No. 242
Zaterdag 16 Juli 1932
Dagblad voor de Provincie Zeeland
Rijkstoezicht op de gemeenten.
sn
IT VAN MELLE'S KOEK, OVERAL VERKRIJGBAAR!
Dit nummer bestaat uit 2 bladen
EERSTE BLAD.
Buitenland
Binnenland.
s
Belangrijkste Nieuws.
n zonden beb-
ion van gelden,
moeten, beta-
kwestie moet
in een besloten
l. Aanvankelijk
gelegen hebben
langs discipli-
noch naar ver-
titie er in ge-
ht zijn zou een
de politie ge-
gestort zijn.
i n g. Bij het
te Silvolde het
een grashalm
erwondde. Er
waaraan de
ik lijden en ge-
cen.
Goes.
t te Goes zijn
iding:
bij 3de herha-
d. en 1 jaar
3 laten loopen
M., 's-Heeren-
f 10 of 10 d.
)en over hooi-
15 of 15 d.
erseke, een be
an afstand van
10 of 2 weken
A. J. Z., G. R.,
het plantsoen
dnadorp, terag
itvaalt houden:
d.
er voorzien te
U., L. R., A.
Santvliet (B.),
seke f 5 of 5 d.
eert onder den
soholhoudenden
ske f 25 of 10 d.
linkerzijde van
ergen op Zoom
tonder spiegel:
of 3 d.
m zonder rood
>bendijke f 5 of
gheid van het
F. L. te Goes
onder rijbewijs
i een straat te
r vaste woon-
of 3 d.
e kom der ge-
met den hoorn
an het verkeer
ingen f 2 of 2
m met een auto
ren weg: A. T.
id van het ver-
M., Kruinin-
tonder voldoen-
Goes f 10 of
licht: G. J. V.,
mder licht: W.
3 d.
'eratoren en op
l, Goes 14 d. en
aeO-P
ke 53 maal f 3
•boden bank in
e f 25 of 10 d.
teekend door L.
d wegens over-
3 weken hech-
ding naar een
delburg.
'fiddelburg wer-
vonnissen uit-
n beslag: J. F.
mecht te Stop-
lader onderzoek
rote E. E. R., 45
jspraaJk.
58 jaar, kamer-
Vrijspraak.
19 jaar, land-
ee, f20 b. of
bakkersknecht
k.
zonder beroep o
tv. straf voorw.
cessie. Voor
ft diende gister
edure tusschen
Ju als eiseher
radio in huur-
laagde.
de firma een
mgevolge waar
bij monde van
otestantsch Bu-
den heer Van
overeenkomstig
)or de gedaagde
stelde de deur-
ft, die voor het
van antwoord
veken verkreeg.
Directeur-Hoofdredacteur:
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lange Vorststraat 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie No. 11.
Postrekening No. 44455.
Bijkantoor te Middelburg.
Firma F. F. DHUIJ, L. Burg. Tel. No. 259.
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG,
A5Jonnemest93??lji5
Pe? 3 jnaandsm. franae ge» pest,
Losse nummers f 0.05
Prijs der Advertentien:
14 regels 11.20, elke regel meer 30 ct
Bij abonnement belangrijke korting.
Niet alleen de uitgaven van het Rijk,
ook die van de Gemeenten zijn de laatste
jaren enorm gestegen.
En als gevolg daarvan zijn ook in tal
van Gemeenten de belastingen zeer be
langrijk verhoogd.
Ook hier is bezuiniging geboden.
Onmiddellijk moet hieraan echter wor
den toegevoegd, dat bet voor verreweg
de meeste gemeenten niet gemakkelijk is
belangrijk te bezuinigen.
Er zijn toch tal van uitgaafposten, die
vast staan en waarop, mede omdat ze
van bovenaf werden opgelegd, niet te be
zuinigen valt.
Dit neemt niet weg, dat een krachtige
bezuinigingspolitiek ook bij de gemeenten
gewenscht is en het verdient aanbeveling,
dat daaraan ook door de Regeering aan
dacht wordt geschonken.
