üfele tardea mi rokers
Predikbeurten.
Onderwijs
Oemengd Nieuws.
DE TARWETEELT SN ZEELAND.
„Na lang zoeken eindelijk datgene, wat ik
voor mijn tanden noodig hebNadat ik het
drie maal gobrulkt had, waren mijn tanden
helder wit, hoewel zij er door het vele roo-
ken bruin en leoiijk hadden uitgezien. Ik zal
geen ander merk meer gebruiken dan Chloro
dont."' B Horst Berg. Verlangt alleen de
echte Chlorodont-tandpasta met rood-wit-
blauwe garantiestrook.tube 35cent en GOcent!
te reizen. Besloten werd naar Noord-Bra
bant te gaan en wel op 11 Juni a.s.
Oostkapelle. Woensdag vergaderde de
Gemeenteraad. Afwezig dhr Brand raet
kennisgeving.
Ingekomen is een verzoek van de Ver
een. tot behartiging van den arbeid voor
onvolwaardige arbeidskrachten om toe
te treden als lid. Hierop wordt afwijzend
beschikt.
Nu was aan de orde benoeming van
een ambtenaar van den Burgerlijken
Stand. De voorzitter deelt mede, dat na
gedane oproeping zich 4 sollicitanten heb
ben aangemeld, n.l. P. de Voogd, A. Wil-
lemse Dz., S. den Hollander en Jasp.
Jobse. De aanbeveling van B. en W. luid
de: 1. P. de Voogd, 2. A. Willemse Dz.
Bij de eerste stemming verkreeg P. de
Voogd 2 stemmen, A. Willemse Dz. 2 en
S. den Hollander 2. Twee herstemmingen
werden gehouden met hetzelfde resul
taat. Daarna werd door het lot aange
wezen P. de Voogd.
Ingekomen is een verzoek van den Chr.
Besturenbond te Serooskerke en omstre
ken om de belooning bij de werkverschaf
fing niet minder te doen zijn dan f9
per week. B. en W. zijn van meening,
dat, waar zij dit altijd in overleg met
den Raad zoo goed mogelijk trachten te
regelen, zulke adressen dienen te wor
den terzijde gelegd. Aldus besloten.
B. en W. komen nu met, een voorstel
om, waar de zomer op komst is en de
werkzaamheden in de bedrijven zullen
gaan toenemen, het aantal dagen, dat te
werk zal worden gesteld, in te krimpen,
en wel de groep van 6 dagen te brengen
op 4 dagen en de groep van 4 dagen op
2 dagen.
Dhr Zwemer meent, dat het aantal
dagen gehandhaafd kan worden, omdat
wanneer er werk is, de menschen vanzelf
weg blijven. Dhr Maas zegt, dat hij
het wenschelijk acht om overleg te ple
gen met de Diaconieën, om waar de ge
meente onmachtig mocht zijn om meer
te bekostigen, deze instellingen ook steun
te doen verleenen. De voorzitter wil hier
mede wachten tot den a.s. winter.
Dhr Maas zegt nog, dat wanneer hier
toe moet worden overgegaan, het moet
blijken, dat de gemeente zelf niet meer
alles kan bekostigen.
Weth. Poppe zegt, dat er ook van de
zijde der belastingbetalers wordt aange
drongen op beperking, omdat de kosten
zoo hoog worden.
Weth. Janse zegt, dat het een zeer
moeilijke kwestie is. Er is geen werk te
vinden en de menschen kunnen niet van
den wind leven. B. en W. zijn echter met
dit voorstel gekomen, omdat wanneer
men 6 dagen laat werken, deze personen
wanneer zij b.v. 3 dagen werk kunnen
vinden de overige dagen nog bij de ge
meente kunnen komen.
Het voorstel van B. en W. om de groep
van 6 dagen te brengen op 4 wordt aan
genomen mét alg. stemmen. Het tweede
voorstel van B. en W. wordt gewijzigd.
