No. 178
Zaterdag 30 April 1932
Dagblad voor de Provincie Zeeland
KT VAN MELLE'S KOEK, GEZOND EN LEKKER
EERSTE BLAD.
Christendom en Politiek.
Buitenland.
Belangrijkste Nieuws.
Binnenland.
Uit de Provincie.
LEKKERE KOFFIE
CRISIS
Dit nummer bestaat uit 3 bladen
in.
VAN NELLE'S PAKJES KOFFIE
Waarom voert gij Nederlander
toch lijnkoek uit 't buitenland
Directeur-Hoofdredacteur:
H. ZUIDEMA.
Bureau: Lange Vorststraat 70, Goo*.
Tol.: Rodactlo en Administratie No. It
Postrekening No. £££55.
Bijkantoor te Middelburg.
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. No. 259.
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs;
Per 3 maanden, franco per post, f 3.-»
Losse nummers10.00
Prijs der Advertentien:
1—regels 11.20, elke regel meer 30 et
Bij abonnement belangrijke korting.
Een boom kent men aan zijn vrucht.
Is soms de christelijke politiek geble
ken een kwade boom met kwade vrucht?
Men zou het haast veronderstellen, wan
neer men veler onverschilligheid ziet te
genover de christelijke politieke actie.
Toch kunnen de feiten ons overtuigen,
dat zoo er ooit reden scheen om te vree
zen voor een verbinding van christendom
en politiek, deze vrees in onze dagen al
heel ongegrond en ongezond is gebleken.
Een kleine tachtig jaar geleden b.v.
wilde een minister der kroon de armver
zorging langs diaconalen weg radicaal af
schaffen. Dat ging dus rechtstreeks in to
gen de opdracht van Christus en zijn
eer in Kerk en wereld. Het voornemen
gaf dan ook niet weinig opschudding in
christelijke kringen. Er was zelfs een Ker-
keraad, die bij voorbaat verklaarde dat,
zou het ontwerp Wet werd, zijl hoop
ten genade te ontvangen om in dezen
straffen te lijden.
En wat zijn thans de resultaten van
een jarenlange christelijk-politieke actie?
Er is een aangename samenwerking
tusschen overheid en Kerk, die vooral
is crisisdagen welkom is.
Vroeger, onder liberaal regiem, dacht
het kapitaal maar aan vermeerdering ten
eigen bate en de arbeiders, die de groote
hoop der grooten al grooter en grooter
hadden gemankt, werden ten laatste met
beleefden dank voor de bewezen diensten
aan den dijk gezet, ze moesten zichzelf
maar zien te redden.
Thans onder de wet van ziekte- en pen
sioenverzekering ziet ge ook iets glanzen
van de christelijke liefde in de loonkwes-
tie met arbeiders. Het ideaal wordt ten
minste gezocht, dat de arbeider in nood
en tot zijn dood uit eigen arbeid kan le
ven. Is het niet vrucht van de christelijke
politiek, dat de leider der a.r. partij dezer
dagen kon verklaren, God te danken, dat
de toestanden in ons land met betrekking
tot de arbeidende bevolking in de laat
ste veertig jaren zoo verbeterd zijn? En
wanneer ons beginsel ook nu richtsnoer
blijft, zal onder christenen niet het ge
vaar bestaan, waarop in deze crisisdagen
al eens gewezen wordt, dat de eerste be
zuiniging het loon van den arbeider treft,
waardoor men de arbeidende stand rijp
maakt voor revolutionaire bearbeiding.
Of neem de nood der wereld. Wie her
innert zich niet, hoe op de Economische
Conferentie van het vorig jaar met ontroe
ring werd geluisterd naar het eerlijk
woord van Colijn? Tegen eigen willen en
werken in heeft men toen moeten erken
nen, dat de oplossing voornamelijk ligt in
zelfverloochenende toenadering der volken,
die naar christelijke gedachte daar ont
wikkeld werd. En als eindelijk Golijh
vertrekt omdat men wel kan praten, maar
niet handelen, huldigt men hem niet enkel
om zijn leiding, doch de Fransche afge
vaardigde verklaart, dat de heer Colijn
opnieuw den dank heeft van allen, die
werkzaam zijn in het belang van den
vrede. Een compliment dat de vereeniging
Kerk en Vrede nog moet ontvangen, ter
wijl ze ons eerder als vrienden van oorlog
dan van vrede beschouwt.
