No. 232
Dinsdag 5 Juli 1932
Dagblad voor de Provincie Zeeland
EERSTE BLAD.
mw VAN MELLE'S KOEK, GEZOND EN LEKKER! T|
Dit nummer bestaat uit 2 bladen
Buitenland.
Belangrijkste Nieuws.
Binnenland.
Directeur-Hoofdredacteur:
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lange Vorststraat 70, Goei.
Tel.: Redactie en Administratie No. 11.
Postrekening No. iU55.
Bijkantoor te Middelburg.
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. TeL No. 259.
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post, S3.—
Losse nummersi 0.95
Prijs der AdvertentiSn:
1regels i 1.20, elke regel meer 30 cL
BIJ abonnement belangrijke korting.
De harde feiten der werkelijkheid.
Zelfs in Soc.-Democratischen kring be
gint men den ernst van den tegenwoor-
digen toestand in te zien.
Terwijl de leiding van de partij nog
maar steeds doet alsof er geen wolkje
aan de lucht is, en alsof alles wat sociaal
wenschelijk is, ook mogelijk moet wor
den geacht als de Regeering en „het ka
pitaal" slechts willen meewerken, acht
het roode Kamerlid Ds van der Heide het
noodig zijn vrienden te waarschuwen
tegen het ontkennen van de harde feiten
der werkelijkheid.
Hij constateert, dat velen geen flauw
begrip hebben van de huidige economi
sche en financiëele toestanden, om dan
te vervolgen:
„En dan zijn er velen, die, nu ja, toe
geven, dat er een crisis heerscht, maar
die van oordeel zijn, dat desondanks aller
lei nog mogelijk is, dat op zichzelf ge-
wenscht is en zelfs noodzakelijk en in
dezen tijd in stand moet worden gehou
den of tot stand zal moeten worden ge
bracht, maar die verzuimen zich de eenige
vraag, die hier aan de orde moet komen,
te stellen, of de feiten, de verwezenlijking
van de wenschen en eischen toelaten."
„Al zou, zoo waarschuwt Ds van der
Heide, op ons initiatief deze regeering tot
aftreding kunnen worden gedwongen,
zouden wij, in deze omstandigheden, be
lust en in staat zijn de regeering over
te nemen?
Is het een voorrecht te besturen met een
schatkist, die van maand tot maand
minder ontvangt? Niemand zal het be
weren. Zeker, wij zouden niet schromen
over te gaan tot drastische maatregelen
om de inkomsten- en vermogensbelasting
te verhoogen. Ongetwijfeld kan daar nog
wel een behoorlijk bedrag uit gevonden
worden. En velen zouden dan de verso
bering, die ze anderen prediken, in prac-
tijk kunnen brengen.
Maar, men moet wel een vreemdeling
in de wereld zijn, om niet te weten, dat
een regeering, waarin wij een aandeeJ
zouden hebben, zeer velen zou teleurstel
len, omdat die zeer velen zich een vol
slagen onjuist beeld van de huidige werke
lijkheid vormen."
Het is niet aan te nemen, dat dit woord
in een partij, waar men uit politieke
overwegingen en omdat het partijbelang
gesteld wordt boven het algemeen en
dus ook boven het arbeidersbelang
veel weerklank zal vinden.
Men wil en durft de werkelijkheid niet
onder de oogen te zien.
Toch valt het toe te juichen, dat er
in de leidende kringen althans één is,-
die den moed heeft op de harde fei
ten der werkelijkheid de aan
dacht te vestigen.
SENSATIE TE LAUSANNE.
Een interview van Grandi.
De zitting der vijf crediteurstaten, die
om elf uur begon, heeft ongeveer 5 kwar
tier geduurd.
Na afloop der zitting werd gezegd, dat
Mac Donald verklaard heeft, dat hij Don
derdagavond onvoorwaardelijk vertrek
ken moet, om Vrijdagmiddag in Londen
terug te zijn.
Herriot van zijn kant komt, nu het de
bat in de Kamer verdaagd is, zooals oor
spronkelijk te voorzien was, reeds vandaag
te Lausanne terug.
De Fransche delegatie houdt zich aan
het principieele voorstel, dat tusschen de
schuldeischers op 2 Juli afgesproken is.
