No. 186
Woensdag 11 Mei 1932
46e Jaargang
Dagblad voor de Provincie Zeeland
FONGEP5.
DE ENORME
'n FONGE RS
De werking van de Tarwewel
PRIJSDALING
EERSTE BLAD.
Buitenland.
Belangrijkste Nieuws.
Dit nummer bestaat uit 2 bladen
Een rijwiel te leveren voor f 58.
is niets bijzonders. Maar een echte
FONGERS, met alle goede eigen
schappen aan dien naam verbonden:
dat is een gebeurtenis.
THANS
Directeur-Hoofdredacteur:
R. ZUIDEMA.
Bureau: .Lango Vorststrnat 70, Ooos.
Tol.: Rodactlo cn Adminislratlo No. tl
Postrekening No. 44455.
Bijkantoor te Middelburg.
Firma P. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. No. 259.
De Zeeuw
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post, f3.—
Losse nummersi 0,05
Prijs der Advertentiën:
14 regels fl.20, elke regel meer 30 et
Bij abonnement belangrijke korting.
Wordt het b e d r Ij f s belang door
de Tarwewet gediend?
Slot.
Op een laatste woord volgt vaak nog
een later woord.
Zoo is 'het ook. hier.
Na de brieven, die wij! reeds publiceer
den, ontvingen wij nog een schrijven van
den 'heer J. Geelhoed te Zoute-
lande, dat we hier laten volgen.
In het volgend nummer hopen wij dan
nog een korte slotbeschouwing te geven.
De heer Geelhoed schrijft dan:
Ik begin het te zeggen, dat de Tarwewet
m.i. aan haar doel goed beantwoordt. Niet
tegenstaande allerlei naar voren gebrach
te bezwaren, is deze wet voor ons boeren
een stroohalm om aan. vast te klem
men, 'die ook werkelijk steun geeft.
Nu wordt dit wel erkend, bet kan trou
wens niet geloochend worden. Maar.
nu krijgen we van die z.g. „boerenvrien-
den", (die wel voor steun aan den land
bouw zijn, maar altijd wat anders willen
dan wat er gedaan zal worden of gedaan
wordt) bet bezwaar: inkrimping handen
arbeid bij uitbreiding tarweteelt.
Ik zou willen vragen: is dit werkelijk
zoo'n verschil als men denkt? Dadelijk
stem ik toe, dat de bietenteelt meer werk
vraagt, maar wat dan? Moeten wij boeren
het alleen maar met de bietensteun doen?
Stel dat dit deri boer(tjes) bij een verdub
beling evenveel steun gaf. Waar moeten
de centen vandaan komen?
Nu de regeering van alle kanten om
steun gevraagd wordt, verdient een mid
del, dat zich zelf bedruipt, toch de voor
keur? Nu kunnen juist (de bieten uit
gezonderd wat bet rooien betreft) bijna
alle cultuurgewassen machinaal gezaaid,
gewied en geoogst worden. En als de
tarweverbouw weer ingekrompen moest
worden, dan zou dat in geen enkel op
zicht de vermeerdering van den handen
arbeid bevorderen. Gerst, haver, boonen,
erwten, maanzaad, aardappelen, enz. lee-
nen zich evengoed voor mechanische be
werking.
Neen, mijnheer de redacteur, de zaak
wordt er zoo nooit beter op. Wanneer de
boer geen cent heeft om uit te geven, kan
de arbeider ook niet ontvangen. Het gaat
er bij de Tarwewet niet om, hoeveel heeft
de boer hiermee meer aan winst. Neen. het
gaat er om of hij nog het allernoodigste
zal hebben om het hoofd boven water te
kunnen houden, dus ook om arbei
ders te betalen.
Zooals u de zaak beschouwde, worden
boer en arbeiders als compagnon be
schouwd. Maar bij al de a.s. veilingen van
boerenhoeven zal er geen een arbeider
in de te korten deelen. Nu zal ik de laatste
wezen, die den arbeider zijn karig stuk
brood betwist. Maar tegen zulk een op
zijn zachtst uitgedrukte, ongezonde voor
stelling, wil ik toch op komen. WanneeT
men het landbouwbedrijf wil steunen,
dan steunt men den landbouwer en in
hem den arbeider. En wanneer men de
steun dan (de oplossing voor werkloos
heid) wil gaan verbinden, zooals enkele
dagen geleden een voorman van de land-
arbeidersbeweging ten beste gaf, door ver
plicht vlegel'dorschen, komen we in een
positie, waarbij ik aan Rusland ga den
ken.
