No. 265
Vrijdag 12 Augustus 1932
46e Jaargang
Dagblad voor de Provincie Zeeland
EERSTE BLAD.
Binnenland.
Dit nummer bestaat uit 2 bladen
Buitenland.
Belangrijkste Nieuws.
Directeur-Hoofdredacteur:
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lange Vorststrant 70, Ooee.
Tel.: Redactie en Administratie No. 11.
Postrekening No. <£455.
Bijkantoor te middelburg.
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. No. 259.
De Zeeuw
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG,
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco oer post, 3
Losse nummers
f 0.03
Prijs der Advertentlën:
1—4 regels fl.20, elke regel meer 30 ct
Bij abonnement belangrijke korting.
Goed, bedoeld, maar.
Hoe uiterst moeilijk het is te komen
tot oplossing van de economische moei
lijkheden waaronder ons volk gebukt gaat,
blijkt het best uit de gratis adviezen die
voor en na worden verstrekt.
De Gommissie-Welter is bij hare be
schouwingen uitgegaan van het stand
punt dat onze bedrijven genoodzaakt
worden hunne productie te concentreeren
op de beperkte binnenlandsche behoeften,
maar dat de toekomst voor hen toch weer
ligt op de wereldmarkt.
De Commissie spreekt in verband daar
mede als hare overtuiging uit, dat een
snelle en aanzienlijke daling van het peil
der Rijksuitgaven voor allen die in het
Bedrijfsleven werkzaam zijn of willen
zijn een levensbelang is.
Natuurlijk is dit niet aangenaam. Het
beteekent dat we er wel niet aan zullen
ontkomen tot een lager levensniveau te
geraken.
Het verwondert dan ook niet dat een
blad als de radicale R.K. „Morgen" tegen
deze uitspraken van de commissie be
zwaar maakt.
„Het vasthouden aan de idee van con-
curreerende productie voor de wereld
markt zal ons zegt het blad onher
roepelijk neerhalen, niet alleen tot het
stoffelijke welvaartspeil maar ook tot het
cultuurpeil der volken die op lager cul-
tuurpeil staan, wanneer de massa dit,
zonder tot revolutie te grijpen, zou ver
dragen."
En dat mag niet.
Daarom wordt een andere oplossing
aan de hand gedaan.
Deze:
„Tegenover dit uitgangspunt stellen
wij de noodzakelijkheid van de vorming
eener afgesloten economische eenheid
van landen van ongeveer hetzelfde wel
vaar ts- en cultuurpeil; en, wanneer dit
niet bereikbaar is, desnoods eener Ne-
derlandsche Rijks-autarchie."
Het is ongetwijfeld goed bedoeld.
Maar verder kan onze waardeering van
dit recept dan ook niet gaan.
„Een combinatie van landen van on
geveer hetzelfde welvaarts- en cultuur
peil."
Maar waar zijn die landen?
Misschien is hier gedacht aan België.
Maar als we moeten afzakken tot het
Belgische welvaartspeil, dan zal de vreug
de in de kringen van een orgaan als „De
Morgen" zeker niet onvermengd zijn.
Bovendien, zou men meenen, dat een
dergelijke afgesloten economische een
heid een welvarende benheid zou beteeke-
nen?
En dan: desnoods een Nederlandsche
Rijks-autarkie?
Nederland voor de Nederlanders. Dat
wil zeggen: de invoer van allerlei onont
beerlijke grondstoffen in hooge mate be
moeilijkt. Onze uitvoer stopgezet. Onze
tuinbouw grootendeels vernietigd. Ons
welvaartspeil gedrukt beneden dat van
landen als Rusland.
De bedoeling die bij de uitgifte van der
gelijke recepten voorzit is ongetwijfeld
goed, maar verdere waardeering is ook
uitgesloten.
Het einde van den opstand In Spanje.
Gisteren om 3 uur 's morgens waar
schuwden de officieren, die zich aan de
zijde van San Jurjo hadden geschaard,
den generaal, dat het dwaasheid zou zijn
verzet te bieden aan de regeeringstroepen,
omdat de berichten uit de provincie bewe
zen, dat de beweging mislukt was en de
arbeiders de algemeene staking hadden
afgekondigd.
De generaal ging toen op de vlucht, ter
wijl een groote optocht van republikeinen,
socialisten, syndikalisten en communisten
naar de kazerne trok, waar de gouverneur
en de andere geregelde autoriteiten opge
sloten waren, dezen bevrijdde en hen in
triomf door de straten droeg.
Alle officieren van de gendarmerie, die
partij gekozen hadden voor San Jurjo,
zijn gevangen genomen en zullen voor den
krijgsraad verschijnen.
