No. 217
Vrijdag 17 Juni 1932
Dagblad voor de Provincie Zeeland
EERSTE BLAD.
Buitenland
Dit nummer bestaat uit 2 bladen
Binnenland.
Belangrijkste Nieuws.
Uit de Provincie.
Directeur-Hoofdredacteur:
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lange Vorststraat 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie No. 11.
Postrekening No. 44453.
Bijkantoor te Middelburg.
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. TeL No. 259.
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
A b o n n amantaprijs:
Per 3 maanden, franco per post, 2 3.—
Losse nummers2 0.03
Prijs derAdvertentiön:
14 regels 21.20, elke regel meer 30 ct.
Bi] abonnement belangrijke korting.
ZIJ DIE ZICH THANS ABONNEE-
REN ONTVANGEN DE TOT 1 JULI
VERSCHIJNENDE NUMMERS GRATIS
V Kruis en ploeg.
Met hartelijke instemming hebben wij
kennis genomen van het kostelijke woord,
gesproken door den Commissaris der Ko
ningin in de jaarvergadering van de af-
deeling' Zeeland van den Christelijken
Boeren- en Tuindersbond.
Als Overheidspersoon werd door hem,
uit den aard der zaak, geen partij geko
zen tusschen de verschillende bonden.
Maar toch werd door hem een ernstig
principieel woord gesproken, dat alleen in
een omgeving als üeze gesproken nan
worden.
De Commissaris stak het niet onder
stoelen of ban..en, „dat het zijn wensch is,
dat de Zeeuwsche landbouwers het hoofd
buigen voor den Koning der koningen en
Christus als hun Heer en Heiland eer
biedigen, niet alleen in Kerk en Staat,
maar ook in het maatschappelijk leven.
Wij beleven zorgvolle tijden. De toe
stand schijnt hopeloos en fatalisme en
egoïsme verteeren de volkeren. Veel ern
stiger nog dan de economische crisis is
die op geestelijk gebied. Wanneer die eerst
maar overwonnen is, zal ook het eind van
de economische crisis spoedig zijn bereikt.
Wij moeten strijden tegen den demon van
het ongeloof, die zooveel slachtoffers
maakt en niet te spoedig de schuld op an
deren werpen.
Waarom, aldus Spr., zijn wij zoo dik
wijls moedeloos? Wij moeten opgewekt
voorwaarts gaan en het enge pad achter
Christus bewandelen. God zal ons niet
verlaten, als wij Hem niet loslaten. Laten
wij het devies van den Vader des Vader
lands:
„Mijn Schild en mijn betrouwen
Zijt Gij, o God, mijn Heer"
tot het onze maken.
Dan mogen en moeten wij ook op stoffe
lijk gebied onze belangen behartigen en
zorgen voor ons bedrijf en ons gezin."
Wij zijn den Commissaris der Konin
gin oprecht dankbaar voor dit princi-
pieele woord, waarin zoo duidelijk de die- j
pere oorzaak van de huidige crisis en te
vens den weg om tot verbetering te ko
men, werd aangegeven.
Het zijn donkere dagen waarin wij le
ven.
Maar daarom te meer stemt het tot
blijdschap, als daar zijn Overheidsperso
nen die, hoe hoog ook geplaatst, wenschen
te buigen voor den Koning der koningen.
Immers dit geeft ons waarborg, dat zij
kracht zullen hebben om in de stormen
van dezen tijd staande te blijven.
Moge het woord van den Commissaris
bij velen weerklank vinden.
Wij hebben niet minder dan anders, in
deze tijden de ploeg te hanteeren. Er moet
gewerkt worden met aanwending van alle
krachten om de vele moeilijkheden het
hoofd te bieden.
Dat wenscht ook het Provinciaal be
stuur voorzoover dat op zijn weg ligt en
de middelen het toelaten te doen.
