No. 188
Vrijdag 13 Mei 1932
48e Jaargang
Dagblad voor de Provincie Zeeland
fc ËRST E BLAD.
Sproeten komen vroeg in
het voorjaar, koop tijdig een pot
SprutoL Bij alle Drogisten.
Oit nummer bestaat uit 2 bladen
De nood van het platteland.
Buitenland.
Belangrijkste Nieuws.
Binnenland.
Directeur-Hoofdredacteur;
H. ZUIDEMA.
Bureau: Lange Vorststraat 70, Qoei.
Tel.: Redactie en Administratie No. 11.
Postrekening No. <4455.
Bijkantoor te Middelburg.
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. TeL No. 259.
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, lranco per post, 13.—
Losse nummers2 0.05
Prijs der Advertentien:
14 regels 11.20, elke regel meer 30 et
Bij abonnement belangrijkr korting.
ii.
De vraag of de uitbreiding van de tarwe-
teelt tengevolge van den steun door de
Regeering verleend, een belangrijke be
perking van de arbeidsgelegenheid be-
teekent, is door de verschillende inzen
ders, die over deze zaak hun licht hebben
laten schijnen, in ontkennenden
zin beantwoord. De uitbreiding van het
taxwe-areaal, zoo werd betoogd, gaat niet
of althans niet in hoofdzaak, ten koste
van meer arbeid vragende producten.
Dit oordeel komt overeen met wat „Ons
Platteland" schrijft, n.l., dat „de uitbrei
ding van tarwe uitsluitend geschiedt ten
koste van andere granen en peulvruch
ten, die niet meer arbeid vorderen, dan
tarwe".
Afgaande op deze getuigenissen kan
dus worden gezegd, dat de Tarwewet in
derdaad het b e d r ij f s belang dient, zoo
dat deze wet, ondanks alle oppositie daar
tegen gevoerd, als van veel beteekenis
voor den landbouw moet worden aan
gemerkt.
Hieruit volgt nu echter niet, dat nu
ook alle bedrijfsgenooten van deze wet
profiteeren.
Immers, de steun, die de Tarwewet
biedt, is niet van dien aard, dat nu alle
moeilijkheden voor het landbouwbedrijf
zijn weggenomen.
Vandaar, dat er gezocht wordt naar be
zuiniging, ook op de arbeidskrachten, b.v.
door minder te laten wieden of wat dan
ook. Door een der inzenders werd er op ge
wezen, dat er wel landbouwers zijn, die
niet willen laten arbeiden, maar dat er
ook velen zijn, die niet kunnen, omdat
hun bedrijf dat niet toelaat. Als de inkom-
sten verminderen en het bedrijf niet ren
dabel is te maken, ja, dan moet er iets
op gevonden worden en dan moet men
er wel toe komen personeel te ontslaan.
Dit is een ernstige zaak. En de vraag
mag dan ook wel onder de oogen wor
den gezien of er toch geen mogelijkheid
is een steunregeling te vinden, b.v. in de
richting van wat de heer Welleman het
„vlegeldenkbeeld" noemde, waardoor zoo
wel de patroons als de arbeiders worden
gebaat.
Een der inzenders komt er tegen op,
dat we hier van een gemeenschappelijk
belang, van een bedrijfsbelang spreken.
Bij de a.s. veilingen, zegt hij, zal geen
arbeider in de tekorten deelen.
Natuurlijk is dat een misvatting. Wan
neer arbeiders, die reeds jaren aan den
uitersten rand geleefd hebben, zonder
werk raken, zijn ze alles kwijt. Zij zijn
met hun geheele bestaan, met al hun
hebben enl houden, betrokken bij den
achteruitgang van het bedrijf. Werkloos
heid beteekent in vele gevallen, dat ze
zijn aangewezen op een steunregeling,
die slechts in de allernoodzakelijkste be
hoeften kan voorzien.
Laat men het toch niet voorstellen ais-
of de arbeiders geen belanghebbenden
zijn; alsof zij niet zwaar door de crisis
worden getroffen.
Wat er nu gedaan moet worden om
in dezen crisisnood te voorzien?
Wij moeten beginnen met te verstaan,
dat hier voor patroons en arbeiders g e-
meenschappelijke gevaren drei
gen, die ook gemeenschappelijk bestreden
moeten worden.
Daarom is allereerst noodig, dat er toe
nadering wordt gezocht. Dat de orga
nisaties van patroons en werklieden gaan
overleggen, wat er gedaan kan worden,
om beider belang te bevorderen.