Generaal San Jurjo is later gearres
teerd.
Men verwacht thans algemeen, dat een
aantal speciale maatregelen zullen wor
den getroffen.
Nader wordt gemeld, dat de arrestatie
van San Jurjo in de omgeving der Portu-
geesche grens heeft plaats gehad. Te Aya-
monte (prov. Huelva) werd de auto van
den generaal door een gendarme, die hem
herkende, aangehouden en San Jurjo met
zijn geheele gevolg zonder verzet gearres
teerd.
België's financieels toestand
De Msb. meent te weten, dat het de be
doeling is der Belgische regeering, om op
18 October a.s. de kamer en den senaat,
die thans op reces zijn, te doen vergade
ren, teneinde kennis te nemen van het
financieel plan, waaraan momenteel van
regeeringszijde wordt gewerkt. Het zou
de bedoeling zijn, dan bij het parlement
op spoedige goedkeuring der regeerings-
voorstellen aan te dringen.
Naar men verzekerde, zullen deze o.m.
ook sterk ingrijpende bezuinigingen be
vatten.
Mocht onverhoopt het parlement een
weigerende houding ten opzichte van de
regeeringsplannen aannemen, of deze op
de lange baan willen schuiven, dan zou
minister-president Renkin tot ontbinding
van het parlement overgaan en de ver
kiezingen verhaasten.
Engelands dreigende textielstaking.
De algemeene raad van de Engelsche
weversorganisatie heeft besloten het uit
roepen van een algemeene staking in de
katoenindustrie aan te bevelen. Dit is een
gevolg van het afbreken der onderhande
lingen met de werkgevers over de verla
ging der loonen en het weer-aanstellen
van ontslagen arbeiders.
De algemeene raad is verder van moe-
ning, dat, alvorens uitvoering wordt ge
geven aan het stakingsbesluit, pogingen
moeten worden gedaan om den steun te
verkrijgen van den centralen raad der
textielarbeiders van de Noordelijke graaf
schappen, die Maandag a.s. te Blackburn
bijeenkomt.
Bij een algemeene staking in de ka
toenindustrie van Lancashire zouden on
geveer 250.000 arbeiders het werk neer
leggen, hetgeen zou kunnen leiden tot
stillegging van de spinnerijen, waarbij een
ongeveer gelijk aantal arbeiders betrok
ken zou zijn.
Ivar Kreuger's schenkingen.
Bij het onderzoek dat is ingesteld op
grond van de notities uit het dagboek van
Ivar Kreuger, blijkt thans, dat Kreuger
niet alleen aan de vrijzinnige partij, doch
ook aan allerlei andere politieke groepen
zonder onderscheid of zij conservatief of
socialistisch waren, financieelen steun
heeft toegezegd. Verschillende groote dag
bladen bevonden zich, zonder dat iemand
daar iets van vermoedde, in het bezit van
den Zweedschen financier. De curator
schijnt van plan te zijn, in deze gevallen
regreseischen in te dienen, zoodat men
een heele reeks processen tegemoet kan
zien.
Korte Berichten.
Volgens particuliere Russische be
richten is het aantal brandstichtingen in
Rusland den laatsten tijd onrustbarend
toegenomen, zoodat de regeering bijzonde
re verordeningen ter beteugeling hiervan
heeft uitgevaardigd, waarin met zware ge
vangenis en tuchthuisstraffen en voor ern
stige gevallen ook met de doodstraf wordt
gedreigd.
Onder de werklooze zijde-arbeiders in
Syrië, wier aantal 20.000 bedraagt, zijn
ernstige onlusten uitgebroken. De werk-
loozen hebben eenige winkels, in hoofd
zaak magazijnen, waar Japansche zijden
stoffen werden verkocht, geplunderd.
Gisteren werd in Londen de hoog
ste temperatuur sedert twee jaar geregi
streerd namelijk 88 graden in de scha
duw en 135 graden in de zon. Ook in de
meeste, meer in het midden van het land
gelegen districten en aan de Oostkust is
de temperatuur zeer hoog.
Geref. Vereen, voor Drankbestrijding.
Te Apeldoorn is de 23ste jaarlijksche
algemeene vergadering gehouden van de
Geref. Vereen, voor Drankbestrijding, on
der leiding van den voorzitter, ds W. H.
Gispen te Scheveningen.
Woensdagavond bood de ontvangende af-
deeling ter inleiding van de jaarlijksche
vergadering een concert aan, dat plaats
vond in de Westerkerk.
