No. 183
Zaterdag 7 Mei 1932
46e Jaargang
Dagblad voor de Provincie Zeeland
SUPERIEUR!
De werking van de Tarwewet.
•r VAN MELLE'S KOEK, OVERAL VERKRIJGBAAR!
Binnenland.
LEKKERE KOFFIE
[>it nummer bestaat uit 2 bladen
EERSTE BLAD.
Belangrijkste Nieuws.
Buitenland.
„VAN NELLE" ZIJN
Directeur-Hoofdredacteur:
R. ZUIDEMA.
Buioou: Lange Vorststraat 70, Goe»,
Tel.: Rodactlo en Administratio No. 1L
Postrekening No. «455.
Bijkantoor te Middelburg.
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. TeL No. 259.
VERSCHIJNT ELEEN WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post, 13.—
Losse nummers 20.05
Prijs der Advertentien:
1i regels f 1.20, elke regel meer 30 ct
Bij abonnement belangrijke korting.
Wordt het b e d r ij f s belang door
de Tarwewet gediend?
I.
In ons artikeltje over bovenstaand on
derwerp in ons nummer van Dinsdag
hebben wij de gelegenheid opengesteld,
dat practici onder onze lezers zich over
dit onderwerp zouden uitspreken.
Naar aanleiding hiervan ontvingen wij
van verschillende kanten brieven, die wij
hier soms een weinig verkort gaar
ne een plaats geven.
De heer A. J. van Luyk te Borsselen
schrijft ons:
Naar aanleiding van uw stukje in „De
Zeeuw" van 3 dezer: „Tarwesteun en be
drijfsbelang", waarin u in de uitbreiding
van de tarweteelt de oorzaak meent te
kunnen vinden van de sterk verminderde
arbeidsgelegenheid in den landbouw, zou
ik willen opmerken, dat m.i. de tarwe
teelt daaraan wel de minste schuld heeft.
De uitbreiding dezer teelt toch gaat voor
namelijk ten koste van die van gerst, vlas,
boonen, haver, maanzaad e.d., gewassen,
die toch ook niet zoo veel arbeid vragen.
Wel ligt er een groote oorzaak in de in
krimping der cultuur van de suikerbiet,
die, zooals u weet, in 1931 met meer dan
Vs en waarschijnlijk dit jaar met plm.
der oppervlakte van vorige jaren is
ingekrompen (van deze inkrimping is 20
pet. op 'toogenblik verplicht). Deze teelt
toch verschaft de meeste werkgelegenheid.
Een tweede oorzaak der meerdere werk
loosheid is, dat de zeer sterk gedaalde
ontvangsten van den landbouwer dezen
niet toelaten, om meer dan den beslist
noodzakelijken arbeid te doen verrichten,
zoodat veel werk, dat anders werd gedaan
en loonend was, nu blijft liggen. Boven
dien brengt elke uitgaaf van arbeidsloon
ook weer een kleinere uitgaaf aan kosten
sociale verzekeringen mee.
Deze laatste, die toch ook voor een be
drijf met hoofdzakelijk akkerbouw tus-
schen de f10 en fll per H.A. bedragen,
en die u, volgens uw antwoord aan den
heer Koert onlangs, als bij het loon be-
hoorende, ook uit het bedrijf betaald
wenscht te zien, dwingen op 'toogenblik
den landbouwer op een bedrijf van 40 k
50 H.A. in samenwerking weer met diens
leege portemonnaie, om den heelen
zomer een man minder te hou
den, dan hij anders zou doen,
zoodat deze instellingen, die in 't belang
van den arbeider zijn tot stand gekomen,
op 'toogenblik juist het tegenovergestelde
veroorzaken.
Een terugloopen van het tarwe-areaal
tot dat van 1931 dat waarschijnlijk
door het ongunstige najaar van 1930 nog
minder was dan voorgaande jaren zou
boer noch landarbeiders iets baten, in
dien er geen loonende teelten voor in de
plaats kwamen, en dit is juist niet mo
gelijk daar het juist de steun voor tarwe
en bieten is, die op 't oogenblik den land
bouwer nog in staat stelt, om arbeiders
in 'twerk te houden.