Telkens kan men nog de klacht hooren,
dat er zoo weinig bereidheid is voor
overleg. Dat is, althans van Christelijk
standpunt bezien, onverklaarbaar en niet
te verdedigen.
Eén van de vruchten, die wij verwach
ten van den groei van den Chr. Boeren-
en Tuindersbond is dan ook, dat op het
terrein van den arbeid het Christelijk
beginsel meer tot zijn recht zal komen,
dat patroons en arbeiders elkaar zullen
ontmoeten.
Onze Christelijke Landarbeidersbond
heeft zich den laatsten tijd in Zeeland
sterk ontwikkeld. Daarin kan een zegen
liggen. Als n.l. niet alleen gezien wordt
naar de voordeelen van materiëelen aard,
die bereikt kunnen worden, maar als
daardoor& ook komt een pogen om de
vragen van den arbeid te zien bij het
licht van Gods Woord. Maar dan moet
daarnaast ook staan de organisatie van
werkgevers op Christelijken grondslag.
Op die manier komt er een goede basis
'voor samenspreking, en zal men elkaar
tenslotte verstaan.
Immers het gevolg zal zijn, dat men dan
buigt niet de eene partij voor de andere,
maar dat men gezamenlijk buigt voor
de wet van God.
Nu wil samenspreken en georganiseerd
overleg niet zeggen, dat directe verbete
ring het gevolg zal zijn. Het kan wel
gaan en alles wijst daarop vooralsnog
in omgekeerde richting.
Het is zeer goed mogelijk, dat de crisis-
last nog zwaarder zal gaan drukken, dat
de werkgevers zich nog meer zullen moe
ten behelpen en dat de loonen nog meer
zullen moeten dalen.
Maar die last zal lichter schijnen als
de terugtred gezamenlijk wordt gemaakt
en als geregeld overleg wordt gepleegd.
Overigens zal ook bij de Regeering meer
bereikt worden als patroons en arbeiders
naast elkaar staan; als niet getracht
wordt steun te verkrijgen voor een be
paalde groep, maar voor het b e d r ij f
en voor allen, die er bij betrokken zijn.
Op de vraag wét er dan precies ge
daan kan worden, moeten wij het ant
woord schuldig blijven.
Misschien is het denkbeeld van tijde
lijke beperking van machinale bewerking
der producten van genoegzaam belang,
om het in het gezamenlijk overleg te
betrekken.
De a.s. conferentie te Lausanne.
Naar verluidt, heeft het Britsche kabi
net zich in zijn laatste zitting bijna uit
sluitend bezig gehouden met het herstel-
vraagstuk en de conferentie van Tau-
sanne.
De „Daily Herald" weet hieromtrent
mede te deelen, dat o.a. is gesproken over
de mogelijkheid, dat Mac Donald, tegen
dien tijd nog niet volledig hersteld is, zoo
dat de vraag is behandeld, wie eventueel
den minister-president zal vervangen als
leider der Britsche delegatie op de confe
rentie.
Voorts kwam ter sprake de eventueele
uitwerking der conferentie op den binnen-
landschen financieelen toestand van En
geland.
De „News Chronicle" weet mede te dee
len, dat in het kabinet geenszins meer het
volle vertrouwen bestaat, dat de conferen
tie van Lausanne kans zou zien, het ge
heele herstelvraagstuk te regelen.
De „Daily Telegraph" verklaart, dat,
wanneer de conferentie niet het ge-
wenschte succes zal hebben, de door den
kanselier van de schatkist aangekondig
de drastische bezuinigingsmaatregelen
noodzakelijk zullen worden.
Ernstig Incident in den Duitschen
Rijksdag.
Zooals wij gisteren reeds in het kort
meldden, heeft zich tijdens de Rijksdag
zitting van gisteren een ernstig incident
voorgedaan.
Het „Hbld." vertelt er als volgt van:
De stemming over de wet betreffende
de schuldendelging was begonnen en in
afwachting van den uitslag stonden op
de corridors van de perstribune een aan
tal journalisten een cigaret te rooken,
toen er plotseling een Duitsch journalist
buiten adem van agitatie de trap kwam
opstormen, die riep: „In het restaurant
wordt gevochten!"
Als één man stoof de gansche journa-
listenbent naar het restaurant, waar al
leen een paar omvergeworpen stoelen er
op wezen, dat er hier inderdaad een klop
partij had plaats gehad. De kellners, nog
zenuwachtig van opwinding, praatten al
len door elkander en uit hun verwarde
verhalen begrepen zij alleen, dat vier
nationaal-socialistische afgevaardigden
een onbekenden heer, die in zijn eentje
aan de tafel der sociaal-democratische
fractie had gezeten, een pak slaag had
den gegeven.
