No. 225
Maandag 27 Juni 1932
Dagblad voor de Provincie Zeeland
TRANSVAUA W»
Stennt de Zeeuwsche Industrie
EERSTE BLAD.
Dit nummer bestaat uit 2 bladen
Buitenland
Verkrijgbaar bij de bekende Agenten
Binnenland.
Belangrijkste Nieuws.
Directeur-Hoofdredacteur:
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lange Vorststraat 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie No. 11.
Postrekening No. 44455.
Bijkantoor te Middelburg.
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. No. 2S9.
VERSCHIJNT ELEEN WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per pest, f3.—
Losse nummers 10.05
Prijs der Advertentien;
1—4 regels 11.2S, elke regel meer 30 ot.
Bi] abonnement belangrijke korting.
ZIJ DIE ZICH THANS ABONNEE-
REN ONTVANGEN DE TOT 1 JULI
VERSCHIJNENDE NUMMERS GRATIS
HOE DE STK GEREF. KAMERLEDEN
VOOR DE BELANGEN DER
VEEHOUDERS WAKEN.
24 M e i 1932. De heer Kersten
neemt deel aan het debat over de hulpver
leening aan de melkveehouderij en ver
oorlooft zich over het hoofd der Regee
ring het volgend vonnis te vellen: „De
landbouw schijnt wel iets te hebben van
een oud en gebrekkig geworden vader,
van wien de ontaarde kinderen zich liefst
ontdoen en dien ze laten verhuizen van
den een naar den ander, waarvoor nie
mand de rechte liefde heeft. Of bespeurt
men bij dezen Minister de rechte liefde
voor land- en tuinbouw en veeteelt?"
25 Mei 1932. „De Banier", deze
rede in extenso afdrukkend, leidt haar in
met de liefelijke ontboezeming: „Zelfs zóó
verblind is de Regeering, dat zij niet kan
zien dat de jammerlijke ellende over de
takken van ons volksbestaan met ras-
sche schreden komt."
3 J u n i 1932. Debat over de moties in
zake de verzekeringspremie. De heer Ker
sten gevoelt zich in deze hooge vergade
ring geroepen de belangen te bepleiten
van ons volk, ook van het verarmde volks
deel, tegen afpersingen, als in de verze
keringswetten geschiedt; gevoelt zich ver
plicht in het belang van Overheid en on
derdaan de Regeering te waarschuwen,
dat zij het volk niet met ondraaglijke las
ten bezwaren. Zij zou oorzaak worden
van een verzet, dat niet meer te keeron
is; zij handhaaft maatregelen, die on
duldbaar zijn; een ieder, die daaraan
meedoet, werkt zelf de revolutie in de
hand. Zij laat die maatregelen „als
bloedhonden op noodlijdende industrieën
en een verarmde boerenstand los."
7 J u i 1932. Voortzetting van het de
bat. De heer Van Dis zegt o.m.: „Tot nu
toe heeft de Regeering nog geen maatre
gelen genomen, die de boeren in staat «lel
len om de premiën te kunnen betalen." De
heer Zandt mengt zich in het debat en
deelt mede: „Wanneer Ds Kersten i n
krachtige taal opkomt voor den
noodtoestand der noodlijdende industrie
ën, en van den noodlijdenden land- en
tuinbouw en veeteelt; dan bestempelen de
ze heeren het optreden van Ds Kersten
met het hatelijke woord „opruiing".
24 J u n i 1932. Stemming over maatre
gelen tot steun aan de varkenshouderij.
Alle drie deze heeren, Ds
Kersten, Ds Zandt en It, v.
Dis
SCHITTEREN DOOR AFWEZIGHEID.
R. A. d. O.
Verdaging der conferentie van Lausanne?
In Fransche kringen te Lausanne ver
wacht men volgens Havas, algemeen, dat
aan de Duitsche ministers vandaag prak
tische en afdoende eischen ten aanzien
van de herstelbetalingen zullen worden
voorgelegd.
In Italiaansche kringen is men van
meening, dat reeds Donderdag a.s. een
nieuwe plenaire zitting der conferentie
kan worden gehouden. Op deze bijeen
komst kunnen dan de vertegenwoordi
gers van die mogendheden, welke niet
aan de onderhandelingen hebben deelge
nomen, hun standpunt uiteenzetten.
Op deze plenaire zitting zou tevens een
voorstel kunnen worden ingediend, om
de conferentie tot 31 October te verdagen.