Of het echter moet gaan op de wijze als
thans in het voornemen schijnt te liggen,
wagen wij te betwijfelen.
Gemeld werd toch het volgende:
De regeering is voornemens gevolg te
geven aan het voorstel der bezuinigings-
commissie-Welter, om art. 170 der Ge
meentewet (dat den gemeenteraad de re
geling opdraagt van de bezoldiging van
het gemeentepersoneel) in dien zin te wij
zigen, dat zoodanige regeling onderwor
pen wordt aan de goedkeuring van de
Kroon; een daartoe strekkend wetsont
werp is reeds in voorbereiding genomen.
Op het oogenblik bestaat er ten deze,
krachtens art. 126, 2de lid, der Ambte
narenwet, een repressief toezicht van
Gedeputeerde Staten, die o.m. wijziging
van de door den gemeenteraad vastge
stelde regeling door een besluit van B.
en W. vorderen en, zoo noodig, zelf een
regeling kunnen vaststellen onder goed
keuring van de Kroon."
Doorvoering van dit plan komt hierop
neer, dat aan de Gemeenten langzamer
hand alle zelfstandigheid wordt ontno
men.
De Gemeenten hebben op deze wijze
straks niets meer te zeggen.
Alles wordt van bovenaf geregeld.
Dit nu schijnt ons ongewenscht en niet
ongevaarlijk.
Voor de Gemeenten, maar ook voor bet
Rijk.
Groen van Prinsterer beeft er in zijne
dagen reeds op gewezen, dat de algemeen®
welvaart mede afhankelijk is van de wel
vaart der staten in den Staat.
De innerlijke 'kracht van de saamstel-
lende deelen is beslissend voor de kracht
van het geheel.
Zeker, wij moeten niet hebben staten in
den Staat.
Maar toch „de nuttige waarschuwing
wordt valsche en gevaarlijke macht
spreuk, wanneer zij voor ondergeschikt
heid lijdelijkheid verlangt, zelfstandigheid
met onafhankelijkheid verwart; al wat
zich op het staatsgebied bevindt, aan de
willekeur van den Staat onderwerpt; zelf
bestuur der individuen en corporatiën,
niet in afwijkingen maar in het wezen
bestrijdt en aldus onder den schijn eener
betamelijke handhaving van bet. gezag,
naar vernietiging van echte vrijheden
leidt."
Ingrijpen van de Regeering kan in be
paalde gevallen plicht zijn.
Scherper toezicht van Ged. Staten kan
misschien noodig zijn. Maar men rake zoo
weinig mogelijk aan de zelfstandigheid,
wat mede wil zeggen aan de verantwoor
delijkheid, van de Gemeentebesturen.
Buitengewone omstandigheden eischen
buitengewone middelen.
Dat kan ook hier het geval zijn.
Maar aan het streven naar Staatsalver-
mogen mag geen voet worden gegeven.
Wij hebben ons nu en steeds te weer te
stellen tegen een staatsleer of staatsprac-
tijk „die lijdelijkheid eener volksmassa en
onweerstaanbaarheid eener staatsmachine
boven zelfwerkzaamheid een organisch
leven verkiest."
DE STAKING IN BELGIE.
Ernstige uitbreiding naar de Kempen.
De stakingsbeweging is, naar de „Soir"
meldt, van de Borinage overgeslagen naar
de Kempen in Noord-België, waar reeds
onmiddellijk 10.000 mijnwerkers in sta
king zijn gegaan.
Het nationaal comité van de syndicale
commissie vergaderde gisteren met den
bestuursraad der socialistische partij.
In een dagorde, welke werd aangeno
men, wordt geconstateerd, dat de eischen
der mijnwerkers volkomen zijn aanvaard
en dat de onderhandelingen, welke met
andere vakbonden gevoerd worden, de
hoop wettigen dat ook daar spoedig posi
tieve resultaten zullen worden bereikt.
De hittegolf in Polen.
In de kruitfabriek van den staat te Za-
gozdzon, bij Radom, vond gisteren een
ontploffing plaats, gevolgd door brand.
