No. 102
Donderdag 19 Mei 1932
46e Jaargang
Dagblad voor de Provincie Zeeland
GIJ DWAAS.
W VAN MELLE'S KOEK, GEZOND EN LEKKER!
FE U ILLETON
Buitenland
Belangrijkste Nieuws.
Binnenland.
Directeur-Hoofdredacteur
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lange Vorststraat 70, Goes.
Tol.: Rodoctlo on Administrate No. It
Postrekening No. <4453.
Bijkantoor te Middelburg.
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. TeL No. 259.
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Por 3 maandon, franco per post, !3.—
Losse nummers 10.03
Prijs der AdvertentiBn:
1—4 regels fl.20, elke regel meer 30 ct
Bi] abonnement belangrijke korting.
Toenadering.
De opmerking werd gemaakt, dat wat
in ons blad geschreven werd over de wer
king van de Tarwewet in verband met de
werkgelegenheid, niet van zekere eenzij
digheid is vrij te pleiten, omdat hier al
leen werkgevers aan het woord waren.
Indien dit juist mocht zijn, dan is dat
zeker niet onze schuld. Wij hebben toch
zonder eenige beperking de gelegenheid
opengesteld om over deze zaak het ge-
wenschte licht te verspreiden. Uit het feit
dat wij geen enkel schrijven ontvingen
waarin het tegendeel werd aangetoond,
meenen wij dan ook te mogen concludee-
ren, dat door de Tarwewet de werkge
legenheid niet wordt beperkt.
In verband hiermede werd nog een an
dere opmerking gemaakt en wel deze,
dat er en dan met name bij den tarwe-
verbouw veel minder gewerkt wordt,
dan in vroeger jaren. Het wieden, too
wordt van zekere zijde geklaagd, blijft
achterwege en men laat eenvoudig het
Onkruid met de tarwe opgroeien, in strijd
met de bedoeling van de Tarwewet, die
gemaakt werd om het geheele bedrijf en
alle bedrijfsgenooten te steunen.
Hierop werd ook reeds door een der
inzenders gezinspeeld de vorige week, toen
hij opmerkte dat er enkele landbouwers
zijn die niet willen laten werken en dat
er velen zijn die het niet kunnen la
ten doen, omdat ze daartoe financieel
niet in staat zijn.
Nu zal het voor een buitenstaander
altijd moeilijk zijn hier een strikt objec
tief en onpartijdig oordeel te vellen.
Maar juist daarom is 'tzoo noodig,
dat er tusschen de verschillende organi
saties overleg wordt gepleegd.
Het is heel gemakkelijk in een verga
dering van landarbeiders de voorstelling
te wekken, dat de patroons onwil
lig zijn om te laten arbeiden en dat ze zoo
niet alleen de belangen van de arbeiders,
maar ook hun eigen bedrijfsbelang scha
den.
Zooiets wil er uit den aard der zaak
wel in bij vele arbeiders, maar 'tis, ten
zij men over afdoende bewijzen beschikt,
van weinig practisch nut en spelen met
viuur bovendien.
Omgekeerd is bet voor werkgevers ge
makkelijk het voor te stellen dat de arbei
ders werkschuw zijn en te hooge eischen
stellen, zonder dat zij zich van de juist
heid van dergelijke beschuldigingen be
hoorlijk hebben overtuigd.
Op deze manier wordt over en weer ver
bittering gewekt.
Veel beter is het en zelfs noodzakelijk
dat men gezamenlijk de moeilijkhe
den onder het oog ziet en gezamen
lijk zoekt naar een oplossing.
Als de loonen moeten worden gekort en
de werkgelegenheid ingekrompen, laat het
dan niet gaan zonder overleg, zander het
noodzakelijke van een dergelijke maat
regel aan te toonen.
En als de arbeiders reden meenen te
hebben om zich te beklagen, laten zij dan
ook het overleg niet schuwen.
Dat is eisch van het Christelijk beginsel.
Patroons en arbeiders zijn leden van
één lichaam.
Zij hebben naar Gods bestel ieder een
Vrij naar het Engelsch.
45)
„Ik wil een baantje in een winkel", zei
Scobie of hij niet had gehoord. „Je hebt
dozijnen winkels en je opent elk oogen-
blik nieuwe. Er is geen man, die zijn vak
beter verstaat dan ik. Misschien ben ik
niet zoo op de hoogte van die mode-arti
keltjes en ijzerwaren en drogisterijen,
maar ik beloof je, dat ik het gauw genoeg
te pakken zal hebben. Het bet was de
vrouw, die er bet eerst aan dacht ons tot
jou te wenden, want ik was als versuft
door den slag, maar zij was er zeker van,
dat je wel een plaatsje voor me zou heb
ben en ik wed, dat ze gelijk had".