Volgens een bericht van de „Exchange
Telegraph Company" uit Lausanne zou
aldaar een nieuw plan in behandeling
zijn, dat van Duitschland de betaling van
het eindbedrag van 2,4 milliard mark
eischt.
Hiervan zou 1,8 milliard bestemd zijn
voor eventueele betaling van oorlogs
schulden aan Amerika, indien Amerika
hieraan blijft vasthouden.
De overige 600 millioen mark zouden
worden gesteld onder beheer van de Bank
voor Internationale Betalingen en moeten
worden aangewend voor den economi-
schen opbouw van Europa.
Ingezonden Mededeellng.
MOOIER
STERKER
BILLIJKER
Duitschland zou de betalingen pas moe
ten doen na herstel van den normalen
toestand en slechts in geval de crediteu-
ren-mogendheden het bedrag werkelijk
noodig zouden hebben.
De revolutie in Siam.
De revolutionnaire beweging in Siam
heeft een absoluut militaristisch karak
ter. Men gelooft, dat de Koning intus-
schen door de revolutionnairen is gear
resteerd.
Omtrent de oorzaken der revolutie kan
gemeld worden, dat er reeds sedert maan
den groote ontevredenheid in Siam
heerscht, daar de oeconomische crisis in
het land sterk gevoeld wordt. Het land
lijdt door het mislukken van den rijst
oogst, de lage verkoopsprijzen van rubber,
het terugloopen van den zilverkoers en
vrij sterke verhooging van de belastin
gen.
De regeering is voornemens geweest
een bedrag van 25 millioen tikals (onge
veer 25 millioen gulden) te bezuinigen,
door een aantal beambten en officieren
te ontslaan. Bovendien heeft de tusscüen
dictatoriale gestrengheid en toegevend
heid zwevende houding van den Koning
hem veel sympathie doen verliezen en het
goddelijk aureool van den heerscher weg
genomen.
Men heeft verder onregelmatigheden
ontdekt bij het gebruik van de staatsgel
den.
Naar de Amerikaansche zaakgelastig
de te Bangkok aan zijn regeering heeft
medegedeeld heeft de Koning van Siam
de voorwaarden van de leiders der volks
partij aanvaard. Siam wordt dus nu een
constitutioneele monarchie.
De Koning die te Bangkok aankwam
met een oorlogsschip, dat de nieuwe re
geering naar Huahin had gezonden om
hem af te halen, werd door het publiek
hartelijk toegejuicht. De bevolking schijnt
zich ternauwernood rekenschap te geven
van het feit, dat het oude régime door
een revolutie, waarbij geen bloed werd
vergoten, is omvergeworpen.
De mededeeling van den koning, dat
hij bereid is, als constitutioneel vorst te
regeeren, werd met levendig applaus ont
vangen door de officieren van leger en
vloot, die in vergadering bijeen waren ge
komen, om kennis te nemen van 's ko-
nings boodschap. Tusschen den vorst en
de leiders der revolutionaire beweging be
staan goede betrekkingen.
Te Bangkok is het heden volkomen rus
tig. De prinsen en prinsessen, die als gij
zelaars gevangen worden gehouden, wor
den goed behandeld. Zij zullen echter
eerst in vrijheid worden gesteld, wan
neer de nieuwe regeering haar bewind
zal uitoefenen.
Fransch begrootingstekort.
Volgens sommige bladen is één van de
redenen, waarom Herriot tijdens het
weekend uit Lausanne naar Parijs terug
keert de dringende kwestie van het te
kort op de Fransche begrooting, waar
voor nog een bedrag van 1.840 a 2.208
millioen francs moet worden gevonden,
om de begrooting in evenwicht té brengen.
De minister van financiën, Germain
Martin, heeft te zamen met den minister
van de begrooting Palmade een plan in
gediend tot verhooging van de inkom
sten en verlaging van de uitgaven, dat
waarschijnlijk reeds Dinsdag a.s. in de
Kame'r komt en nog vóór het zomerreces
behandeld zal moeten worden.
Naar verluidt zou het plan o.a. inhou
den een bezuiniging van 1.104.000 francs
per jaar op de nationale defensie, welk
totaal slechts kan worden bereikt door be
zuinigingen van ingrijpenden aard op het
leger, de vloot en de luchtmacht.
Relletjes te Antwerpen,
De stad Antwerpen is gisteren, zooals
is voorspeld, het tooneel van ernstige on
geregeldheden geweest.
