No. 215
Woensdag 15 Jnni 1932
48s Jaarpug
Dagblad voor de Provincie Zeeland
EERSTE BLAD.
Oit nummer bestaat uit 2 bidden
Buitenland
Binnenland.
Belangrijkste Nieuws.
Directeur-Hoofdredacteur:
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lange Vorststraat 70, Ooee.
Tel.: Redactie en Administratie No. 11.
Postrekening No. 44455.
Bijkantoor te Middelburg.
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. No. 259.
VERSCHIJNT ELKEN WF-RKPAI»,
Abonnementsprijs
Per 3 msendec; freuoo peg post,- f
Losse iii'wru?*' 10 95
Prijs der Advertentiën:
14 regels 11.20, elke regel meer 30 et
BI] abonnement belangrijke korting.
ZIJ DIE ZICH THANS ABONNEE-
REN ONTVANGEN DE TOT 1 JULI
VERSCHIJNENDE NUMMERS GRATIS
Posterijen.
In de gisteren te Amsterdam gehouden
vergadering van de Kamer van Koop
handel werd door den voorzitter betoogd
dat de inkrimping der postbestellingen
voor den handel en nijverheid niet te
aanvaarden is.
De regeling waartegen te Amsterdam
geprotesteerd wordt, zou echter op het
platteland met vreugdegejuich worden
begroet.
Het gaat daar n.l. om het inkrimpen
van de postbestellingen van 4 op 3.
„In een stad als Amsterdam, zoo werd
betoogd, zijn vier bestellingen niet te veel,
daargelaten, dat iedere bestelling haar
eigen waarde heeft. In de eerste bestel
ling krijgt men veel locale post en post
uit de verschillende provinciesteden. Deze
is dus onmisbaar, ook, omdat zij de basis
is van een groot deel der werkzaamheden
op de kantoren van handel en nijverheid.
De tweede bestelling brengt de post uit
Engeland en het grootste gedeelte van
Duitschland. De derde omvat, behalve de
gewone post, nog die uit België, Frankrijk
en vele andere landen. Combinatie van
de 3e bestelling met een andere zou op
één der twee volgende misstanden uit-
loopen: óf de post uit Engeland en
Duitschland komt te laat, vooral met het
oog op de Beurs, óf de Belgische en Fran-
sche post zou eerst tegen den avond,
dus na zakentijd, bezorgd wordenl On-
noodig te zeggen, wat dit voor den han
del zou beteekenen.
De vierde bestelling ten slotte omvat
veel correspondentie ook uit verschillen
de provinciesteden, en het is vooral de
groote handeldrijvende middenstand,
welke deze bestelling absoluut niet kan
missen. Want dit zou beteekenen: bezor
ging van de daarin opgenomen corres
pondentie den volgenden ochtend, en ge
degenheid tot beantwoording eerst een
vol etmaal later!"
Wat hier gezegd wordt van Amsterdam,
geldt ook, zij het dan in mindere mate,
van de kleinere plaatsen.
Ook op het platteland zijn toch tal
van menschen, die belang hebben bij een
spoedige bezorging en behandeling van
de post.
En toch moeit men daar genoegen
nemen, niet met drie, maar met één
postbestelling per dag.
Terecht werd er door den voorzitter
van de Amsterdamsche Kamer van Koop
handel op gewezen, dat ook al zou het
aantal bestellingen daar ter stede niet
worden verminderd, de inkrimping elders
evenzeer Amsterdamsche belangen kan
raken en schaden.
„De Amsterdamsche koopman heeft
niet alleen belang bij een spoedige en
regelmatige bestelling der aan hem ge
richte correspondentie, doch evenzeer
heeft hij er groot belang bij, dat de van
hem uitgaande correspondentie in de
provincie zoo spoedig mogelijk de ge
adresseerden bereikt."
Inderdaad.
En daarom is ontoelaatbaar, dat met
de belangen van het platteland, dat wil
óók zeggen, het algemeen belang, zoo
weinig rekening wordt gehouden.
De fout bij de posterijen is, zooals te
Amsterdam terecht werd opgemerkt, dat
in een tijdsgewricht, waarin van ons allen
wordt verwacht, dat wij voor hetzelfde
geld meer waarde leveren, of wel de
zelfde waarde voor minder geld, de Pos
terijen de zaak omdraaien en minder
waarde willen geven voor hetzelfde geld.
Met het gevolg natuurlijk, dat niet al
leen het publiek gedupeerd wordt, maar
eveneens het bedrijf der posterijen.