Maar terwijl de ploeg wordt gehanteerd,
blijft het ook noodig, altijd weer, te bui
gen voor het Kruis.
Openingsrede van Mac Donald te
Lausanne.
Gistermorgen is de conferentie van Lau
sanne officieel geopend.
Mac Donald's rede had een program
matisch karakter en behandelde alle op
de conferentie ter sprake komende pro
blemen en voorts het ontwapeningsvraag-
stuk en de komende Londensche confe
rentie.
Hij zeide o.a.: De geheele publieke opi
nie kijkt thans neer op de te Lausanne
vergaderde mogendheden, die bijeen zijn,
om te trachten een uitkomst uit de hui
dige nog nooit beleefde crisis te vinden.
Het aantal werkloozen bedraagt op het
oogenblik 25 millioen. In de meeste lan
den groeien ellende en nood met den dag.
Ook de staten zijn verarmd. Het natio
nale vermogen vermindert en het huma
nitaire en het sociale werk staat voor een
bankroet.
De staatshulp aan individueels perso
nen kan nauwelijks meer gehandhaafd
blijven. De algemeens levensstandaard
van millioenen menschen, gaat van dag
tot dag omlaag
De regeeringen zijn gedwongen, om ter
bescherm.ng van haar financiën, den
handel zoo scherp mogelijk te beperken.
In deze algemeene catastrofe staan
noch Frankrijk, noch Duitschland, noch
Italië, of de Vereenigde Staten of Enge
land alleen.
Een wereld en een stelsel zakt in elkan-
dor.
De thans beginnende conferentie heeft
een deel van de oorzaken van dezen we-
reldnood te behandelen en wel de finan-
cieele erfenis van den wereldoorlog.
Een directe regeling zal een weldadige
werking uitoefenen, vergeleken bij de re-
sultaatlooze onderhandelingen.
De Duitsche Rijkskanselier von Papen
zei: Het gaat thans niet alleen om de
kwestie een definitieve streep te zetten on
der het herstelprobleem, doch veeleer
moet dit probleem in zijn geheelen om
vang, zoomede de geheele toestand, waar
in geheel Europa zich bevindt, met de
overige staatslieden in vertrouwen wor
den besproken.
De Duitsche minister van financiën,
graaf Schwerin Krosigk, zette uiteen, dat
de laatste noodverordening geenszins een
definitieve consolideering van den toe
stand beteekent. De noodverordening is
niet uitgevaardigd met het oog op Lau
sanne. Zij beteekent evenwel de beste il
lustratie van den noodtoestand in Duitsch
land en is het bewijs, dat aan een feite
lijke verder betaling van herstclschulden
door Duitschland niet meer is te denken.
Eén moeilijkheid schijnt reeds te zijn
opgelost. Mac Donald heeft met goedvin
den van de Duitsche delegatie rpeds kun
nen verklaren, dat het beginsel, waarop
de Franschen zoo prijs stellen, moet ge
handhaafd worden, het beginsel n.l., dat
plechtig aangegane verbintenissen niet
oenzijdig kunnen worden terzijde gesteld.
Doch hij heeft hieraan onmiddellijk dit
voorbehoud verbonden, dat naast dit be
ginsel een aanvullend beginsel zich even
eens mag doen gelden, namelijk dat ver
plichtingen, die niet kunnen vervuld wor
den, door wederzijdsche overeenstemming
moeten worden herzien.
Na de rede van Mac Donald is de drie
voudige taak der conferentie aldus om
schreven:
1. het treffen van overeenstemming met
betrekking tot de herstelbetalingen:
2. de voorbereiding van een grootere
economische conferentie met Amerikaan-
sche deelneming;
3. verzekering van een periode van po
litieke rust.
Hoover candidaat gesteld.
President Hoover is door de republi-
keinsche partij-conventie te Chicago bij
eerste stemming opnieuw candidaat ge
steld voor het presidentschap van de Ver
eenigde Staten. Hij verkreeg 1126 stem
men van de 1154 stemgerechtigden.
