No. 233
Woensdag 6 Juli 1932
Dagblad voor de Provincie Zeeland
GIJ DWAAS
Stijgende crisisnood.
Buitenland
Belangrijkste Nieuws.
Binnenland.
Directeur-Hoofdredacteur:
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lange Voratstraat 70, Goes.
Tal.: Redactie en Adminiitratle No. 11.
Postrekening No. 44459.
Bijkantoor te Middelburg.
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. TeL No. 259.
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs!
Pa: 3 maanden, franco par peet, f J,—
Losss nummers 10.03
Prijs dar AdvertentiHn:
1—4 regels 11.20, elke regel meer 30 et
BIJ abonnement belangrijke korting.
In de jaarvergadering van den Chr.
Boeren- en Tuindersbond, die te Alkmaar
werd gehouden, heeft Dr H. Colijn ge
sproken over stijgenden crisisnood.
Er mag, aldus de heer Colijn, als we
letten op den algemeenen toestand
van land en volk en vooral als we ons
realiseeren, dat crisisnood niet alleen
op stoffel ij k terrein tot uiting komt,
doch ook in de wereld van den geest
ernstige verschijnselen zich openharen,
met recht over het klimmen van den
nood worden gesproken
In verband met de verwarring op gees
telijk terrein werd gewezen op de her
leefde actie om de sociale verzekering af
te breken en het ageeren voor het z.g.
„Groene front" voor een boerenpartij of
hoe men het noemen wil.
„Wie langs dien weg het belang van
land- en tuinbouw denkt te kunnen die
nen, verkeert in een droomwereld.
Wie daarentegen met beide voeten op
den grond wil blijven staan en met een
paar nuchtere oogen de wereld inkijkt,
die kan tot geen andere slotsom komen,
dan dat het beste middel, om een be
hoorlijke behartiging van groepsbelangen
te verzekeren, te zoeken is in goede ma a t-
schappelijke organisaties, die in
nauw contact blijven met hun politieke
vertegenwoordigers.
Of, om het op Uzelf toe te passen, een
goede, zoo mogelijk alle Protestantsch
Christelijke boeren en tuinders omvatten
de organisatie, welke zorg draagt voor
een doelmatig contact met de A.-R. en C.H.
Kamerfracties, die ook in dezen tijd het
in hun gestelde vertrouwen niet hebben
beschaamd.
Als dht in orde is behoeft men ook
verder niet warm te loopen voor de vraag
hoeveel boeren er wel in iedere Kamer
fractie behooren te zitten. Dat worden
dan kwesties van volstrekt ondergeschik
te beteekenis.
Ik onderzoek nu niet in hoeverre
deze geestelijke verschijnselen van crisis
verwording ook onze kringen reeds heb
ben aangetast. Ik waarschuw er al
leen tegen, omdat er allereerst voor Uzelf,
niets dan schade uit voortkomen kan.
Gelijk ik óók waarschuw tegen een
misschien nóg ernstiger verschijnsel;
tegen de toenemende zucht om alles van
den Staat te verlangen.
De Staat moet de gevolgen van. de
crisis afwenden! De Staat behoort ons
in staat te stellen onze verplichtingen
na te komen! De Almachtige Staat moet
het doen! Zoo klinkt het op allerlei wijs
door heel het land.
Dat dit onpersoonlijke, door de Over
heid vertegenwoordigd wezen, soms in
derdaad de helpende hand moet uitstrek
ken blijkt bijna eiken dag. Maar men
hoede zich toch voor de fout het alles
van dien Staat te verwachten.
Want aan het kunnen van den Staat
zijn grenzen gesteld. En zoo die grenzen
niet reeds overschreden z ij n, dan zijn
we er toch gevaarlijk dicht bij. Herinner
U slechts de cijfers, die ik heb genoemd en
bedenk, dat het geldel ij k kunnen
van den Staat nooit verder reikt dan
tot wat de volksgemeenschap dragen kan.