De onbekende mijnheer bleek later de
oud-zeeofficier Klotz te zijn, een man,
die vroeger nationaal-socialist is geweest
maar eenige jaren geleden naar de so
ciaal-democratie is overgeloopen en se
dertdien een verwoed bestrijder van het
nationaal-socialisme is.
Geen wonder dus, dat men in natio
naal-socialistische kringen wel op hem
gebeten is.
Gistermiddag nu had de heer Klotz
in het restaurant van den rijksdag een
onderhoud gehad met verschillende so
ciaal-democratische afgevaardigden en
toen deze naar de zittingzaal gingen om
te stemmen, bleef Klotz aan de sociaal
democratische tafel zitten.
„Plotseling hoorde ik", aldus vertelde
hij kort na het gebeurde, een stem achter
mij, die riep: Daar zit de hond, die de
brieven van Röhm heeft vervalscht! En
meteen kreeg ik een vuistslag tegen het
achterhoofd, die door tal van andere
vuistslagen werd gevolgd. Ik draaide mij
om, maar het bloed liep mij uit den
neus en verhinderde mij mijn aanvallers
te herkennen. Onmiddellijk werden deze
door kellners en bezoekers van het restau
rant opzij gedrongen en zij verwijderden
zich haastig.
Dadelijk daarop verschenen er twee
huisinspecteurs, die mij verzochten met
hen mede te gaan en hen te helpen de
daders te vinden. Wij gingen naar de
wandelgang rechts van de zittingzaal,
waar de nazi's zich gewoonlijk bevinden.
Hier kwam een troep nationaal-socialis-
ten andermaal op mij af en plotseling
hagelde het weer vuistslagen. Bijna was
ik gevallen, maar ik wist mij op de been
te houden en met hoog opgeheven armen
de slagen af te weren. Tenslotte brach
ten de beide huisinspecteurs mij achter
de estrade van de rijksregeering in vei
ligheid."
Met zekerheid kon Klotz verklaren, dat
een van de nazi's, die hem in het restau
rant had afgeranseld, de vroegere lui
tenant Heines was, iemand, die ter dood
veroordeeld, maar later gratie heeft ge
kregen.
Toen president Löbe in de Rijksdag
zitting mededeeling van het gebeurde
deed, ontstond er een geweldig tumult.
De sociaal-democraten brulden: „Moor
denaar Heines, er uit met den veemmoor-
denaarl" Het had maar weinig gescheeld,
of rechts en links waren slaags geraakt.
President Löbe schorste de zitting een
half uur.
De president deelde bij de heropening
mede, dat de politie, die hij opdracht
had gegeven het gebouw te onderzoeken,
inmiddels had geconstateerd, wie de da
ders waren.
Löbe sloot de vier nationaal-socialisti
sche afgevaardigden voor 30 dagen van
de zittingen uit en verzocht alle afge
vaardigden de zaal te verlaten. Dit ge
schiedde echter niet. De afgevaardigden
bleven in groepen bijeen druk staan deli-
bereeren en onophoudelijk vlogen scheld
woorden van links naar rechts en vice
versa.
De vier nationaal-socialistische rijksdag
leden, die voor dertig zittingen zijn uit
gesloten, werden na hun arrestatie door
de politie in een der vergaderzalen van
den rijksdag aan een voorloopig verhoor
onderworpen. Na afloop verscheen een
wagen der politie, een z.g. „Uberfallkom-
mandowagen" voor het gebouw, waarin
de vier nazi's onder politiegeleide naar
het hoofdbureau van politie werden over
gebracht.
Vóór zij instapten deelde Heines aan
een Amerikaanschen journalist mede:
Klotz heeft onzen stafchef Röhm zwaar
beleedigd en ook mij herhaaldelijk een
veemmoordenaar genoemd. Daarop was
de oorveeg, die wij hem hebben toege
diend, het eenige juiste antwoord en
wegens deze ééne oorveeg is de rijksdag
door politie bezet en zijn wij gearresteerd.
Het kind van Lindbergh dood gevonden.
De gouverneur van den staat New Jer
sey, Moore, deelt mede, dat de baby van
Lindbergh dood is gevonden.
De gouverneur voegt hieraan toe, dat
de chef der politie, Wartskopf, er hem
van in kennis heeft gesteld dat het lijkje
in de nabijheid van Lindberghs huis te
Hopewell werd aangetroffen.