Vier dagen worden op 3 dagen gebracht.
Dit voorstel wordt aangenomen met. 4
tegen 2 stemmen. Tegen dhrn Poppe en
Maljaars. Besloten werd om den post
voor werkverschaffing met- f250 te ver-
hoogen.
Dhr Maas vraagt of het gras in het
Villapark ook door werkloczen kan wor
den gemaaid Dhr Maljaars zou ook de
graskanten aan de wegen, welke niet ge
maaid worden, door werkloozen willen
laten maaien.
Ook zou hij liet wenschelijk achten met
het oog op de onkruidzaden de, voor
waard"- te stellen, dat vroeger gemaaid
moet worden. Enkele graskanten worden
nog onder gegadigden verdeeld.
Biggekerke. Onder leiding van den Chr.
Besturenbond te Middelburg is alhier op
gericht een, afdeeling van den Ned. Chr.
Landarbeidersbond met aanvankelijk tien
leden. Tot bestuursleden werden gekozen
de heeren P. Wouters, voorzitter; C. Me
lis, secretaris; I. Midavaine, penningmees
ter.
Arnemuiden. De werkloosheid neemt
ook te dezer plaatse eerder toe dan ai.
Thans worden er van gemeentewege eeni-
ge werken uitgevoerd, n.l. het afgraven
van de Noorderwal eu het leggen van een
tweeden duiker voor afwatering naar den
Veerschen watergang.
De werkverschaffing is voorloopig voor
een maand verlengd.
Thelen, Gisteren hield de veilingsver-
eeniging „De Eendracht" in hotel Hoek
haar algemeene vergadering.
De vice-voorzitter, dhr J. Wagemaker,
opent de vergadering en zegt, dat de voor
zitter, dhr C. A. Stoutjesdijk, wegens een
sterfgeval in zijn familie, afwezig
is. Spr. betreurt het, dat zoo weinig van
de 87 leden aanwezig zijn, temeer daar na
afloop door Ir A. W. v. d. Plassche een
lezing zal worden gehouden over het vei
len van vroege aardappelen.
Uit de rekening van den boekhouder
stippen wij aan: dat het bezit der vereeni-
ging een waarde heeft van f 22447,32.
Er is in 1931 voor f 53.474,93 geveild.
Do provisie hiervan is f 1197,83. Het ver
lies over het boekjaar bedraagt f 3057,69.
Evenwel is hieronder begrepen een waar
deverlies der obligaties van f 2468.
Bij monde raa den heer Moeiker, lid der
financieel} commissie wordt den admini
strateur dank gebracht voor zijn correcte
boekhouding. De contributie wordt weer
vastgesteld op f 1. Het percentage voor
veiling 5 en 3 pet.
Tot bestuurslid worden herkozen dhrn
J. Quist-Geluk en A. Roggeband. In de
financieele commissie dhrn W. Moelker en
J. L. Groenewege. Hierna sluiting.
Zondag 15 en Maandag 16 Mei 1932.
Ned. Herv. Kerk.
Zuid- en Noord-Beveland.
Baarland, nm. ds Derksen.
Biezelinge,
Borsselen, vm. en nm. ds Elenbaas.
Coiijnsplaat, nm. ds v. Dijk.
Driewegen, 9.30 u. leesdienst.
Ellewoutsdijk, nm. ds Koopmans.
Geersdijk,
Hansweert,
's-Gravenpolder, vm. en nm. ds Gerritsen.
's-Heerenhoek, vm. ds Wagner.
Heinkenszand, vm. ds de Willigen, nm. dhr
Overgaauw. M. vm. ds de Willigen.
's-Heer Arendskerke, vm. ds Steinz, nm. ds
Enklaar. M. geen dienst.
's-Heer Abtskerke, vm. dhr de Jager, nm. ds
Raams.
's-Heer Hendrikskinderen, 9.30 u. ds Koop-
mans, 2 u. ds de Willigen. M. 9.30 u. ds
Koopmans.