In een kring van Christenen mag ik
FEUILLETO N.
Vrij naar het Engelsch.
80) o—
„Zoek dat zelf maar uit!" Barker
lachte spottend. „Als je zelfs zijn naam
niet weet, kun je
„Al ken ik zijn naam niet. waarde heer,
ik ken zijn bakkebaarden. Men vindt er
geen tweede paar zoo in geheel Schotland.
Uit een beschrijving van zijn snorren zal
de politie me binnen een paar uur zijn
naam en adres en heele levensloop geven.
Het wordt gewoon een rocmanl Een for
tuin in zijn bakkebaarden!"
Barker deed een stap voorwaarts, hief
half de gebalde vuist op.
„Goeden avond!" zei Rhind.
„Je vindt je zelf machtig goed
„U sterkt me in mijn voornemen. Goe
den avond."
„Maar ik laat me niet licht verslaan,"
zei Barker, „en ik zal je laten zien
Rhind sprong op.
„Nu ben ik het moe," zei hij scherp.
„Onze zaken zijn geëindigd. Goeden
avond."
ten slotte nog wijzen op een ander ge
vaar, dat in dat bovenmatig vertrouwen
op de Staatshulp verscholen ligt. Dit, dat
we de verlossing uit moeite en zorg al
te zeer van den m e n s c h gaan verwach
ten. Dat we zouden gaan vergeten, dat
het God is, Die regeert, dat Hij het is,
van Wien ook deze tegenslagen ons toe
komen.
Zijn bliksemen verlichten de wereld;
het aardrijk ziet ze en het beeft
Nochtans durfde de Psalmist getuigen:
de aarde verheuge zich! Want immers
is Hij het, Die de zielen Zijner gunstge-
nooten bewaart, Die het licht heeft ge
zaaid voor den rechtvaardige.
Dit, mijne vrienden, zou het grootste
verlies zijn, dat wij door deze crisis zou
den worden afgeleid van dat eenvoudig
geloof, dat het de Almachtige is, Die alles
hier op aarde regeert en onderhoudt, Die
ons loof en gras, regen en droogte, vrucht
bare en onvruchtbare jaren, spijs en
drank, rijkdom en armoede, ja alle din
gen doet toekomen, niet bij geval, maar
van Zijn Vaderlijke hand.
Als dat onder ons moest plaats grijpen,
dat we zulks niet langer konden belijden,
dan ware het spreken van een s t ij g e n-
d e n crisisnood te zwak; dan zou gewaagd
moeten worden van een reeds ten top
gestegen kwaad, dat ons trof.
Maar is het nog zóó, dat we, met het
antwoord op vraag 28 van onzen Cate
chismus, waarlijk zeggen kunnen: in
tegenspoed geduldig te zijn en in alles
dat ons nog toekomen kan ons
vertrouwen te blijven stellen op den Al
machtige, Die hemel en aarde schiep en
sinds bewaarde, dén komen we ook dezen
moeilijken tijd te boven.
Omdat God de Heere dén Uw en ons
werk niet ongezegend laten zal.
Een accoord te Lausanne?
Het onderhoud tusschen Hernat en
Mac Donald, dat onmiddellijk plaats had
na het onderhoud dat Mac Donald met
de Duitsche ministers heeft gehad, duur
de gisteravond heel lang. Hoewel het re
sultaat van dit onderhoud algemeen met
zeer groote spanning werd verwacht, zijn
van geen enkele zijde mededeelingen ver
strekt.
Kenmerkend is echter, dat de secreta
ris-generaal der conferentie reeds op
dracht heeft gegeven de groote conferen
tiezaal van hotel Beau Rivage gereed te
doen maken voor de slotzitting, welke
thans tegen vandaag of morgen verwacht
wordt.
