No. 166
Zaterdag 16 April 1932
46e Jaargang
Dagblad voor de Provincie Zeeland
LEKKERE KOFFIE
EERSTE BLAD.
EEN OUDE DWALING.
ir VAN MELLE'S KOEK, GEZOND EN LEKKER!
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
Buitenland
Belangrijkste Nieuws.
Binnenland.
VAN NELLE'S PAKJES KOFFIE
Directeur-Hoofdredacteur:
R. ZUIDEMA.
Buroau: Lange Vorststraat 70, Goes.
Tol.: Rodactlo en Admlnistratio No. 11.
Postrekening No. 44455.
Bijkantoor te Middelburg.
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. No. 259.
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post, f 3.—
Losse nummersf 0.05
Prijs der Advertentiën:
14 regels fl.20, elke regel meer 30 ct
Bij abonnement belangrijke korting.
De verbijsterend snelle ontwikkeling
van bet Nationaal Socialisme in Duitsch-
land houdt aller aandacht gespannen.
Men vraagt zich af hoe het mogelijk is,
dat een dergelijke beweging zoo geweldig
om zich heen kon grijpen, dat zij alle an
dere partijen plotseling achter zich laat
en alleen doordat de andere groote par
tijen zich tegen haar vereenigden, kon
worden verslagen.
En tegelijkertijd vraagt men zich af wat
deze partij1 toch eigenlijk bedoelt, op welke
basis zij staat en van welke wereldbe
schouwing zij uitgaat.
De eerste vraag is niet moeilijk te be
antwoorden. De economische nood, de on
macht van de bestaande partijen om een
uitweg aan te wijzen en de vernedering
van Duitschland door Frankrijk zijn fac
toren, die den groei van een onstuimig
naar voren dringende en veel belovende
groep bevorderen.
Van meer belang echter is de tweede
vraag, omdat er ook in ons land niet zoo
weinigen zijn, die zich in stilte tot de
Hitleriaansche beweging voelen aange
trokken.
Men is geneigd in een figuur als Hitier
„de sterke man" te zien, die in de ver
warring van dezen tijd orde kan bren
gen en die aan de onrust en de revolutio
naire woelingen een einde kan maken en
den terugkeer van voorspoed en welvaart
bevorderen.
Daarom loont het wel de moeite een
oogenblik stil te staan bij de vraag, door
welke beginselen de Nat.-Soc. partij
zich laat leiden. Immers het punt waar
van men uitgaat is beslissend voor de
vraag, waar men tenslotte zal uitkomen.
Een van de grondgedachten van het
Nat.-Socialisme is, zooals bekend, zijn
rassenleer. Volgens deze leer vloeien alle
gebreken van de maatschappij voort uit
het niet zuiver houden van het b 1 o e d.
Het Duitsche ras moet zuiver worden be
waard en als dat gebeurt dan zal bet nog
tot groote dingen in staat zijn.
Het is niet noodig bij deze leer in den
breede stil te staan. Het is toob zonder
nadere verklaring duidelijk, dat hier een
betere toekomst wordt verwacht, niet van
G o d, maar van den mensc h. Het Nat.-
Socialisme stelt zijn hoop niet op een leven
ook als volk, in gehoorzaamheid aan de
ordinantiën Gods, maar op een betere
menschenteelt. Niet van boven, maar van
beneden wordt alle heil verwacht.
Terecht heeft men van de zijde van den
Christelijken Volksdienst dan ook gespro
ken van een heidense'he rassen-
vergoeding.
Dit is niet te kras uitgedrukt. Wij heb
ben hier te doen met een beweging, die in
den grond der zaak vijandig staat tegen
óver het Christendom en den Christus.
De Nat.-Socialisten, die ook in Christe
lijke kringen véle aanhangers hebben,
laten dit niet onweersproken en doen hun
best duidelijk te maken, dat vragen van
den godsdienst bier niet in het spel zijn.
De redeneering, die daarbij gevolgd
wordt is deze: De Nat.-Soc. volksbeweging
gaat uit van een vaste wereldbeschou
wing, idie van de waarde van bet bloed.