Wanneer wij de politieke actie zoo zien,
is het dan mogelijk haar als een onver
schillige zaak voorbij te loopen? Het is
werkelijk geen onschuldige dwaling haar
als een minder solied zaakje voor te stel
len. Zeker, politici kunnen de zaak be
derven. Wat bederft een mensch niet? En
het bederf van het beste is het slechtste.
Maar dat raakt de politiek niet in haar
karakter en doel.
Daarom heeft de christelijke politiek
recht op de levendige belangstelling van
allen, die den naam van Christus noe
men. Ieder heeft hierin zijn roeping te
kennen. Wij worden wel niet allen naar
Genève afgevaardigd, maar dat daar ook
christenmannen het christelijk beginsel
uitdragen is gevolg van de politieke actie
onder het volk, dat zoo hun mannen naar
de hoogste plaatsep opschoof. Ook blijft
het nog om andere redenen de roeping
van het volk in politieke zaken werkzaam
en waakzaam te zijn.
In oorlogstijd is er immers niet alleen
actie aan het front. Daar achter zijn de
mannen, die de versch aangekomen troe
pen oefenen. En daarachter staat het volk,
dat heel het leger voedt en het moreel der
troepen voor een goed deel bepaalt.
Is het zoo ook niet in de politieke strijd?
Achter het front moeten de nieuwe strij
ders geoefend worden. En er moet van het
volk uit een stroom van meeleven en mee
gevoelen gaan naar hen, die vooraan
staan.
Dat eischt studie en rechte voorlichting.
Er wordt zooveel geklaagd over het po
litieke leven. Men vindt alles zoo zake
lijk, weinig principieel. Het lijkt wel of het
een kwestie van geven en nemen is, zegt
men dan. De politiek houdt volgens de kla
gers veel van schipperen.
Is die klacht niet vooral hieraan te dan
ken, dat men niet altoos het rechte ver
band ziet tusschen beginsel en practijk?
Wij zijn als christenen in een gansch an
dere positie dan enkele tientallen jaren
geleden. Van werkelijk overheerschte par
tij zijn wij regeerende partij geworden. En
nu mogen wij niet vervallen in de zonde
der vroegere liberalen: laten de minderhe
den maar onderdrukt worden. Onze roe
ping is in een land, waar zoovelen wonen,
die den raam van christen niet meer
kunnen en willen dragen, het zuiver
christelijk beginsel te doen gelden. Doch
om dat zoo te doen, dat den ander geen
onrecht geschied, dat eischt veel wijs
heid en overleg bij al de ingewikkelde
levensverhoudingen der menschenmaat-
schappij.
Het is deze reden vooral, die velen weer
afzijdig doet staan. En verbetering is hier
alleen te wachten in degelijke en geregelde
studie der beginselen.
En wij moeten dan de Kerk hierbij
niet vergeten. Er is al op gewezen, dat de
Schrift soms zeer politiek getint is. Zij die
als profeten het Woord Gods bedienden,
hebben dat Woord als een licht laten schij
nen op alle levensterrein. En zeker, vele
vromen zoeken hun stichting in een pre
diking, die zich alleen betrekt op het le
ven van de ziel en van den hemel. Doch
de bekende Fabius zei eens: zoo'n predi
king voert de gemeente nog de kant naar
den afgrond op. Dat lijkt scherp, maar ga
de geschiedenis der Kerk eens na, en ge
ziet, dat helaas in verschillende landen
van Europa de waarheid ervan te con
troleeren is.
Doch vooral ook moeten de kiesvereeni-
gingen zich laten gelden. Het is tegen
woordig geen tijd om te slapen. De anti-
Christ ontwaakt. Daarom hebben wij
waakzaam te zijn, dat niet door onkunde
en ontrouw verloren gaat de zegen, die
God aan deze lage landen aan de zee
gegeven heeft.
Dan zullen we geen afstand en afkeer
kennen van Christendom en politiek. Wij
hebben onze roeping verstaan en daarin
ligt de keuze en leuze: christendom èn
politiek. Of met andere woorden: Cris-
tus vóór alls en allen voor
C r i s t u s.
G. v. d. V.
Tumult In den lerschen Landdag.