Bij de besprekingen tus
schen de Duitsche en E n-
gelsche ministers is een
principieele overeenstem
ming inzake een regeling
vanhet herstelvraagstuk
bereikt.
Deze overeenstemming voorziet, wat het
financieele gedeelte betreft, in de volgen
de maatregelen: De slotbetaling
door D u i tsch1 and bedraagt
2.6 milliard. De oorspronkelijke ter
mijn van een moratorium van drie jaar
„Je denkt, dat je mij kan overbluffen!"
„Iedereen kan een bluffer overbluf
fen. Dat is wat u is, mijnbeer Barker.
Een lage, geldschrapende, verwaande,
laag bij de grondsohe bluffer! U kunt het
laatste woord hebben als u het wenscht.
Ik heb niets meer te zeggen. Goeden mid
dag." De spreker ging naar het venster
en keek naar builen.
„Dat muisje zal een staartje hebben,
mijnheer Rhind". Barker's oogen fonkel
den; zijn gezicht was wit. „Ik zweer, dat
ik het daar niet bij laat", riep hij, de hand
op den knop van de deur. „Je denkt, dat
je me de baas bent, omdat je een man
van beteekenis bent. Maar ik heb nog
niet mijn laatste woord gesproken."
Rhind scheen hem niet te hooren. Hij
bewoog zich niet, voor hij de deur hoorde
dichtslaan. Toen ging hij terug naar zijn
schrijftafel en nam den horen van de
telefoon op.
„Ik geloof, dat ik niet geheel bij mijn
verstand ben", zei hij tot zichzelf, „maar
het gezicht van dien man achtervolgt
me... zes en dertig duizend gulden... Wel
het zal een nieuwe ondervinding zijn en
die heb ik hard noodig. Ik hoop, dat
die oude nog lang van het geld zal ge
nieten. Gelukkig, dat ik met dien Barker
afgedaan heb. Hij begon me ziek te maken
met zijn voortdurend gezanik over goede
vervalt. Duitschland geeft de Herstelbank
te Bazel als trustee direct een eerste deel
van de totaalsom ten bedrage van 1.6
milliard, welke in 5 pet. obligaties zul
len worden uitgegeven tegen een emissie-
koers van 90 pet. De resteerende 1 mil
liard mark wordt geëmitteerd tegen 95
pet. en kan eerst dan op de internationale
kapitaalmarkt worden ondergebracht,
wanneer het eerste deel der obligaties ten
bedrage van 1.6 milliard volkomen zal zijn
ondergebracht. Mocht binnen een termijn
van 10 jaren de volkomen plaatsing van
alle obligaties tot een bedrag van 2.6 mil
liard niet mogelijk zijn, dan zal het restee
rende worden geschrapt.
Later wordt gemeld, dat de Franschen
zich met deze schikking nog niet kunnen
vereenigen.
De mijnwerkerssiaklng In België.
Hoewel de staking in de mijnen van de
Borinage eerst tegen vandaag is afgekon
digd, waren reeds gisteren alle „putten"
leeg.
Van geïnteresseerde zijde is men mo
menteel bezig, met het voeren van bespre
kingen om te trachten, het geschil zoo
spoedig mogelijk bij te leggen.
De invoer van de tarwe In België.
Het voorstel van den Belgischen minis
ter van Landbouw, waarbij de invoer van
vreemde tarwe met een ,tax de transmis
sion" van 15 francs per 100 Kg. wordt
belast, zal zeer waarschijnlijk in de Ka
mer geen meerderheid vinden. De sociaal
democraten willen er niet van weten, om
dat de prijs van het brood, als gevolg van
dit voorstel, met ongeveer 15 centiem zou
stijgen. De Vlaamsch-nationalen denken
er ongeveer op dezelfde wijze over, terwijl
sommige liberalen in dit verband een
nieuwe vermindering van het havenver-
keer te Antwerpen en te Gent vreezen. Het
bestuur van de Antwerpsche Kamer van
Koophandel heeft trouwens een met alge-
meene stemmen goedgekeurd telegram
aan koning Albert gezonden, waarbij te
gen het plan tot valorisatie van de tarwe
met kracht wordt geprotesteerd.