Het duurde uren voor het vuur kon ge-
bluscht worden. Een deel der fabriek is
vernield.
Het onderzoek wees uit, dat de oor
zaak waarschijnlijk zelfontbranding ge
weest is, een gevolg van de al dagen du
rende hitte.
Het Engelsch-lersche geschil.
Uit Londen wordt gemeld: De Valera,
die om vijf minuten over acht bij Mac
Donald was gekomen, beeft Downingstreet
om elf uur verlaten. De besprekingen
hebben geen resultaat opgeleverd. De Va
lera is naar zijn hotel teruggekeerd.
Bij de Valera's aankomst te Londen had
zich een groote menigte verzameld op het
station Euston, die een betooging voor De
Valera hield. Men hoorde vrouwen roe
pen: „Good old De Valera, no surrender,
Sinn Fein for ever. (Beste, oude De Va
lera, wijk niet, leve Sinn Fein.)" Er was
echter ook eenig verzet. Een of twee keer
hoorde men roepen: „Down with De Va
lera. (Weg met De Valera.)"
De politie zette het perron af en De
Valera sprong snel in een auto, die hem
naar zijn hotel bracht.
Voor De Valera's aankomst is er nog
een bijeenkomst van ministers gehouden
in Downing Street.
Een lijfgarde voor Hitler.
Volgens de sociaal-democratische Mün-
ohener Post is in bet Bruine Huis te
Müncben een speciale wacht ter bescher
ming van Adolf Hitler en den eersten
partijleider gevormd. Deze wacht bestaat
uit zestig mannen, die ten minste 1.75 M.
groot moeten zijn en den leeftijd van 30
jaar niet mogen hebben bereikt. Zij; kriji-
gen behalve volledig onderhoud 10 mark
loon per week.
Het Fransch-Britsch accoord.
Na eerst verrast te zijn geweest over de
Britsch-Fransche overeenkomst nopens
bun gemeenschappelijke oeconomische po
litiek, hebben de New-Yorksche bladen
thans neiging om zich over hun eigen ver
baasdheid vro'olijk te maken. Wel wordt
het jammer geacht, dat Frankrijk en En
geland zich niet hadden verstaan over het
oogenblik en de manier van bekendmaking
der overeenkomst.
De Herald Tribune is van meening, dat
de Ver. Staten niet verbaasd behoeven te
zijn over het gentlemen's agreement. Het
blad ziet niet in waarom dat pact niet
goed zou worden ontvangen in de V. St.
Korte berichten.
De Kamer van den Ierschen Vrij
staat heeft, naar Reuter meldt, het wets
ontwerp tot het heffen van rechten op den
Britschen invoer definitief met 68 tegen
57 stemmen aangenomen.
Bij Yvrax op 10 K.M. van Bordeaux
zijn, naar Reuter meldt, gisteren twee
auto's met elkaar in botsing gekomen. Er
werden vier personen gedood, twee zwaar
en ongeveer vijftien licht gewond.
In de omgeving van Bakoe bij het
station Nawagi zijn twee goederentreinen
op elkander gebotst. In een der treinen
ontstond brand. Acht wagens en een loco
motief stortten van den spoordijk. Vijf
menschen kwamen om het leven.
Naar Reuter uit Washington meldt,
heeft Hoover zijn eigen tractement van
75.000 tot 60.000 dollar verminderd. De
ministers van zijn kabinet, die 15.000 dol
lar tractement hebben, hebben afstand ge
daan van vijftien procent.
DE RIJKSMIDDELEN IN JUNI.
Belangrijke achteruitgang.
