No. 184
Maandag 9 Mei 1932
46e Jaargang
Dagblad voor de Provincie Zeeland
VERLAAGDE PRIJZEN
N.V. VEEVOEDERFABRIEK „ZEELAND"
De werking van de Tarwewet.
EERSTE BLAD.
Bu tenland.
HOENDERMEEL
OPFOKVOER
Dit nummer bestaal uit 2 bladen
n.
ZEELANDS HOENDERMEEL
ZEELANDS OPFOKVOER
GOES (Tel. 162)
Belangrijkste Nieuws.
Directeur-Hoofdredacteur:
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lange Vorststraat 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie No. 11
Postrekening No. 44455.
Bijkantoor te Middelburg,
firma F. P. DHUIJ, L. Burg. TeL No. 259.
VERSCHIJNT ELEEN WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post, 13.—
Losse nummersf 0.05
Prijs der Advertentiën:
14 regels f 1.20, elke regel meer 30 ct
Bij abonnement belangrijke korting.
Wordt het bedrijfsbelang door
de Tarwewet gediend?
Wij geven nu eerst het woord aan den
heer S. A. N. van Oeveren van Wol-
faartsdijk, die het volgende schrijft:
Gevolg gevende aan de uitnoodiging,
voorkomende in uw blad van 3 Mei j.l.,
meen ik er u op te mogen wijzen, dat het
onjuist is uit el'ke uitbreiding van het
tarwe-areaal af te leiden, dat daarmede
een gelijkmatige vermindering van werk
gelegenheid gepaard moet gaan. Het is
juist, dat voor het verkrijgen van een
oogst, van een gewas als tarwe, niet die
arbeidskracht gevraagd wordt, als b.v.
voor die, van een gewas als bieten, doch
tarwe staat daarin niet alleen. 'Hetzelfde
doet zich ook voor ten aanzien van gerst,
haver e.a.
In 't algemeen kan men wel zeggen, dat
alleen de gewassen, aangeduid als de z.g.
hakvruchten, veel arbeidskracht vragen
met daarnaast de grove tuinbouwgewas-
sen, welke ook wel in onze bedrijven ge
teeld worden, zooals ajuin en wijnpeen
e.a. Dat de groep hakvruchten verminde
ring zou ondergaan was te verwachten.
Immers behooren daartoe de suikerbie
ten, die al werden zij voor de geheele op
pervlakte, door de regeering gesteund, ge
zaaid, toch zouden terugvallen op 80 pet.
van voorgaande jaren.
Dat dit cijfer voorgaand jaar en moge
lijk ook dit jaar niet ten volle zal bereikt
worden, wil ik hieronder nog bespreken.
Vermindering van arbeidsge
legenheid ontstaat dus wanneer, tenge
volge van grootere oppervlakte beteeld
met tarwe, minder oppervlakte met aard
appelen, bieten, uien en wijnpeen zou
worden bebouwd. Maar deze vermindering
ontstaat niet wanneer de tarwe in de
plaats komt van haver, gerst, karwij, enz.
En zou nu de vermindering van de
groep hakvruchten en grove tuinbouwge-
wassen percentsgewijze zoo groot zijn als
de uitbreiding van de tarweverbouw
Ik waag het te betwijfelen.
Reeds de kolosale oppervlakte gepoot
met aardappelen wijst in een andere rich
ting en de niet ongunstige resultaten met
uien en wijnpeen in 't afgeloopen jaar be
haald, hebben den verbouw dezer gewas
sen zeker gestimuleerd.
Misschien wordt voor bieten niet ten
volle de 80 pet. gehaald, schoon er toch
allicht uitbreiding zal zijn tegenover vorig
jaar.
Wanneer men den invloed van de
Tarwewet op de arbeidsgelegenheid dn
den akkerbouw, wil beoordeelen, zal men
goed doen de officieele gegevens van de
Directie van den Landbouw af te wachten,
omtrent de in 1932 met de verschillende
gewassen beteelde oppervlakte. En wan
neer men die dan, gegroepeerd op boven
staande wijze, vergelijkt met die van '31,
dan zal zeer waarschijnlijk blijken dat
de werking van de Tarwewet
op de arbeidsgelegenheid ab
soluut geen on guns tig en in
vloed heeft gebracht.
