I I
10.95
Prijs dor AdvertentfSn:
14 regels il.2G, elke regel meer 30 et
B|J abonnement belangrijke korting.
HET CONFLICT TUSSCHEN DE DUIT-
SCHE REGEERING EN DEN
RIJKSDAG.
Na een vrij langdurig debat werd in de
parlementaire controle-commissie een
voorstel aangenomen, waarin de commis
sie constateert, dat de Maandag gehou
den stemming over de opheffing der nood
verordeningen en bet onthouden van het
vertrouwen in de regeering von Papen
constitutioneel waren.
Verder werd een voorstel aangenomen
van het Centrumlid Wegmann, luidende:
De op 12 Sept. 1932 uitgesproken ont
binding van den Rijksdag is strijdig met
art. 25, par. 1 der Rijksgrondwet.
De op 12 Sept.-1932 afgekondigde ont
binding van den Rijksdag is in strijd met
art. 48, par. 2, tweede lid der Rijksgrond
wet.
De Rijksdagcommissie van Buitenland-
sche Zaken heeft Dinsdagmiddag haar
beraadslagingen voortgezet. Ondanks den
desbetreffenden eisch der commissie wa
ren geen regeeringsvertegenwoordigers
ter zitting verschenen
Een voorstel werd aangenomen, waar
bij de weigering der regeeringsleden deel
te nemen aan de commissiebijeenkomst,
een schending der Grondwet wordt ge
noemd, waartegen' ten sterkste wordt ge
protesteerd.
De voorzitter van den Rijksdag Goering
heeft twee brieven aan von Papen ge
richt. De eerste luidt:
„Het verwijt van schending der Grond
wet, dat U nog in Uw brieven van giste
ren gemaakt hebt, moet ik ook op de
scherpste wijze van de hand wijzen. Ik
stel uitdrukkelijkvast, dat ik reeds een
aanvang had gemaft-met de stemming,
toen U het woord vroeg. Ik ben de opvat
ting toegedaan, dat tijdens een stemming,
die een ondeelbare handeling vormt, aan
niemand het woord verleend kan worden.
De tweede brief zegt:
Nadat ik mij vergewist heb, dat ook
ministers, wien de Rijksdag zijn vertrou
wen opgezegd heeft, gerechtigd zijn een
ontbindingsdecreet te contrasigneeren
heb ik mijn opvatting reeds gisteravond
in dezen zin gecorrigeerd, dat de Rijks
dag formeel-juridisch op rechtmatige
wijze ontbonden is en dus verdere zittin
gen of handelingen, met uitzondering der
in de Grondwet vermelde commission,
niet zullen plaatsvinden.
Goering heeft een schrijven gericht aan
von Hindenburg, waarin hij den Rijks
kanselier en den Rijksminister van Biu-
nenlandsche Zaken van openlijke schen
ding der grondwet'beschuldigt. Hij eisebt
in deze van den Rijkspresident, dat hij
beiden ministers opdracht geeft onver
wijld voor de commissie te verschijnen
De Rijkspresident heeft in zijn ant
woord de beschuldiging nadrukkelijk van
de hand gewezen en de erkenning ge-
eischt van den in verband met zijn decreei
in zake de ontbinding van den Rijksdag
geschapen toestand.
Het heeft in regeeringskringen de aan
dacht getrokken, dat het schrijven van
Rijksdagpresident Goering aan president
von Hindenburg geen aanhef en ook geen
slotformule bevatte. Dit feit is zonder
praecedent. De Rijkspresident heeft op
dezelfde wijze geantwoord.
Algemeen vraagt men zich natuurlijk
af, hoe de toestand zich verder ontwik
kelen zal. Deze vraag valt echter nog niet
te beantwoorden, daar de Rijksregeering
vooreerst afwacht en haar beslissingen
eerst in de volgende dagen zal nemen.
Voor de regeering bestaat er geen aan
leiding tot snelle maatregelen. Zij h-ef'.
zelfs voor de vaststelling van den verkie
zingsdatum vier weken tijd. Zijn de ver
kiezingen, onder de gisteren door den
minister van Binnenlandsche Zaken uit
eengezette voorwaarden der handhaving
van rust en orde mogelijk, dan zou in de
eerste plaats 6 November in aanmerking
komen.
Kinderverlamming.