Hij keek op naar den directeur met een
eigenaardig gespannen uitdrukking in zijn
oogen.
„Ik ben bang", antwoordde Barker ern
stig, „dat we je niet op die manier kunnen
helpen. Het is regel bij de maatschappij,
dat er geen man wordt aangenomen, die
bij zijn in dienst treding al over de vijf
en twintig is. Bovendien moet hij geheel
onthouder zijn en
eigen taak en een eigen plaats en zij zijn
beiden voor den welstand van het maat
schappelijk organisme onmisbaar.
Dit moet worden ingezien niet alleen,
maar ook in de practijk tot toepassing
gebracht.
Toenadering eischt Gods Woord
en dezer tijden nood.
En om daartoe te komen is voor beide
groepen allereerst noodzakelijk, organisa
tie naar eigen beginsel, onder eigen ba
nier.
De Kabinetscrisis in België.
De Kamervergadering van Woensdag
middag heeft slechts 5 minuten geduurd.
De meeste parlementaire fracties maak
ten van de gelegenheid gebruik om af
zonderlijk te vergaderen.
De Vlaamsch-nationalisten kwamen ook
bijeen en constateerden weer eens te meer,
dat de Belgische regeering volslagen
machteloos gebleken is om zelfs maar een
gedeeltelijke oplossing van het Vlaamsche
vraagstuk door te voeren. Naar hun oor
deel is geen opklaring van den politiekon
toestand te verwachten, indien niet tot
Kamerontbinding wordt overgegaan.
Vrij algemeen werd verwacht, dal. Ren-
kin, die gisteren ook door koning Al-
bert ten paleize werd ontvangen, officieel
met de vorming van het nieuwe Kabinet
zal worden belast.
Naar de Antwerpsche burgemeester en
leider der katholieke Vlaamsche Kamer
fractie, van Cauwelaert, mededeelde, moet
het nu uit zijn met het onderdrukken van
den wil der meerderheid in het land en
in het parlement, die een afdoende oplos
sing van het Vlaamsche vraagstuk
wenscht. Men moet de meerderheid toela
ten zich vrij uit te spreken; een nationaal
vraagstuk al het Vlaamsche vraagstuk
is, vergt werkelijk nationale oplossing.
Woensdagavond was de toestand nog
steeds even onzeker als des morgens.
De zaak Lindbergh.
Omtrent Curtis, die zooals men weet,
zijn mededeelingen omtrent het door hem
tot stand gebrachte contact met de ont
voerders van Lindberghs kind volledig
heeft herroepen, wordt nog gemeld, dat
hij zich geheel ten onrechte als million-
nair heeft voorgedaan. Curtis' werf voor
jachten was failliet gegaan en door voort
durende geldzorgen was hij in een staat
van overspanning geraakt. Toen hij nu
aanbiedingen van een courant en van een
filmonderneming had gekregen voor het
verhaal, was hij doorgegaan met het ma
ken van zeetochtjes, die den schijn moes
ten hebben, dat hij op het goede spoor
was.
Zoo mogelijk nog erger was, dat Lind
bergh zelf aan de leugens van Curtis ge
loofde en zijn tijd, geld en energie ver
spilde aan allerlei vliegtochten naar pun
ten door Curtis genoemd, welke tochten
natuurlijk niets konden opleveren.
Uit een nader bericht blijkt, dat Curtis
vervolgd zal worden wegens het geven van
valsche inlichtingen.
De eveneens in verband met de zaak
Scobie's gezicht werd vuurrood. Een
oogenblik balden zich zijn handen tot
vuisten. Toch zei hij op nederigen toon:
„Ik beken je, Robert, ik heb vanmorgen
een borrel genomen, maar het is geen ge
woonte. Ik voelde me niet erg goed,
toen ik van de tram kwam."
Maar ik wil me onmiddellijk bij de ge
heelonthouders aansluiten, als je dat wil;
en wat mijn leeftijd betreft, een man in
jou positie, kan dat gemakkelijk genoeg
in 'orde maken. Als je me niet achter de
toonbank wilt lalen staan, zijn er nog an
dere baantjes genoeg. Ik weet, dat ik
niet veel trots meer over heb. Maar ik ben
zoo sterk als een paard en kan minstens
nog wel dertig jaar mee. Het kan me niet
schelen wat ik doe, als ik maar geld ge
noeg verdien voor mij en mijn vrouw. La
ter kunnen de kinderen ons misschien wel
wat helpen. Nou, Robert, wat zeg je er
van?"