Nader wordt gemeld dat een neger het
lijkje van het kind van Lindbergh heeft
gevonden op ongeveer 3 K.M. afstand van
de villa der Lindberghs. Hij zag aan den
berm van den weg een kindervoetje uit
de bladeren steken. Hij heeft onmiddel
lijk de politie van zijn ontdekking op de
hoogte gebracht.
Het lijkje is naar Trenton overgebracht
voor het gerechtelijk onderzoek.
Bij de lijkschouwing is gebleken dat de
dood moet zijn ingetreden tengevolge van
een schedelbreuk, die ontstaan kan zijn
door het toebrengen van een slag, of door
dat het kind uit een auto is geworpen.
Omtrent den toestand, waarin het lijkje
verkeerd», kan nog gemeld, dat de oogen,
Ingezonden Mededeeling.
de linkervoet en een deel van het linker
been ontbraken.
In herinnering moge hier worden ge
bracht, dat de ontvoerders zich 2 Maart
j.l. van het kind hebben meester gemaakt,
zoodat men in bijna 2^ maand geen
spoor heeft kunnen vinden, dat tot de ont
dekking van den kleinen Charles heeft ge
leid.
Duitschland's nood.
De financieele sectie van den gemeen
teraad van Stuttgart heeft in een nacht
zitting een nationaal-socialistisch voor
stel aangenomen, inhoudende, dat de
landdag van Wiirtemburg bij den rijksdag
als noodmaatregel zal voorstellen, dat zoo
wel voor de salarissen van de ambtenaren
van rijk en landen, als voor de particulie
re bedrijven de maximum-grens voor het
inkomen op 12000 mark per jaar zal wor
den gesteld.
Ook geen zelfstandige ondernemers,
handeldrijvende landbouwers, of in de
vrije beroepen werkzame personen of ka
pitaalbezitters mogen een inkomen van
boven genoemd bedrag genieten.
Alles wat boven de 12000 mark wordt
verdiend, zal met'behulp van de belasting
aan het rijk ten goede moeten komen.
Het voorstel werd aangenomen met de
stemmen der nationaal-socialisten, soci
aal-democraten en communisten voor.
De Duitsche minister Groener treedt af.
Van welingelichte zijde wordt verno
men, dat de rijksweerminister Groener den
rijkspresident ontslag uit zijn functie als
rijksweerminister heeft gevraagd. De
rijkspresident zal zeer waarschijnlijk het
verzoek van Groener inwilligen. De leiding
van het rijksweerministerie zal voor wat
de weermacht betreft, voorloopig worden
opgedragen aan den chef van de legerlei
ding generaal von Hammerstein, voor
wat de marine betreft aan den chef van
de marineleiding admiraal dr Raeder.
Het besluit van dr Groener om af te
treden als rijksweerminister, doch aan te
blijven als minister van binnenlandsche
zaken, is, naar verluidt, in hoofdzaak een
gevolg van de overweging, dat het waar
nemen van beide functies niet geheel zon
der invloed op het rijksweerministerie
kan blijven, dat men echter buiten alle po
litieke invloeden wil houden.
Besparing op de volkenbondsuitgaven?
De Engelsche regeering heeft tot den
Volkenbondsraad het verzoek gericht, nog
de volgende week een kleine studie-com
missie te benoemen, samengesteld uit
vooraanstaande, doch niet tot het politie
ke leven van hun land behoorende figuren,
met de opdracht na te gaan of belangrijke
bezuinigingen op de volkenbondsbegroo-
ting voor 1933 zouden kunnen worden
aangebracht. De Engelsche regeering
meent, dat bezuinigingen mogelijk zouden
zijn van drieërlei aard: le. door een be
perking van de volkenbondswerkzaam
heden, die niet gebiedend noodzakelijk
zijn; 2e. door een vermindering van het
aantal personen in dienst van den Vol
kenbond; 3 e. door een verlaging van de
salarissen van de ambtenaren van het
volkenbondssecretariaat en van het Inter
nationaal Arbeidsbureau.
Goud-opkoopen In Italië.
Door middel van haar bijkantoren is de
Banca d'Italia op het oogenblik bezig in
het geheele land goud en sieraden van de
particulieren op te koopen.
Dit werpt een somber licht op den fi
nancieelen toestand van Italië.
In Italië is het meer dan ergens anders
steeds de gewoonte van het volk geweest,
zich letterlijk overal met sieraden te be
hangen. Dit deden niet alleen de vrouwen,
doch ook de mannen. In tijd van nood
worden al deze fraaie zaken verpand of
verkocht. Vroeger hadden de Pausen daar
voor zelfs de zoogenaamde „Monte de
Piëta" ingericht, banken van leening,
waar men bij het beleenen voor zijn schat
ten een redelijken prijs ontving. Hierdoor
werd voorkomen, dat men in handen van
een der indertijd talrijke woekeraars viel.