De anti-Vlaamsche fraternelles zouden
gisteren te Antwerpen een congres en een
optocht houden. Een tegenbetooging van
de Vlaamsche oud-strijders, fronters en
communisten werd georganiseerd, die ech
ter door burgemeester van Cauwelaert
werd verboden. In de verwachting van rel
letjes werd het Antwerpsche garnizoen ge
consigneerd, terwijl 1700 marechaussees
en 900 politieagenten gemobiliseerd wer
den.
In het Stadspark kwamen de fraternel
les met tachtig vaandels bijeen, terwijl een
sterke politiemacht en bereden mare
chaussees de orde bewaarden. De optocht
der fraternelles begaf zich vervolgens
naar het monument der Bevrijding. Op
verschillende punten, welke door den stoet
werden gepasseerd, hadden zich sterke
groepen tegenbetoogers opgesteld, die met
steenen, meel, blauwsel, sinaasappelen en
rotte eieren de oud-strijders bestookten,
terwijl er hevig gejouwd werd. De politie
en marechaussee moesten verschillende
malen charges met de blanke sabel uit
voeren. Tal van personen liepen meer of
minder ernstige verwondingen op; mins
tens twintig hunner moesten naar de zie
kenhuizen worden overgebracht. Ook het
aantal arrestaties was groot, meldt de
Courant.
Het Nederlandseh-Belgisch
handelsverdrag.
Door de „Association des groupements
textieles de Belgique" is aan koning Albert
een telegram van hulde en instemming
met zijn initiatief inzake de handelsbe
trekkingen tusschen de volkeren gezon
den. De Belgische textielfabrikanten ver
klaren, waar zij van den uitvoerhandel
moeten leven, de woorden van den koning,
wat betreft de noodzakelijkheid van een
terugkeer tot gezonde oeconomische be
grippen, geheel tot de hunne te kunnen
maken. Zij verheugen zich verder zeer
over het feit, dat de Nederlandsche en
Belgische regeeringen den wijzen konink
lijken raad in een practische daad heb
ben omgezet en een overeenkomst hebben
gesloten welke gegrondvest is op het be
ginsel van de handelsvrijheid.
In het koor der Belgische couranten,
die de totstandkoming van een Neder-
landsch-Belgisch handelsverdrag toejui
chen, laat de liberale Gazette de Charle
roi, die zeer Franschgezind is, een wan
klank hooren. Volgens dit blad begeeft
België zich door het sluiten van een der
gelijke conventie met Nederland in een
avonturenpolitiek.
Mr J. Hoste Jr, de hoofdredacteur van
het Laatste Nieuws, denkt daar echter
anders over. Hij verheugt zich in het ini
tiatief van Koning Albert en in den drang
naar samenwerking die bij de kleine lan
den tot uiting komt.
De Noorsche minister van Buiten! and-
sche Zaken, Braadland, die uit Zwitser
land weer in Oslo is aangekomen, heeft
met betrekking tot het douaneverdrag tus
schen Nederland, België en Luxemburg
verklaard, dat de Noorsche regeering al
dergelijke maatregelen toejuicht. Van
Zwitsersche zijde beschouwt men het ver
drag sceptisch. Van Deensche zijde toont
men, evenals van Noorsche zijde, groote
belangstelling. Toetreding tot de conventie
zou in ieder geval, aldus de minister, een
breuk met het beginsel van de meestbe-
gunstiging beteekenen. Men moet alle loo-
pende handelsverdragen opzeggen of wel
door middel vein onderhandelingen met
de overige staten zekerheid verkrijgen,
dat ook deze staten toetreden tot het Bel-
gisch-Nederlandsch verdrag, dan wel geen
hinderpalen in den weg zullen leggen.
Gespannen toestand in Duitschland.
In den Beierschen Landdag heeft mi
nister-president Dr Held de verklaring
afgelegd, dat de Beiersche regeering een
stemmig van oordeel is, dat zij niet in
staat is om aan het verzoek van den
rijksminister van binnenlandsche zaken
te voldoen, het algemeene uniformverbod
in Beieren op te heffen.
Het ziet er donker uit in de Duitsche
landen. Het onvoorzichtige intrekken van
het verbod der partij legers heeft reeds
tal van onlusten tengevolge gehad (er
gaat geen dag voorbij of er wordt ge
vochten) en een conflict tusschen de rijks-
regeering en Beieren uitgelokt, dat drei
gende vormen heeft aangenomen.
In Berlijn en elders werpen commu
nisten weer hun „barricades" op. Het riekt
naar burgeroorlog in Duitschland.
