No. 245
Woensdag 20 Juli 1932
46e Jaargang
Dagblad voor de Provincie Zeeland
E RST E BLAD.
Dit nummer bestaat uit 2 bladen
Buitenland
Belangrijkste Nieuws.
Directeur-Hoofdredacteur:
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lange Vorststraat 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie No. 11.
Postrekening No. 44455.
Bijkantoor te Middelburg.
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. No. 259.
ve Zeeuw
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post, 13.--
Losse nummers f 0.03
Prijs der Advertentiën:
14 regels fl.20, elke regel meer 30 et
Bi] abonnement belangrijke korting.
RADIO-REDE VAN MINISTER
RUYS DE BEERENBROUCK.
De toestand des lands zorgwekkend.
Gisteravond heeft de Minister-presi
dent Jhr Mr Ruys de Beerenhrouck een
radio-rede gehouden over den economi-
schen toestand des lands.
Het is, aldus Mr Ruys de Beerenhrouck,
de tijd, met een nuchteren blik op
de werkelijkheid vast te stellen, dat de
toestand des lands zorgwekkend is.
Het is de tijd, dat dit feit door de open
bare meening wordt aanvaard; wordt aan
vaard met werkelijkheidszin en verant
woordelijkheidsbesef, gegrond op eigen in
zicht of op gepast vertrouwen in hen, die
dat inzicht hebben te vestigen.
De verschijnselen van het ziektebeeld
verbieden verwaarloozing van levensbe
langen. Levensbelangen zijn thans meer
dan ooit gemoeid bij het stellen eener
niets verbloemende diagnose aan het ziek
bed onzer samenleving.
De ziektekiem, die sinds jaren de we
reldhuishouding heeft aangetast, heeft
zich het kon niet anders ook gezet
in het weefsel van onze volkshuishouding.
Hoezeer de wereldcrisis waarvan in
het kort de oorzaken werden aangeduid
van zorgwekkenden omvang, het Neder-
landsche welvaartspeil heeft neergedrukt,
is den laatsten tijd bij herhaling aange
toond en uiteengezet aan de hand van
feiten en cijfers, welke zonder eenige mis
leiding, waarschuwend spreken.
De economische toestand in Ned.-Indië
vertoont al een even troosteloos beeld als
die in het moederland. Ook daar een
schrikbarende teruggang, zich uitend in
een Indische begrooting met een belang
rijk deficit, zoodat de Indische regeering
zich gedwongen zag met betrekking tot
de voorziening in hare kasbehoeften een
beroep te doen op de Nederlandsche schat
kist.
Daarnaast drukt ook onze gemeenschap
op zorgelijke wijze de wreede plaag der
werkloosheid, welke aan de steuncapa-
citeit der overheidslichamen ongewoon
zware eischen is gaan stellen.
Onder deze onheilspellende omstandig
heden heeft de overheid, bewust van haar
steeds zwaarder wordende taak, haar
standpunt moeten bepalen, dat zij in den
loop van haar optreden de crisiswolk
steeds zwarter zag worden.
Reeds is in onze dagen het gebied der
overheidsbemoeiing uitgegroeid tot een
omvang, welke de redelijke vraag doet
stellen, of een gewijzigde ordening niet
tot een passende ontlasting van de Staats
taak, met name van diens uitvoerenden
arbeid zou kunnen leiden. Tot welke af
metingen onder deze omstandigheden de
ze overheidstaak moest uitgroeien, laat
zich gemakkelijk denken.
Hierbij gold het telkens de helpende
hand uit te steken en daarbij het oog op
het algemeen belang gericht te houden.
Toen ons land steeds meer de economi
sche gevolgen van die moeilijkheden on
dervond, kon steun voor de bedreigde
economie van het land niet uitblijven. Uit
gangspunt bleef daarbij, dat die steun
nimmer in zoodanigen vorm zou mogen
verleend worden, dat gezond herstel daar
door zou worden vertraagd.
Onze landbouw, in zoo sterke mate
op uitvoer aangewezen, moest voor den
ondergang worden behoed. De afsluiting
van onze afzetgebieden door protectie en
door maatregelen op het gebied van het
betalingsverkeer deed de gerechtvaardig
de vrees ontstaan, dat ondanks alle po
gingen tot aanpassing van de kosten, een
prijsniveau van zoo ruïneuzen aard zou
ontstaan, dat het voortbestaan van een
der belangrijkste takken van ons econo
misch leven ernstig bedreigd zou worden.