De tijd is voorbij, dat een dergelijk
monopolistisch bedrijf het eenvoudig maar
voor het zeggen had.
"V Het „dure" bijzonder onderwijs.
Leerzaam voor wie willen, leeren is
wat de heer S. Wouda, secretaris van
den Bond van Protestantsch Christelijke
scholen in de gemeente Utrecht schrijft
in het „Utrechtsch Provinciaal en Stede
lijk Dagblad".
Hij geeft daarin cijfers over de jaren
1922 tot en met 1924 en 1925 tot en met
1927.
„In de eerste periode hadden de ge
zamenlijke bijzondere scholen kunnen
gebruiken f 821.586. De gemeente behoef
de slechts uit te keeren f 696.892.Door
dat vele leerlingen niet de openbare maar
bijzondere scholen bezochten, werd aan
de gemeente in deze jaren dus
f 124.603.d.i. 15 pCt. bespaard. In
de tweede periode waren de getallen
f739.460.— en f657.460.—.
De uitgaven van het openbaar onder
wijs waren door krachtige bezuiniging
op een lager niveau gebracht. Toch konden
de besturen der bijzondere scholen nog
f82.000 of 11 pet. aan de gemeente be
sparen.
In de jaren 19221927 was de totale
besparing, welke het bijzonder onderwijs
de gemeente bracht, derhalve bijna een
kwart millioen gulden. En daar komt nu
nog bij, wat aan boventallig personeel en
vakonderwijs per leerling minder werd
uitgegeven dan voor het openbaar onder
wijs."
Deze cijfers hebben vooral beteekenis,
omdat wat hier geconstateerd wordt, zoo
ongeveer voor het geheele land geldt.
De cijfers, die indertijd omtrent het
onderwijs te Amsterdam werden verstrekt
spraken eenzelfde taal.
En Wat van deze groote gemeenten
geldt, is ook van toepassing voor de klei
nere gemeenten.
Schier overal is het bijzonder onderwijs
belangrijk goedkooper dan het openbaar
onderwijs.
Een bewijs, dat door de besturen der
bijzondere scholen ook wel terdege met
het algemeen belang rekening wordt ge
houden.
Een bewijs, dat niet juist is de zoo
vaak gehoorde beschuldiging, dat de bij
zondere scholen „graaien" in de schat
kist en dat onhoudbaar is de bewering,
dat de bijzondere scholen het onderwijs
duur maken.
De feiten bewijzen het tegendeel.
Von Papens eerste noodverordening.
Bij de Noodverordening van den Duit-
schen president wordt een officieele uit
eenzetting gegeven, waarin o.m. wordt
verklaard:
De Noodverordening brengt de uitkee-
ringen in het algemeen terug tot den
stand van 1927. Aangezien de loonen in
het algemeen gedaald zijn tot het niveau
van 1927 is het noodzakelijk ook de uit-
keeringen der ongevallenverzekering met
15 pet. te verminderen.
Verder bevat de Rijksnoodverordening
maatregelen voor de sociale verzekering,
voor de Rijksverzorging, voor verlichting
der lasten der gemeenten en verder
maatregelen inzake werkverschaffing en
verzekering van de begrootingen.
De korting voor de tweede soort werk
loosheidsverzekering is belangrijk groo-
ter en bedraagt gemiddeld 23 pet. De cri-
sisuitkeeringen zijn gemiddeld 10 pet la
ger.
De nieuwe uitkeeringen worden vol
gens een uniform systeem geregeld. Het
aantal loonklassen is verminderd. In-
plaats van negen loonklassen zijn er
thans nog zes. De verlaging der uitkee
ringen is daardoor niet algemeen en voor
een huisvader in de laagste loonklasse in
de groote steden zal geen verlaging
plaats vinden in vergelijking met de te
genwoordige uitkeeringen, terwijl bij
voorbeeld de gewone werklooze uit een
hooge loonklasse op het platteland een
verlaging tot 40 of 50 pet. kan krijgen.
Voor de verzorging der oorlogsslacht
offers zal slechts een kleine wijziging
worden ingevoerd. De uitkeeringen aan
kinderlooze personen worden met 20 pet.
verminderd en de kindertoelagen zullen
niet meer tot 18 jaar doch slechts tot 15
jaar worden betaald.
