No. 193 Vrijdag 20 Mei 1932 46e Jaargang Dagblad voor de Provincie Zeeland naasappel' saus Dit nummer bestaat uit 2 bladen EERSTE BLAD. Buitenland Bij twee pakjes >l-7iP^-pu(l(ling Binnenland. Belangrijkste Nieuws. Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA. Bureau: Lange Vorststraat 70, Goes. Tel.: Redactie en Administratie No. 11 Postrekening No. 44455. Bijkantoor te middelburg. Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel No. 259. ve Zeeuw VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG. Abonnementsprijs: Per 3 maanden, franoo per post, 13,— Losse nummers10.03 Prijs der AdvertentlBn: 14 regels 11.20, elke regel meer 30 ct BI] abonnement belangrijke korting. Het „vlegelplan". Een van onze lezers in Zeeuwsch-Vlaan deren verzoekt ons, nogmaals de aan dacht te vestigen op het z.g. „vlegelplan". Men weet wat daarmee bedoeld wordt, n.l. aan den steun van tarwebouw te ver binden de voorwaarde, dat het graan met de hand gedorscht moet worden. Bedoelde lezer is van meening, dat in de naaste toekomst ongeveer 80 pet. van de landarbeiders slechts 5 maanden per jaar werk zal hebben. Daarom moet er iets voor de arbeiders gedaan worden. En dat kan naar hij oor deelt het best door het maalpercentage van de tarwe te brengen op b'.v. 40 pet., mits het dorschen plaats heeft met de vlegel. In Zeeuwsch-Vlaanderen, westelijk deel, waar ongeveer 7000 H.A. tarwe werd uit gezaaid, zou dit, naar hij berekent, betee- kenen, dat ongeveer 1500 landarbeiders gedurende 12 weken f 10 per week zouden kunnen verdienen. Wij achten ons niet in staat de practi- sche uitvoerbaarheid van een dergelijk vlegelplan te beoordeelen. Gaarne vestigen wij echter op dit denk beeld dat reeds eerder gelanceerd werd, de aandacht, eenvoudig omdat naar het ons voorkomt in dezen benarden tijd elk plan dat tot leniging van den nood mis schien zou kunnen bijdragen, in elk geval nauwgezette overweging verdient. Ontstellend. Van ontstellende cijfers sprak onlangs een schrijver in de „Vrijzinnig Demo craat". En van z ij n standpunt het was een volbloed aanhanger van de Openbare School met recht. Du statistiek leert toch, dat terwijl het aantal kinderen dat het lager onderwijs volgt, toeneemt, het aantal leerlingen van de openbare school nog steeds terugloopt. De schrijver noemt dit ontstellend, daar, zegt hij, „voor ons Vrijz.-Dem. nog steeds het Openbaar Onderwijs geldt als het onderwijs, dat voor ons volk het beste moet worden geacht. De geweldige ver deeling, die in de jeugd wordt geforceerd, achten wij, voor de toekomstige maat schappij niet gewenscht. Waar nu voor ons de verdediging van het Openbaar Onderwijs een programpunt uitmaakt, mogen we niet lijdelijk toezien, dat de O. S. meer en meer terrein verliest. Er moet actief worden opgetreden. Niet langer mogen we toezien, in het vertrou wen dat éénmaal het ideaal, één school voor één volk, weer verwezenlijkt zal wor den. Wij moeten opkomen voor de rechten van de O. S., aan de gedachte, die aan de O. S. ten grondslag ligt, in ruimeren kring bekendheid geven. Zoo mogelijk en waar noodig moet voor onze diverse afdeelin- gen de beteekenis van de O. S. voor onze Volksontwikkeling uiteengezet worden, waarnaast vanzelf de bijzondere school ook bekeken moet worden. Waarom vraagt met bijzonder onderwijs? Wat is het beginsel der bijzondere school? Deze vragen moeten onze aandacht bezig hou den, en dan moeten wij het aantal verde digers der O. S. grooter maken." Zijn de cijfers van de statistiek voor dezen schrijver ontstellend, voor ons is niet minder ontstellend wat hij in verband daarmede opmerkt. Ontstellend is dat men in dezen tijd nog kan komen met de afgezaagde bewe ring