De opbrengst van de Rijksmiddelen over
de maand Juni in vergelijking met de
zelfde maand van het vorige jaar, is als
volgt:
Juni 1932
Juni 1931
Grondbelasting
1.092.073
1.063.911
Pers. belasting
ft
169.745
ft
944.875
Ink. belasting
ff
3.878.522
ft
5.311.963
Vermogensbel.
ft
673.617
ft
947.294
Div.- en tant.bel.
ff
1.596.543
1.816.930
Rechten o. d. inv.
ft
7.083.820
ft
4.960.843
Stat. recht
ft
167.414
ft
268.791
Accijns op zout
ft
142.604
ft
146.211
ld. geslacht
ft
516.206
ft
750.637
ld. wijn
ff
578.549
ft
505.918
ld. gedistilleerd
ft
2.583.069
ft
2.633.335
ld. bier
ft
960.387
ft
1.175.686
ld. suiker
ft
3.666.349
ff
4.550.733
ld. tabak
ft
2.338.329
ft
2.311.777
Bel. gouden en
zilv. werken
ft
51.975
ft
69.213
Zegelrechten enz.
ft
1.081.296
ft
1.995.407
Reg. rechten enz.
ft
749.168
ff
1.265.063
Rechten succ. enz.
ft
2.915.122
ft
3.378.781
Dom. w. e. vrt.
227.943
tj
242.286
Opbr. d. Staatslot,
ft
167.362
ff
168.452
Opbr. d. loodsg.
ff
248.558
ff
334.578
Totaal ƒ30.888.649 ƒ34.842.685
Over het eerste halfjaar was de op
brengst ƒ208.186.354 of ruim ƒ24 millioen
minder dan het vorige jaar.
Ondanks het feit, dat aan nieuwe be
lastingen een meerdere opbrengst ge
raamd was van pl.m. ƒ13 millioen.
heden of morgen zouden aanvangen, tot
nader order moesten worden uitgesteld in
verband met de mogelijke opheffing van
de kweekschool.
Nederland en België.
Het Tweede Kamerlid Kupers heeft den
ministers van Buitenlandsche Zaken en
van 'Oeconomische Zaken en Arbeid de
volgende vragen gesteld
1. Is het den ministers bekend, dat op
24 Juni door de Belgische Kamer zon
der discussie is aangenomen bet wets
ontwerp betreffende goedkeuring van bet
verdrag tusschen Nederland en België,
betreffende de wederkeerige toepassing
van de invaliditeits- en ouderdomsverzeke-
ring?
2. Zijn de ministers bereid mede te dee
len, waarom zij niet voldaan hebben aan
de toezegging, gedaan in het d.d. 16 April
1932 gegeven antwoord op de vragen van
ondergeteekende. (Aanhangsel tot de
Handelingen, vel 76) dat „de indiening
van het wetsontwerp tot goedkeuring van
het gesloten verdrag „binnen korten tijd"
kan worden tegemoet gezien?"
3. Zijn de ministers bereid thans mede
te deelen, hoever de voorbereiding van
dit wetsontwerp gevorderd is?
Rijksdienst voor werkloosheids
verzekering.
De directeur van den Rijksdienst voor
werkloosheidsverzekering en arbeidsbe
middeling, de heer A. Folmer, zal, naar
gemeld wordt, binnenkort op wachtgeld
worden gesteld. Als zijn opvolger aan den
dienst wordt de tegenwoordige onder
directeur R. A. Verweij genoemd.
Binnenland.
De uitvoering van de Tarwewet.
De Eerste Kamer over den steun aan de
kippenhouderij.
Toelating tot de Rijkskweekscholen.
Opbrengst van de belastingen over de
maand Juni.
Buitenland.
De mijnwerkersstaking in België.
Het Engelsch-lersche geschil.
De moeilijkheden in het mijnbedrijf.
Het Tweede Kamerlid Hermans heeft
den ministers van waterstaat en van oeco
nomische zaken en arbeid gevraagd:
1. Hebben de ministers kennis genomen
van den buitengewoon moeilijken toestand
waarin het Nederlandsche steenkolen-
mijnbedrijf verkeert; van de aanzienlijke
verkorting van den arbeidstijd, waartoe
dit bedrijf noodgedwongen reeds moest
overgaan en van het voornemen om aan
duizenden mijnwerkers ontslag te geven?