Na het concert ving een wijdingssa
menkomst in hetzelfde kerkgebouw aan.
Hierin traden als sprekers op ds E. I.
F. Nawijn, geref. pred. te Apeldoorn, die
een openingswoord sprak; ds A. M. Berk-
hoff, Chr. Geref. predikant te Sneek en
vice-voorzitter der vereen., die sprak over:
Draagt elkanders lasten; en ds W. H.
Gispen, Geref. predikant te Scheveningen,
sedert 32 jaar voorzitter der vereeniging,
die een toespraak hield getiteld; Schoone
roeping.
Na den dienst vond een begroetingssa
menkomst plaats, aangeboden door de
ontvangende afdeeling. In deze bijeen
komst is aan bet hoofdbestuur een som
gelds aangeboden, bijeengebracht door de
verschillende afdeelingen, ter inrichting
van het vereenigingsbureau.
Donderdagmorgen om half elf is de
jaarlijksche vergadering begonnen. Ds
Gispen opende de bijeenkomst met het
uitspreken van een openingsrede, waarin
hij er op wees, dat de crisis het drank
gebruik wel doet dalen maar door werk
loosheid en subsidievermindering ook de
activiteit van de onthouders gedrukt
wordt. Spr. wees op den voortgaanden
groei van de vereeniging, die zich heeft
kunnen handhaven en accentueerde, dat
in de vereeniging plaats is voor allen van
gereformeerde belijdenis, ongeacht hun
kerkelijke overtuiging. Met een opwekking
om ook in den strijd tegen den drank bij
God alleen de wijsheid te zoeken, besloot
spr. zijn openingswoord.
Na benoeming van enkele commissiën
en afdoening van eenige ingekomen stuk
ken, kwamen de jaarverslagen aan de
orde. Aan dat van den secretaris, ds J.
van Herksen van Ermelo, ontleenen
we dat het ledental nu 4697 bedraagt
waarvan 4024 georganiseerd in 124 af
deelingen en 673 verspreide leden.
Het aantal provinciale bonden bedraagt
nu 8.
De rekening en verantwoording van
den penningmeester, den heer C. Buiten
dijk te Amsterdam, sloot met een eind
cijfer van f 7096.87 en een nadeelig saldo
van f26.24.
De jaarverslagen werden goedgekeurd.
De aftredende bestuursleden de beeren ds
W. H. Gispen te Scheveningen; J. Feits-
ma te IJmuiden en W. G. F. Scheps te
Den Haag werden bij acclamatie herko
zen.
In de middagvergadering heeft ds J.
Smelik, Gereformeerd predikant te Loos
duinen, een referaat gehouden getiteld:
De decaloog en de drankbestrijding.
's Avonds vereenigden de afgevaardig
den zich aan een gemeenschappelijken
maaltijd.
Leeuwarder boternoteering.
De boternoteeringscommissie deelt mee,
dat de Leeuwarder boternoteering voor
gister was vastgesteld op 78 ct. per K.G.
Wij herinneren er aan, dat op dezen
exportprijs der boter nog de accijns komt,
waarvan bet bedrag nog niet kan worden
gepubliceerd. En natuurlijk komen er ook
nog bandels-onkosten en -winst op.
De baterkwestie.
Naar gemeld wordt zal vandaag te
's-Gravenhage een Duitsche delegatie aan
komen, teneinde de besprekingen over de
boterkwestie voort te zetten.
Beperking van den invoer.
Naar de „Maasbode" verneemt, zal niet
worden overgegaan tot contingenteering
van den invoer van staaldraadkabel, ijzer
en staaltouw, rijwielen, frames en motor
rijwielen, triplex en dergelijk hout, gloei
lampen, gezaagd naald- en kisthout, aar
dewerk, tegels en vuurvast materiaal.
Uitvoer van eieren.
Met ingang van 15 dezer treden een
aantal bepalingen in werking ten aanzien
van den uitvoer van kippen- en eenden
eieren.
Aan deze bepalingen ontleenen wij:
Als kantoren, waarlangs de uitvoer is
toegestaan, worden aangewezen alle voor
den uitvoer van goederen te water, per
spoor, per tram of door de lucht openge
stelde kantoren der invoerrechten en
voorts die te Nieuweschans, Ter Apel-
grens, Coevorden, Glanerbrug, Kotten,
Heurne, Dinxperlo, Gendringen, 's-Hee-
renberg, Babberik, Beek (bij Nijmegen),
Hekkens, Wezelsche Barrière, Tegelen,
Maalbroék, Vlodrop-Rotbenbach, Wau-
bach, Lacht, Oud-Vroenhoven, Roosteren,
Itervoort, Reusel, Wernhout, Clinge, Koe
wacht, Sluis.