Hoedekenskerke, vm. en nm. ds Hulsbergen
Ierseke, vm. en nm. ds Engelsma.
Kapelle, vm. en nm. dr Schmidt.
Kats, 2 u. ds Hansen.
Kattendijke, vm. ds Enklaar, nm. geen dienst
M. geen dienst.
Kamperland, vm. en nm. ds Tonsbeek.
Kloetinge, 9.30 u. ds Raams, nm. ds Steinz.
M. vm. ds Raams.
Kortgene, 9.30 en 2 u. ds v. d. Most van
Spijk.
Krabbendijke, vm. ds Baarslag, nm. dhr
Louwerse.
Kruiningen, vm. ds ter Haar Romeny, nm.
ds Homburg.
Nisse, vm. ds Dijkstra.
Nieuwdorp, vm. leesdienst, nm. ds Wagner.
M. 9.30 u. ds Burger.
Oudelande, vm. ds Derksen, nm. geen dienst.
Ovezande, 2 u. ds Dijkstra, M. 9.30 u. ds
Dijkstra.
Rilland, vm. en nm. ds de Beus.
Schore, nm. ds v. Selms, 5.30 u. ds v. d.
Vlugt.
Waarde, vm. en nm. ds Hoogenraad.
Wemeldinge, vm. dhr Rottenberg, zendeling
te Elim, 2 u. ds Baarslag. M. vm. ds de
Vries.
Wolfaartsdijk, 9.30 u. ds van Dijk, 2 u. ds
Hartjes (coll. Zending).
Wissenkerke,
Op Walcheren.
Arnemuiden, 9.30 en 2 u. dhr v. d. Ent te
Aalst.
Aagtekerke, vm. geen dienst, nm. ds Queré.
Biggekerke, vm. en nm. ds v. d. Waa. M,
vm. ds ten Kate.
Domburg, 9.30 u. ds Queré, nm. geen dienst,
Gapinge, 2 u. ds de Kiuis.
Grijpskerkc, vm. en nm. ds v. de Waal.
Meliskerke, vm. en nm. ds Bakker.
Kleverskerke, 2 u. ds v. Empel.
N. en St. Joosland, vm. en nm. ds Burger.
M. 9.30 u. ds Wagner.
Oostkapelle, 9.30 en 6.30 u. ds v. d. Wiel. M.
geen dienst.
Ritthem, vm. en nm. ds de Ru. M. 9.30 u.
ds Spijkerboer.
Serooskerke, vm. ds de Kluis, nm. ds
Tjebbes.
St Laurens, vm. ds van 't Hoff, nm. ds
Blaauwendraad. M. geen dienst.
Oost-Souburg, vm. en nm. ds Spijkerboer.
M. vm. ds de Ru.
Veere, 9.30 u. dr Weylandt.
Vrouwepolder, 9.30 u. ds Tjebbes.
Westkapells, vm. en nm. ds Reus,
West-Scuburg, 10 u. geen dienst.
Zoutelande, vm. en nm. ds v. Evert.
Middelburg, Geref. Bond, Gasthuiskerk,
10 en 6 én M'. 10 u. dhr v. d. Pauw te
Onstwedde.
Gcref. Kerken.
Arnemuiden, 9.30 en 2 u ds Scholing.
Baarland, vm. en nm. ds Vonk.
Borsselen, 9.30 en 2 u. leesdienst.
Driewegen, vm. en nm. leesdienst.
Domburg, 9.30 u. ds Visser, 2 u. leesdienst.
Gapinge, 9.30 u. ds de Bruyne, 2 u. leesdienst
Goes, 9.30 en 5.30 u. ds v. d. Vegt (vm. Op.
bel.).
Heinkenszand, 9.30 en 2 u. ds Booij.
's-Gravenpolder, vm. en nm. leesdienst.
Ierseke, vm. en nm. ds Torenbeek.
