No. 288
Donderdag 8 September 1932
Dagblad voor de Provincie Zeeland
U hebt iets
vergeten!
Wtr VAN MELLE'S KOEK, GEZOND EN LEKKER I
ïgen.
Buitenland
Binnenland.
Belangrijkste Nieuws»
Uit de Provincie.
ept.
nderwijs
rg.
te
een Mon-
Kruinlngen.
idvertenties
orden aan^
^schillende
Posterijen
in.
7 Sept., 2.30 u.
:r.
k 8.12
7.49
9.40
45.
derland.
tavia te
SfEVELT, uitr.,
libraltar.
JONDE, thuisr.
en 12 (midd.)
loyd.
(10 n.m.) Port
essant,
6 (5 a n.m.)
RBERICHT.
van 8 Sept.:
wellicht toe-
lel. wind, ge-
of geen regen,
ag 3 uur:
lag 756.
isers:
RSCURSUS,
S en CUR-
Zaterdag 10
tot 9 uut en
de Ambachts-
gens het bi) de
cslnkonisteiv-
T BESTUUR.
lOOl
WETHOUDERS
iHgen ter open-
nieuwe leer-
us 1932—1933
vinden op
tembar, des
in het gebouw
an het Molen-
iedraagt 12.—
ïinimum, naar
n, opklimmend
sjaar als maxl-
logenden vrij-
1.
eptember 1932.
ethouders
K, Voorzitter.
/EUR,
Secretaris.
„P.Z.E.M."
nscht
eden
en zijn te be-
undige.pf door
ng No. 143395
.50.
i DIRECTIE.
Dlraoteur-Hoofdredaoteur:
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lange Vorststraat 70, Qoee.
Tel.: Redactie en Administratie No. 11.
Postrekening No. 44455.
Bijkantoor te middelburg.
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. No. 259.
VERSCHIJNT ELEEN WSSZBAÖ.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per poet, S3.—
Losse nummers 1Q.05
Prijs der Advertentfën:
14 regels 11.20, elke regel meer 30 cL
Bi] abonnement belangrijke korting.
Dc opleving van den handel in Engeland.
Naar Reuter meldt, bespreken de Lon-
densche bladen de „opleving van den
oeconomischen toestand".
De Daily Telegraph" schrijft, dat uit alle
deelen der wereld berichten worden ont
vangen van toenemend optimisme op het
gebied van den handel en van een terug-
keerend vertrouwen, dat hoofdzakelijk een
gevolg is van de stijging der prijzen op
de goederenmarkten, met name van sui
ker, katoen, rubber en metalen.
Ook de „Daily Mail wijst op de verbete
ring van den toestand en opleving van den
handel in verscheidene landen.
Een nieuw monarchistisch complot in
Spanje?
Dinsdag liep er te Barcelona met hard
nekkigheid een nieuw gerucht van een
monarchistisch complot. De overheid
heeft buitengewone maatregelen getroffen.
Het leger is geconsigneerd; 3 gepension-
neerde officieren zijn in hechtenis geno
men er een sociëteit van gepensionneerde
militairen is gesloten.
Gespannen toestand in Griekenland.
Minister-president Venizelos is vroeger
dan in zijn voornemen lag teruggekeerd
van zijn reis naar Kreta, waar hij verkie
zingspropaganda heeft gevoerd.
De militaire liga zou in den afgeloo-
pen nacht bijeenkomen ten einde te beslis
sen of het noodig is ter bescherming van
de republiek direct in te grijpen.
Het mijnconflict in België geëindigd.
De gemengde commissie van vertegenr
woordigers der mijneigenaars en der mijn
werkers, die over de regeeringsvoonstel-
len tot bijlegging van de staking beraad
slaagden, heeft de regeeringsvoorstellen
aangenomen, waardoor de staking geëin
digd zal worden.
Het loon wordt met ingang van 1 Oc
tober, voorloopig voor den tijd van een
maand, met 1 pet. verhoogd, terwijl een
verdere verhooging zal volgen, indien de
Duitsch-Belgische onderhandelingen over
de vaststelling van een contingent het ge-
wenschte resultaat hebben.
Tenslotte is nog overeengekomen, dat
de algemeene loomovereenkomst aan een
nader onderzoek onderworpen zal wor
den.
In de Borinage en andere mijnbekkenis
zal 'zoo mogelijk het geheele personeel
opnieuw in dienst worden genomen.
Rijksdagontbinding de volgende week?
In politieke kringen in Duitschland in
teresseert men zich natuurlijk levendig
voor de vraag, hoe de politieke situatie
zich in de komende week zal ontwikkelen.
