Ho. 274 Dinsdag 23 Anpstns 1932 Dagblad voor de Provincie Zeeland ga:?- VAN MELLE'S KOEK, OVERAL VERKRIJGBAAR! Buitenland FEUILLETON. JOAN CARISBR0KE Belangrijkste Nieuws. Dlnoteax-HooftbreAactaii! R. ZUIDEMA. Bureau: Lange Vorststraat 70, Oom. ToL: Redactie en Administratie No. 11. Postrekening No. <4455. Bijkantoor te Middelburg. Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. TeL No. 259. VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG- Abonnementsprijs: Per 3 maanden, franc» per pas?, f3- Losse nummersf 0.05 Prijs der AdvertentiBn; 14 regels 11.20, elke regel meer 30 ct. Bi] abonnement belangrijke korting. Beschutte en onbeschutte bedrijven. Er wordt dikwijls een tegenstelling ge maakt tusschen de beschutte en on beschutte bedrijven. De beschutte bedrij ven kunnen loon en prijs op een booger peil houden, omdat zij geen internationale concurrentie hebben te vreezen. Daarente gen zijn loonen en prijzen in de onbe schutte bedrijven geheel van de inter nationale markt afhankelijk. Deze tegenstelling zou er toe.moeten leiden, dat het loonpeil in de onbeschutte bedrijven meer is gedaald dan in de be schutte. Is dat het geval? Het antwoord is niet zoo eenvoudig, omdat de verlagingspercentagea in het zelfde bedrijf op verschillende plaatsen nog al uiteenloopen. Maar onze algemeene indruk is toch wel, schrijft dr v. Rhijn in de Nederlan der, dat de loonsverlagingen in de on beschutte bedrijven vrij wat grooter zij». Men vergelijke maar de volgende cijfers: Beschutte bedrijven. Loonsverlaging. Meubelmakers en behangers- bedrijf 24 °/o Dameskleedingbedrijf 25 Grafisch bedrijf 25 °/o Verwarmingsindustrie 36 Heerenkleedingbedrijf 46 Friesche Bouwbedrijf 56 Ondern. van voedings- en genot middelen 510 Onbeschutte bedrijven Textielbedrijf Metaalindustrie Havenbedrijf Reeedersbedrijf Mijnbedrijf Loonsverlaging 5 °/o 5—15 °/o 7 °/o 9 °/o 10 °/o Landbouw (Oost-Graningen) 1012,5 °/o Tuinbouw (Westland) 15 °/o Bloembollenbedrijf 19 °/o De arbeidersbeweging zal goed doen zich van deze cijfers rekenschap te ge ven, voegt dr v. Rhijn hieraan toe. Het aantal arbeiders in de beschutte en de onbeschutte bedrijven is ongeveer even groot. Het mag toch nooit zoover komen, dat de eene helft baar levenspeil handhaaft ten koste van de andere helft. Het gevaar, dat de ontwikkeling in die richting gaat, is aanwezig. De vlucht van prof. Piccard. Vroeger dan verwacht was, is Ir Co- syns, de helper van prof. Piccard, te Brussel teruggekeerd. Een speciaal vlieg tuig bracht hem Zaterdag in den record tijd van 1 uur 45 van Zürich naar Brussel. Toen het vliegtuig stilstond, werd een ovatie gebracht aan den jongen ingenieur. Hij droeg nog het sportpak en de Baski- sche baret, die hij bij de opstijging had gedragen en maakte den indruk van een beschroomden, opgeschoten man te zijn. Nadat hij zijn moeder sterk in de ar men had gedrukt en verscheidene toege- dooï EMMA JANE WORBOLSE. (Vrij naar het Engelsch.) 2) -o- Maar wilden de denkbeelden dien dag niet komen had het gure weer den an ders zoo snel vlietenden stroom van ge dachten doen stremmen? Of was er iets gebeurd, dat zijn gewone gelijkmoedig heid op de vlucht had gejaagd, het geeste lijk evenwicht had verstoord, zoo noodig voor de weloverdachte, goed samengestel de preeken, die men altijd van dominee Carisbroke te hooren kreeg? Hij zat met gefronste wenkbrauwen met zijn pen te spelen, doopte haar nu eens in den inktpot, om haar zonder er een woord mee te schrijven, weer te laten opdrogen, dan weer knabbelde hij er op als een hongerige muis, toen er zacht op de deur geklopt werd en binnenstapte een dame van onbepaalden leeftijd, heel een voudig gekleed en uiterst bedaard in haar bewegingen. Ze geleek dusdanig op den predikant, dat een vreemdeling, die ze naast