Kapelle, vm. en nm. ds Scheele.
Krabbendijke, vm. en nm. ds Andree.
Kamperland, 9 en 2 u. ds v. d. Ende, 6 u.
leesdienst.
Kruiningen, vm. en nm. ds Koolstra.
Meliskerke, 9 u. leesdienst, 2 u. ds Vreug-
denhil. M. 9 u. ds Vreugdenhil.
Nieuwdorp, vm. en nm. ds Beukema.
Oostkapelle, vm. en nm. ds Douma.
Rilland, vm. en nm. cand. Smilde te Hattem.
Schoondijke, 9.30 en 2 u. ds de Vries.
M. vm. ds Potma.
Souburg, 9.30 en 2 u. ds Kuiper.
M. geen dienst.
Veere, vm. en nm. ds v. d. Guchte.
Wolfaartsdijk, vm. en nm. ds v. Heiningen.
Wemeldinge, vm. en nm. cand. Becker te
Haarlem.
Westkapelle, 9.30 u. leesdienst, 2 u. ds Visser.
Geref. Gemeenten.
Middelburg, 9.30 en 2 u. ds Verhagen. M.
9.30 u. ds Verhagen.
Aagtekerke, 9.30, 2 en 6 u. leesdienst.
Borsselen, vm., nm. en av. ds Barth.
Goes, 9.30, 2 en 6 u. leesdienst.
Krabbendijke, vm., nm. en av. ds Hofman.
's-Gravenpolder, 9.30, 1.30 en 5.30 u. lees
dienst.
Ierseke, vm., nm. en av. leesdienst.
Doopjgez. Gemeente.
Goes, 7 u. ds Koekebakker.
Chr, Geref. Kerk.
Vlissingen, 9,30 en 5 u. ds Kleisen.
Biezelinge, 9.30 en 2 u. leesdienst.
Chr. Evang. Gemeente.
Wemeldinge, 9.30 en 2 u. student Verboom
te Apeldoorn.
Goes, 7.30 u. bidstond, 9.30, 2 en 6 u. ds v. d.
Vis. ('s av. medew. zangkoor). M. geen
dienst.
Geref. Kerken (H. V.).
Middelburg, 10 en 6 u. ds Nieuwpoort.
E f f a t h a. De an. Effatha, Chr.
Instituut voor doo - amo kinderen te
Voorburg heeft gisteren haar 43e algo-
meene vergadering gehouden.
De vergadering werd geleid door den
voorzitter, ds J. Vonk, die er op wees,
dat de vereen, met dankbaarheid op het
afgeloopen jaar mag terugzien.
De secretaris, ds A. Prins, kon mee-
deelen, dat ondanks de crisis, welke ook
voor Effatha vermindering van inkomsten
veroorzaakt, de vereeniging in 1931 toch
aan al haar verplichtingen kon voldoen.
Vervolgens gaf de penningmeester, de
heer W. L. B. den Blaauwen, een finan
cieel overzicht. De inkomsten bedroegen
over 1931 f30.908.02 en de uitgaven
f 27.609.44, zoodat er een voordeelig
saldo van f 3298.58 kon worden geboekt.
Het aantal leden verminderde en bo
vendien werden verschillende bijdragen
verlaagd, waarom de penningmeester een
beroep deed op de vrienden der vereeni
ging, om het werk van Effatha financi
eel te blijven steunen.
De heer A. A. van Holten, hoofd der
school, deelde in zijn verslag mede, dat
in September 1931 een 10e klas kon wor
den gevormd. Het aantal leerlingen is in
den loop van 1931 van 114 tot 126 geste
gen, hetgeen uitbreiding van het personeel
noodzakelijk maakte, 't Aantal leerlingen
van de Nijverheidsschool voor jongens
groeide tot 20, terwijl dat der meisjes-
af deeling 15 bedroeg.
