No. 163
Woensdag 13 April 1932
46e Jaargang
Dagblad voor de Provincie Zeeland
GIJ DWAAS.
FEUILLETON.
Buitenland
Binnenland.
Belangrijkste Nieuws.
Directeur-Hoofdredacteur:
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lange VorstBtraat 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie No. 11.
Postrekening No. <4655.
Bijkantoor te Middelburg.
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. No. 259.
Ve Zeeuw
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs;
Por 3 maanden, franco per post, f 3.—
Losse nummersf 0.05
Prijs der Advertentiën:
14 regels fl.20, elke regel meer 30 ct
Bij abonnement belangrijke korting.
V Een crisispachtwet.
De Tweede Kamer heeft gisteren een
aanvang gemaakt met de openbare be
handeling van het wetsvoorstel-Ebels,
houdende bijzondere maatregelen ten aan
zien van loopend© pachtovereenkomsten.
Dit ontwerp beoogt, den pachter bij1 een
pachtovereenkomst, voor 1 Januari 1932
aangegaan, het recht te geven telkens,
wanneer een termijn vervalen is, indien
hij van meening is, dat de pachtprijs niet
meer redelijk is, zich tot den kantonrech
ter te wenden, ten einde verlaging of ont
heffing van betaling te verkrijgen. De kan
tonrechter tracht dan een voor beide par
tijen aannemelijke regeling te treffen.
Gelukt dit niet, dan beslist de Crisis-
pachtcommissie, welke in ieder kanton in
het leven wordt geroepen. Deze commissies
bestaan uit den kantonrechter-voorzitter
en twee leden, die de belangen van ver
pachters en pachters vertegenwoordigen.
De commissie heeft rekening te houden
met alle omstandigheden, welke van. in
vloed kunnen zijn op de beslissing, welke
vermindering van den pachtprijs redelijk
is. Hooger beroep is hierbij volgens het
voorstel uitgesloten.
Principieel© bezwaren werden gisteren
tegen dit ontwerp niet aangevoerd.
Algemeen werd erkend, dat er omstan
digheden kunnen zijn tal van ver
pachters hebben reeds uit eigen beweging
een belangrijke pachtverlaging toegestaan,
dat ingrijpen noodzakelijk kan zijn.
Hoewel de werkzaamheden van de
pachtcommissie, die tenslotte de beslissing
zal hebben, vrij nauwkeurig zijn omschre
ven, zoodat met alle omstandigheden, ook
die van den verpachter rekening moet
worden gehouden, werd toch als een ern
stig bezwaar gevoeld, dat de uitspraak
van de commissie voor beide partijen bin
dend is, zoodat hooger beroep is uitgeslo
ten.
Als de voorsteller op dit punt een tege
moetkomende houding aanneemt, dan lijdt
het geen twijfel of het ontwerp wordt met
groote meerderheid aangenomen.
Roode profetie.
Het geslacht van de broodetende profe
ten is nog niet uitgestorven. Vooral bij de
Soe.-Democraten is dit gilde behoorlijk
vertegenwoordigd.
Zoo waagde b.v. het roode „Volksblad"
zich in verband met den uitslag der ver
kiezingen in Duitschland aan de volgende
profetie:
„Het fascisme heeft zijn slag om een
doorbraak verloren. De weg over de Alpen
bleef voor het fascisme versperd. Europa
zal, voor zoover wij menschen het kunnen
vooruitzien, van nu af, zonder al te groote
schokken, den weg van de democratische
ontwikkeling en de evolutie in de richting
van het socialisme verder gaan."
Dat is weer een van de profetiën zoo
als we al zoo menigmaal gehoord hebben.
Toen de Labour-partij in Engeland aan
het bewind kwam heette het ook dat we
stonden bij een keerpunt in «de geschiede
nis en dat nu de weg voor het Socialisme
open lag.
En thans, nu Hindenburg, de beste
anti-fascistische verzamelcandidaat dien
men kan denken de meerderheid heeft be
haald bij een verkiezingsstrijd waarin van
het Socialisme zelfs niet gerept werd, nu
Vrij naar het Engelsch.
20.)
En nog een half uur kroop voorbij.
Elsie's gedachten keerden zich van huis
naar den man, die zijn lichte cabriolet
langs den bevroren weg mende. Wat, als
er een ongeluk gebeurd was?Ze bad
gehoord van ernstige ongelukken, die vroe
ger gebeurd waren bij die steile bocht vlak
voor de brug. Eens was een boer daar
gedood. Wat als
Ze stond plotsling op, trillend en legde
haar lectuur weg. Het was bijna tien uur.