Het is absoluut onmogelijk, mijnheer
Scobie. We breken nooit met de eenmaal
vastgestelde regelen, onder geen enkel be
ding. Als ik u van dienst kan zijn om er
gens anders een betrekking te krijgen, laat
u het me maar weten. In de
„Absoluut onmogelijk! Meen je dat?"
„Anders zou ik het niet gezegd hebben.
Ondertusschen", zei Barker, zijn porte
feuille te voorschijn halend en er een
bankje van zestig gulden uitnemend, „als
Lindbergh gearresteerde Frank Parzyck,
die, zooals men weet, verklaard heeft, een
der ontvoerders te zijn geweest en inlich
tingen omtrent den dood van het kind
bij die ontvoering heeft gegeven, blijkt
dezelfde methode als Curtis te volgen. Een
telegram uit New-York meldde althans
gisteravond, dat Parzyck bij een nader
verhoor door de politie, heeft gezegd, dat
zijn vroeger gedane mededeelingen gelo
gen waren.
Onlusten In Belgrado?
Dinsdagavond werd uit Zara gemeld,
dat de Joego-Slavische grens was gesloten
in verband met wanordelijkheden in Bel
grado.
Het bericht maakt melding van een aan
tal aanslagen, o.a. op het leven van Ma-
rinkowitz, die de vorige maand aan het
bewind is gekomen.
Dit bericht is nog van geen enkele an
dere zijde bevestigd.
Ex-Minister veroordeeld.
Het hooge gerechtshof te Kovno, heeft
Dinsdagavond vonnis geveld in het proces
tegen den voormaligen premier en minis
ter van financiën, Petrullis.
Petrullis werd veroordeeld tot twee jaar
dwangarbeid en het betalen van een scha
deloosstelling aan den staat, groot ruim
98.000 lei. Een vierde gedeelte van de vrij
heidsstraf wordt hem, in verband met de
intusschen uitgesproken amnestie, kwijt
gescholden.
In de motiveering van het vonnis wordt
o.a. gezegd, dat Petrullis alleen veroor
deeld is wegens het overschrijden van zijn
bevoegdheid als minister van financiën;
hij is vrijgesproken van dat gedeelte der
aanklacht, dat betrekking had op onregel
matigheden in tariefzaken, daar hiervoor
geen bewijs was geleverd.
De ramp van de Philippar.
De Nederlandsche consul te Aden seint
aan Aneta-Holland, dat bekend is dat de
volgende passagiers van de Georges Phi
lippar zijn gered: twee gebroeders Lede-
boer, Wang Chang Mou, T. Baroeel,
Wahr, mevrouw Marissen en kind, me
vrouw Ganne en twee kinderen, dr Van
Tricht, vrouw en twee kinderen, A. Boot,
vrouw en docher en twee Arabieren van
Java.
Er zijn 421 passagiers en leden der be
manning door de André Lebon te Dji
bouti aangebracht; 133 geredden werden
door het s.s. Contractor te Aden ont
scheept en 144 personen eveneens te Aden
door het s.s. Mahsud.
Gemeld wordt nog dat de Georges Phi
lippar nog steeds brandende is.
Havas meldde gisteravond uit Aden,
dat in totaal 70 passagiers vermist wor
den.
De mogelijkheid bestaat, dat de inboor
lingen der kust van Somali-land op het
zien van den brand met kleine bootjes te
hulp zijn gekomen en enkele opvarenden.
hebben gered. Er bestaat een oude over
eenkomst, welke aan de inboorlingstam-
men langs de kust het recht geeft, de aan
gespoelde strandgoederen te behouden,
op voorwaarde, dat zij het leven der schip
breukelingen zullen ontzien. Gehoopt
wordt, dat deze overeenkomst ook thans
nog zijn invloed zal hebben doen gelden.
Naar gevreesd wordt behooren de Fran-
sche journalist Albert Londres en de mi
nister van Financiën van Annam nog
steeds tot de vermisten.
Een tunnel ingestort.
Op den spoorweg, die over het Andes-
gebergte loopt, heeft in de nabijheid van
de Chileensch-Argentijnsche grens een
vreeselijk ongeval plaats gehad, waarvan
de gevolgen voorloopig nog niet te over
zien zijn.
