No. 246 Donderdag 21 Juli 1932 46e Jaargang Dagblad voor de Provincie Zeeland Buitenland. Het conflict tusschen Pruisen en hetRijk Belangrijkste Nieuws. HT VAN MELLE'S KOEK, OVERAL VERKRIJGBAAR! Binnenland. Uit de Provincie Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA. Bureau: Lange Vorststraat 70, Goes. Tel.: Redactie en Administratie No. 11. Postrekening No. ££455. Bijkantoor te Middelburg. Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. TeL No. 259. De Zeeuw VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG. Abonnementen* ijs; Per 3 maanden, franco per nost, '3. Losse nummers f 0.05 Prijs der Advertentiën: regels fl.20, elke regel meer 30 ct. BIJ abonnement belangrijke korting. DE GENOMEN MAATREGELEN VOORAL TEGEN HET COMMUNISME GERICHT. Er komt een stroom van berichten uit Duitschland, waaruit blijkt, dat de toe stand zeer verward is. Rijkskanselier van Papen hield gister avond voor de radio een rede, om de maat regelen, welke de rijksregeering tegenover het land Pruisen heeft getroffen, te recht vaardigen. Hij wees er daarin op, dat deze maat regelen vooral tegen het communisme ge richt zijn, dat aan den staat vijandig is. Hij wilde buiten beschouwing laten, in hoeverre er van geordende parlementaire toestanden sprake kan zijn, indien door de houding van de afzonderlijke partijen de communistische partij een sleutelposi tie inneemt. Dit feit op zichzelf zou echter voor de rijksregeering geen aanleiding zijn geweest om in de toestanden in Pruisen in te grij pen. De regeering had echter de zedelijke verplichting openlijk vast te stellen, dat, indien aan elementen, die den staat vij andig gezind zijn, dezelfde rechten als aan andere partijen worden toegestaan in den politieken strijd, de grondslagen van den staat groot gevaar loopen. Met groote bezorgdheid heeft de rijksre geering deze ontwikkeling van de binnen- landsche politieke toestanden gade gesla gen, doch zich nog zoo lang onthouden in te grijpen, zoolang de partijen op eigen gelegenheid den politieken strijd voeren. Van het oogenblik af, waarop om over wegingen van partijpolitiek de communis ten echter opgenomen werden in een een heidsfront, was de rijksregeering ver plicht te handelen, te meer, daar ook ver antwoordelijke regeerings-instanties dit eenheidsfront steunden. Het gaat hier om het gezag van den staat. Daarom mocht er niet geaarzeld worden om terstond in het belang van den staat duidelijkheid te scheppen. Daardoor was de dringende noodzakelijkheid om tegenover de Prui sische staatsregeering in te grijpen gege ven. De rijksregeering heeft moeten vaststel len, dat ook hooge Pruisische ambtenaren de communistische partij gesteund hebben Zoo een politiepresident in Pruisen zijn partijgenooten openlijk aanspoort om de communistische kringen niet in hun werk zaamheid te storen, dan wordt het gezag van den staat van hooger hand onder mijnd op een wijze, die onverdragelijk is voor de veiligheid van het rijk. De maatregelen van de rijksregeering zijn niet gericht tegen de zelfstandigheid van 't land Pruisen, doch beperken er zich opzettelijk toe, de grondslagen voor het herstel van geregelde rechtstoestanden te scheppen. De zelfstandigheid van het land Prui sen binnen het kader van de rijksgrondwet wordt niet aangetast en de rijksregeering verwacht, dat spoedig een eind zal kun nen komen aan den toestand, zooals die op grond van de noodverordening is ge schapen. De rijksregeering zal echter voortgaan op den door haar als juist er kenden weg. Alle Pruisische ministers gaan heen. Op grond van het feit, dat alle Pruisi sche ministers geweigerd hebben onder von Papen verder te werken, heeft deze als rijkscommissaris besloten alle Pruisi sche