Zij' wil het 'gezonde goedé bloed 'bescher
men. En of men nu dat goede bloed als een
schepping Gods dan wel als een uitvloei
sel van een ijzeren natuurwet wil aan
merken is hier onverschillig. De teerste
zielevragen over God en onsterfelijkheid,
noodlot en genade, laat de politieke strijd
aan den enkeling over om deze zelfstandig
te beslissen.
Wij hebben hier weer te doen met de
oude dwaling, die ook in ons land nog
altijd aanhangers vindt.
Het liberalisme staat op hetzelfde
standpunt.
Het wil nog wel de beteekenis van den
godsdienst voor het politieke leven erken
nen, maar het neemt daarbij den gods
dienst in den meest ruimen zin. Het heeft
eerbied voor alle godsdiensten, maar het
weigert de opperhoogheid van God, zooals
die zich in zijn heilig Woord heeft ge
openbaard, te erkennen. Het erkent niet
Gods Woord als regel ook voor 'het poli
tieke leven.
En met het Socialisme is het niet an
ders.
Religieuse socialisten zijn in den 'kring
van de S.D.A.P,. even (welkom sals er
kende Godloochenaars, mits de godsdienst
beschouwd wordt als een zaak van den
enkeling, en niet de eisch wordt gesteld
dat de p a r t ij voor God heeft te buigen.
En aangezien God de Heere, de Schep
per van hemel en aarde eischt, dat het
schepsel de souvereiniteit Gods op elk ge
bied zal erkennen, volgt hieruit, dat men
een wereldbeschouwing aanhangt, die niet
Christelijk kan worden genoemd.
In ons land hebben velen, dank zij den
onvermoeiden arbeid van mannen als
Groen van Prinsterer dit ingezien, en den
revolutionairen draad in deze bewegingen
onderkend.
In Duitschland is men zoo ver nog niet.
Daar zijn nog talloos velen, ook onder
de belijdende Christenen, die meenen te
mogen scheiden wat bijeen hoort. Die de
'beteekenis van den godsdienst beperken
tot de binnenkamer.
Dat is de zwakheid van 't Christenvolk
in Duitschland, waardoor de wonderbaar
snelle groei van het Nat.-'Socialisme mede
kan worden verklaard.
De vraag hoe wij hebben te staan tegen
over bewegingen als bet Fascisme in Italië
en het Nat.-Socialisme in Duitschland, is
tenslotte zeer eenvoudig.
Wij hebben hier te doen met in den
grond revolutionaire bewegingen, die al
kunnen ze dan ook hun goede zijden heb
ben, vijandig staan tegenover den Chris
tus der Schriften.
DE ONTWAPENINGSCONFERENTIE.
Vijf Nederlandsche voorstellen.
Het volkenbondssecretariaat heeft naar
de N. R. Ct. meldt, het memorandum der
Nederlandsche regeering openbaar ge
maakt aan de ontwapeningsconferentie.
Het uit zes bladzijden bestaande memo
randum behandelt in het eerste hoofdstuk
de geoefende reservetroepen. Onze regee
ring wijst er op, dat niet alleen het aantal
soldaten in werkelijken dienst doch ook
het aantal geoefende personen, die ter
stond gemobiliseerd kunnen worden,
wordt beperkt en verminderd. Tegenover
bet bezwaar, dat door de beperking van
de jaarlijksche lichting het democratisch
beginsel van de gelijkheid van behande
ling voor allen geschonden zou worden,
wijst onze regeering er op, dat het Ne
derlandsche volk volstrekt niet van oor
deel is dat de vrijstelling voor een deel der
bevolking van militairen dienstplicht door
loting tegen het beginsel van de gelijk
heid van behandeling ingaat.
Onze regeering stelt dus voor, dat men
bij de conventie hetzij maximumcijfers zal
vaststellen voor het aantal personen, die
in werkelijken dienst of onmiddellijk mo-
biliseerbaar zijn, hetzij maximumcijfers
zal bepalen voor hen, die jaarlijks in den
militairen dienst ingelijfd worden. Dit zijn
methoden die beiden tot hetzelfde doel
zullen leiden.
In bet tweede hoofdstuk stelt onze re
geering voor, dat de conferentie maxi-
mum-cijfers zal geven voor geweren, mi
trailleurs, kanonnen, groot en klein, en
tanks voor zoover de zware kanonnen en
tanks althans niet geheel worden afge
schaft.