Ook onze industrie liep gevaar door
het buitenland, dat in Nederland een bij
uitzondering koopkrachtig afzetgebied vond
onder den voet te worden geloopen. Deze
abnormale plotseling opduikende concur
rentie zou door het lamleggen van het pro
ductie-apparaat onze nationale koop
kracht evenzeer geschaad hebben. Gontin-
genteeringsmaatregelen zijn derhalve noo-
dig geweest om hier te voorkomen, dat een
aantal industrietakken misschien voor al
tijd vernietigd zouden worden.
Juist om te voorkomen, dat ook op dit
gebied het herstel der normale verhou
dingen niet vertraagd zou worden, was een
groote voorzichtigheid noodig.
Hoe groot de chaos ook zijn moge, de
ten grondslag liggende economische wet
ten weten zich echter steeds meer gelding
te verschaffen. Alleen wanneer men dit
bedenkt, zal het besef doordringen, dat
een te straffe toepassing van contingen-
teeringsmaatregelen onzen export zou
schaden.
De uitvoer ondervindt de grootste moei
lijkheden; hij baart de regeering de groot
ste zorgen. Behalve land- en tuinbouw en
de veeteelt verkeert ook onze op export
gespecialiseerde industrie in een zeer
zorgwekkenden toestand. Zoo dikwijls ont
moet men bij groepen die om steun vragen,
een groote onwetendheid omtrent den nood
onder andere groepen van ons bedrijfsle
ven. Daar komt bij, dat men vergeet, dat
alleen het wegnemen der oorzaken vol
doende kan baten.
Na deze enkele gedachten over het re-
geeringsbeleid ten aanzien van het in
hoofdzaak handelspolitieke vraagstuk, een
kort woord over de publieke geld
middelen.
Een publieke tegenstrijdigheid vervult
den toestand dezer middelen met zorg.
Terwijl eenerzijds de abnormale nood in
steeds dringender mate een beroep op de
openbare middelen blijft doen, slinkt het
volksvermogen, dat ze tenslotte moet op
brengen, onrustbarend.
Ten gevolge van het opdrogen van de
verschillende welvaartsbronnen moest een
optimistische berekening van de daling
van het belastbaar inkomen op ongeveer
30 pet. worden geschat.
Beziet men dan de uitgavencijfers al
leen reeds van werkloozensteun, van open
bare en particuliere armenzorg, van de
steunmaatregelen aan den landbouw en
houdt men daarbij het oog wat aan Rijks,
provinciale- en gemeentebelasting moet
opgebracht worden, dan kan geen redelijk
beoordeelaar ontkomen aan de klemmende
noodzaak tot versobering en besnoeiing
van de collectieve behoeften waarin voor
zien moet worden.
Immers bij een dusdanig krimpende
middelen-positie dringt zich naar voren
de zorg der overheid, dat zij op de aller
eerste plaats haar helpend vermogen zoo
veel mogelijk ongeschonden houdt.
Ter handhaving niet alleen van 's lands
credietwaardigheid, doch veeleer nog ter
voorkoming eener massale volksverarming
welke niet meer aan procenten te binden
zoude zijn, hebben de overtuigende argu
menten en luide, sprekende voorbeelden,
welke voor de inflatie onzer munteenheid
waarschuwen, voor de regeering dan ook
niet afgedaan.
Zij en de volksvertegenwoordiging, die
tot de noodzakelijke besnoeiing genoopt
worden en de verantwoordelijkheid daar
voor hebben te dragen, weten deze pijn
lijke taak verlicht door de redelijke zake
lijkheid van allen, wier inzicht hen in
staat stelt de feiten te onderkennen, zoo
als deze in werkelijkheid zijn.
Vaak wordt er geklaagd, dat de regee
ring nog niet voldoende maatregelen ter
bescherming van het economisch leven
heeft genomen. Veelal openbaart zich
daarbij het erkende verschijnsel, dat de
stuurmanskunst simpeler lijkt aan den
wal, dan zij op de brug van het schip in
waarheid is.
Doch laten vooral zij, die daarbij op
andere landen wijzen, toch bedenken, dat
ons land, relatief gesproken, nog over een
groote mate van weerstand en uithou
dingsvermogen beschikt, en dat veel over
heidsinmenging in het buitenland het her
stel geremd heeft of een uiting is van een
mate van verval, waarvoor ons volk be
hoed moge worden.
