No. 230
Zaterdag 2 Juli 1932
Dagblad voor de Provincie Zeeland
EERSTE BLAD.
IT VAN MELLE'S KOEK, OVERAL VERKRIJGBAAR!
Buitenland.
Binnenland.
Belangrijkste Nieuws.
Uit de Provincie
Dit nummer bestaat uit 2 bladen
Uit den Middelburgschen Raad.
Directeur-Hoofdredacteur:
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lange Vorstetraat 70, Qoee.
Tel.: Redactie en Administratie No. 11.
Postrekening No. «455.
Bijkantoor te Middelburg.
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. TeL No. 259.
VERSCHIJNT ELEEN WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Par 3 maanden, Iranoe per poet, 13^=>
Losse nummers10,90
Prijs der AdvertentlEn:
1I regels i 1.20, elke regel meer 30 et
Bi] abonnement belangrijke korting,
Gebrek aan goede trouw.
Ten eenenmale onbegrijpelijk is het, dat
zelfs in Antirevolutionaire kringen stem
men opgaan, om ter verbetering van den
economischen toestand, een depreciatie
van onze munt te forceeren.
Dit komt toch practisch hierop neer,
dat de schatkist op een onrechtmatige ma
nier wordt bevoordeeld en dat velen op
een ernstige manier worden benadeeld.
Het is gebrek aan goede trouw. Het is
goed bezien diefstal.
Bijzonder sterk komt dit gebrek aan
goede trouw tot uiting in de wijze waarop
Engeland ten deze heeft gehandeld.
„Met een verbijsterend gebrek aan con
sideratie, die in het verkeer tusschen twee
circulatiebanken, die bij tal van gelegen
heden nauw met elkander hebben samen
gewerkt, allerminst mocht worden ver
wacht, zegt het „Hbld.", heeft de Bank
van Engeland, haar Nederlandsche zus
terinstelling bewust om den tuin geleid.
Immers blijkt thans uit het verslag van
de Nederlandsche Bank, dat er in zoo
verre een verband bestond tusschen de in
het buitenland tot steun van het Pond
Sterling opgenomen credieten en den
goudvoorraad der Bank van Engeland,
dat deze laatste niet meer ter vrije be
schikking stond voor afgiften, een feit,
waarmede men destijds hier te lande on
mogelijk bekend kon zijn.
Maar niettegenstaande de Bank van
Engeland hiervan natuurlijk op de hoogte
was en dat zij dus het gevaar kende dat
moest ontstaan zoodra de goudvoorraad
heneden een bepaald punt daalde, een
punt, dat veel sneller bereikt was, dan
men hier kon weten, seinde de Deputy-
governor van de Bank van Engeland aan
de Nederlandsche Bank op 29 Augustus
1931:
„Met betrekking tot ons onderhoud van
j.l. Woensdag zult u ongetwijfeld hebben
kennis genomen van de officieele aankon
diging van heden omtrent het afsluiten
door onze regeering van groote credieten
in New-York en Parijs. Ik vertrouw, dat
deze aankondiging er toe zal bijdragen om
allen twijfel weg te nemen
wat betreft de veiligheid
van 'buitenlandsche saldi
in Londen."
Het is niet fraai. Deze daad vormt een
bladzijde in de geschiedenis van de Bank
van Engeland, 'die men daar zeker wel
het liefst zoo snel mogelijk zal willen om
slaan. Het doet poover aan, als de Bank
van Engeland zich achteraf nog wil ver
schuilen achter 'haar regeering. Het be
grip „fair play", dat in Londen een duch-
tigen opstopper ontving, wordt daarmee
niet van zijn wonden genezen.
Nu de gerezen twijfel aan de goede
trouw der Bank van Engeland, helaas
geen twijfel meer is, dient naar onze mea
ning een ernstige poging te worden ge
daan of er in het internationaal verkeer
der volken nog recht te verkrijgen is. Er
bestaat zeker alle aanleiding om de zaak
aan een arbitrale uitspraak te onderwer
pen."
De opmerking van het Hdbl. dat niets
onbeproefd mag worden gelaten om het
gepleegde onrecht goed te maken, verdient
volle toejuiching.
Het gebeurde kan niet ongedaan wor
den gemaakt.
Maar toch zou het gewensoht zijn als
b.v. door een internationale commissie
wat onrecht is en in strijd met de goede
trouw, ook als zoodanig werd bestempeld.