In de jaren 1927, 1928 en 1929 werd
de boer als bet ware gedwongen mecha
nisch te 'gaan werken, om rede men geen
personeel kon krijgen.
Op de fabriek, daar was het gevonden,
en met minachting werd door velen neer
gezien op arbeiders, die bij een boer hie
ven werken. Nu de boer totaal in de put
zit en de industrie ook, nu ligt de schuld
van de werkloosheid, bij de boeren; en
zouden dezen door dwang en kunstmid
delen dit moeten verhelpen.
Ik hoop van harte, dat bij al de ver
blindheden, van het hoogconjunctuur-
licht, ook 'het natuurlijke zonlicht nog
eens gezien zal worden.
V Zonderling protest.
De Amsterdamsche wethouder van Fi
nanciën, de heer Polak, heeft voor de
Vereeniging van Soc.-Democratische Ge
meenteraadsleden een rede gehouden over
de 'gemeentelijke financiën.
In deze rede werd met schrille kleuren
geteekend de donkere financieele toe
komst van vele gemeenten, terwijl tege
lijkertijd geprotesteerd werd, tegen de
houding der Regeering, die de gemeenten
niet afdoende helpt.
In verhand met het eerste punt werd
gewezen op de verminderde opbrengst
van de 'belastingen, de lagere winst uit de
bedrijven en van diverse heffingen.
Daarbij komt aan de andere zijde, de
sterke stijging der kosten van de werk-
loozenverzorging.
Schrikbarendende cijfers werden hier
omtrent door den spreker ten beste ge
geven.
Amsterdam b.v. heeft boven de ge
wone werkloozen-uit keerin
gen in 1931 voor dit doel nog f7 mil-
lioen uitgegeven.
Over 1931, aldus de heer Polak, keerde
Rotterdam 25.2 pet. van alle gem. belas
tingen aan werkloozenuitkeeringen uit,
Nijmegen: 34.5 pet., 's-Boscb 31.9 pet.,
Ridderkerk 77.4 pet., Eindhoven 24.7 pet.,
Kerkrade 36.6 pet.. Hoeven 88.4 pet., Em-
men 50.5 pet. en Sleen 45.4 pet.
Voor 1932 zijn deze cijfers nog veel
hooger. Dan zal Amsterdam zeker 20
millioen méér noodig hebben 'boven de 18
millioen uitkeering uit het Gemeente
fonds.
Gaat het voor 1933 óók weer in stij
gende lijn, dan ontkomt ongetwijfeld géén
gemeente meer aan een begrootingscrisis.
En in verband daarmede werd gepro
testeerd tegen het optreden van de Regee
ring, omdat zij niet op meer afdoende
wijze de gemeenten helpt.
Een zonderling protest.
Bekend is toch, dat de Soc.-Democra-
ten nergens meewerken om de gemeente
lijke uitgaven te beperken.
Te Amsterdam, waar de financieele toe
stand allertreurigst is en waar het ge-
meentepersoneel in een sterk bevoor
rechte positie verkeert, werd door den-
zelfden heer Polak en zijne vrienden een
voorstel om een kleine salariskorting toe
te passen, afgewezen.
Te Rotterdam, waar de Soc.-Democra-
ten de 'gemeentelijke financiën hopeloos in
de war stuurden, gebeurde hetzelfde.
Te 's-Gravenhage werd eveneens alle
medewerking geweigerd.
Zoo werkt men welbewust mee, om een
begrootingscrisis in de gemeenten voor te
bereiden.
Het Rijk moet het doen, zoo zegt men,
en niet de gemeenten.
Maar toen Minister Golijn maatregelen
nam om de groote tekorten op de Rij'ks-
begrooting weg te werken, stemden de
Soc.-Democraten daar tegen.