Ten aanzien van een volgend jaar zij
vooropgesteld, dat het zeker wenschelijk
zou zijn, indien de verbouw van hak
vruchten kon worden uitgebreid.
Dit zal echter alleen kunnen worden
bereikt ten aanzien van de suikerbieten,
wanneer deze dit jaar de 80 pet. nog niet
halen.
Verder zal men niet kranen gaan om
dat de binnenlandsche behoefte daarmee
gedekt is en op export de eerste jaren
geen uitzicht bestaat. Wil de regeering
zich de zekerheid verschaffen, dat voor
een volgend jaar ten volle het bieten-
areaal wordt gezaaid, dan is dit middel
zeer eenvoudig.
Zij volge eenvoudig de adviezen op die
de organisaties baar op dit punt zullen
geven en het resultaat zal ongetwijfeld be
vredigen zonder dat de kosten bovenmate
zullen stijgen.
Voor bet overige zou ik willen waar
schuwen tegen een afbreken van de Tar
wewet, waartoe ik de neiging zoo nu en
dan in mijn omgeving ook wel eens waar
neem.
Men bedenke wel, dat de verzwakking
van het weerstandsvermogen onzer bedrij
ven nog steeds doorgaat, niet het minst
Ingezonden Mededeeling.
ook tengevolge van de ongunstige uit
komsten der veehouderij, welke voor onze
gemengde bedrijven ook nog van heel wat
beteekenis is.
Gaat men aan deze bedrijven nu ook
nog den steun, die de Tarwewet biedt, ont
nemen, dan zal men komen te staan voor
gevolgen waaraan men nu nog niet denkt
en dan zal men ervaren, dat ten aanzien
van vele dingen, ook ten aanzien van de
werkloosheid, in onze Zeeuwsche gemeen
ten, de geeselen zullen plaatsmaken voor
schorpioenen.
De heer A. J. van D ij k e te N i s s e
schrijft
Het is wel jammer, dat men in de pro
vincie Zeeland van verschillende zijden
tegen den tarwestera ageert en wel on
der het voorwendsel, als zoude deze steun
maatregel wel den landbouwer, doch in
geen geval het bedrijf op zich zelf ten
goede komen.
Wat betreft de door u genoemde cijfers,
deze zullen zeer zeker met de officieele
cijfers overeen stemmen en ik neem dan
ook aan, dat in 1932, in Zeeland plm.
17000 H.A. tarwe meer uitgezaaid zijn
dan het gemiddelde over de jaren 1921
1930 (14782 H.A.).
De met aardappelen beteelde opper
vlakte bedroeg in 1930 15094 H.A., ter
wijl 't gemiddelde over 19211930 slechts
13600 H.A. bedroeg en hoewel de offi
cieele gegevens voor 1932 mij niet ter be
schikking staan, kunnen wij toch gevoege
lijk aannemen, dat de met aard
appelen beteelde oppervlakte
dit jaar nog enorm grooter
is. Zoo groot zelfs, dat men 'bij een nor
male opbrengst voor een debacle vreest.
Dit is evenzeer 't geval met de uienteelt.
De bietenteelt kunnen we hier uitscha
kelen, daar door de regeeringsmaatrege-
len, deze is beperkt tot 80 pet. der nor
male uitzaai.
Ik kom dus tot de conclusie, dat de
grootere tarwe-uitzaai niet geschiedt ten
koste van die producten, die een goede
werkgelegenheid verschaffen, doch voor
een zéér groot gedeelte den verbouw ver
vangt van gerst, haver, rogge, boonen,
karwij, enz.
Ook deze producten bieden den arbei
der geen voldoende werkgelegenheid.
Sterke uitbreiding der tarweteelt 'hoeft
dus geenszins samen te gaan met sterke
beperking van de arbeidsgelegenheid.
