No. 145
Maandag 21 Maart 1932
Dagblad voor de Provincie Zeeland
TRANSVALIA MliÉ!
GIJ DWAAS
Buitenland
Binnenland.
Belangrijkste Nieuws.
Uit de Provincie
FEUILLETON.
Verkrijgbaar bij de bekende Agenten
Directeur-Hoofdredacteur;
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lange Vorststraat 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie No. 11.
Postrekening No. 44655.
Bijkantoor te middelburg.
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. TeL No. 259.
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, trance per post, J 9*->
Losse nummers t - 9 05
Prijs der AdvertentlBn;
14 regels fl.20, elke regel meer 30 et
BI] abonnement belangrijke korting.
ZIJ DIE ZICH THANS ABONNEE-
REN ONTVANGEN DE TOT 1 APRIL
VERSCHIJNENDE NUMMERS GRATIS.
Tegenstrijdig.
Wie politiek een weinig meeleeft, her
innert zich allicht, hoe van Soc. Dein.
zijde herhaaldelijk en met kracht werd
aangedrongen op de vrijmaking van India.
Het roode ideaal ia: „Lidië los van Hol
land". En dat niet in de verre toekomst,
maar zoo spoedig mogelijk.
Nu gaat het ook in de politiek wel eens
zoo, dat men door de omstandigheden de
wind meekrijgt. Zoo heeft b.v. de wereld
oorlog met al de gevolgen daarvan onge
twijfeld de tot stand koming van verschil
lende sociale maatregelen bevorderd en
zoo ia de drang naar uitbreiding van het
kiesrecht mee oorzaak geweest, dat de
financieel© gelijkstelling tusschen open
baar en bijzonder onderwijs verkregen
werd.
En zoo is het nu ook bij de Soc. Demo
craten met hun leuze inzake de „vrijma-
king" van Indië van het Nederlandsche
gezag.
In Indië wordt n.l. met krachtige hand
bezuinigd. Er worden tal van ambtenaren
ontslagen en nieuwe ambtenaren worden
zoo weinig mogelijk uitgezonden. Boven
dien zullen volgens uit Indië ontvangen
berichten een groot aantal onderwijzers
en onderwijzeressen ontslagen worden en
vervangen door niet-Europeesche leer
krachten.
Dat gaat, althans volgens Soc. Demo
cratische opvattingen, in de goede rich
ting, zou men zeggen. Op die manier wordt
immers de band, die Indië met Nederland
verbindt, losser en zal de „vrijmaking" niet
weinig worden bevorderd.
Wat bleek nu echter?
Bij de behandeling van de begrooting
van Ned.-Indië in de Tweede Kamer werd
tegen deze maatregelen het hardst gepro
testeerd door den heer K. ter Laan, die dit
aanstellen van niet-Europeaansche leer
krachten een „heillooze politiek" noemde,
waarvan de gevolgen noodlottig zullen zijn.
En toch schermt men bij de verkiezin
gen met leuzen als: Indië los van Hol
land!
En toch wordt voor conservatief uitge
kreten, wie niet meeroept om de „vrijma
king" van Indië.
Denemarkens defensie.
Het Deensche Landsting heeft de nieu
we legervoorstellen aangenomen.
De nieuwe voorstellen hebben een jaar-
lijksche bezuiniging van zes millioen Kro
nen op de legerbegrooting tot resultaat.
Bij de beantwoording van het debat
verklaarde de minister voor landsverdedi
ging o.a., dat de Deensche vloot niet in
staat was, tot het leveren van een ge
vecht.
Een deskundige had hem verklaard, dat
de Deensche vloot zelfs tegenover een on
geveer even sterken tegenstander een
smadelijke nederlaag zou moeten lijden.
De Deensche vloot zou zelfs niet de
hoop kunnen koesteren van ontvluchting,
Vrij naar het Engelsch.
van JOHN JOY BELL.
4) -o-
Terugkeerend naar de toonbank wacht
te hij eenige minuten. Een flauwe glim
lach kwam om zijn lippen, toen hij de
open brandkast zag. De oude man scheen
geen oogenblik aan zijn eerlijkheid te
twijfelen.
Een klok op de bovenverdieping sloeg
negen uur. Geen ander geluid deed zich
hooren.
Robert Barker, het hoofd opgeheven,
verliet het huis van den man, die hem,
toen hij een jongen was, voor het arm
huis bewaard had.