In verscheidene plaatsen van het dis
trict Calau zijn den laatsten tijd veel ge
vallen van kinderverlamming waargeno
men. Tot nu toe waren er reeds vijf geval
len met doodelijken afloop. De school in
Wuestenhain is gesloten. Waarschijnlijk
zullen spoedig alle scholen worden geslo
ten. Ook te Kottbus zijn twee gevallen van
kinderverlamming geconstateerd. Er zijn
maatregelen getroffen tot het overbren
gen van de kinderen in barakken en naar
ziekenhuizen.
De staking in Engeland.
De conferentie van werkgevers en
-nemers in de katoenindustrie van Lan
cashire, die op uitnoodiging van den mi
nister van arbeid is bijeengekomen tot op
lossing van het conflict, werd met geslo
ten deuren gehouden.
Aan beide zijden schijnt men tot nu toe
nog niet tot toegeven hebben kunnen be
sluiten. Er werd een bijzondere commis
sie ingesteld, waarin vijf vertegenwoor
digers van elk der beide partijen zitting
hebben.
De nieuwe hongerstaking van Gandhi.
Patel, de oud-voorzitter van het Con
gres, die te Londen vertoeft, heeft een te
legram aan Gandhi gestuurd en hem ver
zocht zijn besluit om een hongerstaking
te beginnen te herroepen, uit de overwe
ging, dat Gandhi zijn leven reeds ter be
schikking van de verdrukte kiassen ge
steld had en dus eigenlijk het recht mist
op deze eigendunkelijke wijze dat leven
weer in de waagschaal te stellen.
Het dreigement van Gandhi om 'zich te
laten doodhongeren, is geen zedelijke
strijd, maar eenvoudig politieke bluf, ver
klaarde Ambedkar, lid van de ronde
tafelconferentie en leider van de paria's.
Naar aanleiding van de berichten, dat
het in de bedoeling zou liggen van de In
dische regeering om Gandhi, wanneer hij
op 20 September a.s. in hongerstaking
treedt, in vrijheid te stellen, wordt offi
cieel te Londen medegedeeld, dat tot nog
toe geen enkele beslissing in dezen zin is
genomen. De maatregelen die genomen
moeten worden indien Gandhi zijn voor
nemen om zich dood te laten hongeren
ten uitvoer brengt hebben echter de aan
dacht der regeering.
Een telegram van Reuter uit Poona
meldt:
Terwijl echter het voornemen van
Gandhi om zich te laten doodhongeren,
bekend gemaakt werd, bevond deze zich
in een speciaal voor hem ingerichten
stoel in de Staatsgevangenis, verzorgd
door een tandarts, die een nieuw gebit
voor hem pas maakte.
Korte Berichten.
De Argentijnsche minister van bui-
tenlandsche zaken heeft medegedeeld, dat
Argentinië weldra tot den Volkenbond zal
toetreden.
Dinsdag is de asch van wijlen admi
raal Zenker overeenkomstig zijn testa
mentaire beschikking in de Noordzee ge
worpen, daar waar de zeeslag van Ska-
gerak heeft plaats gehad. De zoon van
den overledene, luitenant ter zee Zenker,
woonde de plechtigheid bij.
President Lebrun heeft het verzoek
van de verdedigers van Gorgoelof om
gratie verworpen. Gorgoelof zal morgen
ochtend terechtgesteld worden.
Door de bevoegde autoriteiten is
vastgesteld dat, sedert korten tijd, een zeer
actieve communistische propaganda onder
het personeel van de verschillende mi-
nisterieele departementen in België en
van de Nat. Mij. van Belgische Spoorwe
gen wordt gevoerd. Maatregelen zijn ge
troffen om deze communistische werking
op doeltreffende wijze verder onmogelijk
te maken.
Te Parijs is een Engelsche bankier
eigenaar van een Parijsche bank, wegens
bedrog in hechtenis genomen. Hij moet
45 millioen frank hebben verduisterd.
REGEERINSSTEUN AAN HET
BOUWBEDRIJF.
Voorloopig tot 1 Maart 1933.
Maandag heeft te Den Haag weer een
bespreking plaats gevonden tusschen de
Rageeringsdelegatie ©enerzijds en verte
genwoordigers van drie werknemers- ein
drie werbgeversbonden in het bouwvak
anderzijds.
De organisaties deelden mede, op welke
loon en patroons en werklieden elkaar be
houdens toestemming der ledenvergade
ringen, gevonden hadden.
De Regeeringsdelegatie deelde daarop
mede, onder welke voorwaarden de Re
geering bereid was de bouwbedrijvigheid
'te bevorderen, en de werklooze bouwvak
arbeiders te helpen, n.l.:
De Regeering legt zich neer bij de
loonwjjzigingen, zooals deze voorloopig
zijn overeengekomen tusschen de bestu
ren der bjj de collectieve arbeidsover
eenkomst in het bouwbedrijf betrokken
partijen.