Ter gelegenheid van de afkondiging
barer eerste noodverordening, heeft de
Rijksregeering een proclamatie uitge
vaardigd, waarin zij er op wijst, dat de
regeering bij haar ambtsaanvaarding
Duitschland heeft aangetroffen in een
toestand van socialen, financieelen en
economischen nood en het derhalve
noodzakelijk acht alvorens haar eigen
lijke program af te werken, voorloopig
maatregelen te nemen om den financiee
len toestand van het Rijk, de landen en
de gemeenten te verzekeren en te redden
voor een feitelijk dreigende ineenstorting.
De internationale besprekingen.
Het bureau van de ontwapeningscon
ferentie is gisteren onder leiding van
Henderson wederom bijeengekomen.
De besprekingen waren voorbereid,
doordat Herriot en Mac Donald den ge-
heelen dag vertrouwelijke gesprekken
met andere vooraanstaande gedelegeer
den over den verderen gang van zaken
gevoerd hadden.
Het resultaat is geweest, dat men al
gemeen heeft ingezien, dat het ge-
wenscht is, voorloopig de algemeene
commissie voor de behandeling der rap
porten van de technische commissies
over de aanvalswapenen nog niet bijeen
te roepen.
De belangrijkste ontwapeningsbespre
kingen zullen van thans af te Lausanne
en niet te Genève worden gevoerd.
Dit brengt echter een groote moeilijk
heid mede, doordat, om alleen van de
groote mogendheden te spreken, Ameri
ka en sovjet-Rusland te Lausanne niet
aanwezig zijn.
Van goed ingelichte zijde wordt er op
gewezen, dat tusschen Herriot en Mac
Donald te Parijs geen definitieve afspra
ken zijn gemaakt.
In welingelichte kringen
te Genève gelooft men, dat de
conferentie te Lausanne nau
welijks langer dan veertien
dagen zal duren en een on
voorwaardelijk moratorium
voor een bepaalden tijd tot re
sultaat zal hebben. De definitieve
beslissing over het geheele herstelvraag-
stuk zou dan verwezen worden naar de
conferentie te Londen, die waarschijnlijk
in October zal plaats vinden.
De Poolsche regeering tegen hooge
salarissen.
De Poolsche regeering heeft een ver
ordening aangaande verlaging van te
hooge salarissen in het particuliere be
drijfsleven gepubliceerd. Alle salarissen
die een bedrag van 30.000 zloty, dat is
ongeveer 9500 gulden per jaar, over
schrijden, kunnen tot op deze grens wor
den verlaagd. Tot deze verlaging wordt
overgegaan indien een lid van den raad
van beheer haar voorstelt en het bewijs
levert, dat zij in het economisch belang
van de onderneming is. De verlaging is
echter ook mogelijk indien de onderne
ming zelf niet op tijd haar belastingen
betaalt of indien vast staat, dat arbeiders
en bedienden gedurende 1 maand geen
loon of salaris hebben gekregen.
Prinses Juliana naar Duitschland.
H. K. H. Prinses Juliana is Maan
dagmorgen vroeg per auto van het Loo
naar Duitschland vertrokken. Zij is in
gezelschap van freule Bentinck en Baron
Baud en denkt Vrijdag a.s. op het Loo
terug te keeren.
Steunregeling werkloozen.
De minister van Binnenlandsche Za
ken heeft aan het gemeentebestuur van
Amsterdam medegedeeld geen vrijheid te
kunnen vinden aan het verzoek tot wij
ziging der steunregeling voor werkloozen
te voldoen.
Overeenkomstig een raadsbesuit was
gevraagd den grondslag der uitkeeringen
voor crisisgesteunden te brengen van
f 13.50 op f 15; voor alleenstaande per
sonen het steunbedrag te verhoogen van
f 10 tot f 11.50; aan ongehuwde werkloo
zen, die inwonen bij hun ouders, gedu
rende de werkloosheid van het gezins
hoofd een nader te bepalen bedrag aan
ondersteuning toe te staan.
Commissie van overleg voor de wegen.
Het lid der Tweede Kamer de heer
Beumer heeft aan den minister van Wa
terstaat gevraagd of hij bereid is aan te
geven, wat bij benadering moet worden
verstaan, in het door hem onder dagtee-
kening van 11 Juni 1932 ingezonden
antwoord op de dezerzijds op 12 Mei ge
stelde vraag, onder:
lo. eerlang;
2o. betrekkelijk korten tijd;
3o. verloop vein tijd;
4o. meer duurzaam karakter.
Het betreft hier het antwoord van mi
nister Reymer op de vraag van den heer
Beumer, betreffende de instelling van
een zoogenaamde Commissie van Overleg
voor de wegen.