Dat uithoudingsvermogen is het, en de
historisch bewezen veerkracht van ons
volk om zich als het moet aan de
gewijzigde omstandigheden aan te passen,
welke de regeering den moed schenken
om den moeilijken weg van versobering
en doelmatige bezuiniging in te slaan.
Nu de benarde financieele toestand van
het Rijk en haar gemeenten gebiedt, ver
staat de Overheid haar pijnlijken plicht
offers, zware offers te verlangen.
Het is het schrijnende van de haar toe
vertrouwde taak, dat zij in tal van geval
len noodgedwongen leed moet veroorzaken
en teleurstelling brengen.
Als noodtoestand menschelijk gevoel en
harden plicht in conflict brengt, staat zelfs
de maatregel, die tijdig erger leed voor
komt, al spoedig onder' den schijn van
harteloosheid. Dien schijn zelfs wijst de
regeering met eerlijke overtuiging af, om
dat zij met diep gevoeld medeleven beseft,
welk leed die harde plicht voor velen me
debrengt.
Dit medegevoel geldt afzonderlijke zwaar
getroffen gevallen, het geldt in niet min
dere mate die groep van jongemannen
onder ons, die de ramp der werkloosheid
treft juist in den levensstrijd, die hen
met frissche werkkracht en werklust zag
aantreden en wier jonge beste jaren
buiten hun schuld in gedwongen ledigheid
verloren gaan.
Zoo ergens dan doet hier de overmacht
pijn, die bruikbaren hand- en 'hoofdarbeid
meedoogenloos afwijst.
De juist dezen en den komenden tijd
beheerschende vraag blijft: zal dit moei
lijke en veeleischende tijdsgewricht een
klein of een groot geslacht vinden? Ons
volk duldt geen blaam op de geschiedenis,
die het thans te maken heeft. Het is be
reid zijn reserve aan dappere offerge
zindheid en saamhoorigheid aan te spre
ken om zijn toekomst op herstel en op
leving voor te bereiden.
Met allen ernst, dien de tijd verlangt,
klinke dan een beroep op allen, vooral
op hen, die zijn geroepen de openbare
meening voor te lichten en leiding te geven
aan volksgroepen.
Laat ons niet alleen de hoogste eischen
stellen aan de vorming van eigen inzicht
en oordeel, waar het thans meer dan ooit
de moeilijkste en verwikkeldste vraagstuk
ken betreft, doch laat ons bovendien iedere
eenzijdigheid afleggen, „zonder oogklep
pen door het leven gaan" en beseffen den
gewetensplicht, dat onze voorlichting op
zuivere en volledige documentatie be
ruste!
Laat men in deze uren doorzicht en
ordelijkheid betrachten bij het tot uiting
brengen van wat de bevolking te zeggen
en te wenschen heeft, niet van wat haar
in strijd met de feiten woTdt opgedron
gen!
Met het vertrouwen in die, van burger
zin getuigende medewerking, weet de over
heid haar moeilijke taak verlicht en houdt
zij baar schouders recht onder den zwa-
ren tijd, omdat zij op God's kracht en
steun mag rekenen.
DE ONTWAPENINGSCONFERENTIE.
De kwestie van het zware geschut.
De Amerikaansche, Engelsche, en Ita-
liaansche delegaties ter ontwapeningscon
ferentie, hebben gisteren den gansehen
dag gesproken over den tekst van de re
solutie, die de algemeene commissie nog
deze week zal hebben aan te nemen.
Om acht uur 's avonds verklaarde Her-
riot aan de pers, dat er over alle punten
overeenstemming is verkregen, behalve
over de kwestie van het zware geschut.
Ten aanzien van dit punt waren nieuwe
moeilijkheden ontstaan, doordat de Ame
rikanen niet langer zich tevreden stel
den met de kwalitatieve ontwapening,
d.w.z. het verbieden van bepaalde kanon
nen van een zeker kaliber, doch tevens de
kwantitatieve ontwapening wenschten,
d.w.z. de vermindering van het aantal
stukken zwaar geschut, ook van het nog
geoorloofde blijvende kaliber.
De vier delegaties zullen omtrent dit
punt de beraadslagingen onderling voort
zetten.