elkaar zag staan, geen oogenblik zou getwijfeld hebben, welke familie-ver wantschap er tusschen hen bestond. stoken handen had gedrukt, wilde hij wel, op verzoek van prof. Willems, de journa listen uog even te woord staan. Zijn re laas is zoo eenvoudig, dat het er naar uit ziet, alsof hij met prof. Piccard de ge woonste zaak van de wereld had vol bracht. Op de vraag, wat er nu eigenlijk van aan was wat betreft het breken van toe stellen bij de landing, die met een vrij har den schok gepaard ging, antwoordde Ir Gosyns, dat slechts eenige ondergeschikte wetenschappelijke toestellen, zooals de thermometer en zoo meer gebroken zijn. Alle waarnemingen werden zorgvuldig opgeteekend en dienen thans zoo spoedig mogelijk bestudeerd. Wat den tocht zelf betreft, verhaalde Ir Gosyns nog, dat daarboven de koude uiterst streng was. Toen 15 gr. beneden het vriespunt werd geregistreerd, moesten de toestellen met veel zorg behandeld wor den. Deze maal werkte de veiligheidsklep, waarvan bet dalen afhankelijk was, voor treffelijk, maar er moest met omzichtig heid gemanoeuvreerd worden. De radio verbinding liet geen enkele maal te wen- scben over. Met het vliegveld van Duben- dorf werd bestendig contact onderhou den. Op de vraag, of hij verdere plannen bad, om de stratosfeer te verkennen, ant woordde Ir Gosyns, dat bij steeds bereid zou zijn, om opnieuw zijn hulp te ver- leenen, indien een nieuwe opstijging noo dig zou blijken. Na Ottawa. Volgens de op de rijksconferentie geslo ten overeenkomsten mogen producten van bet Britsche rijk die thans onbelast zijn, ook na 15 November a.s. vrij in Engeland worden ingevoerd met enkele uitzonderin gen. De Engelsche regeering heeft zich voorts verplicht het invoerrecht op zekere bui- tenlandsche producten niet te verlagen, zonder de dominions te raadplegen. De Britsche regeering beeft zich ver bonden de volgende invoerrechten te hef fen: op buitenlandsch graan twee shilling per quarter (12.7 kilogram), op buiten- landsche boter 15 shillings per hundred weight, op buitenlandsche kaas 15 pro cent van de waarde, op koper twee pence per pond. Aan den anderen kant heeft Canada een lijst opgesteld van 220 artikelen voor den invoer waarvan aan Engeland prefe- rentieele voorwaarden worden toegekend. Drie Oceaan vluchten. De volgende vliegers zullen vandaag starten voor een Oceaan vluchtWilliam Ulbrich, miss Edna Newcomer, dr Pis- culli met bestemming voor Rome, alle drie in den eendekker „American Nurse". Miss Newcomer zal een parachute sprong (voor het eerst van haar leven) boven Florence ondernemen. VervolgensSolberg (Noorwegen) die Petersen vergezelt en in 36 uren tracht tot Oslo te komen. Tenslotte Hutchinson met de leden van zijn familie in het toestel „Flying Family" bestemming Edinburgh. „Wel Jane?" En de gouden pen, die hij juist weer had ingedoopt, viel op het open blad van het in kostbaar leer gebon den Grieksch testamentje. Een uitroep van ergernis ontsnapte den leeraar, ja, nau welijks hield hij een ruw woord terug, toen hij een stuk vloeipapier greep en het zoo onhandig gebruikte, dat hij het kwaad nog erger maakte, inplaats van het te verbeteren. En eerst, toen het onge luk zoo goed mogelijk hersteld was en hij in velerlei bewoordingen zijn spijt over 't voorgevallene had te kennen gegeven, her haalde hij zijn vraag „Wel Jane?" „Het is achter den rug, en het is een klein meisje." „Bah!" riep de dominee uit, die hoe langer hoe meer uit zijn humeur raakte en het gevoel had, of hij zeer onbillijk behandeld werd. En hij wendde zich tot zijn zuster met een gelaat, zoo streng, alsof zij op de een of andere manier ver antwoordelijk was, dat het ongelukkige kindje, dat door niemand gewenscht werd, zelfs niet door zijn eigen vader en moeder, nu bovendien nog een meisje