No. 289
Vrijdag 9 September 1932
48e Jaargang
Dagblad voor de Provincie Zeeland
EERSTE BLAD.
Buitenland
Binnenland.
Belangrijkste Nieuws.
Dit nummer bestaat uit 2 bladen
MacKee heeft de salarissen van de
Directeur-Hoofdredacteur:
R. ZUIDEMA,
Bureau: Lange Vontstraat 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie No. 11.
Postrekening No. M455.
Bijkantoor te middelburg.
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. TeL No. 259.
'De Zeeuw
VERSCHIJNT ELEEN WERKDAG,
Abonnemenfasrijs:
Per 3 maanden, franco per post, f3.--
Losse nummers 10.05
Prijs der Advertentien:
1t regels 11.20, elke regel meer 30 ct
Bi) abonnement belangrijks korting.
Optimistische klanken.
De gevolgen van de crisis worden niet
weinig verergerd door het algeheel ge
brek aan vertrouwen dat langzamerhand
is ontstaan.
Men praat niet anders dan over de
crisis, men ziet geen perspectieven meer,
de moed gaat er uit en de energie ver
slapt.
Daarom mag het als een gelukkig ver
schijnsel worden aangemerkt, dat "hu on
geveer tegelijkertijd van verschillende
kanten ietwat optimistische klanken wor
den beluisterd. Dat men weer op enkele
kleine lichtpunten durft wijzen.
De „Daily Telegraph" schreef deze
week, dat uit alle deelen der we
reld berichten worden ontvangen van
toenemend optimisme op het ge
bied van den handel en van een terug-
keerend vertrouwen, dat hoofd
zakelijk een gevolg is van de stijging der
prijzen op de goederenmarkt, met name
van suiker, katoen, rubber en metalen.
Kaar de meening van personen die be
voegd geacht kunnen worden zegt het
zelfde blad, heeft de depressie haar diep
tepunt bereikt en is een wending
ten goede ingetreden.
Ook de „Daily Mail" wees op de ver
betering van den toestand in verscheidene
landen.
En de Gouverneur-Generaal van Ned.
Oost-Indië heeft bij zijn bezoek aan Soera-
baja in antwoord op een toespraak van
den burgemeester o.m. gezegd:
„Ik geloof inderdaad dat wij
door het ergste heen zijn. Voor
geheel Ned.-Indië zijn thans noodig goede
moed, saamhoorigheid en onderling
hulpbetoon."
Het spreekt vanzelf, teveel mag men
uit dergelijke uitspraken niet afleiden.
Maar ze zijn voor de algemeene stemming
toch niet zonder beteekenis. De hoop be
gint te herleven.
Duitschlands wapeneisch.
De correspondent te Washington van
de „Times" deelt mede, dat in Amerikaan-
sche regeeringskringen de meeningen
verdeeld zijn over de mogelijkheid, dat
Buitschland niet zal deelnemen aan de
ontwapenings-conferentie.
Eenerzijds vreest men, dat door de
Duitsche eischen de ontwapeningsconfe
rentie, waarop men in de Vereenigde
Staten groote verwachtingen heeft ge
bouwd, tot mislukking zal zijn gedoemd.
Anderzijds gelooft men, dat de stap van
Duitschland Frankrijk en zijn bondgenoo-
ten zal kunnen bewegen tot aanvaarding
van het voorstel van Hoover om de be
wapeningen met een derde te verminde
ren.
Amerika staat er vrij onverschillig te
genover, of Frankrijk of Duitschland het
grootste leger heeft. Het eenige dat men
wenscht, is vermindering van de bewape
ning van Europa.
Een Belgische leening in Nederland?
De Belgische Kamer behandelde giste
ren het ontwerp tot dekking van de schat
kistbehoefte, dat werd aangenomen met
98 stemmen tegen 57 en 1 onthouding.
Ook het reeds vroeger ingediende ont
werp op een door de regie van telefoon
en telegrafie aan te gane leening werd
goedgekeurd. Het betreft hier een leening
van frs. 800 millioen, welke vermoedelijk
in Nederland zal worden geplaatst.
Ontslagaanvrage van Venizelos.
De Grieksche staatspresident heeft bet
verzoek tot ontslag van het kabinet-Veni-
zelos niet aanvaard.
In politieke kringen houdt men reke
ning met de mogelijkheid, dat Venizelos
dictatoriale volmachten zal krijgen.
Bezuiniging op allerlei gebied.