In het derde hoofdstuk wordt een ver
bodsbepaling voorgesteld om automati
sche contactmijnen in open zee te leggen.
Het vierde hoofdstuk bevat een voor
stel, dat ieder bombardement uit de lucht,
door welk middel ook, verboden zal zijn.
Onze regeering merkt hierbij op dat de
eenige doeltreffende methode om de bur
gerlijke bevolking tegen de ellende van
een bombardement, is een algeheele ver
bodsbepaling van bet bombardement uit
te vaardigen.
Het vijfde en laatste hoofdstuk bevat
het voorstel, dat jaarlijks een opgave zal
moeten worden gedaan van het aantal ge
weren, mitrailleurs, kanonnen van een
kaliber kleiner dan 5, 9", en grootere ka
nonnen, tanks en pantserautomobielen.
Tardieu en Stimson confereeren.
Om half twee begon op bet departement
van buitenlandsche zaken te Parijs het
dejeuner, dat Tardieu tot eere van den
Amerikaanschen staatssecretaris Stimson
gaf.
Na afloop van het dejeuner vond een
bespreking tusschen Tardieu en Stimson
plaats.
Het onderhoud tusschen Tardieu en
Stimson heeft ruim een uur geduurd. De
gedachtenwisseling zal te Genève en later
nog eens te Parijs worden voortgezet.
Na afloop van 'het onderhoud verklaar
de Tardieu, dat Stimson en hij in volle
vrijheid en in den geest van vriendschap
het geheele complex der vraagstukken be
sproken hebben, waarbij beide landen be
langen hebben, en vooral de actueele
vraagstukken der ontwapeningsconferen
tie.
Overstroomingen in Joego-Slavië.
Joegoslavië, waar de was der rivieren
den laatsten tijd een bedenkelijken om
vang aannam, wordt door ernstige over
stroomingen bedreigd.
Behalve de Save en de Theiss is thans
ook de Donau buiten de oevers getre
den, zoodat het water van alle kanten
de laagvlakten in het noorden des lands
binnendringt. Het stijgt zoo snel, dat tal
rijke dorpen niet tijdig konden worden
ontruimd. Omtrent het lot der bevolking
is men in het onzekere.
In het Save-gebied hebben c.a. 32.000
personen hun woningen moeten verlaten.
De waterstand van de Theiss is ander
halve meter hooger dan sinds menschen-
heugenis het geval is geweest.
Tienduizenden werken aan de verster
king der dijken.
Goedkooper reizen.
De Duitsche Rijksspoorwegen overwegen
plannen om in de zomermaanden goed-
koope tarieven op de treinen in te voeren.
In uitzicht wordt gesteld vermindering
met 20 procent voor alle vacantiereizen.
Deze „Urlaubskarte" is door het geheele
rijk geldig en zal 15 Mei of 1 Juni inge
voerd worden.
Hoewel een dergelijke verlaging na
tuurlijk met vreugde wordt begroet, zijn
de hoteleigenaars van meening, dat deze
reductie toch nog te laag is om een sterk
reisverkeer tot gevolg te hebben. De ver
laging moet h.i. ten minste 30 k 35 pet.
thans ontslapen oud-minister Dr J. Th. de
Visser, zal er bij de teraardebestelling
Maandag op Grooswijk te Rotterdam niet
gesproken worden. Een uitzondering hier
voor beeft de thans overledene gemaakt
voor zijn neef Ds J. de Visser uit Middel
burg.
Teneinde aan dezen laatsten wensch van
Dr de Visser te voldoen, zal derhalve aan
niemand anders bij de plechtigheid het
woorden worden verleend.
De Rijksmiddelen in Maart.
De opbrengst van de Rijksmiddelen in
de maand Maart 1931 en 1932
Maart '32 Maart '31
Grondbel. f
Pers. bel.
Ink. bel.
Verm. bel.