Het is thans zeker, dat de Rijkspresident
Vrijdag a.s. in Berlijin terugkeert. De ont
vangst van den president van den Rijks
dag, Göring, zal a.s. Zaterdag plaats vin
den.
Maandagmiddag zal de Rijkskanselier
Von Papen in den Rijksdag zijn groote
politieke redevoering houden. In welin
gelichte kringen gelooft men, dat tegen
Woensdagavond de binnenlandsche poli
tieke situatie zich duidelijker zal afteeke-
nen. Volgens de huidige beoordeeling acht
men de ontbinding van den Rijksdag nau
welijks meer te vermijden. Deze ontbin
ding zou dan geschieden in het midden
van de volgende week. In dat geval zou
den de nieuwe verkiezingen worden ge
houden irf de eerste helft van November,
vermoedelijk op Zondag 6 November.
De conferentie van Stresa.
In de plenaire zitting van de confe
rentie voor den economdschen wederop
bouw van Zuid-Oost-Europa, sprak als
laatste spreker de Nederlandsche
gedelegeerde Prof. Bruins.
Prof. Bruins verklaarde, dat de Neder-
landsohe regeering in beginsel gunstig
staat tegenover den vrijhandel en geen
enkel bezwaar heeft tegen een eventueele
verleening van wederzijdsche preferen-
tieele verleening van wederzijdsche prefe-
rentieele rechten in Midden- en Oost-
Europa. Hij wees evenwel met nadruk er
op, dat preferenties een ernstige inbreuk
uitmaakten op de meestbegunstigingsclau-
sule en om deze reden stelde hij' voor, dat
deze beperkt zullen worden tot granen en
slechts verleend zullen worden voor een
bepShlde periode.
De Duitsche gedelegeerde wees er op,
dat het noodig is, iets te doen. en de land-
bouwstaten, die zonder hun schuld ia nood
zijn geraakt, te helpen tegenover de over-
zeesche landen, die met hetere technische
middelen werken. Duitschland is bereid
tot alle desbetreffende overeenkomsten toe
te treden onverschillig of het een verdrag
tusschen twee afzonderlijke of een ver
drag tusschen meer staten betreft.
Een tweede Piccard.
De bekende Amerikaansche geleerd©,
dr Millikan, is van plan, heden per vlieg
tuig een hoogte te bereiken van acht kilo
meter, teneinde een onderzoek in te stel
len naar de werking der cosmische stra
len. Hij zal opstijgen bij Cormozant Lake.
Millikan verklaart, dat 'dit onderzoek
van veel grooter gewicht zal zijn, dan de
jongste stratosfeervluoht van prof. Pic
card.
Millikan wil onderzoeken, welke de uit
werking is van de magnetische pool op
de cosmische stralen en een aantal foto's
nemen.
Piccard zal waarschijnlijk binnenkort
den reeds aangekondigden derden tocht
naar de stratosfeer ondernemen nabij de
Hudsonbaai.
Korte Berichten.
Bij de Duitsche arbeidsbeurzen
stonden volgens mededeeling van het
Rijksinstituut voor werkverschaffing per
31 Augustus j.l. 5.'225.000 personen als
werkeloos ingeschreven, d.i. 185.000 min
der dan per medio Augustus.
Volgens Reuter gelooft men, dat het
binnenkort zal komen tot een vrijwel al
gemeene verlaging van salarissen en loo-
nen, in de automobielfabricatie van Ford.
Het geheele personeel zou er door ge
troffen worden, behalve de arbeiders, die
een minimum-loon ontvangen.
Het Fransche ontwerp van de nota
van antwoord op het Duitsche memoran
dum, dat Woensdag in den kabinetsraad
besproken is, is reeds ter kennis ge
bracht van de regeeringen der mogend
heden, welke zijn toegetreden tot het ver
trouwenspact van Lausanne. Betreffende
den inhoud wenscht men nog geen en
kele mededeeling te verstrekken.
Verwacht wordt dat de nota op zijn
vroegst Vrijdagavond te Berlijn zal wor
den overhandigd.
De nieuwe economische verordenin
gen van 4 en 5 September van de Duit
sche regeering schijnen noch 'bij de werk
gevers, noch bij de werknemers in goede
aarde te vallen, want er gaat geen dag
voorbij of het W.B. maakt melding van
protesten die bij de regeering ingediend
zijn tegen de nieuwe verordeningen.
Tegen vreemde arbeidskrachten.