Spaansch geldmagnaat gearresteerd
wegens bedriegerijen.
De geldmagnaat en scheepsreeder Juan
March, ongetwijfeld de rijkste man van
Spanje, die ook als afgevaardigde zitting
had in het parlement, is te Madrid door
de politie gearresteerd.
De zaak-March heeft reeds geruimen
tijd de gemoederen in beweging gebracht.
Tijdens de dictatuur had March het ta
baksmonopolie in Spaansch-Marokko in
handen gekregen. De republikeinsche re
geering verklaarde dit contract voor ont
bonden, omdat dit monopolie aanleiding
gaf tot een zeer uitgebreiden smokkelhan
del.
March zelf beeft door een commissie van
onderzoek bestaande uit parlementsleden,
ter verantwoording geroepen, daar hij be
schuldigd werd, ook op ander terrein be
drog gepleegd te hebben. Het resultaat
van dit onderzoek was, dat March van
zijn kamerlidmaatschap vervallen werd
verklaard.
March beeft toen geheel zijn machtigen
invloed in werking gesteld om zichzelf te
rehabiliteeren. Hij begon zelfs een cam-
zaken... En toch moet je eigenlijk mede
lijden hebben met dien armen duivel."
HOOFDSTUK XXVII.
Toen Mungo Cruden na de algemeene
vergadering thuis kwam, vond hij zijn
ouden vriend, John Clement, die in de
„bibliotheek" op hem zat te wachten.
„Wel, John", zei hij. Zijn toon klonk
iets minder hartelijk dan gewoonlijk. Het
volgend oogenblik riep hij uit: „Wel alle
menschen, man! Wat is er gebeurd? Je
ziet er tien jaar jonger uit!"
„Zoo voel ik me ook", antwoordde Cle
ment, „en er is iets gebeurd, Mungo."
„Is je zoon geslaagd en nu op weg naar
huis?"
„Neen... Maar toch heeft Harry er wel
mee te maken. Als je je pijp hebt aan
gestoken, zal ik het je vertellen."
„O, ik weet het", zei Cruden en liet zich
in den aftandschenarmstoel vallen. „Har
ry heeft een rijke vondst gedaan en hij is
er nog geen maand.
„Neen. Als je een feestsigaar voor me
hebt, Mungo, zal ik hem graag opsteken."
„Heusch?" De gastheer nam een kistje
uit de kast naast hem. „Wil je een van
deze? Ik bewaar ze voor rijke zakenvrien
den. Het zijn allemaal groote mannen en
in de zakenwereld geldt deze regel: hoe
pagne tegen de regeering waarbij hij de
ministers Prieto en Corner beschuldigde,
dat zij de oorzaak waren geweest, dat zich
bij de nieuwe verpachting van het tabaks
monopolie ongeregeldheden hadden voor
gedaan.
De ministers stelden zich echter te weer
en hebben in het parlement een fel licht
doen schijnen op alle bedriegerijen van
den grooten geldmagnaat. Daaruit bleek,
dat March zijn groote kapitalen gebruikt
bad om tal van ambtenaren in functie om
te koopen.
Na de publicatie van deze feiten heeft
de officier van justitie last gegeven om
March te arresteeren.
Constantinopel heet voortaan Istanboel.
De Turkscbe minister van binnenland-
sche zaken heeft thans den naam Istan
boel voor Constantinopel als alleen toe
laatbaar verklaard. Het gebruik van den
naam Constantinopel in Turkije zal straf
baar worden gesteld. Brieven die bet
adres Constantinopel dragen zullen niet
meer bezorgd worden.
De ambtenaarssalarissen In Engeland.