dat de bijzondere school de natie ver deelt. Ontstellend is dat iemand zoo weinig werkelijkheidsbesef blijkt te bezitten, dat hij meent te mogen vertrouwen dat een maal het ideaal, één school voor één volk en dan natuurlijk de openbare school verwezenlijkt zal worden. En dat, ter wijl ons volk toch reeds sinds jaren blijk geeft van de openbare school niet gediend te zijn. En ontstellend is niet minder, dat, na alles wat in den loop der jaren over de beteekenis van de bijzondere school ge schreven en gezegd is, thans in 1932 de vraag aan de orde wordt gesteld wat toch wel de reden is waarom bijzonder onder wijs gevraagd wordt en wat het beginsel is der bijzondere school. Het mag toch als bekend worden veron dersteld, dat de Scholen met den Bijbel zijn opgericht, omdat terecht werd inge zien, dat het Evangeliezout bij het onder wijs en de opvoeding niet gemist kan worden. En dat later z.g. neutrale bijzondere scholen zijn gesticht is een gevolg van het feit, dat de openbare school in tal van plaatsen een anti-nationaal karakter kreeg. Dat deze dingen zelfs bij ijveraars voor de openbare school nog niet bekend schij nen te zijn is ontstellend. De „Phillppar-ramp". Er wordt weinig hoop gekoesterd, dat één van de 70 passagiers, die nog als ver mist verondersteld worden, nog in leven is De „Georges Philippar" staat nog in brand en drijft snel Noordwaarts. Een Nederlandsche doctor (bedoeld zal hier wel zijn Dr van Tricht), die aan boord van de „André Lebon" met zijn vrouw te Aken aankwam, vertelde, dat zij, gewekt door rook aan boord van de „Geor ges Philippar", naar de naast gelegen hut ijlden, waar hun twee kinderen en hun kinderjuffrouw sliepen. De hut was echter in vlammen gehuld en de ouders zagen him kinderen nooit weer. Zij werden zelf in een toestand van diepe verslagenheid gered. In een persoonlijk interview gaf dr van Tricht het volgende relaas van den brand. Zoodra ik zag, dat er iets niet in orde was en dat het geheel schip met rook ge vuld was, haalde ik mijn vrouw uit de hut naar het dek en snelde daarna naar de hut van mijn kinderen, die ik reeds met vlammen omringd zag. Mijn vrouw begaf zich in de eerste reddingsboot, daar bevel was gegeven, om alle vrouwen en kinderen te laten voorgaan. Het Russische stoomschip deed al het mogelijke om den overlevenden zooveel mogelijk comfort te verschaffen. Een der geredde Engelschen bevestigt, dat er geen paniek aan boord van de „Georges Philippar" heeft geheerscht; de bemanning van het schip heeft zich voor beeldig gedragen. Zij zorgde er voor, dat de vrouwen en kinderen het eerst werden gered. Naar de meening van dezen ooggetuige is het verlies aan menschenlevens in hoofdzaak toe te schrijven aan de om standigheid, dat de slapende passagiers niet spoedig genoeg werden gewekt, met het gevolg, dat zij bij hun ontwaken in hun hutten als in een val gevangen zaten hermetisch van de buitenwereld afgeslo ten door waterdichte deuren. De „Messageries Maritimes" hebben het eerste officieels rapport van kapitein Vick van de „Georges Philippar" gepubliceerd. De kapitein meldt daarin, dat hem op 16 Mei, des nachts om 2 uur werd medege deeld, dat een passagier brand in zijn hut had gemeld. De kapitein begaf zich terstond naar de plaats van den brand en moest vaststellen, dat het vuur zeer snel om zich heen greep, hoewel alle blus- schingsmaatregelen genomen waren. Hij liet daarop het schip stoppen en S. O. S.