Haar grootmoeder zou naar haar vragen
om een hoofdstuk uit den Bijhei voor te
lezen.
„He kan niet langer wachten," zei ze
tegen den bediende. „Dank u wel", voegde
ze er in de deuropening aan toe.
Ze liep den heelen weg naar huis 'hard.
heet het weer dat Europa van nu af in de
richting van het Socialisme verder gaat.
En dat, terwijl Hitler in één slag de
Sociaal-Democratische partij waaraan een
halve eeuw is gebouwd, ver achter zich
heeft gelaten; nu ieder die niet moedwil
lig de oogen sluit moet erkennen, de een
met vrees, de ander met blijdschap, dat de
I Nat.-Socialisten een macht vormen van
geweldige beteekenis, terwijl de invloed
van de Soc.-Democratie in Duitschland en
daar niet alleen, steeds geringer wordt,
en de kim van de veelbezongen roode da
geraad steeds verder terugwijkt.
DE VULKAANRAMP IN ZUID-
AMERIKA.
Paniekstemming onder de bevolking.
Volgens de laatste berichten -uit het
catastrophegebied van Zuid-Amerika, zou
den minstens acht vulkanen in werking
zijn en de geweldige aschregen onvermin
derd aanhouden. De lava-stroomen der
verschillende vulkanen hebben reeds groo
te gebieden akkerland vernietigd. Hulp-
treinen moesten ten gevolge van den asch
regen terugkeeren.
Honderden menschen zijn ernstig ziek
geworden ten gevolge van de inademing
van 'zwavelgassen. Duizenden menschen
vluchten. De geheele bevolking is in pa
niekstemming.
Uit Santiago de Chili wordt gemeld, dat
als gevolg van de ontzaglijke vulkaanuit
barstingen in Zuid-Amerika boven Ar
gentinië en Chili een ononderbroken asch
regen is gevallen. Het meest hebben de
stad en het district Malargue in de pro
vincie Mendoza te lijden gehad. De aarde
is daar over geheele gebieden gescheurd.
De aardschokken hebben ook onder de
stad scheuringen veroorzaakt, zoodat ern
stig gevaar bestaat voor de huizen. De
bewoners moeten de stad verlaten.
Naar uit Buenos Aires wordt bericht, is
de provincie Mendoza door de uitbarstin
gen in Argentinië het ernstigst getroffen.
Daar alleen reeds hebben 80.000 personen
hun huizen verlaten. De aschlaag, welke
de geheele streek bedekt, heeft een hoogte
van 35 c.M. De angststemming wordt ver
hoogd door de lichte zwavelwolken, aaxd-
soheuren en giftige gassen. De lavastroom
heeft de op ongeveer 100 km. van den
vulkaan gelegen stad San Rafael bereikt.
In de stad Malargue f provincie Men
doza) bevinden zich ongeveer 10.000 per
sonen ten gevolge van gasvergiftiging in
levensgevaar. Tot nu toe ondernomen
reddingspogingen zijn mislukt.
Van den Chileenschen kant werd ge
meld, dat het gevaar wat scheen te wijken
en dat er zwakke zonnestralen door de
aschwolken begonnen heen te dringen.
Een later bericht uit Valparaiso meldde
echter, dat Valparaiso en Santiago op
nieuw met slakken en witte asch overdekt
werden. Dit bericht voegde er evenwel aan
toe, dat de vlammen, die uit de 'kraters op
stijgen, in hevigheid verminderden, hoewel
de vulkanen slakken en asch bleven uit-
stooten. De wind was evenwel gedraaid en
woei nu in de richting van de bergen.
De dorpen in de Andes zijn geïsoleerd.
Koeriers melden, dat ook daar honder
den personen zijn vergiftigd en dat men
vreest, dat zij door verstikking om het
leven zullen komen. Sterke gaswolken be
lemmeren het reddingswerk.
Toen ze bijna voor de deur was, passeerde
haar een cabriolet. Even aarzelde ze, dan
ging ze de steenen stoep op.
'De deur ging open, voor ze belde. Een
betraand gezicht keek haar aan.
„'0, juffrouw, zij is dood, ze is dood!"
hakkelde het dienstmeisje.
Elsie greep zich vast aan de deurpost.
Juist kwam dokter Walther uit de spreek
kamer. Hij sloeg zijn arm om haar heen.
Tegen het dienstmeisje zei hij: „Je
weet, waar mijn koetsier woont. Ga hem
eens gauw waarschuwen, dat hij hier moet
komen. En je hoeft vanavond niet meer
terug te komen."
Hij leidde Elsie naar de spreekkamer en
deed haar plaats nemen in een stoel bij
het vuur, dat hij zoo hard mogelijk 'had
opgestookt voor haar terugkomst.