Toen de uitslag van de stemming be
kend werd gemaakt ontstond in de zaal
een luidruchtige feeststemming. De aan
wezigen lieten duizenden gekleurde bal
lonnetjes opstijgen en bliezen op fluitjes
en trompetjes tot het hoeren en zien ver
ging. Eenige afgevaardigden sloegen op
blikjes en voerden vreugde-dansen uit.
Eén congresgedelegeerde, die bijzonder
vroolijk was, nam zijn echtgenoote, die ook
afgevaardigd was, op zijn schouder en
maakte met danspassen een ronde door de
zaal.
De politieke noodverordening in
Duitschland.
De Woensdag door den Rijkspresident
onderteekende noodverordening tegen de
politieke uitspattingen in de plaats van de
zeven vorige noodverordeningen, is gepu
bliceerd en zal heden in werking treden,
waarmee de zeven vorige noodverorde-
nigen vervallen. Aangezien deze verorde
ningen o.a. het uniformverbod en het ver
bod der nationaal-socialistische S.A.- en
S.S.-troepen inhielden, zijn deze verboden
met ingang van heden opgeheven. Hitier
kan tevreden zijn!
Hoofdstuk I van de nieuwe noodveror
deningen regelt de vraag, wanneer verga
deringen en betoogingen en demonstraties
verboden kunnen worden.
Hoofdstuk II regelt de kwestie, waneer
periodieke drukwerken in bepaalde op
lagen berichten moeten opnemen en wan
neer periodieke drukwerken verboden
kunnen worden,
i Een verbod kan worden uitgevaardigd,
wanneer levensbelangen van den Staat in
gevaar gebracht kunnen worden door het
uitdenken of verbreiden van onware of
onjuist weergegeven feiten. De duur van
een verbod mag in de toekomst bij dagbla
den de periode van vier weken niet over
schrijden.
Hoofdstuk III regelt opnieuw de kwes
tie der politieke organisaties.
Hoofdstuk IV bevat een reeks strafbe
palingen voor vergrijpen tegen de open
bare rust en orde.
Hoofdstuk V (slotvoorschriften) bevat
een reeks van overgangsbepalingen, die
noodig zijn voor het buiten werking tre
den van de oude noodverordeningen.
Opbrengst Rijksmiddelen.
■Opbrengst der Rijksmiddelen over de
Mei in \ergelijking met dezelfde maand
van het vorige jaar
Mei 1932 Mei 1931
Grondbel.
f
690.883
f
683.113
Pers. bel.
-
6.855
-
357.509
Ink. bel.
-
11.929.070
-
12.888.327
Verm. bel.
-
2.023.143
-
2.134.743
Div. en tant. bel.
-
750.068
-
1.353.277
Invoerrechten
-
5.714.442
-
5.081.257
Statistiekrecht
-
164.153
-
262.112
Acc. op zout
-
163.575
-
180.915
Acc. op geslacht
-
544.711
-
711.959
Acc. op wijn
-
48.401
-
60.217
Acc. op gedist.
-
2 646.548
-
3 195.133
Acc. op hier
-
896.256
-
1.133 746
Acc. op suiker
-
4.681.443
-
4 002.438
Acc. op tabak
-
2.284.293
-
3.086.369
Bel. gouden en
zilv. werken
-
54.424
-
68.872
Zegelrecht, enz.
-
1.141.390
-
2.174.210
Reg'. rechten
-
1.055.208
-
1.657.037
Rechten succ.
-
2.376.123
-
3.523.743
Dom., wegen,
-
278.324
-
302.860
Staatsloterij
-
16.983
-
16 979
Loodsgelden
-
274.407
-
340 946
Totaal-generaal f37.740.701 f43.215.781
Gedurende de eerste 5 maanden van dit
jaar werd ontvangen f 177.297.706, tegen
f 198.072.018 van het vorig jaar. Hierbij
dient in aanmerking te worden genomen,
dat verschillende belastingen zijn ver
hoogd. Het verschil is in werkelijkheid
I dus grooter als hier aangegeven.
