Uit de Provincie.
Gemengd Nieuws.
Land- en Tuinbouw
de onderhandelingen; de Rlln-Scheldever-
binding. Het kaartje van het rapport-
Segers met een kanaal van Antwerpen
naar den Moerdijk ls veelbeteekenend. Er
staat vermeld, dat de onderhandelaars
het eens s c h ij n e n te zijn, maar wij zijn
daardoor geenszins gerustgesteld. Op de
nieuwigheid met betrekking tot het ka
naal zijn wij hier in deze Kamer aller
minst voorbereid. Het loopt door een ge
sloten Scheldewater en vertoont alle ken
merken van het verworpen Moerdijk
kanaal.
Spr. heeft inlichtingen gekregen, waar
uit blijkt, dat een strekdam als in het
plan-Konijnenburg geenszins noodig is
om de binnenvaart van de groote zee
vaart te scheiden.
Spr. en zijn mede-fractieleden staan nog
steeds op het standpunt, dat een ver
betering van het kanaal door
Zuid-Bevelandaanallebehoef-
ten zou voldoen. Maar het is hun
duidelijk geworden, dat een tweede ver
binding niet te ontgaan zal zijn. Maar
onder geen omstandigheden
zullen zij stemmen voor een
gesloten kanaal en vooral niet met
Willemstad als eindpunt.
De Eerste Kamer heeft destijds een be
sluit genomen, dat het volk uit het hart
gegrepen was. Hier behoeven de nadeelen
van een Moerdijkkanaal in de eerste
plaats voor Rotterdam niet meer te wor
den uiteengezet. Onze door de vaders
aangelegde havens liggen leeg en onze
schepen liggen stil. Het economische
leven kan niets meer missen. Thans geldt
het woord van den 100 jaar geleden
gestorven grooten Olympiër: „Was du
ererbt von deinen Vatern hats; Erwirb
es um es zu besitzen".
De heer De Jong, R.-K., bepleit ver
betering van de economische outillage van
het departement van Buitenlandsche
Zaken.
De regeering luistere naar de stemmen
uit de practijk. Consulaire ambtenaren
van andere landen doen vaak meer voor
het aanknoopen van relaties tusschen
hun land en dat, waar zij gevestigd zijn,
dan de onze.
Het zou de voorkeur verdienen, een
deel van de nu voor de economische
voorlichting aangewende gelden te be
steden voor den consulairen dienst.
De vergadering wordt daarna verdaagd
tot Donderdagmiddag 1 uur.
Benoemd met ingang van 1 April
a.s. tot kantoorhouder bij den post-, tele
graaf- en telefoondienst te Veere de be
steller P. J. Martij n, thans ten hulppost-,
telegraaf- en telefoonkantoor te Sluis.
Te Renesse is overleden de heer J.
G. Dalebout, notaris aldaar.
Herbenoemd tot burgemeester van
St. Annaland G. M. P. W. Hanssen en van
Eikerzee en Ellemeet A. J. de Bruijn.
PHILIPS' PRIJSVRAAG. Formu
lieren gratis bij alle N.S.F.-agenten en bij
J. M. Polderman, Goes. Tel. 129. (Adv.)
Middelburg. Maandag hield de ring
Zeeland van den Ned. Bond van Chr.
Prot. Post-, Telegraaf- en Telefoonperso
neel „Door plicht tot recht" in het gebouw
der Ghr. jongemannenvereeniging alhier
een goed bezochte ledenvergadering.
Op gebruikelijke wijze opende de voor
zitter, de heer P. W. Suurmond uit Vlis-
singen, deze vergadering.
De secretaris, de heer P. Dourleijn uit
Colijnsplaat, bracht verslag uit van de op
14 Mei 1931 gehouden vergadering, het
welk met dank aan den samensteller
werd goedgekeurd.
Onder ingekomen stukken werd breed
voerig gediscusseerd over het door het
bondsbestuur samengestelde ring-regle-
ment. Unaniem was men van oordeel, dat
de regeling betreffende de vergoeding aan
de ringen onvoldoende was en aangedron
gen zou worden op een hoogere uitkee-
ring.
Vervolgens werd aan de orde gesteld
indiening van punten voor den beschrij
vingsbrief van den Bondsraad.
Verschillende punten, waarin zoowel
personeels- als bevorderingskwesties om
verbetering vroegen, werden samenge
steld.