De heer Jac. Welleman te Krab-
bendijke maakt de volgende opmerkin
gen:
Volgens statistische gegevens waren in
1928 in Nederland 55633 H.A. bebouwd
met tarwe en gaf deze een gemiddelden
oogst van 44 H.L. is 2447852 H.L. a 75
K.G. (het gewicht, waarmede men offici
eel rekent) is 183.588.900 K.G. of bijna
183589 ton. Deze hoeveelheid is dus wat
grooter dan volgens u „De Tijd" aan
gaf. Van 1925 tot en met 1931 was
de bezaaide oppervlakte met tarwe ge
middeld 50830 H.A. groot met een op
brengst van 38.8 H.L. per H.A. is
1972220 H.L. a 75 K.G. is 147915 ton. We
mogen dus zeggen, dat in normalen tijd
over een reeks van jaren Nederland on
geveer 150.000 ton tarwe produceert. In
Zeeland werd van 1925 tot en met '31
gemiddeld 14682 H.A. bebouwd met tar
we, van 1921 tot en met 1925 bedroeg die
oppervlakte 15268 H.A. Volgens „De Tijd"
zou men nu voor dit jaar een Nederland-
sche oogst verwachten van 318460 ton, d.i.
dus meer dan de dubbee normale hoeveel
heid. Ik heb dat gevreesd envoor
speld, vandaar, dat ik steeds zoo aan
drong op voldoende steun aan
da suikerbieten. Dat zou de na
tuurlijke rem zijn geweest voor den tar-
webouw en de werkgelegenheid zou sta
biel zijn gebleven, terwijl bovendien een
groote categorie van arbeiders, die zelf
een stukje land bebouwt, daarmede ge
baat zou zijn geweest. Dat de uitzaai van
tarwe het volgend jaar weer grooter zal
zijn, verwacht ik ooL De Tarwewet is
voorloopig slechts een leven van drie jaar
gegund en de boeren zullen daarvan zoo
veel mogelijk willen profiteeren. D i t k a n
nog'voorkomen worden, als
vóór den uitzaai, dit najaar,
een werkelijk loonende prijs
voor de bieten in uitzicht zal
worden gesteld. Wat dit laatste
betreft moet men de feiten durven zien,
zooals ze zijn. De suikerprijs stond gis
teren te Amsterdam rond f 5, een prijs,
die de verwerking en kosten van biet tot
suiker niet goedmaakt. En wil men de
bietenteelt dan nog sterker in de hand
werken, laat dan een crediet ge
geven worden om dit product, dat
zooveel arbeid vraagt, te financieren.
Hier ligt ook een taak voor de
Provincie, want iedere Zeeuw weet,
wat een behoorlijke bietencampagne voor
ons gewest waard is.
Bij dat alles komt, dat een grootere tar-
webouw zich beter leent voor machinalen-
arbeid. Hoe grooter de oppervlakte, hoe
voordeeliger de machine kan werken. Het
denkbeeld als zoodanig van den arbeider
die hier naar den vlegel verwijst, is nog
zoo gek niet, vooral niet als men dit ba
seert op den abnormalen tijd. Gelukkig
spreekt deze niet van de sikkel, dat toont
den va,km an, want tijdens den oogst kan
niet getreuzeld worden, dan moet men
woekeren met den tijd, doch als de oogst
veilig is opgeborgen, dan kan men rusti
ger werken. Er wordt gezocht naar werk-
objecten. De a.s. winter zal vrij zeker nog
moeilijker door te komen zijn dan de eer
ste, ofschoon ook nu reeds veel ellende
is geleden.
Zou aan deze soort werkgelegenheid in
derdaad niet de bijzondere aandacht ge
schonken kunnen worden? Deze Minister
wil er moeilijk aan, vreest voor fraude,
doch het wil ons voorkomen, dat dit tot
een minimum-mogelijkheid zou kunnen
warden beperkt, als een plaatselijke com
missie van boeren en arbeiders hierbij de
leiding zou hebben; de regeeringstoeslag
zou hier niet zoo bijzonder hoog behoeven
te zijn, en de menschen bleven in eigen
werkkring.
Inderdaad mag niet vergeten worden,
dat steun wordt gegeven om onze bedrij
ven in stand te houden en daaronder moet
toch stellig worden gerekend op en wor
den gedacht aan werk voor onze arbei
ders, vandaar, dat ik dit „vlegeldenk
beeld" graag aan nadere beschouwing
onderworpen zie.