Bezuiniging op Defensie.
Op de vragen van den heer van Embden
■betreffende bezuiniging op de uitgaven
voor defensie heeft Minister de Geer ge
antwoord, dat volgens een schrijven van
den Minister van Defensie, de meening
van den heer Van Embden, dat door de
aangegeven bezuinigingen de vitale belan
gen der weermacht niet zouden worden
geschaad, door dien bewindsman niet
juist wordt geacht.
Verder is Minister de Geer van mee-
n:ng, dat op enkele vragen geen fintwoord
j kan worden gegeven, daar de gedachten-
1 wisseling tusschen de leden van het kabi
net buiten de openbaarheid behoort te
blijven.
Nedcrlandsche klompen.
Op vragen van het Tweede Kamerlid
Lockefeer betreffende het nemen van
maatregelen tot verplicht gebruik maken
van klompen van Nederlandsch fabrikaat
in het leger, de marine en de Rijkswerk
inrichtingen, heeft de minister van defen-
I sie geantwoord, dat de klompen, bij het
leger, de marine en hun instellingen in
gebruik, worden betrokken door tusschen-
komst van het Rijksinkoopbureau en ver
vaardigd worden bij de Rijkswerkinrich
tingen te Veenhuizen.
Een raadslid afgedankt.
De raadscommissie der revolutionair
socialistische partij te Rotterdam heeft
vergaderd ter bespreking van het werk
der raadsfractie. De vergadering was op
drie leden na voltallig. Met op één na
algemeene stemmen heeft zij het volgende
besluit genomen:
De raadscommissie, van oordeel:
1. dat het optreden van de fractieleider
G. van Burink in de achter ons liggende
periode een aanmerkelijke verslapp'ng
heeft ondergaan;
2. dat het optreden van het raadslid A.
Men;st ;n geen enkel opzicht aan de ver
wachtingen heeft voldaan, wat vooral dui
delijk tot uiting kwam bij de bespreking
van het w erkloozenvraagstuk van het op
treden van de politie, de bouwplannen,
loonsverlaging gemeentepersoneel, enz.
besluit:
a. het raadslid G. van Burink op te dra
gen, in den vervolge zich met meer kracht
op het raadswerk toe te leggen, opdat het
agitatorische karakter beter tot zijn recht
komt;
b. daar niet kan worden aangenomen
dat het optreden van het raadslid A. Me
nist, gezien de ervaringen van de afge-
loopen periode, die ten duidelijkste de
totale ongeschiktheid voor dit werk bewij
zen, in de toekomst meer aan het gestelde
doel zal beantwoorden, hem dringend uit
te noodigen zijn zetel ter beschikking te
stellen van de partij, daar de commissie
het tegenover de revolutionaire kiezers
niet langer verantwoord acht, p.g. Menist
deze functie te laten vervullen.
Ds Langman Kamerlid.
Naar de „Nederl." verneemt, zal dezer
dagen Ds Langman van Wassenaar in de
Tweede Kamer zitting nemen.
Begrafenis Mr. Th. Heemskerk.
Behahe door Minister Ruys de Beeren-
brouck, werd gisteren bij de begrafenis
van Mr. Heemskerk nog het woord ge
voerd door Dr H. Colijn, die er op wees,
dat heel het leien van Mr. Heemskerk
stond in het teeken van het dienen.
Gediend heeft hij het land, zijn partij
en fractie, gediend heeft hij zijn God, want
dat is ten slotte het hoogste.
Zijn geloof heeft hij mogen bezegelen
met een getuigenis op zijn sterfbed en twee
dagen voor zijn ziekbed zei hij nog in de
Tweede Kamer, dat het verzoenend ster
ven van den Heiland voor de wereld zijn
'evenshouding en zijn levensinhoud heeft
bepaald.