-seinen uitzenden. Het radio-station, het reserve-station en de electrische gene rator geraakten bijna gelijktijdig in brand. De passagiers van dit dek, die door het vuur verrast werden en niet meer uit hun hutten konden komen, zijn gestikt. Enke le passagiers, die in zee sprongen, konden worden gered. De kapitein meldt verder, dat hij twee reddingsbooten en 4 kleine booten kon uitzetten. De passagiers hielden zich kalm en de officieren en de bemanning gedroe gen zich bewonderenswaardig. Volgens een verklaring van het Lon- densche Bureau van de Messageries Ma ritimes bedraagt het aantal passagiers en leden van de bemanning, dat gered is, in totaal 717. Van ongeveer 50 personen weet men nog niets af. Sommige passagiers, welke men aan boord waande, hadden het schip reeds in Colombo verlaten. De vechtpartijen te Bombay. Ofschoon ook gisterochtend opnieuw onlusten zijn uitgebroken, zijn er toch aanwijzingen, dat de bloedige gevechten welke thans reeds zes dagen aanhouden en tot dusver aan 111 personen het leven hebben gekost, terwijl er 1100 gewond werden, spoedig geëindigd zullen zijn. De politie heeft een hoeveelheid wape nen ontdekt, welke met een bakkerswagen vervoerd werden. De wapenen: messen, dolken en bijlen, waren verborgen onder het brood. De wagen werd voortgeduwd door een mohammedaan, die zich als Hindoe had Ingezonden Mededeellng. PUDDINGPABRIEK »j4-7-PO/.J5K- GRONINGEN verkleed. De menigte was woedend bij het ontdekken van dit wapentransport. De mohammedaan slaagde er echter in nog te ontsnappen. De raddraaiers worden krachtig ver volgd en heele huizenblokken zijn door de troepen omsingeld terwijl de politie huis aan huis doorzocht. Ieder, die in het be zit wordt gevonden van geplunderde have, wordt aangehouden en voor 14 dagen in arrest gesteld, tot het onderzoek is afge- loopen. Tot nu toe bedraagt het aantal slacht offers van de gevechten tusschen Hindoes en Mohammedanen in totaal 117 dooden en 1130 gewonden. De toestand is nog zoo ernstig, dat de Britsche verzekerings maatschappijen voor een risicoverzeke ring voor den termijn van een maand, de betaling vragen van een premie, welke ge woonlijk voor twee jaar vastgesteld is. Post- en telegraafstaking in Griekenland. In den nacht van Woensdag op Don derdag zijn de beambten van den post- en telefoondienst, wegens een loongeschil, in staking gegaan. Het bedrijf kan slechts gedeeltelijk door beambten van het ver- keersministerie gaande worden gehouden. De regeering heeft de arrestatie van de stakingsleiders bevolen en een besluit af gekondigd, waarbij alle stakende beamb ten werden ontslagen Eedsafschaffing In Ierland aangenomen. De Dail Eireann van den Ierschen Vrij staat heeft de discussies over het wets ontwerp tot afschaffing van den eed van trouw hervat. Zij verwierp met 77 tegen 69 stemmen een amendement van de op positie, waarvan het doel was handha ving van het Engelsch-Iersche verdrag. Na verwerping van een tweede amende ment der oppositie nam de Dail met 77 tegen 69 stemmen het wetsontwerp in derde lezing aan. Het wetsontwerp gaat thans naar den Senaat. VreeselIJke gruwelen In Liberia. Woensdag is de bijzondere commissie van den volkenbond bijeengekomen, ten einde het rapport te behandelen van de deskundigen, die door Groot Brittannië, de Ver. Staten en Frankrijk naar Liberia zijn gezonden, teneinde een onderzoek in te stellen naar de toestanden aldaar. De vertegenwoordiger van de neger republiek gaf in de zitting der commissie toe, dat er verschrikkelijke wreedheden hadden plaats gevonden. Deze bar- baarschheden waren begaan door de grenstroepen van Liberia, die 44 dorpen in brand hadden gestoken. 