Verder geven wij nog het woord aan
den heer I z. P. v. d. W e e 1 e te C&lijnst-
plaat, die schrijft:
De cijfers, genoemd in uw artikel over
bovengenoemd onderwerp, zijn niet juist.
Dat doet weinig terzake, daar U alleen
beweert, dat het bedrijfsbelang niet met
een groote uitbreiding der tarweteelt ge
diend is, aangezien deze weinig arbeids
krachten vergt.
In dit verband zou ik echter gaarne de
vraag beantwoord zien, wat moeten de
boeren dan verbouwen? De steun aan het
vlas is onvoldoende, de bietenteelt be
perkt. Andere gewassen worden niet ge
steund. De boeren verliezen geld, gemid
deld mag men wel aannemen, dat onge
veer de pacht verloren wordt. Zou de op
brengst van het bedrijf nog verminderen,
zal er minder werkgelegenheid zijn, een
meerdere bate door de tarwe beteekent
meer kans op werk, omdat daardoor de ge
legenheid tot het verrichten van andere
werkzaamheden ontstaat. Een verminde
ring van bedrijfsin'komen kan nooit lei
den tot eene vermeerderde uitgave van ar
beidsloon. Zou bet algemeen belang er
mede gediend zijn als de boer de opper
vlakte met tarwe verminderd© en weer
het braken in zijn bedrijf invoerde? Het
gevaar voor het bedrijf, zooals U het ziet,
schuilt niet in een eenzijdige teelt, zij het
ook van weinig arbeid vorderende gewas
sen, maar in den extensieven bedrijfs
vorm. De schuld aan de uitbreiding der
tarweteelt en de mindere vraag naar ar
beidskrachten schuilt niet bij. de boeren,
maar is te wijten aan het ontbreken van
voldoenden steun aan andere gewassen,
hierbij buiten beschouwing latende of het
steunen van andere gewassen mogelijk is.
Maandag geven wij andere inzenders
het woord.
De Hoop der Toekomst.
Biedt de „hoop der toekomst" zooals
wij toch het opgroeiend geslacht mogen
aanduiden, nog hoop voor de toekomst?
Er zijn niet zoo wenigen die deze vraag
zonder meer ontkennend beantwoorden.
Van de tegenwoordige jeugd weten zij
niets goeds te zeggen. Zij zien niets an
ders dan onverschilligheid en verwatering
en achteruitgang.
Toegegeven kan worden, dat er vaak
wel reden is voor klacht.
Er is in onzen tijd veel oppervlakkig
heid, onverschilligheid, wereldgelijkvor
migheid, niet het minst bij de jeugd.
Maar het constateeren van deze feiten
mag ons niet weerhouden ook de lichtzij
den te zien.
En die zijn er ook nog.
In de afgeloopen week zijn te Nijme
gen en te Groningen weer de Bondsdagen
gehouden van het Ned. Jong. Verbond en
van den Bond van Jongelingsvereenigin-
gen op Geref. Grondslag.
Op deze Bondsdagen was er niets dat
naar vermaak zweemde. Van al de attrac
ties waarmee de A.J.G. hare leden bijeen
tracht te houden was hier niets te be
speuren.
En toch werden beide vergaderingen
in totaal door ongeveer 7000 jonge men
schen bezocht.
Wij willen pessimisten gaarne zooveel
mogelijk tegemoet komen en dus ook het
bezoeken van dergelijke vergaderingen
niet te hoog aanslaan.
Maar toch, als we zien de onderwerpen
die op deze Bondsdagen werden behan
deld en de groote belangstelling die daar
bij van de zijde der jeugd openbaar werd,
dan zeggen wij: ja, Gode zij donk, bij alle
verkeerdheid en gebrek. ocde jeugd:
de hoop der toekomst geeft nog hoop voor
de toekomst.
Voor het paleis van het Elysée hoopte
zich een enorme menschenmenigte op.
Eerst om twintig minuten voor vijf, toen
hoopvoller berichten gegeven konden wor
den, heeft men mevrouw Doumer op de
hoogte gebracht en heeft zij zich naar
het ziekenhuis begeven.
Intusschen was de dader naar het bu
reau van politie overgebracht. Hij ver
klaarde Paul Gorguloff te beeten en te
Braviscaica in den Kaukasus te zijn gebo
ren, doctor in de medicijnen te zijn en te
Praag te zijn gediplomeerd.