Div. en tant.bel. -
Invoerrechten
Statistiekrecht -
Acc. op zout
Acc. op geslacht -
Acc. op wijn
Acc. op gedist. -
Acc. op bier
Acc. op suiker -
Acc. op tabak -
Bel. gouden en
zilv. werken -
Zegelrechten
Registr. rechten -
Succ. rechten
Domeinen, wegen
en vaart
Staatsloterij
Loodsgelden
458.926
1.868
7.064.793
1.194.463
572.946
6.151.103
181.641
227.654
614.951
477.903
3.006.119
865.066
4.362.483
2.501.373
62.371
1.644.238
1.061.183
3.295.694
652.175
10.459
295.037
581.344
440.629
7.498.340
1.293.224
653.733
5.757.121
291.295
198.394
799.381
529.672
2.884.755
982.515
3.996.847
2.078.375
70.351
2.773.323
1.149.295
4.922.122
749.582
9.607
389.237
Totaal-generaal f34.702.447 f37.949.141
Binnenland.
De Tweede Kamer over de pacht- en bur
gerrechtelijke overeenkomsten.
Buitenland.
Overstroomingen in Zuid-Slavië.
Aardschokken in Argentinië.
Conferentie van Tardieu en Stimson.
De ontwapeningsconferentie.
het Nederlandsche bedrijfsleven ten goede
had kunnen komen.
De vlasbouw in de provincie Groningen.
Naar het „N. v. h. N." uit goede bron
verneemt, hebben verschillende landuuu-
wers in de provincie Groningen 1 mnlioen
K.G. vlas bijeengebracht tor gezamenlijke
bewerking in de fabriek van de Ned.
Maatschappij voor Vlasbewerking (direc
teur de heer J. E. Blaauw) te Appinge-
dam.
Deze vlasbewerking zal geschieden met
Rijkssubsidie op de loonen. Aanleiding
tot het geven van dit subsidie is geweest,
dat men heeft willen voorkomen, dat ten
slotte alle vlas ter bewerking naar Bel
gië zou worden verzonden en dit werk
dus voor de provincie Groningen verloren
zou gaan.
De loonsverlaging bij de spoorwegen.
In een uitvoerig protestartikel terzake
van de door de directie der Spoorwegen
voorgestelde 10 pet. loonsverlaging merkt
het vakblad der Katholieke spoor- en
tramwegmannen o.a. op:
Ingezonden mededeeiingen.
zijn, en voorts ook op het vervoer van
D-treinen van toepassing.
Nieuwe aardschokken.
De stad Cordova (Argentinië) is door
een aardbeving hevig geteisterd, doch
naar gemeld wordt, werd geen ernstige
schade aangericht.
De nieuwe uitbarsting van den vul
kaan „Quizapo" verontrust de bevolking
der omliggende gebieden zeer. Breede
lavastroomen bewegen zich dalwaarts.
Ook andere vulkanen zijn opnieuw in
werking.
De vulkaan Planchon, die sedert gerui-
men tijd als gedoofd werd beschouwd, is
plotseling gaan werken. Te Santiago wer
den hevige aardschokken gevoeld.
Korte berichten.
Naar uit Moskou wordt gemeld,
heeft in een fabriek van verstikkende
gassen te Kazan een ontploffing plaats
gehad, waarbij 120 arbeiders om het leven
zijn gekomen. Vijftig anderen verkeeren
in levensgevaar.
De Berlijnsche gemeenteraad heeft
een motie aangenomen tot opzegging van
alle arbeidscontracten met het gemeente-
personeel.
Naar de Turksche bladen melden,
is een van de ernstigste gevolgen van de
economische crisis in Turkije het gebrek
aan koffie, hetgeen de eeuwenoude tra
dities van het land in het gevaar brengt.
Te Smyrna hebben de autoriteiten zich
genoodzaakt gezien, een systeem in te
voeren van „koffiekaarten", die aan ieder
gezinshoofd worden verstrekt en recht
geven op een bepaalde hoeveelheid koffie.
In opdracht van het Ministerie van
Binnenlandsche Zaken heeft de politie een
groot aantal communisten gearresteerd
te Tokio, Osaka, Kobe en Yokohama. Bij
220 gearresteerden werd een groot aantal
communistische strooibiljetten gevonden
voor den len Mei.
Dr J. Th. de Visser
De Koningin heeft een persoonlijk tele
gram van deelneming gezonden aan de
nagelaten betrekkingen van Dr J. Th. de
Visser.
Namens de Koningin-Moeder is giste
ren in briefvorm een betuiging van deel
neming aan de familie gezonden.
Teraardebestelling Dr J. Th. de Visser.