bleek te zijn. „Het is meer dan ongelukkig", hervatte de dominee, toen juffrouw Carisbroke geen antwoord gaf, maar er uit zag, alsof ze zich schaamde over haar broer. Ze was een stijve, oude dame en de uit roep, dien haar broer zoo juist ontsnapte, was een predikant zoo geheel en al on waardig, zoo vulgair! En hij had het met Een proces tegen negen nazi's. Voor een speciale rechtbank te Beuthen werd gisteren de behandeling gesloten van het proces tegen een negental be klaagden, leden van de S. A., verdacht van moord en het toebrengen van zwaar lichamelijk letsel op de gebroeders Pietr- zuch te Potenta in Duitsch Opper-Silezië. 's Middags werd de uitspraak bekend ge maakt. De president van de speciale rechtbank las het volgende vonnis voor: De bekl. Kottisch, Wolnitza, Müller en Graupner werden wegens politieken dood slag en het toebrengen van zwaar lichamelijk letsel ter dood veroordeeld. Bovendien werden de beklaagden Kot tisch, Müller en Graupner ieder veroor deeld tot twee jaar en de beklaagde Wol nitza tot 1 jaar tuchthuisstraf. Beklaagde Lachmann werd als aan stichter ter dood veroordeeld, terwijl hem alle burgerrechten werden ontnomen. De beklaagde Hoppe werd wegens mede plichtigheid tot twee jaar tuchthuisstraf veroordeeld. Ten slotte werden de beklaagden No- wak, Hadamik en Czaja vrijgesproken. Terwijl het bij de voorlezing van het vonnis en van de toelichting tot geen interrupties of andere incidenten in de rechtzaal kwam, speelden zich onmiddel lijk na afloop van het proces opgewonden tooneelen af, die zich van de gerechtszaal uit tot de straten in de omgeving uit breidden. Betoogende nationaal-socialisten wer den door de Schupo, die van stalen hel men en karabijnen voorzien was, terug gedreven. De nationaal-socialisten strekten gebalde vuisten tegen het gerechtshof uit. Op straat schoolden de nationaal-socia listen samen tot een grooteren troep. Het Kaiser Franz Joseph-plein, dat voor het gerechtsgebouw gelegen is, moest door de Schupo ontruimd worden. De zijstraten werden afgezet en de betoogers terug gedreven. Tegen zes uur was, volgens een nader bericht, de rust hersteld. De politie had de menschenmenigte bijna geheel ver strooid. Na den aftocht van de nationaal-socia listen namen de samenscholingen voor het gerechtsgebouw weder toe. Het ge bouw is door sterke posten afgezet. Alle Joodsche zaken in de stad zijn gesloten en hebben de rolluiken naar be neden gelaten. De Pruisische regeering ero de openbare zedelijkheid. De gevolmachtigde van den Rijkscom missaris voor Pruisen Dr Bracht heeft een circulaire gericht aan alle politie-auto- riteiten over de handhaving van de open bare zedelijkheid in schouwburgen en restaurants en tegen de uitwassen van het badleven. In het rondschrijven van Dr Bracht aan alle politie-autoriteiten wordt gezegd, dat er voor gewaakt moet worden, dat bij vertooningen in schouwburgen, variété's, café's e.d. artistieke doeleinden niet wor den nagejaagd ten koste van de door de openbare zedelijkheid geboden ingetogen heid bij de ontblooting van het mensche- lijk lichaam. In het bijzonder moeten echter die vertooningen verboden worden, die slechts schijnbaar artistieke doelein den nastreven en in werkelijkheid slechts erotische. Daarom moeten alle naakt- voorstellingen verboden worden. Verboden wordt verder, slechts in een badpak openbare café's te bezoeken, ten zij deze slechts van het badstrand of uit badinrichtingen toegankelijk zijn. Ver boden worden o.a. ook schoonheidswed strijden in badcostuum e.d. Uit een ander rondschrijven, met be trekking tot het baden, blijkt, dat de Prui sische regeering in het belang van de verbetering van de volksgezondheid het streven naar zon, lucht en water van harte toejuicht, maar zich keert tegen de ontaarding, die