2. Zoo ja, is dan door de regeering
mede naar aanleiding van de conferentie
die onlangs heeft plaats gehad met de
mijndirecties en vertegenwoordigers der
mijmwerkersorganisaties overwogen,
wat door haar zou kunnen worden ge
daan om dit zeer belangrijke Nederland
sche bedrijf te steunen?
Burgemeester en Gemeenteraad.
In de gisteren gehouden vergadering
van den gemeenteraad van Didam is na
Ingezonden Mededeeling;
Uit de textielindustrie.
Op initiatief van het gemeentebestuur
van Almelo werd aldaar een vergadering
gehouden met Twentsche gemeentebestu
ren teneinde de vraag te bespreken of het
niet in het belang van die gemeenten is
zich tot de regeering te wenden om ten
spoedigste maatregelen te nemen tot steun
aan de textielindustrie.
Vertegenwoordigd waren de gemeenten
Borne, Enschede, Goor, Hengelo, Hellen-
doorn, Lonneker, Oldenzaal, Rijssen en
Almelo.
De vergadering kwam eenstemmig tot
de conclusie, dat het gewenscht is het ge
noemde vraagstuk te behandelen op de
door den burgemeester van Vriezeveen
tegen a.s. Dinsdag te Hengelo bijeen te
roepen vergadering van Twente en enkele
Geldersche industriegemeenten, opdat op
breederen grondslag aldaar de kwestie
kan worden behandeld.
Heffing op voorraden kaas.
Op de kaasmarkten heeft deze week het
gerucht geloopen, dat het in de bedoeling
der regeering zou liggen, om, wanneer in
gevolge de Crisis-Zuivelwet ook op kaas
een heffing wordt toegepast, deze heffing
ook te doen gelden voor voorraden, die
reeds in het bezit van de kaashandelaren
zijn.
In verband hiermede deelt de Regee-
ringscommissaris voor de hulpverleening
aan de melkveehouderij, voorzitter der
Grisis-Zuivel-Gentrale mede, dat bij het
bestuur der Grisis-Zuivel-Centrale zooda
nig heffing zelfs geen oogenblik in over
weging is geweest.
De toelating tot de rijkskweekscholen.
Naar aanleiding van een bericht in en
kele bladen, dat de minister van onderwijs
de toelating tot de rijkskweekscholen heeft
stopgezet, wordt gemeld, dat dit bericht
door zijn algemeenen vorm tot misver
stand aanleiding zou kunnen geven.
Bij de regeering is de vraag in overwe
ging, in hoever het aantal Rijkskweek
scholen verminderd kan worden en in
verband daarmee is een kleine groep van
onderwijsinrichtingen uitgezocht, welke
eventueel voor opheffing in aanmerking
zouden komen. Daarbij zal de regeering
echter niet verder gaan, dan strikt nood
zakelijk is en het aantal scholen, dat op
geheven wordt, zoo klein mogelijk houden.
Om belangstellenden een onaangename
verrassing te besparen heeft de minister
dezer dagen de directuren van bovenbe
doelde kweekscholen telegrafisch doen
weten, dat de toelatingsexamens, welke
Rijkscommissie voor werkverruiming.
Dezer dagen heeft onder presidium van
haar voorzitter, mr J. A. de Wilde, de
rijkscommissie voor werkverruiming ver
gaderd.
Met instemming nam de commissie
kennis van het schrijven van den minis
ter van defensie waar uit bleek, dat bij
den geneeskundigen dienst der marine
geen afwijzende houding bestaat tegen
over producten van eigen bodem.
Uitvoerige mededeelingen werden ge
daan van de bemoeiingen door de com
missie verleend, betreffende de aanschaf
fing van een turbo-generator voor de
Prov. Zeeuwsche Electric i-
teits Maatschappijl Daar een
groot deel van den bouw van die instal
latie in Nederland zal geschieden, meen
de de commissie zich, gegeven de om
standigheden, neer te moeten leggen hij de
uitvoering van een onderdeel in het bui
tenland.