Zaterdagmiddag tegen 5 uur passeer
den'te Berlijn eenige groepen geuniform-
de nat.-soc., die deelgenomen hadden aan
de begrafenis van een door communisten
vermoorden partijgenoot den Belle-Alli-
ance-Platz. Hierbij 'werden zij uit het
redactie-gebouw van de soc-dem. Vor
warts onder vuur genomen. Een nat.-soc.
kreeg een zware wonde in den buik en
moest naar het ziekenhuis worden over
gebracht.
De politie deelt mede, dat de aange
legenheid zich als volgt heeft afgespeeld:
Een krantenverkooper van de „Alarm"
is door verscheidene nationaal-socialisten
overvallen, waarbij hij het gebouw van
de „Vorwarts" binnen vluchtte. De na
tionaal-socialisten zijn daarop het gebouw
binnengedrongen. Daar zijn zij door de
„Hausschutz" van de Vorwarts terugge
drongen. Hierbij is het tot een schietpartij
gekomen.
Korte berichten.
De Amerikaansche senaat heeft een
wetsontwerp aangenomen, waarbij mach
tiging wordt verleend tot het beschikbaar
stellen van nog 18 millioen H.L. graan
uit de voorraden van de farm Board aan
het Roode Kruis, met het oog op de voed
selvoorziening van noodlijdenden.
Uit Lissabon wordt gemeld, dat de
Portugeesche regeering is afgetreden. De
president van de Republiek heeft het
ontslag aanvaard en tevens de aftredende
regeering verzocht in functie te blijven
totdat de begrooting is goedgekeurd en
er een nieuwe regeering is gevormd.
Even na het opstijgen van het mili
tair vliegveld van Bierset bij Luik, is een
vliegtuig bestuurd door een kapitein,
naar beneden gestort en te pletter geval
len. De piloot was op slag dood.
De cholera-epidemie heeft zich thans
uitgebreid tot Kanton en andere steden
van Zuid-China. In het bijzonder wordt
Amoy geteisterd, waar ongeveer 200 ziek
te-gevallen zijn geconstateerd. Het totaal
aantal ziektegevallen bedraagt thans on
geveer 1000.
Tengevolge van zware regens en on-
weersstormen daalt de temperatuur in
Italië sterk. Op de Apennnijen bij Bolog
na heeft het zelfs zwaar gesneeuwd.
Uit verschillende gebieden komen be
richten over overstroomingen.
De Nationale Bank van België heeft
valsche biljetten van 500 fr. of 100 Belga's
in beslag weten te nemen. Het papier is
te dik en voelt ruig aan.
Revolutionaire geest bij Rijksambtenaren.
Van het departement van Defensie is de
volgende circulaire uitgegaan naar ver
schillende militaire instanties.
„Het schijnt zich voor te doen, dat rijks
ambtenaren bedektelijk of openlijk kenne
lijk propaganda maken voor ongehoor
zaamheid aan het wettig gezag.
De raad van Ministers heeft besloten
hiertegen met alle gestrengheid op te tre
den.
Ik noodig u daartoe uit, om, wanneer
zich een dergelijk geval mocht voordoen,
dienaangaande aanstonds te rapporteeren
en den schuldige aanstonds voor ontslag
voor te dragen, zoo noodig met onmiddel
lijke schorsing. Het verdient aanbeveling,
opdat ieder in zijn eigen belang daarmede
bij voorbaat rekening kan houden, dat het
burgerpersoneel onder u ressorteerende,
onverwijld in kennis wordt gesteld met het
standpunt, dat de regeering ten dezen in
neemt".
Een tekort van 5millioen voor
Den Haag in 1933
De Gemeentebegrooting over 1933 wees,
naar het Vad. verneemt, in eerste samen
stelling een tekort aan van ruim 5 Yt mil
lioen gulden.
Het achteruitloopen van de opbrengsten
der bedrijven en van de belastingen deed
het ergste vreezen, maar dat het tekort
zóó groot zou zijn, heeft zeiker niemand
gedacht.
Naar verluidt zijn de begrootingen van
vrijwel alle bedrijven en diensten terugge
zonden, met het dringende verzoek zoo
veel mogelijk te bezuinigen. B. en W. zou
den 2 millioen van het tekort willen weg
werken door bezuinigingen.
Nog twee millioen zou uit de belasting
moeten komen.
Van zekere zijde zal men wel aandrin
gen op verhooging der opcenten op de Ge
meentefondsbelasting, waarvan thans het
aantal 6 is.1) Zou men daar alleen de 2
1) Dit is wel ongekend laag. We 'kennen
in Zeeland wel andere getallen. Red. Z.