Nader verluidt van niet-Duitsche zijde,
dat weliswaar aan verschillende zijden de
wensch bestaat vast te houden aan het
cijfer van 4 milliard mark, doch dat het
Duitsche standpunt begrepen wordt en ge
deeltelijk beschouwd wordt als vatbaar
voor discussie. Zoo overweegt men de mo
gelijkheid om bij een vermindering van
het bedrag, vaste annuïteiten te bepalen,
bij wijze van verlichting voor een tege
moetkoming op het punt der cijfers.
Gisteravond zorgde de Italiaansche mi
nister Grandi voor sensatie.
De geheele conferentiewereld was op
eens volmaakt stom van verbazing.
Als een bliksemstraal uit helderen he
mel kwam een interview, dat Grandi ver
leend heeft aan den correspondent van de
„Petit Parisien", maar dat tegelijkertijd
namens de Italiaansche delegatie aan de
geheele internationale pers medegedeeld
wordt.
In zijn interview zegt Grandi:
Op den openingsdag van de conferentie
hebben wij een belangrijke daad voltrok
ken, toen wij de betalingen schorsten tus
schen de crediteuren en debiteuren in
Europa voor de berstel- en oorlogsschul
den. Dat was inderdaad een goed begin.
Wij moeten nu oppassen, dat wij door al
onze onderhandelingen niet uit het oog
verliezen, waarvoor wij hier gekomen zijn.
Onze taak is niet andere conferenties
voor te bereiden. Zou de tegenwoordige
dubbelzinnige toestand voortbestaan, dan
zou het herstel van de wereld onmogelijk
worden.
Het moratorium van 16 Juni, dat de be
talingen voor herstel- en oorlogsschulden
tusschen de Europeesche staten schorste,
wijst ons den weg. Wij moeten dien weg
tot het einde volgen. De overeen
komst, die wij te Lausanne zul
len bereiken, moet definitief
zijn en moet de schrapping ten
gevolge hebben voor alle Euro
peesche staten, crediteuren
en schuldenaren, zoowel voor
de herstel- alsvoor deoorlogs-
schulden. Alleen op deze manier kun
nen wij den weg hanen voor een algemeen
accoord. De tijd is voor ieder van ons ge
komen om tegenover de anderen het woord
van het Evangelie in de practijk te bren
gen: „Vergeef ons onze schulden, gelijk
ook wij1 vergeven onze schuldenaren".
Om 'dit te bereiken moet ieder van de
regeeringen die vertegenwoordigd is, den
moed hebben, en dat niet alleen in woor
den, om bet volle deel van zijn verant
woordelijkheid op zich te nemen van de
offers en van het risico, die de ernst van
den toestand eischt.
Tot zoover het woord van Grandi. Men
vraagt zich af, wat nu? Duitschland heeft
reeds, zoo schrijft het „Vad.", twee mil
liard aangeboden, maar dit aanbod wordt
nu door Grandi van de hand gewezen..
Het is een verbluffende positie voor de
Duitsche delegatie, die nu tusschen Fran-
schen, Belgen en Japanners aan den eenen
kant en Italianen aan den anderen kant
staat. Voor de anderen is het onaange
naam om aldus een por in den rug uit het
eigen kamp te krijgen, maar de positie van
Von Papen is wel allerpijnlijkst, nu hij
blijkt meer te hebben willen doen dan
Italië noodig vindt.
De toestand is zeldzaam verward ter
conferentie. De Engelschen zijn buiten
zichzelf van woede en Grandi is weer erg
boos vanwege de boosheid der Engelschen.
In Fransche kringen daarentegen hoort
men in alle kalmte overwegen, of, zooals
de dingen nu liggen, het voorstel van de
Italianen niet het verstandigste is wat
men doen kan. De Duitschers houden zich
erg stil.
Ontploffing op een vrachtschip.
Dertien dooden.
Aan boord van een Amerikaansch vracht
schip, dat een lading ontplofbare stoffen
aan boord had, heeft een ontploffing
plaats gehad, waardoor 13 leden van de
bemanning zijn omgekomen.
Het schip bevond zich in de nabijheid
van de Philippijnen.
Groote werkloozenbetooging te Brussel.
Overal in de groote centra van België
hebben Maandag straatbetoogingen van
werkloozen plaats gehad. Deze betoogin
gen waren op touw gezet door de sociaal
democratische vakvereenigingen. De voor
naamste betooging had to Brussel plaats,
waar talrijke delegaties uit de verschillen
de provincies waren aangekomen.