Door een eventueele inkrimping der
tarwecultuur zou het werkloozen vraag
stuk noch geheel noch gedeeltelijk zijn op
te lossen.
Wel zou deze maatregel tot gevolg heb
ben, dat voor den landbouwer ook deze
teelt niet voldoende loonde, met het daar
uit voortvloeiende feit, minder ontvang
sten, dus nog eens weer minder gelegen
heid den arbeiders voldoende werk te
verschaffen.
M.i. bestaat er absoluut geen verband
tusschen de uitbreiding der tarwecultuur
en het werkloozen vraagstukMen zoeke
liever eens in de richting van de finan-
cieele positie, waarin vele onzer Zeeuw
sche landbouwers zich bevinden.
DE VERKIEZINGEN IN FRANKRIJK.
Winst voor Herriot.
De einduitslag van de verkiezingen
voor de Kamer beteekent een nederlaag
voor de huidige regeering. Het z.g. kartel
der linkeTpartijen wint 82 zetels en heeft
thans de meerderheid.
De uiterst-rechtsche partijen zijn het
zwaarst geslagen.
In totaal moest gisteren voor 357 zetels
de beslissing vallen.
De 'grootste winst boekt de partij van
Herriot, de radicale partij, 'die met 158
zetels in de Kamer terugkeert in plaats
van 105 zetels in het ontbonden parle
ment.
Een groote winst hebben ook de Fran-
ache socialisten behaald, die 129 manda-
Ingezonden Mededeeling.
DE
zijn als volgt:
VAN
EN
MERK V. P. Z
per 50 K.G. f 5.5525 K.G. f 3—
per 10 K.G. f 1.55; 5 K.G. f 0.85
per 50 K.G. f7.50;
per 10 K.G. f 2.-;
per 2 K.G. f 0.60
25 K.G. f 4.~
5 K.G. f 1.20
Bestellingen aan de weder-
verkoopers of rechtstreeks
aan de fabrikante
ten veroverden tegen 112 zetels in de
oude Kamer.
De zwaarste nederlaag lijdt de conser
vatieve „democratische volkspartij". Daar
op volgen de onafhankelijke republikei
nen en de partij der democratische en
sociale actie.
Het Volt meent, dat Tardieu het ontslag
zal moeten aanbieden van zijn kabinet en
dat Herriot dan belast zal worden met
de kabinetsvorming.
De nieuwe Kamer zal er als volgt uit
zien
1932 Ontb. Winst
Kamer of verl.
Linkerzijde:
Radicalen
Republik. socialisten
Onafh. radicalen
'Communisten
Socialist-communisten
en onafh. 'socialisten
Rechterzijde:
Linksche republikeinen
(Tardieu)
Verschillende onafh.
groepen 'die dicht bij
de partij van Tardieu
staan
Republik. unie (Marin)
Dem. volkspartij (con
servatieven)
Autonomisten
129
112 J
b 17
158
105 -
- 53
37
25 -
- 12
63
49 -
- '14
12
11 -
- .1
10
03
1
03
73 63 10
33
79
18
2
105
85
47
2
72
6
29
Wie wordt president van Frankrijk?
Evenals bij een monarch het: „De ko
ning is dood" door: „De koning leeft"
wordt gevolgd, moet men zich ook thans
reeds bezig houden met de vraag, wie de
opvolger van wijlen den heer Doumer als
president van Frankrijk zal zijn.
De meest algemeen genoemde man, is
de senaatspresident, de heer Lebrun.
Nu Lebrun een candidatuur heeft wil
len aanvaarden, schijnt zijn verkiezing
verzekerd.
De heer Lebrun is niet alleen president,
maar ook een der meest invloedrijke figu
ren van den senaat.
Hij was van 1900 tot 1920 kamerlid.
In 1920 tot senator gekozen, liet hij zich
inschrijven in de republikeinsche unie, de
groep van Poincaré. Hij was meerdere
malen minister.
Tijdens den oorlog was hij in het mi-
nisterie-Clemenceau minister van de
blokkade en bij den wapenstilstand, toen
dat ministerie werd opgeheven, kreeg hij
de portefeuille van het herstel der ver
woeste gebieden.