Besloten werd om D.V. met Hemel
vaartsdag wederom te vergaderen te Goes.
St Laurens. In de Woensdagavond ge
houden Raadsvergadering was het nieuw
benoemde lid, dhr Riemens, wegens on
gesteldheid afwezig, zoodat hij niet kon
worden beëedigd.
Onder de ingekomen stukken was een
schrijven van de gemeente Middelburg,
dat f 43.51 moet worden bijgedragen voor
leerlingen, die een bijzondere lagere
school aldaar bezoeken. Voor twee leer
lingen, die het gymnasium te Middelburg
bezoeken moet over 1931 worden betaald
f 769.04.
Het adres van den Raad van Ooststel
lingwerf, betreffende steunverleening aan
den land- en tuinbouw, wordt voor kennis
geving aangenomen, aangezien deze steun
is toegezegd. Door de gemeente is ontvan
gen een bedrag van f 340.30 in verband
met het door haar toegepast verhaal op
de nalatenschap van de wed. Tavenier, die
voor rekening der gemeente in „Vrede
rust" is verpleegd geworden. De voorzit
ter deelt mede, dat de nieuw benoemde
gemeente-ontvanger de vereischte zeker
heid heeft gesteld. Bij Kon. Besluit van
24 Maart Nr 51 is den burgemeester ver
gunning verleend het ambt van secretaris
te vervullen.
In de vacature Simonse wordt tot wet
houder benoemd dhr P. Boon met 4 stem
men, 1 op dhr van Langevelde en 1 blanco.
D» voorzifter wenscht den heer Boon
geluk raet zi,in benoeming en spreekt den
wensch uit, dat hij nog vele jaren de be
langen der gemeente zal mogen beharti
gen, voor welke woorden dhr Boon dank
zegt.
Het bedrag per leerling van de school
met den Bijbel wordt over 1930 vastge
steld op f 11.50. De driejaarlijksehe afre
kening wordt vastgesteld op een nog toe
te kennen bedrag van f 77.74.
Hierna werd de nieuw-benoemde ge
meentesecretaris en de gemeente-ontvan
ger beëedigd en deze laatste als zoodanig
geïnstalleerd.
Bij de verordening ingevolge de Win
kelsluitingswet stelt dhr Hamelink voor
den verkoop van vruchten en consumptie
ijs op den openbaren weg des Zondags
niet te verbieden, hij wil de verkoopers
hiervan hun brood in dit opzicht niet ont
nemen en gelooft niet, dat de rust op den.
Zondag door dien verkoop zal worden ge
stoord. De voorzitter antwoordt, dat B. en
W. juist ter willo van de Zondagsrust het
verbod van venten en verkoop op den
openbaren weg des Zondags in de veror
dening voorstellen, hetgeen door dhr Boon
wordt toegejuicht. De verordening wordt
conform het voorstel van B. en W. aange
nomen met 5 tegen 1 stem (van dhr Ha
melink).
Behalve in de gevallen, toegestaan in de
wet zelf, wordt openstelling tot 10 uur
's avonds toegelaten op Nieuwjaarsdag,
2e en 3e Paaschdag, Hemelvaartsdag, 2e
en 3e Pinksterdag, den verjaardag der
Koningin en de beide Kerstdagen, tenzij
die dagen op Zondag vallen. Van 1 Mei
tot en met 31 Augustus zal het op werk
dagen geoorloofd zijn de winkels tot 9 u.
geopend te hebben; des Zaterdags volgens
de bepalingen der wet, tot 10 uur.
Nu wordt officiëel afscheid genomen
van den heer P. Vader als secretaris, ont
vanger en ambtenaar van den burgerlijken
stand. Op hartelijke wijze wordt hij door
den voorzitter toegesproken, die erop wijst
hoeveel hij voor de gemeente heeft gedaan
sinds hij 1 April 1896 tot ontvanger en 1
Januari 1905 tot ambtenaar van den bur
gerlijken stand en 1 April 1917 tot secre
taris werd benoemd. Op voorbeeldige wijze
heeft hij de gemeente-financiën beheerd
en nimmer het in hem gestelde vertrou
wen beschaamd. Ook als secretaris en als
ambtenaar van den burgerlijken stand
heeft hij zich ten volle gegeven. De voor
zitter dankt hem voor al den arbeid in het
belang der gemeente verricht, ook voor
het vele, dat hij in het vereenigingsleven
heeft gepresteerd. Hij wenscht hem toe,
dat hij nog vele jaren van de welverdien
de rust zal mogen genieten en zich niet
uit de gemeentelijke samenleving zal te
rugtrekken. Namens de gemeente biedt hij
hem een stoffelijk blijk van waardeering
en erkentelijkheid aan.