Voorls herinnerde spreker aan hetgeen
Mr. Heemskerk op zijn zeventigsten ver
jaardag had gezegd, dat alles in dit leven
gedaan moet worden „Soli Deo Gloria",
want al het goed dat in ons leven is, heeft
Hij gemaakt. Daarom zeggen wij den
Hoere 'God dank voor hetgeen hij' ons in
dezen man geschonken heeft.
Vervolgens voerde het woord Prof. Dr.
Booyeweerd als rector-magnificus der
Vrije Universiteit, mede op verzoek van
het College van Curatoren en van de
Directeuren der Vereeniging voor Hooger
Onderwijs op Geref. grondslag.
Tenslotte dankte een zoon van den over
ledene voor de betoonde belangstelling,
waarop Dr C. Bouma na het lezen van de
Apostolische geloofsbelijdenis in gebed
voorging.
Werkzaamheden in den Wieringermeer-
polder.
De verkavelings- en cultiveeringsarbeid
in den Wieringermeerpolder zal nog onge
veer een maand langer duren dan alge
meen vermoed werd. Begin Juli zullen on
geveer 7CO tewerkgestelden gedaan werk
krijgen; voor de dan nog resteerende 1300
tewerkgestelden zal er begin Augustus
■geen werk meer in den polder zijn.
Ter bestrijding van de groote werkloos
heid in vele Noord-Hollandsche gemeen
ten, als gevolg van dit aanstaande ontslag,
zijn er besprekingen gaande tusschen de
directie van den Wieringermeerpolder en
het departement van binnenlandsche za
ken, om eenige duizenden hectaren land
in den polder niet met de moderne machi
nes te ploegen, maar te doen spitten.
Werkverschaffing in Drente.
De minister van binnenlandsche zaken
heeft, gezien de onmogelijkheid voor de
uit de werkverschaffingen in Drente ont
slagen arbeiders dadelijk werk te vinden,
aan de betrokken gemeentebesturen doen
meedeelen, dat het besluit tot inkrimping
van het getal tewerkgestelden vooreerst
niet behoeft te worden uitgevoerd. Zoowel
gemeentebesturen als landarbeidersbon
den hadden in die richting verzoeken bij
den rijksinspecteur en bij den minister in
gediend.
De Kamervacature-Heemskerk.
Naar wij vernemen zal waarschijnlijk
de heer Mr. H. Bijleveld zijne benoeming
tot lid van de Tweede Kamer niet aan
nemen. Opvolger op de lijst is dan Mr. H.
A. Damhrink te Utrecht.
Notariaat.
Heden overleed in den ouderdom van
65 jaar de heer J. S. P. P. van Oppenraay
notaris te Grave.
Het C. N. V. en de arbeidende jeugd.
Het algemeen bestuur van het Christe
lijk Nationaal Vakverbond vergaderde gis
teren te Utrecht en besloot op 29 en 30
September a.s. opnieuw een conferentie
Binnenland.
Relletjes in Den Haag.
De opbrengst der rijksmiddelen in Mei.
Kruiserdebat in de Tweede Kamer.
Voorstellen voor de Prov. Staten van
Zeeland.
Buitenland.
De opening der conferentie te Lausanne.
Het Hoover-moratorium voor onbepaal-
den tijd verlengd.
te beleggen ter bespreking van het werk
onder de arbeidende jeugd. Deze confe
rentie zal gehouden worden in bet Vacan-
tieoord te Putten.
De bedoeling van deze conferentie is na
te gaan, welke conclusies van het Jeugd-
rapport, zoowel die betreffende de sociale
scholing der jeugd als de vakontwikke-
j ling, tot uitvoering kunnen worden ge-
I bracht.
I Daartoe zullen twee 'inleidingen woeden
gehouden en een overzicht gegeven wor
den van hetgeen thans reeds door de ver-
schil'enie bonden wordt gedaan.