Een jaar geleden volgde hij den heer
Doumer op op den presidentszetel van
den senaat.
Zijn tegencandidaat zal Painlevé zijn.
Waarschijnlijk reeds morgen dus nog
vóór de teraardebestelling, zal het Natio
nale Congres te Versailles (de vereeniging
van de Kamer en Senaat) bijeen komen
om den nieuwen President te kiezen. Aan
gezien de volmachten van de Kamer tot 1
Juni 1932 loopen, zal de nationale verga
dering te Versailles bestaan uit den Se
naat en de oude Kamer
Paul Doumer. t
Door moordenaarshand is de president
der Fransche republiek Paul Doumer ge
vallen.
Nauwelijks een jaar geleden werd Dou
mer tot bet hoogste ambt, tot de hoogste
waardigheid, welke de republiek baar zo
nen kan verleenen, geroepen. Na een
strijd met een andere persoonlijkheid, die
Frankrijk ook naar beste krachten ge
diend beeft, Briand.
Beiden zijn nu heengegaan; beeld van
de vergankelijkheid van menschelijke glo
rie.
De stroom van deelnemingsbetuigingen
uit het buitenland houdt onafgebroken
aan. Tallooze regeeringshoofden en poli
tici gaven uiting aan hun diepgevoelde
ontroering bij dezen tragischen dood.
Het - publiek zal vandaag, morgen en
Woensdag den geheelen dag mogen defi-
leeren in bet paleis van het Elysee, om
aan president Doumer de laatste hulde te
brengen.
De Fransche ministerraad heeft beslo
ten, dat Doumer met een nationale begra
fenis op staatskosten ter aarde zal wor
den besteld. De bijzettingsplechtigheid zal
op Donderdag a.s. plaats vinden.
Over den dader van den gruwzamen
moord, naar wiens geestesvermogens
thans door een aantal deskundigen een
onderzoek wordt ingesteld, meldt Reuter
nog, dat o.a. ook drie sublimaat pastiljes
op hem gevonden werden, waarschijnlijk
droeg hij deze bij zich, met de bedoeling
zelfmoord te plegen.
Tegenover de politie legt de man nog
steeds de zonderlingste verklaringen af;
o.a. deelde bij mede, dat bij de ontvoer
der van den kleinen Lindy is. Er staat
zelfs een en ander over deze ontvoering
in zijn merkwaardige aanteekeningen: hij
zou n.l. meer dan 60.000 frs. hebben uit
gegeven voor de ontvoering van bet kind,
dat als gijzelaar door Russische terro
risten nu zal worden grootgebracht.
Den moord op Doumer pleegde bij, vol
gens die zelfde notities, uit wraak tegen
Frankrijk, die Rusland niet uit zijn mi
sère hielp, Rusland den bondgenoot uit
den wereldoorlog. Op Amerika had hij
zich gewroken door booger gemelde ont
voering van een kind.
In een Parijsche drukkerij beeft Gor-
guloff destijds een brochure laten druk
ken, waarin o.a. een neo-bolschewistisch
embleem voorkomt, een den met den
doodskop. De inhoud dezer brochure is
uiterst verward, en schijnt er op te dui
den, dat de man een politieke fantast is.
Sommige andere inlichtingen, welke
over den dader worden verstrekt, schijnen
er echter meer op te duiden, dat hij. een
geraffineerd simulant is.
Albert Thomas overleden.
De directeur van het Internationaal Ar
beidsbureau, Albert Thomas, is plotseling
op bijna 55-jarigen leeftijd overleden.
Deze onverwachte dood heeft vooral te
Genève diepe verslagenheid gewekt.
Thomas had Zaterdag te Parijs met
©enige vrienden gedineerd, waarna hij een
Binnenland.
Geen verlaging van spoorwegtarieven.
Landbouw-ontwikkelingsdag te Middel
burg.
Kastekort bij de Breede Watering bewes
ten Ierseke.
Buitenland.
Wie wordt president van Frankrijk?