Met de grootste moeite kon men iets uit
hem krijgen, totdat hij eindelijk vele ma
len herhaalde, altijd tegen het bolsjewis
me geweest te zijn.
Men vroeg hem daarop, waarom hij op
den president der Fransche republiek had
geschoten, waarop hij zeide, dat Frank
rijk het bolsjewisme hielp en dat ieder
een tegen zijn vaderland is.
Hij werd ingesloten, terwijl er reeds or
ders waren gegeven, om een zoo uitge
breid mogelijk onderzoek in te stellen,
om na te gaan, of hij medeplichtigen
heeft.
Men vond bovendien een kaartje op hem
„Paul Brade, schrijver-oudstrijder" en
verschillende gedichten in de Tsjechische
taal. Hij verklaarde een invitatie ge
vraagd te hebben op den naam Brade,
hetgeen juist is gebleken.
In het hotel van Gorgoloff is een huis
zoeking verricht. Zijn vrouw in Monaco
is op verzoek van de Fransche autoritei
ten door de politie te Monaco gearres
teerd.
Shanghai herleeft
De ontruiming van Shangai door de
Japansche troepen, voorzien in de Don
derdag onderteekende overeenkomst tus-
schen Japan en China, is reeds begonnen.
Geleidelijk zullen nu ook de Japansche
Binnenland.
De heer Schaper blijft Kamerlid.
Actie van een kanaal-comité in Zeeuwsch-
Vlaanderen.
Buitenland.
President Doumer overleden.
Argentinië wil weer bij den Volkenbond, j
Sneeuwval in Engeland.
De toestand te Shanghai.
Korte Berichten.
Te Oderberg en te Erkner (bij Ber
lijn) is weer duchtig gevochten tusschen
nazi's en politieke tegenstanders. De oogst
van deze kloppartijen was: 23 gewonden,
die thans voor het meerendeel in het
ziekenhuis liggen.
De Graf Zeppelin is weer vlot te
Pernambuco geland.
President Hoover heeft een bood
schap tot het congres gericht, om aan te
dringen op het herstel van het evenwicht
in de begrooting. Hoover zegt daarin, dat
de houding van het congres onrust in het
land wekt. Hij wenscht een definitief na
tionaal programma met verdere bezuini
gingen vóór 1 Juli.
In het noorden van Engeland en in
Schotland is in de afgeloopen 48 uur veel
sneeuw gevallen. In het graafschap In-
verness lag de sneeuw zelfs 10 c.M. hoog.
De toppen der Schotsche bergen zijn met
sneeuw bedekt. Ook in de dalen van West-
Moorland is veel sneeuw gevallen.
De tweede dienstperiode van Rijks
president von Hindenburg is gisteren be
gonnen en wel overeenkomstig den
wensch van het staatshoofd zonder de
minste plechtigheid.
Ingezonden Mededeeling.
DE AANSLAG
OP PRESIDENT DOUMER.
Consternatie te Parijs.
Onbeschrijfelijk is de indruk, dien de
weerzinwekkende aanslag op den hoog
bejaarden president van de Fransche
republiek te Parijs heeft gemaakt.
De president had van het oogenblik af,
dat hij, op een week na een jaar geleden,
te Versailles tot president van de Fran
sche republiek werd gekozen, werkelijk
geen tegenstanders meer. Hij genoot iets
anders dan populariteit, namelijk een al-
gemeene hoogschatting.
In de Fransche hoofdstad was de ver
warring zoo volslagen, dat het aanvanke
lijk volstrekt onmogelijk was, juiste in
lichtingen omtrent het gebeurde te be
komen.
In alle straten hadden volksoploopen
plaats, vooral bij de krantenkiosken en in
de groote hartaders der stad.
President Doumer had zich even voor 3
uur naar het Hotel Rotschild begeven,
waar de schrijvers-oudstrijders een ver
koop van hun werken hadden georgani
seerd, zooals ze elk jaar deden tot steun
van hun kameraden.
Even nadat de president was binnen
getreden, omgeven door enkele ministers
en een aantal leden van het boeksaloin,
wilde hij eenige boeken koopen.
Op dat oogenblik zag een der ministers
een hand met een revolver, doch voordat
hij een beweging kon maken, knalden ach
tereenvolgens eenige schoten. De presi
dent stortte neer.