Naar een echèc te Lausanne?
De gisteren gehouden bespreking van
Von Papen met Mac Donald zou, naar van
Duitsche zijde verluidt, zonder resultaat
zijn verloopen.
Beide staatslieden constateerden, dat zij
voor 't oogenblik geen uitweg uit den toe
stand weten.
De besprekingen zijn 'hiermede opnieuw
op 't doode punt gekomen.
De sluiting der conferentie is op 4 of 5
Juli te verwachten, of er een accoord tot
stand komt, of niet.
De dag van heden zal waarschijnlijk bes-
slissend voor de conferentie zijn.
De onderhandelingen die de crediteur-
mogendheden gistermorgen buiten aanwe
zigheid der Duitsche gedelegeerden hebben
gevoerd, zouden gistermiddag worden
voortgezet. Volgens mededeeling van En-
gelsche zijde hebben de besprekingen
ten doel te komen tot een gemeenschappe
lijk plan der crediteur-mogendheden,
waarbij Duitschland zal worden voorge
steld een eindbedrag ter hoogte van 4 mil
liard te betalen, met de delging waarvan
over vijf jaar zal worden begonnen.
Herriot heeft de pers medegedeeld:
De Fransohen zijn 'het volkomen eens
met de Engelschen op de beide voornaam
ste punten van de sedert den aanvang der
conferentie door de Franschen aangeno
men houding:
1. dat er een verband moet bestaan tus
schen schadevergoeding en schulden;
2. dat het eindbedrag een algemeen ka
rakter heeft. Er blijven nog eenige 'klei
nere detailkwesties te regelen, betreffende
den rentevoet en het tijdstip van uitgifte
der obligaties, enz., maar dit is van min
der belang.
Het komt er nu op aan, te weten, wat
de Duitschers zullen doen. (I)
Engeland en Ierland.
De tekst der resolutie, die minister Tho
mas Maandag a.s. bij het lagerhuis zal in
dienen met betrekking tot de inhouding
door den Vrijstaat van de annuïteiten der
grondrenten, verklaart dat aan de schat
kist machtiging wordt verleend, om zoo
noodig over te gaan tot het uitvaardigen
van een order, waarbij douanerechten
worden gelegd op nader te specificeeren
artikelen, die hetzij uit den Vrijstaat in het
vereenigd koninkrijk worden ingevoerd,
hetzij uit den Vrijstaat worden uitgevoerd
naar alle andere landen en daarna over
gebracht naar het vereenigd koninkrijk.
De gespecificeerde rechten zullen de
honderd procent der waarde van de arti
kelen niet te boven gaan en 2ullen kunnen
worden toegevoegd aan alle andere
douanerechten, 'die deze artikelen reeds
treffen.
De resolutie voorziet eveneens maat
regelen, om ontduiking van deze rechten te
voorkomen.
Hoover's kansen te Genève.
Henderson heeft gisteren besloten het
bureau der ontwapeningsconferentie a.s.
Dinsdag weder te doen bijeenkomen.
Hij zal dan voorstellen, de algemeene
commissie voor a.s. Donderdag bijeen te
roepen voor een verdere bespreking der
ontwapeningsvoorstellen van Hoover.
In volkenbondskringen meent men, dat
de vooruitzichten op een succes van de
actie van Hoover in de laatste dagen be
langrijk verbeterd zijn, door de vertrou
welijke besprekingen tusschen de Ameri-
kaansche en Fransche delegaties.
De grootste tegenstand dreigt thans nog
te komen van Engelsche en Japansche
zijde, die nog niet bereid zijn de vlootbe-
perkingsvoorstellen van den Amerikaan-
schen president te aanvaarden.
De Nederlandsch-Belgische conventie.
Men meldt uit Stockholm: Het Neder
landsch-Belgische voorstel, dat bij de be
sprekingen tusschen de ministers van bui
tenlandsche zaken van de staten der Oslo-
groep te Genève door de vertegenwoordi
gers der Scandinaafsche landen afgewe
zen werd, maakt thans, naar men uit Oslo
verneemt, op de desbetreffende afdeelin-
gen van het departement van handel en
financiën en in de crisis-commissie onder
werp van ernstige studie uit.
Een Finsche viermaster gezonken. Elf
menschen verdronken.