Besloten werd een brief te richten aan
den minister van economische zaken en
arbeid inzake steun aan de Nederlandsche
vlasindustrie. Een overzicht werd
door het bureau gegeven van de bemoei
ingen inzake het bevorderen van het ge
bruik van inlandsch hout. Hierbij werd
de moeilijkheid ondervonden, dat, tenge
volge van de ontwikkeling van de hout-
winnings- en de houtbewerkingsindustrie
in het buitenland, de concurrentie voor
Nederlandsche ondernemingen^ op deze
gebieden worden verzwaard of onmoge
lijk gemaakt. Voorts ondergaat het Ne
derlandsche hard hout de mededinging
van het hard hout uit onze koloniën. Gelet
op deze veranderde oeconomische omstan
digheden kunnen de bemoeiingen der
commissie slechts op beperkt terrein gun
stige gevolgen hebben.
Mededeeling werd gedaan door het bu
reau van de besprekingen gevoerd met
den Nijverheidsraad over de werkwijze
van de rijkscommissie-Werk.verruiming.
Besloten is een brief te richten aan den
minister van binnenlandsche zaken
inzake de levering van Nederlandsch
staalgietwerk.
Voorts werd een overzicht gegeven van
de werking van de regelingen inzake de
bevordering van het gebruik van Neder
landsche mijnproducten en Nederlandsch
cement.
Tenslotte werd een overzicht gegeven
van de bemoeiingen van het buTeau in
ruim 100 gevallen, teneinde te verkrijgen
dat deze orders ten goede zouden komen
van de Nederlandsche industrie.
eenig debat met 9 tegen 4 stemmen beslo
ten een raadscommissie te benoemen, die
bij de bevoegde autoriteiten stappen zal
doen, dat de burgemeester na afloop van
zijn ambtstermijn in Febrari a.@. "iet Etd
worden herbenoemd.
Bij de rondvraag ontstond een ernstig
incident, doordat de voorzitter de verga
dering onverwacht sloot. De raadsleden
weigerden te vertrekken en bleven verder
confereeren in afwezigheid van burge
meester en secretaris. In deze na-vergade
ring hebben de raadsleden besloten tegen
dit optreden van den burgemeester bij de
autorititen te protesteeren.
De goudvondst in Suriname.
Naar Aneta-Holland verneemt, ontving
de minister van koloniën een telegrafische
mededeeling omtrent het bezoek van den
gouverneur van Suriname aan de reeds
in de bladen vermelde goudvondst. Inder
daad bleek het een zeer bijzondere goud-
houdende kwartsvondst te zijn; de op
brengst van het reeds uitgegraven en ge
deeltelijk verwerkt kwarts wordt op 40
kg. goud geschat. Voorts wordt ver
wacht, dat de goudader zich nog verder
voortzet, daar ook in het nog niet uitge
graven kwarts goud voorkomt, dat met
het bloote oog zichtbaar is. De particuliere
berichten echter gaven daaromtrent een
overdrevesi voorstelling.
DE GASTHUIS-KWESTIE TE GOES.
De „Goesehe Crt" wijdt opnieuw een
lang artikel aan de geruchtmakende gast
huiskwestie, waarin vooral „De Zeeuw"
het ontgelden moet.
Wat wij dan wel misdaan hebben?
Onze groote fout schijnt te zijn, dat wij
het rapport der Vereeniging van Neder
landsche Gemeenten over deze zaak, zoo
als het ons vanwege het Gemeentebestuur
werd verstrekt, in hoofdzaak hebben ge
publiceerd.
De „Goesehe Crt." handelde anders.
Zij was blijkbaar van meening, dat het
hier een zaak betreft, waarmee de inge
zetenen minder te maken hebben. Nu ja,
als het Gasthuisbestuur zijn zin krijgt,
dan mogen de ingezetenen de tekorten,
die toch werkelijk niet voor de poes zijn,
in hun belastingen betalen, maar voor de
rest achtte de „Goesehe Crt" het beter,
alleen dat mede te deelen, wat z ij voor
het publiek van het grootste belang achtte.
Het publiek moet dus niet zelf van het
rapport kennis nemen, maar het behoeft
alleen te weten wat de „Goesehe Crt."
nuttig een noodig oordeelt.