Wanneer deze wijzigingen definitief zijn
aanvaard, verklaart de Regeering zich be
reid, de navolgende hulp te verleenen
met dien verstande, dat deze hulp voor
loopig slechts wordt verleend tot 1 Maart
1933. Met inachtneming van bovenstaande
beperking, zal de hulp deze zgn:
a. De Regeering bevordert de beschik
baarstelling van voorschotten voor wo
ningbouw, tot een maximum van 20 mil
lioen gulden.
b. De werkloozenkassen van de bouw-
vakarbeidersorganisaties, welke partij zÜn
bij de C. A. O., dan wel van die organi
saties, welke der Regeering voldoende
waarborgen geven, dat zij zich garant
kunnen stellen, dat haar leden voor de
gewijzigde contractueel vastgestelde loo-
nen blijven werken, 'krijgen extra-hulp op
'gelijken voet als die, welke in dit jaar
aan andere werkloozenkassen is verleend.
c. De leden, van de onder 2 bedoelde
'medewerkende organisaties, worden inde
Rijkssteunregeling opgenomen.
Uit het bovenstaande vloeit voort:
le. dat organisaties in het bouwvak en
in de nevenbedrijven (en de leden dier
organisaties), hieronder- dus begrepen
'schilders, stucadoors, loodgieters en be
hangers voor het bouwbedrijf, welke niet
bereid zijn, een loonwijziging in te voe
ren, overeenkomende met die in het bouw
bedrijf, niet de hulp zullen ontvangen,
omschreven onder b, dan wel onder c.
2e. dat voor da hulp, genoemd onder
b en c, ook in aanmerking komen de
leden van die organisaties, welke zich
als organisatie wel hebben bereid ver
klaard de loonwijziging te aanvaarden,
doch die door het niet medewerken van
andere organisaties aan dat voornemen,
naar het oordeel der Regeering, geen uit
voering kunnen geven.
3e. dat de Regeering aan gemeentebe
sturen, die Rijkssubsidie voor steunver-
leening en werkverschaffing ontvangen,
zal verzoeken, de leden, behooren.de tot
organisaties, welke als organisatie geen
medewerking verleenen om tot de loons
verlaging over te gaan, voortaan te steu
nen volgens het tarief, dat plaatselijk
geldt voor de niet-georganiseer-
den. Wordt onverhoopt aan eenig ver
zoek niet voldaan, dan zal de Regeering
genoodzaakt zijn, alle subsidie in de kos
ten van steunverleening en werkverschaf
fing voortaan te onthouden.
HET CONFLICT IN DE SCHEEPVAART
Naar een oplossing?
Gisterenmiddag is te Rotterdam een
vergadering gehouden, waarbij aanwe
zig waren leden van den Bond van Werk
gevers ter Koopvaardij en de Contact
commissie. Daar zijn middelen beraamd
om tot een oplossing van het conflict te
geraken.
Vandaag zou opni'euw een vergadering
gehouden worden.
Vele betrokkenen in het conflict hebben
den indruk, dat de oplossing toch zeer
nahij is.
Het in de binnenhaven te IJmuiden op
gehouden Nederl. motorschip Aldebaran
is thans door de stakersleiding „vrijgege
ven", zoodat het schip de onderbroken
reis naar Boston (Line.) kon voortzetten.
Gisteren is het stoomschip „Veendam"
van de Holland-Amerika-Lijn te Rotter
dam aangekomen.
Voor de ontscheping van de bemanning
bestond van de zijde van de stakende zee
lieden natuurlijk nog al wat belangstel
ling en de politie had dan ook maatrege
len getroffen om eventueele onregelma
tigheden te voorkomen.
Nadat de passagiers het schip verlaten
hadden is de bemanning in kleine groe
pen gevolgd. Zij werden door hun colle
ga's met een hoeratje ontvangen.
Vandaag vertrekt de laatste Batavier
boot naar Engeland. Donderdag en Za
terdag komen nog Batavier-booten binnen
en dan zal de vaart op deze lijn ook ge
heel stil liggen.
Bezuiniging bij de Arbeidsinspectie.
Op 1 November a.s. treedt een K. B.
van 6 Sept. j.l. in werking, tengevolge
waarvan het Rijk ten behoeve van den
dienst der Arbeidsinspectie verdeeld wordt
in tien districten.