De voorloopige opvolger van den afge
treden Burgemeester Walker van New-
York, MacKee, heeft in de acht dagen, dat-
hu thans_ in functie is, in de gemeente
lijke administratie van de stad New-York
reeds een zoodanige opruiming gehouden,
dat de New-Yorksche bevolking bijna niet
vr^an van ^aar verbazing.
door Tammany-Hall in de belangrijkste
functies geplaatste personen sterk ver
laagd en zijn eigen salaris met 15000 dol
lar verminderd. Tegelijkertijd heeft Mac
Kee alle ambtenaren, over wier salaris
hij geen zeggenschap heeft, dringend ge
adviseerd zijn eigen voorbeeld te volgen.
Ook in andere opzehten tracht MacKee
een voorbeeld te geven en o.a. de gemeen
telijke bestuursinstanties tot zuinigheid
aan te sporen. Voor zijn dienstwerk maakt
hij geen gebruik van de gemeentelijke
auto's, hij gebruikt den ondergrondschen
spoorweg. Al zijn afdeelingschefs heeft
hij aangeraden hun limousines en eigen
chauffeurs af te schaffen en deze laat-
sten productief werk te laten verrichten.
De arbeidsgeschillen in Engeland.
Uit Lancashire wordt gemeld:
De stemming van het syndicaat der
spinners over het werkgeversvoorstel om
de loonen te verlagen, heeft het volgende
resultaat opgeleverd:
voor stopzetting van het werk: 30.991;
tegen: 1518.
Het syndicaat telt 44.000 leden.
De arbeiders zijn voornemens geen ter
mijn te bepalen voor de staking.
Bezwaren tegen de Duitsche nood
verordeningen.
De economische leiders van NSDAP en
het Gentrum hebben Donderdagmiddag
gedurende eenige uren een bezoek ge
bracht aan den President van den Rijks
dag, Goering.
Betreffende het verloop dezer bespre
king wordt het volgende, gemeenschappe
lijke, communiqué verstrekt:
In deze gemeenschappelijke bespre
king zijn kwesties van economischen
aard besproken. Op den voorgrond der
bespreking stond het urgente probleem
der werkloosheid, terwijl voorts aan de
orde was een gedachtenwisseling over de
conjunctuur het economische program
der regeering von Papen en de bezorgd
heid voor den a.s. winter.
De deskundigen van beide partijen spra
ken er hun ernstige bezorgdheid over uit
dat de subsidieering van alle bedrijven
door belastingbons het nagestreefde doel,
de arbeiders weer naar hun werkplaatsen
terug te voeren, niet zal bereiken, doch
veeleer zal leiden tot een bittere teleur
stelling. Het sociaal politieke gedeelte van
de noodverordening welke het geheele be
stel van sociale rechten en instellingen
ter beoordeeling overlaat aan een regee
ring, die slechts over een kleine minder
heid in de volksvertegenwoordiging be
schikt en zeker geen steun vindt in werk
nemerskringen wordt algemeen afge
keurd.
Daarentegen brachten de besprekingen
aan het licht, dat voor een werkelijke
werkverschaffing mogelijkheden voorhan
den zijn.
De vertegenwoordigers der vakvereeni-
gingen zijn op audiëntie geweest bij den
Rijksminister voor Arbeid Schaeffer. Het
is den minister niet gelukt de ernstige
bezwaren te ontzenuwen, welke door de
vakvereenigingen worden ingebracht te
gen het sociaal politieke deel der nood
verordeningen. De vakvereeniging-verte-
genwoordigers van alle richtingen hadden
zich scherp gekant tegen de maatregelen
der regeering en verklaarden dat zij zich er
met ieder toelaatbaar middel tegen zou
den verzetten. Door eenige vakvereeni-
gingsvertegenwoordigers is de inbreuk op
het geldende arbeids- en tariefrecht door
de noodverordening een schending van
de grondwet van het rijk genoemd en in
uitzicht gesteld dat men hiertegen langs
juridischen weg zou optreden.
De minister heeft voorgesteld een com
missie uit de vakbonden te vormen, die
bij de uitvoering der sociaal-politieke be
palingen der noodverordening baar mede
werking zou verleenen.
De vertegenwoordigers der vrije vak
bonden hebben nog voorbehoud gemaakt
omtrent hun houding tegenover dit voor
stel; de overige vakvereenigingsleiders
hebben bet voorstel goedgekeurd.