Men hoopt, dat Woensdagmiddag de al
gemeene commissie nog zal kunnen bij
eenkomen, indien de besprekingen van
Herriot gisteravond met de Düitschers en
Woensdagochtend met de Amerikanen tot
een bevredigende oplossing van de nog
bestaande moeilijkheden zullen hebben ge
leid.
De delegaties zullen tijd krijgen tot Don
derdagmiddag of Vrijdag om de resolutie
te bestudeeren. In ieder geval is het de
algemeene bedoeling, dat de algemeene
commissie uiterlijk Zaterdag met vacantie
zal gaan, om waarschijnlijk in het midden
van Januari haar besprekingen te hervat
ten.
In den tusschentijd zal het bureau der
conferentie, of misschien een nieuw te be
noemen politieke commissie, waarvan
gisteren voor het eerst sprake was, de
tweede periode der ontwapeningsconfe
rentie blijven voorbereiden.
Bloedige botsingen in Duitschland.
Uit Halle wordt gemeld:
Naar het politiepresidium meldt, wer
den in den nacht van Maandag op Dins
dag door een naar Ueckermünde gezon
den commando der Stettiner politie een
vrachtauto en een luxe auto, waarin zich
22 leden van de S. A. bevonden, aange
houden.
Bij het onderzoek, dat werd ingesteld,
werden negen pistolen en revolvers, drie
stalen ploertendooders, zes messen en dol
ken, verscheidene gummistokken, boks
beugels en meer dan honderd patronen en
slag- en stootwapens gevonden.
Volgens de mededeeling van den lei
der hadden de nationaal-socialisten in
totaal dertien pistolen bij ach en waren
zij naar Altwarz ontboden om den daar
bedreigden leden der partij hulp te ver-
leenen.
De S.A.-leden werden gearresteerd en
naar het hoofdbureau van politie te Stet
tin overgebracht.
In een vergadering der Beiersche volks
partij te Memmingen kwam het tot ern
stige incidenten.
Reeds de rede van den eersten spreker,
dr Rauch, werd herhaalde malen door in
terrupties van de zijde van de nationaal-
socialisten onderbroken.
De nazis drongen tenslotte met omhoog
geheven stoelen en bierglazen op het
spreekgestoelte in.
De zaalwachters en de politie trachtten
tevergeefs de orde te herstellen.
Het kwam ten laatste tot een formeel
gevecht.
De hoofdredacteur van het „Memmin-
ger Volksblatt", dr Fink, werd met een
stoel ernstig aan het hoofd gewond en
moest zich onder doktersbehandeling
stellen.
De dader werd gearresteerd.
Eerst na veel moeite slaagde de politie
erin de vergadering te sluiten.
In Gross Rottmersleben overvielen 200
nationaal-socialisten den voorzitter van
de plaatselijke afdeeling der sociaal-de
mocratische partij, die ernstig mishandeld
werd. Hij moest met 21 messteken en ern
stige verwondingen aan het hoofd naar
het ziekenhuis worden overgebracht. Zijn
toestand is levensgevaarlijk. In zijn wo
ning werd alles vernield. Zijn vrouw, die
zich tegen de indringers verweerde, liep
2 messteken op.
Voorts werden bij verschillende sociaal
democraten de ruiten ingeworpen.
Twee nazis werden gearresteerd.
België's financieele toestand.
Premier Renkin heeft Maandag te zij
nen huize ontvangen kamerpresident
Poncelet en staatsministers Francqui,
Poullet, Van Cauwelaert, Janson, Devèze
en Vandervelde, ten einde over den finan-
cieelen toestand des lands te confereeren.
Hoewel deze bespreking in alle vriend
schap plaats greep, heeft de heer Renkin
bij de genoemde persoonlijkheden niet die
tegemoetkomende houding ontmoet, welke
hij verwachtte, want zij hebben den minis
ter-president te verstaan gegeven, dat na
de emotie, die verwekt was door het aan
kondigen van het voornemen der regee
ring om algeheele financieele volmacht te
vragen, het inderdaad beter was om geen
enkel nieuw intiatief te nemen en de ge
beurtenissen af te wachten.
In deze omstandigheden ziet de regee
ring er van af, om een wetsontwerp te de-
poneeren, dat haar gemachtigd zou heb
ben, om indien het noodzakelijk zou zijn,
een nieuwe leening af te sluiten.