Ten aanzien van de controle werd be
paald, dat aanvragen schriftelijk moeten
worden gezonden aan den Rijkspluimvee-
teeltconsulent, directeur van bet Rijksin
stituut voor Pluimveeteelt te Beekbergen,
die verplicht is zoo spoedig mogelijk, na
dat de kosten van de controle aan hem
zijn betaald, de aanvragen te behandelen.
De kosten bedragen tien cent per hon
derd eieren, met een .minimum van f 15.
Steun suikerbietenteelt.
De Christ. Boeren- en Tuindersbond in
Nederland, bet Kon. Ned. Landbouw-
Gomité en de Kath. Ned. Boeren- en
Tuindersbond hebben aan den minister
van oeconomische zaken en arbeid bet
volgende adres gezonden:
Het zal Uwe Excellentie niet zijn ont
gaan, dat ondanks de van regeeringswege
te verleenen bijslag van f 8.25 per 1000
K.G. suikerbieten, de met dit gewas be-
teelde oppervlakte, hoewel grooter dan
in, 1931, het gestelde maximum van 80
pet. van het aantal H.A., dat in de jaren
1928, 1929 en 1930 gemiddeld met dit ge
was was verbouwd, nog niet heeft be
reikt. Hieruit blijkt een gebrek aan ver
trouwen bij de suikerbietenverbouwers ten
opzichte van het prijsverloop der suiker
op de wereldmarkt. En het moet worden
geconstateerd, dat de loop der gebeurte
nissen ben ook volkomen in bet gelijk
heeft gesteld; de vooruitzichten op de in
ternationale suikermarkt zijn nog zeer
weinig hoopvol.
"Wil men de suikerbietencultuur dan
ook in tenminste haar tegenwoordigen
omvang handhaven en onze organisa
ties kunnen zich niet indenken, dat dit
na belangrijke financieele offers, welke
gebracht zijn, niet het geval zou zijn
dan zal ook voor het toekomende jaar
onze suikerbietencultuur moeten worden
gesteund. Voor het welslagen van den
eventueelen steunmaatregel is het echter
van het grootste belang, dat deze zoo
spoedig mogelijk bekend wordt gemaakt,
zoodat onze landbouwers bij het opmaken
van het zaaiplan er mede rekening kun
nen houden. Deze tijd ligt thans reeds
niet meer in een ver verschiet. Immers
als in de maand September de zaaitijd
van bet winterkoren is aangebroken,
moet reeds ten naaste bij worden be
paald het aantal H.A., dat met suiker
bieten zal worden bebouwd. Hoe geringer
de kans is op steun voor de suikerbieten
cultuur, des te meer wintergraan zal er
worden gezaaid.
Bovendien moet reeds bij de grondbe
werking in het najaar met den verbouw
van suikerbieten rekening worden gehou
den.
In verband hiermede komen de orga
nisaties voornoemd tot Uwe Excellentie
met het dringende verzoek, eventueele
steunmaatregelen ten behoeve van de sui
kerbietenteelt zoo spoedig mogelijk bekend
te maken.
Onze kolen-invoer in België.
De beer G. Nijpels meldt uit Brussel
aan het H b 1 d. over de Belgiseh-Duit-
scbe onderhandelingen betreffende ver
dere beperking van den koleninvoer in
België:
Het spijt mij, dat mijn vroeger uitge
sproken vrees maar al te gegrond blijkt.
Deze verlaging van bet contingent op de
helft van thans, n.l. van 55 pet. op 28 pet.
van het door de Belgen als normaal
bepaalde quantum, n.l. het gemiddelde
van de drie laatste jaren, gaat niet alleen
wèl door, maar het voornemen tot het
uitvaardigen van dit nieuwe contingen-
teeringsbesluit is ook reeds dpor de Bel
gische regeering officieel ter kennis ge
bracht van ons ministerie van buiten-
landscbe zaken.
Zooals men weet, handelt de Belgische
regeer ing in dezen onder de pressie der
Belgische mijndirecties en mijnwerkers,
welke laatsten in hun besluit tot de alge
meene mijnwerkersstaking in alle Belgi
sche kolengebieden, dat op Zondag 7 Aug.
te Brussel werd genomen, onder de con
dities voor hervatting van het werk ook
noemden dat de loonsverbeteringen welke
daarin geëischt worden, eerst zouden in
gaan op 1 Sept. a.s. „aangezien de door
de regeering voorgenomen maatregelen
hun uitwerking niet onmiddellijk kunnen
doen gevoelen".