In het Iersche parlement is het bij de
beraadslagingen over de wet tot afschaf
fing van den eed van trouw tot zeer ru
moerige tooneelen gekomen.
De Cosgrave-afgevaardigde O' Connor
beweerde, dat de leden der Iersche par
lementaire partij in 1916 in het Engel-
sche lagerhuis het bericht van de terecht
stelling van drie Iersche revolutionairen
met bijval hadden begroet.
Dillon, de zoon van den leider der toen
malige parlementaire partij, sprong bij
deze woorden op en noemde O' Connor een
leugenaar. De onafhankelijke afgevaar
digde Corburn liep op O' Connor toe,
greep hem bij zijn jas en riep dat hij
hem, als hij niet zoo oud was, zou dood
slaan.
De opwinding bedaarde eerst, toen de
beide afgevaardigden hun woorden in
trokken.
De werkloosheid tn New York
De correspondent van de „Daily Tele
graph" geeft het volgende beeld van de
werkloosheidstoestand in New York. In
deze stad alleen zijn 1.200.000 personen
zonder werk en volkomen aangewezen op
liefdadigheid. De rechtbanken worden
overstelpt met gevallen van diefstal van
levensmiddelen. De statistieken der hos
pitalen toonen aan dat tal van menschen
letterlijk verhongeren.
De stad is vol bedelaars, die op aggres-
sieve wijze geld vragen. Parken, open
ruimten, wachtkamers van Stations, alles
is vol met dakloozen. De toestand is thans
zoodanig, dat geen liefdadigheid daar
meer iets aan kan verhelpen.
Contingenteering voor allen invoer
in Denemarken?
Uit Kopenhagen wordt gemeld, dat de
Deensche minister van handel heeft ver
klaard, dat de Deensche regeering de in
voering van contingenten voor den ge-
heelen Deenschen invoer vóórbereidt. Uit
dien hoofde zullen voorloopig tot 1 Juni
a.s. geen deviezen meer toegewezen wor
den. Van de contingenteering zullen alleen
niet-gerantsoeneerde invoerwaren als vee
voeder, kolen en grondstoffen voor de in
dustrie uitgezonderd zijn. Het Deensche
parlement zal medio Mei bijeenkomen, ten
einde de desbetreffende regeeringsvoor-
stellen te behandelen.
In Rostock is de huiszoeking op 7 uur
's morgens onverwachts op 60 plaatsen
begonnen. Een menigte materiaal, o.a.
wapens, is in beslag genomen.
De algemeene gezondheidstoestand
van Tardieu is onveranderd. Zijn arts con
stateerde echter een lichte verbetering
van de keel. Gistermiddag heeft Tardieu
met zijn medewerkers den arbeid hervat.
Te Petersburg is men gereed geko
men met het monteeren van het tweede
bestuurbare luchtschip. Het volume van
het luchtschip bedraagt 5000 kubieke me
ter. Het luchtschip zal voldoende brand
stof kunnen meenemen'voor een tocht van
Binnenland.
Gemeenteraad van Vlissingen. Het Gast
huis als Ziekenhuis opgeheven.
De Z. L. M. en de Chr. Boeren- en Tuin-
dersbond.
Buitenland.
De ministers-besprekingen te Genève.
Binnen 14 dagen weer ministers-confe
rentie?
Ingezonden mededeelingen.
Salarisverlaging in Amerika.
Als een der maatregelen, die deel uit
maken van het groote bezuinigingsplan
heeft het huis van afgevaardigden het
voorstel goedgekeurd, om op alle salaris
sen van ambtenaren in regeeringsdienst,
die meer bedragen dan 2500 dollar, 11
pet. te korten. Hierdoor wordt een be
sparing verkregen van ongeveer 12 mil-
lioen dollar. Van de 800.000 regeering3-
ambtenaren, worden er 250.0Ö0, wier sa
laris boven het genoemde minimum komt,
door de korting getroffen.
De bomaanslag te Sjanghai.
De Japanners hebben naar aanleiding
van den bomaanslag in het Honghjoe-
district bij Sjanghai en de omliggende
straten het standrecht afgekondigd. Alle
belangrijke punten worden door militai
ren bewaakt.
De opwinding bij de Japansche bevol
king is zeer groot. In de eerste plaats is
er ontstemming tegenover de Koreanen.