Op het departement van Binnenland
sche Zaken ligt een wetsontwerp gereed
op het in dienst nemen van vreemde ar
beidskrachten.
De bedoeling is buitenlanders te we
ren uit die takken van bedrijf, waarvoor
voldoende Nederlandsche arbeidskrach
ten beschikbaar zijn, teneinde aldus de
werkloosheid onder de Nederlandsche ar
beiders zooveel mogelijk tegen te gaan.
De regeling, die in het wetsontwerp
wordt voorgesteld, is zoo, dat voor het in
dienst nemen van vreemde arbeidskrach
ten in bepaalde bedrijven vergunning noo
dig is, welke de Kroon moet verleenen. De
bedoeling is, dat 't wetsontwerp reeds op
1 Januari a.s. in werking zal treden.
Het conflict in de scheepvaart.
Naar het persbureau Vaz Dias verneemt
zijn behalve de Kon. Ned. Stoomboot-Mij
nog eenige andere scheepvaartmaatschap
pijen uit de reedersvereeniging getreden.
Het schijnt wel zeker te zijn, dat de
Stoomvaart-Mij „Nederland" en de Holl.
Stoomboot-Mij, beide te Amsterdam, als
mede de Rotterdamsche Lloyd te Rotter
dam uit de vereeniging zullen treden.
De directie van den Rotterdamschen
Lloyd heeft bevestigd, dat zij uit den
Bond van Werkgevers ter koopvaardij ge
treden is.
Ook de HollandAmerikalijn is eenige
dagen geleden uit den bond getreden.
De directie deelde mede, dat zij zich niet
gebonden kan achten door besluiten, die
buiten haar om genomen worden.
Ook de directie van de Stoomvaart-Mij
„Nederland" heeft het besluit genomen
om het lidmaatschap van den Bond van
Werkgevers ter Koopvaardij op te zeggen.
De reden van de opzegging is, dat de
maatschappij vrijheid van handelen wil
houden.
Voor de „Batavier III" heeft men geen
bemanning kunnen vinden. Niemand
heeft gemonsterd en het schip vertrekt
dus hedenavond niet van Rotterdam naar
Londen.
Dit is het derde schip van de Batavier-
lijn, dat thans door de staking is stil
gelegd. Zooals bekend waren de V en
de VII reeds in het conflict betrokken.
Het Ned. s.s. Zaanland vein den Kon.
Holl. Lloyd, waarvan de bemanning reeds
voor het vertrek naar Hamburg was ge
monsterd, is Dinsdagnacht van IJmuiden
naar Buenos-Aires in zee gegaan.
Hoewel tijdens het oponthoud in de
Noordersluis van de zijde der stakers
zeer druk werd „gepost" kwamen er geen
incidenten voor. Er was voor voldoende
politietoezicht zorggedragen.
De invloed der staking is op de scheep
vaart zeer goed merkbaar. Het aantal,
onder Nederlandsche vlag, naar zee ver
trekkende schepen is zeer gering.
Asfaltwegen en slipgevaar.
Op de vragen van den heer Amtz be
treffende bevordering van den aanleg van
klinkerwegen, ter voorkoming van slip
gevaar heeft Minister Reymer geant
woord:
Op den asphaltweg, bekend als „de
Ingezonden Mededeeling.
Bij Uw winkelier ligt nog
steeds een gratis pak „1,2,
3" voor U klaar „1, 2, 3"
is het nieuw, zelfwerkend
waschmiddel van Neder-
landsch fabrikaat; 17X/S ct,
per groot pak, dus 5 ct. goed-
kooper dan ieder ander
buitenlandsch merk.
Bij aankoop van 2 pakken
„1, 2, 3", geeft Uw winkelier nog
enkele dagen een derde pak
cadeau.
Haal onmiddellijk 3 pakken
voor slechts 33 ct. en doe
de wasch in
dat uitstekend, Nederlandsch, zelfwerkend
waschmiddel.
Binnenland.
De consumptiemelk ook onder de crisis-
zuivelwet.
Wetsontwerp tegen vreemde arbeids
krachten.
Het conflict in de scheepvaart.
Wat er op de „Rotterdam" gebeurd is.
Relletjes te Voorburg.
Het verdwenen meisje uit Losser terecht.
Buitenland.
Een nieuw complot in Spanje?
De mijnwerkersstaking in België geëin
digd.
