No. 223
Vrijdag 24 Jnni 1932
Dagblad voor de Provincie Zeeland
EERSTE BLAD.
Belangrijk Bericht
Buitenland
Binnenland.
Dit nummer bestaal uit 2 bladen
Belangrijkste Nieuws.
Directeur-Hoofdredacteur:
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lange Vorststraat 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie No. 11.
Postrekening No. <4455.
Bijkantoor te Middelburg.
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. TeL No. 259.
VERSCHIJNT ELKSN WERKDAG-
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post, t3.-—
Losse nummers10.09
Prijs der Advertontiën:
1—4 regels fl.20, elke regel meer 30 cL
Bij abonnement belangrijke korting.
ZIJ DIE ZICH THANS ABONNEE-
REN ONTVANGEN DE TOT 1 JULI
VERSCHIJNENDE NUMMERS GRATIS
Wij hebben het genoegen te kunnen
mcdedeeien, dat in de vergadering van
aandeelhouders van de N.V. tol exploita
tie van „De Zeeuw" besloten werd met
Ingang van 1 October a.s. den abonne
mentsprijs van „De Zeeuw" belangrijk te
verlagen.
Binnenkort hopen wij hieromtrent na
dere mededeelingen te doen.
Wij vertrouwen, dat dit besluit hetwelk
voor de NV. een zeer belangrijke opoffe
ring beteekent, door de lezers met blijd
schap zal worden begroet.
DE DIRECTIE.
V Rust op de straat.
„Op het congres van het N.V.V. is hul
de gebracht aan de leiders, die eindelijk
de agitatie aandurfden en straatoptoch
ten organiseeren.
Nu heeft de ervaring duidelijk ge
toond, waarop zulke demonstraties uitloo-
pen. En daarom rijst de vraag: moet de
overheid die intimidatie maar geduldig
toelaten? De straat is er voor het verkeer;
voor den rustigen burger. Zij is niet gege
ven om de overheid te bedreigen, de orde
te verstoren en het wettig gezag te weer
staan.
Men kan wel wijzen op het feit, dat een
demonstratie niet is bedoeld als poging tot
geweld, maar dat zij allerlei ongure ele
menten aantrekt. Wie echter zulke demon
straties op touw zet, weet zulks en hij
weet ook wel, dat hij de gevolgen niet in
zijn hand heeft.
Het wil ons voorkomen, dat er voor de
overheid voldoende reden bestaat, om dit
misbruik van den publieken weg te kee-
ren."
Met wat de Standaard hier op
merkt, zipi wij het geheel eens.
Dat in deze dagen de massa met aller
lei revolutionaire leuzen wordt opgezweept
is al erg genoeg. Er is geen enkele reden
waarom de Overheid mee zou helpen om
zooals onlangs nog te 's Gravenhage ge
beurde, het gezag te ondermijnen en tot
revolutionair verzet te prikkelen.
Het is zooals de Standaard zegt:
de straat is voor het verkeer, voor den rus
tigen burger en niet om de Overheid te
bedreigen, de orde te verstoren en het
wettig gezag te weerstaan.
Vooral in deze dagen nu overal de
brandstof ligt opgehoopt is het in hooge
mate ongewenscht revolutionaire demon
straties, waarbij zich allerlei elementen
voegen die het maatschappelijk gebouw
liever vandaag dan morgen in brand zou
den willen steken, op de publieke straat
toe te laten.
En dit geldt uit den aard der zaak in
't bijzonder van den Zondag.
De Engelsch-Fransche besprekingen
afgebroken.
De Fransche premier Herriot heeft
Donderdagmiddag opnieuw een bezoek ge
bracht aan den Britschen premier Mac
Donald. De bespreking was van vrij lan
gen duur.
Aan het einde der bijeenkomst werd van
Britsche zijde het volgende officieele com
muniqué uitgegeven:
„De besprekingen tusschen de Engel-
sche en Fransche ministers werden heden
op vriendschappelijke wijze voortgezet en
onderbroken ten einde de Fransche minis
ters de mogelijkheid te geven een bespre
king te voeren met de Duitsche ministers".
De onderhandelingen tusschen de Engel-
sche en Fransche regeering schijnen hier
mede voorloopig, voor zoover betreft de
herstelkwestie, te zijn besloten. Thans van
gen de directe besprekingen aan der Fran
sche en Duitsche vertegenwoordigers.