Thans zijn er elf districten. De distric
ten, waarvan de hoofden zijn gevestigd te
Breda en te Dordrecht worden tot één ver-
eenigd.
Het nieuw te vormen tweede district,
waarvoor in het K. B. geen zetel is aan
gewezen, zal omvatten geheel Zeeland en
een deel van Noord-Brabant (een klei
ner deel van de provincie dan het tegen
woordige tweede district).
De overschietende deelen van Zuid-
Holland worden bij andere districten in
gelijfd.
Werkverschaffing te Witteveen.
De werkleiding te Witteveen heeft
Maandag een andere ploeg kanaalgravers
uit de gemeente Emmen, welke zich even
als de ontslagen kanaalgravers, op het
standpunt stelde, dat de eisch van de
werkleiding om de geladen kruiwagens
uit het diepe kanaal op den kanaalwal te
brengen onredelijk was, ook ontslagen.
De arbeiders zijn van meening, dat zij
elkaar moeten toekruien, maar dat de
zelfde arbeiders niet een kruiwagen kun
nen volladen en over een lengte van 40 M.
en een hoogte van ongeveer 4 M. kunnen
wegkruien. Metdit standpunt kan de
werkleiding zich niet vereenigen.
De Rijksinspecteur is slechts tot be
spreking bereid, wanneer do arbeiders
beginnen znet te werken aoo&la de werk
leiding dat wenscht en hij acht het stand
punt van de wsrideiding niet in strijd met
de redelijkheid.
Ned. Kruideniersbond contra de spoor
wegen.
In aansluiting op het congres-besluit
om actie te gaan voeren tot vermindering
van het vervoer over de Ned. Spoorwe
gen, zulks vanwege de concurrentie, wel
ke de middenstand ondervindt van de
coöp. vereeniging „Voor Allen", wordt
ons medegedeeld, dat het hoofdbestuur
van den N.K.B., kennis genomen hebbende
van nader verstrekte inlchtingen en in
verband met het ontstaan, van moeilijk
heden, welke op het te Hilversum gehou
den congres niet te voorzien zijn geweest,
heeft besloten, de uitvoering van ge
noemd congresbesluit op to schorten tot
het e.v. congres, alwaar deze zaak op
nieuw tot een punt van bespreking zal
worden gemaakt.
Tuinbouwgronden onder crisis-pachtwet.
Naar het Corr. Bureau verneemt heeft
de rechtbank te Haarlem de veel bespro
ken beschikking van een der kantonrech-
ters-plaatsvervanger aldaar, waarbij be
slist werd dat pachtovereenkomsten be
treffende tuinbouwkgronden niet vallen
onder de Crisispachtwet-1932 en de ver
zoeker onbevoegd was verklaard tot 't in
dienen van een request, strekkende tot
vermindering van de bij overeenkomst be
taalde pacht, vernietigd. De rechtbank
verklaarde den verzoeker wel bevoegd ge
acht en wees de zaak terug naar den eer
sten rechter ter verdere afdoening.
De crisis-varkenswet.
In het Beursgebouw te Bodegraven is
gisteren een vergadering gehouden, ter
behandeling van de vraag, welke houding
de varkensmesters tegenover de crisis-
varkenswet moeten aannemen. Als inlei
der trad op de heer A. van Wijnen, direc
teur van de kaasprodneentenbond te
Gouda. De vergadering, die door ongeveer
1000 personen bezocht was, benoemde ten
slotte een commissie van zes personen,
die lid zijn van de erkende landbouwor
ganisaties, welke commissie een plan van
actie zal ontwerpen.
Warenwet en Welter-rapport.
De Minister van Binnenlandsche Za
ken deelt mede, dat het in het voornemen
ligt, het aantal diensten van keuring van
waren te verminderen; de keuringsgele
den zullen als gevolg daarvan worden
vergroot. Bij deze concentratie zal er
naar worden gestreefd, dat dé uitvoering
van de Warenwet niet of althans zoo wei
nig mogelijk wordt geschaad.
De Minister is van oordeel, dat voor
verwezenlijking van de beschouwingen
van de commissie-Weiter een wijziging
van de Warenwet een onontbeerlijke
voorwaarde is en waar voor een wijziging
der wet de medewerking der Staten-Ge-
neraal noodig is, zal tot die wijziging niet
worden overgegaan, voor ze door de Sta-
ten-Generaal is behandeld.
Geen Nederiandsche dumpingspraktijken
in België.