Volgende week Rijksdagontbinding?
als ambtenaren in engeren zin worden, be
schouwd, benevens wachtgelders en vo
lontairs. Do groote beteekenis van deze
wijziging was, dat de bond hierdoor van
karakter veranderde en van een catego
rale een algemeene organisatie werd. Het
voordeel was, dat de bond niet meer zou
kunnen worden geweerd bij het georga
niseerd overleg uit verschillende ge
meentelijke commissies, zooals thans nog
vaak voorkwam. Het besluit werd opge
schort om eerst te trachten een prin-
Ingezonden mededeelingen.
Bredasche Baan", nabij Roosendaal, heeft
op 22 Jui j.l. een ernstig auto-ongeval met
doodelijken afloop plaats gehad. Dit on
geval mag niet uitsluitend aan de glad
heid van den weg worden geweten. Blij
kens een ingesteld onderzoek was het
hoofdzakelijk een gevolg van een bij
groote snelheid uitgevoerde beweging,
welke het over den kop slaan van het
motorrijtuig ten gevolge heeft gehad.
Behalve bij ijzel, sneeuw en slib (als
bij druk bietvervoer) e.d. leveren klin
kerwegen geen slibgevaar op.
Bij druk, zwaar of zeer snel verkeer
treden echter andere moeilijkheden met
klinkerwegen op, welke het nog niet
raadzaam maken bij het maken van
wegen te bevorderen, dat uitsluitend van
straatklinkers wordt gebruik gemaakt. Bij
licht verkeer is verder de prijs van groote
beteekenis.
Overigens blijft het onderzoek naar het
beste materiaal voor wegbedekking een
onderwerp van ernstige studie uitmaken,
waarbij met de belangen van nationaal
fabrikaat wordt rekening gehouden.
Tuinbouw en Crisispachtwet.
Op de vragen van den heer van de
Bilt betreffende de toepasselijkheid der
Crisispachtwet 1932 op de tuinbouwbedrij
ven heeft Minister Donner het volgende
geantwoord:
Een der kantonrechters-plaatsvervangers
te Haarlem heeft inderdaad op 28 Juli
een beschikking gegeven, waarbij er van
is uitgegaan, dat de Crisispachtwet 1932
niet betrekking zou hebben op den tuin
bouw.
Toen de drie centrale landbouworgani
saties zich naar aanleiding van deze be
schikking tot den Minister hadden gewend
heeft deze gewezen op de mogelijkheid
van een hoogere voorziening. De zaak
is thans aanhanging bij de rechtbank te
Haarlem. Reeds daarom ware het min
der juist, zoo de Minister zijn meening
over het rechtspunt in het openbaar uit
sprak, laat staan zich tot de kanton
rechters richtte.
Kleine opleving in de visscherij.
De „Tel." meldt uit IJmuiden: De be
sommingen van de laatste dagen zijn van
dien aard, dat verschillende reeders een
klein gedeelte van hun stilliggende sche
pen weer klaar maken voor de visscherij.
Ongeveer 1/3 der vloot zal weldra in de
vaart zijn. Gisteren besomden de 7 stoom
trawlers, die aan de markt waren, ruim
f21.000.
Bij de Mij. Hera werd weer eenig per
soneel aangenomen.
De Westlandsche wijn.
Omtrent de vervaardiging dit jaar van
wijn uit de Westlandsche druiven, verne
men we dat hiertoe vermoedelijk dit jaar
nog niet zal worden overgegaan.
Wel zijn door enkele fabrikanten reeds
voldoende maatregelen genomen, om zoo
noodig tot de verwerking van druiven over
te gaan, doch de prijs van de druiven
heeft zulks tot nu toe nog niet noodig
gemaakt. De hooge accijns die moet
worden betaald, houdt voorts de fabri
cage van Westlandsche wijn nog tegen.
Regeeringssteun aan de scheepvaart?
De minister van oeconomische zaken en
arbeid heeft in audiëntie ontvangen de le
den van het dagelijksch bestuur van den
Bond van Werkgevers in de Koopvaardij.
Zij zetten de moeilijkheden van het
scheepvaartbedrijf uiteen en de situatie
van de staking.
Aan de regeering werd gevraagd of zij
bereid zou zijn te treden in een plan van
steun, als bijdrage in zake een eventueele
loonsverlaging.
De minister ging niet zoo ver, een uitge
werkt plan daaromtrent niet in onderzoek
te willen nemen. Doch hij wees er op, dat
zulk een steunverleening niet zou strooken
met alle uitingen en daden der regeering
van laatste jaren.
Herinnerd werd aan het plan te Am
sterdam betreffende onderhoud van wo
ningen; gewezen werd ook op de gedachte,
welke in de steunverleening aan land
bouw en tuinbouw verwerkt zit, n.l. dat
zulks niet strekt om loonsverlaging te
voorkomen, doch slechts garandeert een
uiterst karig bestaansminimum.