Den Japanschen ambassadeur Sjigemit-
soe moet waarschijnlijk een been worden
afgezet, terwijl generaal Sjirakawa waar
schijnlijk een oog zal moeten missen. De
toestand der overige gewonden is bevre-
gend.
De Japanners zijn van meening, dat de
aanslag het werk is van een Koreaansche
revolutionaire organisatie, die sinds eeni-
ge jaren in de Fransche concessie zou
werken.
De Japansche minister van Oorlog ver
klaarde, dat de aanslag te Sjanghai een
veelbeteekenend beeld geeft van den onze-
keren toestand in China. In verband hier
mede kan voorloopig nog geen aanvang
worden gemaakt met de verscheping der
Japansche troepen uit China.
Duischland's botertarief en de
houtindustrie.
De Berliner Börsencourier zet uiteen,
dat de sterke daling van den uitvoer van
Duitsehe houtwaren het gevolg is van de
hooge botertarieven. Te Berlijn zijn 90
pet. van alle houtarbeiders werkloos.
Door de Leipziger Messe hebben een
aantal meubelfabrieken een paar weken
lang wat te doen gehad, het resultaat van
de Keulsche jaarbeurs is echter zeer on
bevredigend geweest.
Wat Nederland, Denemarken en Fin
land betreft, oefent de boycotbewegihg1
tegen Duitsehe goederen als gevolg van
het verhoogen een ongunstigen invloed op
den Duitschen invoer van houtwaren uit.
De ministersbesprekingen te Genève.
Van de zijde der Britsche delegatie
wordt het volgende officieele perscom
muniqué uitgegeven:
Bij een bespreking, welke in de villa
Bessinge, waar de Amerikaansche staats
secretaris vertoeft, werd gehouden onder
voorzitterschap van Mac Donald, waren
behalve Stimson en Mac Donald aanwe
zig Paul Boncour, Rossi (Italië) en Nar
dolny.
Men was het er over eens, dat het drin
gend noodzakelijk is, de besprekingen^
welke met kans op welslagen zijn gevoerd
door de leiders dezer delegaties en welke
ongelukkigerwijze door de onmogelijkheid
voor Tardieu thans naar Genève te ka
men, werden onderbroken, zoo snel mo
gelijk te hervatten.
Bepaald is, dat de hervatting der be
sprekingen binnen 14 dagen plaats1 zal
hebben. De juiste datum zal een dezer
dagen worden bekend gemaakt.
Korte berichten.
In de groote steden van Mecklenburg
zijn op bevel van het departement van
binnenlandsche zaken huiszoekingen ge
daan bij de communistische organisaties.
12 uur met een bemanning van 12 kop
pen, benevens passagiers.
De invder van herkauwers in Bel
gië is vanaf heden tot nader bevel verbo
den langs de tolkantoren de Glinge
(dorp) en station Paal.
De staking in de venen.
Uit Nieuw-Weerdinge meldt men, dat
de organisaties van veenarbeiders beslo
ten hebben aan de stakers geen uitkee-
ringen te verleenen, omdat zij meenen, dat
de stemming heeft uitgewezen, dat de
meerderheid der arbeiders zich vóór be
ëindiging van het conflict heeft verklaard.
De arbeiders deelen echter deze meening
niet en beramen plannen om een vereeni
ging op te richten, die los staat van de be
staande organisaties.
De onafhankelijke socialistische partij.
Naar in „De Fakkel" wordt medege
deeld, zal het orgaan der O. S. P., eerst
weekblad, voortaan tweemaal per week
verschijnen en heeft het een constante op
laag van 15.000 exemplaren.
Krediet-behoevende gemeenten.
Naar aanleiding van een desbetreffen
de vraag deelt de Minister van Financiën
mede, dat er tot 23 April j.l. aan 127 ge
meenten kasvoorschotten zijn toegestaan
tot een bedrag van f 117.228.500. Uitbe
taald is 'hiervan f 96.458.284.23. Terugont
vangen is hiervan f29.753.151.53. Boven
dien werden ten behoeve van een drietal
gemeenten Rijksgaranties verstrekt voor
elders op te nemen leeningen tot een totaal
bedrag van f 19.640.000.
De verschillende bedragen zijn alle toe
gestaan op korten termijn, terwijl over de
voorwaarden, welke in de definitieve lee-
ningscontracten bedongen zullen worden,
het overleg met 'de betrokken colleges van
Gedeputeerde Staten nog loopende is.