De eerste minister zal waarschijnlijk
oen verklaring afleggen in de kamer, die
Binnenland.
Vergadering Provinciale Staten van Zee
land.
Minister Ruys de Beerenhrouck over den
economischen toestand.
Buitenland.
De Pruisische ministers uit hunne func
ties ontzet. De militaire uitzonderings
toestand voor Berlijn en de provincie
Brandenburg afgekondigd. Buitenge
wone rechtbanken worden gevormd.
(Zie telegrammen.)
De ontwapeningsconferentie.
daarna op reces gaat, om eventueel in de
maand September terug opgeroepen te
worden, teneinde alsdan den financieelen
toestand op dat oogenblik te bespreken
en de maatregelen te nemen, die zich dan
zullen opdringen.
Hittegolf in Amerika.
Een algemeene hittegolf teistert de
streek tusschen de Rockey Mountains en
den Atlantischen Oceaan. Reeds zijn tal
rijke slachtoffers te betreuren. Het aantal
dooden bedraagt 150, terwijl aan den vee
stapel en den oogst groote schade is aan
gericht. In sommige plaatsen steeg de
temperatuur tot meer dan 100 gr.
Engeland en Ierland.
Ofschoon de bijzondere tarieven, welke
door den Ierschen vrijstaat op de Britsche
goederen zullen worden geheven, waar
schijnlijk nog niet van kracht zullen wor
den vóór de volgende week, in verband
met de behandeling ervan in den senaat,
verluidt, dat een voorloopige lijst van in
voerrechten reeds is samengesteld.
Tot de goederen, welke onder deze
rechten vallen, behooren electriciteitsaxti-
kelen en kabels, kolen, auto's, zijden goe
deren en cement.
Eveneens is het waarschijnlijk, dat alle
bestaande voorkeursrechten ten behoeve
van Britsche goederen, welke den Vrij
staat binnenkomen, zullen worden inge
trokken.
In de haven van Dublin heerschte gis
teren groote bedrijvigheid van schepen,
die Britsche kolen ontschepen, teneinde
den te heffen invoerrechten nog te ont
gaan.
De Valera heeft een langdurig telefo
nisch onderhoud gehad met O'Kelly, den
leider van de Iersche delegatie naar Ca
nada.
Sneltreinrecords In Engeland.
De „Flying Scotsman", die Londen met
Edinburg verbindt, heeft Maandag een
nieuw snelheidsrecord gevestigd op het
langste nonstop spoortraject van de we
reld, n.l. tusschen King's Grosstation te
Londen en Waverleystation te Edinburg.
Hij legde 392 mijl (een mijl is 1.6 kilo
meter) af in 3 minuut minder dan den
vastgestelden tijd van 7% uur, met een
gemiddelde snelheid van 52.3 mijl per uur.
De exprestrein tusschen Liverpool en
Euston, die de 152% mijl tusschen Crewe
en Willes den moet afleggen in 142 minu
ten met een gemiddelde snelheid van 64%
mijl per uur, is vijf minuten binnen tijd
binnengekomen, wat een Europeesch re
cord op de 150 mijl beteekent.
De sneltrein tusschen Manchester en
Euston, die gewoonlijk de 177 mijl tus
schen Wilmslow en Euston in 172 minu
ten rijdt, met een gemiddelde snelheid van
61 mijl per uur, kwam zes minuten vóór
tijd te Euston aan, wat ook weer een Euro
peesch record 'boven de 150 mijl is.
De „News 'Chronicle" vestigt er nog de
aanudacht op, dat het aantal wagons we
gens den zomerdienst vergroot is.
Pruisen en het Rilk.
Rijkskanselier von Papen zal vandaag
de Pruissische ministers Hirtiefer en Se
vering ontvangen. Deze zullen natuurlijk
niet nalaten de aandacht van den rijks
kanselier te vestigen op de gevolgen, welke
de benoeming van een rijkscommissaris
voor Pruisen zou hebben. Afgezien van
het feit, dat volgens bekende hoogleeraren
in 'het staatsrecht het benoemen van een
dergelijken rijkscommissaris in strijd met
de grondwet zou zijn, is zeker te verwach
ten, dat een dergelijke benoeming aanlei
ding tot nieuwe en ernstige conflicten zal
geven met de regeeringen der landen,
waarin de nationaal-socialisten niet aan
het bewind zijn, in het bijzonder in de
Zuid-Duitsche landen.