De secretaris dankt voor de vriendelijke
en waardeerende woorden en het mooie
geschenk. Steeds heeft hij met lust zijn ar
beid verricht. Hij brengt allen dank voor
de steeds ondervonden medewerking, ook
van den ambtenaar ter secretarie; hij zal
steeds aangename herinneringen hebben
aan de prettige samenwerking. Hij
wenscht allen toe, dat zij nog veel voor de
gemeente zullen tot stand brengen. Hier
na sluiting met dankzegging.
Na afloop der vergadering noodigde de
afgetreden secretaris de leden van den
Raad en de aanwezige belangstellenden
uit tot een gezellig samenzijn.
Colijnsplaat. Gistermorgen zijn uit deze
gemeente 17 personen vertrokken naar de
Wieringermeerpolder, om aldaar 't werk
aan te vatten.
DE SCHOOLRAAD VOOR DE SCHOLEN
MET DEN BIJBEL.
Aan de altijd belangrijke openingsrede
van Ds J. L. Pierson voor de jaarverga
dering van de Schoolraad deze week
te Utrecht gehouden, is het volgende ont
leend:
Bij vroeger vergeleken zijn vyij er niet
op achteruit gegaan. De tijd van ongelijk
heid is voorbij;. Wij konden onze volle
aandacht geven aan de vrije school met
den Bijbel en zien elk jaar het monopolie
van de staatsschool inkrimpen. In 188
gemeenten is de openbare school verdwe
nen en het aantal bijzondere scholen is
ruim 800 meer dan het aantal openbare.
De school met den Bijbel vraagt echter
meer nog dan vroeger, of zij1 haar hart
voor ons mocht openen. Wij hebben haar
eens met gejuich ingehaald; zij is eens
een kind van al onze zorgen geweest en
nu deze phase voorbij is, blijft zij de
groota ontevredene.
Nu de vraag naar het geld dat onze
scholen behoeven in hoofdzaak is wegge
nomen, kunnen en moeten wij al onze
aandacht vestigen op het zuivere begin
sel, dat de grondslag moet zijn en almeer
worden, en in de vrije school met den
Bijbel is belichaamd. Op het oude begin
sel willen wij blijven steunen, maar laat
ons erop voortbouwen, zoo zegt men ook,
en vooral ons met al onze aandacht en
kracht geven aan wat de paedagogische
ontwikkeling van het onderwijs in de
school van ons vraagt.
Het zij verre van mij dit te minachten
of zelfs lager te stellen dan het oude be
ginsel. De vraag is minder of wij met het
verleden mogen afrekenen, of te wel dit
met ons reeds heeft afgerekend.
Een volk dat zijn verleden loslaat, ver
liest de zenuw zijner kracht. Wie zich vast
zet in het verleden, hier: met beide voeten
in den ouden schoolstrijd blijft staan,
is sterker dan wie dit min of meer over
bodig acht.
Daarom acht ik het niet onschuldig, dat
men den ouden naam „School met den
Bijbel", die de school op twee voeten neer
zette, voor het huisgezin met den Bijbel,
is gaan veranderen in den slappen naam
van christelijke school. Immers tegen
over het zichtbare feit, dat ons school
wezen gelukkiglijk zfch blijft ontwikke
len, staat toch ook deze eisch: dat wij het
nooit op een accoord mogen gooien met
een toestand, die en dit is onwederleg-
baar niet volkomen beantwoordt aan
ons heilig beginsel.
Vervolgens schetste spr. de beginselen
van de Unie, die de groote beginselen van
onzen schoolstrijd zuiver bewaard en dui
delijk uitgesproken heeft en dat zal blij
ven doen. En onze God laat nooit varen
de werken Zijner handen. Als wij insla
pen volgt het ontwaken erop, al vermeer
dert het onze bange zorgen.