hier en daar optreedt Daarom wordt het in het openhaar naakt baden of in aanstootelijk badcostuum ver boden. In en bij het water moet alles na gelaten worden, dat in zedelijk opzicht ergernis wekken kan. De verordening geldt voor alle manieren van baden, ook voor luchtbaden. Het loonconflict in Engeland. Volgens een bericht van Reuter uit Manchester wijst alles er op, dat de sta king der wevers in Lancashire Zaterdag zal uitbreken. De arbeiders meenen, dat, indien zij eenige loonsverlaging aanvaar den, dit geen goed zal doen aan de in dustrie en dat de werkgevers over een jaar een nieuwe loonsverlaging zullen voorstellen. Vertegenwoordigers van beide partijen in het conflict van Lancashire zijn uit- genoodigd om Woensdag te confereeren om de mogelijkheid te overwegen om de onderhandelingen te hervatten. De burgerlijke ongehoorzaamheid In Britsch-lndië. Het wekelijksch rapport omtrent de burgerlijke ongehoorzaamheidsbeweging in Indië vermeldt, dat in de Vereenigde Provincies nog steeds treinen worden aangehouden door Congresvrijwilligers, terwijl telegraafdraden worden doorgesne den. Enkele plaatselijke politieke leiders wisten door hun optreden nieuwe activi teit te ontwikkelen. Hoe men in Spanje straft. Volgens een bericht uit Madrid zal het stoomschip „Espana V" dezer dagen 300 monarchisten naar Afrika overbrengen, die zich schuldig hebben gemaakt aan deelneming aan den jongsten opstand. Onder de gedeporteerden bevinden zich niet minder dan 92 personen vein adel. Het is nog niet zeker, of de monarchis- Binnenland. De feesten te Middelburg. Een auto rijdt te De Bilt op een militaire colonne in. De financieele toestand van Vlissingen. Buitenland. Onweer in verschillende landen. Bestrijding der onzedelijkheid in Pruisen. Opstand in Brazilië. ten naar Kaap Juba of naar Bata in Spaansch Guinea zullen worden gebracht. Iedere gedeporteerde moet zijn reis zelf betalen. De wet, volgens welke de goederen van deelnemers aan den opstand door den staat in beslag genomen worden, wordt scherp toegepast. Het schijnt alsof de regeering met be hulp van deze in beslagnemingen de agra rische hervormingen wil doorvoeren. Het groot grondbezit, vooral dat van den adel, zal geparcelleerd worden. De hertog van Medina Celi, die gearres teerd is, omdat hij duizend peseta's heeft geschonken als bijdrage in de kosten van organisatie van den opstand, moet 80.000 H.A. land bezitten. Ook dit bezit is ge- confiskeerd. De aardbeving in Natsjitsjewan. Uit Natsjitsjewan wordt gemeld, dat tot nog toe 148 slachtoffers van de aardbe ving in het gebied zijn geborgen, zoodat de omvang van de ramp grooter is dan men aanvankelijk dacht. Het opruimings- werk is nog niet geëindigd. De materieele schade wordt geschat op anderhalf mil- lioen roebel. Korte berichten. i Boven het gebied van de Elbe heb ben hevige onweders gewoed, die van ha gelslag en zware regenbuien vergezeld gingen. Op vele plaatsen is belangrijke schade aangericht. Te Hamburg werden 60 boomen ont worteld, verscheidene daken afgerukt en vele ruiten ingedrukt. Op enkele plaatsen ontstond brand door bet inslaan van den bliksem. Van de 16.000 man autobuspersoneel te Londen hebben zich 12.000 tegen ver mindering van de salarissen uitgesproken. Het is niet waarschijnlijk, dat reeds dade lijk een staking het gevolg zal zijn, want heden worden tusschen werkgevers en werknemers onderhandelingen geopend. Te Vaxholm bij Stockholm is Zater dag de verkooping begonnen van de villa's van Kreuger. Een groot aantal belang stellenden was hierbij aanwezig. Voor het bekende buitenverblijf Aengsholmen en twee kleinere villa's werd tezamen slechts Ingezonden Mededeeling. zoo'n nadruk gezegd, dat het waarschijn lijk als synoniem bedoeld was voor iets nog veel vulgairders, een predikant