De heer L. F, Dingemans rapporteerde
namens de z.g. Nazorgcommissie, welke
commissie verleden jaar voor het eerst
haar werk ter hand heeft genomen. Zij
heeft ten doel de geestelijke en stoffelijke
belangen van de oud-leerlingen van Effa
tha te behartigen.
In de vacature ontstaan door de pe
riodieke aftreding van jhr. mr H. A. M.
van Asch van Wijck (die niet herkiesbaar
was) werd tot bestuurslid gekozen de heer
A. Schilder, accountant te 's Gravenhage
Na de rondvraag heeft ds D. A. van
den Bosch, Ned. Herv. predikant te
's Gravenhage, een opwekkende rede ge
houden. Spr. stond stil bij de taak die de
Christenen ten opzichte van het doofstom
me kind hebben.
Er moet niet alleen aan de stoffelijke
nooden van deze misdeelden worden go-
dacht, maar zij behooren ook met den
grooten barmhartigen Hoogepriester in
aanraking te worden gebracht.
Geslaagd voor het machinisten-exa
men (voorloopig diploma) de heeren G.
Schavemaker, P. J. Sikkes, K. G. Visser,
H. H. de Wit, I. J. Hooftman en H. F.
Huzink, allen te Vlissingen.
De moord te Eindhoven.
Over den moord te Eindhoven, waarbij
het 19-jarig meisje J. G. vermoedelijk
door haar verloofde, den 23-jarigeii werk
loozen Iv. de B. vermoord werd, valt nog
nadar het volgende te melden:
Het politie-onderzoek heeft uitgewezen,
dat er tusschen het meisje en den dader
een worsteling heeft plaats gehad. Be
halve den ateek in het strottenhoofd, heeft
de dader een steek toegebracht in den nek,
er. tal van sneden over de handen van het
meisje. Voorts heeft men ter plaatse een
zakdoek van het meisje gevonden. De doek
was opgerold an zat vol bloed. Van voren
was hij strak toegeknoopt terwijl hij van
achter doorgesneden was. Men leidt hier
uit af, dat de dader eerst Dog gepoogd
heeft het meisje te wurgen. Voorts heeft
men de helft van het stuk panier, dat op
het lijk gespeld was, teruggevonden in
den zak an een jas bij K. de B. thuis. Ook
het handschrift op bedoeld papier klopt
met het handschrift van den verloofde.
De Commissaris van Politie te Eindhoven
verzoekt aanhouding en voorgeleiding van
K. de B.
Een collega opgegeten. De
heer G. v. d. W. te Gemert had dezer da
gen 'n varken geslacht en hing 't aan den
ladder buiten. Tot zijn groote verbazing
bleek het varken 's morgens verdwenen,
maar nog steeg zijn verwondering, toen
hij stukken van het varken in de varkens
weide terugvond. De losloopende varkens
hadden hun geslachten collega 's nachts
van de leer gehaald en gedeeltelijk opge
peuzeld.
Radio-toestellen op ka
meelruggen. Naar uit Cairo ge
meld wordt, is een der professoren van de
hoogeschool van Beiroeth dezer dagen te
ruggekeerd van een langdurige ontdek
kingsreis uit de binnenlanden van de Ara-
bischo zandwoestijnen. Toen zijn vrienden
hem het voornaamste nieuws der laatste
maanden wilden vertellen, bleek dat de
ontdekkingsreiziger reeds van alles op de
hoogte was. De nomadenvolken, die de
professor bezocht had, waren allen, in het
bezit van radiotoestellen. Er zijn zelfs op-
perhoofdr", die op der nsg var de kcwco-
len een radio-loos tol hebben laten mon toe
ren.
Kind on dor een auto. Te
Veghel is bot zes-jarig zoentje van den
heer Bek bij het oversteken van den weg
door een personenauto uit Ginnoken aan
gereden. Het kind bekwam zwaro hoofd
wonden, een schedelfractuur en een her
senschudding. In zorgwekkenden toestand
is het jongetje naar het ziekenhuis ver
voerd.