Naar van regeeringszijde in het Engel-
sche Lagerhuis is meegedeeld, is men het
eens geworden over een consolidatie van
de ambtenaarssalarissen. De memorie,
waarin de regeling is neergelegd, zegt, dat
de regeering tot het besluit is gekomen
een einde te maken aan het stelsel, waar
bij de salarissen automatisch op en neer
gaan met het indexcijfer voor de kosten
van levensonderhoud. De belooning der
ambtenaren zal voortaan geregeld worden
naar de salarissen in het vrije bedrijf, met
dien verstande, dat bij groote veranderin
gen aldaar ook de salarissen herzien zul
len worden, zulks in overleg met het na
tionaal bestuur van den bond ven ambte
naren.
De nieuwe regeling zal pas 1 April 1934
ingaan. De huidige salarissen blijven zoo
lang gehandhaafd, tenzij intusschen in
een periode van zes achtereenvolgende
maanden het indexcijfer beneden 35 of
boven 60 mocht blijven.
Korie berichten.
Naar thans bekend wordt, zal Tur
kije den 13 Juli in den volkenbond worden
opgenomen.
Het Engelsche Lagerhuis heeft met
28439 stemmen de financieele resolutie
bevestigd, waarin de heffing van invoer
rechten op Iersche goederen was vastge
steld. De wet is daarop in eerste lezing
aangenomen.
De Raad van Volkscommissarissen
der Sowjet-Unie heeft besloten 't aandeel
van de hoeveelheden aan den staat door
de collectieve boerenbedrijven te leveren
melk met 50 pet. te verminderen en vrij te
geven voor den verkoop op de vrije melk.
Bovendien worden de voorwaarden voor
den verkoop van groenten verzacht.
De Grieksche regeering heeft beslo
ten in den nacht van 5 op 6 Juli den zo
mertijd in te voeren, waarbij alle uurwer
ken met twee uren zullen worden voor
uitgezet. De maatregel wordt getroffen
opdat minder electrisch licht zal worden
verbruikt en om op deze wijze deviezen te
sparen op de dure Britsche kolen.
grooter de man, hoe grooter de sigaar.
Dat las ik eens in een 'amusant week
blad en ik begin te gelooven, dat er meer
waarheid in dat soort bladen te vinden
is dan in de gewone nieuwsbladen. De
sigaren zijn goed, John. Kosten me ruim
een kwartje 'tstuk. Ze zullen allicht de
helft waard zijn, ofschoon dat zelfs een
fatsoenlijke prijs is. Maar het is overigens
jou gewoonte niet om feestsigaren te vra
gen, John. Wat is er eigenlijk gebeurd?
Gaat Harry soms trouwen?"
Clement koos met zorg een sigaar. Als
hij al zuchtte, dan was het slechts licht.
„Met die rijke zakenvrienden, waar je
het juist over had, heb je den spijker op
den kop geslagen, Mungo", antwoordde de
predikant glimlachend. „Immers je be
waart die buitengewone sigaren voor die
categorie van menschen. Uitstekend. In
de eerste plaats ben ik je vriend. Twee-
dens ben ik kapitalist."
„Wel heb ik van mijn leven! riep Cru
den. „Heb je een rijk legaat gekregen.
Ontken het niet man, ik zie het aan je
oogen. Kun je me niet een tientje lee-
nen?"
„Duizend, als je wilt, oudje."
Cruden hield halfweg op met het vul
len van zijn pijp.
„Wat is er aan de hand, John?" vroeg
hij perplex.
Binnenland.
De steun aan den landbouw en de land-
arbeidersloonen.
Gemeentebegrooting van Goes niet goed
gekeurd. Belastingverhooging voorge
steld.
Buitenland.
Een accoord te Lausanne?
Ambtenaarssalarissen in Engeland.
De mijnwerkersstaking in België.
Duitschland contingenteert den invoer van
vroege aardappelen.