Daarom gelooft spr. dat een goede toe
komst geopend is hetwelk hij concludeert
uit het bittere feit van wat men de crisis
noemt. Een blijmoedig aanvaarde verso
bering die volgen moet, zal blijken te zijn
versterking van kracht. Bij Zijne verze
kering dat God ons alle dingen rijkelijk
schenkt te genieten, eischt Hij tegelijk
dat ontzaglijk moeilijke: Vertrouwen en
groote tevredenheid.
Spr. gelooft niet, dat de financieele
rust voor de scholen zal aanhouden. Hij
ontkent, dat inkrimping van overheids
steun een doodende uitwerking zou heb
ben. Integendeel! Wij zijn toch geen zwak
kelingen geworden die zonder den ruimen
steun van de overheid onze eigen zaken
niet meer zouden kunnen behartigen.
Nous sommes issus de Calvin: Wij zijn
afstammelingen van Galvijn. En het ken
merk van den echten Calvinist is: Staal
in het karakter hebben: buigen kan het,
breken nooit.
Daarom heeft heel onze schoolwereld
zich in deze richting die, niet de tijd,
maar onze God ons aanwijst
te ontwikkelen; niet vloksmacht, maar
volkskracht beslist voor de toekomst.
Verstaan wij onze plicht tegenover de
school met den Bijbel, dan zal, tegen
den nood der tijden in de kroon op ons
werk in het verleden niet uitblijven. Onze
trouwe God belooft ons en daarop
durven we de bange toekomst aanvaar
den: Ik zal u niet begeven en niet ver
laten.
Groote brand te Sneek.
Gistermiddag is het groote magazijn en
kantoorgebouw van de firma A. M. Kuyt,
groothandel in glas, porselein en aarde
werk, te Sneek, geheel door brand ver
woest. De brand, waarvan de oorzaak
nog onbekend is, begon omstreeks 5 uur
op één van de eerste voorraadzolders. De
brandweer was zeer spoedig met volledig
materiaal ter plaatse, doch kon niet voor
komen, dat het groote gebouw geheel uit
brandde.
Met een gehuurde auto
op reis. Dat het tijdelijk bezit van een
gehuurde „auto zonder chauffeur" niet
altijd een genot is, ondervonden enkele
turnliefhebbers uit Leeuwarden, die in
den nacht van Zondag op Maandag uit
de Friesche hoofdstad vertrokken om
getuige te kunnen zijn van den gymna-
stiekwedstrijd NederlandBelgië, welke
den tweeden Paaschdag te 's Gravenhage
gehouden werd.
Reeds op de heenreis had het gezel
schap, dat uit vier heeren en een dame
bestond, met de „auto zonder chauffeur"
zooveel pech, dat de reiskas, ten bedrage
va.n f 60, al ongeveer aan reparaties was
uitgegeven, voordat men de residentie
bereikt had. Men kwam inderdaad op de
plaats van bestemming, maar 's avonds
op de terugreis bracht men het niet ver
der dan Alphen aan den Rijn, waar de
auto voorgoed den dienst staakte. Het ge
zelschap, dat geen cent meer bezat, bleef
niets anders over dan de hulp van de po
litie in te roepen, die aan het vijftal
gratis nachtverblijf verschafte op het po
litiebureau. Vier leden van het gezelschap
werden door de politie in de gelegenheid
gesteld, Dinsdagmorgen met den eersten
trein naar Leeuwarden terug te kee-
ren. Eén bleef bij1 de stakende auto, maar
toen hij Dinsdagmiddag nog niets van zijn
reisgenooten, die zich onmiddellijk met
den garagehouder te Leeuwarden in ver
binding zouden stellen, gehoord had, be
zweek ook hij voor het aanbod van de po
litie, hem de reiskosten voor te schieten.
De „auto zonder chauffeur" staat nu
nog te Alphen.
Valsche treinabonnemen
ten. De Tsjecho-Slowaaksche politie ver
richt, samen met de directie der Spoorwe
gen, uitgebreide, maar tot dusverre
vruchtelooze nasporingen naar een gehei
me drukkerij van valsche treinabonne
menten. Deze moet zich ergens in het
Karpathenland bevinden, waarschijnlijk
in Munkacs, en haar lucratief bedrijf al
eenige jaren uitoefenen. Een abonnement
voor het Oostelijk Staatsgebied, dat an
ders 2000 kronen kost, wordt voor 200 ge
leverd, een jaarkaart voor het geheele net
voor 500 kronen dat is voor minder
dan een tiende van hetgeen men anders
betaalt! De namaak moet wel buiten
gewoon goed geslaagd zijn teneinde
raad heeft de directie der Spoorwegen al
thans voor de conducteurs een speciale
lijst laten aanleggen, waarop alle recht
matige bezitters van abonnementen met
nummer van kaart, plaats van uitgifte en
verder signalement staan aangegeven. Op
deze wijze hoopt men er achter te komen,
hoeveel valsche kaarten er in omloop zijn,
en waar ze vandaan komen. Voorloopig
staat alleen nog maar vast, dat de Staat
eenige honderdduizenden schade lijdt.