ministers van hun ambt te ontheffen. Minister Severing, die weigerde zijn ambt als Pruisisch minister van binnen- landsche zaken neer te leggen, en ver klaarde slechts voor geweld te zullen wij ken, heeft gisteravond onder pressie zijn ambt neergelegd. Politiehoofden gearresteerd. De afgezette politie-president Grze- sinski, vice-president Weiss en Komman- deur Heimannsberg zijn gister omstreeks zes uur door een officier met 12 man rijksweer gearresteerd en per auto naar de militaire gevangenis in Moabit overge bracht. Later zijn ze uit de voorloopige hechte nis vrijgelaten, nadat zij een verklaring hadden onderteekend, die hun door een officier van de rijksweer was voorgelegd en waarin zij zich na hun gewelddadige ontzetting nit hun ambt bereid verklaren, zich van alle verdere dienstmaatregelen te onthouden. De drie heeren hebben bij het Pruisi sche ministerie van binnenlandsche zaken geprotesteerd tegen hun gewelddadige ver wijdering. De houding der andere Duitsche landen. De gebeurtenissen te Berlijn hebben te Munchen geweldige opschudding gewekt en het Beiersche kabinet,, dat uit anderen hoofde zou zijn bijeen gekomen, heeft zijn agenda onmiddellijk veranderd en deze ge beurtenissen besproken. Met algemeene stemmen heeft het kabi- net-Held besloten de oude Pruisische re geering te blijven erkennen en bij Hin denburg zoqwel ais bij von Papen ten scherpste te protesteeren tegen de benoe ming van een rijkscommissaris, die tegen de grondwet strijdt. De Beiersche regeering heeft het hoog gerechtshof te Leipzig terstond telegra fisch van haar opvatting in kennis gesteld. De rijkskanselier Von Papen heeft de vertegenwoordigers van Beieren, Baden, Saksen, T'huringen en Hamburg ontvan gen om hen op de hoogte te stellen van de maatregelen der rijksregeering. Geruchten over een algemeene staking. De gebeurtenissen te Berlijn worden in het industriegebied van Rijnland-Westfa^ len levendig besproken. Er doen zelfs ge ruchten de ronde over een te verwachten algemeene staking. In de kringen der vrije vakvereenigin- gen ziet men de morgen te houden zitting van de commissie van het algemeen Duit sche Vakverbond met groote spanning te gemoet en verklaart men te voren geen stelling te kunnen nemen nopens de maat regelen der rijksregeering. De christelijke vakvereenigingen nemen eveneens een zekere terughoudendheid in acht. In het industriegebied van Rijnland Westfalen is het overigens rustig. De Indruk te Parijs. De gebeurtenissen in Pruisen worden te Parijs in het openbaar en in de dagbla den druk besproken. De Fransche bladen nemen een min of meer vijandige houding aan tegen de Rijksregeering en verwijten haar alleen toegegeven te hebben aan een door Hitier uitgeoefenden druk. „Paris Soir" verklaart, dat het buiten land niet onverschillig mag blijven staan tegenover de ontwikkeling van den binnen- landschen toestand in Duitschland. Men moet zich de vraag stellen, welke waarde het woord heeft: van een Duitschland, dat óf aan de anarchie, óf aan de Hohenzol- lerns is overgeleverd. De nationalistische „Liberté" stelt de Fransche regeering mede verantwoorde lijk voor de gebeurtenissen in Duitsch land, aangezien zij door haar toegevend heid het nationalisme daar te lande be schermd heeft. De indruk te Londen. De gebeurtenissen te Berlijn hebben te Londen groot opzien gebaard. De maat regelen der rijksregeering worden in de pers als een groot succes voor de nazi's beschouwd. Communistisch complot in België. De justitie van Bergen, die belast is met het onderzoek naar het optreden der communisten tijdens de staking, heeft bij een huiszoeking in de omgeving van Ber gen belangrijke communistische documen ten gevonden. Deze hebben betrekking op het houden van communistische betoo gingen in alle groote steden van België op 1 Augustus a.s. en het inrichten van plaatselijke commissies in alle groote fa brieken, vooral de metaalfabrieken. Den betoogers van 1 Aug. wordt voor geschreven zich van stokken te voorzien, omdat het optreden der communisten ge welddadiger moet zijn dan tijdens de jong ste staking. Hevige dynamletontploffing Gisteren is op de St.