Notariaat.
Bij Kon. besluit van 11 Juni is aan G.
J. de Gidts, op zijn verzoek, met ingang
van 1 Augustus, eervol ontslag verleend
uit zijn betrekking van notaris te Pijn-
acker.
Bij Kon. besluit is benoemd tot notaris
te Harderwijk A. Greidanus, candidaat-
notaris te Heteren.
Tewerkstelling van gepensioneerden.
De afd. Den Haag van den Nat. Bond
van Handels- en Kantoorbedienden „Mer-
curius", heeft zich gewend tot de direc
tie der Indische Tentoonstelling, met een
protest tegen het feit, dat voor deze ten
toonstelling in hoofdzaak gepensioneer
den in dienst zijn genomen, inplaats van
werklooze handels- en kantoorbedien
den, die daarvoor, volgens Mercurius,
eerder in aanmerking zouden moeten
komen.
Voorts wordt aangedrongen, om bij
eventueel ontstaande vacatures hiermede
rekening te houden.
Eerste Kamer-zitting.
De Eerste Kamer is bijeengeroepen te
gen Woensdag 22 Juni, des avonds om
half negen. Dan zullen worden behandeld
het Onteigeningsontwerp voor verbete
ring van de Maas voor groote afvoeren
beneden Lith en het ontwerp tot wering
van den Colorado-kever bij in- en door
voer van aardappelen en versche groen
ten.
De voorzitter zal voorstellen om op
Donderdag 23 Juni in de af deelingen te
doen onderzoeken o.m. het z.g. Godslas
teringswetje, het Ontwerp tot regeling
van den invoer van leestklaar schoen
werk, dat tot goedkeuring van de ver
dragen in zake invoering van een een
vormige wet op wisselbrieven en order
briefjes; het ontwerp betreffende de ga
rantiestelling ten behoeve van de kippen-
houderjj; het Ontwerp tot regeling van
den invoer van boter, en dat tot tijdelijke
heffing van een bijzonder invoerrecht op
benzine.
Het overlijden van Mr Th. Heemskerk.
Het stoffelijk overschot van wijlen den
Minister van Staat, Mr Th. Heemskerk,
is gisteren van. Utrecht naar Den Haag
vervoerd.
Het Prov. Comité Utrecht en de Centrale
A.-R. Kiesvereeniging te Utrecht hadden
een eenvoudigen palmtak op de kist doen
leggen.
Een vrij groot aantal Utrechtsche Anti
revolutionairen, eergisteravond nog „per
sneeuwbal" gewaarschuwd, had zich om
tegen éénen bij het Diaconessenhuis ver
zameld, om de rouwauto op haar weg
door de stad te begeleiden.
Even voorbij de -Croeselaan stopte de
auto en stelden de deelnemers zich op in
een dubbelen haag, waarna zij tot laat-
sten groet het hoofd ontblootten en de auto
tusschen hen door den weg naar Den
Haag opging.
Tegen drie uur arriveerde de rouw-
wagen aan het kantoor van de firma
Innemee en Zn te 's-Gravenhage, waar
de kist in de nieuwe rouwzaal van de
firma werd opgebaard.
Donderdag zal vóór de begrafenis van
het stoffelijk overschot een rouwdienst
worden gehouden in het woonhuis van
den ontslapen staatsman aan den Raam-
weg te Den Haag, welke dienst zal wor
den geleid door den wijkpredikant van
den overledene, Dr C. Bouma, Geref. pre
dikant te Den Haag-Oost. Het stoffelijk
overschot zal tegen half één naar den
Raamweg worden vervoerd en vanuit het
woonhuis van Mr Heemskerk zullen fa
milie, vrienden en genoodigden in volg-
wagens zich aansluiten voor den gang
naar den doodenakker.
Bij de teraardebestelling zullen o.m. het
woord voeren de leider der A.-R. Partij
Dr H. Colijn en de rector-magnificus van
de Vrije Universiteit, waarvan Mr Heems
kerk curator was, Prof. Dr H. Dooye-
weerd.
Koninklijke deelneming.
Onder de allereerste bewijzen van deel
neming, die mevr. de Wed. L. Heems
kerkde Zaremba in verband met het
overlijden van haar echtgenoot wijlen Mr
Th. Heemskerk bereikten, was een harte
lijk telegram van H. M. de Koningin.
Werkloozen-relletjes te Gouda.