Op uitdrukkelijk verlangen van den
Uit het mijnbedrijf.
Gisteren is, naar „Het Volk" meldt, bij
de staatsmijnen, in verband met de afzet-
moeilijkheden, aan ongeveer 250 arbei
ders, voornamelijk buitenlanders, ontslag
aangezegd.
In verband met een vroeger door de
directie van de staatsmijnen gedane toe
zegging is bet zeker, dat de staatsmijnen
de buitenlanders, die naar hem vaderland
terug willen, daarbij zooveel mogelijk be
hulpzaam zullen zijn.
Uit het zuivelbedrijf.
Het bestuur van de Friesche Coöp. Zui-
vel-export vereeniging te Leeuwarden
beeft aan de betrokken arbeidersorgani
saties medegedeeld, dat bet zich genood
zaakt ziet de loonen met ingang van 12
Mei a.s., met 10 pet. te verlagen, met uit
zondering van de jeugdige werklieden van
14 jaar. Verder moet het bestuur zich het
recht voorbehouden op dit voorstel terug
te komen, indien voor het zuivelbedrijf
geen voldoende steunmaatregelen worden
getroffen.
Nog altijd de Ned. industrie achter
gesteld.
Dezer dagen vergaderde de Rijkscom
missie Werkverruiming onder leiding van
haar voorzitter mr J. A. de Wilde, te
's Gravenhage. Met instemming nam de
commissie kennis van de circulaires door
den minister van Staat, minister van
Binnenlandsche Zaken en Landbouw ver
zonden betreffende aanschaffing van pro
ducten van de Nederlandsche mijnen, als
mede van die betreffende aanschaffing
door de gemeentebesturen boven een be
drag van f 1000.
Beraadslaagd werd over de moeilijkbe
den in bet gieterijbedrijf.
Betreffende enkele verzoeken om sub
sidie ten behoeve van de werkverruiming
werd in het algemeen afwijzend geadvi
seerd.
De commissie sprak haar voldoening
uit over het slagen van de Nederlandsche
Week, onlangs te Amsterdam gehouden.
Zij verwacht dat het overleg hierbij tus
schen hen, die het gebruik van Neder
landsche producten wenscben te bevorde
ren, zal blijven bestendigd.
Mededeeling werd gedaan van een groot
aantal gevallen, waarin de bemiddeling
van de commissie was ingeroepen en de
resultaten, hierbij door het bureau be
reikt. Hieruit bleek, dat nog altijd een
belangrijk aantal orders in het buiten
land wordt geplaatst, dat even goed aan
„Wordt bet voorstel werkelijkheid, dan
gaat zoo ongeveer alles wat voor het per
soneel in geld uitgedrukt is, loon, perio
dieke verhoogingen, premiën, toelagen en
andere vergoedingen, met 10 pet. omlaag,
terwijl de vergoedingen voor verblijfkos
ten belangrijk zullen worden verminderdl
Eerlijk gezegd zullen er maar weinigen
onder bet Nederlandsche spoorwegperso
neel gevonden worden, die, gezien dsn al-
gemeenen economischen toestand en de
inderdaad zeer slechte bedrijfsuitkomsten
de vaste verwachting hadden, dat zij er
op den duur zonder kleerscheuren zou
den afkomen. Maar een zóó vergaand
voorstel overdonderdt iedereen, kan niet
anders dan het geheele personeel scherp
ontstemmen!
Geen wonder! Niet alleen dat men bij
rijk en gemeenten een veel mildere ader
lating heeft toegepast of voorstelt, er is
daar ook nog veelal sprake van een tijde
lijke korting.
Maar de directie stelt zoomaar ineens
een loonsverlaging voor, meer dan twee
maal zoo groot als de loonkorting van bet
personeel in 's rijks dienst!
Dat kan bet spoorwegpersoneel niet
Ingezonden Mededeeling.
SPECIAAL AANBEVOLEN
GROEN MERK 40 Ct. per halfpondspakje
BLAUW MERK 35 Ct. pti '.lalfpondspakje
CIRKELKOFFIE 32 Ct. per h-ltpondspakje
MAGNEETKOFFIE 28 Ct. per halfpondspakje
FAKKELKOFFIE 24 Cf. per halfpondspakje
VRAAGT UWEN WINKELIER