Nu de besprekingen tusschen Mac Do
nald en Herriot plotseling zijn afgebro
ken, wordt in ingelichte kringen hieruit
afgeleid, dat de pogingen van Mac Donald
om de Fransche regeering te bewegen tot
een definitieve regeling van het vraagstuk
der schadevergoeding in den zin van de
Engelsche regeering, mislukt zijn.
Mac Donald moet Heriiot verklaard
hebben, dat het laatste middel thans nog
slechts directe onderhandelingen tusschen
Duitschland en Frankrijk zijn.
De kritieke toestand van de conferentie
die feitelijk reeds van den eersten dag
af aan heeft bestaan, is daardoor verder
verscherpt.
De toestand schijnt steeds meer ver
ward te worden en steeds minder voor
uitzichten te bieden, terwijl nog niet te
zien is op welke wijze een uitweg kan
worden gevonden.
Het denkbeeld om de conferentie te ver
dagen door haar permanent te verklaren
en commissies van deskundigen te benoe
men, komt steeds meer op den voorgrond.
Dus alweer uitstel.
Hoovor's ontwapeningsvoorstel.
De Japansche marine-autoriteiten heb
ben medegedeeld, dat Japan waarschijn
lijk bereid zal zijn het voorstel-Hoover tot
afschaffing van den chemischen oorlog,
van de luchtbombardementen en tot ver
mindering van het aantal moederschepen
voor vliegtuigen te steunen.
Zij zijn echter geheel en al tegen een
vermindering van beteekenis van .slag
schepen en groote kruisers.
In Japan wordt bovendien de oprecht
heid van de voorstellen van Hoover in
twijfel getrokken en ziet men er op de
eerste plaats een verkiezingsmanoeuvre
van den kant van Hoover in.
De opvatting in officieele kringen kan
aldus worden samengevat, dat de voorstel
len te draconisch zijn om in hun geheel te
kunnen worden aanvaard. Zij zijn echter
prijzenswaardig en verdienen met veel
waardeering te worden behandeld! I
In goed ingelichte parlementaire Engel
sche kringen is men van meening, dat de
voorstellen van Hoover geenszins den
voorrang dienen te hebben bij de verdere
onderhandelingen te Genève. Er zijn an
dere voorstellen ingediend, die evengoed
en even practisch zijn. Wat de vlootbe-
perking betreft voelt men in Engeland
meer voor een vermindering van de kleine
eenheden dan voor die van het aantal
groote slagschepen.
De Amerikaansche staatssecretaris Stim-
son heeft verklaard, dat de Vereenigde
Staten zeer verheugd zijn over de harte
lijke ontvangst van het voorstel van pre
sident Hoover door de Italiaansche regee
ring. Het antwoord van minister Grandi
zal een grooten invloed hebben op de pu
blieke opin;e.
Het is absoluut zeker, dat de Verenig
de Staten er niet aan denken toe te tre
den tot een veiligheidspact, zooals Frank
rijk dat wenscht.
Het Nederlandsch-Belgisch verdrag.
Tot nu toe heeft, voor zoover te Lau
sanne is waar te nemen, geen enkele re
geering een besliste meening te kennen
ge even ten opzichte van het Belgisch-Ne-
derlandsche verdrag. De belangstelling
blijft zeer groot.
Het is echter wel duidelijk, schrijft het
„Vad", dat de beide landen hun verdra'
tegen allerlei handhaving van bestaande
verdragsrechten zullen moeten verdedigen.
In gesprekken kan men de bezwaren
reeds hooren opperen.
Engeland is blijkbaar bevreesd, een te
groote eenheid te zien ontstaan voor men
weet welke positie men daar zelf tegen
over kan aannemen.
Zeer speciaal houden zich de Fran-
schen met het verdrag bezig! Niet on
waarschijnlijk zal het nog het onderwerp
vormen van speciale Fransch-Belgische
onderhandelingen.
De tegenstand van Frankrijk is echter
niet onoverwinnelijk, daar Frankrijk zelf
reeds het beginsel van speciale preferen
tie gepredikt heeft, toen het zijn Donau-
plannen afkondigde
Antwerpen voor een ernstigen Zondag.
Antwerpen staat naar het zich laat
aanzien Zondag aanstaande voor ern
stige .gebeurtenissen, meldt de Msb. De
Fraternellen, een anti-Vlaamschgezmde
en militaristische organisatie, komen in
het Vlaamsche Antwerpen congresseeren,
om te eindigen met een straatmanifestatie.
Dat zit den Vlamingen zeer dwars.