81 mannen, 49 vrouwen en 19 kinderen zijn vermoord, terwijl bij het in brand steken der dorpen nog tal van andere personen levend wer den verbrand. In hun rapport deelen de deskundigen nog mede, dat ruim 12000 menschen de wildernis in gevlucht zijn, waar zij zonder behoorlijke voedselvoorziening en zonder onderdak blijven, aangezien zij de autori teiten vreezen. Naar verluidt, wordt verwacht, dat de volkenbondsraad in verband met dit rap port voorstellen zal indienen, strekkende tot het benoemen van een specialen com missaris met toestemming der Ver. Staten, die het bestuur in Liberia zou overnemen en de republiek onder protectie zou plaat sen van den volkenbond. Hef noodweer boven Munsterland. Het noodweer, dat op Tweeden Pink sterdag boven Munsterland woedde, ver nielde in de gemeente Havixbeck 3680 morgens winterzaad. Tachtig procent van de 30.000 vruchtboomen zijn verwoest. Van de 400 landbouwbedrijven, welke door het noodweer getroffen zijn, zijln slechts 17 tegen hagelschade verzekerd. De schade te Havixbeck wordt, wat be treft het winterzaad, geschat op 552.000 R.M. en wat de vruchtboomen betreft op 240.000 R.M. Bovendien is natuurlijk groote schade aangericht door overstroo ming, vernieling van gewassen enz. Mi nister Schiele, die gisteren te Munster ver toefde, sprak namens de Rijksregeering woorden van deelneming met de zwaar getroffen landbouwers en beloofde zoo veel mogelijk steun van de zijde der re geering. Circus Glelch wordt niet In Engeland toegelaten. De Britsche regeering heeft den te Lon den vertoevenden directeur van het circus Gleich, den heer Jostmann, medegedeeld, dat de regeering nogmaals alle bizonder- heden inzake de voorgenomen rondreis van het circus Gleich door Engeland, ern stig heeft nagegaan, doch dat geen motie ven naar voren zijn gebracht, welke een wijziging in de vroeger genomen beslis singen zouden rechtvaardigen. Dienten gevolge kan het Ministerie van Arbeid geen bewijs van toegang tot het land ver strekken. Korte berichten. i Het personeel van posterijen, tele grafie en telefoon in Griekenland, dat reeds lang ontevreden was en met sta^ king dreigde, heeft thans besloten inder daad daartoe over te gaan. De regeering heeft gezorgd, dat de dienst door militai ren kan worden gaande gehouden. Een rijke Australiër, de 65-jarige Watson, die een paar dagen geleden te Parijs was aangekomen, is Woensdag het slachtoffer geworden van twee internatio nale oplichters, die hem een bedrag van 4 millioen francs afhandig wisten te ma ken. Op initiatief van den nieuwen secre taris van de Boedapester orde van advoca ten zullen dezer dagen duizend advocaten te Boedapest naar het ministerie van ju stitie trekken, waarna een deputatie den minister zal opzoeken, ten einde dezen in een petitie-van de ellende te overtuigen, waarin thans de Hongaarsche advocaten- stand verkeert. Naar 3venska Dagbladet meldt, zijn in de zaak-Kreuger binnenkort nieuwe arrestaties te verwachten. Het moeten in dit geval eenige vooraanstaande menschen van het concern betreffen, die in nauwe betrekking met Kreuger stonden. De minister van binnenlandsche za ken verklaarde, dat de politie te Sevilla in de wijk Santa Cruz een werkplaats voor de vervaardiging van bommen heeft ont dekt, waar zich 700 bommen bevonden, met kruit en schroot geladen en alle voor zien van een slaghoedje met een daaraan verbonden lont, d.w.z. voor het gebruik gereed. In 24 dorpen in de provincie Se villa hebben de landarbeiders het werk gestaakt. In twee plaatsen werden de gendarmes door stakers aangevallen. De gendarmes maakten van hun wapens ge bruik, waardoor een arbeider werd gedood en verscheidene gewond. Gedurende vier dagen heeft in de bosschen tusschen Lachhammer en Grü- newalde een geweldige brand gewoed, welke vermoedelijk is aangestoken. Men schat het geteisterde gebied op een opper vlakte van 1000 morgen. De Koningin-Moeder. Gistermiddag kwart voor twaalf is de Koningin-Moeder met klein gevolg per auto