Binnenland.
De crisiszuivelwet op 10 Juli in werking.
Een begrootingstekort van 5K miljoen te
Den 'Haag.
Beschouwingen over het Nederlandsch
Belgisch verdrag.
Buitenland.
Verdaging der conferentie te Lausanne?
De revolutie in Siam beëindigd.
Fransch begrootingstekort.
millioen willen uithalen,, dan zou men het
aantal opcenten moeten brengen van 6 op
33, wanneer men 1 opcent schat op
f 75.000.
Van andere zijde zal wel voorgesteld
worden, de tarieven der z.g. productie
bedrijven te verbaogen en wellicht gaan
stemmen op om de stiaatbelasting te ver-
boogen, die thans ruim twee millioen op
brengt.
Maar zooals gezegd, 'hierin is nog nieta
bepaald.
Blijft nog een bedrag van ruim 1 Yt mil
lioen te dekken. Daarvoor zouden B. en
W., de reserves willen aanspreken.
Crisiszuivelwet.
Naar het Hdbl. verneemt, zal het in
verband met het feit, dat de algemeen®
maatregelen van bestuur, 'die volgens de
crisiszuivelwet noodig zijn, nog niet zijn
verschenen, zeer moeilijk zijn 'die wet op
4 Juli a.s. in werking te doen treden.
Vermoedelijk zal dit op 10 Juli het geval
zijn.
Een telegram van 36000 woorden naar
Indië via Holland Radio.
Dezer dagen 'heeft de Rijkstelegraaf
dienst, via Holland Radio, een heel boeik
naar Ned.-Indië overgeseind. Van circa 18
uur tot 1 uur 's morgens werd afwisselend
met 2 tot 4 zenders voor dit doel uitge
zonden, toen waren de 36.000 woorden in
Indië.
De apparateur, welke voor den Radio-
telegrafischen 'dienst beschikbaar is, is
thans dusdanig, dat vrijwel aan iederen
bijzonderen verkeersomvang bet hoofd kan
worden geboden zonder dat de afwikke
ling van het normale verkeer biervan eenig
nadeel ondervindt.
Overtreding Radio-Reglement.
Naar wij vernemen beeft Vrijdagmid
dag omstreeks 5 uur op last van de jus
titie een huiszoeking plaats gehad in een
perceel in de Dintelstraat te Amsterdam,
op grond van de vermoedelijke overtreding
van art. 63 van het radio-reglement. Bij
■dit artikel is het verboden radio-electri-
sche seinen op te nemen en daarvan aan-
teekening te houden van telegrammen,
welke niet voor den ontvanger zijn be
stemd. De huiszoeking geschiedde op
grond van het vermoeden, dat in dit per
ceel beurstelegrammen werden opgeno
men, die door den ontvanger aan verschil
lende bank-instellingen in de 'hoofdstad
werden doorgegeven. De bezitter van het
ontvangtoestel werd op heeterdaad be
trapt bij. het opnemen van de bedoelde
telegrammen.
De justitie beeft behalve bet toestel,
een groot aantal opgenomen telegrammen,
voomameiyik beurstelegrammen in code,
in beslag genomen. Alles werd door de
justitie voor nader onderzoek meegeno
men.
De werkloosheid in Mei.
Het Departement van Binnenl. Zaken
heeft aan alle gemeenten een vragenlijst
gezonden. Bij bet samenstellen van bet
overzicht inzake werkeloozenzorg over het
tijdvak van 1 tot en met 28 Mei zijn ge
gevens ontvangen van 992 gemeenten.
Uitgegeven door de gemeenten (zonder
aftrek van subsidies van Staat, c.q. pro
vincie), aan werkeloozensteun, f 5.314.396.
Uitgegeven door de gemeenten (zonder
aftrek van subsidies van Staat, c.q. pro
vincie), voor werkverschaffing f 1.366.593.
Uitbetaald door wenkeloozenkassen
f 999.058. Het Rijk heeft betaald f 365.313.
Van 85 gemeenten met rond 466.927 in
woners, waren nog geen gegevens binnen
gekomen.
In 1933 al een Zeppelin-proeftocht
naar indië
De Scheepvaartmaatschappy'en, in casu
de Maatseh. Nederland en de Rotterdam-
sche Lloyd, blyken bet vraagstuk van de
luchtschepen nog niet losgelaten te heb
ben.
Naar het Vad. verneemt, zou dr Ecke-
ner zijn dienst op Pernambuco reeds wil-