Onze kolenuitvoer naar België, die op
het oogenblik nog 50.000 ton per maand
bedraagt zal dus binnenkort tot de helft
worden teruggebracht, op een kwart van
onzen normalen uitvoer naar dit land.
Binnenland.
Een adres der drie landbouworganisaties
over den suikerbietensteun.
Onze kolenuitvoer in België.
De uitvoering der zuivelwet.
De steun aan de varkenshouderij.
Buitenland.
Het eind van den opstand in Spanje.
Dreigende textielstaking in Engeland.
Financieele toestand in België.
Zooals men weet blijven- de Belgen in
middels ongeveer het dubbele in ons land
invoeren van wat zij in normale tijden
daarheen exporteerden.
Het Hdbld. herbaalt bierbij een reeds
vroeger gestelde vraag: Is dit in overeen
stemming met bet nieuwe verdrag van
Oucky? Zal de Belgische regeering die dit
verdrag teekend e, zich erop beroepen
dat het nog niet geratificeerd is?
En zal de nieuwe overeenkomst tot ver
mindering van tarieven en handelsbelem
meringen nu met een nieuwen aanslag op
een Nederlandscb export-product worden
ingeleid?"
DE MALAISE BIJ DE POST.
Waarom beperking der bestellingen?
Blijkens gehouden tellingen ging in
vergelijking met het vorige jaar het totaal
aantal poststukken niet onbelangrijk ach
teruit.
Alleen voor de expressestukken en de
drukwerkzendingen was er eenige toene
ming.
Dit steeds verder terugloopend verkeer
en de daardoor veroorzaakte voortduren
de vermindering der ontvangsten maakten
het noodzakelijk bezuinigingsmaatregelen
met spoed te treffen.
In de eerste plaats aldus het kwar
taaloverzicht van den P.T.T.-dienst en
Handelsberichten zijn die bezuini
gingsmaatregelen getroffen, welke de ge
bruikers van den dienst niet rechtstreeks
raakten en die niet aan den dag traden
en er niettemin, belangrijk toe bijdroe
gen, dat de diensten aan het publiek min
der beperkt behoefden te worden dan an
ders het geval zou zijn geweest.
Als zoodanige maatregelen kunnen wor
den genoemd: de beperking van het aan
tal arbeidskrachten, beperking van onder
houdswerken aan technische installaties
en gebouwen, vermindering van eiscben
bij nieuwbouw en uitstel van bouwplan
nen, vereenvoudiging van vervoermetho-
den en omzetting van hoofd- en hulp
kantoren in hulpkantoren en stations.
Deze bezuinigingen bleken echter onvol
doende om den voortgaanden achteruit
gang in ontvangsten te dekken, zoodat
verder strekkende maatregelen, waarbij
ook de belangen van het publiek betrok
ken zijn, niet achterwege konden blijven.
Genoemd worden: vermindering van
het aantal briefpostbestellingen in Gro
ningen, 's Gravenbage en Rotterdam van
4 op 3. Voorts is in plaatsen met een be
volking vera ten hoogste 5000 inwoners in
de kom, het aantal bestellingen van 3 tot
2 teruggebracht.
In vergelijking met andere landen is
deze regeling nog niet ongunstig te noe
men: in Zwitserland wordt de thans
gestelde norm reeds sinds een paar jaar
toegepast; in België wordt in tal van
plaatsen van veel grooteren omvang en
beteeken is slechts tweemaal besteld. In
Duitscbland heeft men in den regel
eerst 3 bestellingen in plaatsen van meer
dan 100.000 inwoners, hetgeen niet weg
neemt, dat er zelfs plaatsen zijn met meer
dan 100.000 inwoners, waar slechts twee
maal daags wordt besteld.
In Frankrijk neemt men het stand
punt in, dat een tweevoudige bestelling
slechts wordt toegestaan aan de hoofd-
kom, waarvan de postinkomsten 6000
francs te boven gaan. Plaatsen als Dyon
hebben b.v. maar 2 bestellingen.
Als verdere bezuinigingsmaatregel is in
verschillende buitenwijken, waar twee be
stellingen uitgevoerd worden, één beperkt
of opgeheven. Als novum voor handha
ving van de tweede bestelling is hierbij
aangenomen, dat het totaal bedrag aan
portokosten, dat gemiddeld voor de te
bestellen stukken wordt ontvangen, ten
minste ongeveer gelijk of hooger moet
zijn dan het voor de bezorging dezer
stukken berekende bestelloon.
Dit is, althans onder do tegenwoordige
omstandigheden een reëel standpunt.