En toen Minister de Geer het zijne deed
om dreigende tekorten te voorkomen, wa
ren het alweer de Soc.-Democraten, die
daartegen ageerden, terwijl tegen ver
dere bezuinigingsmaatregelen, reeds een
felle actie werd ingeluid.
En dan heeft men toch nog den treu-
rigen moed om te protesteeren als de Re
geering niet met milde hand de royaal
levende gemeenten helpt.
De nieuwe president van Frankrijk.
In de gisternamiddag in het paleis te
Versailles gehouden vereenigde zitting
van Kamer en Senaat werd Albert Le
brun, tot dusver voorzitter van den Se
naat, met 633 stemmen tot president der
Fransche republiek gekozen.
Na de installatie en nadat de vice-voor-
zitter van den Senaat de gelukwenschen
van de nationale vergadering had overge
bracht, nam president Lebrun het woord.
Hij gaf uitdrukking aan zijn ontroe
ring, nu hem een eer waardig wordt,
waaraan hij in zijn stoutste jeugddroomen-
niet heeft kunnen denken. De hem opge
dragen taak zal bij moedig en vastbeslo
ten vervullen en hij kan hiervoor geen be
ter voorbeeld vinden dan het leven en
sterven van Paul Doumer.
President Lebrun deed een beroep op
de eenheid van allen, die, zoo zeide hij,
meer dan ooit noodig is voor de roemrijke
toekomst van het vaderland. Hij zal trach
ten het herstel en den vooruitgang te be
vorderen, de orde te bewaren en te zorgen
voor den vrede zoowel in het binnen- als
in het buitenland.
Het kabinet-Tardleu treedt af.
Gedurende de stemming te Versailles
hielden de Fransche ministers en onder
ministers een kabinetsraad, waarin de
ontslagbrief werd opgesteld, welken Tar-
dieu gisteravond aan den nieuwen presi-
Ingezonden Mededeeling.
58
fonqers-kwauteit
fonqers-qarantib
compleet met vrijwiel bandrem
bagagedrager en kettinqtrommel
dent heeft overhandigd. Er wordt in ge
zegd:
„Ik heb de eer u te verzoeken van den
traditioneelen regel te willen afwijken, n.l.
dat bij het begin van een nieuw president
schap de afgetreden ministers opnieuw in
hun functie worden bevestigd. De wisse
ling der parlementaire meerderheid, gelijk
deze uit de verkiezingen is voortgekomen,
berooft ons van de vrijheid van actie, die
een kabinet noodig heeft om de zware,
door de omstandigheden geboden verant
woordelijkheid te dragen. Internationale
onderhandelingen zijn aan den gang, wel
ke dagelijks voor de toekomst bindende
beslissingen kunnen eischen. Wij verzoe
ken u daarom het definitief ontslag van
het kabinet te aanvaarden.
„Ons ministerie laat bij zijn aftreden
met trots een gezonden toestand achter:
een rustig en goed-geordepd Frankrijk,
een gewaarborgde veiligheid, een tegen
over de wereldcrisis beschermde pro
ductie, een werkloosheid, welke twintig
maal geringer is dan die bij onze naburen,
een ongeschonden, solide valuta, een tij
dig afgehandelde begrooting, een met
twintig milliard verminderde openbare
schuld, en een vredes- en schadevergoe-
dingspolitiek, welke door de partijen vrij
wel eenstemmig is gesteund."
De grondverschuivingen in Savoye.
De ernstige grondverschuivingen, die se
dert Maandag weer in de Alpen van Sa
voye voorkomen, hebben reeds onmetelijke
schade aangericht. Te Germagny (Opper-
Savoye) heeft zich plotseling een mod
derstroom, gevormd, welke twee dorpen
dreigt te vernietigen.
De lava-achtige massa heeft een dikte
van 2 meter en een breedte van 800 meter
en beweegt zich dalwaarts. Alle verbin
dingsmiddelen zijn verbroken. Het meest
troosteloos is de toestand in het kleine
plaatsje Auressieux, in de richting waar
van zich 2 millioen M3. aarde voortbe
weegt.