In de nabijheid van de grens bij Las
Raicas werd een nieuwe tunnel gebouwd.
Een gedeelte van het bouwwerk is inge
stort.
Het staat thans vast, dat 42 arbeiders,
die op de plaats des onheils werkzaam
waren, onder de puinhoopen begraven
liggen. Het was slechts van één kant mo
gelijk hulp te bieden. Het ongeluk wilde
echter, dat zich op de plaats, waar de
reddingswerkzaamheden begonnen waren,
een tweede instorting voordeed. Daardoor
werd de zuurstofleiding, waardoor de red
dingsploegen de noodige lucht kregen,
vernield. Alle arbeiders, die aan den red-
dingsarbeid deelnamen, moesten hun
werk stopzetten om niet eveneens een
vreeselijken dood te sterven.
Men heeft thans alle hoop opgegeven
om de bedolven arbeiders te redden.
Korte Berichten.
Het tegen gisteravond bepaalde ver
trek van de vliegboot DO. X. moest we
gens ongunstige weerberichten uit Har
bour Grace worden uitgesteld. Men is
thans van plan, vandaag voor de trans-
Oceaanvlucht te starten, wanneer althans
het weer gunstiger is.
In geheel Spanje is een staking van
het autotransport uitgebroken om te pro
testeeren tegen de verhooging der ben
zineprijzen. Uitzonderingen vormen alle
de Baskische provincies en Barcelona. De
ochtend verliep zonder incidenten.
De Senaat der Ver. Staten heeft met
74 tegen 60 stemmen het voorstel verwor
pen, dat het geven van vergunning voor
het brouwen en verkoopen van bier met
een alcoholgehalte van 2% pet. beoogde.
1 De gérant en de boekhouder van een
groot café-restaurant te Keulen zijn in
hechtenis genomen, onder de beschuldi
ging, zich aan verduistering van 150.000
Mark schuldig te hebben gemaakt.
Volgens de laatst ontvangen gege
vens zijn er bij den storm op de Philip-
pijnen 30.000 menschen van al hun have
en goed beroofd. Honderd vijftig kwamen
om het leven.
Binnenland.
Moordaanslag te Roosendaal.
Contingenteeringsdebatten in de Tweede
Kamer.
Vragen van het Kamerlid Drop over de
Kon. Mij „De Schelde" te Vlissingen.
Volgende week behandeling van de steun
maatregelen aan de veehouderij.
Buitenland.
De kabinetscrisis in België.
Een tunnel in het Andesgebergte 'inge
stort.
Onlusten in Belgrado?
DE AARDBEVINGSRAMP IN DE
MINAHASSA.
V
Nadere officieele gegevens.
Aan een telegram van den Resident van
Menado aan de Ned.-Idische regeering
ontleenen we nog het volgende. Het totaal
aantal dooden bedraagt thans zes. Het
aantal zwaar gewonden is in totaal zes,
en niet twintig. Alleen te Kakas zijn 592
huizen verwoest. Er heerscht momenteel
nog geen voedselgebrek. De aardschok
werd het hevigst te Kakas gevoeld. De
katholieke kerk te Tomohon is gesloten
op advies van de zijde van ingenieurs.
Van de geïsoleerde plaatsen is nog geen
enkel bericht binnengekomen, evenmin als
uit Donggala, Pose of uit Sangihe. Vol
gens mijne raming, aldus de Resident,
zijn in Minahasa ruim 600 woningen ge
heel en een 400-tal gedeeltelijk verwoest.
De schade aan huizen en huisraad be
draagt in totaal ongeveer f200.000, bij
welke raming de scholen, de kerkgebou
wen en de openbare werken niet zijn inbe
grepen.
H. M. de Koningin-Moeder.
Het ligt in het voornemen van H. M. de
Koningin-Moeder om heden (Donderdag)
in den loop van den ochtend per trein
naar Soestdijk te vertrekken, voor het zo
merverblijf aldaar.
De crisis en de haringvisscherij.
Woensdagmiddag heeft H. M. de Ko
ningin ten paleize Noordeinde te 'sHage
een deputatie ontvangen uit het hoofdbe
stuur van de Reedersvereeniging voor de
Nederlandsche Haringvisscherij.
De wenschen van de betrokkenen, tot
uitdrukking gebracht in een adres aan
den Minister van Economische Zaken en
Arbeid en in een telegram aan de Regee
ring, werden door de heeren nog eens
naar voren gebracht en voor H. M. toege
licht.