-Laurensrivier een boot met 16 man aan boord door een dynamietontploffing vernield. Twee leden van de bemanning werden gedood en drie gewond. Elf personen worden ver mist. Men vreest, dat zij ook om het leven gekomen zijn. Op het moment van de ontploffing was de bemanning bezig met opruimingswerk zaamheden in de rivier (die, naar men weet, de grens vormt tusschen Canada en de Ver. St.), waarbij dynamiet werd ge bruikt. Korte Berichten. Door de ontploffing van een granaat in een kruitfabriek in het Fransche de partement Seine-en-Oise zijn twee arbei der gedood en is een derde persoon ern stig gekwetst. Uit alle streken in Spanje komen berichten van aanhoudend slecht weer, waardoor de oogst zoo goed als geheel is vernield. Te Valentia zijn de straten in rivieren veranderd. Bij de botsing van een geheel be zetten tramwagen met een spoortrein in een voorstad van Mexico City zijn 15 personen gedood en 20 ernstig gewond. Bij een verbitterd vuurgevecht tus schen arbeiders die werkzaam zijn bij den aanleg van een stuw in de Illinois-rivier is een doode gevallen; drie arbeiders zijn zwaar en ten minste 25 licht gewond. Het conflict liep over de arbeidsvoor waarden. Te Monville bij Rouen is Dinsdag avond laat brand uitgebroken in een groote spinnerij. Zeventienduizend balen linnen gingen vdPloren. De schade be draagt meer dan vijf millioen francs. Pensioenfonds voor de grafische vakken. Te Amsterdam had de algemeene leden vergadering plaats van de vereeniging „Pensioenfonds voor de Grafische Vak ken". De bedrijfsgewijze pensioenverzeke ring, waarin het fonds voorziet, omvat het geheele technische personeel van alle ge organiseerde drukkerijen in het land en bestreek op 31 December 1931 1243 (v.j. 1236) werkplaatsen met 11662 (v.j. 11342) verzekerde werknemers. Ten behoeve van deze werknemers zijn pensioenen verzekerd tot een gezamenlijk bedrag van f 5.432.984.26 (v.j. f 5.083.884) per jaar, overeenkomende met een verze kerd kapitaal van f 54.329.842.60 (v.j. f 50.838.840). In het verslagjaar werd f 885.214.07 aan premie ontvangen. De premiereserve nam toe met f 739.082.41 tot f 1.737.487.65 (v. j. f989.405.24). Het verslag geeft een overzicht van de in de achtereenvolgende weken van het verslagjaar waargenomen werkloosheid. Daaruit blijkt, dat de werkloosheid in de typografie in het jaar 1931 5.04 pet. be droeg tegen 2.53 pet. in het eerste boek jaar. Binnenland. Een ontwerp tot wijziging van de Kieswet. Crisisbotermerken voor boter in Zeeland. Buitenland. Het conflict tusschen de Rijksregeering en Pruisen. Communistisch complot in België. feit, dat bij de verkiezingen tal van can- didaten plegen te worden gesteld op lijs ten, te wier aanzien van te voren vast staat, dat zij niet een voldoend aantal stemmen zullen verwerven, om zelfs slechts voor één der te vervullen plaatsen in aanmerking te kunnen komen. De Minister meent, dat het beoogde doel, om aan dezen misstand een einde te maken, goeddeels zal worden bereikt, in dien als eisch wordt gesteld, dat de hand- teekeningen van bevoegde kiezers, die de candidatuur steunen, moeten worden ge steld ter secretarie van de gemeente, waar Ingezonden Mededeeling. Bouwvakarbeiders. De onlangs uitgestelde conferentie, wel ke op het departement van binnenland sche zaken zou worden