In de gisterenmiddag gehouden ge
meenteraadsvergadering van Gouda
bracht de heer Fokkers (S.D.) de plaats
gehad hebbende relletjes ter sprake. Hij
protesteerde tegen het optreden der po-
Binnenland.
Vergadering afd. Zeeland Chr. Boeren-
en Tuindersbond.
De behandeling van het ontwerp-Genees-
middelenwet uitgesteld.
Vergadering Kon. Ned. Brand weerver-
eeniging.
Buitenland.
Von Papen's eerste noodverordening.
De onderhandelingen te Genève.
De Conferentie van Lausanne.
litie en verzocht den burgemeester er
voor zorg te dragen, dat de menschen niet
meer onnoodig worden geprikkeld.
De heer v. Staal (O.S.P.) wierp de schuld
op de ambtenaren van Maatschappelijk
Hulpbetoon, die tegenover de werkloozen
„onmenschelijk" zouden optreden en hun
niet datgene verstrekken wat gevraagd
wordt.
Wethouder Koemans (R.K.) nam het
voor de ambtenaren op. Hij kon aan de
hand van verzamelde gegevens niet al
leen bewijzen, dat de werkloozen geen
reden tot klagen hebben, maar dat de
werkloozen sinds den tijd, dat de dienst
van Maatschappelijk Hulpbetoon het Bur
gerlijk Armbestuur vervangt, systematisch
worden aangezet zooveel mogelijk te
vragen. Immers het M. H. kreeg nu reeds
520 gevallen te behandelen en het B. A.
gedurende de eerste 3 maanden van dit
jaar slechts 67. Die toeneming is uit
sluitend aan een georganiseerd optreden
te wijten. De werkloozen deinzen er niet
voor terug onder vloeken en tieren eischen
te stellen. Dat daaronder de ambtenaren
niet steeds lankmoedig blijven laat zich
begrijpen.
Spr. garandeerde behoorlijke behande
lingen van de werkloozen als deze zich
ook behoorlijk weten te gedragen.
De loonsverlaging bij de Nederlandsche
Spoorwegen.
Gisteren heeft de Prot. Chr. Bond van
Spoor- en Tramwegpersoneel te Utrecht
een buitengewone algemeene vergadering
gehouden, in verband met de aangekon
digde loonsverlaging voor het spoorweg
personeel.
De bondsvoorzitter, dhr J. Augusteijn,
bracht verslag uit van de besprekingen
in den Personeelraad en met de directie.
Uit de beraadslagingen welke hierop
volgden, bleek, dat de afdeelingen met
het beleid van het hoofdbestuur accoord
konden gaan. Eenige afgevaardigden be
treurden het, dat de directie niet bereid
was, voor de laagstbezoldigden een min
deren aftrek toe te passen; anderen spra
ken hun leedwezen er over uit, dat van
de vijf hoofdbesturen drie het nieuwe
voorstel van de directie hebben verwor
pen.
De wensch werd geuit, dat de Minister
een zoodanige beslissing zal nemen, dat
dit loongeschil alsnog op bevredigende
wijze opgelost wordt. Ten opzichte van
verder te nemen maatregelen sprak de
vergadering zich met groote eenstemmig
heid uit tegen elke daad, welke geacht
zou kunnen worden in strijd te zijn met
de beginselen, die de Christelijke vak
beweging voor haar acties aanvaardt.
DE LAATSTE LEVENSDAGEN VAN
Mr. TH. HEEMSKERK.
De Standaard meldt over de laatste
levensdagen van wijlen Mr Heemskerk:
De ziekte, die Zaterdag 28 Mei operatief
ingrijpen bij oud-minister Heemskerk
noodzakelijk maakte, had zich in 1916
tijdens een verblijf in Stockholm geopen
baard. Reeds toen en ook later, werd er
bij hem op aangedrongen, zich te laten
opereeren (aan de prostaat klier). Hij wei
gerde dit echter steeds. Slechts een kleine
kring van bekenden 'had de wetenschap,
dat hij lijdende was. Hij zelf 'droeg de be
zwaren van zijn kwaal zonder morren en
zonder zelfs aan zijn naaste omgeving er
veel van te laten bemerken.
Voor de buitenwereld gold hij als een
voorbeeld van schier engeknakte vitaliteit.
De laatste wintercampagne had hem naar
het schijnt wel vermoeid.
Zelf verlangde hij naar zijn vacantie en
hij stelde zich voor, in Gastein, het rustige
kuuroord in Tirol, waar hij nog een jaar
geleden met bergbeklimmen jongeren be
schaamd had, de verloren krachten weer
te herwinnen.