van Amersfoort ten paleize Soestdijk aangekomen voor haar jaarlijkech zomer verblijf aldaar. Binnenland. De Tweede Kamer nam de contingentee- ringsontwerpen aan. De nood der melkveehouders in Friesland. Buitenland. Post- en telegraafstaking in Griekenland. De vechtpartijen te Bombay. De verhouding tusschen Engeland en Ierland. DE LUCHTPOSTVERBINDING NAAR INDIE. Verkorting met één dag gedurende den zomerdienst Met ingang van 2 Juni zal gedurende de maanden Juni, Juli en Augustus het vliegtuig van don Lichtdienst Amster damBandoeng des Donderdagsmorgens te circa 4 uur van Schiphol vertrekken. Het zal daardoor mogelijk zijn den eer sten dag hot traject AmsterdamSofia af te leggen en den tweeden dag Marsa- Matruh te bereiken, waardoor over den geheelen afstand AmsterdamBandoeng een dag zal worden gewonnen. In verband hiermede moet de luchtpost correspondentie zoo tijdig gepost worden, dat deze uiterlijk Woensdagavonds te Amsterdam aankomt. De Woensdagsavonds te Rotterdam en 's Gravenhage ter post bezorgde Indische luchtpostcorrespondentie, welke niet meer met de gewone middelen van vervoer kan worden verzonden, zal per auto naar Schiphol worden vervoerd. Vertrek van Rotterdam te 24 uur. DE NOOD IN DE MELKVEEHOUDERIJ Het Kon. Nederlandsch Landbouwco- mité heeft gisteren een telegram aan den minister van economische zaken en arbeid gezonden waarin dringend verzocht wordt in verband met den meer dan treurigen toestand van de melkveehouderij, in af wachting van het tot stand komen van de wet tot steun aan de melkveehouderij, voorloopig maatregelen tot steun, onder meer door ontlasting van de botermarkt, te nemen. De crisis in land- en tuinbouw. Het lid der Tweede Kamer de heer Braat heeft de ministers van Economi sche Zaken en Arbeid en van Justitie ge vraagd: Zijn de ministers bereid mede te deelen of door hen reeds wetgevende maatrege len zijn voorbereid en in uitzicht kunnen worden gesteld om verkoopingen bij exe cutie van land- en tuinbouwbedrijven of van daarbij behoorende inventarissen te gen te gaan, wanneer blijkt, dat de betrok ken land- of tuinbouwer of eigenaar van die bedrijven niet aan zijn financieele ver plichtingen voldoen kan door de crisis in die bedrijven? Zoo niet, zijn de ministers dan bereid zoo spoedig mogelijk bedoelde maatrege len voor te bereiden? De loonkorting ie Amsterdam. De gemeenteraad van Amsterdam heeft gistermiddag de voordracht van B. en W. tot verlaging van de loonen der werklie den met 24 tegen 20 stemmen aange nomen. Van de soc.-democraten hebben de hee- ren mr Van den Bergh W. Polak en Os- sendorp er vóór gestemd. Aanvankelijk was een grooter deel der Soc.-Dem. fractie voornemens voor het voorstel te stemmen. Een op het laatste oogenblik gehouden vergadering van de Federatie der S. D. A. P. heeft de meeste leden echter van dit voornemen teruggebracht. Grondprijs en vermogensbelasting Het lid der Tweede Kamer de heer Van Rappard heeft den minister van Finan ciën gevraagd: Is het den minister bekend, dat, hoewel in het algemeen een aanzienlijke daling in de grondprijzen is ingetreden, toch de prijzen, die hier en daar bij verkoop van boerderijen nog worden besteed, door koopers-niet-landbouwers die het meer om een veilige, dan wel om een rentege- vende belegging te doen is, belangrijk hooger zijn dan overeenkomt met de slechte uitkomsten van het landbouwbe drijf? Is de minister niet van oordeel, dat,, waar dergelijke sporadisch voorkomende verkoopen een grooten invloed uitoefenen op de gemiddelde aan de Inspecteurs der registratie bekende verkoopsprijzen, wel ke wederom de basis vormen voor de aan-

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1932 | | pagina 1