De Rijksminister voor economische za
ken dr Warmbold heeft een deputatie ont
vangen uit de kringen der groothande
laars van landbouwproducten. De depu
tatie gaf uiting aan de in deze kringen
heerschende bezorgdheid over het voorne
men der rijksregeering, met behulp van
een stelsel van invoercontingenten een
wijziging te brengen in de Duitsche han
delspolitiek. Betoogd werd, dat de resul
taten, welke van deze politiek voor den
landbouw worden verwacht, voor ver
schillende producten stellig zullen uit
blijven, terwijl anderzijds de handelsbe
trekkingen, welke sinds tientallen van ja
ren met groote offers zijn tot stand ge
bracht, onberekenbare schade zullen lij
den.'
Korte berichten.
De geheele Japansche pers bevat
alarmeerende berichten over den kata-
strofalen toestand van den Japanschen
landbouw. De bladen schrijven, dat de re
geering terstond moet ingrijpen, om hulp
te brengen en dat een moratorium voor
den gebeelen landbouw moet worden af
gekondigd.
De hevige storm, die gedurende de
laatste 24 uur op de Oostzee heeft ge
woed, heeft verschillende scheepsongeval
len veroorzaakt. De Finsche motorkotter
„Into" werd door de branding lek gesla
gen en vernield. De kapitein en een ma
troos verdronken.
Te Duisburg zijn tengevolge van het
gebruik van vermoedelijk bedorven worst
drie kinderen van een arbeidersgezin on
der vergiftigingsverschijnselen ziek ge
worden. Een hunner is reeds overleden
terwijl de toestand van de beide andere
levensgevaarlijk is.
Er is nog niets bekend omtrent de
voornemens der Britsche regeering no
pens de betaling der schulden aan Ame
rika, die 15 December vervallen. Het dan
verschuldigde bedrag is 95.550.000 dollar.
De regeering heeft het Techt de betaling
uit te stellen, mits zij hiervan tenminste
90 dagen van tevoren kenni3 geeft. De
laatste dag hiervoor is dus Donder
dag a.s.
Reuter telegrafeert dat berichten uit
verschillende plaatsen in Zuid-Amerika
gewagen van een toenemende spanning
in het conflict' tusschen Bolivia en Para
guay. Te La Paz, de hoofdstad van Boli
via, heerscht weer de oorlogszuchtige
stemming van een maand geleden. Para
guay mobiliseert de bijzondere leger
reserve van alle mannen tusschen de 33
en 40 jaar.
In Duitsche regeeringskringen wordt
de indruk meer en meer versterkt, dat
rijksdagontbinding na de politieke debat
ten in den rijksdag en vóór den aanvang
der stemmingen nauwelijks te vermijden
zal zijn.
Jeugdwerkconferentie van den Ned. Bond
van Chr. Fabrieks- en Transportarbeiders
Vanwege den Ned. Bond van Ghr. Fa
brieks- en Transportarbeiders werd op 7
en 8 Sept. j.l. in de Ernst Sillemhoeve te
Den Dolder pen conferentie gehouden,
waarop de jeugdarbeid van dezen bond
het onderwerp van bespreking uitmaakte.
Aanwezig waren de hoofd- en districts
bestuurders van dezen bond, alsmede de
benoemde jeugdleiders uit de afdeelingen,
die een min of meer belangrijk aantal
jeugdleden hebben.
De jeugdleider van genoemden bond,
de heer G. van Baren Jr., opende de ver
gadering op de gebruikelijke wijze, heette
de aanwezigen welkom en gaf na een kort
openingswoord het woord aan den bonds
voorzitter den heer W. Strybis Pzn., tot
het houden eener inleiding over „De Vak
beweging"
In de avondvergadering refereerde al
lereerst de beer G. van Baren Jr. over:
„Wij en de Jeugd" en daarna de heer
J. Schipper, secretaris van het G. N. V.,
over: „Van theorie en practijk".
De vergadering van Donderdagmorgen
was geheel gereserveerd voor de discus
sie, van welke gelegenheid een ruim ge
bruik werd gemaakt.
De volgende conclusies werden aange
nomen:
De Jeugdconferentie van den Ned.