Ds W. W. Meynen. Ds W. W.
Meyenen, Geref. predikant te Dordrecht,
is toen hij zich per fiets onder Maasdam
bevond, gevallen, waarbij hij een been
brak. Per auto is hij naar het gemeente
ziekenhuis te Dordrecht vervoerd,
Een ware veldslag. Dinsdag
avond omstreeks 11 uur warsn in café
de B. aan de Krocht te Haarlem een
zestal Amsterdammers 'en een onge
veer gelijk aantal Haarlemmers bijeen.
Langen tijd werd een vriendschappelijk
gesprek tusschen hen gevoerd, tot de
hoofden min of meer verhit geraakten.
Om een of andere reden ontstond op een
gegeven oogenblik twist tusschen een
Amsterdammer en een Haarlemmer. De
wederzij dsche vrienden bemoeiden zich
met het geval. Tenslotte werd het een
ware veldslag, waaraan alle aanwezigen
deelnamen.
Men ging elkaar met stoelen, tafels en
glazen te lijf. De eerste verliezen waren
voor de Haarlemmers. Een van hen werd
een gat in het hoofd geslagen en raakte
buiten bewustzijn. Ook het tweede slacht
offer was een Haarlemmer; hem werd
zoo'n hevige slag toegebracht, dat hij een
hersenschudding kreeg. Per ziekenauto
is hij naar zijn woning vervoerd. Het
resultaat van het verweer der Haarlem
mers was, dat een A'dammer ineen zeeg.
Ook hij had een gat in het hoofd. Nog
verschillende slachtoffers vielen, totdat
de politie een einde maakte aan het ge
vecht en de overigen naar het politie
bureau overbracht.
Valsch zilvergeld. Zooals reeds
gemeld, is de Rotterdamsche politie er
in geslaagd op het spoor te komen van
een uitgebreid valsche munterscomplot.
De laatste weken kwamen er herhaal
delijk klachten binnen, dat valsche rijks
daalders waren uitgegeven. Speciaal groo
te winkels, bakkerijen en café's werden
herhaaldelijk op deze wijze gedupeerd.
De recherche stelde een uitgebreid
onderzoek in en daarbij kwam men aan
den weet, dat de kapper C. van den
Goudschen Singel meer van de zaak af
wist. Dinsdagmiddag werd in diens wo
ning een inval gedaan juist op het oogen
blik, dat de man bezig was met het ver
vaardigen van valsche rijksdaalders. Ne
gen van deze vervalschte munten werden
op hem gevonden, terwijl zijn echtgenoote
bij fouilleering bleek er nog twee en en
kele valsche halve guldens in haar schort
verborgen te hebben.
Het echtpaar werd naar het hoofd
bureau van politie overgebracht en bij
een verhoor legden beiden een volledige
bekentenis af.
Het verdere onderzoek leidde in de
richting van den 31-jarigen koperslager
v. B., een beruchten valschen munter,
die reeds verschillende veroordeelingen
daarvoor achter den rug heeft. De kap
per had verklaard, dat hij indertijd door
dezen v. B. was overgehaald valsch geld
in omloop te brengen. Gaandeweg had hij
v. B. de kunst van het vervaardigen van
valsch geld afgekeken, waarna hij voor
eigen rekening was gaan „werken",.
Van B. had toen een anderen handlan
ger gezocht om het geld uit te geven en
dezen gevonden in den 26-jarigen reizi
ger v. Z.
Bij v. B. werd op grond van deze in
lichtingen toen eveneens een inval ge
daan. Men trof den man en een bij hem
wonende vrouw thuis, doch vond geen
bezwarend materiaal. Des ondanks werd
het tweetal eveneens naar het hoofd
bureau van politie overgebracht en in
bewaring gesteld. Zij ontkennen echter
hardnekkig zich aan valsche munterij
schuldig gemaakt te hebben.