Het Tweede Kamerlid de heer Vliegen
had bij de regeering geïnformeerd of het
juist was, dat in België door Nederiand
sche ondernemingen met Regeeringshulp
dumpingspraktijken worden uitgeoefend.
De Ministers van Economische Zaken
en Arbeid en van Buitenlandsche Zaken
hebben hierop geantwoord:
Het is niet juist, dat in België door
Nederiandsche ondernemingen met Re
geeringshulp dumpingspraktijken worden
uitgeoefend. Op de prijspolitiek van het
Binnenland.
De uitbetalingsprijs voor geleverde tarwe.
Regeeringssteun aan het bouwbedrijf.
Het conflict in de scheepvaart.
Coöp, Beetwortelsuikerfabriek Roosen
daal.
Buitenland.
De Duitsche Regeering en den Rijksdag.
Gorguloff beden terechtgesteld.
hoogovenbedrijf te IJmuiden, die, voor
zoover haar bekend, slechts door begin
selen van goede koopmanschap wordt ge
leid, oefent de Regeering gesnerM in
vloed uit, noch heeft «ij rich bereid ver
klaard, aai: genoemd bedrijf op «eniger
lei wijss subsidies te verleen sn to t dok
king van geleden, verliezen. Dat het hoog
ovenbedrijf te IJmuiden zijn product in
België 50 francs per ton lager leveren
zou dan. de normale prijs daar te lande
bedraagt, acht de Regeering ondenkbaar.
Voor de Oranje-Nassaumijnen geldt het
zelfde. Voor dumping van steenkolen uit
de Limburgsche mijnen in België behoeft
reeds daarom geen vrees te bestaan, om
dat in België de invoer van steenkolen is
gecontingeuteerd.
Werkloozensteun in de groote gemeenten.
Dezer dagen heeft op het departement
van Binnenlandsche Zaken een bespre
king plaats gehad tusschen de wethou
ders voor den Maatscbappelijken Steun
van de vier groote gemeenten over de
werkloozenzorg.
Op deze conferentie is een correspon
dentie gevolgd tusschen den minister en
de besturen dezer gemeenten. De minister
verlangt in. dezen brief, die 27 Augustus
gedateerd is, dat:
1. do extra-toeslag voor werkende
kinderen van f 1 voor bet eerste en f 0.50
voor elk volgend werkend kind komt te
vervallen;
2. de eerste f 5 van de verdienste van
de vrouw van een gesteunde mei kinde
ren voortaan wel in mindering zullen
worden gebracht;
8. uniforme regeling van den huur-
toeslag, die zou kunnen worden toege
kend ten bedrage van tweederden van het
geen de huur meer bedraagt dan f 3.50
per week tot een maximum van f3 per
week;
4. invoering van een systeem van dub-
bel-uitgetrokkenen, waarbij als termijn
van ondersteuning voor de uitgetrokke-
nen een jaar zou moeten worden gesteld
en als datum van ingang van dien ter
mijn 15 September 1931 Voor dubbel-
uitgetrokkenen zou dam. moeten worden
uitgekeerd f 12.50 per week voor een echt
paar, vermeerderd met f 1,35 per gezins
lid boven de twee personen.
Het bij Wemeldinge gezon
ken schip. Het nahij Wemeldinge ge
zonken Nederiandsche motorschip Maria
is gisteren gelicht en te Wemeldinge bin
nengesleept.
Een goedkoope trein. Ter ge
legenheid van de opening van de Staten-
Generaal loopt op Dinsdag 20 September
een goedkoope trein 2e en 3e klasse van
de stations aan de lijn VlissingenRoo
sendaal naar Rotterdam en Den Haag en
terug.
Voetbal.
Wedstrijdprogramma Zaterdag 17 Sept.
afd. A.
Goesche Boys 2Wissenkerke.
Colijnsplaat 1Kocrtgene.
Afd. B.
'sHeer Arendskerke 2Goes 5.
NieuwdorpWolfaartsdijk,
KloetingeWilbelminadorp.
Afd. G.
Hansweert 3Rilland 3.
WaardeKrabbendijke.
WemeldingeKapelle 1.
lerseke 2Wit-Zwart.
Aanvang van alle wedstrijden 6 uur.
EERST KIJKEN naar de volmaakte
„NILFISK", voordat U een stofzuiger
koopt. Demonstraties bij J. M. Polder
man, Goes. Tel. 129. (Adv.)
Goes. Gisteren had ten stadhuize een
conferentie plaats tusschen B, ®n W, en
de vertegenwoordigers van den modernen