Het ligt in de bedoeling van het C.N.V.
tot deze conferentie ook vertcgenwoordi-
I crers van de algemeene christelijke jeugd
beweging uit te noodigen.
Dr Frederik van Eaden.
Gistermiddag is te Bussum op 72-jari-
gen leeftijd overleden Dr Frederik van
Eeden, een bekend letterkundige.
Veulenkeuring van „Hippos".
Gisteren hield Hippos, Vereeniging van
Walchersche Paardenfokkers, haar 17de
jaarlijksche veulingkeurmg op het Mo-
lenwater alhier onder begunstiging van
schitterend zomerweer en voor deze de-
primeerende tijden veel belangstellend
publiek.
De regeling was als steeds goed. De aan
giften waren normaal, de kwaliteit is
merkbaar stijgende. r
Als eerste catagorie waren aan de beurt
merrieveulens, geboren in 1932. Een 11-tal
verscheen voor de jury, die als uitsteken
de eerste plaatste Certine, eigenaar A. A.
van Nieuwenhuijzen te Nieuw- en St Joos-
land; 2. Calista van Kleverskerke, eige
naar P. van Djjke, Kleverskerke; 3. Rosa
van Molenperk, eigenaar A. Abrahamse te
Serooskerke; 4. Caline van Kleverskerke,
eigenaar P. van Dijke; 5. Londine, eige
naar A. C. Noom, Nieuwland; 6. Ida, eige
naar C. Mesu, Nieuwland; 7. Jannette,
eigenaar P. Louwerse, Oostkapelle; 8. An
nie, eigenaar A. P. van Nieuwenhuijze te
Oostkapelle.
Ook de tweede categorie hengstveulens,
geboren in 1932 was in haar geheel wer
kelijk goed.
Eerste werd Henk, eigenaar A. Wisse
Jzn te Nieuwland; tweede: Simplon, eige
naar C. Mesu; derde: Herman, eigenaar
A. A. van Nieuwenhuijzen; vierde: Con
dor, eigenaar A. G. Noom.
Categorie III omvatte merrieveulens,
geboren 1931. Van de 9 voorgebrachte
dieren werden er 7 uitgetrokken.
Eerste Florine, eigenaar C. Mesu; 2. Do-
rine, 3. Celine, van beide eigenaar A. A.
van Nieuwenhuijze; 4. Norma, eigenaar
J. Maljaars; 5. Coba van Molenperk, eige
naar A. Abrahamse; 6. Irma, eigenaar J.
Maljaars; 7. Letta, eigenaar J. Vlieger,
Biggekerke.
Voor de vierde categorie hengstveulens
geboren 1931, was alleen opgekomen Issus
van A. A. van Nieuwenhuijzen.
Bij de vijfde categorie, tweejarige mer
ries, was eerste Maria v. Zuiddorpe, eige
naar P. Louwerse; 2e. Comtesse, eigenaar
C. Mesu; 3e. Karoline, eigenaar K. Ge-
schiere te Ritthem; 4e. Robertina, eige
naar J. Maljaars; 5e. Dora van Molen
perk, eigenaar A. Abrahamse.
De laatste categorie omvatte merriën
met afstammelingen. Ie. Fanny, van A. A.
van Nieuwenhuijzen; 2e. Flora va,n A.
Abrahamse; 3e. 'Dora, van A. P. van
Nieuwenhuijzen; 4e. Emy van Molenvliedt,
van J. Mesu.
Bij het deze week gehouden examen
voor helpster, u'tgaande van den Bond
van het Nederlandsche Roode Kruis, be
haalden het diploma de dames: E. J. Bos-
schaart, A. C. P. v. Heyl, M. Heyboer,
W. Z. Hoencamp, J. Jongepier, C. de
Klerk, M. Petiet, A. Rooze, M. J. Schaal-