Vijf minuten later zat Duncan Glen
onder de lamp, een papier, dat er heel
gewichtig uitzag, voor zich een acte,
waarbij hij zijn gewezen bediende tot
deelgenoot in de zaak maakte, hem een
vierde van de winst toekende. Op Nieuw
jaar had het geteekend moeten worden.
„En ik dacht nogal, dat hij eens een
zoon voor me zou zijn", mompelde hij
bitter. „Maar de vrouw had gelijk. Ze
aangezien haar meeste schepen slechts de
helft van de snelheid der andere vloten
kunnen ontwikkelen.
De eenige hoop, die men van Deensche
zijde kan koesteren, was dat in zoo'n ge
val de dichte mist de Deensche vloot aan
het gezicht van haar tegenstanders zou
onttrekken.
Daarom kon men dan ook zeggen, dat
kunstmatige nevel het voornaamste ver
dedigingsmiddel van de Deensche vloot is.
De verklaring van den minister veroor
zaakte groote hilariteit bij de afgevaar
digden.
De veiligheid In den lerschen Vrijstaat.
De regeering van den lerschen Vrijstaat
heeft de wet opgeschort, die een amen
dement op de Grondwet bevat en bekend
staat als de wet op de veiligheid vau den
Staat.
Het verbod van het Iersch republikein-
sche leger en andere republikeinsche or
ganisaties is thans opgeheven, de mili
taire rechtbank houdt op te functionnee-
ren en speciale volmachten, verleend aan
de politie, zijn ingetrokken.
De regeering is voornemens, deze wet
in haar geheel op te heffen.
Poolsche communisten gearresteerd.
Gisteren zijn te Sosnowitz verscheidene
communisten gearresteerd. Onder de ar
restanten bevinden zich leden van 't com
munistisch partijbestuur voor Polen, die
in de bekkens van Dombrowa en Krakau
krachtige propaganda voor het commu
nisme hebben gemaakt en ruim van geld
middelen waren voorzien.
In Sosnowitz hebben commuisten agen
ten van politie met straatsteenen beko
geld. Twee agenten werden gewond, vijf
personen gearresteerd.
Communistische actie in Griekenland.
De communistische partij in Grieken
land heeft van Moskou uit rechtstreeks
opdracht gekregen, „haar propagandis
tische actie meer kracht bij te zetten".
Met een Grieksch stoomschip zijn te
Athene twee vertegenwoordigers der der
de internationale gearriveerd, welke tot
de meest beruchte agenten der Gepoe be-
hooren. Propaganda voeren kost geld,
maar daaraan heeft de communistische
centrale vooralsnog geen gebrek. Enorme
bedragen in baar geld zijn beschikbaar
gesteld, om een krachtige communistische
actie te voeren.
Amerika wil katoen en tarwe verkoopen.
Reuter seint uit Washington: Hyde, de
Minister van Landbouw, heeft medege
deeld, dat de regeering der Vereenigde
Staten van plan is een groote campagne
te beginnen om een deel vein de Ameri-
kaansche katoen en tarwe-overschotten
aan Europeesche en andere landen te ver
koopen. De wijze, waarop deze campagne
gevoerd zal worden, is nog niet precies
vastgesteld, doch men hoopt Amerika op
de een of andere manier van zijn overtol
lige voorraden te kunnen bevrijden.
Korte berichten.
Het Pruisische bureau voor statis
tiek deelt mede, dat per 29 Februari 1932
in Pruisen 1.329.384 crisiswerkloozen als
zoodanig waren ingeschreven tegen
1.240.305 ultimo Januari.
zei al lang geleden, dat hij geen hart
had."
En hij scheurde de acte in snippers.
HOOFDSTUK II.
Robert Barker liep haastig het dorp
door naar het huisje, waar hij kamers
had. De nacht was donker, er viel een
druilige regen en hier en daar scheen
een lichtje uit de vervallen woningen
aan beide zijden van den weg. Maar
dienzelfden weg had hij gedurende acht
jaar, zes maal per dag afgelegd en hij
ging verder, niets ziende van zijn om
geving, verdiept in zijn eigen gedachten.
Kilbran werd toentertijd nog in geen
enkel spoorboekje vermeld. Gedurende
veertig jaar waren er dag en nacht trei
nen voorbij gerateld, want het lag aan een
hoofdlijn, maar het dichtstbijzijnde sta
tion was Darbridge, een grooter dorp op
vijf mijlen afstand, naar Glasgow toe.