Goede vangst van de
Amersfoortsche politie. Gister
morgen tegen 5 uur heeft de Amersfoort
sche politie op het stationsplein twee per
sonen aangehouden, die haar verdacht
voorkwamen. Het bleek een goede vangst
te zijn. Het tweetal, T. W. uit Zaandam
en de motorschipper A. T. uit Amsterdam
bleken in dien afgeloopen nacht op vier
plaatsen te hebben ingebroken. De buit bo-
stond uit ongeveer 50 gulden, eenige doe
zen sigaretten en een koopmansbeurs, ter
wijl zij in het bezit waren van sleutels, een
nijptang 8n een glassnijder.
De daders hebben bekend en zullen wor
den overgeleverd aan den officier van jus
titie te Utrecht,
Smokkel-ellende. Gisternacht
zagen Duitsche beambten op den weg die
vanaf de Duitsche grens naar Waldniel
(D.) loopt een vrachtauto, die in razend
tempo reed. De beambten gaven teekens
tot stoppen, doch toen de auto in onver
minderde vaart bleef doorrijden, maakten
ze van hun vuurwapens gebruik en scho
ten op de auto, waarhij een jongeman, de
chauffeur, afkomstig uit München-Glad-
bach, een schot in den hals kreeg, aan
welke verwonding hij spoedig daarna
overleed.
De levende automaat.
Een handelaar in wijnen eu gedistilleerd
te Gouda, die zich door de inwerkingtre
ding van de winkelsluitingswet in zijn
zaken zag bedreigd, venschts, ondanks
de wet, de menschen en zich zelve te ge
rieven en dies kondigde hij per adver
tentie in can brnriiia&Sjc as "oe~ cvd-
del van vlugschriften aan, dat rijn ei hia
ten na sluHingstijd door raiddel van oen
automaat, die in hot kozijn an een dor
ramen van zijn woning was g -plaatst,
zich het gonot van een verfrissen ui of
geestrijke draak zouden kunnen verschaf
fen. Nu is een automaat in onze dagen
een heel gewoon straatmeubel geworden.
Doch de automaat van dezen handelaar
was er een van bijzondere makelij.
Hij had hier of daar in de sctmur een
oude deur gevonden, waarin hij met ware
vakkennis netjes een twintigtal gleuven
en daaronder een flink gat had gezaagd,
dat met een schuif kon gesloten worden.
Wanneer nu, zooals zijn „proclamatie"
luidde, in een der genummerde gleuven
een bepaald bedrag, he,t kwam er niet op
aan door welke geldstukken het werd
gevormd, werd geworpen, zou het ver
langde artikel uit het gat te voorschijn
komen.
Voor den oppervlakkigen toeschouwer
was deze automaat, behoudens dan zijn
houten constructio, niets verdachts. En
zij, die het benoodigde geld stortten, ont
vingen prompt hun wijntje, schilletje, boe
renjongens, advocaat of biertje, zonder
te vermoeden, dat de goocheme handelaar
die in de huiskamer te midden van zijn
voorraad, rustig den loop der gebeurte
nissen achter zijn „automrat" zat af te
wachten, hun wenschen vervulde.
De zaak marcheerdo puik en onze Han
delaar zou gewis nog meer plezier van
zijn vindingrijkheid hebben beleefd, ware
het niet geschied, dat het geval de aan
dacht van de politie had getrokken. Wel
dra kwam 'n rechercheur het vreemde
ding aan een onderzoek onderwerpen.
De man, bekende, dat hij voor automaat
had gespeeld. De politiechef gaf hem met
een vriendelijk gezicht een berisping en
beloofde de zaak blauw-blauw te zullen
laten, als hij beloofde zijn kunsten niet
weder te vertoonen.
Het genie heeft thans in een hoekje van
zijn magazijn het corpus delicti aan een
spijker opgehangen en is voornemens het
slechts als „aandenken" te bewaren.