„Lieve kind," zei hij, „haar zachtjes
over het gelaat streelend, „je lieve groot
moeder is heengegaan, maar ze heeft niet
geleden. Je zult flink zijn, is 'het niet?"
„Grootvader," fluisterde ze.
„Hij is een poosje geleden den winkel
in gegaan om een brief te schrijven.
Het was 'beter hem iets te laten doen."
„Ik zal naar hem toe gaan."
In den beginne sloegen de bewoners van
Buenos Aires de neervallende asch met
nieuwsgierigheid gade. Langzamerhand
werd de regen evenwel zóó dicht, dat zij
beangst werden.
Bijna den geheelen dag heerscht tihans
zoo goed als volledige duisternis. De hori
zon is rood gekleurd de zon kan de dichte
aschwolken niet doorboren, hetgeen de
heerschende paniekstemming onder de 'be
volking der getroffen streken nog ver
hoogt.
Hulptreinen, die naar Mendoza op weg
waren, moeten tengevolge van den asch
regen terugkeeren.
'Ook de schepen zijn met een fijne asch
laag bedekt.
De vraag doet zich voor, of de asch
regen door middel van de luchtstroomin-
gen Europa kan hereiken.
Onder de bestaande omstandigheden is
niet te verwachten, dat Europa tengevolge
van de uitbarstingen der vulkanen in
Zuid-Amerika door een aschregen zal
worden geteisterd. Daarentegen is het niet
uitgesloten, dat des nachts opnieuw 'lich
tende wolken boven Europa waarneem
baar zullen zijn.
De vulcanisc'he uitbarstingen in Zuid-
Amerika zijn plotseling opgehouden.
De seismologen vreezen evenwel, dat,
juist als gevolg van deze plotelinge rust,
de erupties zich in veel heviger mate zul
len herhalen.
De Internationale Arbeidsconferentie
bijeen.
Gisteren in de zestiende internationale
arbeidsconferentie te Genève begonnen. De
voorzitter van den raad van beheer prof.
Mahaim (België) opende met een rede,
waain hij in de eerste plaats de drie groote
ijveraars voor de internationale arbeids
organisatie herdacht, die sedert de confe
rentie van verleden jaar gestorven zijn,
namelijk Arthur Fontaine, mgr. Nolens en
de Pool Sokal. Mahaim herdacht mgr.
Nolens als een indrukwekkende figuur der
conferentie, 'die een der grondleggers van
deze beweging was geweest. Mgr. Nolens
was een staatsman in de volle beteekenis
van het woord.
Daarna werd als voorzitter gekozen de
Ganadeesche senator Robertson.
Prof. Aalberse heeft namens de Neder-
landsche delegatie voor de aan mgr. No
lens gebrachte hulde bedankt.
De Ontwapenings-Conferentie.
Nadat Litwinof gisteren op de Ontwa
peningsconferentie de nieuwe Russische
voorstellen had uiteengezet, sprak Tardien
die vrij scherp de Amerikaansche voorstel
len nogmaals te 'lijf ging. Hiji noemde ze
onoverlegd en onuitvoerbaar.
Duitschland had reeds het voorbeeld
gegeven van den bouw van een prachtigen
kruiser in zakformaat en ongetwijfeld zou
den knappe ingenieurs in alle landen ook
vluigtuigen in zakformaat kunnen con-
strueeren. Met de tanks als aanvalswapen
was het feitelijk hetzelfde, want ieder land
bezit landbouwtractors, 'die niemand zou
willen afschaffen, en die met weinig
moeite in krachtige aanvalswapenen ver
anderd konden worden.
Luchtpostconferentie te Brussel.
Op 30 Mei a.s. zal te Brussel een inter
nationale luchtpostconferentie worden ge
houden, waarop al de Europeesche lan
den zullen vertegenwoordigd zijn.
Deze conferentie moet de kroon zetten
op de besprekingen van Brussel in 1930
„Zoo meteen, meiske. Of misschien is
het nog beter, als ik hem vertel, dat je
thuis bent. Hij heeft al naar je gevraagd.
Zie je, ze stierf even nadat jij uit was ge
gaan zooals het meisje me vertelde,
toen ze me kwam halen. Nu moet je 'hier
blijven zitten, terwijl ik je grootvader haal.
En drink dit uit."
Dokter Walther verliet haar en ging de
trap af naar den winkel. Hij kende den
weg, want hij was vaak nog even naar
den winkel gegaan om een praatje met den
kruidenier te maken, als hij juffrouw Glen
bezocht had.