Groepen mijnwerkers in werkpak uit
Henegouwen hadden den weg naar de
hoofdstad te voet afgelegd. Uit Mechelen
en Antwerpen waren zeer velen per fiets
uit andere steden per trein gekomen. Een
reusachtige optocht trok door het centrum
van Brussel en zette gedurende een paar
uren het geheele verkeer stop. Men raam
de het aantal deelnemers op ongeveer 15
duizend. In den stoet bemerkte men ook
enkele mijnpaarden. Talrijke handerolies
met Nederlandsche en Fransche opschrif
ten werden in den stoet meegedragen. Op
het IJzerplein spraken Emile Vandervelde
en andere socialistische leiders de betoo-
gers toe. Op sommige plaatsen in de stad
werden officieren in uniform door de
werkloozen op oorverdoovende wijze uit
gefloten en ging er gejouw op bij de ge
bouwen der couranten, die als reaction-
nair bekend staan, maar tot ernstige inci
denten isJiet nergens gekomen. Een dele
gatie begaf zich tijdens de betooging naar
het departement van Justitie en overhan
digde een request aan den waarnemend
minister-president Cocq.
Engeland en Ierland.
In een stampvol Lagerhuis heeft de En-
gelsche minister Thomas de resoluties in
gediend welke aan de regeering volmach
ten geven om rechten te heffen van den
Invoer uit den Ierschen Vrijstaat.
In verband met het voortduren van
de onlusten tusschen Mohammedanen en
Hindoes is te Bombay de staat van beleg
afgekondigd. De troepen houden alle stra
tegische punten van de stad bezet.
In de Golf van Tillamook (Staat Ore
gon) is een visschersboot, waarmede va-
cantiegangers een uitstapje maakten, ver
gaan. Negen personen zijn om het leven
gekomen.
Ten gevolge van een ontploffing aan
boord van een Grieksche torpedoboot werd
een matroos gedood, terwijl 4 anderen ge
kwetst werden. De aangerichte schade is
van weinig beteekenis.
Binnenland.
De Eerste Kamer over den steun aan de
kippenhouders.
Minister Verschuur over de vlasindustrie.
Jaarvergadering van Vrederust.
Buitenland.
Sensatie op de conferentie te Washington.
Engeland en Ierland.
Ingezonden mededeellngen.
Thomas verklaarde, dat de omstandig
heden, welke tot deze motie aanleiding
hebben gegeven, algemeen zullen worden
betreurd.
Deze tijd is bovenal een tijd van vrede
en niet een tijd van geschillen, zeide hij
nog, daar de hoop van het oogenblik er
enkel en alleen op gericht is om de vol
keren bij elkaar te brengen en niets te
ondernemen, dat de breuken kan verwij
den.
Het lid der arbeiderspartij Greenwood
verklaarde, dat de Iersche Vrijstaat voor
nemens is de annuïteiten in een speciaal
afzonderlijk fonds te storten, in afwach
ting van de regeling van het geschil door
arbitrage.
Thomas antwoordde: Ik heb daarvan
eerst een half uur geleden kennis gekregen
Indien De Valera aldus het geld achter-'
houdt, omdat hij gelooft, dat er arbitrage
zal komen, dan is mijn taak veel eenvou
diger. Ik zou gewenscht hebben dat vroe
ger te vernemen, want thans is de eenige
kwestie waar het om gaat, de vorm van
de arbitrale rechtbank, maar wij weten,
dat deze rechtbank interimperiaal zal zijn.
De arbeiderspartij diende daarop een
amendement in, dat de oplegging van dou
anerechten op de Iersche invoeren toe
staat, indien er een arbitrale uitspraak
geveld wordt, dat de Iersche Vrijstaat zijn
financieele verplichtingen niet nakomt.
Het Lagerhuis heeft met 321 tegen 43
stemmen dit amendement verworpen.
De tunnelwerken te Antwerpen.
Met het graven van de twee tunnels
onder de Schelde, één voor het ver
keer per as en een tweede voor de voet
gangers alleen, wordt flink voortgang ge
maakt. De eerste tunnel, die ongeveer 2100
M lang wordt de hellingen op de oevers
natuurlijk inbegrepen is reeds over een
lengte van ongeveer 850 M. voltooid. Elke
week gaat men 2025 M. vooruit. Tegen
het einde dezer maand hoopt men de
grootste technische moeilijkheden te heb
ben overwonnen. Alles1 laat voorzien, dat
dit op 1 Juli 1931 aangevangen reusach
tige werk binnen den geste) den termijn
700 werkdagen klaar zal zijn. De groo
te tunnel zou dan reeds in 1934 officieel
in gebruik kunnen worden genomen.