gehouden met de besturen der landelijke bonden van bouw arbeiders, zal thans a.s. Dinsdag aanvan gen. De steunregeling In het Westland. Naar gemeld wordt zijn er besprekin gen gaande tusschen de gemeentebestu ren in het Westland om te komen tot een uniforme regeling voor steun aan werk- loozen. Door een gelijke regeling wil men bevorderen, dat geen trek van werkloozen van de eene gemeente in de streek naar de andere zal plaats hebben. Invoer van vruchten in België. De invoer van druiven, abrikozen, per ziken en pruimen in België zal voortaan alleen kunnen geschieden na overlegging van een bijzondere machtiging van den minister van landbouw. Het veilen der vrije tarwe. Het gerucht, dat de firma's Hagenbeek Van der Schaik en Broedelet Bos man zouden zijn belast met het veilen der T. C.-tarwe, is, naar de Tarwe-Cen- trale mededeelt, volkomen uit de lucht gegrepen. De datum der eerste veiling is evenmin vastgesteld en deze zal zeker later dan 1 Augustus worden gehouden. Prof. Moresco voorzitter vlootcommissie. De vlootcommissie van de ontwape ningsconferentie beeft den Nederland- schen gedelegeerde, prof Moresco, tot haar voorzitter gekozen, in plaats van den afgetreden Noor Golban. Eigenlijk had de Canadeesche onder voorzitter gaarne de opvolger van den Noor willen worden, doch de groep van de „kleine acht" wilde dit voorzitterschap, waaraan een zetel in het bureau der ont wapeningsconferentie verbonden is, niet prijsgeven en wees prof Moresco als can- didaat aan, die bij de beraadslaging over het aanvalskarakter der verschillende oorlogsschepen de aandacht tot zich ge trokken had. De candidatuur van prof. Moresco werd door den gedelegeerde van Noorwegen on dersteund, alsmede door Duitschland en Amerika, die alle de groote bekwaamheid en gerechtigheidszin van prof. Moresco in het licht stelden. De Amerikaansche vertegenwoordiger voegde daaraan vrien delijke woorden toe aan het adres van Nederland. Prof. Moresco aanvaardde het voorzit terschap met een woord van dank voor de onderscheiding, die aldus aan Neder land en hemzelf bewezen was. Opleving bij Philips? De Phiïipsfabrieken vragen de laatste dagen in groote advertenties in de plaat selijke pers vrouwelijke arbeidskrachten. „Het Volk" verneemt, dat in de laatste vier weken ongeveer 400 meisjes weer werk hebben gevonden. Salarisverlaging. De Provinciale Staten van Friesland hebben zich na uitvoerige besprekingen vereenigd met het voorstel van Gedepu teerden tot een gemiddelde korting van 3 pet. op de salarissen der provinciale ambtenaren. Voor de gehuwden bedraagt de korting 2% pet. van de eerste f 2000 en daarboven 5 pet. Voor de ongehuwden van de eerste f 1000 2^ pet. en daarboven 5 pet. Uitvoering der Crisispachtwet. Het lid der Eerste Kamer, de heer Mendels, heeft de volgende vragen gericht tot den Minister van Justitie: 1. Is het den Minister bekend, dat de „Kamers voor crisispachtzaken bij het Kantongerecht" nog niet zijn samenge steld, althans bij het Kantongerecht te Amsterdam zulk een Kamer nog niet be staat, omdat de benoeming der twee des kundige leden nog niet heeft plaats gehad? 2. Is het den Minister bekend, dat zich reeds gevallen hebben voorgedaan, waar bij de kantonrechter partijen niet tot een schikking heeft weten te brengen, wes halve hij die partijen volgens genoemd wetsartikel, 1ste alinea, ten spoedigste be hoorde op te roepen ter zitting van de Kamer voor crisispachtzaken, doch dat hem zulks onmogelijk is geweest, omdat dergelijk rechtscollege nog slechts op pa pier, doch niet in werkelijkheid bestond? 3. Acht de Minister het duldbaar, dat de wet een rechtsprocedure in werking doet treden zonder dat de Regeering te voren of tegelijkertijd zorg draagt, dat de col leges, die ten deze recht hebben te spre ken, ook inderdaad gevormd zijn en in staat zijn te functioneeren? 