Het zal den lezer uit het bovenstaande
duidelijk zijn, welk onbeduidend plaatsje
Kilbran was; slechts moeten we er nog
bijvoegen, dat, in het geschikte seizoen,
er wel eens visschers naar het dorpje
kwamen om te vangen wat ze konden in
den schaarsch bevolkten stroom. Ze wa
ren de eenige vreemdelingen, die Kilbran
een bezoek waardig keurden en daar er
Ingezonden Mededeeling.
MOOIER
STERKER
BILLIJKER
Mevrouw Lloyd George heeft te Co
lombo aangifte gedaan van het verlies van
twee paarlen dasspelden, een paar gouden
manchetknoopen en gouden vestknoopen
bij haar bezoek aan Ceylon. Het verlies
werd ontdekt, nadat de familie Lloyd
George van Colombo vertrokken was. Me
vrouw Lloyd George denkt de sieraden ver
loren te hebben, doch het is ook mogelijk
dat zij gestolen zijn bij het vervoer van de
bagage naar de boot.
De politie te Jüterbog heeft twee
communisten gearresteerd, die bij rijks-
weersoldaten van de artillerieschool al
daar met het voorstel zijn gekomen in het
garnizoen communistische cellen te vor
men. De soldaten hebben dit echter aan
hun superieuren meegedeeld.
De rijksleiding van den Christelijk
Socialen Volksdienst in Duitschland deelt
mede, dat de geheele partijbeweging in
Duitschland voor de herkiezing van Hin
denburg in het strijdperk getreden is.
Het verbond van alle Christelijke
vakvereenigingen in Duitschland heeft
naar aanleiding van de presidentsverkie
zing een oproep gericht aan de Christe
lijke arbeiders, om al him krachten aan
te wenden, opdat den lOden April een
overweldigende overwinning voor Hin
denburg zal worden.
Loonsverlaging in de mijnen
De Alg. Ned. Mijnwerkersbond heeft
een schrijven gezonden aan de Contact-
Commissie, waarin hij verklaart zich
noodgedwongen neer te leggen bij de aan
gezegde 10 pet. loonsverlaging.
De bezuiniging bij de spoorwegen.
Het Tweede Kamerlid Van den Heuvel
heeft tot den minister van waterstaat de
volgende schriftelijke vragen gericht:
1. Is de minister bereid mede te deelen,
of en in hoeverre juist is, dat binnenkort
het passagiersvervoer geheel of gedeelte
lijk zal worden stopgezet op een 18-tal
spoor- en tramwegen, o.a. de lokaallijnen
op Zuid-Beveland en de verbindingen
WinsumZoutkamp, DinxperloVaxsse-
veld, EdeWageningen, GoudaSchoon
hoven, StadskanaalTer Apel en eenige
andere?
2. Indien het antwoord op vraag 1 be
vestigend mocht luiden, is de minister
dan bureid de geheele of gedeeltelijke
stopzetting van het reizigersvervoer op
geen logement was, werden ze meestal
bij de verschillende bewoners onderge
bracht, die daarmede nog een stuivertje
verdienden. Het is waar, dat er eens een
fietser in Kilbran afstapte, maar dat was
uitsluitend aan een toeval te wijten, n.l.
door de aanrijding van een eend en
bovendien, dat was al lang geleden.
Zonder stralenden zonneschijn maakte
Kilbran een somberen indruk. Verschei
dene voeten boven de oppervlakte der
zee, was het in een dal gelegen, omgeven
door lage heuveltjes, alle van denzelfden
vorm. Hun groen was vaal en de pijn-
boomen, de eenige vertegenwoordigers
van het plantenrijk, waren erg gedund
door de winterstormen. Op die hellingen
graasden kudden schapen, een der be
staansmiddelen van Kilbran, terwijl
kleine kudden vee weidden op de lagere
vlakten. Bouwland was er nagenoeg niet,
geen vijftig'ares hadden met den ploeg
kennis gemaakt.
Het dorp zelf scheen door een stug soort
menschen gebouwd te zijn. Tenminste de
huizen, die, met een enkele uitzondering,
aan weerszijden van den weg waren ge
plaatst, stonden op groote afstanden van
elkaar, alsof de bewoners bang waren,
met elkander in aanraking te komen,
zoodat de dorpsstraat, als men den slecht
geplaveiden weg tenminste zoo noemen
deze lijnen uit te stellen tot er gelegenheid
is geweest in de volksvertegenwoordiging
over deze aangelegenheid van gedachten
te wisselen?