Twee buizen zijn reeds verwoest. De
diepe scheuren, die overal als na een
aardbeving ontstaan, hebben een breedte
van 40 en een diepte van 30 M. Een oog
getuige, wiens huis met den grond gelijk
gemaakt is, vertelt, dat aan bet langzaam
neerkomen van de grondmassa's een op
den donder gelijkend geraas was vooraf
gegaan, welk gedonder gevolgd werd door
een orkaanachtigen storm.
Als oorzaak van de catastrofe vindt men
slechts de verklaring, dat tot dusverre on-
dergrondsche wateren een uitweg hebben
gevonden en hierbij de bovenliggende
grondlagen hebben meegesleurd.
Samenzwering van Dfficieren In
Zuid-Slavlë?
Het Neue Wiener Extrablatt meldt uit
Marburg, dat daar vier officieren zijn ge
arresteerd die in een garnizoen geïnter
neerd zijn. Naar verluidt, worden zij be
schuldigd een complot van officieren te
hebben voorbereid. Dit complot is verra
den door de vriendin van een der officie
ren, die de militaire overheid er van in
kennis stelde. Een der officieren is uit het
garnizoen gevlucht en heeft de wijk geno
men naar Oostenrijk. In den nacht van
Vrijdag op Zaterdag j.l. zijn twee andere
officieren eveneens gevlucht. In verband
hiermede heeft de militaire overheid or
der gegeven tot zeer strenge bewaking der
grenzen en tot een zeer scherpe censuur.
Een der beschuldigde officieren is ont
dekt in een hotel te Marburg, waar bij,
vlak voor bij zou worden gearresteerd,
zich een kogel door het hoofd joeg:
In verband hiermede wordt ook gewe
zen op een bericht in het regeeringsge-
zinde Morgenblatt, dat te Agram ver
schijnt en volgens hewelk in Marburg een
geheimzinnige moord gepleegd is, waar
over in het belang van het onderzoek geen
nadere mededeelingen kunnen, worden
verstrekt.
Deze alarmeerende geruchten worden
nog versterkt door tallooze te Weenen de
ronde doende geruchten, die waarschijn
lijk zeer sterk zijn overdreven. Het schijnt
echter wel vast te staan, dat onder de
hoeren zekere onlusten zijn uitgebroken.
De koning bevindt zich in ieder geval in
Belgrado.
Gevangenis door wervelstorm vernield.
Tengevolge van een hevigen wervel
storm is het tuchthuis van Maimansingh
in Bengalen gedeeltelijk ingestort en ver
nield.
Twee en twintig cipiers en gedetineer
den werden gedood, terwijl 200 gevange
nen kans zagen in de algeineene verwar
ring te ontvluchten.
Herrie in den Duitschen Rijksdag.
In tegenstelling tot Maandag had de
Rijksdagzitting van gisteren een verre van
rustig verloop. Bij de behandeling van het
verbod der nat.-soc. stormtroepen, kwam
het tot lawaaiige tooneelen.
De nat.-soc. afgevaardigde Göring kreeg
als eerste spreker het woord. Toen spre
ker de sociaal-democraten van landver
raad beschuldigde, brak het eerste lawaai
van dezen dag los. Herhaaldelijk moest
vice-president Esser ingrijpen.
Vergeleken bij het kabaal, dat bij de nu
volgende rede van minister Gröner her
haaldelijk losbarstte, was het tot dusver
nog_ rustig geweest. Minister Gröner ver
dedigde het besluit van de regeering en
betoogde, 'dat in het belang van de autori
teit van den staat het verbod onvermijde
lijk was, want het was niet langer te tole-
reeren, dat zulk een groote schare jonge
op daden beluste menschen ter beschik
king van een enkelen man stond.
Een tijdlang kan minister Gröner zich
niet verstaanbaar maken. Nat.-socialis-
Binnenland.
De toestand in het zuivelbedrijf.
Directeur-generaal van den landbouw be
noemd.
De contingenteeringspolitiek der regee
ring.
De Tweede Kamer over den Economi-
schen Raad.
Onze uitvoer naar Frankrijk.
Buitenland.
De nieuwe president van Frankrijk.
Dreigende hongersnood in Palestina.