nog meer onwaardig. „Het is al erg genoeg, weer een kinderkamer te moeten inrich ten! Het is al ergerlijk genoeg, dat we op onzen leeftijd en na al die jaren nog op die manier lastig gevallen worden! Maar ik zou het geduldig hebben kunnen dra gen, als bet nu tenminste maar een jon gen geweest was! Voor een jongen is al tijd nog wel een plaatsje te vingen. Als hij zoo een jaar of zestien, zeventien is, is bij wel in staat zijn eigen boterham te verdie nen, als hij ten minste iets waard is; of schoon noch de jongens, noch de meisjes van tegenwoordig zijn, wat ze in onzen tijd waren, Jane. Maar een meisje, 1 alweer een meisje! een zesde dochter! Als- ik niet meer dan mijn portie had, toen twaalf jaar geleden die zwakke, kleine Susie stierf". „Het komt me zoo voor, dat je bezig bent, je tegen de Voorzienigheid te ver zetten", zei juffrouw Carisbroke rustig. „God bad er ongetwijfeld een goede be doeling mee, toen Hij je dit kind zond en je bent verplicht het een vaderlijk wel kom te geven. En wat het geslacht aan gaat, het is maar goed, dat het een meis je is. Jongens, zooals ik maar al te goed weet, kosten handen vol met geld voor ze ook maar in staat zijn een droge boter ham te verdienen, en gewoonlijk zijn ze daar lang niet mee tevreden. Denk er maar eens aan, wat je zelf gekost hebt. Ik ben nog lang niet vergeten, hoe Annie en ik ons moesten bekrimpen om jou schul den te Oxford te betalen; hoe wij melk en water en slappe thee dronken, dat jij wijn zou kunnen schenken aan je vrienden, hoe wij door het slijk en het stof wandelden en ons zelfs een rit op de omnibus ontzeg den, dat jou rekeningen voor het huren van paarden niet onbetaald weggestuurd behoefden te worden; hoe wij goedkoope japonnetjes droegen en alle ultverkoopen afliepen, dat jij altijd 's morgens, 's mid dags en 's-avonds gekleed zou kunnen verschijnen als een heer! En we deden de wasch thuis en dat is wel een van de ergste dingen, waartoe een zich zelf res- pecteerende familie kan vervallen om geld over te sparen, dat jij. „In vredes naam, houdt op, Jane! Je kunt moeilijk veronderstellen, dat het me eenig belang kan inboezemen, of jullie vijf en dertig jaar geleden slecht gekleed gingen; en wat voor bezuinigingen en ver velende Maar onbewogen ging Jane verder: „En toen we die afschuwelijke rekeningen van jou tot de laatste penning toe betaald had den, begon Ralp zijn loopbaan en deed al zijn best om jou edel voorbeeld zoo goed mogelijk te volgen; en nu schijnt je eigen, eenige zoon zijn vader en oom nog de loef af te willen steken in dwaze ver kwisting. Heusch, alle vijf ;d'e meisjes samen, om van dat arme bundeltje mensch boven nog maar eens niet te spreken, kos ten minder dan mijnheer Frank alleen". De dominé kreunde; zijn zuster had een zeer teer punt aangeraakt. Zijn zoon, zijn eenige zoon, veroorzaakte hem heel wat zorg. Hij studeerde in Oxford in de theologie; en de zeer ruime toelage, die zijn vader hem met eenige moeite had kunnen toestaan, was als sneeuw voor de zon versmolten. Het was voor hem ge weest een zakgeldje, waaruit hij diners en dergelijke kon betalen, als boottochtjes, fooien aan bedienden, de aankoop van kunstvoorwerpen, want hij had de artis tieke smaak van zijn vader geëerfd, zoo dat, toen hij na zijn eerste vacantie naar college terugkeerde en op zijn tafel een heele stapel rekeningen vond van allerlei leveranciers, er letterlijk niets meer in zijn beurs was om ze te betalen. En nu was de onvoorzichtige jonge man er bo vendien nog in geslaagd in de klauwen te vallen van geldschieters, en zijn schul den waren gTooter en talrijker dan ooit. Werkelijk, de predikant kon niet veel zeggen, in wat zijn zuster hem verweet. (Wordt vervolgd.)

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1932 | | pagina 1