De veiligheid bij de Spoorwegen.
Naar men verneemt heeft het Rijkstoe-
zicht op de plannen tot herziening van het
Algemeen Reglement Dienst (A.R.D.) het
eerste lid van art. 74 laten vervallen,
waarin bepaald wordt dat bij het rangee
ren op elke locomotief ten minste een
machinist en een leerling-machinist of
stoker aanwezig moeten zijn.
De Personeelsraad is van meening, dat,
indien een machinist ook nog belast
wordt met den arbeid van den stoker, de
veiligheid daardoor in het gedrang komt.
Op grond daarvan heeft de raad voorge
steld, het eerste lid van art. 76 aldus te
doen luiden: „Bij het rangeeren zijn op elk
stoomkrachtvoertuig tenminste één ma
chinist en een leerling-machinist of stoker
aanwezig".
Aardappelen naar Zwitserland.
De directie van den Landbouw deelt
mede, dat blijkens bericht van Hr. Ms.
gezant te Bern het Zwitsersch aanvullend
invoerrecht op aardappelen, bedragende
twee franc per 100 kg., met ingang van
20 Maart is ingetrokken.
Korting op de Rijkssubsidies.
Naar de Volkskrant verneemt is de door
de regtering ingestelde bezuinigingscom
missie, de z.g. Commissie-Weiter, tot de
conclusie gekomen, dat voor het nieuwe
begrootingsjaar alle rijkssubsidiën met
minstens 15 procent, sommige zelfs tot 30
procent moeten worden verminderd.
Limburgsche klei-industrie.
Op de tweede conferentie, welke te
Venlo werd gehouden tusschen de leden
van de Limburgsche R.K. Werkgeversver-
eeniging in de klei-industrie en de leden
van de R.K. Steenfabrieksarbeidearsorga-
nisatie „St. Stephanus", is men niet tot
een overeenstemming kunnen komen voor
een nieuw af te sluiten collectief arbeids
contract. De werknemers verklaarden bij
het einde van de conferentie, geen verant
woordelijkheid op zich te kunnen nemen
voor de aanvaarding der voorstellen, die
door de werkgevers in tweede instantie
werden gedaan.
Pachtovereenkomsten.
Op het voorstel van wet van den heer
Ebels c.s., houdende bijzondere maat
regelen ten aanzien van loopende pacht
overeenkomsten hebben de heeren Van
Rappard c.s. het volgende amendement
ingediend:
Het tweede lid van art. 7 wordt als
volgt gelezen:
„Gedurende veertien dagen na de dag-
teekening dezer mededeeling staat beroep
open op de Arrondissements-Rechtbank.
Op gelijke wijze als in het eerste lid ge
meld, geschiedt mededeeling van de uit
spraak der Rechtbank; beroep in cassatie
staat open gedurende drie weken na de
dagteekening dezer mededeeling."
Uit de textielnijverheid.
Naar aanleiding van een door de firma
G. J. van Heek en Zonen te Enschede
aangekondigde loonsverlaging van 5 pet.,
welke zal worden ingevoerd, zoodra het
mocht, wel een halve mijl lang was.
De oudere bewoners vonden, voor het
grootste deel werk in de naburige steen
groeve of op de buitenplaats van Lord
Lenzie. De jongeren, zoowel meisjes als
jongens, trokken naar de stad, zoodat
de bevolking van Kilbran in de laatste
vijftig jaar vrijwel onveranderd was ge
bleven.
Het is mogelijk, dat de bewoners van
Kilbran evenveel van hun geboortegrond
hielden, als menschen, die in een door
de natuur rijker begiftigde streek gebo
ren zijn en dat ze zich boos zouden ma
ken, als iemand er wat op aan te merken
had.
Maar niemand zou het toch met een
oprecht geweten hebben kunnen aan
bevelen als een geschikte plaats voor een
jongeman om een kruidenierswinkel of
eenige andere zaak op te zetten. Duncan
Glen was er, zouden ze gezegd hebben en
er was geen plaats voor een tweede.
Natuurlijk hadden anderen hun geluk
beproefd, maar ze hadden geen geluk
gehad en een leege winkel, vuil en ver
waarloosd, was de eenige droeve herin
nering aan hun vruchtelooze pogingen.