De Vlaamsche nationalisten hebben der
halve heel hun aanhang ook naar Ant
werpen geroepen, Zij vormden het plan,
de Fraternellen eens van de Antwerpsche
stralen te vegen.
Er dreigde een kleine burgeroorlog,
waaraan ook de communisten zouden deel
nemen.
Burgemeester van Cauweiaert echter
heeft het gevaar ingezien en, daar de Fra
ternellen het eerst de straatbetooging heb
ben aangevraagd, de Vlaamsche tegen-
manifestatie verboden. Hij wenscht de
vrijheid van manifestatie voor iedereen te
handhaven.
De Vlamingen zullen echter naar het
schijnt niet thuis blijven. De Antwerp
sche politie zal niet in staat zijn de Fra
ternellen te beschermen, zoodat het hoofd
der politie een beroep zou moeten doen op
de gendarmen.
Wat dit voor gevolgen zal hebben, is
genoeg bekend uit de vroegere straat
manifestaties.
Antwerpen, dat slechts orde en rust
verlangt, ziet dan ook met zeikere vrees
den komenden Zondag tegemoet.
Vischcontingenteering In België.
Dezer dagen vergaderde te Oostende de
Hooge raad voor de zeevisscherij ter be
handeling van de contingenteeringskwes-
tie voor visch. Aan den kabinetsraad zal
namens den Hoogen Raad voor de zeevis
scherij het volgende plan worden voorge
steld:
Van 1 Juli af zou de invoer van visch
met 50 pet. verminderd worden, berekend
op de basis van 1931. Heilbot, latoer, be
nevens alle zoetwatervlsschen zouden vrij
mogen worden ingevoerd. De invoer van
knorhaan, weiting, platvisch, tarbot, griet,
tong, steenpost zou geheel verboden wor
den. Kabeljauw, koolvisch, schelvisch en
eenige andere visschen zouden gecontin-
genteerd worden. Ten gevolge van deze
maatregelen zou de in 1931 ingevoerde
hoeveelheid n.l. 18 millioen k.g. voor het
overige deel van het jaar tot 9 millioen
k.g. beperkt worden.
De „Afschaffing van den chemischen
oorlog."
Na beraadslagingen, die verscheidene
dagen hebben geduurd, heeft de Zwitser-
sche nationale raad met 213 tegen 53 st.
in overeenstemming met het voorstel van
den bondsraad, voor het aanschaffen van
gasmaskers een crediet van in totaal 16
tot 18 millioen francs beschikbaar gesteld.
Deze uitgaven zullen over 8 of 10 jaar
worden verdeeld. In dit jaar zullen
1.350..000 frs. worden besteed voor het
aanschaffen en onderbrengen van gas
maskers.
Korte berichten.
De duikers van het Italiaansche ber
gingsvaartuig „Artiglio" zijn er gisteren
bij kalme zee, met behulp van een bijzon
der daartoe geconstrueerd apparaat, in
geslaagd, 26 gouden baren uit het wrak
an de Egypt ter waarde van eenige mil
joenen te bergen.
De autopostdienst over den Groo
ten St. Bernhard is gisteren heropend.
Heden volgt die over den Grimsol, op 1
Juli die over het Stilfse"joch. Op dien
laatsten datum zijn dan weer alle Alpen-
autopostdiensten in Zwitserland in bedrijf
^.etgeen tevens hefeekent, dat alle passen
dus weer voor het autoverkeer geopend
zijn.
Gisternacht is het in verschillende
deelen van Berlijn, maar bijzonder in
Moabit, erg rumoerig geweest. In het ge
heel vonden 77 arrestaties plaats.
Tweede Kamer en crisis.
Ook in recestijd b ij een?
De Regeering moet, naar de „Maas
bode" verneemt, aan den Voorzitter der
Tweede Kamer hebben verzocht, de be
handeling van crisiswetten ook in den
loop van het reces mogelijk te maken.
Met het oog hierop zou mr J. R. H.
van Schaik reeds aan de leiders der groote
fracties hebben meegedeeld, dat de leden
der Volksvertegenwoordiging zich moeten
gereed houden voor een eventueele bijten-
roeping gedurende het reces, dat heden
een aanvang zou nemen.
Nieuwe vereeniging van medici en
apothekers.
Naar wordt gemeld, bestaat in medi
sche kringen het voornemen, dezer dagen
te komen tot stichting van een Nationale
Vereeniging van medici en apothekers on
afhankelijk van de Maatschappij tot be
vordering van de Geneeskunst en staande
op het standpunt van het Onderling Be
heerd Ziekenfondswezen in Nederland.