4. Is de Minister bereid, te bevorderen, dat aan dezen processueelen wantoestand onverwijld een einde kome? Verlaging van pachtsom. Op de vragen van den heer Braat be treffende toekenning van verlaging van pachtsom aan pachters van hooilanden van staatsdomeinen, ressorteerende onder het Rijksdomeinkantoor te Sliedrecht, en herstel van een waterkeerende kade, heeft minister de Geer geantwoord: Voor zoover is na te gaan, betreft het bedoelde verzoek één perceel, sedert 1921 bij denzelfden pachter in huur voor de matige pachtsom van f 100 per jaar. Dit verzoek is afgewezen, wijl in vroegere pachtjaren zeer goede uitkomsten met dit perceel zijn verkregen. Geen nieuwen raadsheer te Arnhem. Bij Kon. besluit is bepaald, dat de vacature van raadsheer bij het Gerechts hof te Arnhem voorloopig niet zal wor den vervuld. WIJZIGING DER KIESWET. Verhooging van het percentage voor de restzetels. Ingediend is een wetsontwerp tot wijzi ging van eenige artikelen der Kieswet. Hieraan wordt het volgende ontleend: Meermalen is terecht gewezen op het het hoofdstembureau is gevestigd. Het uit lokken van een gang van den kiezer naar bedoelde secretarie zal den promotors van niet-serieuze lijsten allicht veel te be zwaarlijk vallen. De ontworpen regeling, welke voor alle verkiezingen geldt, komt hierop neer, dat gedurende 14 dagen vóór de candidaat- stelling op de genoemde secretarie iedere kiezer de gelegenheid krijgt zijn handtee- kening te plaatsen onder een candidaten- lijst, die hijzelf aanbiedt, of die door een ander kan worden aangeboden. Teneinde de versnippering van stem men in verband met de talrijkheid van partijen met slechts één vertegenwoordi ger in de Tweede Kamer, te verhelpen, wordt voorgesteld het percentage van 75 pet. van den kiesdeler, hetwelk thans geldt voor de verkrijging van restzetels, te verhoogen tot 90 pet. Deze verhooging zal alleen gelden bij de verkiezing voor de Tweede Kamer en de Prov. Staten. Voor de gemeenteraden, bij welker ver kiezing als gevolg van het minder aantal te vervullen plaatsen het thans mogelijk is, dat een partij met even 40 pet. van het totaal aantal uitgebrachte semmen de ab solute meerderheid der zetels verwerft, zal veeleer de bestaande bepaling moeten worden verzwakt en wel in dier voege, dat het minimum van 75 pet. enkel zal gelden voor het verkrijgen van den eer sten restzetel. Voorts wordt voorgesteld een vervroe ging van de stemming, door den dag der candidaatstelling te bepalen op den twee den Dinsdag der maand Mei. Prijs Crisis-Botermerken voor Boeren boter in Zeeland. De voorzitter van den Bond van boe- renboterproducenten in Zeeland deelt ons het volgende mede. De Regeeringscommissaris voor de hulpverleening aan de melkveehouderij, heeft de prijs der GrisijB-Botermerken, voor boerenboter in Zeeland, voorloopig vastgesteld op 10 cent per K.G. boter. Na 1 Augustus moet alle boerenboter die verkocht wordt van zoo'n merk voor zien zijn. Tusschen 20 en 30 Juli bestaat in vrijwel alle gemeenten in Zeeland ge legenheid om Crisis-Botermerken te ver krijgen. De districtscontroleurs, met een commissie van Landbouowvoormannen, houdt daarvoor zitting. Hieraan is vol doende bekendheid gegeven. Wie niet op de zitdagen verschijnt, zal de merken later bij de Districtscontro- leurs moeten afhalen. Verkrijgbaar zijn: boekjes voor 100 merken elk voor 1 pond prijs f 5.25; boekjes voor 100 merken elk voor 1 K.G. prijs f 10.25; boekjes voor 20 merken elk voor 5 K.G. prijs f 10.15. Administratieve overwegingen hebben

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1932 | | pagina 1