De Finsche stalen viermastbark Mel
bourne van den reeder Erikson te Marie-
hamn is ter hoogte van den vuurtoren van
Fastnet in het Iersche graafschap Cork
na een aanvaring met de petroleumtank-
boot Seminole gezonken. Er zouden elf
leden van de e<iuipage zijn verdronken en
vijftien gered. De Seminole bleef nagenoeg
onbeschadigd.
Volgens Reuter zouden de kapitein, de
eerste en de derde stuurman tot de slacht
offers behooren.
Bombay opnieuw in opwinding.
Te Bombay vonden wederom bloedige
onlusten plaats tusschen Hindoes en Mo
hammedanen, waarbij 12 personen wer
den gedood en meer dan honderd ernstig
gewond.
In het betreffende stadsdeel is alle ver
keer stilgelegd. De "winkels zijn gesloten.
Korfe Berichten.
Boven den Hunsruck is een hevig
onweer losgebarsten dat ruim 2 uur duur
de en begeleid werd door wolkbreukach
tige regens en hagelslag. Vooral Brans-
horn werd zwaar geteisterd. De dorpstra
ten stonden geheel blank, op sommige
plaatsen stond het water 50 o.M. boog.
In het district Nimplsch in Opper-
Silezië heeft gisteren een onweer gewoed,
dat in enkele oogenblikken over een 'groot
gebied den heelen oogst vernielde.
Op sommige plaatsen vielen hagelstee-
nen zoo groot als eieren. De telefoondra
den werden grootendeels verwoest.
Statistiekrechf op postpakketten.
Ingevolge de wet op het statistiekrecht
worden met ingang van 1 Aug. in de han
delsstatistiek opgenomen de goederen,
verzonden en ontvangen in buitenland
sche postpakketten, doosjes met aangege
ven waarde, aangeteekende pakjes en
-brieven, voorzien van een etiket
„douane".
Voor elke zending is een statistiekrecht
verschuldigd van vier cent, te voldoen met
voor meisjes in verband met het doel en
het karakter van dit onderwijs en boven
dien ter voorkoming van onnoodige ver
brokkeling van het onderwijs in het alge
meen een zoodanige opleiding ter verkrij
ging van de vereischte algemeene ontwik
keling niet op haar plaats.
Politieke Boerenpartij.
In Musis Sacrum te Arnhem is onder
voorzitterschap van mr G. Vervoorn uit
Herwijnen een algemeene vergadering ge
houden van den Plattelandersbond. De
vergadering was zeer druk bezocht. Na
een openingsrede van den voorzitter werd
het woord gevoerd door het Tweede Ka
merlid den heer Braat, die wees op het
belang van aaneensluiting der boeren in
een politieke partij. Daarom is thans ook
het voorstel van het hoofdbestuur aan de
orde gesteld om den Plattelandersbond te
doen samensmelten met het Groene Front.
Over dit voorstel werd breedvoerig ge
discussieerd, waarna het met algemeene
stemmen aangenomen werd. Aan het da-
gelijksch bestuur van den Plattelanders
bond werden voor het Groene Front toe-
Binnenland.
Aandeelenvervalsching te Rotterdam.
Buitenland.
Vandaag een belangrijke dag te Lausanne.
De kansen van Hoovers voorstel
Engeland en Ierland.
Maar goed, waarom dit dan niet erkend?
Nu stelde de heer Mes het voor, alsof hij
in de April-vergadering het voorstel-Jero-
nimus niet gesteund had, omdat het on
wettig was, een voorstelling van zaken, die
voor alle leden een verrassing was, want
in de bedoelde vergadering bad niemand
een goed woord vooi- het voorstel uit des
heeren Mes' mond gehoord! Kortom, de
positie van dit Raadslid was geen benij
denswaardige.
Ingezonden Mededeeling.
statistiekzegels, welke op alle postkanto
ren verkrijgbaar zijn. Bij de aanbieding
van zendingen voor bet buitenland moet
een volledig ingevulde uitvoer-aangifte
worden gevoegd, welke op de postkanto
ren verkrijgbaar is.
De Ned. Chr. L&ndarbeldersbond.
De Ned. Chr. Landarbeidersbond is in
vijf maanden tijds met 5563 leden ver
meerderd. Uit ben overzicht in „De Chr.
Landarbeider" blijkt, dat in Zeeland het
aantal leden klom van 2150 op 1 Januari
1932 tot 3270 op 1 Juni j.l.
Het totaal aantal leden bedraagt thans
22433.
Het weer In Juni.
Over het weer in Juni deelt het Kon.