De nieuwe vereeniging zal vermoedelijk
in den loop van de volgende week tot
stand komen en zal onmiddellijk na haar
oprichting contact en samenwerking zoe
ken met de leiding van het Onderling Be
heerd Ziekenhuisfondswezen in Neder
land.
De derde kruiser.
Omtrent de gunning van den bouw van
den derden kruiser wordt gemeld, dat het
geheel is gegund aan de firma Wilton-
Feyenoord te Rotterdam- de machine-in
stallatie zal voor een belangrijk deel wor
den vervaardigd door de koninklijke
maatschappij „De Schelde" te V1 i s s i n-
c e n en de electrische installatie zal wor
den uitgevoerd door de firma H. Croon en
Co. te Rotterdam.
Burncmeesters.
Bij Kon. besluit is aan D. C. Eassel-
man. on zijn verzoek, met ingang van 15
Juli 1932, eervol ontslag verleend als bur
gemeester der gemeente Zoelen.
Met ingang van 1 Juli is benoemd tot
burgemeester der gemeente Heerde W. G.
j baron van Randwijck, met toekenning van
1 gelijktijdig eervol ontslag als burgemees
ter der gemeente Waardenburg.
De slapte.
De nanierfabripk der Ver. Kon. Papier
fabrieken firma Van Gelder Zonen te Vel-
sen zal wegens slapte weer overgaan tot
werkvermindering. De cellulosefabriek zal
één dag per week worden stopgezet, waar
door ook in andere afdeelingen der fa
briek de arbeiders een korteren werktijd
zullen krijgen.
Wegens gebrek aan orders zal de fa
briek van de N.V. Draadindustrie te Weg
hel a.s. Zaterdag worden stopgezet.
Aan het geheele personeel is ontslag
aangezegd.
De Koningin naar 't buitenland.
Naar men verneemt zal de Prinses de
Koningin vergezellen bij haar verblijf in
het buitenland.
Hooge Raad van Arbeid.
Benoemd zijn tot nieuwe leden van den
Hoogen Raad van Arbeid voor het tijdvak
van 1 Juli 1932 tot en met 30 Juni 1936:
prof. mr P. S. Gerbrandy te Amsterdam,
ir A. de Kanter te Rotterdam, F. L. van
der Bom te Amsterdam, P. Moltmaker te
Utrecht, J. Nauta te Amsterdam en J. J.
Jeronimus te Utrecht.
Eerste Kamerverkiezingen.
Het schijnt met de samenwerking tus
schen de Roomsch-Katholieke Staten
fracties Gelderland, Overijssel, Gronin
gen en Drenthe ten aanzien van de'
komende Eerste Kamerverkiezing niet te
vlotten. Direct reeds na de adviesvergade
ring te Utrecht verscheen een bericht, dat
Gelderland zich niet aan het Politiek Ad
vies (v. d. Lande, Ant. J. Schoemaker, de
Ruiter) zoude houden. Blijkbaar wenschte
Gelderland geen der drie aftredenden.
Zoo pas meldde het „Centrum" dat Gel
derland met een definitieve voordracht is
gekomen, waarop staan de heeren IJssel-
muiden, Arnhem en de heer de Ruiter,
secretaris van den A. B. T. B. respectieve
lijk als No. 2 en 3.
Het „Ov. Dagbl." zegt nu, dat deze me-
dedeeling wijziging behoeft en wel dat
werd voorgedragen de heer IJsselmuiden
als No. 1 en de heer de Ruiter als No. 3.
Inplaats van dep heer van der Lande, die
als No. 1 op het Politiek Advies voorkomt,
stelde dus Gelderland den heer IJsselmui
den.
Overijssel. Groningen en Drenthe heb
ben nog geen definitief besluit genomen.
De loonsverlaging bij de spoorwegen.
De directie van de Spoorwegen heeft
gistermorgen telefonisch bericht ontvan
gen, dat de minister van waterstaat zijn
goedkeuring heeft gehecht aan het com
promis-voorstel, waarover in de laatst ge
houden conferentie tusschen directie en
personeelraad der Nederl. Spoorwegen
overeenstemming is bereikt.
De werkloozenrelletjes te Boskoop.
Op schriftelijke vragen van het Tweede
Kamerlid Wijnkoop, heeft de minister
van binnenlandsche zaken geantwoord
Vooropgesteld zij. dat de gegeven voor
stelling van zaken betreffende het optre
den van het politioneel gezag te Boskoop
ter oorzake van aldaar op 8 Juni j.l. voor
gekomen ongeregeldheden, niet in over
eenstemming is met die, welke ambtelijk
ter kennis van den ondergeteekende ie ge
bracht!