Inventarisatie
oogst
1932.
uitgez.
uitgez.
uitgez. tarwe
bedrijf s-
aantal aantal
Kring
tarwe
tarwe uitgedrukt in
grootte
bouwland
leden
leden
oogst 1931 oogst 1932 van de van het
1932
1932
1931
1932
bedr.gr.
bouwl.
1931
1932
O.Z. Vlaanderen
4126.—
7533.09
24.2
30.—
31146.61
25113.89
1171
1710
W.Z. Vlaanderen
2716.—
6044.06
24.6
27.7
24516.78
21844.17
872
1276
Zuid-Beveland
3140.—
4702.44
18.4
23.6
25524.19
19899.26
1290
1731
N oord-Beveland
825.—
1498.25
22.7
25.8
6630.03
5882.38
271
410
Walcheren
895.—
1613.54
11.4
20.9
14179.97
7787.60
1371
1665
Tholen en St. Phil. 975.
1426.61
14.5
17.8
9858.76
8052.43
331
456
Schouwen-Duivel.
I860.—
2864.98
18.9
25.3
15189.
11329.84
745
1041
België 1
63.—
295.03
21-
24.5
1409.20
1277.33
18
111
14600.— 25978.— 20.23 25.66 128454.54 101186.90 6069 8400
Deze tarwe wordt verbouwd door Belgen op Nodorlandsch grondgebied.
Hot secretariaat der Gewestelijke Tar-
weorganisat.ie voor Zeeland schrijft ons:
Bovenstaande cijfers vertonnen wel is
waar ©en belangrijke uitbreiding van de
tarweteelt, doch deze is zoo groot niet sis
do losse geruchten wel deden vermoeden.
Hadden de slechte weersomstandigheden,
in het najaar 1930 de uitzaai niet bemoei
lijkt, dan zou de oppervlakte tarwo in
1931 reeds grooter zijn geweest en was
de vermeerdering der uitzaai meer gelei
delijk gegaan. Do uitbreiding van het le
dental met 2400 (d.i. 40 pet.) heteekent
reeds een vermeerdering dor bebouwde
oppervlakte van 6000 a 7000 H.A.
De uitbreiding èn van het ledental èn
van de bebouwde oppervlakte illustreert
den toestand van den akkerbouw in onzo
provincie en is verklaarbaar, omdat:
le. de tarwo het ©enigste product is, dat
bij behoorlijke opbrengst, met zekerheid
rendabel kan worden verbouwd;
2e. de suikerbietenteelt, als gevolg van
do steunmaatregelen, -die betrekking heb
ban op 80 pet. van don gemiddelden ver
bouw in de jaren 1928—1930, circa 20
pet. is ingekrompen, hetgeen heteekent,
dat plm. 4600 H.A. voor andere gewassan
beschikbaar kwam;
3e. de vlasteelt absoluut niet loonend is,
ondanks de in uitzicht gestelde maatrege
len. Hierdoor moet voor plm. 5000 H.A.
„iets anders" worden gezocht;
4e. de andere handelsgewassen als
blauwmaanzaad (1930; 1321 H.A.), kool
zaad (1930: 554 H.A.), geel mosterdzaad
(1930: 731 H.A.), karwij (1930: 521 H.A.)
alsmede uien (1930: 2120 H.A.) eveneens
ingekrompen zullen zijn, omdat de teelt
steeds speculatief is en de tijd er niet
naar is om veel te risceeren;
5e'. de haver en gerstprijzen zoo lang
zijn, dat deze teelten niet rendabel zijn en
daarom zeer belangrijk ingekrompen zul
len zijn, waardoor naar, schatting 5000 a
7000 H.A. beschikbaar kwam voor andere
gewassen.
(Deze omstandigheden zijn plaatselijk
verschillend, doch gelden voor het Zeeuw-
sche zaaiplan.)