Kilbran breidde zich niet uit en zou het
waarschijnlijk niet doen ook binnen af-
zienbaren tijd en er liepen zelfs geruch
ten, dat de steengroeve uitgeput begon
Binnenland.
Korting op rijkssubsidies.
Het conflict in Twente.
Ernstig autobusongeluk te Hasselt.
Buitenland.
Denemarkens defensie.
Communistische actie in Griekenland.
bedrijf weer ten minste 40 uren per week
zal werken, hebben de besturen van do
textielarbeidersorganisaties de Eendracht,
Unitas en St. Lambertus Vrijdagmiddag
een bespreking met de firma gehad. Deze
bespreking heeft geen resultaat opgele
verd, daar de firma de aangekondigde
loonsverlaging, als voor haar bedrijf
noodzakelijk, handhaafde.
De besturen der arbeidersorganisaties
zullen nu met de arbeiders vergaderen om
in deze aangelegenheid hun standpunt te
bepalen.
Staking opgeheven.
Doordat het personeel, werkzaam in do
vleeschwarenafdeeling, de door de direc
tie voorgestelde loonsverlaging van tien
proeent heeft aanvaard, is de staking bij
de firma Tieleman Dros te Leiden op
geheven.
De werkloosheid in Nederland.
Het departement van binnenlandsche
zaken en landbouw deelt het volgende
mede:
Inzake de werkloozenzorg zijn aan alle
gemeenten in ons land inlichtingen ver
zocht. Van 152 gemeenten met rond
745660 inwoners waren bij het samenstel
len van dit overzicht nog geen gegevens
ontvangen.
Het aantal werkloozen, dat als werk
zoekenden bij de organen van de arbeids
bemiddeling in gemeenten welke inlich
tingen verstrekten, op 27 Februari stond
ingeschreven was 272,666. Bovendien wa
ren gedeeltelijk werkloos 16,734 perso
nen. Geheel werkloos waren 3676 vrou
wen.
PHILIPS' PRIJSVRAAG. Formu
lieren gratis bij alle N.S F.-agenten en bij
J. M. Polderman, Goes. Tel. 129. (Adv.)
Het motorschip „Indrapoera" van
den Rotterdamschen Lloyd, dat aan de
werf der N. V. Kon. Mij. „De Schede" te
Vlissingen van nieuwo machines ie voor
zien, zal de volgende week van de fabriek
vertrekken voor het proefstooinen. Het
vertrek naar Rotterdam is bepaald op 2
April.
Middelburg. Voor een dankbaar en
aandachtig gehoor is Zatei'dagmiddag in
een vergadering van de Afd. Zeeland van
den Bond voor Geref. Jeugdorganisatie
opgetreden dhr A. Janse van Biggekerke
met het onderwerp: „De beteekenis der
drie vakken: Bijbelsche geschiedenis, Va-
derlandsche geschiedenis en Kerkgeschie
denis op de jeugdorganisaties voor de
principiëele vorming".
te raken. Slechts een dwaas zou weer
een winkel openen in een plaats met
zoo geringe bestaansmogelijkheid.
Robert Barker was geen dwaas, al
thans niet uit het oogpunt van een zaken
man. En toch wilde hij den winkel weer
openen, waar anderen zulke droeve er
varingen in opgedaan hadden.
Eindelijk bereikte hij zijn huis en toen
hij binnentrad kwam zijn kostjuffrouw
haastig de keuken uit. In haar hand had
ze een blauwe enveloppe.
„Dit kwam even over achten en ik nam
het aan daar ik je ieder oogenblik ver
wachtte". Ze sprak op zenuwachtigen
toon.
Barker nam de enveloppe van haar
over, sloot de voordeur achter zich en
ging zijn kamer binnen. Een lamp brand
de boven de ovale tafel. Op het eene eind
ervan stond een zwart dienblaadje met
brood, kaas en een kannetje melk.
Hij greep een mes en sneed de en
veloppe langzaam en zorgvuldig open.
Trillend wachtte het kleine, verwelkte
vrouwtje in de deuropening. Nog nooit
tevoren was er een telegram in haar
huis geweest. In den laatsten tijd had
haar huurder een buitengewoon groot
aantal brieven ontvangen, maar een tele
gram!
(Wordt vervolgd.)