De aanvaller werd ontwapend en de
aanwezigen wilden hem lynchen, maar de
wachthoudende agenten konden hem aan
de menigte onttrekken en naar het na
bijgelegen politiebureau voeren.
Men droeg den heer Doumer naar zijn
auto en vervoerde hem naar het zieken
huis Beaujon. Een zevental geneesheeren
verleende onmiddellijk hun bijstand. De
president verloor overvloedig bloed uit
een viertal verwondingen, zoodat onmid
dellijk een bloedtransfusie moest worden
toegepast, waarvoor een der ziekenver
plegers, zekere Wilma, zich beschikbaar
stelde. Even later moest een tweede bloed
transfusie plaats hebben.
Na de tweede operatie heeft de presi
dent eenige onsamenhangende woorden
gestameld.
oorlogschepen worden teruggetrokken.
Binnen vier weken zal de ontruiming zijn
voltooid.
De Kanton-regeering publiceerde Vrij
dag een officiëel bericht, waarin het slui
ten van den wapenstilstand te Shanghai
„verraad aan de nationale belangen van
het Chineesche volk" wordt genoemd.
Kanton wil, naar het schijnt, door het
verbreken der betrekkingen met de Nan-
kingregeering, den burgeroorlog.
De Nanking-regeering wil alles doen,
om een nieuwen burgeroorlog te vermij
den, daar de gevolgen hiervan voor ge
heel China van buitengewonen omvang
zouden zijn.
Rust te Genève.
De werkzaamheden der ontwapenings
conferentie worden op het oogenblik voor
namelijk voortgezet in vertrouwelijke be
sprekingen der technische subcommis
sies.
Genève is thans in afwachting van de
zitting van den raad van den Volken
bond, die Maandagochtend bijeenkomt
Hevige brand in de haven van New York
Gisteren heeft in de haven van New
York een reusachtige brand gewoed, die
de Gunard-pier aan de North River ge
heel heeft vernield. De pier is de lost- en
aanlegplaats voor de groote schepen vau
de Engelsche Cunard Line. Een zeer
groote brandweermacht bestreed 't vuur,
zoowel van de land- als van de water
zijde, doch tevergeefs.
Het scheepvaartverkeer in het geheele
havengedeelte van de North River moest
gestremd worden. Talrijke brandweerlie
den werden gewond.
Alle voorraadloodsen op de Gunard-
pier met kostbaren inhoud werden geheel
vernield.
Argentinië wil weer toetreden tot den
Volkenbond.
Voor het eerst sedert vier jaar is het
Argentijnsche congres weer op den con
stitutioneel vastgestelden tijd bijeengeko
men en door den president der republiek
persoonlijk met een officieele Boodschap
geopend.
De regeering zal een voorstel bij bet
Congres indienen, om het in 1919 geno
men besluit tot toetreding van Argentinië
tot den Volkenbond te ratificeeren en tot
herroeping van het besluit van 1920,
waarbij besloten werd buiten den Volken
bond te blijven.
Het Kamerlid Schaper.
Onlangs is gemeld, dat de heer J. H.
Schaper om gezondheidsredenen ook als
lid van de Tweede Kamer zou bedanken.
De heer Schaper heeft dit thans in een
onderhoud met het Volksblad tegenge
sproken en o.m. verklaard:
Mijn drieledige functie van Kamerlid,
Gedeputeerde en partijfunctionaris is me
te zwaar geworden. Ik ga me nu beperken
tot de Kamer en de partij, om me daar
aan volledig tc kunnen wijden.
De functie van Gedeputeerde was vroe
ger gemakkelijker te vervullen dan thans;
ze eischt de volle persoon en soms meer
dan dat. Ik deed het werk gaarne, maar
mijn eigenlijke levenstaak, mijn werk voor
de arbeidersklasse in het parlement kwam
er den laatsten tijd door in de verdruk
king. Daar komt nog bij, dat de gebeurte
nissen in de partij, die aan de scheuring
vooraf gingen, mij zeer hebben aangegre
pen. Wanneer je gedurende bijna een
halve eeuw je hebt gewijd aan de organi-
Ingezonden Mededeeling.
EEN KOFFIE MET ZOO'N SMAAK,
ZOO'N GEURMOET VAN