Bond van Ghr. Fabrieks- en Transport
arbeiders, gehouden op 7 en 8 sept., in de
Ernst Sillemhoeve te Den Dolder,
gehoord de inleidingen van de vrienden
W. Strybis Pzn., G. van Baren Jr. en J.
Schipper en de daarop gevolgde bespre
kingen,
spreekt als haar meening uit:
le. dat zij, in overeenstemming met bet
Jeugdrapport van bet G. N. V. en het
rapport inzake den jeugdarbeid van den
bond, van oordeel is, dat de arbeid on
der de jeugdige leden met kracht dient
ter hand genomen en dat zulks geschiede
met inachtneming van den aard onzer or
ganisatie;
2e dat dientengevolge in afdeelingen,
waar een voldoend aantal leden is, tot
de oprichting van clubs, zoowel voor
mannelijke als voor vrouwelijke leden,
moet worden overgegaan en daartoe door
het betrokken afdeelingsbestuur een
jeugdleider worde aangewezen;
3e dat bij den arbeid in de jeugdclubs
sociale scholing en beroepskennis op den
voorgrond moeten staan en ontspanning
en algemeene ontwikkeling daarbij niet
kunnen worden gemist;
4e dat zij bet Hoofdbestuur verzoekt,
een commissie te benoemen, die aangeeft
op welke wijze beroepskennis en alge
meene ontwikkeling kunnen worden be
vorderd;
5e dat zij voor het slagen van dit jeugd
werk zeer gewenscht acht, dat zoo spoe
dig mogelijk tot de uitgifte van een Jeugd
blad wordt overgegaan;
6e dat zoo mogelijk jaarlijksche jeugd
leidersconferenties zullen worden gehou
den;
en wekt de afdelingsbesturen en de
leden met aandrang op, de spoedige uit
voering dezer conclusies te bevorderen en
de propaganda onder de ongeorganiseer
de jeugd in de beroepen, welke de orga
nisatie omvat met kracht te voeren.
Het conflict in de scheepvaart.
Woensdagavond heeft de aideeling Rot
terdam van den Gentralen Bond van
Transportarbeiders een huishoudelijke
vergadering gehouden voor de vakgroep
Zeelieden ter bespreking van den stand
van het conflict.
Een oplossing van het conflict wordt,
zoo werd gezegd, tegengehouden door de
werkgevers in de vrachtvaart, die blijven
vasthouden aan den eisch, dat de loonen
moeten worden verlaagd.
In verband met bet conflict aan boord
van de „Rotterdam" werd meegedeeld, dat
een afvaardiging van den Gentralen Bond,
toen bet conflict dreigde en de kapitein
order had gekregen naar Southampton
op te stoomen, zich per vliegtuig naar
Engeland bad begeven om de situatie met
de Engelsche zusterorganisaties te be
spreken.
Het hoofddoel der besprekingen was,
eventueels bunkering van de „Rotter
dam" door de Engelscben te verhinderen.
Er waren bevredigende toezeggingen ge
daan.
Er zal worden gestaakt, aldus werd ge
zegd, tot de door de Contactcommissie ge
stelde eischen zijn ingewilligd.
Wegens bet conflict in bet zeevaartbe-
drijf kunnen de volgende Nederlandsche
schepen de haven van Amsterdam niet
verlaten: Midsland, Boskoop, Nereus,
Pluto, Brion, Iris, Nero, Gottica, Tex el-
stroom, Houtstroom, Vechtstroom, Linge-
stroom en Vlietstroom.
De versobering in het Rijksopvoedings
wezen.
Aan het rijksopvoedingsgesticht te
Doetinchem en Amersfoort j.l. werd
Maandag voorlezing gedaan van een mi
nisterieels missive waarbij aan geheel het
opvoedend- en leidend personeel, uitge
zonderd enkele speciale functionarissen,
ontslag werd aangezegd tegen 1 Januari
1933.
De ontslagen ambtenaren en beambten
kunnen tegen dien datum wellicht weder
in dienst treden in lageren rang en tegen
beduidend lagere vergoeding. De „leera
ren" en opvoedende ambtenaren kunnen
beambten in algemeenen dienst worden,
voor wie dienstkleeding is voorgeschre
ven, zij gaan per jaar in maximum pl.m.
f 1000 achteruit. De onderwijzers zullen
worden bezoldigd volgens de gewone rijks
regeling. De vakleiders-leeraren worden
teruggesteld tot den rang van werkmees
ter en dienovereenkomstig gesalarieerd.
Het personeel werd een termijn gelaten
van tien dagen om zich te beraden in het
dilemma: dóórdienen in lageren rang en
met wezenlijke wijziging van het sociaal
en financieel aspect zijner positie óf
wachtgeld.
De economische toestand in de
binnenscheepvaart.
Op het negende Binnenscheepvaart-con-
gres, dat op 22 en 23 Juni j.l. te Terneuzen
werd gehouden, konden eenige belangrijke
punten der agenda, welke verband hou
den met den economischen toestand in
het Binnenscheepvaartbedrijf slechts on
voldoende behandeling vinden.
Volgens besluit van het congres werd
gisteren te Utrecht een vervolgvergade-
ring gehouden.
Als eerste onderwerp kwam in behan
deling: Welke maatregelen kunnen ten
behoeve van, of door de oeheepv&arfc ge-
Binnenland.