Ned. Meteorologisch Instituut in De Bilt
het volgende mede:
Gemiddeld over de vijf hoofdstations
was de ochtendtemperatuur bijna een
halve graad beneden normaal. Zij was
in de eerste decade 2 graden beneden,
in de tweede één graad boven normaal,
in de derde ongeveer normaal. De groot
ste afwijkingen kwamen voor op den 4en
en 28sten resp. 4 graden beneden en 4
graden boven normaal. Het gemiddelde
dagelijksche was evenals het minimum
bijna een halve graad beneden normaal.
Het aantal dagen met een maximum
boven 25 graden, bedroeg te De Bilt 5
tegen 4 normaal. De neerslag was over
het geheele land beneden normaal, de
afwijking beneden de normale hoeveel
heid bedroeg in het Noorden van het
land en in Zuid-Holland 70 tot 85 pet,
in Utrecht en Zuid-Limburg 30 tot 45 pet.,
overigens 50 tot 70 pet. Te De Bilt werden
216 uren zonneschijn waargenomen tegen
194 normaal.
Het aantal lesuren op Nijverheidsscholen.
Op vragen van het Tweede Kamerlid
Ketelaar heeft de Minister van Onderwijs,
Kunsten en Wetenschappen geantwoord:
1. Het maximum aantal wekelijksche
lesuren aan de van Rijkswege gesubsi-
diëerde lagere nijverheidsscholen voor
meisjes is tot 26 teruggebracht om tot
bezuiniging te geraken, in verband met
de sterke toeneming der kosten van dit
onderwijs.
De ondergeteekende verwijst naar het
geen hij hieromtrent in de Tweede Kamer
der Staten-Generaal heeft gezegd bij de
behandeling van de begrooting van zijn
departement voor het dienstjaar 1932
2. Van den onder 1 genoemden maat
regel zijn o.m. uitgezonderd de opleidin
gen tot leerares bij het nijverheidsonder
wijs. Voor de toelating tot deze opleidin
gen zijn voorschriften gegeven in art. 3
van het gewijzigd Koninklijk besluit van
31 Mei 1926 (Staatsblad no. 159), waar
van de tekst is bekend gemaakt bij Ko
ninklijk besluit van 9 Januari 1930
(Staatsblad no. 8). De blijkens deze voor
schriften geëischte algemeene voorontwik
keling kan worden verkregen aan de hier
voor bestaande scholen voor algemeen
vormend onderwijs als u.l.o.-scholen,
hoogereburgerscholen, enz.
Naar de meening van den ondergetee
kende is aan de lagere nijverheidsscholen
gevoegd de heeren A. Fikse, J. Spelt, N.
Wassenaar en H. Veenendaal.
Tenslotte werd gesproken over de door
de regeering genomen crisismaatregelen.
Betoogd werd, dat ook aan de rogge-
teelt steun moet worden gegeven; aange
drongen werd ook op landbouwcredieten
van regeeringswege.
Met een zucht namen wij Woensdagmid
dag afscheid van de kwestie der winkel
sluiting op Zondag. Meer dan een uur
hadden wij moeten luisterten naar de soms
breedsprakige uiteenzettingen en beschou
wingen der Raadsleden. Waarover?
Over dit simpele feit, dat één (zegge en
schrijve één) Middelburgsehe winkelier
zich benadeeld acht in zijn bedrijf en por-
temonnaie door de sluiting der winkels op
Zondag in bet zomerseizoen, en daarover
een adres naar den Raad stuurt en de
adbaesiebetuigingen van verschillende be
sturen en reisbureaux weet machtig te
worden. Daarover moet dan door twaalf
van de zestien aanwézige Raadsleden (b.v.
de geheele G. H. fractie en alle Anti Revo
lutionairen op den wethouder na) 't woord
worden gevoerd, terwijl in April j.l. het
zelfde onderwerp ook van alle kanten is
bekeken en de heer Bybau bij het begin
der debatten de juiste opmerking maakte,
dat het zenden van een dergelijk adres in
deze omstandigheden toch feitelijk onge
past was!
Och, hadden alle Raadsleden het wijze
woord; van een lid van Ged. Staten, gespro
ken op 22 Juni j.l. in hotel „Hof van
Holland" te Tholen- gehoord!
De Raad sloeg een adres van één be
langhebbende toch wel wat te hoog aan.