Tenslotte werd ook nog de reiziger v.
Z., die voor v. B. het geld uitgaf, aange
houden en opgesloten.
Men zoekt thans nog naar een zesden
verdachte, een agent van een levensver
zekeringsmaatschappij, die ook bij het
uitgeven van het valsche geld betrokken
schijnt te zijn.
Nicotine-vergiftiging na gebruik van sla.
Waarschuwing aan de
kweekers.
In de laatste dagen zijn in enkele plaat
sen van ons land lichte verschijnselen
van nicotine-vergiftiging waargenomen,
die zich voordeden na gebruik van sla.
De patiënten leden aan maagstoornis1-
sen en onpasselijkheid. Sommige personen
waren zelfs na het gebruik van sla eenigen
tijd ziek.
In verband hiermede, verzoekt de heer
Ir Riemens, Rijkstuinbouwconsulent voor
het Westland, het volgende te willen me-
dedeelen:
Algemeen is de sla dit jaar, mede door
het zeer droge weer, aangetast door blad
luis. Nu gaan de meeste kweekers over tot
het begassen van hun bakken en kassen
met nicotine-apparaten, wat op zichzelf
uitstekend is.
Sommigen doen dit echter vlak voor den
oogst, en hiertegen moet de heer Riemens
ernstig waarschuwen. De bladeren zelf
nemen n.l. een belangrijke hoeveelheid ni
cotine in zich op, en bij het gebruik hier
van kunnen spijsverteringsstoornissen op
treden. Laten daarom onze kweekers op
passen, en minstens een week
wachten nadeberooking, om
tot het oogsten over te gaan,
Landprijzen in Friesland.
In het tijdvak October 1931 tot einde
Maart 1932 zijn in de provincie Fries
land 74 boerderijen, met een gezamenlijke
grootte van bijna 1453 H.A., verkocht voor
f 2.272.642, dat is f 1564 per H.A. Daar
voor de koopers bovendien nog de 6 8
pet. verkoopskosten komen, bedroeg de
gemiddelde koopprijs f1673 per H.A.
Met inbegrip van de verkoopskosten
bedroeg de gezamenlijke verkoopsprijs
1 van 4(1 boerderijen, ter grootte van 1009
H.A., in het tijdvak 1926/27 gemiddeld
f2740 per H.A.; van 41 boerderilen met
759 H.A. land in 1927/28 I3l4tt; van 80
boerderijen, met. 127r H.A. land in 1928/
29 f2873 per H.A. en van 67 boerderijen
met 1336 H.A. land in 1929/30 gemiddeld
f2775 per H.A.
Vergeleken met die vier jaren, is dus
de gemiddelde verkoopwaarde van de
Friesche boerderijen met ruim f1200 per
H.A. gedaald.
De temperatuur In de broedmachine bij
kipeieren en eendeieren.
Het aantal vragen over het broeden en
kuikenziekten neemt nu weer snel toe en
we zullen ons daarom aan het seizoen aan
passen en omtrent een on ander wat ver«
tellen.
Ie. Ik heb een kleine warmwater-broed
machine waarmede ik met goede resultan
ten kipeieren uitbroed. Nu heb ik verle
den jaar getracht er ook eendeieren mee
uit te broeden, wal geheel is mislukt. Ik
heb een kennis advies gevraagd en die zei
mij: „Eendeieren moeten net gebroed wor
den als kipeieren, want het gaat toch
nergens beter dan onder een kip". In mijn
machine ging dat echter heelemaal niet
op. Ik broed mijn eieren geheel zonder
vocht, daar ik in een kelder broed. De
eendeieren had ik wat meer vocht gege
ven. Toch konden zij slecht uitkomen, de
schalen waren zoo hard als glas. Is een
machine, geschikt voor kipeieren, daarom
nog niet goed voor eendeieren? Zijn Khaki
Campbells moeilijker uit te broeden dan
witte loopeenden?
Laten wij nu deze vraag eens bekijken.