Meten met twee maten
Het Belgische gerecht heeft het nog
steeds niet noodig geoordeeld, de frater-
nelle-leden, die twee jaar geleden per
vliegtuig tegen 100.000 Vlaamsche Yser-
bedevaarders bij hun dooden, op de meest
schandelijke wijze gemanifesteerd hebben,
voor de rechtbank ter verantwoording te
roepen.
Daarentegen beeft het nog maar slechts
één week na de fraternelle-incidenten van
j.l. Zondag te Antwerpen, reeds vier
Vlaamsche betoogers gestraft met straf
fen, die verschillen van 15 dagen tot 2
maanden hechtenis!
Dit systeem van twee maten en twee
gewichten wekt wrevel en haat onder een
groot deel der Belgische bevolking.
Korte Berichten.
De Amerikaansche Onafhankelijk
heidsdag heeft 135 personen het leven ge
kost. Bij auto- en bootongelukken alsmede
bij het afsteken van vuurwerk en prijs
schieten kwamen 125 personen om het
leven, terwijl in de bergen van Kentucky
eenige veeten werden uitgevochten, waar
bij tien personen werden gedood en acht
gewond.
Uit Valparaiso wordt gemeld, dat de
politie aldaar een hoeveelheid dynamiet
heeft ontdekt welke voldoende was, om de
geheele stad in de lucht te laten springen.
De zes Amerikaansche zendelingen,
die eenige dagen geleden door Chineesche
bandieten gevangen genomen zijn, zijn we
derom vrijgelaten, hoewel het losgeld nog
niet betaald was. De bandieten waren zon
der geldmiddelen en konden de gevange
nen niet langer te eten geven.
De vlasindustrie.
Op vragen van het Tweede Kamerlid
Braat:
Is het den Minister bekend, dat de steun
aan de vlasindustrie zoodanig geregeld is,
dat alleen de oogst 1932 daaronder begre
pen is;
dat er in dit jaar zeer weinig vlas uit
gezaaid is, zoodat de werkgelegenheid niet
noemenswaardig hiermee verruimd wordt;
dat, indien de regeering maatregelen
neemt, om ook het nog onafgewerkte van
vorige vlasoogsten in die steunregeling op
te nemen, de werkgelegenheid in die in
dustrie zeer zal worden uitgebreid?
Is de minister bereid, in het belang van
de beteugeling der werkloosheid, alsnog
maatregelen in bovengenoemden zin te ne
men?
Is de minister bereid mee te deelen of
ook maatregelen overwogen worden om in
voer van vlas te beperken?
heeft de minister van economische zaken
en arbeid geantwoord:
1. Volgens artikel 145ter van de Rijks-
begrooting 1932 wordt aan de vlasteelt
steun verleend voor de verwerking van
vlas over den oogst 1932, zoodat deze
steun niet ten behoeve van de verwerking
van vlas, geteeld in voorafgaande jaren,
kan worden verleend.
2. De met vlas beteelde oppervlakte
in dit jaar is inderdaad, aanmerkelijk klei
ner dan die van voorafgaande jaren.
3. Sub 1 wordt reeds vermeld, dat steun,
als hierbedoeld, niet kan worden verleend
voor de verwerking van vlas, geteeld in
jaren, voorafgaande aan die van 1932.
Zooals echter bekend is, wordt vanwege
gemeenten met behulp van de regeering
werkloosheidssteun ook verleend voor de
bewerking van vlas van vorige jaren en
wel tot een bedrag van 55 pet. der loonen.
Het is duidelijk, dat zulks de bewerking
ook van dit vlas zal bevorderen.
4. In verband met het bovenstaande
moet ondergeteekende verklaren, dat voor
het treffen van maatregelen als gevraagd
worden geen plaats is.
5. Gezien den zeer geringen invoer van
onbewerkt vlas, welke in 1931 slechts 10
ton ter waarde van f 1000 bedroeg, bestaat
geen aanleiding maatregelen te overwegen
om den invoer van vlas te beperken.
De noodtoestand In de binnenschipper!}.