Bij behandeling van de scheepsfinan-
cieringswet is ook steun in beginsel afge
wezen. Wel verklaarde de minister, dat
eventueel op gelijke wijze voor onderzoek
in aanmerking zouden komen de lijnvaart
en de vrachtvaart, omdat in verband met
de voor beide soorten bestaande moeilijk
heden, de minister daartusschen geen
principieel verschil zag.
Spijsvet der armsten.
Reeds eerder werd bericht omtrent de
uitvoeringsmoeilijkheden, gerezen in ver
band met de door minister Verschuur ge
dane toezegging betreffende het onbelast
blijven van rundvet en reuzel.
In tegenstelling met loopende geruch
ten als zou op die toezegging worden te
ruggekomen, verneemt het „Volk", dat ge
streefd wordt naar een regeling, waarbij
de gedane belofte vrijstelling van het
spijsvet der armsten gestand wordt
gedaan, zij het dan met de noodige
waarborgen tegen misbruik.
Nederlandsche bond van gemeentel-
ambtenaren.
Op de te Zwolle gehouden algemeene
vergadering van den Nederlandschen
bond van gemeente-ambtenaren werd als
belangrijkste punt van de agenda bespro
ken de wijziging van art. 2 der statuten.
Het vorig jaar werd besloten dat als ge
meente-ambtenaren zouden worden aan
gemerkt alle personen in vasten, tijde-
lijken of zijdelingschen dienst der gemeen
ten, voor zoover zij door deze lichamen
cipieele uitspraak te krijgen voor de toe
lating van den bond in alle commissies
onder de huidige statuten. Na urenlange
discussies in besloten vergadering, be
haalde het hoofdbestuur de overwinning
en werd het besluit van het vorig jaar
gehandhaafd.
Verband van Anti-Rev. Propagandaclubs.
Het Verband van A.-R. Propaganda
clubs hoopt op Woensdag 21 Sept. a.s.
in het Jaarbeursrestaurant te Utrecht
zijn jaarvergadering te houden. In de
morgenvergadering die te 11 uur aan
vangt, zal de Voorzitter, de heer J. Schou
ten, als openingswoord „Ons Mobilisatie
bevel" uitgeven.
De namiddagvergadering zal als naar
gewoonte het karakter eener algemeene
cursusvergadering dragen. Z.Exc. Dr H.
Colijn gaf de toezegging daarin te behan
delen: „Het door het G. G. voorgestelde
Verkiezingsmanifest-1933 in het licht der
millioenennota".
Besturen van K.V., welke de oprichting
te hunnent eener P.G. in den komenden
winter overwegen, kunnen, voorzoover de
plaatsruimte toelaat, voor deze vergade
ring introductie verkrijgen bij het Secre
tariaat van het Verband, Dr Kuyper-
straat 3, Den Haag.
Den P.G.'s wordt dringend verzocht
ten spoedigste opgave te doen van het
aantal bezoekers, opdat tijdig zal kunnen
overwogen worden of de zaal voldoende
plaatsruimte zal bieden dan wel of daar
omtrent bijzondere voorzieningen zullen
moeten getroffen worden. Alleen op ver
toon van kaart wordt toegang verleend.
Wie te laat komt vischt achter het net.
Het ontdekte massagraf te Grijpskerke.
Het te Grijpskerke ontdekte massa
graf, waarin elf geraamten door en boven
elkaar lagen en dat waarschijnlijk van
Engelsche soldaten is, dateert niet van
1812, doch drie jaar vroeger (1809).
30 Juli 1809 landden de Engelschen
met 38.000 man op Walcheren bij Vrou
wepolder. Den anderen dag gaf Middel
burg, dat zich niet kon verdedigen, da
delijk over. Bij een aanval op Ramme-
kens en Vlissingen verwachtten zij meer
tegenstand, 't Kasteel was echter zwak be
zet en gaf zich 4 Augustus over. Op 11
Augustus had 't bekende bombardement
van Vlissingen plaats, dat gedwongen was
15 Augustus 1809 zich over te geven.
Ofschoon bijna alle Walchersche dorps
kerken door de Engelschen als kazernes
werden gebruikt, werd Grijpskerke, als
zijnde het centrum van Walcheren, door
de Engelschen als hoofdkwartier gehou
den. Het is dus meer dan waarschijnlijk,
dat het gevonden graf van Engelschen is,
daar de Zoeuwsche koortsen vele slacht-