Naar het „Solinger Tageblatt" meldt,
dreigt een groot gevaar voor de arbeiders
in de Solinger scheermessenindustrie door
een nieuwe machine, die dagelijks geheel
automatisch 70.000--80.00Q scheermessen
kan vervaardigen.
De arbeiders verlangen, dat het rijk
van zijn invloed gebruik zal maken om
een massa-ontslag der arbeiders te voor
komen.
Kaapstad is weer door een zwaren
storm geteisterd. Een vliegloods werd ver
woest. Er is veel schade aangericht. Per
soonlijke ongelukken kwamen niet voor.
De verwachtingen van den oogst in
Rusland zijn dit jaar gunstig, te meer om
dat in het zuid-oosten van het Europee-
sche deel des lands het gewas gedurende
den drogen tijd geen bijzondere schade
heeft geleden.
Willy Sklarek heeft medegedeeld,
dat hij zijn verzoek tot revisie van het
vonnis tegen hem intrekt. Het vonnis ia
daardoor rechtsgeldig geworden.
De plattelandsgemeente Hagenow
heeft faillissement aangevraagd.
Prins Hendrik.
Prins Hendrik was gisteren te Gemève,
waar hij een onderhoud had met Prof.
Max Huber, voorzitter van het Interna
tionale Roode Kruis-comité, die daarna
den Prins een dejeuner aanbood. Des mid
dags is de Prins naar Lausanne vertrok
ken, waar hij o.a. den Duitschen Rijlks-
kanselier Von Papen een bezoek wilde
brengen.
Verkiezing Eerste Kamer.
D. R.K. Statenclubs in Groningen, Over
ijssel en Drente en Gelderland hebben,
naar De Morgen meldt, geen overeenstem
ming kunnen bereiken over de samenstel
ling van de candidatenlijst voor de Eerste
Kamer.
Dit beeft tot gevolg, dat in Gelderland
een andere candidatenlijst zal worden in
gediend dan in Groningen, Overijssel en
Drente, waarmee Gelderland anders één
kieskring vormt. De drie provinciën zul
len uitkomen met de volgende lijst:
1. A. J. Schoenmaker te Deventer; 2. J.
C. L. van der Lande te Ubbergen; 3. H.
Ruyter te Arnhem; 4. Dr H. W. Takken-
berg te Groningen; 5. H. W. Andriessen
Clement keek aandachtig naar zijn
bandjessigaar, waarvan hij zorgvuldig de
punt afsneed voor hij antwoordde.
,,'t Blijft onder ons, Mungo... Ik vertel
het je, omdat je mijn oudste en beste
vriend bent en omdat je me raad moet
geven en en omdat ik somtijds gevoeld
heb, dat dat je den emst van mijn
jongen betwijfelde. Nu, als ik je verteld
heb, wat ik weet, dan ben ik overtuigd,
dat je je daarover nooit meer ongerust
zult maken. Sedert vanmorgen, toen Tor
rance, Harry.'s compagnon, mij het nieuws
bracht en een som geld heb ik er
aldoor over moeten denken, dat niemand
zoo'n brave zoon heeft als ik."
„Ik heb nooit aan je zoon getwijfeld",
zeide Cruden. „Maar om je de waarheid
te zeggen, ik was minder zeker van dien
compagnon niet, dat ik ooit iets tegen
hem gehoord had, maar die man zat nu
letterlijk overal in. Jonge menschen moe
ten steeds bij hun eigen vak blijven
en oude eigenlijk ook", voegde hij er met
een zucht aan toe. „Maar nu over het
nieuws, dat je komt vertellen. Ik geloof,
dat ik 'tal wel kan raden wat het is.
Harry heeft je een heel pak aandeelen
in de Torrance kopermijnen gegeven. Ik
heb er zelf ook een paar. Barker is mede
directeur. Heb ik het bij het rechte eind,
J°hn?" (Wordt vervolgd.)