Binnenland.
Ontwerp pachtwet door de Tweede Kamer
verworpen.
De Belgisch-Nederlandsche overeenkomst.
Komt de Tweede Kamer ook in recès-tijd
bijeen?
Ernstig auto-ongeluk te Beemster.
Buitenland.
Het voorstel-Hoover.
De besprekingen tusschen Engeland en
Frankrijk afgebroken?
Niet de demonstranten zijn overvallen;
het grootste deel der betoogers heeft zich
integendeel, toen de massa na het afgeven
van een tot den burgemeester gericht
adres aan het gemeentehuis te twes rich
tingen uiteengegaan was, onverwachts te
gen de bevelen der politie, om door te loo-
pen, ernstig verzet, zoodat deze genood
zaakt was van de wapenen gebruik te ma
ken. Toen een der gemeenteveldwachters
daarbij kwam le vallen, ontstond rondom
hem een handgemeen, waarbij zijn aan
vallers hem zijn klewang trachten te ont
wringen en hem op het hoofd sloegen.
Een ingezetene van Gouda, die met de
gemeentelijke aangelegenheden te Boskoop
in geeneriei betrekking stond, is geduren
de het handgemeen in den klewang van
den zich nog in zittende houding bevin
denden veldwachter geduwd of gevallen en
heeft aldus den dood gevonden; voorts lie
pen enkele andere personen lichte verwon
dingen op.
Op grond van het bovenstaande bestaat
er geen aanleiding voor het nemen van
maatregelen, als in de tweede vraag be
doeld.
De Wegenwet.
Het Tweede Kamerlid Keestra heeft tot
den minister van waterstaat de volgende
schriftelijke vragen gericht
1. Is de minister niet van oordeel, dat
een spoedige inwerkingtreding der Wegen-
wet (Stbl. 342 van 1930) uit een oogpunt
van werkverruiming in dezen tijd, van be
lang is, omdat dan de eenvoudige proce
dure voor onteigening, krachtens art. 51
dier wet, van toepassing wordt, en dien
tengevolge plannen tot aanleg en verbete
ring van wegen eerder tot uitvoering kun
nen komen?
2. Is de minister bereid, een spoedige
inwerkingtreding te bevorderen, of, indien
mogelijk, het tijdstip der inwerkingtre
ding reeds ten naastenbij mede te deelen?
3. Indien de vorige vraag ontkennend
wordt beantwoord, is de minister dan be
reid mede te deelen, wat aan een spoedige
inwerkingtreding in den weg staat?
DE BELGISCH-NEDERLANDSCHE
OVEREENKOMST.
„De Standaard" spreekt zich zeer voor
zichtig uit over de getroffen overeenkomst.
Na er op gewezen te hebben, dat deze
conventie aan wederzijdsche parlementen
ter goedkeuring zal worden voorgelegd,
vervolgt het blad:
„Tot dien tijd moeten we ons van een
definitief oordeel onthouden. Wel werden
omtrent den inhoud reeds thans enkele
mededeelingen gedaan, doch omtrent het
voornaamste punt geeft de mede-
deeling aan de bladen weinig licht.
De uitvoerbaarheid toch van het
overeengekomene hangt af van de toepas^
sing der meestbegunstigingsclausule. Ten
zij de bestaande handelsverdragen, waar
bij wij aan derden meestbegunstiging toe
gekend hebben, zouden worden opgezegd.
Of, wat theoretisch ook denkbaar is, in
dien men zich reeds vergewist heeft, dat
derden, in dit geval, op de aan hen ver
leende meestbegunstiging geen beroep zou
den deen. Ook dan zou de uitvoerbaarheid
niet aan twijfel onderhevig zijn.
Is noch het een, noch het ander het
geval, dan is het ons niet duidelijk, hoe
de gesloten overeenkomst werken kan.
Tenzij dan, dat we er in zouden berus
ten, dat de aan ons toegekende meestbe
gunstiging door anderen buiten werking
werd gesteld.
Omtrent dit voorname punt, het voor
naamste naar ons oordeel, zijn we nog
niet ingelicht. Eerst als we daarover geïn
formeerd zijn, zal beoordeeld kunnen wor
den of men te doen heeft met een eersten
stap in de goede richting of met een slag
in de lucht.