De overkapte lamp brandde helder bo
ven de toonbank, maar van den ouden
man was niets te zien. Kon hij uit zijn
gegaan? Dokter Walther ging naar de
deur. Die was gesloten, de sleutel stak
er in.
De geneesheer ging terug naar de toon
bank. Hij stond in een lichtkring. De rest
van den winkel was in duister gehuld.
„Glen," zei de dokter zachtjes.
Een pas begonnen brief lag op de toon
bank.
„Ben je 'hier, Glen?" vroeg hij iets lui
der, het papier op zij schuivend.
en van Praag in 1931,, waarvan het doel
was het tot stand brengen van een Euro-
peesch luchtpostnet, dat zoowel 's nachts
als overdag zal werken om de luchtpost
bestellingen met al de groote hoofdsteden
te bespoedigen
Men zal nu te Brussel nagaan, of het
te Praag ontworpen voorloopig net le
vensvatbaar is.
Het is, in verband met de crisis, niet
uitgesloten, dat bet te Praag ontworpen
net aanmerkelijk zal moeten ingekrompen
worden.
Korte berichten.
Naar de „Evening Post" van een
hoogen politie-ambtenaar verneemt, heeft
Lindbergh reeds tweemaal vijftig duizend
dollar aan de ontvoerders betaald, voor
zijn onvoerd kind, dat hij echter nog
steeds niet terugontvangen heeft.
Naar Reuter uit Washington meldt,
had het tekort op de Amerikaansche be
grooting den negenden April bijna de
twee milliard dollar bereikt.
Op de vraag hoeveel buitenlandsche
ondernemingen fabrieken in Engeland
hebben gevestigd sedert de in werking
treding van de wet op den abnormalen
invoer, zeide Runciman, dat meer dan 40
ondernemingen in de laatste maanden in
Engeland zijn opgezet.
Pachtovereenkomsten.
Het hoofdbestuur van den Bond van
Landpachters in Nederland heeft aan de
leden van de Tweede Kamer verzocht,
het wetsvoorstel van den heer Ebels c.s.,
houdende bijzondere maatregelen ten
aanzien van loopende pachtovereenkom
sten, ongewijzigd aan te nemen.
Kon. Militaire Academie.
In de „St.Ct." wordt er de aandacht op
gevestigd, dat in overweging is genomen,
aanvangende met het studiejaar 1932-
1933, wijziging te brengen in art. 33 van
het reglement voor de K. M. A. in dier
voege, dat de algeheele vrijstelling van de
betaling der jaarlijksche bijdrage ter ge-
moetkoming in de kosten van de K. M. A.
voor den cadet bestemd voor den dienst
in Nederlandsch-Indië zal worden inge
trokken.
Als gevolg daarvan zal, nadat de daar
toe vereischte Koninklijke bewilliging zal
zijn verkregen, voor den cadet bestemd
voor den dienst in Nederlandsch-Indië en
als zoodanig tot de K. M. A. toegelaten
aanvangende met het studiejaar 1932
1933 of later, een jaarlijksche bijdrage
verschuldigd zijn van f 400.
Onslag wegens slapte.
In de laatste vergadering van de fa
brieksteden van het personeel van de
Kon. Ned. Machinefabriek v.h. E, H. Be-
geman te Helmond heeft de directie moe
ten mededeelen, dat het niet mogelijk is
onder de tegenwoordige omstandigheden
het bedrijf in de afdeeling constructie
werkplaats voort te zetten. In verband
hiermede is de directie genoodzaakt in
de eerstvolgende maand het geheele per
soneel van de afdeeling constructiewerk
plaats geleidelijk te ontslaan. Ook in de
afdeeling machinefabriek en gieterij be
staat een tekort aan werk, zoodat ook hier
verdere inkrimping van personeel noodza
kelijk is.
Er heersehte een doo'dsche stilte in den
winkel.
Zich wat uitrekkend, tilde hij de meta
len kap van de lamp wat op, zoodat het
licht zich door den winkel verspreidde.
Toen begon hij de lamp te draaien.
Plotseling hield hij op. De lichtstraal
viel op den vloer in het verste hoekje en
liet een omvergeworpen stoel zien. Hij tilde
de kap iets hooger op nog iets hooger.
Iets scheen te bewegen heel even
maar. Het zou verbeelding kunnen zijn
de beweging. Een rilling ging den dokter
over den rug. Een zwarte massa lag op
den vloer, een mensc'helijk lichaam. De
metalen kap kletterde even, toen hij weer
op zijn plaats terug viel.
De dokter haastte zich naar het lichaam.
Het was 'Glen. Een beroerte had een einde
gemaakt aan zijn moeilijkheden.