Reeds om die reden kunnen omtrent de
te stellen voorwaarden thans geen mede
deelingen worden gedaan, terwijl boven
dien 'die voorwaarden niet eensluidend
zullen zijn, maar zich zullen moeten aan
passen aan de zeer uiteenloopende finan-
cieele omstandigheden der krediet behoe
vende gemeenten.
Minister de 'Geer deelt voorts naar aan
leiding van een vraag van het Tweede
Kamerlid J. ter 'Laan mede, dat tot dus
ver bij het verstrekken van kasgeldleenin-
gen en leeningen op langoren termijn aan
gemeenten geen regelingen zijn gesteld
ten aanzien van sociale maatregelen, ar
beidsvoorwaarden en loonvoorwaarden
van het personeel en dergelijke aange
legenheden.
De heer Schaper bedankt als Kamerlid.
De heer J. H. A. Schaper (Soc.-Dem.),
zal niet alleen aftreden als lid der Pro
vinciale Staten van 'Zuid-Holland, waar
van hij sinds 1926 gedeputeerde is, maar
bovendien, naar de „Vooruit" schrijft, als
lid der Tweede Kamer.
„Het is uitsluitend om gezondheids
redenen", dat de heer Schaper zich terug
trekt uit de politiek.
HILVERSUM GESTOORD'? Wij ge
ven gratis advies voor verbetering! J. M.
Polderman, Goes. Tel. 129. (Adv.)
Goes. Met groote opgewektheid heeft
gisteravond de afd. Goes van den Ned.
Chr. Vrouwenbond haar 10-jarig bestaan
in feestelijke vergadering gevierd.
Ingezonden Medetieeling.
SPECIAAL AANBEVOLEN
GROENMERK 40 Ct. per halfpondspakje
BLAUWMERK 35 Ct. per halfpondspakje
CIRKELKOFFiE 32 Cf. per halfpondspakje
MAGNEETKOFFIE 28 Cf. per halfpondspakje
FAKKELKOFFIE 24 Ct. per halfpondspakje
VRAAGT UWEN WINKELIER
De schouwburgzaal van het Schutters
hof, die tot in alle hoeken bezet was, bood
door de aangebrachte versieringen met
vlaggen, oranjedóek, groen en bloemen
een recht feestelijken aanblik.
De vergadering werd, nadat' Ps. 138
vs 1 was gezongen, door de presidente
mej. Donner, met gebed geopend, waarna
zij een openingswoord sprak, waarin aan
de ontvangen zegeningen in het afgeloo-
pen tien-jarig tijdperk herinnerd Werd,
terwijl mede werd gewezen op het feit,
dat H. K. H. Prinses Juliana, morgen
haar 23sten verjaardag hoopt te vieren.
Op voorstel van de presidente werd
besloten aan Prinses Juliana een telegram
van gelukwensch te zenden Waarna met
geestdrift een paar coupletten van bet
„Wilhelmus" werden gezongen.
In het jaarverslag van de secretaresse
mevT. Hofstra, dat in opgewekten toon
kon worden gesteld en dat van toenemende
belangstelling gewag maakte, het aan
tal leden bedraagt thans 157 Werd
mede herinnerd aan de voorbij gegane
jaren.
Ingezonden Mededeeling.
Voert Bertels' Lijnkoek of Schilfer I
Met veel méér vet en 5 °/o vocht minder.
Verder zijn schitterende resultaten en be
langrijke voederbesparing verkregen meti
RaflO A ult9£halanceerd
4*- dagrantsoenkoekje
voor iedere meikgift tot 4 °/o melkvet.
De melk hiervan kost nog geen3 ct. p.liter.
RafiCT R uit9ebalanceerd koekje
IvaUU U> voor mestranderen.
Bertels' Kunstkorrel volledig dagrant
soen. Voordeelenméér en grooter kwall-
teitselerendieren le, 2e en 3e leg blijven in
beter conditie; arbeid- en voederbesparing.
Brochure met voederrantsoenen voor
iedere meikgift als ook eierlijsten gratis.
Weigert namaak, let op ons ongeschonden
loodje en dat op elk koekje het woord
„Bertels" staat.
BERTELS' Oliefabrieken N.V„ A'dam.