Op het oogenblik gaat de Banca d'Italia
op vrijwel dezelfde wijze te werk, want
ook thans weer zijn talrijke families zon
der geldelijke middelen en zij zijn blij, als
zij voor een zacht prijsje van hun goud
en sieraden zich kunnen ontdoen.
Binnenland.
De toestand in het zuivelbedrijf.
De taxweteelt in Zeeland. De taxwe-orga-
nisatie geeft cijfers.
De Tweede Kamer over de ongevallenwet
en de contingenteering.
Buitenland.
Het kind van Lindbergh dood teruggevon
den.
Ernstig incident in den Duitschen Rijks
dag.
Korte berichten.
De nationale raad van Oostenrijk
heeft overeenkomstig het besluit der
grondwetscommissie het voorstel tot ont
binding van den rand vóór den afloop
der zittingsperiode en tot vaststelling van
den datum der verkiezingen tegen het be
gin der herfstzitting mét 80 stommen (chr.
soc.), landbond en Groot-Duitschers) le
gen 77 (soc.-dem. en Heimatblok) aange
nomen.
Loonsverlaging spoorwegpersoneel.
Naar wij vernemen heeft de minister
van Waterstaat nu het overleg tusschen
de spoorwegdirectie en de personeelraad
over de loonsverlaging verbroken is
zich tot de vijf erkende vakbonden van het
spoorwegpersoneel gewend, o.m. met de
vraag, of, nu aldus het orgaan dat bij het
R. D. V. is ingesteld om te dienen als
schakel tusschen directie en personeel,
zich buiten werking stelt, het wellicht op
den weg der vakvereenigingen ligt te zor
gen, dat een dergelijke hoogst belangrijke
aangelegenheid, niet zonder overleg tus
schen directie en personeel worde afge
daan.
Voorts heeft de minister aan den Per
soneelraad bericht, dat de hem medege
deelde redenen, die den raad hebben doen
besluiten het voorstel der directie niet met
haar te behandelen, naar zijn gevoelen dit
besluit niet vermogen te rechtvaardigen".
De personeelraad heeft in verhand
hiermede bij den minister een onderhoud
aangevraagd.
Voorts heeft de personeelraad de hoofd
besturen der vijf erkende vakbonden bij
eengeroepen ter bespreking van de thans
ontstane situatie.
De commissie van overleg voor de wegen.
Het lid der Tweede Kamer de heer
Beumer, heeft de Minister van Water
staat gevraagd:
Is de Minister bereid mede te deelen,
op welken grond hij zich, niettegenstaan
de het bepaalde in art 78 der Grondwet
bevoegd heeft geacht tot het nemen van
het Ministeriëele besluit van 28 April j.l.,
waarbij met ingang van 6 Mei j.l. is in
gesteld een z.g. Commissie van Overleg
voor de Wegen, welker tank is, blijkens
den considerans van genoemd besluit,
omtrent aangelegenheden betreffende
wegenverbetering en daarmede samenhan
gende vraagstukken van advies te die
nen?
(Art. 78 der Grondwet luidt: „De in
stelling van vaste collegiën van advies
en bijstand aan de Regeering geschiedt
krachtens de wet, die tevens regelen in
houdt omtrent hunne benoeming, samen
stelling, werkwijze en bevoegdheid").
Het rapport van de
bezuinigingscommissie-Weiter.
Het Tweede Kamerlid Van Rappard
heeft tot den Minister van Binnenland
sche Zaken, Voorzitter van den raad van
Ministers de volgende schriftelijke vraag
gericht:
Wil de Minister mededeelen, wanneer
het eerste gedeelte van het rapport der
bezuinigingscommissie-Welter, dat reeds
eenigen tijd geleden gereed gekomen is
en aan de regeering is aangeboden, open
baar gemaakt zal worden?
DE WERKING VAN DE TARWEWET.
Over dit onderwerp schrijft „Ons Plat
teland", het orgaan van den Chr. Boeren-
en Tuindersbond:
„We gaan niet vooruitloopen op den
strijd, die straks wellicht gevoerd zal
moeten worden tot verhooging van het
percentage binnenlandsche tarwe.
Daar zal nog wel gelegenheid komen
uiteen te rafelen de drogredenen, die men
nu weer aanvoeren zal,
I