'HOOFDSTUK VIM
Dank zij verscheidene verzamelaars, die
fancy prijzen betaalden voor sommige
voorwerpen uit de ouderwetsche huishou
ding en een voortvarenden jonge man uit
G-lasgow, die de zaak overnam, konden
Binnenland.
De lokaalspoor op Zuid-Beveland.
Het wetsontwerp-Ebels in de Tweede Kar
mer.
Buitenland.
De vulkaanramp in Zuid-Amerika.
De ontwapeningsconferentie.
J. R. Snoeck Henkemans 70 jaar.
De voorzitter van de G.H. Tweede Ka
merfractie, de heer J. R. Snoeck Henke
mans, zal op 27 Mei zijn zeventigsten ver
jaardag herdenken.
Steunverleening te Enschede.
Enschede was een der weinige gemeen
ten in den lande, waar de rijksregeling
voor de steunverleening nog niet war: in
gevoerd. Tot nu toe heeft men in En
schede steeds hoogere bedragen a.an
werkloözensteun uitgekeerd, doob ten
slotte zag het gemeentebestuur zich ge
noodzaakt, wilde de credietverleening van
het rijk niet in gevaar komen, den raad
voor te stellen de rijkssteunregeling in te
voeren.
Maandagavond heeft de gemeenteraad,
een desbetreffend voorstel behandeld,
doch bijzonder van S.D. zijde verzette men
zich tegen het voorstel, dat ten slotte met
1710 stemmen werd aangenomen. Te
gen de sociaal-democraten, de communis
ten en de Rev. socialistische partij. De
beide S.D. wethouders, die niet aan de
discussies hadden deelgenomen, stetnden
voor.
Belangrijke opdracht voor den
scheepsbouw.
De Nederlandsche Scheepsbouw-Maat-
schappij ontving dezer dagen voor buiten
landsche rekening de opdracht voor den
bouw van twee dubbelschroei'-motor-pas-
sagiers- en vrachtschepen van ca. 10.000
ton.
De hoofdafmetingen zulten zijn: lengte
500'—O", breedte 60'-10^", holte 42'-ll".
De voortbeweging zal geschieden door
twee zes-cylinder dubbelwerkende tweeact
motoren, ieder van 4250 A.P.K. te ver
vaardigen door de machinefabriek Gebr.
Stork en Go. te Hengelo.
De snelheid in beladen toestand zal
mijl bedragen.
De varkensfokkerij en de pluimvee
houderij.
Het Tweede Kamerlid van Rappard
beeft den minister van binnenlandsche
zaken en landbouw gevraagd:
A. Kan de minister mededeelen, in ver
band met het antwoord, dat Z.Éx. d.d.
24 Maart 1932 aan de Gelderseh-Overijs-
selsche Maatschappij van Landbouw heeft
gezonden, of de vraag welke maatregelen
ten behoeve van de varkensfokkerij kun
nen en moeten genomen worden een punt
van onderzoek uitmaakt, of spoedig die
maatregelen kunnen worden tegemoet ge
zien?
B. Deelt de minister de meening, dat de
pluimveehouderij met ondergang wordt
bedreigd, indien niet dadelijk hulp wordt
geboden.
Zoo ja, is de minister dan bereid te be
vorderen, dat zoo spoedig mogelijk een
kwantum van ten minste 100.000.000 eie
ren met regeeringssteun in de koelhuizen
wordt opgeslagen?
alle schulden van den overleden Duncan
Glen betaald worden. Voor de verzame
laars waren de door hen aangekochte an
tiquiteiten zonder twijfel even zooveel
bronnen van onuitputtelijk genot; maar 't
is droevig te moeten vertellen, dat de
voortvarende jonge man na een strijd van
nauwelijks achttien maanden, volkomen
verslagen was. Kilbran moedigde hem niet
aan, omdat Kilbran van 't begin af aan
besloten was, dat hij geen kans 'had tegen
Robert Barker en de zomergasten gingen
natuurlijk naar den winkel, die hen zoo
sterk aan de stad herinnerde. En nadat de
voortvarende jonge man wissels had ge
schreven, zoolang zijn bankier ze wilde
honoreeren, vroegen zijn ongeduldige cre
diteuren zijn faillissement aan en ver
dween hij uit Kilbran. Maar hij was nog
jong en dat is de rechte tijd om een fout
te begaan; gedurende verscheidene jaren
hield zijn voorbeeld er andere jonge men
schen met beperkt kapitaal en onbeperkte
hoop van terug om beide te verkwisten in
wei-gemeende pogingen om Kilbran's
gunst te verwerven.
(Wordt vervolgd).