De Kamerverkiezingen in Frankrijk.
Aardverschuiving te Lyon.
Albert Thomas overleden.
Gespannen toestand te Kanton.
De Vesuvius werkt.
kleine wandeling ging maken, Tijdens
deze wandeling werd Thomas onwel.
Men ging een klein restaurant binnen,
waar Thomas een glas rum bestelde. Na
dat hij eenige teugjes had gedronken, be
gaf hij zich naar de toiletten. Daar Tho
mas lang uitbleef, waarschuwden zijn
vrienden den gérant, die hem bewusteloos
op den grond vond liggen. Thomas werd
onmiddellijk naar een ziekenhuis overge
bracht, waar slechts de dood kon worden
geconstateerd.
Thomas was naar Parijs gekomen, óm
zijn stem uit te brengen voor de verkiezin
gen.
In December 1919 was Thomas gekozen
tot directeur van bet Internationaal Ar
beidsbureau te Genève, dat sindsdien door
hem werd geleid. In deze functie is hij
een van de leidende figuren in het Vcl-
kenbondswerk geworden.
Als directeur van het I. A. B. heeft Tho
mas tal van conferenties en vergaderin
gen voorgezeten en zijn stempel gedrukt
op menige publicatie.
Aardverschuiving te Lyon.
In de onmiddellijke nabijheid van Lyon
zijn door een aardverschuiving twee hui
zen van vier verdiepingen ingestort. Tien
tallen bewoners kwamen onder de p-uin-
hoopen terecht. Doordat de gasleidiugon
braken ontstond brand, wat de reddings
werkzaamheden zeer bemoeilijkte.
Het gelukte den te hulp gekomen mili
tairen een aantal personen onder de puin-
hoopen weg te halen, doch een nieuwe
aardverschuiving deed hen terugdeinzen.
Nadat men de hulpwerkzaamheden had
hervat, werd de toestand zoo dreigend,
dat ten slotte het werk moest worden op
gegeven. Er liggen nog 27 personen onder
de ruïnes. Men heeft alle hoop opgegeven
hen te kunnen redden.
De oorzaak is weer de sterke regenval
der laatste weken.
De geheele omgeving -is afgezet door de
politie. Honderden wachten op berichten
over vrienden of familieleden, die mis
schien onder de puinhoopen liggen.
De politie schat het aantal personen,
dat onder het puin is terecht gekomen,
thans op 50 tot 60. Geen geluid verneemt
men uit de ruïnes.
Gespannen toestand te Kanton.
Te Kanton heerscht tengevolge van de
diepe meeningsverschillen in politieke en
militaire kringen een zeer gespannen toe
stand.
In geheel Kanton is de staat van beleg
afgekondigd aangezien men het uitbreken
van muiterijen in de baven verwacht.
Te Tongkwan bij Macao bevinden zich
eenige groote oorlogsschepen die in han
den van anti-regeeringsgezinde elemen
ten zouden zijn. Ook schijnen verschil
lende opstandige vliegers met hun machi
nes te zijn verdwenen.
Communistisch raadsrumoer in Bremen.
In de zitting van den raad van Bremen
is het tot ernstige communistische onre-
g( lmatigheden gekomen aangezien de
voorzitter den commraistischen spreker
Krohn er opmerkzaam op had gemaakt,
dat diens interpellatie inzake de commu
nistische demonstraties op 1 Mei niet aan
vaard kon worden.
Ondanks het bellen van den voorzitter
en het geroep om orde, sprak de commu
nist door, zoodat hem het woord werd
ontnomen en de zitting werd geschorst.
Kort voor de heropening van de zitting
werd hij door agenten van politie uit de
zaal verwijderd. Hierop barstte bij de
communisten een woest tumult los, waar
bij hevig op de politie werd gescholden.
Tenslotte werden de fractieleider en
drie andere communisten verwijderd en
eerst nadat het college van den raad met
eenparigheid van stemmen bekend maak
te, dat de verwijderde raadsleden voor
vier zittingen werden uitgesloten en dat
voor drie maanden hun presentiegelden