Het hoofdbestuur en de vereenigings-
raad van de Nationale Schippersvereeni-
ging hebben te Groningen vergaderd en
o.a. den noodtoestand in de binnenschip-
perij uitvoerig besproken. Deze besprekin
gen hadden tot resultaat, dat het volgen
de telegram aan den Minister van Bin-
nenlandsche Zaken is verzonden:
„Hoofdbestuur en vereenigingsraad Na
tionale Schippersvereeniging, in vergade
ring te Groningen; gehoord de besprekin
gen over den noodtoestand van de binnen
schippers; kennis genomen hebbende van
het standpunt door Uwe Excellentie in
genomen ten aanzien van de motie-de Vis
ser, behandeld in de Tweede Kamer dd.
23 Juni, constateeren, dat de particuliere
binnenschippers met steeds grootere on
zekerheid tot pauperisme venrallen, in
dien niet onmiddellijk wordt ingegrepen;
dringen er daarom rnet klem bij Uw Exc.
op aan ten spoedigste maatregelen te
willen treffen tot onverwijld in het leven
roepen van een rijkssteunregeling voor
de particuliere binnenschippers, opdat in
den schrijnenden nood worde voorzien en
de binnenschippers voor ondergang wor-,
den behoed, (w.g.) P. R. Harkema, voor
zitter.
In dezelfde vergadering is besloten tot
het houden van een reeks openbare ver
gaderingen, o.a. in Amsterdam, Rot
terdam, Groningen, Leeuwarden, Harlin-
gen, enz. ter bespreking van de plannen
van de regeering en tot versterking van
de vereeniging. Tevens zal in grooten ge
tale verspreid worden een door den heer
M. v. d. Sleen samengesteld vlugschrift,
waarin versterking van de Nationale
Schippersvereeniging wordt bepleit.
Gebruikt Ned.-lndlsche producten!
De Minister van Binnenlandsche Zaken
heeft, naar aanleiding van een verzoek
van de N.V. Vereenigde Javasche Hout
handel Maatschappijen te Amsterdam,
met wier belangen die van den dienst
van het boschwezen in Ned.-Indië door
een verkoopovereenkomst nauw zijn ver
bonden, aan de besturen van de provin
ciën en gemeenten een circulaire gericht,
waarin wordt aanbevolen, bij gebruik van
djatihout bij voorkeur het product van
Ned.-Indischen bodem te bezigen.
Prins Hendrik te Freiburg.
Prins Hendrik der Nederlanden is Za
terdag te Freiburg met gevolg aangeko
men. Na een en ander bezichtigd te heb
ben, bracht Z.K.H. een bezoek aan den
stadsschouwburg. Zondag zal Prins Hen
drik de universiteitsklinieken bezichtigen
en des middags naar Luzern vertrekken.
De Indische Tentoonstelling in
moeilijkheden?
Het Gorr. Bureau meldt: Naar ons ter
oore komt doet in de laatste dagen het
gerucht de ronde, dat de Indische ten
toonstelling zich in financieele moeilijkhe
den zou bevinden.
Bij informatie werd ons medegedeeld,
dat deze geruchten niet geheel juist zijn.
Men kon niet ontkennen, dat er moeilijk
heden waren, doch men hoopte nog in den
loop van deze week daarvoor een oplos
sing te vinden.
In verband met deze geruchten hebben
wij ons tot de directie der tentoonstelling
gewend met het verzoek om nadere in
lichtingen.
De directie verstrekte ons het volgende
communiqué:
„Naar aanleiding van een gerucht over
de moeilijkheden, welke er zouden zijn ge
weest in de directie, vernemen wij, dat mr
Katz, die tijdelijk als juridisch adviseur is
opgetreden, sedert de laatste weken met
de tentoonstelling geen enkele bemoeiing
meer heeft."
De crisis-varkenswei.
In de vergadering van de Geldersch-
Overijsselsche Maatschappij van Land
bouw, op Zaterdag j.l. te Arnhem gehou
den, zijn zeer langdurige beraadslagingen
gevoerd over het ontwerp crisis-varkens-
wet.
Uit verschillende mededeelingen is het
Bestuur wel tot de vaste overtuiging geko
men, dat de groote onrust, die dit ontwerp
onder de handelaren heeft verwekt, onge
grond is. De talrijke verspreide geruchten
over algeheele uitschakeling van den bin-
nenlandschen handel zijn onjuist, terwijl
de beperking van het aantal varkens zeer
overdreven is voorgesteld.
Na behandeling van tal van ingekomen
stukken werd de vergadering gesloten.