Het kabinet-Tardieu treedt af.
Dreigende opstand in Zuid-Slavië?
Herrie in den Duitschen Rijksdag.
ten schreeuwen naar de socialisten en
deze naar de nat.-.socialisten. Frick roept
dreigend naar links: „Infame kwajongen".
Met veel moeite weet de vice-president
eindelijk de noodige rust voor Gröner te
verkrijgen.
Gröner zijn rede voortzettend, zegt niet
al 'het materieel te kunnen voorlezen, dat
de regeering in handen is gevallen. Een
enkel ding moet echter gememoreerd wor
den. Er staat zwart op wit: „Kleine Pool-
sche benden moeten geweerd worden.
Zoodra een opmarsch van de geregelde
troepen plaats heeft, rukken de S. A. naar
'haar stellingen op." Als reden wordt op
gegeven: „Wij willen de S. A. zonder
eenig voorbehoud ter beschikking van
onze leiders houden." Hierop intermm-
peeren de Hitlerianen: „In elk geval niet
te uwer beschikking." Van links wordt
hierop geantwoord: „Dat is landverraad
bekennen."
Tot den herfst 1930, vervolgt Gröner,
was de S. A. betrekkelijk onschuldig. Pas
met 't optreden van kapitein Rö'hm kwam
er een nieuwe beweging in de stormtroe
pen. (Groote vroolijkheid. bij rechts). Het
verbod der S. A. was noodzakelijk voor
de staatsautoriteit.
Wanneer de afgevaardigde Göring, be
sloot spr., het monopolie van de vader
landsliefde voor zijh partij opeischt, dan
is dat een ongehoorde aanmatiging. De
vaderlandsliefde is in alle partijen ver
tegenwoordigd, en ik zal er voor zorgen,-
dat zij in het geheele Duitsche volk steeds
sterker wordt. (Applaus bij de midden
partijen, lawaai en 'gelach hij de nat.-
socialisten.)
Hierop roept afgevaardigde Strasser
(nat.-soc.) Ik stel voor, dat deze rede
van Gröner op gramofoonplaten in
Duitschland wordt verspreid (vroolijk
heid) en dat het Kabinet gelegenheid
wordt gegeven om te beslissen, of deze
man verder de openbare veiligheid en het
leger in Duitschland in handen kan heb
ben. Deze woorden van Strasser werden
door dé nat.-socialisten met luid gelach
en geklap ontvangen.
Vice-president Esser wijst hierna
Strasser wegens zijn aanval op den mi
nister uit de zaal. Déze maatregel wordt
door 'de nat.-socialisten met een belsch
kabaal beantwoord. Strasser'blijft in de
zaal en zijn vrienden brullen luid: „Heil,
heil". Onder oorverdoovend lawaai ver
laat de vice-voorzitter zijn zetel en schorst
daardoor de zitting.
Bij heropening van de zitting trekt de
vice-president 'het bevel, 'dat Strasser de
zaal moet verlaten, in en vergenoegt zich
met het geven van een waarschuwing.
De sovjet danst.
Bij zijn bezoek aan sovjet-Rusland werd
de minister-president van Turkije, Ismet
Pascha, met den minister van buiten-
landsche zaken, die hem vergezelde, te
Moskou met buitengewonen luister ont
vangen.
In het Kremlin werd een groot gala
diner gegeven, in de schitterend geïllu
mineerde zaal van Sint George. Bij het
feestbanket werd voor het eerst weer ge
bruik gemaakt van het zilveren tafel-ser
vies der Romanoffs.
Na afloop van het rijke diner werd een
groot bal georganiseerd: dit was het eer
ste soirée dansante, dat onder het sovjet-
bestuur in het Kremlin wordt gegeven.
Dreigende hongersnood in Palestina.
Sedert vele weken is in Palestina en het
naburige Transjordanië geen druppel re
gen meer gevallen. De velden, die zooveel
beloofden, dreigen geheel te verdorren en
de schade is niet in cijfers weer te geven.
Wanneer de regen nog langer uitblijft,
staat de hongersnood voor de deur.
In beide landen zijn biddagen uitge-
sohreven, om een weldadiger: regen af te