Het bovenstaande leert, dat er dus
14000 a 16000 H.A. beschikbaar kwam,
die niet loonend bebouwd kan worden en
waarvoor andere dan de gebruikelijko ge
wassen gekozen moesten worden, of die
braak zouden moeten blijven liggen. Er is
reden om aan te nemen, dat de landbou
wers hun keuze hebben bepaald bij tar
we en aardappelen. Van dit laatste
product is veel meer uitgepoot, naar
schatting 5000 H.A. (Zoolang de officieele
cijfers niet bekend zijn, blijven dit ramin
gen.)
Had de mogelijkheid van deze uitbrei
ding niet bestaan, dan zou er reeds
meer gebraakt zijn, daar dit veelal minder
nadeelig is dan jaar in, jaar uit gewas
sen te verbouwen, die verlies opleveren.
Mocht de tarweverbouw beperkt moeten
worden, dan kan men zeker verwachten,
dat oen volgend jaar veel meer gebraakt
zal worden.
Er zijn reeds uitingen in de pers ver
schenen dat deze uitzaai zeer verontrus
tend was, eensdeels omdat bij 'n maalper-
centage van 25 pet. alle tarwe niet zou
kunnen worden opgenomen, anderdeels
omdat de werkgelegenheid op de bedrij
ven belangrijk zou inkrimpen.
Wat het eerste betreft, hierover kan
men pas oordeelen, wanneer allo cijfers
uit Nederland bekend zijn en dan zal men
moeten afwachten, wat te dezer zake be
sloten wordt. Wat het tweede betreft, mag
worden aangenomen, dat do uitbreiding
van de tarweteelt voornamelijk ten kosto
is gegaan ve.n de inkrimping van de h a -
ver en g e r r. t, waardoor er geen wijzi
ging in de werkgelegenheid is gekomen
en van het vlas, hetgeen zijn oorzaak
vindt in de absoluut onvoldoendsteun
maatregelen.
In dit verband mag er op gewezen wor
den, dat de graanteelt in da jaren 1913
en 1914 (de beide jaren vóór den oorlog)
resp. bedroeg 85.265 en 37.287 H.A. of
wel 32 en 34 pet. van het bouwland, terwijl
dit in 1921 nog 35.598 H.A. (33 pet.) be
droeg en nadien steeds is afgenomen, doch
steeds nog 28 pet. van het bouwland be
droeg.
De inkrimping van de suikerbietenteelt
wordt volledig gecompenseerd door de
uitbreiding van de aardappelteelt, waar
door aan werkgelegenheid niet verloren is.
Met bieten en aardappelen waren in 1930
bebouwd 33.383 II.A. (gemiddeld gedu
rende 1921 tot en met 1930 36.565 H.A.)
hetgeen dit jaar zeker bereikt zal worden.
Bij dit alles mag niet vergeten worden,
dat, wanneer de toestand niet spoedig ver
betert, het meerendeel der landbouwers
door geldgebrek gedwongen zal worden
de intensiteit van het Zeeuwsche akker
bouwbedrijf belangrijk te verminderen, om
op deze wijze tot een sluitende rekening
te komen, waarnaar iedere landbouwer
moet trachten te komen, wil hij niet ten
gronde gaan. Door den steun aan de tarwe
en de bieten alleen zuilen zeer velen er
nog niet kunnen komen, wanneer niet alle
maatregelen, die hem ten dienste staan,
genomen worden.
Vaak wordt er een overdreven voorstel
ling gegeven van de financieele resultaten
van den tarwesteun. Men dient echter wel
te bedenken, dat de richtprijs van f 12.50
(waarin de bewaarpremie is begrepen) be
rust op de productiekosten en de prijzen
gedurende de laatste 10 jaar. Het bedrag,
dat er netto voor den boer overblijft, kan
de verliezen op andere producten in zeer
vele gevallen niet goed maken, vooral nu
de gemengde bedrijven ook in het gedrang
zijn gekomen.