De audiëntie duurde ongeveer een half
uur.
Ingezonden mededeelingen.
ik u hiermee voorloopig van dienst kan
zijn
Scobie, die langzaam uit zijn stoel op
gestaan was, stond nu licht heen en weer
te zwaaien. De kleur van zijn gezicht was
grijsbleek, zijn oogen schenen te gloeien,
zijn adem kwam stootend.
„Ga zitten, man!" riep Barker. „Je bent
ziek".
Scobie sprong vooruit naar de lesse
naar en greep een lang eboniet lineaal.
Barker zat rechtop en zijn hand schoot
vooruit.
„Als je die bel aanraakt, sla ik je de
hersens inl" zei Scobie, zijn stem gedempt
van opwinding. „Ge zult luisteren naar
wat ik te zeggen heb. Het zal niet lang
duren".
„Vindt u het niet verstandiger heen te
gaan?" vroeg Barker rustig en keek op
zijn horloge. Hij had al eerder met woe
dende menschen te doen gehad. „Ik heb
u verteld, dat ik het erg druk heb van
morgen. En wilt u dit niet meenemen?
in leen als u wilt". Hij hield het bank
biljet op.
Scobie keek hem vernietigend aan doch
zeide niets.
Barker schoof het papiertje weer in zijn
portefeuille.
„Zeg als 't u blieft gauw, wat u te zeg
gen heeft, mijnheer Scobie; en spreek niet
zoo hard anders zouden we gestoord kun
nen worden". De directeur lag achterover
in zijn stoel, legde het rechterbeen over
het linker, vouwde de handen en keek zijn
bezoeker strak aan.
Het kleine mannetje draaide heen en
weer. Maar dan werd de gedachte aan
het hem aangedane onrecht hem weer te
machtig. Hij sprak heesch en wist van in
gehouden drift haast niet, wat hij zei.
„God straffe je, Robert Barker, je bent
de hardste man, dien ik ooit ontmoet heb!
En God vergeve me de leugen, die ik je
verteld heb, dat mijn vrouw me hierheen
stuurde. Ze zou liever op straat loopen
bedelen, dan jouw geld aanraken, zelfs als
ik het verdiende. Ze weet te goed, wat je
haar man hebt aangedaan hem en
haar geruïneerd twee gelukkige men
schen, die nooit een kip kwaad hebben
gedaan. Ja
„Als dat alles is, wat u me te zeggen
heeft
„Houd je mond, man!" siste Scobie, de
lineaal opheffend. „Ik wil spreken en jij
zult luisteren. Maar ik hoef je niet te ver
tellen, wat jij ons aangedaan hebt met je
vervloekte nieuwe manier van zaken doen.
Ik hoef het je niet te vertellen, want wij
zijn niet de eersten, die er onder lijden
en je doet je vuile werk met allebei je
oogen open. Maar dat zal ik je vertellen.
Ik kwam vandaag hierheen, omdat ik ten
einde raad was. Sinds ik wist, wat me te
wachten stond, heb ik rechts en links naar
een betrekking gezocht, geadverteerd en
op advertenties geantwoord, naar de men
schen toegegaanEn ik kon niets krij
gen. Ik ben te oud dat vertellen ze me
allemaal. En toen ik heelemaal geen uit
weg meer zag, dacht ik bij mezelf, dat ik
maar eens naar jou toe moest gaan. Maar
och, het was of ik straatvuil moest eten,
ik was wanhopig en jij je had
een verplichting aan me. Ik zeg je, je
hebt een verplichting aan me, Robert
Barker".
Hij zweeg om adem te scheppen.
„Heusch, mijnheer Scobie", begon de
directeur, „u doet uzelf kwaad, door u
zoo op te winden".
Scobie scheen dié opmerking niet te
hooren.
„Daarom kwam ik bij jou", ging hij
voort, „en trachtte kalm te Wijven en ik
sprak openhartig met je, hopend, dat je
achteraf toch niet zoo hard zou zijn als
ik en mijn vrouw dachten. En wat deed
je jij, die me alles ontnomen hebt
mijn winkel, mijn thuis, mijn weinige
spaarpenningen zelfs mijn meubelen,
want die zijn verkocht ten behoeve van
mijn schuldeischers. "Wat deed je? Je
bood me zestig gulden aan!"
Barker schoof zijn stoel achteruit en
stond op.
(Wordt vervolgd-)