Schijnbaar heeft de kennis, die zegt dat
een kip met goed gevolg eendeieren kan
broeden gelijk, doch feitelijk is er een fout
in zijn redeneering. Een eendenei zal the
oretisch het best door een eend uitgebroed
worden en dat gebeurt dm in de natuur
meestal dicht bij het water en in een be
trekkelijk vochtig nest. Verder gaat de
eend van tijd tot tijd te water en komt
dan ook al weer vochtig op de eieren te
rug. Theoretisch zullen we dus kunnen
verwachten, dat bij het broeden van een
deneieren de temperatuur lager zal zijn
en de vochtigheidsgraad hooger dan bij
kipeieren. Door proeven beeft men gevon
den, dat dit inderdaad juist is en dat men
met eendeieren de beste resultaten ver
krijgt bij een lagere temperatuur in de
machine en meer vocht.
Hoe moet nu, om te beginnen, de tem
peratuur zijn? Door allerlei proeven on
der kippen en in niachines heeft men ge
vonden, dat men dé beste resultaten krijgt
bij een temperatuut van 103 gr. F. (on
geveer 39.5 gr. G.) op de hoogte van den
bovenkant der eieren. Dit is een zeer be
langrijk punt waar-ik even bij stil moet
staan. Bij de meeste machines wordt de
warmte als het ware van bovenaf langs
de eieren naar beneden gedrukt en is de
temperatuur ier hoogte van de verwar
mingsbuizen ongeveer 49 gr. Hoe hooger
dus in de maenins hoe hooger de tempe
ratuur en als dezé nu in de machine op
de hoogte van den bovenkant van kip
eieren ongeveer 103 gr. F. is, dan is dus
de temperatuur op de hoogte van den
bovenkant van eendeieren, die veel groo-
ter zijn, ook hooger, ongeveer 103.5 tot
104 gr. F.
In plaats van lager dan kipeieren broe
den we dus in zoo'n machine te hoog als
we niet oppassen. Met een kip is dat wat
anders. Die zal aan den bovenkant der
eieren ook 103 gr. veroorzaken, doch daar
de eendeieren dikker van schaal zijn, zijn
ze dus aan den onderkant weer veel lager.
Nu rolt de kip de eieren iederen dag ver
schillende malen van hun plaats, zoodat
de koelere onderkant boven komt en de
warmere bovenkant onder. De kiem drijft
echter lös in het ei en blijft ongeveer op
dezefde hoogte en zal dus bij een een
denei onder de kip vanzelf al iets lager
zijn dan bij een kipei. Om nu dit effect
in een broedmachine te bereiken moeten
we zorgen, dat de temperatuur op de
hoogte van het bovenvlak der eieren maar
102 gr. F. is en om daar zeker van te zijn
moeten we dus ook zorgen, dat de kwikbol
van de thermometer hooger staat dan ge
woonlijk als we kipeieren broeden.
Bij de gewone types van staande ther
mometers moet men dus de voet verhoo-
gen en bij hangende thermometers moet
men ze hooger hangen.
Ziedaar dus één punt. Broedt men in
een machine, die goed is voor kipeieren
eendeieren, dan komt daar weinig van te
recht, omdat de temperatuur veel te hoog
is. Plaats daarom in zoo'n machine de
kwikbol van den termometer hooger en
zorg, dat de termometer op 102 gr. staat.
Later, in de 3e en 4e week, als de eieren
zelf warmte geven, mag men wat hooger
gaan, n.l. tot 103 gr.
Nu het vocht. Zelfs in een kelder kun
nen eendeieren nog veel extra vocht ver
dragen. Dat hangt veel af van do plaats,
de buitentemperatuur enz. Bij koud weer
is er weinig vocht in de lucht en moet men
dus meer toedienen. Ik heb altijd beste
resultaten gehad met mijn eendeieren in
mijn kelder, die feitelijk rondom in het
moeras staat (Rotterdam is eigenlijk een
soort moeras) met na de eerste week de
eieren twee maal per dag, direct na het
keeren, met een bloemenspuit met lauw
water goed nat te spuiten. Daarna onmid
dellijk weer in de machine. Gedurende de
laatste week ook nog vocht in bakjes in
de machine zelf, hetzij in schoteltjes mei
zand of watten of een oude spons. Verdef
niet te veel luchtgaten open, vooral de eer
ste weken niet.
Dr TE HENNEI'E.
Vragen, deze rubriek betreffende, kun
nen door onze abonné's worden gezonden
aan Dr te Hennepe, Diergaardesingel 96a
te Rotterdam. Postzegel voor antwoord
insluiten es blad vermelden,