Sommige leden streden met een vuur, een
betere zaak waardigi Ten slotte bleek de
Raad toch zoo verstandig het eenmaal in
genomen standpunt te handhaven. Het ge
jammer der vreemdelingen, die misschien
Middelburg wel zullen mijden, omdat ze
er 's Zondags geen ansichten en souve
nirs kunnen koopen, zal natuurlijk vreese-
lijk zijn. Nu ziet het 's Zondags nog zwart
van vreemdelingen, maar dat is spoedig
gedaan. Het wordt in Middelburg 's Zon
dags zoo stil als in Veere op een regen-
achtigen winter-achtermiddag.
Opmerkelijk om nu maar geen ander
woord te kiezen was de houding van
het R. K. Raadslid Mes. In de April-ver-
gadering en ook wel bij andere gelegenhe
den, sprak hij zulke kloeke en fiere woor
den over de Zondagsviering, woorden, die
ons bijzonder sympathiek aandeden, om
dat ons wel bekend was, dat niet alle
Roomsch-Katholieken er zoo over dachten
Maar zie, de heer Mes was radicaal
van meening veranderd. Zoo iets is na
tuurlijk mogelijk, al betreuren wij dit in
dit geval. Maar niet sympathiek vondien
wij de wijze, waarop de heer Mes zijn
zwaai nam. Uit de woorden van enkele
Raadsleden meenden wij te kunnen opma
ken, dat de heer Mes gezwicht is voor den
drang, die door ..de Hanze" op hem is uit
geoefend, een feit, dat, indien het juist is,
zeker moeilijk toejuiching kan vinden.
Opmerkelijk waren ook de adhaesie-be-
tuigingen van de besturen van Vreemde
lingenverkeer en Handelsbelangen. Uit den
treure kan men hooren (en zelfs sommige
Christen-middenstanders maken het zich
zelf wijs) dat die vereenigingen strikt neu
traal zijn en zelfs „algemeen" mogen wor
den genoemd. Ieders overtuiging wordt
ten volle gerespecteerd.
Maar jawel. Het zooveelste bewijs voor
het tegendeel is weer geleverd. Zonder re
kening te houden met die leden, die den
Zondag beschouwen als een dag van rust
en wijding, spreken genoemde besturen
zich uit vóór openstelling van de winkels
op Zondag.
Zal men nu aan dat onware neutrali-
teitspraatje nog langer geloof hechten? En
zullen de leden, die de Christelijke begin
selen zijn toegedaan, hun geweten opnieuw
in slaap wiegen?
Het verdere deel van den Woensdag
middag werd met gekeuvel over ditjes en
datjes, over begrotingswijzigingen, schil
derwerk aan den toren, reclames belasting,
enz. volgemaakt. Veel interessants was er
niet bij.
Aan bet slot kwam echter een groote
verrassing, helaas niet, zooals de heer
Heemskerk terecht opmerkte, een aange
name.
De burgemeester deelde n.l. mede, dat
hij -met 1 Januari zijn ambt hoopt neer te
leggen en daartoe eervol ontslag zal aan
vragen:
Middelburg zal straks een burgemees
ter verliezen, die met hart en ziel zijn stad
liefhad en er voor werkte en wat wij
uit persoonlijke ervaring weten groote
gaven had voor het leiden der va,ak moei
lijke Raadsvergaderingen. E^ij is daarin
moeilijk te vervangen.
Oesterperceel en in Zeeland.
Op de vragen van den heer Drop in ver
band met het systeem van pachtoverdracht
van oesterperceelen in Zeeland, heeft de
heer De Geer, minister van financiën,
mede namens den heer Verschuur, minis
ter van Economische Zaken en Arbeid,
geantwoord, dat, in verband met de woor
den „eigenlijke pachters" in de vragen,
wordt verondersteld, dat de vragen be
trekking hebben niet op overdracht van
pacht, als gevolg waarvan een nieuwe
pachter optreedt, doch op het bij wijze
van viscbvergunning in gebruik geven van
gepachte visscherijperceelen, door de pach
ters aan derden.
Deze ingebruikgeving komt niet op groo
te schaal voor.
Aangezien de vergunningen buiten den
Staat om worden verleend, en berusten
op vrijwillig gesloten overeenkomsten, be
staat er voor den minister geen aanleiding
tot het treffen van maatregelen, ook al
zou soms van de derden in eenig geval 'n
hoogere vergoeding worden gevorderd dan
het bedrag, hetwelk aan den staat is ver
schuldigd voor pachtsom.