De toestand in de binnenscheepvaart.
Koninklijk bezoek aan Amsterdam.
Prijsvraag voor goedkooper woningbouw.
Buitenland.
Uitbreiding der staking in Engeland.
Bezwaren tegen de Duitsche noodveror
deningen.
nomen worden ten einde te geraken tot
verbetering van de economische toestan
den?
Men moet niet trachten terug te kee-
ren naar vroegere toestanden.
Vast staat, dat de scheepsruimte gedu
rende de laatste jaren te veci is toegeno
men. Van 1913 tot 1930 is de scheepsruim-
te op den Rijn gestegen met 60 pet. Voor
Nederland alleen hedraagt dit. percentage
110, voor Duitschland 16 en voor de par
ticuliere vaart alleen 70 pCt Het vervoer
is in dezelfde periode echter slechts ge
stegen van 54 tot 70 millioen of ongeveer
30 pet. Een groot verzuim is, dat de schip
pers niet meer geld hebben uitgegeven
voor het onderwijs aan hun kinderen, in
plaats van voor uitbreiding der scheeps
ruimte. Wanneer dit was geschied, zou
de toestand thans niet zoo slecht zijn.
Bij de bespreking der maatregelen tot
verbetering, werd opgemerkt, dat men er
voor moet zorgen handel en industrie niet
af te schrikken van het vervoer te water.
Er moet samenwerking zijn der drie
hoofdverkeersmiddelen: spoorwegen, vaar
wegen en autovervoer.
De secretaris van het Congres Mr Gros
heide uit Amsterdam resumeerde hetgeen
bij de besprekingen naar voren is ge
komen. Hij stelde voor het bestuur uit
te noodigen de verschillende naar voren
gebrachte punten nader te overwegen en
wanneer dit tot een conclusie leidt het
bestuur te machtigen, die stappen te doen,
welke wenschelijk worden geacht. Ten
tweede stelde hij voor op grond van de
motie-van der Sleen het Congres te doen
uitspreken, dat de nood in de binnen
vaart hoog gestegen is en de regeering te
verzoeken hulp- en steunmaatregelen te
nemen voor de particuliere binnenschip-
perij, waarbij rekening moet worden ge
houden met de belangen der overige bin
nenvaart. Overeenkomstig deze voorstel
len werd zonder stemming besloten.
De 27ste Kon. Ned. Jaarbeurs.
De Raad van Beheer der Kon. Ned.
Jaarbeurs deelt mede:
Nadat de eerste twee dagen het aantal
bezoekers ongeveer gelijk was aan dat der
vorige Najaarsbeurs, is op den derden
Beursdag het aantal bezoekers met 16
procent sedert de vorige Najaarsbeurs
toegenomen.
Niet-vlaggen van een Rijksgebouw.
Men schrijft aan de „Nederlander":
Er was mij meegedeeld, dat er van het
gebouw van één der Raden van Arbeid in
Friesland op nationale feestdagen nooit
gevlagd werd, omdat de voorzitter van
dien Raad, één der voormannen van de
S.D.A.P. in die provincie, tegen dat vlag
gen bezwaar heeft.
Ik kon dat niet gelooven, waarom ik
besloot mij op den jongsten verjaardag
van H. M. de Koningin met eigen oogen
te overtuigen. Ik reisde naar Heerenveen
en van dat Rijksgebouw woei de vlag
n i e tl
Mag zoo iets toegelaten worden?
Is het geen hoog tijd dat aan dergelijke
rijksambtenaren van hoogerhand eens
kenbaar gemaakt wordt, dat zij, door
aanvaarding van hunne betrekking ook
plichten op zich genomen hebben?
Besprekingen Inzake bouwbedrijf.
Dezer dagen zijn op bet departement
van Binnenlandscbe Zaken tusschen den
secretaris-generaal mr dr K. J. Frederiks
en de bestuurders van de bouwvakarbei-
dersbonden besprekingen gevoerd over de
voorwaarden, waarop de regeering den
woningbouw zal financieren en de
werkloozenkassen zal subsidieeren.
De regeering heeft vervolgens schrifte
lijk aan de bonden bevestigd de nieuw
vast te stellen arbeidsvoorwaarden aan
bet vrije overleg van werkgevers en werk
nemers te willen overlaten, doch zich alle
rechten voor te behouden bij de beoor
deeling van de resultaten daarvan.
Een voorafgaande eisch, dat de loons
verlaging een bepaald percentage zou
moeten bedreigen (xooala xsm wat b&d de
